Bài 20: Cân bằng của một vật có mặt chân đế

1
2
KIỂM TRA BÀI CŨ
Momen lực đối với một trục quay là đại
lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay
của lực và được đo bằng tích của lực với
cánh tay đòn của nó. M=Fd
Câu hỏi:
Momen lực đối với một trục quay là gì?
3
KIỂM TRA BÀI CŨ
Khi lực có giá đi qua trục quay.
Câu hỏi:
Khi nào thì một lực tác dụng vào một vật có
trục quay cố định không làm cho vật quay?
4
Tại sao xe chất trên nóc nhiều hàng nặng thì dễ
bị lật đổ ở những chỗ đường nghiêng?
5
Tại sao không lật đổ
được con lật đật?
6
Bài 20:
CÁC DẠNG CÂN BẰNG
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ
MẶT CHÂN ĐẾ
7
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ

I.
I.
Các dạng cân
Các dạng cân
bằng:
bằng:
II.
II.
Cân bằng của
Cân bằng của
một vật có mặt
một vật có mặt
chân đế :
chân đế :
Có những dạng cân bằng nào?
Nguyên nhân nào đã gây nên các
dạng cân bằng khác nhau?
Thế nào là mặt chân đế?
Điều kiện cân bằng?
Mức vững vàng cân bằng?
BT
8
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
I.
I.
Các dạng cân
Các dạng cân

bằng:
bằng:
9
Bây giờ ta tác
dụng lực nhỏ cho
nó lệch ra khỏi vị
trí cân bằng một
chút và quan sát
hiện tượng diễn
ra tiếp theo.
Hình 1
Hình 3


Hình 2
Hình 1
F
F
F
Các hiện tượng
diễn ra như thế
nào?
Giống nhau
không?
Vì hiện tượng diễn
ra không giống nhau
,nên các vị trí cân
bằng này khác nhau
về tính chất.
Ta nói vật có 3 dạng

cân bằng khác nhau.
1.Cân bằng không
bền (hình 1)
2.Cân bằng bền (hình
2)
3.Cân bằng phiếm
định (hình 3)
10
3.
3.
Cân bằng phiếm
Cân bằng phiếm
định:
định:
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
I.
I.
Các dạng cân
Các dạng cân
bằng:
bằng:
1.
1.
Cân bằng không
Cân bằng không
bền:
bền:

2.
2.
Cân bằng bền:
Cân bằng bền:
11
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
1. Cân bằng khơng bền
Hình 1
F
Các em quan sát hình 1
khi vật lệch ra hỏi vị trí cân
bằng. Vật có thể trở lại vị
trí cũ khơng ?
Quan sát hình
Vậy một vật bò lệch khỏi vò
trí cân bằng không thể tự trở
về vò trí đó được.Ta nói vật
ở trạng thái cân bằng
khơng bền
.
12
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây ra
cân bằng không bền
G
Em có nhận xét gì về
trọng tâm của vật so
với trục quay
Trọng tâm ở vị
trí cao.

Khi vật ở trạng thái cân
bằng không bền thì trọng
tâm của vật ở vị trí cao
nhất so với các vị trí lân
cận.Đây chính là nguyên
nhân gây ra trạng thái
CBKB.
Trọng tâm của vật
Vì trọng tâm của vật ở vị trí
cao nhất nên có xu hướng
trở về vị trí thấp nhất do đó
khi lệch ra VTCB, trọng lực P
gây ra mômem lực khác 0
đưa vật ra xa VTCB ban đầu
G
P
d
13
3.
3.
Cân bằng phiếm
Cân bằng phiếm
định:
định:
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
I.
I.

Các dạng cân
Các dạng cân
bằng:
bằng:
1.
1.
Cân bằng không
Cân bằng không
bền:
bền:
2.
2.
Cân bằng bền:
Cân bằng bền:
Trọng tâm ở vị trí cao nhất so với các vị
trí lân cận.
14
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hãy quan sát hình !
2.Cân bằng bền
Vị trí cân bằng
VTCB
Hiện tượng
xảy ra như thế
nào khi vật
lệch khỏi
VTCB?
Vật trở lại vị trí
CB ban đầu.
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG

15
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
2.Cân bằng bền
Vậy khi vật lệch ra khỏi vị trí
Vậy khi vật lệch ra khỏi vị trí
cân bằng mà nó có thể trở lại vị
cân bằng mà nó có thể trở lại vị
trí cân bằng ban đầu thì người ta
trí cân bằng ban đầu thì người ta
nói vật ở trạng thái cân bằng bền.
nói vật ở trạng thái cân bằng bền.
Vậy nguyên nhân gây ra
trạng thái cân bằng này là gì ?
16
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Trọng tâm của vật rắn ở dạng cân
Trọng tâm của vật rắn ở dạng cân
bằng bền có đặc điểm gì?
bằng bền có đặc điểm gì?
Nguyên nhân gây ra dạng cân bằng bền
2.Cân bằng bền
Trọng tâm ở vị
trí thấp nhất.
Đó chính là nguyên gây ra trạng thái
cân bằng bền.
17
2.Cân bằng bền
Nguyên nhân
Hợp lực tác dụng lên
vật có xu hướng đưa

vật về VTCB
Trọng lực
tạo ra
mômem
lực có xu
hướng
đưa vật
về vị trí
cân bằng.
P
N
N
P
P
18
3.
3.
Cân bằng phiếm
Cân bằng phiếm
định:
định:
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐẾ
I.
I.
Các dạng cân
Các dạng cân
bằng:

bằng:
1.
1.
Cân bằng không
Cân bằng không
bền:
bền:
2.
2.
Cân bằng bền:
Cân bằng bền:
Trọng tâm ở vị trí cao nhất so với các vị
trí lân cận.
Trọng tâm ở vị trí thấp nhất so với các vị
trí lân cận.
19
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Hãy quan sát hình vẽ !
3.Cân bằng phiếm định
Hình 3


P
P
G
N
P
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
20
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG

3.Cân bằng phiếm định
Hiện tượng xảy ra như
Hiện tượng xảy ra như
thế nào khi vật rắn lệch
thế nào khi vật rắn lệch
khỏi VTCB?
khỏi VTCB?
Vật cân bằng ở vị trí mới
Vậy khi vật lệch ra khỏi VTCB mà
vật có xu hướng ở vị trí cân bằng
mới giống như ban đầu thì gọi là
cân bằng phiếm định
21
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
Nguyên nhân
Tương tự trọng tâm của vật
Tương tự trọng tâm của vật
rắn ở dạng CBFĐ có đặc
rắn ở dạng CBFĐ có đặc
điểm gì?
điểm gì?
Trọng tâm của
vật không đổi
3.Cân bằng phiếm định
22
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
3.Cân bằng phiếm định
Hình 3

P
G
N
P
Nguyên nhân
Khi lệch
khỏi
VTCB,
trọng lực
không
gây ra
mômen
vật lại
CB ở VT
mới
Khi lệch khỏi VTCB,
hợp lực không gây ra
mômen nên vật lại
CB ở VT mới
G
N
P
23
I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG
3.Cân bằng phiếm định
Hình 3


P
P

G
N
P
Vị trí của trọng tâm không thay đổi
hoặc ở một độ cao không đổi
24
3.
3.
Cân bằng phiếm
Cân bằng phiếm
định:
định:
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT CÓ MẶT CHÂN ĐỀ
I.
I.
Các dạng cân
Các dạng cân
bằng:
bằng:
1.
1.
Cân bằng không
Cân bằng không
bền:
bền:
2.
2.

Cân bằng bền:
Cân bằng bền:
Trọng tâm ở vị trí cao nhất so với các vị
trí lân cận.
Trọng tâm ở vị trí thấp nhất so với các vị
trí lân cận.
Trọng tâm ở vị trí thấp nhất so với các vị
trí lân cận.
25
O
G
P
r
O
G
P
r
G
P
r
Cân bằng không bền Cân bằng bền Cân bằng phiếm định
Một vật bị lệch
khỏi vị trí cân
bằng không bền
thì vật không
thể tự trở về vị
trí đó được, vì
trọng lực làm
cho vật lệch xa
vị trí cân bằng.

Một vật bị lệch
khỏi vị trí cân
bằng bền thì
dưới tác dụng
của trọng lực,
vật lại trở về vị
trí đó.
Một vật bị lệch
khỏi vị trí cân
bằng phiếm định
thì đứng yên ở vị
trí mới, vì trọng
lực không có tác
dụng làm quay.

I. CÁC DẠNG CÂN BẰNG