Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại doanh nghiệp tư nhân TM DV tổng hợp Thành Trung

1
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ VỐN LƢU ĐỘNG VÀ HIỆU
QUẢ SỬ DỤNG VỐN LƢU ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP
1.1. Vốn lƣu động trong Doanh nghiệp
1.1.1. Vài nét về Doanh nghiệp
 Khái niệm
Hin nay, n lý thuyt có rt nhi m ca
mt Doanh nghip, mu mang trong nó có mt ni dung nhnh vi
mt giá tr nhu ng mi tác gi ng trên nhiu
m khác nhau khi tip cn Doanh nghi phát biu. Chng hn:
 m lut pháp
Doanh nghip là t chc kinh t có các tiêu chu: có t
con du, có tài sn, có quy dân s hong kinh t theo ch  hch
c lp, t chu trách nhim v toàn b hong kinh t trong phm vi tài sn
p qun lý và chu s qun lý ca c bng các loi lut,
chính sách thc thi.
 m ch
Doanh nghi t chc sn xut kinh doanh mà
ti ta kt hp các yu t sn xut có s quan tâm ti giá c ca các yu t
khác nhau do các nhân viên ca Doanh nghip thc hin nhm bán ra trên th ng
nhng sn phm, hàng hóa hay dch v  nhc khon chênh lch gia giá bán
vi giá thành ca sn phm y.
 m phát trin
Doanh nghip là mt ci sn xut ra nhng ca ci, nó sinh ra, phát
trin, có nhng tht bi, có nht qua nhng thi k nguy
kch. Vc li có lúc phi ngng sn xup phi nhng
c.
 m h thng
Doanh nghit tp hp các b phc t chc, có tác
ng qua li cùng mt mc tiêu. Các b phn tp hp trong Doanh nghip
bao gm 4 phân h: sn xui, t chc và nhân s.

Ngoài ra, có th lit kê hàng lot nhhau khi xem xét Doanh
nghii nhiu góc nhìn. Song gi Doanh nghiu có nhng
m chung nht, nu tng hp chúng li vi mt tn
t chc qun lý là xuyên sut t khâu hình thành t chc, phát trin các mi quan
Thang Long University Library
2
h vng, các chi dung hong ca Doanh nghip cho thy
t Doanh nghip nht thit phc cu thành bi yu t:
 Yu t t chc: Mt tp hp các b phn chuyên môn hóa nhm thc hin
ch phn sn xui, b ph
 Yu t sn xut: Các ngun lng, tài sn, v
 Yu t i: Nhng dch v i  mua sm và s dng các yu t
u vào, bán sn phm sao cho có li  u ra.
 Yu t phân phi: Thanh toán cho các yu t sn xu c,
trích lp qu và tính cho hong khon li nhuc.
 Phân loại
T nhiu các nhìn khác nhau, ta có th phát biu v p là
mt  kinh t  n tài chính, vt cht và
i nhm thc hin các hong sn xut, cung ng, tiêu th sn phm hoc
dch v ti ích ci
ca ch s hu, kt hp mt cách hp lý các mc tiêu xã hi.
 Doanh nghip là: M t ch.
a Doanh nghiiu kin quynh s tn ti
ca Doanh nghip trong nn kinh t quc dân, nó do  c khnh và xác
nh. Vic kha Doanh nghip là mt thc th kinh t,
mt mc bo h vi các hong sn xut kinh doanh, mt khác nó
phi có trách nhii v vc, trách
nhii vi xã hi các Doanh nghip phi chu trách nhim v  tài
chính trong vic thanh toán nhng khon công n khi phá sn hay gii th.
 Doanh nghip là: Mt t chc sng trong mt th sng, gn lin v a

n ti.
Doanh nghip là t chc sng vì l nó có quá trình hình thành t mt ý chí và
bi sáng lp th c, quá trình phát trin, tiêu
vong, phá sn hoc b mt Doanh nghip khác thôn tính. Vì vy, cuc sng ca Doanh
nghip ph thuc rt ln vào chng qun lý ca nhi to ra nó. Và Doanh
nghip ri, tn ti luôn luôn gn lin vi v trí ca mnh, s
phát trim ca nó 
 Đặc điểm
 Th nht Doanh nghip là t chc kinh t, có tên riêng, có tài sn, có tr s
giao dch nh ca pháp lut nhm
mc hin các hong sn xut t Doanh
3
nghii thích: Kinh doanh là vic thc hin liên tc mt s hoc
tt c n c sn xun tiêu th sn phm
hoc cung ng dch v.
 Th hai Doanh nghip là t chc kinh t v li, mc dù trên thc t có mt s
t chc Doanh nghip hong kinh doanh không hoàn toàn nhm mc tiêu
li nhun.
 Th ba theo bn cht kinh t ca ca ch s hu: B môn Kinh t vi mô chia
các t chc Doanh nghip làm ba loi hình chính da trên hình thc và gii
hn trách nhim ca ch s hu : Doanh nghip 
Doanh nghip hp danh (Partnership), Doanh nghip trách nhim hu hn
(Corporation).
 ng Doanh nghi chim t trng khá cao.
 Doanh nghip trách nhim hu hn chim t trng ln nht v doanh thu,
c bit tron ng tài sn l n xut hàng
hóa, tài chính. Theo s liu thng kê  Vit Nam t n 2008 cho
thy s ng Doanh nghi khong 11 vn.
   trng Doanh nghi   m dn t kho  
xu trng Doanh nghip trách nhim hu hn và

Công ty c ph 
 Th a trên c vào hình thc pháp lý Doanh nghiêp, theo Lut Doanh
nghic pháp lý ca các loi hình Doanh nghip  Vit
Nam bao gm:
 Doanh nghip trách nhim hu hn gm có Doanh nghip trách nhim hu
hn hai thành viên tr lên và Doanh nghip trách nhim hu hn mt thành
viên là Doanh nghip mà các thành viên trong Doanh nghip chu trách
nhim v các khon n  tài sn khác ca Doanh nghip trong
phm vi.
 Doanh nghip c phn là Doanh nghip mà tài su l ca Doanh
nghic chia thành nhiu phn bng nhau gi là c phn. Các cá nhân,
t chc s hu c phn ca Doanh nghic gi là c  chu trách
nhim v các khon n  tài sn khác trong ph
góp.
 Doanh nghip hp danh là Doanh nghit hai thành viên
là ch s hu ca Doanh nghip, cùng sn xut i mt cái tên
chung gi là thành viên hp danh. Các thành viên hp doanh phi là cá
nhân s chu trách nhim bng toàn b tài sn ca mình v  ca
Thang Long University Library
4
Doanh nghip. Ngoài ra, trong Doanh nghip hp danh còn có các thành
viên góp tài sn vào.
 Doanh nghilà Doanh nghip do mt cá nhân làm ch s t chu
trách nhim bng toàn b tài sn ca mình v mi hong sn xut kinh
doanh ca Doanh nghip. Mi cá nhân ch c quyn thành lp mt
Doanh nghi
 Các Doanh nghip có tài sn c t c ngoài s thành lp theo
Luc i hay chuyi theo
nh.
 Hoạt động cơ bản của Doanh nghiệp

Hong ca Doanh nghip trong nn kinh t th ng là t tài
sn ca ch s hu. Do vy, vic s dng tài sn mt cách hiu qu tc là vic hot
ng sn xut t t sut li nhun cao da trên hai gó:
   c ngun vn ho ng sn xut kinh doanh ca mình thì
Doanh nghip s dng tài sn h kic li cao nht.
 Ngoài c ngun vn hong sn xut kinh doanh ca mình Doanh
nghip phng tìm kim ngun tài tr tài sn hi m
rng sn xut kinh doanh c v chm bc các mc tiêu mà
Doanh nghi ra
1.1.2. Khái niệm vốn lưu động
Vn là ti ca hong sn xut kinh doanh bi Doanh nghip mun tin
hành hong trên th ng cn phc mng vn. Nu hong
hiu qu, vn s quay v vi quy mô ngày càng lt chu trình sn xut
kinh doanh kc tiêu hong kinh doanh ca Doanh nghip:
T tài sn ca Doanh nghip.
Vn trong Doanh nghic chia làm vng và vn c nh. Vn trong
Doanh nghi i dng tài sn. Vng chính là phn vc
 i dng tài sng phc v sn xut kinh doanh.
Vng ca Doanh nghip là s vn  m
m bo cho quá trình kinh doanh ca Doanh nghic thc hin tng xuyên và
liên tc. Vng chuyn toàn b giá tr c 
thông toàn b giá tr cc hoàn li mt ln sau mt chu k kinh doanh ca
các Doanh nghip.
Dù khá gia vng và tài sn ng vn là hai khái
nim khác nhau. Khi nói ti tài sng, ta ch  cp ti biu hin bên ngoài ca
5
vn và các loi tài sn khác d kin chuyi thành tin trong vòng mt
ng là biu hin v mt giá tr ca vn vào trong kinh doanh.
1.1.3. Đặc điểm của vốn lưu động
Vng là biu hin ca tài sm vng ca vn

ng luôn chu s chi phi bi nhm ca tài sng. C th:
 Vng trong Doanh nghic phân bit vi vn c nh da trên
nh  m v luân chuyn. Khi tham gia vào quá trình sn xut kinh
doanh, khác vi vn c nh ch dch chuyn tng phn vào giá thành sn
phm, v  ng dch chuyn toàn b và mt ln vào giá tr sn phm.
Chính vì vy, vn ng ch tham gia vào mt chu k sn xut kinh doanh
và khi kt thúc mt chu k s hoàn thành mt vòng luân chuyn. Ngoài ra,
trong quá trình luân chuyn, vi hình thái.
Trong Doanh nghip sn xut, s c th hin qua chu trình c
th: T-H-SX--  u chu trình sn xut kinh doanh, v  ng
mang hình thái tin tn sang hình thái v tr, qua quá
trình sn xut, các v tr tr thành thành phm hay bán thành phm. Kt
thúc quá trình này, khi sn phc tiêu th, vng li tr v hình
thái tin t  i vi Doanh nghi i, quá trình này ngn
: T-H-T. Vu là tin t, sau chuyn
sang hàng hóa và cui cùng quay tr li hình thái tin ty, có th nói,
v  ng luôn tham gia  tt c các khâu ca quá trình sn xut kinh
doanh thông qua s i hình thái.
1.1.4. Vai trò của vốn lưu động
 tin hành sn xut b Doanh
nghip phi b ra mng tin nh mua sm máy móc, hàng hóa, nguyên
vt liu, phc v cho quá trình sn xuy, vu kiu tiên
 Doanh nghing hay nói cách khác vng lu kin tiên
quyt ca quá trình sn xut kinh doanh.
Ngoài ra vm bo cho quá trình tái sn xut kinh doanh ca
Doanh nghic ting xuyên, liên tc. Vng còn là công c
phm, d tr, sn xut, tiêu th ca Doanh nghip.
Vng còn có kh n quy mô sn xut hong ca
Doanh nghip. Trong nn kinh t th ng, Doanh nghip hoàn toàn t ch trong vic
s dng vn nên khi mun m rng quy mô ca Doanh nghip phng mt

ng vn nh   d tr vng
Thang Long University Library
6
còn giúp cho Doanh nghip chc tho li th cnh tranh
cho Doanh nghip trong hong sn xut kinh doanh .
Vn ng còn là b phn ch yu cu thành nên giá thành sn phc
m luân chuyn toàn b mt ln vào giá tr sn phm. Giá tr ca hàng hóa bán ra
 c giá thành sn phâm cng thêm mt phn li
nhunh trong vic tính giá c ca hàng
hóa khi bán ra.
Vng ròng là phn chênh lch gia vng xuyên so vi tài s
ng hay phn chênh lch gii n ngn hn c tính:
Vng ròng = Tài sng  N ngn hn
Vng ròng là mt ch tiêu tng hp rt quan tr 
tài chính ca Doanh nghip, ch tiêu này cho bit Doanh nghi kh 
toán các khon n ngn hn khônga Doanh nghic tài tr mt cách
vng chc bng ngun vn dài hn không?
1.1.5. Cách phân loại vốn lưu động
Da theo tiêu thc khác nhau, có th chia vng thành các loi khác nhau.
ng có mt s cách phân loi c th sau:
 Dựa theo hình thái biểu hiện của vốn có thể phân loại vốn lưu động
 Vn bng tin và các khon phi thu:
 Vn bng tin: Tin mt ti qu, tin gi ngân hàng, tin. Tin
là mt loi tài sn ca Doanh nghip mà có th d dang chuyi thành
các loi tài sn khác ho tr n. Do vy, trong ho
hi mi Doanh nghiêp phi có mng tin nhnh.
 Các khon phi thu: Ch yu các khon phi thu t khách hàng, th hin s
tin mà khách hàng n Doanh nghip phát sinh trong quá trình bán hàng
hóa, dch v i hình thc bác tr sau.
 Vn v(còn gi là hàng tn kho) bao gm: Nguyên liu, vt

liu, công c dng c, sn phm d dang, thành phm
 Vn khác: Các khon chi phí tr c ngn hn, cm c, ký qu
Phân loi vn theo tiêu thc này giúp nhà qun lu v
u chnh kp th m bo kh n h
m bo cho hong kinh doanh ca Doanh nghing xuyên và liên tc.
7
 Dựa theo vai trò của vốn lưu động đối với quá trình sản xuất kinh doanh có
thể phân loại vốn lưu động
 Vng trong khâu d tr sn xut : Vn nguyên liu,
vt liu chính, vn công c, dng c, vn vt liu ph, vn ph tùng thay th, vn
nhiên liu
 Vng trong khâu sn xut kinh doanh: Vn sn phm d dang, vn v
chi phí tr c
 Vng gm: Vn thành phm, vn bng tin, vn
  n hn v chng khon và các loi khác, vn trong thanh toán, nhng
khon phi thu và tm ng
Phân loi theo tiêu thc này giúp cho các nhà qun lý d 
phân b vng trong mt chu k sn xut kinh doanh, t n pháp qun
lý thích h c mt kt cu vng hp lý nh chu chuyn
ca vng trong sn xut kinh doanh cho các Doanh nghip.
 Phân loại theo nguồn hình thành vốn lưu động
Theo ngun hình thành, vc phân loi 
 Vn ch s hu: Là s vn do Doanh nghip b  tin hành sn xut kinh
doanh ca mình. C th:
 Vu ca ch s hu là phn v u do ch s hu Doanh
nghip b  tin hành hong sn xut kinh doanh. Tùy theo tng
loi hình s hu Doanh nghip, vn này s m hình thành khác
i vi Doanh nghic, phn vc cp và
c gi là vi vi công ty c ph vn
do các c   p b ra thành lp Doanh nghip, i vi Doanh

nghin vn này do ch Doanh nghip b  tin hành kinh
doanh theo lut quy nh.
 Vn t b sung là s vn mà Doanh nghip t b sung trong quá trình sn
xut kinh doanh t li nhun hoc các qu ca Doanh nghip hoc các ch
s hu t b  m rng quy mô hong sn xut kinh doanh ca
Doanh nghip.
 Vn khác bao gm chênh li tài sn, chênh lch t giá, qu
ng, phúc li, vn
 Vn tín dng: Thông ng, trong tng vn ca Doanh nghip luôn có s kt
hp gia vn vay và vn ch s hu. Ngun vn này không ch giúp Doanh
nghip m rng quy mô vôn kinh doanh bên cnh vn t có mà còn phn ánh
Thang Long University Library
8
uy tín và kh u qu ca Doanh nghip. Vn tín dng ca
Doanh nghip gm có:
 Vn tín dng ngân hàng là phn vn mà Doanh nghi ngân hàng
 i, các công ty tài chính, công ty bo him, theo nguyên tc
hoàn tr theo thc tín dng quan trng nht,
có kh   ng vi quy mô ln nhu cu vn kinh doanh cho các
Doanh nghip. Thm chí, trong nhiu Doanh nghip, phn vn này còn
chim mt t trng li vn ch hu. Tuy nhiên, vic la chn
ngun tín dng này c c phân tích k ng v vic la chn ngân
hàng, cn nhc tr n và chi phí c khi s dng vn.
 Vn tín di là khon vn mà Doanh nghip này chim dng
ca Doanh nghip khác thông qua quan h mua bán tr chm, tr góp c
biu hi i hình thc các khon phi tr nhà cung cp. Quy mô ca
ngun vn tín di ph thuc vào s ng hàng hóa dch v
mua chu và thi hn mua chu. S ng hàng mua càng ln, thi hn mua
chu càng dài thì ngun vn tín di càng ln.
 Vn chim dng c ng khác bao gm các khon phi tr cán b

công nhân viên, phi tr thu và các khon phi nc
n hn phi tr, phi np hay các khon tit ccc.
Mc dù Doanh nghip có quyn s dng s vn này vào các hong kinh
doanh mà không phi tr n vn này không ln và không có
k hoc, mà ch ng vng tm thi trong mt thi gian.
 Vn phát hành trái phiu là phn vn mà Doanh nghic t vic
phát hành trái phiu ra th ng nhc các ngun tin tm
thi nhàn ri trong xã hi. Tuy nhiên, vic có th vay n t ngun này ph
thuc rt ln vào uy tín, hiu qu sn xut kinh doanh ca Doanh nghip.
Bên ci bt c Doanh nghi phát hành
c trái phiu.
Tóm li, mi ngun vn tài tr cho hong sn xut kinh doanh i
mt khon chi phí cho vic s dng nó. Cách phân loi theo tiêu thc này giúp Doanh
nghi u ngun tài tr ca vng nhm bo kh 
thanh toán và tìm kim mu t
9
 Phân loại theo thời gian huy động và cách sử dụng vốn lưu động
Theo cách thc phân loi này, vng bao gm:
 Ngun vng xuyên: Là ngun vn có tính cht nh hình
thành nên tài s  ng xuyên gm: D tr nguyên vt liu, sn
phm d dang, thành phm, ph
 Ngun vng tm thi: Là ngun vn có tính cht ngn hi mt
 yng các nhu cu tm thi v vng phát sinh trong
quá trình sn xut kinh doanh ca Doanh nghip ay ngn hn t các t
chc tín dng và các khon n ngn hn khác.
Vi cách phân loi này, Doanh nghip s  nh rõ phn v  ng nào
trong tng vng i phi tr sau mt thi gian s dng nhnh.
T oanh nghip s có nhng k hoch phù hp cho vic s dng vng
sao cho hiu qu  m bo tr n va sinh li cho mình.
1.1.6. Kết cấu vốn lưu động trong Doanh nghiệp và các nhân tố ảnh hưởng tới kết

cấu vốn lưu động
Kt cu vng là mi quan h t l gia các b phn cu thành v
ng trong tng vng.  các Doanh nghip khác nhau, kt cu vng
s khác nhau. Vic nghiên cu vng s giúp chúng ta thc phân b vn
ng gi t n pháp nâng cao hiu
qu s dng vn tht tt vào trong hong sn xut kinh doanh ca Doanh nghip
Kt cu vn ng trong Doanh nghip ph thuc vào nhiu nhân t. C th:
 Nhân t v mt sn xut: Nhng Doanh nghip có quy mô sn xut, tính cht
sn xu sn xut, quy trình công ngh phc tp ca sn phm
khác nhau thì t trng vng  các khâu ca sn xut kinh doanh (d
tr, sn xung hn, các Doanh nghip xây
dng hay ch bin s có t trng vn v      các Doanh
nghip cung ng dch v
 Nhân t v cung ng, tiêu th: Trong quá trình hot ng sn xut kinh doanh,
vic cung ng v cung cp, do v cung cp
càng gn thì vn d tr càng ít. Mt khác, khng tiêu th sn phm mi
ln nhiu hay ít, khong cách giao hàng dài hay ngn vn chuyn
hiu ng ti t trng vn thành phm.
 Nhân t v mt thanh toán: Các Doanh nghip s dc thanh
toán khác nhau thì t trng vy, vic
la chn   làm ng ti t trng vn
trong thanh toán ca Doanh nghip.
Thang Long University Library
10
1.1.7. Xác định nhu cầu vốn lưu động
Nhu cu vng ca Doanh nghip là s vng xuyên cn
thi quá trình sn xut kinh doanh ca Doanh nghic din ra liên tc theo mt
nh t c.
u vng xuyên, cn thit cho hong sn
xut kinh doanh ca Doanh nghipt trong nhng bin pháp rt quan trng

 nâng cao hiu qu s dng vng. Nu xác nh nhu cu vng quá
thp s dn tình trng thiu vn, sn xut b trì tr, Doanh nghic
các h, Nc li, nnh nhu cu vng quá cao d dn
n tình trng tha vn, vn luân chuyn chm làm phát sinh nhiu chi phí không cn
thit trong khâu sn xut kinh doanh.
Vinh nhu cu vi vi
Doanh nghi  ng vng nhu cu vng
ca Doanh nghing thi  s  t chc s dng vu hòa vn
ng gia các khâu tránh tình trng gi v vn và kim tra, giám sát
ng và s dng vn trong hong kinh doanh ca Doanh nghip.
 nh nhu cu vng, các nhà qun tr tài chính Doanh nghip cn
ph vào các nhân t n nhu cu v t t
nh hp lý trong quá trình hong sn xut kinh doanh ca Doanh nghip.
Nhu cu vng ca nhiu nhân t s bing
ca th ng, giá c, nht là giá c ca v s i ca ch  chính
sách v ting, s bii ca quy mô sn xut kinh doanh
ca Doanh nghip trong k, s ng, nhim v sn xut kinh doanh
ca Doanh nghip,  t chc qun lý, s dng vng ca doanh nghip
và m t chc sn xut kinh doanh ca Doanh nghic din ra theo tính cht
mùa v.
 Phương pháp xác định nhu cầu vốn lưu động của Doanh nghiệp
 trc tinh nhu cu vng
Ni dung c vào các yu t ng trc tin
nhu cu vng trong tng khâu. C th: Khâu sn xut, khâu d tr 
    c v  ng cn thit trong mi khâu ca quá trình chu
chuyn v , nh c nhu cu vng cn thit
ca Doanh nghip trong k bng cách tp hp nhu cng trong các khâu sn
xut kinh doanh.

11
 nh nhu cu vng
m ca vào kt qu thng kê kinh nghim v vn
m v sn xut kinh doanh c hoch và
kh  luân chuyn v ho t nh c
nhu cu vng  hoch cho Doanh nghip
Công th
V
1
=
V
0
x x (1+t)

V
1
: Nhu cu v hoch
V
0
: S 
F
1
, F
0
: Tng mc luân chuyn v hoáo cáo
t: T l gi ngày luân chuyn v hoch so vi

Tng mc luân chuyn vng phn ánh tng giá tr luân chuyn vn ca
Doanh nghip c thc hin trong knh bng tng doanh thu tr 
khon thu gián thu (thu tiêu th c bit, thu xut khu) và các khon chit khu,

gim giá, hàng bán b tr li
T l gim (ho ngày luân chuyn v hoch so vi
c tính theo công th
T
=
( K
1
 K
0
) x 100
K
0

K
1
, K
0
: K luân chuyn v ho.
Tuy nhiên, trên thc t n, các Doanh nghing s d
pháp tính nhu cu vng da trên tng mc luân chuyn vn và s vòng quay
vng d  hoch c tính theo công th
Nhu cầu VLĐ
=
Tổng mức luân chuyển vốn năm kế hoạch
Số vòng quay vốn lƣu động năm kế hoạch

Thang Long University Library
12
 Ngoài ra,  d   u v  ng còn m    
 l phthu. N

c 1: Tính s n mc trong bi k c hin.
c 2: Chn các khon mc chu s ng trc tip và có quan h cht ch
vi doanh thu. Tính t l ph cáo.
c 3: Dùng t l phc   c tính nhu cu vn
 hoch, da vào ch tiêu doanh thu d tính cc  .
ng ngun trang tri nhu c kt
qu kinh doanh k k hoch.
1.2. Đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lƣu động trong Doanh nghiệp
1.2.1. Chính sách quản lý vốn lưu động
Chính sách qun lý vng là mô hình tài tr cho vng mà Doanh
nghi   c khi xem xét chính sách qun lý v  ng ca Doanh
nghip, chúng ta s tìm hiu các mô hình qun lý tài sng và qun lý n
ngn hn. S kt hp gia chúng s to nên nhng chính sách qun lý vng
khác nhau.
Chính sách vng ca Doanh nghip có th c nhn bit thông qua mô
hình qun lý tài sng và mô hình qun lý n ngn hn ca Doanh nghip. Khi
kt hp hai mô hình này, ta có th có 3 kiu chính sách: Chính sách cp tin, chính
sách thn trng và chính sách dung hòa.
1.1. Ch
CẤP TIẾN
THẬN TRỌNG
DUNG HÒA





 Chính sách quản lý cấp tiến
S kt hp gia mô hình qun lý tài sng cp tin và n ngn hn cp
tin to nên chính sách vng cp tin. Vi chính sách, Doanh nghip 

dng mt phn vn ngn h tài tr cho tài sn c m ca chính sách
này là: Cng vn th nh ca ngun không cao do
ngun ngn hc s dng nhiu, kh n hc
m bo. Tóm li thu nhp cao và ri ro cao.




NVNH



NVDH





NVNH


NVDH





NVNH

NVDH

13
 Chính sách quản lý thận trọng
Chính sách này là s kt hp gia mô hình qun lý tài sng thn trng và
n ngn hn thn trng. Doanh nghip  dng mt phn ngun vn dài h tài
tr cho tài sng. Chính sách này mang li khá nhi 
m bo, tính nh ca ngun cao và hn ch các ri ro trong kinh
doanh. Tuy nhiên, Doanh nghip li mng v sut dài
ht ngn hn. Tóm li, chính sách này giúp Doanh nghip có
mc thu nhp thp và ri ro thp.
 Chính sách quản lý dung hòa
Vi hai kiu chính sách trên, Doanh nghip ch có th c thu nhp cao vi
mc ri ro cao (chính sách cp tin) hoc mc ri ro th p li thp
(chính sách thn tr dung hòa gip có th la
chn chính sách dung hòa: Kt hp qun lý tài sn thn trng vi n cp tin hoc kt
hp qun lý tài sn cp tin vi n thn trng. Chính sách này d nguyên
tài sng c tài tr hoàn toàn bng ngun ngn hn và tài
sn c nh c tài tr bng ngun dài hn. Tuy nhiên, trên thc t  c trang
 n do vp phi nhng v  
hn, lung tin hay khong thi gian. Do vy, chính sách này ch c gng tin ti trng
i ro và to ra mc thu nhp trung bình.
n v chính sách qun lý vng trong Doanh
nghip. Mi Doanh nghip có th la chn mt chính sách vng riêng và vic
qun lý vng ti mi Doanh nghip s mang nhm rt khác nhau.
Tuy nhiên, v n, ni dung chính ca qun lý vng vn qun lý các b
phn cu thành nên vng.
1.2.1.1. lý 
Tin tn ti nhiu hình thc khác nhau: Tin mt ti qu, tin

 qun tr vn bng tic ht ta cnh mc tn qu tin mt hp lý.
Làm tt công vic này s giúp Doanh nghip ch c t chc qun lý
vn bng tic bit là trong v i chi tin mt ca Doanh nghip. Mc d
tr tin mt hp lý ca mt trong nh i qun lý có th xem xét, d
n bng tin trong thi gian sp t  ra bin pháp thích hp vào trong sn
xut kinh doanh.
 nh d tr tin t áp dng mô hình Baumol. Mô
nh mc tin mt mà tng chi phí là nh nht.
Thang Long University Library
14
Các gi i vi mô hình là: Nhu cu v tin trong Doanh nghip là nh,
không có d tr tin mt cho moanh nghip có hai hình thc d tr
là tin mt và chng khoán kh th, không có ri ro trong hong khoán.
 Tổng chi phí (TC)
 Chi phí giao dch (TrC): Là chi phí chuyn chng khoán thành tin m 
ng nhu cu chi tiêu m theo công thc:
TrC
=
T x F
C

T: Tổng nhu cầu về tiền trong năm
C: Quy mô một lần bán chứng khoán
F: Chi phí cố định của một bán chứng khoán
  hi (OC): Là chi phí mn mc vào
chng khoán kh th theo công thc:
OC
=
C x K
2

C/2: Mức dự trữ tiền mặt trung bình
K: Lãi suất đầu tƣ chứng khoán
 Tng chi phí (TC)nh theo công thc
TC = TrC + OC
 tng chi phí là nh nho hàm cp mt ca TC bng 0 và mc d tr
tin mt ta trên mô hình sau:
1.2. 

C*=

Chi phí gi tin
mt
D tr tin mt
Tng chi
phí
C*
Chi pi
15
C
*
: Là mc d tr tin mt ti bng phí giao dch và tng chi phí
cc tiu
 Các bin pháp qun lý c th:
 Mi khon thu chi vn tin mt ca Doanh nghiu phi thc hin thông
qua quc thu chi ngoài qu, t thu chi.
 Phi có s nh trách nhim rõ ràng trong qun lý vn tin mt, nht là
gia th qu và k toán qu, phi có các bin pháp bm an toàn kho
qu cho Doanh nghip.
 Doanh nghip phnh các quy ch thu chi tin m áp dng cho
tng hp thu chi. Thông thng các khon thu chi không ln thì có

th s dng tin mt, sang các khon thu chi ln cn s dng hình thc
thanh toán không dung tin mt.
 Qun lý cht ch các khon tm ng tin mt, cnh rõ các khon
tm ng, mc tm ng và thi hn thành toán tm  thu hi kp thi.
1.2.1.2. n lý 
Trong s các khon mc phi thu ca Doanh nghip, ph
vai trò quan trng nht. Phi thu khách hàng là khon mc xut hin trong quan h
mua bán tr chm gia các Doanh nghip, hay còn gi là khon tín di.
Khi Doanh nghip bán hàng tr chm cho khách hàng coanh nghip
cp tín di cho khách hàng. Trong nn kinh t th ng, các khon tín
di ngày càng tr nên ph bi th hin mi quan h ràng buc
gia các Doanh nghip trong sn xut kinh doanh vi tng nhóm khách hàng.
 Chính sách tín dụng thương mại
Vic la chn chính sách tín di là ht sc quan trng vì quynh
bán hàng tr chm có th cùng mt lúc gây nhing. Chúng ta s xem xét nhng
ng ca quynh cp tín dng (bán hàng tr chm).
Vic cp tín di cho khách hàng có th i nhu
n phi thu, chi
phí qun lý khon phi thu hay các chi phí d phòng n phi thu khi khách hàng
không tr. Do vy, nguyên t ng là:
 Khi lng: Doanh nghip nên cp tín dng.
 Khi li ích gia  ng thì: Doanh nghip nên tht cht
tín dng.
 ng hp c lu gim thì Doanh nghip cn xem xét phn
chi phí tit ki p cho phn li ích b gi hay không.
Thang Long University Library
16
Phân tích tín dng là: Mc nh cp tín dng
i cho khách hàng. Vic phân tích tín dng bao gm hai nn:
 Phân tích kh ng ca khách hàng. C th:

a khách hàng. Doanh nghip cn xây dng các tiêu
chun tín dng phù hp. Các tiêu chun này có th là:
 Tiêu chun v c tr n nh bng kh 
kh c thi và quy mô vn bng tin ca khách hàng.
 Tiêu chun v quy mô vn th hic tài chính dài hn ca khách hàng.
 Tiêu chun v kh n xnh kh n ca khách
hàng và ngành ngh  ca Doanh nghip.
oanh nghip ti ng ca khách hàng da
trên thông tin t các nguáo cáo tài chính, báo cáo tín dng, ngân
hàng và các t chi, kinh nghim ca Doanh nghip. N
c các tiêu chun ca Doanh nghi ra thì Doanh nghip s tin hành cp tín
di cho khách hàng. Nu cn cân nhc, la chn gia nhiu khách hành,
Doanh nghip có th s d m tín d các tiêu
chung kèm theo trng soanh nghip s xp hng khách hàng
và có th phân loi theo tng m ri  d dàng qun lý t
nh i vi tng nhóm khách hàng.
 Phân tích l c t khon tín d i  hiu rõ v các
oanh nghip có th ng hóa nhng lc t
vic cp tín dng thông qua xánh giá tr hin ti ròng NPV. C th khi
quynh tín dng khi xem xét m cp tín dng theo m
bn 
NPV
=
CF
t
K

-
CF
0

CF
0
= VC x S x (ACP/365)
CF
t
= [S x (1 - VC) - S x BD - CD] x (1 - T)
 VC: T l chi phí bin i trên doanh thu
S: Doanh thu d kin mi k
ACP: Thi gian thu tin trung bình
BD: T l n xu trên doanh thu
CD: a b phn tín dng
T: Thu sut thu TNDN
17
 Sau khi tính toán ch tiêu NPV, Doanh nghinh tr:
 NPV > 0: cp tín dng
 NPV < 0: không cp tín dng
 NPV = 0: bàng quan
 Quynh tín dp tín dng và không cp tín
dng cho khách hàng. C th:
1.1. 
Chỉ tiêu
Không cấp tín dụng
Cấp tín dụng
S ng bán (Q)
Q
0
Q
1
(Q
1

> Q
0
)
Giá bán (P)
P
0
P
1
(P
1
> P
0
)
Chi phí SX bình quân (AC)
AC
0
AC
1
(AC
1
> AC
0
)
Xác sut thanh toán
100%

Thi hn n
0
T
T sut chit khu

0
R
  tr ngay (không cp tín dng).
NPV
0
= P
0
Q
0
– AC
0
Q
0
  chm (cp tín dng).
NPV
1
=
P
1
Q
1
h
1 + R

-
AC
1
Q
1
 Doanh nghi:

NPV
0
> NPV
1
: Không cp tín dng
NPV
0
< NPV
1
: Cp tín dng
NPV
0
= NPV
1
: Bàng quan
Thang Long University Library
18
 Quyt nh tín dng kt hp s dng thông tin ri ro. C th:
1.2. 
Chỉ tiêu
Không sử dụng thông tin
rủi ro tín dụng
Sử dụng thông tin
rủi ro tín dụng
S ng bán (Q)
Q
1

Q
1

h
Giá bán (P)
P
1

P
1

Chi phí SX bình quân (AC)
AC
1

AC
1

Chi phí thông tin ri ro
0
C
Xác sut thanh toán
H
100%
Thi hn n
T
T
T sut chit khu
R
R
  dng thông tin ri ro tín dng
NPV
1

=
P
1
Q
1
h
1 + R

-
AC
1
Q
1
  dng thông tin ri ro tín dng
NPV1
=
P1Q1h
1 + R
-
AC1Q1h
-
C
 Doanh nghip ra quy:
NPV
2


> NPV
1
: s dng thông tin ri ro tín dng

NPV
2


< NPV
1
: không s dng thông tin ri ro tin dng
NPV
2


= NPV
1
: bàng quan
 Theo dõi các khoản phải thu
Vic theo dõi các khon phi thu có th c ti
 Theo dõi thi gian thu tin trung bình (ACP)
Thời gian thu tiền trung bình

=
Phải thu khách hàng x 365
Doanh thu thuần

Theo dõi s i ca thi gian thu tin trung bình s giúp Doanh nghip kp
thu chnh v chính sách tín dng và thu tii là
mt ch tiêu tng quát chu ng ca s thay i v quy mô doanh thu và quy mô
khon phng thi có xng i cá bit trong khách hàng
c nhiu hiu qu trong vic qun lý thu n.
 Theo dõi mu hình phi thu
Mu hình phi thu: T l phc trên tng doanh thu

phát sinh trong mc theo dõi trong nhiu tháng k t tháng phát sinh.
19
Theo dõi s i trong mu hình phi thu có th giúp Doanh nghip ghi nhn
ngay s i trong hành vi thanh toán ca khách hàng do các khon ph
c chia nh theo tng tháng phát sinh doanh thu.
 Ta các khon phi thu
n phi thu s c sp x dài thi gian
 theo dõi và có bin pháp gii quyt thu n n h
phòng hp lý cho Doanh nghip.
1.2.1.3. n lý 
Qun tr vn tn kho d tr ch yu tp trung vào 2 loi chi phí ch yu là chi
t hàng.
 qun tr hai loi vn này, Doanh nghinh mc tn kho t
sao cho ti thiu hóa chi phí tn kho mà vo cho hong sn xut kinh
doanh din ra liên tc.
Trong công tác qun lý hàng tc s dng
:
 Mô hình EOQ
1.3. Mô hình EOQ

 t hàng kinh t nh t
hàng tng chi phí là thp nht vi các gi :
 Nhu cu v hàng tn kho là nh.
 Không có bing giá, hao ht, mt mát trong khâu d tr.
 Thi gian t n khi nhi.
 Ch có duy nht hai loi chi phí: Ct hàng và chi phí d tr.
Thang Long University Library
20
 Không xy ra thiu ht hàng hàng tn kho nc thc hin
n.

 Trong mô hình EOQ, tng chi phí bao gm:
t hàng là các chi phí v vn chuyn, kim tra hàng hóa v chng
và s ng, bc xng là mt con s c nh trên mi
   thuc vào s ng hàng mua/ln là nhiu hay ít. Khi Doanh
nghip t sn xut các yu t t hàng chính là chi phí thit li
ch  máy móc, dng vic, chun b dng c và không ph thuc vào s sn phm
to ra sau ln thiu. Theo công thc sau:
Chi phí đặt hàng

=
S
Q

x
O

Chi phí ct tr là chi phí v nhà kho là các chi phí thuê mt bi trông
cochi phí v hàng hóa: Chi phí v bin cht, li thi, mt cp,  ng
vn. Chi phí ct tr có th c tính toán theo hai cách: Mt giá tr c th hoc mt t
l ph:
Chi phí dự trữ
=
Q
2
x
C

S: Lng hàng c.
O: Chi phí mt lt hàng.
Q/2: Mc tng kho trung bình.

C: Chi phí d tr kho trên m hàng t.
Tổng chi phí = chi phí đặt hàng + chi phí dự trữ
 Tng chi phí là mt hàm c tng chi phí nh nho hàm cp mt
ca hàm tng chi phí phi bt hàng tc d tr kho
t
Q* =
 Thi gian d tr t
T*
=
Q*
S/365
21
 t hàng (S ng hàng còn li trong kho còn li trong kho khi bu
t hàng hoá)
OP

=
Thời gian chờ hàng đặt
x
S
365

+
Q
an toàn
Chú ý: Nu Doanh nghip không d tr an toàn thì s ng Q
an toàn
bng 0
 Mô hình ABC
Ngoài mô hình EAQ thì còn mt cách th

ABC là mô hình qun lý hàng t: Áp dng m khác nhau vi các
 cao hay thp khác nhau.
1.4. Mô hình ABC

Ví d: Mt Doanh nghip có hàng nghìn danh mi giá tr t rt
n rt r và chúng ta chia danh mc thành 3 nhóm: A, B và C. Nhóm A chim
10% v mt s ng trong danh mi chin 50% giá tr ti
m 30% v mt s ng danh mc và chim 35% giá tr
ting tn kho. Nhóm C chim 60% v mt s ng trong danh mc
 chim 15% giá tr ti.
Bng vi   u nhóm, các Doanh nghip có th tp
trung vào nhóm mà cn s kim soát hiu qu nht, mà c th  ví d c th này là
nhóm A, tip theo là nhóm B và cui cùng là nhóm C. Nc xem xét
qun lý mng xuyên thì nhóm B s ng xuyên, có th là hàng
tháng, hàng quý và nhóm C s a, có th .
A
B
C
T l
hàng
tn kho
(%)
15%
35%
50%
10%
30%
60%
Giá tr 
($)

Thang Long University Library
22
1.2.2. Hiệu quả sử dụng vốn lưu động trong Doanh nghiệp
1.2.2.1. 
m xu tin hành sn xut kinh doanh ca mi Doanh nghip là phi
có mng vn nhnh và ngun tài tr y vng v
là ti sn xut kinh doanh song vic s dng v nào cho hiu
qu mi là nhân t quy ng và phát trin ca mi Doanh nghip:
u qu s dng vng là ch tiêu chng phn ánh mi quan h gia kt
qu c t hong sn xut kinh doanh vi sô vng b ra trong k
 a vic nâng cao hiu qu s dng vn ng:
  trên tin hành bt c hong sn xuu
kin không th thiu là vng vn trong tay thì mt câu hi
nt ra là ta phi s dng v  vi,
vn phi sinh li là nhân t quynh s tn ti và phát trin ca Doanh
nghip. Li doanh nghip phi qun lý, s dng hp
lý, có hiu qu ng vn, tt kic v thc hin tái
sn xut và m rng quy mô hong sn xut kinh doanh ngày càng ln

 Hiu qu s dng vng là mt trong nhng ch tiêu tng h
ng công tác qun lý và s dng vn kinh doanh vn kinh
doanh nói chung ca Doanh nghip. Thông qua ch u qu
s dng vng cho phép các nhà qun lý tài chính Doanh nghip có
mt cái nhìn chính xác, toàn din v tình hình qun lý và s dng v
ng c mình t  ra các bin pháp, các chính sách các quyt
n, phù h vic qun lý và s dng ngun vn nói chung và
ngun vng nói riêng ngày càng có hiu qu 
Suy cho cùng vic nâng cao hiu qu s dng vng là nhm vào vic
nâng cao li nhun. Có li nhun chúng ta m tái sn xut ngày càng
m rng quy mô hong sn xut kinh doanh ca Doanh nghip.

1.2.2.2. 
 Chỉ tiêu khả năng thanh toán
Ch ng kh ng các ràng buc pháp lý v tài chính ca
Doanh nghin n ngn hn). Khi Doanh nghi
tin s c vic vi phm các ràng buc pháp lý v tài chính, t c
u các áp lc v tài chính.
23
 tính toán kh  thanh toán n ngn hn ca Doanh nghing
s dng ba ch tiêu: Kh n hn, kh 
ng tin.
 Kh n hn: Ch tiêu này phn ánh kh i
trong ngn hn các tài sng thành ti chi tr cho các khon n
ngn hn trong Doanh nghinh:
Khả năng thanh toán ngắn hạn
=
Tổng TSNH

Tổng nợ ngắn hạn
Ch tiêu này cao phn ánh kh n n n hn ca Doanh
nghip là tu h s này cao quá s gây cho Doanh nghip tình trng  ng
vn và ti không cn thit khi d tr tài sng quá nhiu thay
p lý ca kh n hành còn ph thuc
vào tng ngành ngh  phân tích Doanh nghip.
 Kh  tiêu này phn ánh kh 
ng ca v   c các khon n ngn hn. Vì vy, hàng tn kho
c loi tr n mc có tính thanh toán thp nht trong s các tài
sng.
Khả năng thanh toán nhanh
=
Tổng TSNH - Kho

Tổng nợ ngắn hạn
 ln, nh ca h s này còn tùy thuc vào ngành ngh kinh doanh ca Doanh
nghiu h s này quá nh thì Doanh nghip s gp ph
vic thanh toán công n.
 Kh c thi: Ch tiêu này cho bit mng n ca Doanh
nghi  m bo b   ng tin mt và các kho 
n.
Khả năng thanh toán tức thời
=
Tiền và các khoản tƣơng đƣơng tiền
Nợ ngắn hạn
 ln nh ca ch tiêu này còn tùy thuc vào ngành ngh   c kinh
doanh ca Doanh nghip. Nu ch tiêu này quá nh s dn vi
thanh toán ca Doanh nghip.
 Chỉ tiêu khả năng sinh lời
 T sut sinh li trên doanh thu (ROS): Ch tiêu này cho bit mng doanh
thu thun ca Doanh nghip tc bao ng li nhun ròng. T s này
th hic li nhun chim bao nhiêu ph s
này mang giá tr Doanh nghip c li.
Thang Long University Library
24
Tỷ suất sinh lời trên doanh thu

=
Lợi nhuận ròng
Doanh thu thuần

 T sut sinh li trên tng tài sn (ROA): Ch tiêu này cho bit mng tài
sn ca Doanh nghing li nhung thi t s
 hin hiu qu qun lý và s dng tài s to ra thu nhp ca

Doanh nghip. Nu t sut này loanh nghi
c li.
Tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản
=
Lợi nhuận ròng
Tổng tài sản
 Công thc Dupont th nht:
ROA = ROS x Vòng quay tài sản
ng cn phng cách tit ki
bán. Vic th ng chp nh
chng sn phn cn ph
thu bng cách gim giá s làm cho ROS gim. Vì vy, ta có th
vng chng sn ph c
i tiêu dùng chp nhm bo doanh thu voanh
nghing hong xúc tip dng các dch v 
khách hàng, dch v bo hành, chit kh
 T sut sinh li trên vn c phn (ROE): Ch tiêu này cho bit mng vn
ch s hu ca Doanh nghip tng li nhun rònng thi
ch s   i trên mng vn c phn. Nu t s này
mang giá tr Doanh nghip c li.
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu
=
Lợi nhuận ròng
Vốn chủ sở hữu
 ng thc Dupont 2:
ROE = ROS x Vòng quay tài sản x (Tổng Tài Sản/VCSH)
  s y
tài chính. Vì vy, khi mu s này thì Doanh nghip ph
kh  n c nh có vay thêm hay không.
T sut sinh li trên vn ch s hi t sut sinh li

trên tài sn (ROA). Nu t sut sinh li trên vn ch s hu la
y tài chính ca Doanh nghip ng tích cc. Cho nên h s ROE
càng cao thì các c phiu càng hp d.
25
 Khả năng quản lý tài sản
 Hiu sut s dng tài sn: Ch tiêu này cho bit mng tài sn tham gia vào
quá trình kinh doanh ca Doanh nghip tng doanh thu thun
Hiệu suất sử dụng tài sản
=
Doanh thu thuần
Tổng tài sản bình quân
Hiu sut s dng tài sn i vic s dng tài sn ca công
ty vào các ho ng sn xut kinh doanh càng hiu qu. Tuy nhiên mun có kt
lun chính xác v m hiu qu ca vic s dng tài sn ca mt công ty chúng ta
cn so sánh hiu sut s dng tài sn ci hiu sut s dng tài sn bình
quân ca ngành.
Tổng tài sản bình quân
=
Số dƣ đầu kì + Số dƣ cuối kì
2
 Khả năng quản lý nợ
 T s n trên vn ch s hu là: Ch tiêu phn ánh mng vn ch s hu
tài tr ng n.
Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu
=
Tổng nợ
Vốn chủ sở hữu
T s này cho bit quan h gia vn ng bn ch s hu. T
s này nh chng t Doanh nghip ít ph thuc vào hình thng vn bng vay
n hay nói cách khác Doanh nghip ch ri ro th

chng t Doanh nghit cách vay n  kinh doanh và khai thác li ích ca
hiu qu tit kim thu.
 T s n trên tng tài sn là ch tiêu phn ánh mng tài sc tài tr
ng n hoc mng ngun vn ca doanh nghip hình thành t
bao nhiêu n
Tỷ số nợ trên tổng tài sản
=
Tổng nợ
Tổng tài sản
T s này cho bit có bao nhiêu phn ca Doanh nghip là t 
c kh  ch tài chính ca Doanh nghip. T s này mà quá nh,
chng t Doanh nghiu này có th hàm ý Doanh nghip có kh 
ch  hàm ý là Doanh nghin
by tài chính, tng vn bng hình thc li, t
s này mà cao quá hàm ý Doanh nghip không có thc lc tài chính mà ch y
Thang Long University Library