Anh hưởng lẫn nhau giữa các sinh vâtl

GV: §µm Minh Anh – Trường PTDT Néi Tró

1. Hoàn thành các nội dung trong bảng sau đây:
2. Trong 2 nhóm sinh vật hằng nhiệt và biến
nhiệt, sinh vật thuộc nhóm nào có khả năng
chòu đựng cao với sự thay đổi nhiệt độ của
môi trường? Tại sao?
Nhóm sinh vật Đặc điểm Ví dụ
Sinh vật biến nhiệt
Sinh vật hằng
nhiệt
Nhiệt độ cơ thể phụ
thuộc vào nhiệt độ của
mơi trường.
VSV, Nấm, Thực vật,
Lưỡng cư, Cá, Bò sát
Chim,Thú và Con
người
Nhiệt độ cơ thể khơng
phụ thuộc vào nhiệt độ
của mơi trường
KIỂM TRA BÀI CŨ

Tiết 48 B i
44
I. QUAN H CNG LOI.
Khi no cỏc sinh vt hỡnh thnh nờn nhúm cỏ th ? Em
hóy cho vi vớ d .
Cỏc sinh vt cựng loi sng gn nhau v liờn h vi

nhau to thnh nhúm cỏ th .
ảNH h ởng lẫn nhau giữa các
sinh vật.

Đàn trâu rừng
Nhóm cây thông
Nhóm cây tràm
Đàn chim cánh cụt

* Các sinh v t trong cùng m t nhóm có th ậ ộ ể
có quan h gì v i nhau ?ệ ớ
Các sinh v t trong cùng m t nhóm th ng ậ ộ ườ h trỗ ợ
ho c ặ c nh tranhạ l n nhau.ẫ

I. Quan hệ cùng loài
Khi có gió bão, thực vật sống
thành nhóm có lợi gì so với
sống riêng rẽ?
Khi có gió bão, thực
vật sống thành nhóm
có tác dụng giảm bớt sức
thổi của gió, làm cây
không bị đổ.
1. H tr
tiết 48.BàI 44 - ảnh h ởng lẫn nhau giữa các sinh vật
Thực vật sống thành nhóm
Thực vật sống riêng rẽ

I. Quan hệ cùng loài
Trong tự nhiên, động vật sống thành bầy đàn có lợi gì?

Động vật sống thành bầy đàn có lợi
1. H tr
tiết 48. Bài 44 - ảnh h ởng lẫn nhau giữa các sinh vật

Tìm kiếm đ ợc
nhiều thức ăn hơn

Phát hiện kẻ thù
nhanh hơn

Tự vệ tốt hơn
Đàn Kiến Đàn hồng hạc Đàn trâu rừng


-Nhìn chung động vật sống theo đàn phát
hiện và đuổi bắt con mồi cũng nh phát
hiện và chốn tránh kẻ thù tốt hơn. Ví dụ:
Chim kiến ăn theo đàn kích thích lẫn
nhau đi tìm mồi, báo hiệu cho nhau nơi
có nhiều thức ăn , sớm phát hiện ra kẻ
thù và thông báo cho nhau đối phó , tìm
chỗ trú ẩn

Đàn trâu rừng
Đàn cừu
Nhóm cây thông
Nhóm cây tràm

Số lượng cá thể của loài ở mức độ nào thì giữa các cá thể
cùng loài có quan hệ hỗ trợ ?


Số lượng cá thể trong loài phù hợp với điều kiện sống
của môi trường (Diện tích hợp lí, có nguồn sống đầy đủ).

Các sinh vật cùng loài cạnh tranh lẫn nhau trong những
điều kiện nào ?

Cạnh tranh khi gặp điều kiện bất lợi như số lượng cá thể
quá cao, thiếu thức ăn, nơi ở, , dẫn tới một số cá thể
phải tách ra khỏi nhóm.

I. Quan hệ cùng loài

Khi số l ợng cá thể trong đàn v ợt quá
giới hạn thì sẽ nảy sinh
quan hệ cạnh tranh cùng loài:
Thức ăn, nơi ở, ánh sáng,
Hậu quả
Thực vật:
hiện t ợng
tỉa th a
tự nhiên.
Động vật:
hiện t ợng một
số cá thể tách
khỏi bầy đàn.
2. Cạnh tranh
tiết 48. BàI 44 - ảnh h ởng lẫn nhau giữa các sinh vật
1. H tr

Quan h h trệ ỗ ợ
- Các cá th sinh v t s ng chung thành b y àn , h ể ậ ố ầ đ ỗ
tr nhau v th c n , ch ợ ề ứ ă ỗ , ở chèng kÎ thï…và
cùng b o v l n nhau kh i k thù.ả ệ ẫ ỏ ẻ

Quan h c nh tranh

L s cạnh tranh, ginh th c n, n i , vùng làm
tổ,thậm chí có hiện t ợng ăn lẫn nhau cá lớn nuốt cá
bé v cỏc i u ki n s ng khỏc ( nh ỏnh sỏng,
n c ) gi a cỏc cỏ th trong loi.
Cõy hoa
cnh tranh
vn lờn
ginh ỏnh
sỏng

Hi n t ng cách liệ ượ
Làm gi m nh s c nh tranh trong các cá th cùng loàiả ẹ ự ạ ể
Chim tách ra khỏi nhóm


Hãy tìm câu đúng trong số các câu sau v ề
quan h ệ cùng lồi:
a. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm tăng khả
năng cạnh tranh giữa các cá thể .
b. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm cho nguồn
thức ăn cạn kiệt nhanh chóng.
c. Hiện tượng cá thể tách ra khỏi nhóm làm giảm nhẹ
cạnh tranh giữa các cá thể, hạn chế sự cạn kiệt nguồn

thức ăn trong vùng .
c

I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI :

Bản chất của quan hệ hỗ trợ và quan hệ
cạnh tranh là:
+ Hỗ trợ : Sinh vật được bảo vệ tốt hơn, kiếm
được nhiều thức ăn hơn.
+ Cạnh tranh: Ngăn ngừa gia tăng số lượng
các thể và sự cạn kiệt nguồn thức ăn.
TiÕt 48 B i – à
44
¶NH h ëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt.

Trong chăn nuôi ng ời ta đã lợi dụng
mối quan hệ cạnh tranh cùng loài
để làm gì ?
Đáp án:
Đáp án:


Nuôi vịt đàn
Nuôi vịt đàn
, lợn đàn
, lợn đàn
để
để
chúng tranh nhau ăn và sẽ nhanh
chúng tranh nhau ăn và sẽ nhanh

lớn hơn.
lớn hơn.

I. QUAN HỆ CÙNG LOÀI.

II. QUAN HỆ KHÁC LOÀI.
¶NH h ëng lÉn nhau gi÷a c¸c sinh vËt.
TiÕt 48 B i – à
44

Quan hệ
Đặc điểm
Hỗ
trợ
Đối
đòch
Cộng sinh
Hội sinh
Cạnh tranh
Kí sinh,
nửa kí sinh
Sinh vật ăn
sinh vật khác
Sự hợp tác cùng có lợi giữa các loài
sinh vật .
Sự hợp tác giữa hai loài sinh vật, trong
đó một bên có lợi còn bên kia không có
lợi và cũng không có hại.
Các sinh vật khác loài tranh giành nhau
thức ăn, nơi ở và các điều kiện sống khác

của môi trường. Các loài kìm hãm sự
phát triển của nhau .
Sinh vật sống nhờ trên cơ thể của sinh
vật khác, lấy các chất dinh dưỡng,
máu . . . từ sinh vật đó.
Gồm các trường hợp : động vật ăn
thực vật, động vật ăn thòt con mồi,
thực vật bắt sâu bọ . . .
Các sinh vật khác lồi cùng chung sống với
nhau có những mối quan hệ nào?

1. Ở đòa y, các sợi nấm hút nước và muối
khoáng từ môi trường cung cấp cho tảo,
tảo hấp thu nước, muối khoáng và năng
lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên
các chất hữu cơ, nấm và tảo đều sử dụng
các sản phẩm hữu cơ do tảo tổng hợp
2. Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát
triển, năng suất lúa giảm .
3. Hươu, nai và hổ cùng sống trong một
cánh rừng. Số lượng hươu, nai bò khống
chế bởi số lượng hổ .
4. Rận và bét sống bám trên da trâu, bò.
Chúng sống được nhờ hút máu của trâu,
bò.
5. Đòa y sống bám trên cành cây.
6. Cá ép bám vào rùa
biển, nhờ đó cá được
đưa đi xa.
7. Dê và bò cùng ăn cỏ

trên một cánh đồng.
8. Giun đũa sống trong
ruột người.
9. Vi khuẩn sống trong
nốt sần ở rễ cây họ
Đậu (hình 44.3).
10. Cây nắp ấm bắt
côn trùng.
Trong các ví dụ sau,quan hệ nào là hỗ trợ và đối địch?

1) Ở địa y, các sợ nấm hút nước và muối khoáng từ môi
trường cung cấp cho tảo, tảo hấp thụ nước, muối khoáng
và năng lượng ánh sáng mặt trời tổng hợp nên các chất
hữu cơ, nấm và tảo đều sử dụng các sản phẩm hữu cơ do
tảo tổng hợp.
Tảo đơn bào
S n mợ ấ
Hình 44.2. a yĐị
Cộng sinh ( hỗ trợ )
Trong các ví dụ sau đây, quan hệ nào
là hỗ trợ và đối địch ?

2)Trên một cánh đồng lúa, khi cỏ dại phát
triển, năng suất lúa giảm .
Cạnh tranh (đối địch)
Lúa
Cỏ dại

3)Hươu, nai và hổ cùng sống trong một cánh rừng.
Số lượng hươu, nai bị khống chế bởi số lượng hổ .

Sinh vật ăn sinh vật khác (Đối địch)

4) Rận và bét sống bám trên da trâu, bò.
Chúng sống được nhờ hút máu của trâu, bò.
Ký sinh (đối địch)

5) Địa y sống bám trên cành cây.
Hội sinh (Hỗ trợ)
Thân
cây
Địa y