Bài 8: Gương cầu lõm - GV: Nguyễn Thị Nữ - THCS N.Đ.Cảnh

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi:
* Nêu tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi.
* Tại sao phía trước ô tô, xe máy người ta thường
gắn một gương cầu lồi?
Trả lời:
* Tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi:
- Là ảnh ảo, không hứng được trên màn chắn;
- Ảnh nhỏ hơn vật.
*Phía trước ô tô, xe máy thường gắn một gương cầu lồi
để quan sát được một vùng phía sau rộng hơn. Vì gương
cầu lồi có vùng nhìn thấy rộng hơn so với gương phẳng
có cùng kích thước
Gương cầu lõm có mặt phản xạ là mặt trong của một
phần hình cầu. Liệu gương cầu lõm có tạo được ảnh
của một vật giống như gương cầu lồi không?
Tiết 8 Bài 8
GƯƠNG CẦU LÕM
NỘI DUNG
I/ Ảnh tạo bởi gương cầu lõm
Thí nghiệm
Hình 8.1
Thí nghiệm : Các nhóm tiến hành thí
nghiệm như hình 8.1. Hãy quan sát ảnh
của cây nến tạo bởi gương cầu lõm.
Đặt cây nến sát gương rồi di chuyển từ
từ ra xa gương, cho đến khi không nhìn
thấy ảnh đó nữa.
C1: Ảnh của cây nến quan sát được
trong gương cầu lõm ở thí nghiệm trên

là ảnh gì? So với cây nến thì lớn hơn
hay nhỏ hơn?

*Lµ ¶nh ¶o
*¶nh lín h¬n vËt(vËt ®Ỉt s¸t g ¬ng), ¶nh nhá h¬n vËt (vËt
®Ỉt xa g ¬ng)
Gương phẳng Gương cầu lõm
C2: Các nhóm hãy bố trí thí nghiệm để so sánh ảnh ảo của một
vật tạo bởi gương cầu lõm với ảnh của cùng vật đó tạo bởi
gương phẳng. Mô tả cách bố trí thí nghiệm. Nêu kết quả so
sánh.
Ảnh của gương cầu lõm lớn
hơn ảnh của gương phẳng
Tiết 8 Bài 8
GƯƠNG CẦU LÕM
NỘI DUNG
I/Ảnh tạo bởi gương cầu lõm:
Thí nghiệm
Kết luận: Đặt một vật gần sát
gương cầu lõm, nhìn vào gương thấy
một ảnh…….không hứng được trên
màn chắn và ……………vật.
ảo
lớn hơn
Kêt luận: Ảnh ảo tạo bởi gương
cầu lõm lớn hơn vật.
II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gương
cầu lõm:
1/ Đối với chùm tia tới song song
Thí nghiệm: Dùng đèn pin chiếu một chùm tia sáng song song đi

là là trên một màn chắn, tới một gương cầu lõm.
C3: Quan sát chùm tia phản xạ xem có đặc điểm gì?
Chùm tia phản xạ hội tụ
tại một điểm trước gương
Tiết 8 Bài 8
GƯƠNG CẦU LÕM
NỘI DUNG
I/Ảnh tạo bởi gương cầu lõm:
Thí nghiệm
Kêt luận: Ảnh ảo tạo bởi gương
cầu lõm lớn hơn vật.
II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gương
cầu lõm:
1/ Đối với chùm tia tới song song
Kết luận:
Chiếu một chùm tia tới song song lên
một gương cầu lõm, ta thu được một
chùm tia phản xạ ……….tại một điểm
trước gương.
hội tụ
Chiếu một chùm tia tới song song
lên một gương cầu lõm, ta thu
được một chùm tia phản xạ hội tụ
tại một điểm trước gương.
Tiết 8 Bài 8
GƯƠNG CẦU LÕM
NỘI DUNG
I/Ảnh tạo bởi gương cầu lõm:
Thí nghiệm
Kêt luận: Ảnh ảo tạo bởi gương

cầu lõm lớn hơn vật.
II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gương
cầu lõm:
1/ Đối với chùm tia tới song song
Chiếu một chùm tia tới song song
lên một gương cầu lõm, ta thu
được một chùm tia phản xạ hội tụ
tại một điểm trước gương.
Hình 8.3
C4.Hình 8.3 là một thiết bò dùng gương
cầu lõm hứng ánh sáng mặt trời để
nung nóng vật. Hãy giải thích vì sao
vật đó lại nóng lên?
Mặt Trời ở rất xa ta nên chùm sáng
từ Mặt Trời tới gương coi như chùm
tia tới song song, cho chùm tia phản
xạ hội tụ tại một điểm ở phía trước
gương. Ánh sáng mặt trời có nhiệt
năng cho nên vật để ở chỗ ánh sáng
hội tụ sẽ nóng lên.
2/ Đối với chùm tia tới phân kì
Thí nghiệm: Điều chỉnh đèn để tạo ra một chùm tia sáng phân kì
xuất phát từ S tới một gương cầu lõm. S ở một vò trí thích hợp ta sẽ
thu được chùm phản xạ là một chùm sáng song song.
S
Tiết 8 Bài 8
GƯƠNG CẦU LÕM
NỘI DUNG
I/Ảnh tạo bởi gương cầu lõm:
Thí nghiệm

Kêt luận: Ảnh ảo tạo bởi gương
cầu lõm lớn hơn vật.
II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gương
cầu lõm:
1/ Đối với chùm tia tới song song
Chiếu một chùm tia tới song song
lên một gương cầu lõm, ta thu
được một chùm tia phản xạ hội tụ
tại một điểm trước gương.
2/ Đối với chùm tia tới phân kì
S
Kết luận:
Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước
gương cầu lõm ở một vò trí thích hợp,
có thể cho một chùm tia ……………
song song
phản xạ
Một nguồn sáng nhỏ S đặt trước
gương cầu lõm ở một vò trí thích
hợp, có thể cho một chùm tia
phản xạ song song.
III/ Vận dụng:
Tìm hiểu đèn pin:
a/ Để chiếu xa:
C6: Xoay pha đèn đến vò trí thích hợp để thu được chùm
phản xạ song song từ pha đèn chiếu ra.
Gỉai thích vì sao nhờ có pha đèn mà đèn pin có thể
chiếu ánh sáng đi xa mà vẫn sáng rõ?
Vì một nguồn sáng nhỏ S đặt trước gương cầu lõm ở
một vò trí thích hợp, có thể cho một chùm tia phản xạ

song song. Mà chùm sáng song song cho cường độ sáng
không thay đổi nên đèn pin có thể chiếu ánh sáng đi xa
mà vẫn sáng rõ.
GƯƠNG CẦU LÕM
Tìm hiểu đèn pin
a/ Để chiếu xa
C7. Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn ra thì phải
xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa hay lại gần gương?
Muốn thu được chùm sáng hội tụ từ đèn thì ta phải
xoay pha đèn để cho bóng đèn ra xa gương.
b/ Để tập trung ánh sáng tại một điểm ở gần đèn
BÀI TẬP TẠI LỚP
1/ Chuyện cũ kể lại rằng: Ngày xưa, nhà Bác học Acsimet đã dùng
gương cầu lõm lớn tập trung ánh sáng mặt trời để đốt cháy chiến
thuyền của giặc. Acsimet đã dựa vào tính chất nào của gương cầu
lõm? Hãy vẽ sơ đồ bố trí thí nghiệm để thực hiện ý tưởng nói trên
của Acsimet bằng những gương phẳng nhỏ.
Trả lời : Xếp các gương phẳng nhỏ theo hình một chỏm cầu, mặt
phản xạ tạo thành mặt lõm của gương cầu. Hướng gương cầu lõm
lắp ráp này về phía Mặt Trời. Điều chỉnh cho chỗ ánh sáng hội tụ
đúng vào thuyền của giặc.
BÀI TẬP TẠI LỚP
2/ Tìm trong nhà một số đồ dùng có tác dụng tương tự như một
gương cầu lõm.
Trả lời : Mặt lõm của thìa, vung nồi.
3/ Hãy dùng lập luận để chứng tỏ rằng ảnh ảo của một vật tạo bởi
gương cầu lồi luôn bé hơn ảnh ảo của vật đó tạo bởi gương cầu
lõm.
Gương phẳng
Gương cầu lõm

Gương cầu lồi
BÀI TẬP TẠI LỚP
Trả lời : Ảnh ảo của gương cầu lồi : A
1
B
1
Ảnh ảo của gương phẳng : AB
Ảnh ảo của gương cầu lõm: A
2
B
2
Ta có : A
1
B
1
< AB và AB < A
2
B
2
Vậy : A
1
B
1
< A
2
B
2
Gương phẳng
Gương cầu lõm
Gương cầu lồi

MỘT SỐ VẬT ỨNG DỤNG SỰ PHẢN XẠ ÁNH SÁNG CỦA GƯƠNG CẦU LÕM
Gửụng trang ủieồm cuỷa caực dieón vieõn




Học thuộc phần ghi nhớ trang 24 SGK.
Học thuộc phần ghi nhớ trang 24 SGK.


Đọc có thể em chưa biết trang 24 SGK.
Đọc có thể em chưa biết trang 24 SGK.


Soạn phần tự kiểm tra trang 25 SGK,
Soạn phần tự kiểm tra trang 25 SGK,
ôn tập chương I .
ôn tập chương I .
CÔNG VIỆC VỀ NHÀ
CÔNG VIỆC VỀ NHÀ