Tiết 66 Định luật bảo toàn năng lượng

V Ậ
T L Ý 9
TRÖÔØNG THCS CAÙT HANH
TRÖÔØNG THCS CAÙT HANH
GD
PHÙ CÁT
Chúc các em học tập tốt
Chúc các em học tập tốt

Dựa vào đâu ta biết một vật có năng lượng ?
Trả lời bài tập 59. 3 trang 66 SBT.
Nước biển -> hơi nước -> mây -> mưa
*Ta nhận biết được một vật có năng lượng khi vật
đó có khả năng thực hiện công hay làm nóng các vật khác.
Quang năng -> nhiệt năng -> thế năng -> động năng
-> Nước trên núi -> chảy ra suối, sông, biển.
Thế năng -> động năng
Trả lời

a) Thí nghiệm:
Hình 60.1
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.

I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,

điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:
a) Thí nghiệm:
C
1
:Hãy chỉ rõ thế năng và động năng
của viên bi đã biến đổi như thế nào khi
viên bi chuyển động từ A đến C rồi từ C
đến B.
C
1
:-Từ A đến C : Thế năng -> động năng
- Từ C đến B : Động năng -> thế năng

a) Thí nghiệm:
C
2
:So sánh thế năng ban đầu mà ta
cung cấp cho viên bi ở vị trí A và thế
năng mà bi có ở điểm B.
C
1
:-Từ A đến C :
Thế năng -> động năng
- Từ C đến B :
Động năng -> thế năng
 C

2
: Thế năng của viên bi ở A lớn
hơn thế năng của viên bi ở B.
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:

a) Thí nghiệm:
C
3
: Thiết bị thí nghiệm trên có thể làm cho
viên bi có thêm nhiều năng lượng hơn thế năng
mà ta cung cấp cho nó lúc ban đầu không?
Trong quá trình viên bi chuyển động ngoài cơ
năng ra còn có dạng năng lượng mới nào xuất
hiện không?
 C
3
: Viên bi không thể có thêm nhiều
năng lượng nhiều hơn thế năng mà ta đã
cung cấp cho nó lúc ban đầu. Ngoài cơ năng
còn có nhiệt năng.
C
2
: Thế năng của viên bi ở A
lớn hơn thế năng của viên bi

ở B.
C
1
:-Từ A đến C :
Thế năng -> động năng
- Từ C đến B :
Động năng -> thế năng
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:

a) Thí nghiệm:
C
3
: Viên bi không thể có thêm
nhiều năng lượng nhiều hơn thế
năng mà ta đã cung cấp cho nó lúc
ban đầu. Ngoài cơ năng còn có
nhiệt năng.
C
2
: Thế năng của viên bi ở A lớn
hơn thế năng của viên bi ở B.
b) Kết luận 1:Trong các hiện
tượng tự nhiên, thường có sự biến đổi
giữa thế năng và động năng, cơ năng

luôn luôn giảm.Phần cơ năng hao hụt
đi đã chuyển hoá thành nhiệt năng.
Qua thí nghiệm vừa khảo sát
em có kết luận gì ?
C
1
:-Từ A đến C :
Thế năng -> động năng
- Từ C đến B :
Động năng -> thế năng
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:


I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
a) Thí nghiệm:
b) Kết luận 1 : ( SGK trang 157 )
2.Biến đổi cơ năng thành điện năng
và ngược lại.Hao hụt cơ năng.
Hình 60.2
C
4
: Hãy chỉ ra trong thí nghiệm này, năng

lượng đã được biến đổi từ dạng nào sang
dạng nào qua mỗi bộ phận.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.

I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:
b) Kết luận : ( SGK trang 157 )
Hình 60.2
C
4
:- Máy phát điện: Cơ năng -> điện năng
- Động cơ điện: Điện năng -> cơ năng
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.


Hình 60.2
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:

Điện năng -> cơ năng
C
5
: So sánh thế năng ban đầu cung
cấp cho quả nặng A và thế năng mà
quả nặng B thu được khi lên đến vị
trí cao nhất.Vì sao có sự hao hụt thế
năng này?
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:
b) Kết luận : ( SGK trang 157 )
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.

C
5
: Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được. Vì khi quả nặng
A rơi xuống chỉ có một phần thế
năng chuyển hoá thành điện năng
còn một phần biến thành động năng
của chính quả nặng.
Khi dòng điện làm quay

động cơ điện kéo quả nặng B lên thì
chỉ có một phần điện năng chuyển
hoá thành cơ năng , còn một phần
thành nhiệt năng làm nóng dây
dẫn.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao hụt
cơ năng.
a) Thí nghiệm:
b) Kết luận : ( SGK trang 157 )
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.

I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
2.Biến đổi cơ năng thành điện năng

và ngược lại.Hao hụt cơ năng.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
*Kết luận:2 : Trong động cơ
điện phần lớn điện năng chuyển hoá
thành cơ năng.Trong các máy phát
điện phần lớn cơ năng chuyển hoá
thành điện năng.Phần năng lượng
hữu ích thu được cuối cùng bao giờ
nhỏ hơn phần năng lượng ban đầu
cung cấp cho máy.Phần năng lượng
hao hụt đi đã biến đổi thành dạng
năng lượng khác.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )

I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao

hụt cơ năng.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )
II. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN NĂNG LƯỢNG
Năng lượng không
tự sinh ra hoặc tự mất
đi mà nó chỉ chuyển hoá
từ dạng này sang dạng
khác, hoặc truyền từ vật
này sang vật khác.


I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
C

4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )
II. Định luật bảo toàn năng lượng
Bài tập:Trong nhà máy thuỷ điện có một tua
bin quay làm cho máy phát điện quay theo
cung cấp cho ta năng lượng điện.Tua bin này
quay liên tục nhờ nước ở hồ chứa mà ta không
mất công bơm lên.Tua bin này có phải là động
cơ vĩnh cửu không? Hãy giải thích.

Trả lời
Tua bin không phải là
động cơ vĩnh cửư.
Muốn cho tua bin hoạt
động phải cung cấp cho nó một
năng lượng, đó chính là năng
lượng của nước.
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.

1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )
II. Định luật bảo toàn năng lượng

III. VẬN DỤNG
C
6
: Hãy giải thích vì sao không thể chế
tạo được động cơ vĩnh cửu.
C
6
: Động cơ vĩnh cửu không thể
hoạt động được vì trái với định luật
bảo toàn năng lượng. Động cơ hoạt
động được là có cơ năng, cơ năng
này không thể tự động sinh ra.

I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )
II. Định luật bảo toàn năng lượng

III. VẬN DỤNG
C
7
:Trên hình 60.3 vẽ một bếp đun củi
cải tiến .Hãy giải thích vì sao dùng loại
bếp này lại tiết kiệm được củi đun hơn
là dùng kiềng ba chân ở hình 60.4
Hình 60.3
I.Sự chuyển hoá năng lượng

trong các hiện tượng cơ, nhiệt,
điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )
II. Định luật bảo toàn năng lượng

III. VẬN DỤNG

C
7
:Bếp cải tiến có vách cách nhiệt
giữ cho nhiệt năng ít bị truyền ra
ngoài tận dụng được nhiệt năng để
đun sôi hai nồi nước.
I.Sự chuyển hoá năng lượng
trong các hiện tượng cơ, nhiệt,

điện.
1.Biến đổi thế năng thành
động năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
C
4
:-Máy phát điện:
Cơ năng -> điện năng
-Động cơ điện:
Điện năng -> cơ năng
C5 : Thế năng ban đầu của quả
nặng A lớn hơn thế năng mà quả
nặng B thu được.
2.Biến đổi cơ năng thành
điện năng và ngược lại.Hao
hụt cơ năng.
* Kết luận 2 : ( SGK trang 158 )
II. Định luật bảo toàn năng lượng

1.Bài vừa học:
-Sự chuyển hoá năng lượng trong các quá trình cơ,
nhiệt, điện như thế nào ? Phát biểu nội dung định
luật bảo toàn năng lượng.
-Đọc nội dung có thể em chưa biết.
-Làm các bài tập 60.1 -> 60.4 trang 67 SBT.
2.Bài sắp học: Tiết 71 Sản xuất điện năng - Nhiệt điện và
thuỷ điện.
( Vai trò của điện năng trong đời sống và sản xuất.
Nhà máy nhiệt điện và thuỷ điện )
D n doøặ