Slide sinh 10 vận chuyển các chất qua màng sinh chất _Gv Đ.T.T Vân

 
TIẾT 10 : VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG
SINH CHẤT
SINH HỌC 10


Tác giả: GV Đặng Thị Tường Vân
Tổ: Hóa- Sinh- Địa- TD
 !"#$ !"%
 
 
&'()*(+,'-
&'()*(+,'-
(&,.+,*(-
(&,.+,*(-
/0)12)
/0)12)
)(+)(&')'+
)(+)(&')'+
*(+,'-
*(+,'-
3456-7-8
3456-7-8
*(+,'-
*(+,'-
9:7-8
9:7-8
%
%
"
"

;
;


#
#
Kể tên các thành phần cấu trúc trên
màng sinh chất và chức năng cơ bản
của màng sinh chất?
 
TIẾT 10
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT
QUA MÀNG SINH CHẤT
 
Vậy vận chuyển các
chất qua màng sinh
chất có những
phương thức nào ?
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
 
CÁC PHƯƠNG THỨC VẬN
CHUYỂN QUA MÀNG
Vận chuyển
chủ động
Nhập bào
Xuất bào
Vận chuyển
thụ động
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
 

I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
1. Khái niệm:
THÍ NGHIỆM 
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Thuốc tímNước
 
( <-8=>?(@
A+B?+?-
C<-8=>+A)@
A+B?+?-
D-+E


( <-8=>+A) @
D-+E


C<-8=>?(@
Khuếch tán
F+A4
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
1. Khái niệm:
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Màng sinh chất




 !
 

Hiện tượng
khuếch tán là gì,
thẩm thấu là gì?
Khuếch tán là sự chuyển động ngẫu nhiên
của các phân tử đi từ nơi có nồng độ cao
đến nơi có nồng độ thấp
Thẩm thấu là hiện tượng nước(dung môi)
khuếch tán qua màng sinh chất từ nơi có
thế nước cao đến nơi có thế nước thấp
Quan sát video
sau và cho biết
vận chuyển thụ
động là gì?
 
 
Vận chuyển thụ động là phương
thức vận chuyển các chất qua
màng từ nơi có nồng độ cao đến
nơi có nồng độ thấp mà không
tiêu tốn năng lượng
 
a. Khuyếch tán trực tiếp
qua lớp kép photpho lipit
b. Khuyếch tán qua kênh
protein xuyên màng
Lớp kép photpho
lipit
Prôtêin xuyên màng
Prôtêin xuyên màng
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG

2. Các con đường vận chuyển thụ động:
Quan sát hình (các con đường vận chuyển
thụ động) - các chất khuếch tán qua màng
SC theo những cách nào?
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
 
"
#$
%
$&'()
*+,-.
/$01/
23!
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
2. Các con đường vận chuyển thụ động:
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
 

Khuyếch tán qua lớp phopholipit kép:

Khuyếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng:
Chất ……… (4) ………… và có kích thước… (5) … (Vd: … (6) ……… )
Chất ………… (1) ………và có kích thước… (2) ….(Vd: … (3) ………….)
không phân cực

phân cực, ion
lớn

O2, CO2
Glucôzơ

A C E

B D F
2. Các con đường vận chuyển thụ động:
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
nhỏ
 

Khuyếch tán qua lớp phopholipit kép:

Khuyếch tán qua kênh prôtêin xuyên màng:
Chất ……… (4) ………… và có kích thước… (5) … (Vd: … (6) ……… )
Chất ………… (1) ………và có kích thước… (2) ….(Vd: … (3) ………….)
không phân cực

phân cực, ion
lớn

O2, CO2
Glucôzơ
A C E

B D F
2. Các con đường vận chuyển thụ động:
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1
nhỏ
 


Aquaporin

I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
2. Các con đường vận chuyển thụ động:
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Các phân tử nước còn
được thẩm thấu vào
màng SC theo cơ chế
nào ?
 
I. VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG
3. Các loại môi trường:
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Tốc độ khuếch tán các chất qua màng còn phụ thuộc
vào sự chênh lệch về nồng độ giữa môi trường bên
trong và bên ngoài tế bào cũng như các đặc tính lí
hóa của chúng
 
Chất tan
Ngoài
màng
Trong
màng
Môi trường ưu trương Môi trường nhược trương
Môi trường đẳng trương
"45
6.7$8$*9
./$0
1/2:!
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
GH'
+*IJ-8

A++?- 'K414L+:-
4
+*IM-8
N-8
+*IM-8
IO
+*IM-8
 
Ngoài
màng
Trong
màng
Môi trường ưu trương Môi trường nhược trương
Môi trường đẳng trương
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
C ngoài >
Ctrong
C ngoài =
Ctrong
C ngoài < C
trong
Chất tan: MT -> TB
Nước: TB -> MT
Chất tan: MT <- TB
Nước: TB <- MT
Chất tan: MT <-> TB
Nước: TB <-> MT
GH'
+*IJ-8
A++?- 'K414L+:-

4
+*IM-8
N-8
+*IM-8
IO
+*IM-8
 
TB hồng cầu
TB thực vật
MT đẳng trương
MT ưu trươngMT nhược trương
 
/;6.<.4$*&=0>.4?
G:4
P4*6QR"&S-
P8&4(TMQR"U 8V&
I0+'W4
P4*6QRX;&S-
P8&4(TMQR!UY8V&
Màng TB
quản cầu
thận
@A
B
*&68<
=0>.4
?!
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
II. Vận chuyển chủ động
CD.EF$.7

/$.
>$00.6
B

$!
 
VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
1. Khái niệm:
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
 
II. VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG
1. Khái niệm:
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
Vận chuyển chủ động là phương thức vận
chuyển các chất qua màng sinh chất từ nơi có
nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao và tiêu
tốn năng lượng
 
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT
.7/$
/>.G>.%
$&';HHH-
*+IJ().
/$01/2
5!
 
III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO
VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3
Phương
thức
Nhập
bào
Xuất
bào
Khái
niệm
Cơ chế