Sinh 7:Một số thân mềm khác

Giáo án Sinh học 7 GV: Nguyễn Thị Hương
Tiết 20. MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. Mục tiêu:
Nhận biết được các đặc điểm cấu tạo, lối sống của một số đại diện thân mềm thường gặp ở thiên nhiên nước ta như: ốc sên, mực,
bạch tuộc, ốc vặn, nhất là các thân mềm di chuyển tích cực.
Riêng đối với ốc và mực còn cần biết them một số tập tính trong sinh sản, săn mồi và tự vệ của chúng.
II. Phương pháp:
Trực quan, đàm thoại, hợp tác nhóm.
III. Chuẩn bị:
Tranh vẽ-hình ảnh về ốc sên, mực, bạch tuộc,sò. Đoạn video về tập tính của mực, bạch tuộc.
IV. Tiến hành lên lớp:
1. Ổn định: (2 phút)
2. Bài cũ: Học sinh trả lời câu hỏi SGK (7 phút)
3. Bài mới:
Mở bài: Thân mềm ở nước ta rất phong phú. Chúng phân bố trên cạn, nước mặn, nước ngọt. Chúng rất phong phú về cấu tạo,
lối sống và tập tính. Bài học hôm nay giới thiệu vài đại diện than mềm thường gặp.
Thời
gian
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
13 phút Hoạt động 1:
Yêu cầu học sinh quan sát một
số hình ảnh, kết hợp hình
19.1,2,3,4,5- SGK (chú ý phần
chú thích)
- Nêu đặc điểm đặc
trưng của mỗi loài?
Tìm hiểu một số đại diện.
- Quan sát, đọc chú thích. Nêu được các đặc
điểm:
+ Ốc sên: Sống trên cây, ăn lá cây. Cơ thể gồm 4
phần: Đầu, thân, chân, áo. Thở bằng phổi (thích

nghi đời sống ở cạn).
+ Mực: Sống ở biển, vỏ tiêu giảm (mai mực). Cơ
thể gồm 4 phần, di chuyển nhanh.
I.Một số đại diện.
- Thân mềm có số loài lớn:
Ốc sên, mực, bạch tuộc, sò…
- Sống ở cạn, nước ngọt,
nước mặn.
- Chúng có lối sống vùi lấp,
bò chậm chạp hay di chuyển
với tốc độ cao (bơi).
Trường THCS Nghĩa Thịnh Trang 1
Giáo án Sinh học 7 GV: Nguyễn Thị Hương
13 phút
- Tìm các đại diện tương
tự mà em gặp ở địa
phương?
-Qua các đại diện trên em có
nhận xét gì về sự đa dạng?
Hoạt động 2:
Cho HS quan sát hình ảnh kết
hợp hình 19.6 và thông tin
SGK, thảo luận theo nhóm trả
lời các câu hỏi.
- Ốc sên tự vệ bằng cách
nào?
- Ý nghĩa sinh học của tập
tính đào lỗ đẻ trứng của ốc
sên?
Tiếp tục cho HS xem đoạn

phim về một số tập tính ở
mực, kết hợp quan sát hình
19.7, đọc chú thích và thảo
luận.
- Mực săn mồi như thế
nào?
- Hoả mù có tác dụng gì?
+ Bạch tuộc: Sống ở biển, mai, lưng tiêu giảm, có
8 tua, săn mồi tích cực.
+ Sò: Có 2 mảnh vỏ, có giá trị xuất khẩu.
- HS có thể kể nhiều đại diện tuỳ từng địa phương
như: Ốc vặn, vẹm, nghêu, sò…
- Rút ra kết luận về sự đa dạng: Loài, môi trường
sống, lối sống.
Tìm hiểu một số tập tính ở thân mềm.
HS quan sát, đọc thông tin, thảo luận thống nhất ý
kiến.
+ Tự vệ bằng cách thu mình vào trong vỏ.
+ Đào lỗ đẻ trứng để bảo vệ trứng.
+ Mực săn mồi theo cách rình mồi ở một chổ,
thường ẩn náu ở những nơi có rong rêu. Sắc tố
trên cơ thể của mực làm chúng có màu giống môi
trường. Khi mồi vô tình đến gần, mực vươn 2 tua
dài ra bắt mồi rồi co về dùng 8 tua ngắn đưa vào
miệng.
+ Tuyến mực phun ra mực để tự vệ là chính. Hoả
mù của mực làm tối đen cả một vùng nước, tạm
II. Một số tập tính ở
thân mềm.
a. Tập tính ở ốc sên.

b. Tập tính ở mực.
Kết luận: Nhờ có hệ thần
kinh phát triển nên ốc sên,
Trường THCS Nghĩa Thịnh Trang 2
Giáo án Sinh học 7 GV: Nguyễn Thị Hương
- Vì sao thân mềm có
nhiều tập tính thích
nghi với lối sống?
Kết luận- ghi bảng.
thời che mắt kẻ thù, giúp cho mực đủ thời gian
trốn chạy. Mắt mực có số lượng tế bào thị giác rất
lớn có thể vẫn nhìn rõ phương hướng để trốn chạy
an toàn.
+ Nhờ có hệ thần kinh phát triển (hạch não) Làm
cơ sở cho tập tính phát triển.
Ghi nhớ kiến thức.
mực và các thân mềm khác
có giác quan phát triển và có
nhiều tập tính thích nghi với
lối sống đảm bảo sự tồn tại
của loài.
4. Kiểm tra- đánh giá. (6 phút)
Phát phiếu bài tập, yêu cầu HS làm.
1.Động vật nào sau đây không có vỏ cứng đá vôi bao ngoài cơ thể?
a. Sò b. Ốc sên c. Bạch tuộc d. Nghêu.
2. Động vật thân mềm sống ở cạn là:
a. Bạch tuộc b. Mực c. Sò d. Ốc sên.
3. Động vật sống ở môi trường nước ngọt là:
a. Nghêu b. Ốc vặn c. Ốc sên d. Sò.
4. Động vật nào dưới đây gây hại cho mùa màng?

a. Ốc vặn b. Ốc bưu vàng c. Trai song d. Tất cả đều đúng.
5. Đặc điểm mực khác với bạch tuộc là:
a. Có mai cứng ở phía lưng. b. Sống ở biển
c. Là thực phẩm cho con người d. Là động vật than mềm.
6. Ở thân mềm hạch thần kinh phát triển nhất là:
a. Hạch lưng b. Hạch bụng c. Hạch não d. Hạch hầu.
5. Dặn dò. (2 phút)
Học bài, trả lời các câu hỏi cuối bài vào vở bài tập.
Đọc “em có biết”
Sưu tầm tranh ảnh về một số thân mềm, vỏ trai, ốc, mai mực.
Trường THCS Nghĩa Thịnh Trang 3