chuyên đề tảo hôn, nguyên nhân, giải pháp khắc phục

Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 1

Nhóm 3: DA14XD


MỤC LỤC
I.ĐẶT VẤN ĐỀ 2
II.NỘI DUNG 2
1.Khái niệm 2
2.Thực trạng nạn tảo hôn ở Việt Nam 3
2.1.Tình hình nạn tảo hôn trên cả nước 3
2.2.Những khó khăn đặt ra từ nạn tảo hôn 5
3.Nguyên nhân của nạn Tảo hôn 6
3.1.Nguyên nhân khách quan 6
3.2.Nguyên nhân chủ quan 7
4.Hậu quả của việc tảo hôn 8
5.Những giải pháp khắc pháp nạn tảo hôn 9
5.1.Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức
pháp luật trong nhân dân. 9
5.2.Nâng cao trách nhiệm của chính quyền trong quá trình quản lý 9
5.3.Cải thiện đời sống của người dân, đặc biệt là nhân dân miền núi, vùng sâu vùng xa 9
5.4.Hoàn thiện hệ thống pháp luật về hôn nhân và gia đình nói chung và những quy định
về vấn đề tảo hôn nói riêng 9
III.KẾT LUẬN 10
IV.TÀI LIỆU THAM KHẢO 10
Đại Học Trà Vinh

Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 2

Nhóm 3: DA14XD





CHỦ ĐỀ: TẢO HÔN
I.ĐẶT VẤN ĐỀ
Kết hôn là việc nam nữ xác lập quan hệ vợ chồng theo quy định của pháp luật về điều kiện
kết hôn và đăng kí kết hôn. Khi thực hiện việc kết hôn, ngoài yếu tố tự nguyện, một trong
những điều kiện phải tuân thủ là độ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật. Theo quy định
tại Khoản 1 Điều 9 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000, độ tuổi kết hôn đối với nam từ 20
tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên. Quy định này dựa trên cơ sở nghiên cứu các điều kiện kinh
tế - xã hội ở nước ta, nhằm đảm bảo sự phát triển bình thường về tâm sinh lý của nam, nữ
thanh niên và điều quan trọng là để họ có thể đảm đương trách nhiệm làm vợ chồng, làm cha
mẹ trước khi bước vào cuộc sống gia đình. Tuân thủ quy định về độ tuổi kết hôn là cơ sở cần
thiết để hạnh phúc gia đình bền vững.
Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khác nhau mà hiện nay, việc nam
nữ kết hôn trước tuổi luật định vẫn diễn ra thường xuyên ở một số vùng miền trên cả nước,
nhất là ở khu vực nông thôn miền núi nơi mà trình độ dân trí cũng như cơ sở hạ tầng, chất
lượng cuộc sống còn quá lạc hậu. Tục Tảo hôn thể hiện sự cổ hủ, sự lỗi thời của chế độ
phong kiến xưa, vừa kìm hãm sự phát triển kinh tế - văn hóa và xã hội. Nghiên cứu về thực
trạng tình hình nạn tảo hôn hiện nay để tìm ra những nguyên nhân và giải pháp nhằm hạn
chế nạn Tảo hôn, nhóm chúng em xin lựa chọn đề tài. “Tảo hôn”

II.NỘI DUNG
1.Khái niệm
Khoản 4 Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 quy định: “Tảo hôn là việc lấy vợ,
lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật”.
Cách giải thích của Luật Hôn nhân và Gia đình có thể được hiểu theo các nghĩa sau:
-Quan điểm thứ nhất cho rằng, tảo hôn là việc nam nữ lấy vợ lấy chồng có đăng ký kết hôn
nhưng một hoặc cả hai bên chưa đủ độ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật. Theo quan
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 3

Nhóm 3: DA14XD


điểm này, tảo hôn là một trường hợp của kết hôn trái pháp luật tại Khoản 3 Điều 8 Luật Hôn
nhân và Gia đình 2000. Đây là quan điểm phổ biến nhất hiện nay. Với cách hiểu này, để
được coi là tảo hôn phải thoả mãn hai điều kiện là hai bên nam nữ có đăng ký kết hôn và
một hoặc hai bên vi phạm điều kiện độ tuổi quy định tại Khoản 1 Điều 9 Luật Hôn nhân và
Gia đình.
-Quan điểm thứ hai: Tảo hôn là việc nam nữ lấy vợ lấy chồng không đăng ký kết hôn và một
hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định pháp luật.
-Quan điểm thứ ba cho rằng: Tảo hôn bao gồm cả hai trường hợp trên, tức là việc nam nữ
lấy vợ, lấy chồng có đăng ký kết hôn hoặc không đăng ký kết hôn nhưng một bên hoặc cả
hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo pháp luật.
Ta thấy rằng, trong quy định của Luật chỉ nói tảo hôn là việc “lấy vợ, lấy chồng ” mà không
nói rằng “tảo hôn là việc kết hôn ”. Việc lấy vợ, lấy chồng ở đây có thể đã có đăng ký kết
hôn hoặc chưa có đăng ký kết hôn. Bởi vậy, nếu cho rằng tảo hôn là một trường hợp của kết

hôn trái pháp luật (tức là xác lập quan hệ vợ chồng có đăng kí kết hôn nhưng vi phạm điều
kiện kết hôn do pháp luật quy định) là không hoàn toàn chuẩn xác. Do đó, theo quan điểm
của nhóm, khái niệm tảo hôn cần được mở rộng hơn, theo đó, tảo hôn là việc xác lập quan hệ
vợ chồng giữa hai bên nam nữ khi một hoặc hai bên chưa đủ độ tuổi kết hôn mà không phụ
thuộc vào việc quan hệ đó có được xác lập tuân theo quy định pháp luật về đăng ký kết hôn
hay không. Hành vi tảo hôn là hành vi bị cấm theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình.
Những hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn đều bị coi là vi phạm quy định của pháp luật và sẽ bị
xử lý theo quy định tại Nghị định số 87/2001/ NĐ – CP về xử phạt vi phạm hành chính trong
lĩnh vực hôn nhân và gia đình hoặc quy định tại Điều 142 Bộ luật Hình sự 1999, sửa đổi năm
2009.
2.Thực trạng nạn tảo hôn ở Việt Nam
2.1.Tình hình nạn tảo hôn trên cả nước
Từ khi Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 được ban hành, Nhà nước đã phổ biến, tuyên
truyền rộng rãi để người dân hiểu được tính ưu việt của pháp luật hôn nhân xã hội chủ nghĩa,
từ đó nâng cao ý thức pháp luật của người dân trong việc kết hôn, đặc biệt là ý thức trong
việc thực hiện đầy đủ các quy định về độ tuổi kết hôn. Nhờ vậy, theo khảo sát của Tổng cục
Dân số – Kế hoạch hóa gia đình, trong năm năm từ năm 2005 đến 2010, tình trạng tảo hôn ở
các dân tộc thiểu số giảm từ 80% xuống còn 31%
Nhiều người dân đã hiểu rõ và chấp hành tốt những quy định của pháp luật về độ tuổi kết
hôn. Tuy nhiên, bên cạnh thành tựu trên, tình trạng vi phạm độ tuổi kết hôn vẫn còn diễn ra
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 4

Nhóm 3: DA14XD

trên khắp cả nước. Theo số liệu điều tra của Vụ gia đình (Ủy ban dân số – Gia đình và trẻ
em), 15 tỉnh, thành phố cả nước có trên 1% trẻ em ở độ tuổi 14 – 16 đã có vợ chồng. Các
tỉnh có tỷ lệ trẻ em tảo hôn cao là Hà Giang: 5,72%, Cao Bằng: 5,1%, Lào Cai 2,7%, Sơn La
2,6%, Quảng Trị 2,4% và Bạc Liêu 2,1%. Những địa phương trên có đến 22% tỷ lệ kết hôn
không đăng ký kết hôn, phần lớn các cặp vợ chồng kết hôn trước tuổi luật định. Theo kết quả
điều tra có 30,7% đối tượng kết hôn ở độ tuổi dưới 19, trong đó 0,2% đối tượng kết hôn khi
mới 9 tuổi, 0,3% đối tượng kết hôn khi 14 tuổi, 1,0% kết hôn khi 15 tuổi, 3,3% kết hôn khi
16 tuổi, 5,8% kết hôn khi 17 tuổi và 15,6% kết hôn khi 18 tuổi. Theo trang web của Tổng
cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình Lan, Tình hình tảo hôn
ở các tỉnh miền núi cần sớm có giải pháp, Báo dân tộc và Phát triển – cơ quan ngôn luận của
Ủy ban Dân tộc, 04/05/2009.
Tại các tỉnh miền núi phía Bắc – nơi tập trung đông đồng bào dân tộc thiểu số – tỷ lệ tảo hôn
khá cao so với cả nước. Theo phong tục của nhiều dân tộc, khi trẻ em vừa bước sang tuổi 15
- 16 là đã đến tuổi dựng vợ, gả chồng. Cha mẹ hai bên sẽ làm lễ dạm ngõ rồi kết hôn cho
con, hai người trẻ sẽ chính thức trở thành vợ chồng sau đám cưới. Nếu bị chính quyền địa
phương biết và can thiệp, họ sẵn sàng "xin khất" để tiếp tục làm vợ chồng, đợi đến khi đủ
tuổi sẽ làm thủ tục đăng ký kết hôn theo quy định của pháp luật. Địa phương điển hình của
vấn nạn tảo hôn là tỉnh Yên Bái. Theo thống kê, tỷ lệ tảo hôn của tỉnh Yên Bái nói chung
chiếm khoảng 7%, ở các xã vùng cao trên 20%. Huyện Mù Căng Chải có số vụ tảo hôn cao
nhất tỉnh, năm 2011 có 55 trường hợp tảo hôn, trong đó có 79 người vi phạm Luật Hôn nhân
và Gia đình do tuổi kết hôn quá sớm so với quy định.
Không riêng gì Mù Căng Chải mà hầu hết các thôn bản có đông đồng bào sinh sống đều có
nạn tảo hôn. Bản Công là một trong những xã có tỷ lệ tảo hôn cao. Năm 2011, trên địa bàn
xã có 22 cặp kết hôn thì đã có tới 19 cặp tảo hôn và đầu năm 2012, xã có 17 cặp kết hôn thì
có 12 cặp tảo hôn. Điều đáng nói là nhiều trường hợp tảo hôn xảy ra ở con cháu ruột của cán
bộ các ban, ngành và đảng viên ở xã. Ở Sơn La, nơi sinh sống chủ yếu của đồng bào người
Mông, nạn tảo hôn vẫn chưa được xóa bỏ do vẫn còn tồn tại tục cướp vợ. Nhiều trẻ em mới
12 tuổi đã được gia đình tổ chức cướp vợ. Qua khảo sát của Ngành tư pháp tỉnh Sơn La thì
có 47.665 trường hợp các cặp vợ chồng sống với nhau mà không đăng ký kết hôn (phần lớn
là tảo hôn); 101.036 trường hợp trẻ em ra đời đã lớn nhưng chưa được khai sinh. Trong 6

tháng đầu năm 2012, tại 10 huyện miền núi của tỉnh có hơn 500 trường hợp vi phạm Luật
Hôn nhân và Gia đình. Tại khu vực Tây Nguyên, nạn tảo hôn cũng là một hiện tượng phổ
biến. Theo ủy ban dân số - gia đình và trẻ em huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng, toàn huyện
có 14 xã nhưng xã nào cũng có tình trạng tảo hôn, xã vùng sâu có tỷ lệ 3 Sơn Tùng, Tảo hôn
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 5

Nhóm 3: DA14XD


– vấn đề nhức nhối tại Yên Bái và những giải pháp, Báo Yên Bái Online, 01/09/2007; 4 Mai
Tâm, Nạn tảo hôn ở Sơn La: Những điều vui buồn, Báo Công an Nhân dân điện tử,
26/08/2012; 6 cao hơn. Tổng số cặp vợ chồng tảo hôn của tỉnh là 213 cặp. Tại KonTum, nơi
có tỷ lệ đồng bào thiểu số là 53% cũng có tới 269 cặp vợ chồng tảo hôn. Đáng lưu ý là tỉnh
Gia Lai có tới 974 cặp vợ chồng kết hôn khi chưa đủ tuổi theo quy định của pháp luật.
Như vậy, có thể thấy, ở những khu vực có đông đồng bào dân tộc thiểu số như vùng sâu,
vùng xa, vùng miền núi, tình trạng tảo hôn còn xảy ra rất phổ biến với tỷ lệ cao. Tuy vậy,
không riêng gì các tỉnh miền núi mà ở tất cả các tỉnh thành khác trong cả nước, tình trạng tảo
hôn vẫn tiếp tục tái diễn. Tại khu vực đồng bằng và thành thị, tình trạng tảo hôn vẫn còn xảy
ra thường xuyên. Tại An Giang có 185 cặp vợ chồng tảo hôn, Đồng Tháp 179 cặp, Ninh
Thuận 76 cặp. Ngay cả đến những khu vực đô thị lớn có trình độ dân trí cao như Hà Nội và
Thành phố Hồ Chí Minh vẫn còn có các cặp tảo hôn với con số lần lượt là 42 cặp và 37 cặp.
Đối tượng là các em học sinh do chơi bời không được sự quan tâm giáo dục của gia đình, do
ảnh hưởng của lối sống đô thị mà phải bỏ học để lấy chồng.
2.2.Những khó khăn đặt ra từ nạn tảo hôn
- Thứ nhất, với gia đình, sau khi lấy nhau, hầu hết các đôi vợ chồng này thường chưa thể

sống tự lập vì tuổi còn quá nhỏ, theo pháp luật thì họ còn chưa có năng lực hành vi dân sự
đầy đủ để tự trang trải cuộc sống gia đình. Những trường hợp được bố mẹ tách ra ở riêng
thường gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống do chưa có kinh nghiệm về phát triển kinh
tế, xây dựng gia đình. Nhiều trường hợp khi ra ở riêng lại mâu thuẫn, không sống được với
nhau dẫn đến ly hôn, gây khó khăn cho gia đình và chính quyền địa phương. Không chỉ vậy,
đa phần trường hợp tảo hôn đều không có đăng ký kết hôn. Nếu có tranh chấp xảy ra sẽ rất
khó xét xử vì không có căn cứ chứng minh việc kết hôn giữa các cặp vợ chồng.
-Thứ hai, với xã hội, khi những cặp vợ chồng này sinh con, do còn trẻ, chưa có nhiều kinh
nghiệm cũng như kiến thức về cuộc sống nên những đứa trẻ được sinh ra khó có thể phát
triển một cách toàn diện bởi không được chăm sóc. Theo trang thông tin của tỉnh Đắk Lắk:
. Điều này đã để lại những ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng
nòi giống và cuộc sống của người dân cũng như sự phát triển kinh tế - xã hội. Những đứa trẻ
này sẽ rất dễ đi theo “vết xe đổ” của cha mẹ, góp phần khiến dân số Việt Nam gia tăng
nhanh chóng và tạo thêm sức ép về dân số, việc làm cho xã hội.
-Thứ ba, với các cơ quan chính quyền địa phương, nạn tảo hôn sẽ khiến cho các cơ quan
chính quyền gặp khó khăn trong công tác quản lý dân số, trong quá trình thực hiện và phát
triển các chính sách kinh tế - xã hội ở địa phương.
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 6

Nhóm 3: DA14XD


3.Nguyên nhân của nạn Tảo hôn
Từ thực trạng về tình hình tảo hôn, ta nhận thấy rằng có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình
trạng tảo hôn, bao gồm cả nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan, trong đó,

nguyên nhân chủ quan là nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến việc bùng nổ tảo hôn ở Việt
Nam hiện nay.
3.1.Nguyên nhân khách quan
-Thứ nhất, do ảnh hưởng của những quan niệm, thành kiến, phong tục tập quán lạc hậu. Ở
nước ta có những tục lệ, nghi lễ đã ăn sâu vào đời sống cộng đồng và có sức ảnh hưởng nhất
định qua nhiều thế hệ người Việt Nam. Các quan hệ hôn nhân và gia đình cũng không nằm
ngoài sự chi phối đó, có những nghi lễ cho tới nay vẫn được duy trì. Ví dụ, một số đồng bào
dân tộc thiểu số có phong tục tập quán lấy vợ, lấy chồng mà chỉ cần sự đồng ý của những
người đứng đầu trong làng hoặc của cha mẹ hai bên nam nữ; quan niệm cha mẹ đặt đâu con
ngồi đấy; hay như tục lệ bắt vợ của người Mông ở vùng Tây Bắc Tục bắt vợ đã từng được
coi là một nét đẹp văn hóa, nhưng hiện nay, tục bắt vợ đã kéo theo nhiều hệ lụy, mà điển
hình nhất là nạn tảo hôn. Không chỉ vậy, xuất phát từ những khó khăn trong cuộc sống cùng
với thói quen ở vùng núi, nhà nào cũng có tâm lý muốn sớm có con đàn cháu đống, thêm lao
động cho gia đình. Nhà nào có con gái thì muốn gả sớm để bớt miệng ăn, nhà nào có con trai
thì muốn 8 cưới vợ sớm để lo toan cuộc sống. Do tâm lý trên mà rất nhiều cặp vợ chồng đã
lấy nhau khi chưa đủ tuổi mà pháp luật cho phép.
-Thứ hai, do ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường. Trong nền kinh tế thị trường, con người
dần biến đổi để thích nghi được với những điều kiện mới. Họ trở nên năng động, sáng tạo,
linh hoạt và độc lập hơn trong cách nghĩ cách làm. Quan điểm đời sống của họ cũng trở nên
cởi mở hơn, đơn giản hơn, không bị gò bó bởi quan niệm thành kiến đạo đức xưa. Vì vậy,
con người dễ dàng thiết lập các mối quan hệ với nhau. Một trong những hệ lụy đó là việc
chung sống như vợ chồng giữa nam và nữ trở nên hết sức bình thường. Điều đó đã dẫn đến
những trường hợp phải cưới chui cưới lủi khi tuổi đời của đôi nam nữ còn quá trẻ.
-Thứ ba, do quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính đối với các trường hợp tảo
hôn còn chưa phù hợp. Điều 6 Nghị định số 87/2001 về xử phạt vi phạm trong lĩnh vực hôn
nhân và gia đình quy định mức phạt với hành vi tảo hôn, tổ chức tảo hôn: “Phạt cảnh cáo
hoặc phạt tiền từ 50.000 đồng đến 200.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
+ Cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đến tuổi kết hôn mặc dù đã có
quyết định của Toà án buộc chấm dứt quan hệ đó.
Đại Học Trà Vinh

Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 7

Nhóm 3: DA14XD


+ Tổ chức việc kết hôn cho người chưa đến tuổi kết hôn”. Việc quy định hình thức xử phạt
đối với hành vi tảo hôn hoặc tổ chức tảo hôn chỉ là phạt tiền từ 50.000 đồng đến 200.000
đồng dường như còn chưa phù hợp, không đủ răn đe với nạn tảo hôn ở nước ta hiện nay.
Với đa số những cặp vợ chồng nghèo, họ sẽ không có khả năng nộp phạt, và trong trường
hợp đó, khả năng thực hiện các biện pháp cưỡng chế nộp phạt của chính quyền địa phương
là điều không thể thực hiện được. Do không có hình thức chế tài nào khác nên các cặp vợ
chồng nghèo vẫn tự do kết hôn khi chưa đủ tuổi mà không lo bị xử phạt. Ngoài ra cũng có
không ít cặp tảo hôn sẵn sàng lên xã nộp phạt. Họ coi việc nộp phạt là đã tuân thủ pháp luật
và sau khi nộp phạt thì họ đương nhiên được xã công nhận là vợ chồng theo pháp
luật. Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như các gia đình ở Việt Nam, đặc biệt là ở các
tỉnh miền núi còn chưa được quan tâm đúng mức; công tác giáo dục giới tính, sức khoẻ sinh
sản vị thành niên còn ít, mới chỉ dừng lại ở các thành phố lớn. Mặt khác, một số gia đình mải
làm ăn, không quan tâm đến sự phát triển tâm lý cũng như thể chất của con em mình, hay
một số gia đình bố mẹ ly hôn, cãi nhau tạo tâm lý chán chường, bất cần, buông thả ở một bộ
phận thanh niên. Vì vậy, nhiều em đã làm cha, làm mẹ khi đang độ tuổi vị thành niên.
3.2.Nguyên nhân chủ quan
- Thứ nhất, do trình độ dân trí và ý thức pháp luật của người dân còn hạn chế. Trình độ dân
trí thấp kém kéo theo bao hậu quả như các tệ nạn xã hội phát triển và một trong số đó là nạn
tảo hôn cũng bùng nổ.
- Thứ hai, do công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật tại nhiều địa phương còn chưa sâu
sắc, hạn chế. Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho người dân là một trong những vấn đề

được Đảng và Nhà nước quan tâm, đặc biệt là công tác tuyên truyền về vấn đề dân số kế
hoạch hóa gia đình. Nhưng công tác tuyên truyền gặp nhiều khó khăn, trở ngại bởi dân trí
phân cư không đồng đều và sự chênh lệch về nhận thức của họ gặp nhiều khó khăn, ở những
nơi dân tộc thiểu số còn có nhiều dân cư không biết tiếng kinh. Cơ sở hạ tầng cũng làm khó
khăn cho công tác tuyên truyền vì ở những nơi vùng núi giao thông đi lại hết sức khó khăn.
Ngoài ra, công tác tuyên truyền không đạt hiệu quả cũng một phần do đội ngũ tuyên truyền
không nhiệt tình.
- Thứ ba, do sự can thiệp từ phía chính quyền địa phương đối với các trường hợp tảo hôn
còn chưa mạnh mẽ thiếu kiên quyết. Việc loại bỏ những phong tục tập quán lạc hậu nói
chung, loại bỏ tục tảo hôn nói riêng ra khỏi đời sống xã hội đạt được hiệu quả không nhỏ
nếu có sự can thiệp một cách mạnh mẽ, kiên quyết từ phía cơ quan địa phương. Tuy nhiên
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 8

Nhóm 3: DA14XD


trên thực tế tảo hôn vẫn còn tiếp diễn và một phần lỗi không nhỏ thuộc về chính quyền địa
phương. Và thực tế cho thấy, không chỉ những người dân mà cả gia đình cán bộ, Đảng viên.
Năm 2011 , trên địa bàn xã có 22 cặp kết hôn thì đã có tới 19 cặp tảo hôn và đầu năm 2 012 ,
xã có 17 cặp kết hôn thì có 12 cặp tảo hôn. Điều đáng nói kết hôn ở độ tuổi dưới 19 , trong
đó 0,2% đối tượng kết hôn khi mới 9 tuổi, 0,3% đối tượng kết hôn khi 14 tuổi, 1, 0% kết hôn
khi 15 tuổi, 3,3% kết hôn.
4.Hậu quả của việc tảo hôn
Tình trạng tảo hôn diễn ra ở mọi lúc, mọi nơi và tập trung chủ yếu là ở các làng quê, vùng
sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo nơi có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Tảo

hôn đã mang đến sự nghèo đói, thất học, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và các mối quan hệ xã
hội như:
- Về sức khỏe: Tảo hôn sẽ làm cho sức khỏe của trẻ em bị ảnh hưởng đặc biệt là trẻ em gái
dưới độ tuổi 15 mang thai sẽ có nguy cơ chết do mang thai và sinh đẻ cao so với phụ nữ trên
20 tuổi. Những đứa trẻ có mẹ dưới 18 tuổi có nhiều khả năng nhẹ cân hoặc chết non hơn
những đứa trẻ khác. Đây chính là sự cảnh báo thầm lặng về sức khỏe, bởi các nguyên nhân
cốt lõi của tử vong và bệnh tật của người mẹ không được quan tâm đúng mức.
- Về môi trường giáo dục: Trẻ em buộc phải kết hôn sớm ít khi được tiếp tục việc học hành,
cản trở họ có hy vọng về sự độc lập, cản trở họ được tiếp thu những nền giáo dục tiên tiến,
hiện đại nhằm phát triển tối đa nhân cách, tài năng, các khả năng về trí tuệ và thể chất của trẻ
em.
- Về kinh tế: Tảo hôn khiến khả năng kiếm sống hoặc đóng góp về kinh tế cho gia đình là rất
thấp dẫn đến tỷ lệ đói nghèo ngày càng tăng cao.
- Về tinh thần: Khi kết hôn sớm trẻ em sẽ không được nghỉ ngơi và thư giãn, không được
tham gia vui chơi, tham gia những hoạt động giải trí và được tự do tham gia các sinh hoạt
văn hóa và nghệ thuật phù hợp với lứa tuổi…
- Về mặt xã hội: Tảo hôn có nguy cơ gây hậu quả nghiêm trọng cho sự phát triển xã hội do
ảnh hưởng của chất lượng dân số, một xã hội mà tỷ lệ người thiểu năng về thể chất, thiểu
năng về trí tuệ, người tàn tật, khuyết tật lớn sẽ là gánh nặng cho xã hội. Mặt khác, phần lớn
các cặp vợ chồng tảo hôn khi tuổi đời còn ít, phải nghỉ học, mất cơ hội học tập, thiếu kiến
thức xã hội, thường rơi vào cảnh nghèo túng, nhiều cặp đi đến phá vỡ hạnh phúc gia đình,
ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của trẻ em.
Đây chính là những ảnh hưởng lớn đối với trẻ em không chỉ hiện tại mà cả tương lai. Vì một
tương lai tươi sáng cho các em, để cho các em có được sự phát triển toàn diện về thể chất,
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang 9

Nhóm 3: DA14XD


tinh thần cũng như tâm sinh lý, được tham gia học tập, giao tiếp với với cộng đồng và xã
hội mỗi chúng ta cần phải có những hành động thiết thực như tuyên truyền, vận động cùng
với các biện pháp xử lý nghiêm theo các quy định của pháp luật mới có tác dụng vừa giáo
dục, vừa dăn đe đối với những trường hợp vi phạm. Có như vậy mới hạn chế thấp nhất tình
trạng tảo hôn đang diễn ra hiện nay.
5.Những giải pháp khắc pháp nạn tảo hôn
5.1.Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức pháp
luật trong nhân dân.
Nguyên nhân cốt lõi khiến nạn tảo hôn bùng nổ chính là do công tác tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục các kiến thức về pháp luật, về hôn nhân gia đình, về sức khỏe sinh sản còn yếu
khiến người dân không biết và không có ý thức chấp hành và tuân thủ pháp luật. Để hạn chế
được điều đó cần phải đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, giáo dục các
kiến thức về pháp luật, về hôn nhân gia đình, về sức khỏe sinh sản cho người dân, đặc biệt là
đồng bào thiểu số, người miền núi, vùng sâu vùng xa; phải nâng cao trình độ dân trí cũng
như ý thức pháp luật cho người dân đây là một giải pháp vừa quan trọng vừa khó khăn nhất.
5.2.Nâng cao trách nhiệm của chính quyền trong quá trình quản lý
Với vai trò thực hiện pháp luật trong đời sống, các cơ quan chính quyền địa phương có
nhiệm vụ rất quan trọng trong vấn đề bài trừ nạn tảo hôn tại địa phương mình. Do đó, cần có
sự chỉ đạo sát sao hơn nữa, quan tâm hơn nữa của các cấp chính quyền trong việc phổ cập
kiến thức về hôn nhân và gia đình cũng như giám sát việc thực hiện các công tác về truyên
truyền kiến thức.
5.3.Cải thiện đời sống của người dân, đặc biệt là nhân dân miền núi, vùng sâu vùng xa
Theo quan niệm của những người dân miền núi, họ không coi trọng việc học hành, giáo dục
mà chỉ quan tâm đến việc kiếm miếng cơm manh áo hàng ngày nên dẫn đến thực trạng nhiều
em bỏ học giữa chừng, thậm chí là không được đi học để ở nhà làm việc. Đây vừa là nguyên
nhân dẫn đến hiểu biết lạc hậu, vừa khiến cho công tác truyên truyền, giáo dục không phát

huy hiệu quả đến cùng. Vì vậy, việc kết hợp giữa nâng cao đời sống vật chất, tinh thần
với công tác phổ cập kiến thức là quan trọng.
5.4.Hoàn thiện hệ thống pháp luật về hôn nhân và gia đình nói chung và những quy định về
vấn đề tảo hôn nói riêng
Cần hoàn thiện các quy định của pháp luật về độ tuổi kết hôn. Theo Nghị quyết số
02/2000/NQ-HĐTP ngày 23/12/2000 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao;
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang
10
Nhóm 3: DA14XD


Theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình hiện hành, độ tuổi kết hôn của nam từ hai
mươi tuổi trở lên, nữ từ mười tám tuổi trở lên (chứ không phải từ đủ mười tám tuổi trở lên).
Tuy nhiên, đối chiếu theo quy định của một số ngành luật liên quan thì quy định này chưa có
sự thống nhất. Theo quy định của Bộ luật Dân sự , nhiều giao dịch đòi hỏi chủ thể của giao
dịch phải là người có đầy đủ năng lực hành vi dân sự, tức là người từ đủ mười tám tuổi trở
lên. Theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự, cá nhân phải đủ mười tám tuổi trở lên
mới có thể tự mình là chủ thể của quan hệ tố tụng. Trong khi đó, theo Luật Hôn nhân và Gia
đình 2000, nữ bước sang tuổi mười tám kết hôn được coi là hợp pháp và họ được quyền tự
do ly hôn. Tuy nhiên, quyền tự do ly hôn của họ không thể thực hiện nếu sau khi kết hôn đến
thời điểm có yêu cầu ly hôn họ chưa đủ mười tám tuổi.Do đó, để bảo đảm tính đồng bộ,
thống nhất với quy định của các văn bản pháp luật khác, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của các chủ thể có liên quan, Luật Hôn nhân và Gia đình 2000 cần sửa đổi quy
định độ tuổi kết hôn của nam, nữ ít nhất phải từ đủ mười tám tuổi trở lên. Như thế mới thật
sự đảm bảo về khả năng đảm đương trách nhiệm làm vợ chồng, làm cha mẹ của các cặp vợ

chồng trước khi bước vào cuộc sống gia đình.
III.KẾT LUẬN
Hiện nay, ở bất kì địa phương nào trên cả nước, từ nông thôn đến thành thị, từ vùng núi đến
đồng bằng, hiện tượng tảo hôn vẫn còn tồn tại khá phổ biến. Hiện tượng này không chỉ gây
ảnh hưởng đến chính bản thân những người vi phạm mà còn ảnh hưởng đến toàn thể cộng
đồng xã hội. Từ khi ban hành các quy định nghiêm cấm tảo hôn, xử phạt đối với các trường
hợp vi phạm về độ tuổi kết hôn thì tình trạng tảo hôn ở nước ta đã giảm thiểu rõ rệt. Tuy
nhiên, do nhiều yếu tố chủ quan và khách quan, nạn tảo hôn vẫn là một vấn đề xã hội
gây nhiều nhức nhối. Chúng ta cần phải tìm ra được những giải pháp hữu hiệu để hạn chế,
đẩy lùi, tiến tới bài trừ nạn tảo hôn ở Việt Nam, từ đó tạo ra những tiền đề thuận lợi để phát
triển đất nước nói chung và thực hiện mục tiêu xây dựng đời sống văn hoá mới, xây dựng
gia đình mới hiện đại. Để làm được điều đó cần phải có sự quan tâm của toàn xã hội, của
Đảng và nhà nước, của các cấp các ngành, trong đó đặc biệt chú ý tới vấn đề giáo dục, tuyên
truyền để thay đổi nhận thức của mỗi cá nhân về tảo hôn và trách nhiệm của mỗi người trong
cuộc đấu tranh đẩy lùi và loại bỏ triệt để nạn tảo hôn khỏi đời sống xã hội.
IV.TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật hôn nhân và gia đình, Nxb. CAND, Hà Nội,
2011;
Đại Học Trà Vinh
Pháp Luật Đại Cương Chủ đề : Tảo hôn

GVHD: Nguyễn Thị Mỹ Tiên

Trang
11
Nhóm 3: DA14XD


2.Đoàn Thị Thu Hằng, Khóa luận tốt nghiệp: Vấn đề tảo hôn ở Việt Nam hiện nay - nguyên
nhân và giải pháp loại trừ, trường Đại Học Luật Hà Nội, 2010;

3.Ngọc Lan, Tình hình tảo hôn ở các tỉnh miền núi cần sớm có giải pháp, Báo dân tộc và
Phát triển cơ quan ngôn luận của Ủy ban Dân tộc ngày 04/05/2009;
4.Hà An, Cần sửa những quy định về độ tuổi kết hôn và hình thức xử phạt khi vi phạm độ
tuổi kết hôn, báo Công an Nhân dân ngày 19/08/2005;
5.Sơn Tùng, Tảo hôn – vấn đề nhức nhối tại Yên Bái và những giải pháp, Báo Yên Bái
Online ngày 01/09/2007;
6.Mai Tâm, Nạn tảo hôn ở Sơn La: Những điều vui buồn, Báo Công an Nhân dân điện tử,
26/08/2012;
7.Huy Anh, Đừng bắt trẻ con sớm thành người lớn, bài viết trên trang baomoi.com ngày
05/05/2012;
8.Nguyễn Đức Hưng, Trao đổi về vấn đề xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hôn
nhân và gia đình, Trường Đại học Cảnh sát nhân dân;
9.Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000;
10.Bộ luật Dân sự năm 2005;
11.Bộ luật Hình sự năm 1999, sửa đổi bổ sung năm 2009;
12.Nghị định số 87/2001/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hôn nhân và
gia đình;
13.Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP ngày 23/12/2000 của Hội đồng thẩm phán Tòa án
nhân dân Tối cao;
14.Một số trang web:
-Hệ thống văn bản pháp luật: www.vietlaw.gov.vn [Truy cập ngày: 19/5/2015];
-Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình: www.gopfp.gov.vn [Truy cập ngày:
19/05/2015];
-Trang thông tin của tỉnh Đắk Lắk: www.daklak24h.com.vn; [Truy cập :ngày 21/05/2015];
-Tảo hôn thực trạng, nguyên nhân và giải pháp: [Truy cập ngày:
21/05/2015];
-Hậu quả của việc tảo hôn: />HOA/Nhung-anh-huong-cua-tao-hon-633. [Truy cập ngày: 21/05/2015].