Giáo án bài hệ thống khởi động

GIÁO ÁN CÔNG NGHỆ
BÀI 30: HỆ THỐNG KHỞI ĐỘNG
I/ Mục tiêu: Sau khi học xong bài này người học có khả năng:
1. Mục tiêu khiến thức:
- Trình bày được nhiệm vụ, phân loại của hệ thống khởi động và nguyên lý làm việc của hệ thống
khởi động bằng động cơ điện.
2. Mục tiêu kỹ năng:
- Vẽ và tháo lắp các bộ phận của hệ thống khởi động bằng động cơ điện.
- Phân tích được nguyên lý làm việc của hệ thống khởi động bằng động cơ điện.
3. Mục tiêu thái độ:
- Hình thành óc tư duy kỹ thuật và khả năng quan sát về sự liên kết giữa các bộ phận của động cơ,
có ý thức học tập.
II/ Chuẩn bị bài dạy:
- Chuẩn bị của giáo viên: SGK, sơ đồ (hình 30.1 SGK), nghiên cứu tài liệu liên quan, giáo án,
lịch giảng dạy.
- Chuẩn bị của học sinh: Học bài cũ và đọc, nghiên cứu sách giáo khoa trước khi học bài mới.
III/Tiến trình bày dạy:
1. Ổn định lớp: (2 phút)
- Kiểm tra sỹ số:
- Quan sát, nhắc nhở:
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
Câu 1: Nêu cấu tạo của hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm.
Câu 2: Hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm hoạt động như thế nào?
3. Giảng bài mới:
A. Đặt vấn đề: (2 phút)
- Hàng ngày chúng ta được nhìn thấy rất nhiều những chiếc xe máy,chiếc oto con,oto tải đi băng
băng trên đường hay chiếc máy phát điện, máy cày đang làm việc hết công suất… Nhưng đã khi
nào chúng ta tự hỏi rằng nguyên nhân từ đâu mà những chiếc máy đó hoạt động được không?
Hay hệ thống gì đã khiến động cơ của chúng có thể làm việc được? Phải chăng nó 1 phép lạ thần
kỳ hay do 1 hệ thống nào đó điều khiển sự làm việc đây? Để trả lời cho câu hỏi này hôm nay
chúng ta cùng đi học Bài 30: Hệ thống khởi động. Qua bài học chúng ta sẽ thấy được rằng tại

sao động cơ lại làm viêc được và tìm hiểu xem hiện nay hệ thống khởi động nào đang có tính
năng ưu việt nhất, được áp dụng nhiều nhất trong đời sống hàng ngày?
B. Giảng bài:
Nội dung Hoạt động dạy Hoạt động học Thời
gian
Hoạt động 1: Tìm hiểu nhiệm vụ và phân loại 6 phút
1. Nhiệm vụ
- Làm quay trục khuỷu
động cơ đến số vòng
quay nhất định để động
cơ tự nổ máy
2. Phân loại
- Hệ thống khởi động
bằng tay.
-Hệ thống khởi động
bằng động cơ điện
- Hệ thống khởi động
bằng động cơ phụ.
- Hệ thống khởi động
bằng khí nén.
-PP: Đàm thoại nêu vấn đề
+giải thích minh họa
GV hỏi: Theo dõi SGK và bằng
thực tế, hãy cho cô biết nhiệm
vụ của hệ thống khởi động.
GV nhận xét câu trả lời
GV giải thích nhiệm vụ và lấy
ví dụ minh họa.
PP: Đàm thoại nêu vấn đề
+giải thích minh họa

GV hỏi: Bằng thực tế trong
cuộc sống em hãy cho cô biết có
những loại hệ thống khởi động
nào? Lấy ví dụ?
GV đánh giá, nhận xét và bổ
sung.
GV đưa ra một số ví dụ cụ thể.
- HT khởi động bằng tay: máy
say sát, đầu nổ của công nông
đầu dọc, máy bơm nước cỡ
nhỏ…
- HT khởi động bằng ĐCĐ:
dùng trong OTO, máy phát
điện, máy kéo, xe máy…
-HT khởi động bằng động cơ
phụ: máy đập liên hoàn, máy
cày, máy dập, máy xúc, máy ủi,
tầu thủy…
- HS: lắng nghe, theo dõi
SGK và trả lời câu hỏi
- HS lắng nghe và ghi chép
những điều cần thiết.
- HS: lắng nghe,suy nghĩ và
trả lời.
HS :chú ý lắng nghe và ghi
chép vào vở
2 phút
4 phút
Hoạt động 2 :Tìm hiểu cấu tạo của hệ thống khởi động bằng động cơ điện. 12 phút
1. Cấu tạo PP: Hướng dẫn HS quan sát

GV treo tranh lên bảng và giới
thiệu tổng thể về các bộ phận
của HTKĐ bằng ĐCĐ.
PP: Hướng dẫn HS quan sát +
Đàm thoại nêu vấn đề.
HS: theo dõi lên bảng và
lắng nghe.
1. Động cơ điện
2. Lò xo
3. Lõi thép
4. Thanh kéo
5. Cần gạt
6. Khớp truyền động
7. Trục roto của ĐCĐ
8. Bánh đà ĐCĐT
9. Trục khuỷu đc
- Động cơ điện 1 làm
việc nhờ dòng điện một
chiều của acquy. Đầu
trục roto 7 của động cơ
có cấu tạo then hoa để
lắp khớp với moayơ của
khớp truyền động một
chiều 6.
- Bộ phận truyền động
là khớp truyền động 6 có
đặc điểm chỉ truyền
động một chiều từ động
cơ điện tới bánh đà.
Vành răng của khớp 6

chỉ ăn khớp với vành
răng của bánh đà động
cơ 8 khi khởi động.
- Bộ phận điều khiển
gồm có thanh kéo 4 nối
cứng với lõi thép 3 và
nối khớp với cần gạt 5.
Câu hỏi 1: Dựa vào hình vẽ, kết
hợp SGK em hãy cho cô biết:
Động cơ điện làm việc được là
nhờ vào đâu?
GV kết luận câu trả lời và bổ
sung.
Câu hỏi 2: Tại sao động cơ điện
lại phải là ĐCĐ một chiều?
GV gọi hs nhận xét, bổ sung sau
đó kết luận câu trả lời của HS.
Câu hỏi 3: Tại sao bộ phận
truyền động lại chỉ truyền một
chiều từ ĐCĐ tới bánh đà?
GV nhận xét bổ sung câu trả lời.
Câu hỏi 4: Tại sao vành răng
của khớp 6 chỉ ăn khớp với
vành răng của bánh đà động cơ
khi khởi động?
GV kết luận câu trả lời.
Câu hỏi 5: Dựa vào sơ đồ sau
em hãy cho cô biết là khi chưa
đóng công tắc khởi động,rơle
của bộ phận điều khiển chưa hút

lõi thép sang trái thì các chi tiết
ở vị trí nào?
GV gọi HS nhận xét sau đó bổ
sung và kết luận câu trả lời của
HS.
GV mở rộng: RƠ LE KHỞI
ĐỘNG.
+Dùng để truyền động điện
đến máy khởi động, có giá trị
lớn (200-800)A.
+Sự kết hợp giữa role và động
cơ khởi động thực hiện 2 chức
năng là: Đẩy bánh răng về phía
HS: lắng nghe,quan sát và
theo dõi sách suy nghĩ trả
lời.
HS lắng nghe và ghi chép
những điều cần thiết.
HS: lắng nghe, suy nghĩ và
trả lời.
HS lắng nghe và ghi chép.
HS lắng nghe, quan sát,suy
nghĩ và trả lời.
HS lắng nghe và ghi chép.
HS lắng nghe, quan sát suy
nghĩ va trả lời.
HS ghi chép.
HS lắng nghe,quan sát và
trả lời câu hỏi
HS lắng nghe và ghi chép

những điều cần thiết.
HS lắng nghe, ghi chép điều
cần thiết, củng cố thêm kiến
Đầu dưới của cần gạt gài
vào rãnh vòng của khớp
truyền động 6. Do cấu
tạo như vậy nên khi chưa
đóng công tắc khởi
động, lò xo đẩy lõi thép
và thanh kéo sang phải,
đầu dưới của cần gạt kéo
khớp truyền động sang
trái để vành răng của
khớp 6 tách khỏi vành
răng của bánh đà.
trước để ăn khớp với bánh rang
của bánh đà 8 của ĐCĐT.Đóng
vai trò như 1 công tắc chính hay
rơ le cho phép dòng điện lớn từ
acquy đến động cơ điện 1 chiều
thức.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về nguyên lý làm việc của HTKĐ bằng động cơ điện. 10 phút
+ Khi khởi động động
cơ đốt trong, đóng khóa
khởi động, rơle của bộ
phận điều khiển sẽ hút
lõi thép sang trái, qua
cần gạt, khớp truyền
động được đẩy sang phải
để vành răng của nó ăn

khớp với vành răng của
bánh đà. Đồng thời khi
đó động cơ điện cũng
được đóng điện, mômen
quay của nó sẽ được
truyền qua khớp truyền
động để làm quay bánh
đà của động cơ.
+ Khi động cơ đốt
trong đã làm việc, tắt
khóa khởi động để ngắt
dòng điện vào cuộn rơle
của bộ phận điều khiển
và ngắt dòng điện vào
động cơ điện lò xo dãn
ra đưa các chi tiết của bộ
phận điều khiển và
PP:Hướng dẫn HS quan sát
+Thuyết trình giảng giải +Đàm
thoại giải thích minh họa.
- GV yêu cầu HS chú ý lên bảng
quan sát tranh vẽ và hỏi:
Câu hỏi 1: Theo em khi lò xo 2
kéo lõi thép 3 sang trái thì điều
gì sẽ xảy ra? Tại sao?
GV nhận xét và bổ sung câu trả
lời.
Câu hỏi 2: Nếu động cơ chưa
đóng điện vị trí của khớp truyền
động 6 và bánh đà ĐCĐT 8 như

thế nào?
GV kết luận câu trả lời
GV thuyết trình về quá trình khi
đcđt đã làm việc.
Câu hỏi 3: Tại sao khi ĐCĐT
đã làm việc ta lại tắt khóa khởi
động đi?
GV gợi ý: Nhiệm vụ của hệ
thống khởi động là gì?
- GV kết luận câu trả lời của
HS.
HS chú ý quan sát trên
bảng.
HS lắng nghe, quan sát, suy
nghĩ trả lời.
HS lắng nghe và ghi chép
những điều cần thiết.
HS lắng nghe,quan sát, suy
nghĩ và trả lời.
HS ghi chép bài.
HS lắng nghe, suy nghĩ và
trả lời.
truyền động trở về vị trí
ban đầu.
Câu hỏi 4: Khi tắt khóa khởi
động đi các bộ phận của động
cơ sẽ ở vị trí như thế nào so với
lúc bắt đầu khởi động động cơ?
-GV nhận xét, bổ sung.
-GV tóm tắt lại nguyên lý làm

việc của HTKĐ bằng ĐCĐ.
HS lắng nghe và ghi chép
HS lắng nghe, suy nghĩ trả
lời.
HS ghi chép bài.
HS lắng nghe,củng cố kiến
thức.
Hoạt động 4: Tổng kết, đánh giá. 4 phút
- Củng cố lại nội dung
chính của bài học.
+Nhiệm vụ và phân loại
của HTKĐ
+Cấu tạo của HTKĐ
bằng ĐCĐ
+Nguyên lý làm việc cảu
HTKĐ bằng ĐCĐ.
-Bài tập 1,2,3 SGK.
- Nhấn mạnh, tổng kết, hệ thống
hóa kiến thức trọng tâm của bài.
- Giao bài tập trong SGK cho
hs.
HS lắng nghe, ghi chép
những điều cần thiết và làm
bài tập về nhà.
Rút ra nhận xét:
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………