BÀI BÁO CÁO THỰC TẬP-NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT – QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ – XỬ LÝ PHẾ PHẨM
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.17 MB, 77 trang )
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
MỤC LỤC
...................................................................................................................................2
PHẦN 1: TỔNG QUAN.........................................................................................16
CHƯƠNG 1: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHÀ MÁY HĨA CHẤT
TÂN BÌNH....................................................................................................................... 16
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Nhà Máy Hóa Chất Tân Bình..........................................16
1.2. Cơ cấu tổ chức hành chính..................................................................................................17
CHƯƠNG 2: CÁC SẢN PHẨM CỦA NHÀ MÁY.......................................................19
CHƯƠNG 3: NỘI QUY – AN TỒN LAO ĐỘNG – PHỊNG CHÁY CHỮA CHÁY
.......................................................................................................................................... 21
3.1. An tồn lao động và phịng cháy chữa cháy........................................................................21
3.2. Ngun tắc chung của phịng thí nghiệm............................................................................21
3.3. Xử lý phế thải và vệ sinh công nghiệp................................................................................23
PHẦN 2: NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT – QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ – XỬ
LÝ PHẾ PHẨM .....................................................................................................25
CHƯƠNG 1: NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT..................................................................25
1.1. Nguyên liệu cho sản xuất nhôm hydroxyt...........................................................................25
1.2. Các năng lượng và tiện nghi hỗ trợ sản xuất.......................................................................27
1.3. Xử lý các sản phẩm không phù hợp, phế phẩm và kểm tra.................................................28
CHƯƠNG 2: QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ SẢN XUẤT..............................................29
2.1. Phân xưởng sản xuất nhôm hydroxyt..................................................................................29
2.2. Thuyết minh quy trình.........................................................................................................30
PHẦN 3: THỰC NGHIỆM...................................................................................37
CHƯƠNG 1: PHƯƠNG PHÁP LẤY MẪU VÀ PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU.......37
1.1. Mục đích của việc kiểm tra các sản phẩm...........................................................................37
1.2. Phương pháp lấy mẫu..........................................................................................................37
1.3. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu.....................................................................................39
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-1-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
CHƯƠNG 2: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH NGUN LIỆU...................................41
2.1. Quặng Bauxite.....................................................................................................................41
2.2. NaOH dùng cho phân xưởng sản xuất nhôm hydroxyt ......................................................55
2.3. Nước phục vụ cho dây chuyền sản xuất nhôm hydroxyt....................................................58
CHƯƠNG 3: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH BÁN SẢN PHẨM ................................65
3.1. Xác định hàm lượng Na2O.................................................................................................65
3.2. Xác định hàm lượng Al2O3 ...............................................................................................68
CHƯƠNG 4: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH SẢN PHẨM Al(OH)3..........................72
4.1. Xác định hàm lượng Al2O3................................................................................................72
4.2. Xác định độ kiềm................................................................................................................73
4.3. Xác định hàm lượng Fe2O3................................................................................................75
4.4. Xác định độ ẩm...................................................................................................................77
CHƯƠNG 5: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH NGUỒN THẢI.....................................78
5.1. Bã thải ở phân xưởng nhôm................................................................................................78
5.2. Nước rửa bã − Xác định hàm lượng Na2O, Al2O3............................................................81
PHẦN 4: KẾT LUẬN............................................................................................83
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................85
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-2-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
MỤC LỤC BẢNG
...................................................................................................................................2
PHẦN 1: TỔNG QUAN.........................................................................................16
CHƯƠNG 1: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHÀ MÁY HĨA CHẤT
TÂN BÌNH....................................................................................................................... 16
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Nhà Máy Hóa Chất Tân Bình..........................................16
1.1.1. Tên và địa chỉ ............................................................................................................................................16
1.1.2. Lịch sử thành lập và phát triển của nhà máy Hoá Chất Tân Bình.............................................................16
1.2. Cơ cấu tổ chức hành chính..................................................................................................17
1.2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức Nhà Máy Hố Chất Tân Bình...................................................................................17
1.2.2. Chức năng của các phòng ban ..................................................................................................................18
CHƯƠNG 2: CÁC SẢN PHẨM CỦA NHÀ MÁY.......................................................19
Hình 1.2.1: Sản phẩm nhơm hydroxyt.................................................................................19
Bảng 1.2.1: Yêu cầu chất lượng sản phẩm.........................................................................19
Hình 1.2.2: Kho bảo quản Al(OH)3....................................................................................20
CHƯƠNG 3: NỘI QUY – AN TOÀN LAO ĐỘNG – PHỊNG CHÁY CHỮA CHÁY
.......................................................................................................................................... 21
3.1. An tồn lao động và phịng cháy chữa cháy........................................................................21
3.2. Ngun tắc chung của phịng thí nghiệm............................................................................21
Hình 1.2.3: Phịng hóa nghiệm của nhà máy.......................................................................21
3.2.1. Đối với nơi làm việc...................................................................................................................................22
3.2.2. Đối với máy móc........................................................................................................................................22
3.2.3. Đối với người lao động..............................................................................................................................22
3.2.4. Đối với hóa chất.........................................................................................................................................22
3.2.5. Đối với các chất độc hại sử dụng trong sản xuất.......................................................................................23
Hình 1.3.1: Chất ăn mịn......................................................................................................23
3.3. Xử lý phế thải và vệ sinh cơng nghiệp................................................................................23
PHẦN 2: NGUN LIỆU SẢN XUẤT – QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ – XỬ
LÝ PHẾ PHẨM .....................................................................................................25
CHƯƠNG 1: NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT..................................................................25
1.1. Nguyên liệu cho sản xuất nhôm hydroxyt...........................................................................25
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-3-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
1.1.1. Quặng Bauxite Lâm Đồng 47% Al2O3.......................................................................................................25
Hình 2.1.1: Khai thác Bauxite .............................................................................................25
Hình 2.1.2: Bauxite với phần lõi cịn mảnh đá mẹ chưa phong hóa...................................26
1.1.2. Xút..............................................................................................................................................................26
1.1.3. Vơi CaCO3 dạng bột...................................................................................................................................27
1.1.4. Các nguyên liệu phụ khác..........................................................................................................................27
1.2. Các năng lượng và tiện nghi hỗ trợ sản xuất.......................................................................27
1.2.1. Điện và dầu đốt.........................................................................................................................................27
1.2.2. Nước và hơi nước......................................................................................................................................27
1.3. Xử lý các sản phẩm không phù hợp, phế phẩm và kểm tra.................................................28
CHƯƠNG 2: QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ SẢN XUẤT..............................................29
2.1. Phân xưởng sản xuất nhôm hydroxyt..................................................................................29
2.2. Thuyết minh quy trình.........................................................................................................30
2.2.1. Giai đoạn nghiền quặng ............................................................................................................................30
Hình 2.2.1: Máy nghiền bi ướt.............................................................................................30
2.2.2. Giai đoạn gia nhiệt vòng huyền phù..........................................................................................................30
2.2.3. Giai đoạn phản ứng...................................................................................................................................31
2.2.4. Giai đoạn pha loãng...................................................................................................................................31
2.2.5. Giai đoạn lắng ...........................................................................................................................................32
2.2.6. Giai đoạn lọc Aluminat..............................................................................................................................32
2.2.7. Giai đoạn làm nguội dung dịch Aluminat..................................................................................................32
2.2.8. Giai đoạn phân ly.......................................................................................................................................33
2.2.9. Giai đoạn thành phẩm...............................................................................................................................33
Hình 2.2.2: Quá trình hút nước, rửa kiềm bột Al(OH)3......................................................34
2.2.10. Giai đoạn rửa bã......................................................................................................................................34
2.2.11. Q trình cơ đặc nước cái 3....................................................................................................................35
2.2.12. Giai đoạn gia nhiệt hỗn hợp xút..............................................................................................................35
2.2.13. Giai đoạn tạo hơi.....................................................................................................................................35
PHẦN 3: THỰC NGHIỆM...................................................................................37
CHƯƠNG 1: PHƯƠNG PHÁP LẤY MẪU VÀ PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU.......37
1.1. Mục đích của việc kiểm tra các sản phẩm...........................................................................37
1.1.1. Nguyên tắc lấy mẫu...................................................................................................................................37
1.1.2. Các yêu cầu lấy mẫu..................................................................................................................................37
1.2. Phương pháp lấy mẫu..........................................................................................................37
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-4-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
1.2.1. Nhơm Hydroxyt.........................................................................................................................................38
Bảng 3.1.1: Phương pháp lấy mẫu nhơm hydroxyt............................................................38
Bảng 3.1.2: Phương pháp lấy mẫu nước.............................................................................39
1.3. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu.....................................................................................39
Bảng 3.1.3: Phương pháp phân tích mẫu nhơm hydroxyt..................................................39
CHƯƠNG 2: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH NGUYÊN LIỆU...................................41
2.1. Quặng Bauxite.....................................................................................................................41
2.1.1. Xác định hàm lượng ẩm.............................................................................................................................41
2.1.1.1. Nguyên tắc ........................................................................................................................................41
2.1.1.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................41
2.1.1.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................42
Bảng 3.2.1: Dụng cụ, thiết bị dùng xác định hàm lượng ẩm trong mẫu quặng Bauxite...42
2.1.1.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................42
2.1.1.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................43
Bảng 3.2.2: Kết quả thực nghiệm xác định hàm lượng ẩm trong mẫu quặng Bauxite.......43
2.1.2. Xác định hàm lượng SiO2..........................................................................................................................43
2.1.2.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................43
2.1.2.2. Điều kiện xác định ............................................................................................................................43
Hình 3.2.1: Định mức dung dịch.........................................................................................45
2.1.2.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................45
Bảng 3.2.3: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định chỉ tiêu SiO2 trong mẫu quặng Bauxite 45
Bảng 3.2.4: Hóa chất dùng để xác định chỉ tiêu SiO2 trong mẫu quặng Bauxite.............45
2.1.2.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................46
2.1.2.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................47
Bảng 3.2.5: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu SiO2 trong mẫu quặng Bauxite........47
2.1.3. Xác định hàm lượng Fe2O3.......................................................................................................................47
2.1.3.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................47
2.1.3.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................47
2.1.3.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................48
Bảng 3.2.6: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định chỉ tiêu Fe2O3 trong mẫu quặng Bauxite
..............................................................................................................................................48
Bảng 3.2.7: Hóa chất dùng để xác định chỉ tiêu Fe2O3 trong mẫu quặng Bauxite...........49
2.1.3.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................49
2.1.3.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................50
Bảng 3.2.8: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu Fe2O3 trong mẫu quặng Bauxite.....50
2.1.4. Xác định hàm lượng Al2O3........................................................................................................................50
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-5-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
2.1.4.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................50
2.1.4.2. Điều kiện xác định ............................................................................................................................50
2.1.4.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................51
Bảng 3.2.9: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định chỉ tiêu Al2O3 trong mẫu quặng Bauxite
..............................................................................................................................................51
Bảng 3.2.10: Hóa chất dùng để xác định chỉ tiêu Al2O3 trong mẫu quặng Bauxite........52
2.1.4.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................52
2.1.4.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................53
Bảng 3.2.11: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu Al2O3 trong mẫu quặng Bauxite...53
2.1.5. Xác định Al2O3 trong mẫu quặng Bauxite bằng phương pháp nhanh.....................................................53
2.1.5.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................53
2.1.5.2. Điều kiện xác định ............................................................................................................................54
2.1.5.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................54
2.1.5.4. Tính tốn kết quả .............................................................................................................................55
2.1.5.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................55
Bảng 3.2.12: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu Al2O3 trong mẫu quặng Bauxite
bằng phương pháp nhanh.....................................................................................................55
2.2. NaOH dùng cho phân xưởng sản xuất nhôm hydroxyt ......................................................55
2.2.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................55
2.2.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................55
2.2.3. Quy trình xác định.....................................................................................................................................57
Bảng 3.2.13: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định chỉ tiêu NaOH .....................................57
Bảng 3.2.14: Hóa chất dùng để xác định chỉ tiêu NaOH ..................................................57
2.2.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................58
2.2.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................58
Bảng 3.2.15: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu NaOH..............................................58
2.3. Nước phục vụ cho dây chuyền sản xuất nhôm hydroxyt....................................................58
2.3.1. Đo pH.........................................................................................................................................................58
2.3.1.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................58
2.3.1.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................58
2.3.1.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................59
Hình 3.2.2: Đo pH của nước................................................................................................59
Bảng 3.2.16: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định pH của nước.........................................59
2.3.1.4. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................59
Bảng 3.2.17: Kết quả thực nghiệm xác định pH của nước................................................59
2.3.2. Xác định độ cứng (CaCO3).........................................................................................................................60
2.3.2.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................60
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-6-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
2.3.2.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................60
2.3.2.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................61
Bảng 3.2.18: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định độ cứng của nước.................................61
Bảng 3.2.19: Hóa chất dùng để xác định độ cứng của nước..............................................61
2.3.2.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................62
2.3.2.5. Kết qủa thực nghiệm.........................................................................................................................62
Bảng 3.2.20: Kết quả thực nghiệm xác định độ cứng của nước........................................62
2.3.3. Xác định hàm lượng sắt.............................................................................................................................62
2.3.3.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................62
2.3.3.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................62
Hình 3.2.3: Q trình đun nóng dung dịch và máy đo quang.............................................63
2.3.3.3. Quy trình thực nghiệm.....................................................................................................................63
Bảng 3.2.21: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định hàm lượng sắt trong nước....................63
Bảng 3.2.22: Hóa chất dùng để xác định hàm lượng sắt trong nước.................................64
2.3.3.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................64
2.3.3.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................64
Bảng 3.2.23: Kết quả thực nghiệm hàm lượng sắt trong nước..........................................64
CHƯƠNG 3: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH BÁN SẢN PHẨM ................................65
3.1. Xác định hàm lượng Na2O.................................................................................................65
3.1.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................65
3.1.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................65
3.1.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................66
Bảng 3.3.1: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định hàm lượng Na2O trong bán thành phẩm
..............................................................................................................................................66
Bảng 3.3.2: Hóa chất dùng để xác định hàm lượng Na2O trong bán thành phẩm............66
.............................................................................................................................................66
Bảng 3.3.3: Thể tích mẫu lấy xác định hàm lượng Na2O trong bán thành phẩm.............67
3.1.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................67
3.1.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................68
Bảng 3.3.4: Kết quả hàm lượng Na2O trong bán thành phẩm ..........................................68
3.2. Xác định hàm lượng Al2O3 ...............................................................................................68
3.2.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................68
3.2.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................68
3.2.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................69
Bảng 3.3.5: Dụng cụ, thiết bị dùng để xác định hàm lượng Al2O3 trong bán thành phẩm
..............................................................................................................................................70
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-7-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
Bảng 3.3.6: Hóa chất dùng để xác định hàm lượng Al2O3 trong bán thành phẩm...........70
Bảng 3.3.7: Thể tích mẫu lấy xác định hàm lượng Al2O3 trong bán thành phẩm............70
3.2.4. Tính toán kết quả.......................................................................................................................................71
3.2.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................71
Bảng 3.3.8. Kết quả hàm lượng Al2O3 trong bán thành phẩm.........................................71
CHƯƠNG 4: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH SẢN PHẨM Al(OH)3..........................72
4.1. Xác định hàm lượng Al2O3................................................................................................72
4.1.1. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................72
Bảng 3.4.1: Dụng cụ, thiết bị xác định hàm lượng Al2O3 trong sản phẩm......................72
Bảng 3.4.2: Hóa chất dùng để xác định hàm lượng Al2O3 trong sản phẩm.....................72
4.1.2. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................73
4.1.3. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................73
Bảng 3.4.3. Kết quả hàm lượng Al2O3 trong sản phẩm....................................................73
4.2. Xác định độ kiềm................................................................................................................73
4.2.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................73
4.2.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................74
4.2.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................74
Bảng 3.4.4: Dụng cụ, thiết bị xác định hàm lượng Na2O trong sản phẩm........................74
Bảng 3.4.5: Hóa chất dùng để xác định hàm lượng Na2O trong sản phẩm.......................74
4.2.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................74
4.2.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................75
Bảng 3.4.6. Kết quả hàm lượng Na2O trong sản phẩm.....................................................75
4.3. Xác định hàm lượng Fe2O3................................................................................................75
4.3.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................75
4.3.2. Điều kiện xác định ....................................................................................................................................75
4.3.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................76
Bảng 3.4.7: Dụng cụ, thiết bị xác định hàm lượng Fe2O3 trong sản phẩm......................76
Bảng 3.4.8: Hóa chất dùng để xác định hàm lượng Fe2O3 trong sản phẩm.....................76
4.3.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................76
4.3.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................77
Bảng 3.4.9. Kết quả hàm lượng Fe2O3 trong sản phẩm....................................................77
4.4. Xác định độ ẩm...................................................................................................................77
............................................................................................................................................77
Hình 3.4.1: Máy cân sấy ẩm................................................................................................77
CHƯƠNG 5: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH NGUỒN THẢI.....................................78
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-8-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
5.1. Bã thải ở phân xưởng nhơm................................................................................................78
5.1.1. Xác định hàm lượng Na2O ........................................................................................................................78
5.1.1.1. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................78
Bảng 3.5.1: Dụng cụ, thiết bị xác định chỉ tiêu Na2O trong trong bã thải........................78
Bảng 3.5.2: Hóa chất xác định chỉ tiêu Na2O trong trong bã thải.....................................78
5.1.1.2. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................78
5.1.1.3. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................79
Bảng 3.5.3: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu Na2O trong bã thải............................79
5.1.2. Xác định hàm lượng Fe2O3.......................................................................................................................79
5.1.2.1. Quy trình thực nghiệm .....................................................................................................................79
Bảng 3.5.4: Dụng cụ, thiết bị xác định chỉ tiêu Fe2O3 trong trong bã thải.......................79
Bảng 3.5.5: Hóa chất xác định chỉ tiêu Fe2O3 trong trong bã thải....................................80
5.1.2.4 Tính tốn kết quả...............................................................................................................................80
5.1.2.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................81
Bảng 3.5.6: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu Fe2O3 trong bã thải..........................81
5.1.3. Xác định hàm lượng Al2O3........................................................................................................................81
5.1.3.1. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................81
Bảng 3.5.7: Kết quả thực nghiệm xác định chỉ tiêu Al2O3 trong bã thải..........................81
5.2. Nước rửa bã − Xác định hàm lượng Na2O, Al2O3............................................................81
5.2.1.1. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................82
Bảng 3.5.8: Kết quả thực nghiệm xác định hàm lượng Na2O, Al2O3 trong nước rửa bã 82
PHẦN 4: KẾT LUẬN............................................................................................83
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................85
GVHD: Nguyễn Thị Lương
-9-
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
MỤC LỤC HÌNH
...................................................................................................................................2
PHẦN 1: TỔNG QUAN.........................................................................................16
CHƯƠNG 1: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHÀ MÁY HĨA CHẤT
TÂN BÌNH....................................................................................................................... 16
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Nhà Máy Hóa Chất Tân Bình..........................................16
1.1.1. Tên và địa chỉ ............................................................................................................................................16
1.1.2. Lịch sử thành lập và phát triển của nhà máy Hoá Chất Tân Bình.............................................................16
1.2. Cơ cấu tổ chức hành chính..................................................................................................17
1.2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức Nhà Máy Hố Chất Tân Bình...................................................................................17
1.2.2. Chức năng của các phòng ban ..................................................................................................................18
CHƯƠNG 2: CÁC SẢN PHẨM CỦA NHÀ MÁY.......................................................19
Hình 1.2.1: Sản phẩm nhơm hydroxyt.................................................................................19
Hình 1.2.2: Kho bảo quản Al(OH)3....................................................................................20
CHƯƠNG 3: NỘI QUY – AN TOÀN LAO ĐỘNG – PHỊNG CHÁY CHỮA CHÁY
.......................................................................................................................................... 21
3.1. An tồn lao động và phòng cháy chữa cháy........................................................................21
3.2. Nguyên tắc chung của phịng thí nghiệm............................................................................21
Hình 1.2.3: Phịng hóa nghiệm của nhà máy.......................................................................21
3.2.1. Đối với nơi làm việc...................................................................................................................................22
3.2.2. Đối với máy móc........................................................................................................................................22
3.2.3. Đối với người lao động..............................................................................................................................22
3.2.4. Đối với hóa chất.........................................................................................................................................22
3.2.5. Đối với các chất độc hại sử dụng trong sản xuất.......................................................................................23
Hình 1.3.1: Chất ăn mòn......................................................................................................23
3.3. Xử lý phế thải và vệ sinh công nghiệp................................................................................23
PHẦN 2: NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT – QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ – XỬ
LÝ PHẾ PHẨM .....................................................................................................25
CHƯƠNG 1: NGUN LIỆU SẢN XUẤT..................................................................25
1.1. Nguyên liệu cho sản xuất nhôm hydroxyt...........................................................................25
1.1.1. Quặng Bauxite Lâm Đồng 47% Al2O3.......................................................................................................25
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 10 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
Hình 2.1.1: Khai thác Bauxite .............................................................................................25
Hình 2.1.2: Bauxite với phần lõi cịn mảnh đá mẹ chưa phong hóa...................................26
1.1.2. Xút..............................................................................................................................................................26
1.1.3. Vơi CaCO3 dạng bột...................................................................................................................................27
1.1.4. Các nguyên liệu phụ khác..........................................................................................................................27
1.2. Các năng lượng và tiện nghi hỗ trợ sản xuất.......................................................................27
1.2.1. Điện và dầu đốt.........................................................................................................................................27
1.2.2. Nước và hơi nước......................................................................................................................................27
1.3. Xử lý các sản phẩm không phù hợp, phế phẩm và kểm tra.................................................28
CHƯƠNG 2: QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ SẢN XUẤT..............................................29
2.1. Phân xưởng sản xuất nhơm hydroxyt..................................................................................29
2.2. Thuyết minh quy trình.........................................................................................................30
2.2.1. Giai đoạn nghiền quặng ............................................................................................................................30
Hình 2.2.1: Máy nghiền bi ướt.............................................................................................30
2.2.2. Giai đoạn gia nhiệt vòng huyền phù..........................................................................................................30
2.2.3. Giai đoạn phản ứng...................................................................................................................................31
2.2.4. Giai đoạn pha loãng...................................................................................................................................31
2.2.5. Giai đoạn lắng ...........................................................................................................................................32
2.2.6. Giai đoạn lọc Aluminat..............................................................................................................................32
2.2.7. Giai đoạn làm nguội dung dịch Aluminat..................................................................................................32
2.2.8. Giai đoạn phân ly.......................................................................................................................................33
2.2.9. Giai đoạn thành phẩm...............................................................................................................................33
Hình 2.2.2: Quá trình hút nước, rửa kiềm bột Al(OH)3......................................................34
2.2.10. Giai đoạn rửa bã......................................................................................................................................34
2.2.11. Q trình cơ đặc nước cái 3....................................................................................................................35
2.2.12. Giai đoạn gia nhiệt hỗn hợp xút..............................................................................................................35
2.2.13. Giai đoạn tạo hơi.....................................................................................................................................35
PHẦN 3: THỰC NGHIỆM...................................................................................37
CHƯƠNG 1: PHƯƠNG PHÁP LẤY MẪU VÀ PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU.......37
1.1. Mục đích của việc kiểm tra các sản phẩm...........................................................................37
1.1.1. Nguyên tắc lấy mẫu...................................................................................................................................37
1.1.2. Các yêu cầu lấy mẫu..................................................................................................................................37
1.2. Phương pháp lấy mẫu..........................................................................................................37
1.2.1. Nhôm Hydroxyt.........................................................................................................................................38
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 11 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
1.3. Phương pháp phân tích các chỉ tiêu.....................................................................................39
CHƯƠNG 2: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH NGUYÊN LIỆU...................................41
2.1. Quặng Bauxite.....................................................................................................................41
2.1.1. Xác định hàm lượng ẩm.............................................................................................................................41
2.1.1.1. Nguyên tắc ........................................................................................................................................41
2.1.1.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................41
2.1.1.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................42
2.1.1.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................42
2.1.1.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................43
2.1.2. Xác định hàm lượng SiO2..........................................................................................................................43
2.1.2.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................43
2.1.2.2. Điều kiện xác định ............................................................................................................................43
Hình 3.2.1: Định mức dung dịch.........................................................................................45
2.1.2.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................45
2.1.2.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................46
2.1.2.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................47
2.1.3. Xác định hàm lượng Fe2O3.......................................................................................................................47
2.1.3.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................47
2.1.3.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................47
2.1.3.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................48
2.1.3.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................49
2.1.3.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................50
2.1.4. Xác định hàm lượng Al2O3........................................................................................................................50
2.1.4.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................50
2.1.4.2. Điều kiện xác định ............................................................................................................................50
2.1.4.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................51
2.1.4.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................52
2.1.4.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................53
2.1.5. Xác định Al2O3 trong mẫu quặng Bauxite bằng phương pháp nhanh.....................................................53
2.1.5.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................53
2.1.5.2. Điều kiện xác định ............................................................................................................................54
2.1.5.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................54
2.1.5.4. Tính tốn kết quả .............................................................................................................................55
2.1.5.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................55
2.2. NaOH dùng cho phân xưởng sản xuất nhôm hydroxyt ......................................................55
2.2.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................55
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 12 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
2.2.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................55
2.2.3. Quy trình xác định.....................................................................................................................................57
2.2.4. Tính toán kết quả.......................................................................................................................................58
2.2.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................58
2.3. Nước phục vụ cho dây chuyền sản xuất nhôm hydroxyt....................................................58
2.3.1. Đo pH.........................................................................................................................................................58
2.3.1.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................58
2.3.1.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................58
2.3.1.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................59
Hình 3.2.2: Đo pH của nước................................................................................................59
2.3.1.4. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................59
2.3.2. Xác định độ cứng (CaCO3).........................................................................................................................60
2.3.2.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................60
2.3.2.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................60
2.3.2.3. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................61
2.3.2.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................62
2.3.2.5. Kết qủa thực nghiệm.........................................................................................................................62
2.3.3. Xác định hàm lượng sắt.............................................................................................................................62
2.3.3.1. Nguyên tắc.........................................................................................................................................62
2.3.3.2. Điều kiện xác định.............................................................................................................................62
Hình 3.2.3: Q trình đun nóng dung dịch và máy đo quang.............................................63
2.3.3.3. Quy trình thực nghiệm.....................................................................................................................63
2.3.3.4. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................64
2.3.3.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................64
CHƯƠNG 3: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH BÁN SẢN PHẨM ................................65
3.1. Xác định hàm lượng Na2O.................................................................................................65
3.1.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................65
3.1.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................65
3.1.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................66
3.1.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................67
3.1.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................68
3.2. Xác định hàm lượng Al2O3 ...............................................................................................68
3.2.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................68
3.2.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................68
3.2.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................69
3.2.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................71
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 13 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
3.2.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................71
CHƯƠNG 4: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH SẢN PHẨM Al(OH)3..........................72
4.1. Xác định hàm lượng Al2O3................................................................................................72
4.1.1. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................72
4.1.2. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................73
4.1.3. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................73
4.2. Xác định độ kiềm................................................................................................................73
4.2.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................73
4.2.2. Điều kiện xác định.....................................................................................................................................74
4.2.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................74
4.2.4. Tính tốn kết quả.......................................................................................................................................74
4.2.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................75
4.3. Xác định hàm lượng Fe2O3................................................................................................75
4.3.1. Nguyên tắc.................................................................................................................................................75
4.3.2. Điều kiện xác định ....................................................................................................................................75
4.3.3. Quy trình thực nghiệm..............................................................................................................................76
4.3.4. Tính toán kết quả.......................................................................................................................................76
4.3.5. Kết quả thực nghiệm.................................................................................................................................77
4.4. Xác định độ ẩm...................................................................................................................77
............................................................................................................................................77
Hình 3.4.1: Máy cân sấy ẩm................................................................................................77
CHƯƠNG 5: CÁC CHỈ TIÊU PHÂN TÍCH NGUỒN THẢI.....................................78
5.1. Bã thải ở phân xưởng nhơm................................................................................................78
5.1.1. Xác định hàm lượng Na2O ........................................................................................................................78
5.1.1.1. Quy trình thực nghiệm......................................................................................................................78
5.1.1.2. Tính tốn kết quả..............................................................................................................................78
5.1.1.3. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................79
5.1.2. Xác định hàm lượng Fe2O3.......................................................................................................................79
5.1.2.1. Quy trình thực nghiệm .....................................................................................................................79
5.1.2.4 Tính tốn kết quả...............................................................................................................................80
5.1.2.5. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................81
5.1.3. Xác định hàm lượng Al2O3........................................................................................................................81
5.1.3.1. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................81
5.2. Nước rửa bã − Xác định hàm lượng Na2O, Al2O3............................................................81
5.2.1.1. Kết quả thực nghiệm.........................................................................................................................82
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 14 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
PHẦN 4: KẾT LUẬN............................................................................................83
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................85
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 15 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
PHẦN 1: TỔNG QUAN
CHƯƠNG 1: LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NHÀ MÁY HĨA
CHẤT TÂN BÌNH
1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Nhà Máy Hóa Chất Tân Bình
1.1.1. Tên và địa chỉ
− Tên doanh nghiệp: Nhà Máy Hoá Chất Tân
Bình.
− Tên giao dịch: Tân Bình Chemical Factory.
− Trụ sở giao dịch: 46/6 Phan Huy
Ích, P15, Q. Tân Bình, TP.HCM.
Điện thoại: 08.38153185
Fax : 08.38153936
Email:
1.1.2. Lịch sử thành lập và phát triển của nhà máy Hố Chất Tân Bình
Những năm giữa thập niên 90 của thế kỷ trước, nền kinh tế Việt Nam bắt đầu mở cửa
và hội nhập cùng nền kinh tế thế giới. Trong bối cảnh đó, ngành cơng nghiệp hố chất
Việt Nam bắt đầu có những bước tiến mới và Cơng Ty Hố Chất Cơ Bản Miền Nam đã ra
đời gồm nhiều chi nhánh, nhà máy Hố Chất Tân Bình là một trong những chi nhánh của
công ty.
Trước năm 1975 là doanh nghiệp tư nhân do người Hoa làm chủ. Hiện nay nhà máy là
doanh nghiệp nhà nước, thành viên của cơng ty Hố Chất Cơ Bản Miền Nam, trực thuộc
tổng cơng ty Hố Chất Miền Nam, bộ Công Nghiệp.
Khi mới được thành lập nhà máy sản xuất: Acid sulfuric, phèn đơn, acid sulfuric kỹ
thuật, acid sulfuric tinh khiết, phèn nhôm sulfat (17% Al 2O3), phèn nhơm sulfat (15%
Al2O3). Ngồi ra cịn có sản phẩm khác: thiosulfat natri, phèn thép, can nhựa, ....
Do để hạn chế tác hại đến môi trường nên các phân xưởng sản xuất trên đã được di
dời tới các nhà máy nội bộ xa khu vực dân cư, nên hiện nay nhà máy chỉ sản xuất nhôm
hydroxyt.
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 16 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
Các sản phẩm của nhà máy giữ vai trị quan trọng đối với nền kinh tế đất nước, đáp
ứng nhu cầu sử dụng hố chất vơ cơ, cơ bản trong các ngành công nghiệp, tiểu thủ công
nghiệp, các mục tiêu sản xuất chế biến như: Lọc tẩy nước, giấy, dệt, nhuộm, phân bón,
thuỷ tinh, gốm, sứ, …. Các sản phẩm trên đều được công nhận chứng chỉ quản lý chất
lượng.
1.2. Cơ cấu tổ chức hành chính
1.2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức Nhà Máy Hố Chất Tân Bình
TỔNG GIÁM ĐỐC CƠNG TY
CÁC PHỊNG BAN CƠNG TY
Phịng
CNTB
P.x bột
nhơm
Xử lý
nước
thải
Tổ hóa
nghiệm
Tổ
máy
PHĨ TỔNG GIÁM ĐỐC
Phòng
KTTC
Tổ y
tế
P.x cơ
điện
Tổ
điện
Phòng
ATMT
Phòng
NSHC
Tổ cấp
dưỡng
Tổ
bảo vệ
Phòng
KHKD
Tổ lái
xe
Tổ
hàn
Sơ đồ 1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức hành chính nhà máy
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 17 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
1.2.2. Chức năng của các phịng ban
Chức năng, nhiệm vụ của các phòng ban:
− Tổng giám đốc: Là người đứng đầu nhà máy, có quyền chủ động điều hành mọi hoạt
động sản xuất kinh doanh của đơn vị theo kế hoạch đã thơng qua đại hội đồn viên chức
và được công ty xét duyệt. Xây dựng, tổ chức thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh,
dịch vụ ngắn hạn, dài hạn,… được quyền bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật, ký kết hợp
đồng lao động, quy định mức lương cho cán bộ nhân viên.
− Phó tổng giám đốc: Là người chịu trách nhiệm trong lĩnh vực kinh tế, nghiên cứu thị
trường, điều độ kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Ngồi ra, cịn chịu trách nhiệm về
lĩnh vực tổ chức nhân sự, công tác lao động, tiền lương, hỗ trợ cho giám đốc.
− Phịng nhân sự hành chính: Chịu trách nhiệm về công tác kinh tế sản xuất, phân bố và
cân đối kế hoạch sản xuất cho từng phân xưởng. Ngồi ra, cịn chịu trách nhiệm về lĩnh
vực quản lý nhân sự, công tác lao động, tiền lương, chăm lo đời sống cho cán bộ cơng
nhân viên.
− Phịng vật tư: Có trách nhiệm cung ứng vật tư cho các phân xưởng để đảm bảo đúng
tiến độ sản xuất, đồng thời phân bố và duy trì ổn định nguồn nguyên liệu
− Phịng kế tốn tài chính: Có chức năng theo dõi cơng tác nghiệp vụ, cơng tác kế tốn,
hạch tốn, thực hiện báo cáo tình hình sử dụng nguồn vốn với tổng giám đốc, kết hợp chặt
chẽ với phòng tổ chức tiền lương nhằm lên định mức, quản lý chi phí sản xuất và tiền
lương cho cơng ty.
− Phịng kỹ thuật: Có trách nhiệm trong cơng tác kỹ thuật ở các phân xưởng, nghiên cứu
ứng dụng khoa học kỹ thuật để cải tiến và nâng cao hiệu quả sản xuất. Tuy nhiên, để có
thể đảm bảo cho cơng tác sản xuất tốt thì các phịng thí nghiệm, kế tốn, bảo vệ, cấp
dưỡng cũng đóng góp phần khơng ít.
− Phịng hố nghiệm: Có trách nhiệm phân tích thành phần các mẫu trước khi đưa vào sử
dụng có đảm bảo đúng thành phần hay không và kiểm tra chất lượng sản phẩm trước khi
xuất ra thị trường.
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 18 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
CHƯƠNG 2: CÁC SẢN PHẨM CỦA NHÀ MÁY
− Các sản phẩm của nhà máy:
+ Nhôm hydroxyt: Al(OH)3
+ Acid H2SO4 > 97% : (thương mại)
+ Quặng Bauxite: 47% Al2O3
− Sản phẩm chính của nhà máy: Nhơm hydroxyt
Hình 1.2.1: Sản phẩm nhơm hydroxyt
+ Yêu cầu chất lượng sản phẩm:
Bảng 1.2.1: Yêu cầu chất lượng sản phẩm
Tên
Màu sắc
[Na2O]
Ẩm
X.khẩu 10%
trắng hơi phớt hồng
≤ 0.2%
≤ 10%
P.E 13%
trắng, hơi phớt hồng
≤ 0.2%
≤ 13%
Dây đen
hồng – đen xám
> 0.2%
> 15%
+ Thành phần:
Al2O3:
99% min
SiO2:
0.2% max
Fe2O2:
0.01% max
Na2O:
0.2% max
Độ ẩm:
13% max
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 19 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
+ Al(OH)3 kỹ thuật :
Al2O3:
≥ 63.5%
Na2O:
≤ 0.2%
Ẩm:
≤ 13%
Fe2O3:
0.03 ÷ 0.06%
− Tính chất:
+ Al(OH)3 có màu trắng, hơi hồng dạng bột tinh thể.
+ Hầu như không tan trong nước, tan được trong acid và kiềm vì là hợp chất lưỡng
tính.
+ Khối lượng riêng là 2.42g/cm2
− Ứng dụng:
+ Trong nhà máy được dùng làm mầm phân hóa cho sản xuất nhơm hydroxyt.
+ Làm nguyên liệu chính để sản xuất các loại phèn đơn và phèn kép ở đơn vị nội bộ.
+ Ngoài ra ở một số nhà máy như nhà máy điện quang, Al(OH) 3 được dùng làm
nguyên liệu để sản xuất thủy tinh (chủ yếu cung cấp Al2O3), vật liệu chịu lửa.
+ Aluminum hydroxide: Được xuất khẩu sang Thái Lan.
− Tồn trữ và bảo quản:
+ Al(OH)3 được cho vào 2 loại bao tùy độ ẩm, mỗi bao có trọng lượng tịnh là 50kg,
bảo quản nơi thống mát và có mái che.
Hình 1.2.2: Kho bảo quản Al(OH)3
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 20 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
CHƯƠNG 3: NỘI QUY – AN TỒN LAO ĐỘNG – PHÒNG CHÁY CHỮA
CHÁY
Các sản phẩm và nguyên liệu dùng trong sản xuất hầu hết đều có tính độc hại và dễ
cháy. Do đó vấn đề lao động phịng cháy chữa cháy rất được quan tâm.
3.1. An toàn lao động và phịng cháy chữa cháy
− Phải có các tiêu lệnh phịng cháy chữa cháy dán ở các nơi làm việc. Ở mỗi phân xưởng
và các phịng hành chính đều có trang bị các bình CO2, hướng dẫn phịng cháy chữa cháy.
− Tồn thể cán bộ, cơng nhân viên đều được hướng dẫn để sử dụng thành thạo các
phương tiện dập lửa, phương pháp cấp cứu khi có tai nạn xảy ra.
− Các dụng cụ phòng cháy chữa cháy phải được kiểm tra thường xuyên.
− Đường giao thông trong nhà máy rộng rãi, thuận tiện cho xe ra vào.
3.2. Nguyên tắc chung của phịng thí nghiệm
Nội quy của phịng thí nghiệm:
− Đối với các dụng cụ thiết bị điện khi sử
dụng đảm bảo xài đúng nguồn (110v, 220v),
tắt khi không dùng và cúp cầu dao khi gặp sự
cố.
− Các hóa chất độc, chất dễ bay hơi phải làm
trong tủ hút, khi đun các hóa chất này cũng
phải tiến hành trong tủ hút.
− Khi sử dụng các hóa chất độc phải sử dụng
Hình 1.2.3: Phịng hóa nghiệm của nhà máy
găng tay và khẩu trang.
− Khơng dùng miệng hút pipet các hóa chất độc, các hóa chất đậm đặc.
− Khi lấy các chất rắn độc phải dùng thìa khơng sử dụng tay trần. Đối với các chất bột cần
tiến hành ở nơi khơng có gió lùa hoặc những nơi khơng có quạt để ngăn ngừa sự phân tán
của chúng.
− Phải tuân thủ nghiêm ngặt các kỹ thuật thao tác thí nghiệm để tránh mẫu bị sơi trào,
văng tung tóe hay phát nhiệt đột ngột.
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 21 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
− Mọi hóa chất trong phịng thí nghiệm đều phải được ghi tên và nồng độ rõ ràng để tránh
dùng nhầm gây phản ứng hóa học khơng lường trước.
− Các hóa chất dễ cháy (nhất là dung mơi hữu cơ) cần để một nơi dễ di chuyển để phịng
khi có hỏa hoạn.
− Cần nắm vững một số quy tắc để sơ cứu kịp thời trước khi chuyển qua bộ phận y tế.
3.2.1. Đối với nơi làm việc
− Bảo đảm về khơng gian, độ thống, độ sạch, tiêu chuẩn cho phép về mùi hơi, khí độc
hại, nóng, ẩm, ồn, độ rung, các yếu tố có hại khác.
− Nguyên liệu, sản phẩm, dụng cụ phải xếp gọn gàng nơi làm việc, nơi có chất nguy hại,
phải có bảng chỉ dẫn về an tồn lao động, phải đặt ở vị trí dễ thấy, dễ đọc.
− Các nguyên liệu, sản phẩm độc hại được bảo quản cẩn thận ở kho chứa và thiết bị chứa.
3.2.2. Đối với máy móc
− Thường xuyên kiểm tra thiết bị. Kiểm tra tình trạng thiết bị trước khi khởi động.
− Kiểm tra định kỳ các hệ thống dây điện, dây tiếp đất, cầu giao, hệ thống che chắn thiết
bị.
− Khi máy xảy ra sự cố, phải có thợ bảo trì hay cơng nhân vận hành sửa chữa.
− Phải đặt biển báo “nguy hiểm”, “cấm đóng điện”.
− Thao tác vận hành máy, xử lý sự cố phải tuân theo quy tắc vận hành máy, xử lý được
quy định và sửa chữa kịp thời ngay khi gặp sự cố.
3.2.3. Đối với người lao động
− Phải được trang bị các phương tiện bảo hộ cá nhân (quần, áo, giày, mũ, bao tay khi làm
việc, kính bảo hộ khi làm việc với các chất độc hại).
− Không dùng xà beng để quay van hay bơm. Phải dùng tay hay dụng cụ chuyên dùng.
− Làm việc trên cao phải có dây an tồn.
− Khơng dùng tay để vận chuyển các chất độc hại.
3.2.4. Đối với hóa chất
Các hóa chất độc hại như NaOH đựng trong thùng sắt 500kg (nồng độ NaOH 98%).
Sản phẩm tạo thành đều được đóng chai hay cho vào bao, được kiểm tra cẩn thận trước
khi nhập kho hay phân xưởng.
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 22 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
3.2.5. Đối với các chất độc hại sử dụng trong sản xuất
− Biện pháp an toàn làm việc với NaOH:
+ Khi làm việc với NaOH cần sử dụng đầy đủ các phương tiện bảo hộ cá nhân (kính,
quần áo bảo hộ, găng tay cao su, ủng cao su).
+ Phải hết sức chú ý bảo vệ mắt, đặc biệt khi làm việc với dung dịch nóng, đặc hoặc
khi đập đục các tảng NaOH rắn.
− Biện pháp an toàn làm việc với H2SO4:
+ Khi pha acid đặc với nước chỉ được phép rót từ từ acid vào nước đồng thời phải
khuấy đều. Tuyệt đối khơng rót nước vào acid sunfuric đặc sẽ làm một phần acid trên bề
mặt bắn tung tóe gây nguy hiểm.
+ Khi làm việc với acid sunfuric nhất là khi pha chế, rót, vận chuyển phải mang ủng
cao su, găng tay cao su, mặc quần áo chịu acid.
− Biện pháp an tồn làm việc với HCl:
+ Axít clohiđric đậm đặc tạo thành các sương mù axít. Cả dạng sương mù và dung
dịch đều có thể ăn mịn các mơ con người, có khả năng gây tổn thương cơ quan hơ hấp,
mắt, da và ruột.
Hình 1.3.1: Chất ăn mịn
+ Khi làm việc với HCl cần sử dụng đầy đủ các phương tiện bảo hộ cá nhân như găng
tay cao su, găng tay PVC, kính bảo vệ mắt, quần áo và giày chống chất hóa học được sử
dụng để giảm thiểu những tác hại của việc tiếp xúc với loại axít này.
3.3. Xử lý phế thải và vệ sinh công nghiệp
− Nhà máy luôn quan tâm đến vấn đề xử lý môi trường, cụ thể là vệ sinh công nghiệp, xử
lý phế thải, nước thải. Các phế thải, nước thải được xử lý đảm bảo tiêu chuẩn Việt Nam
trước khi thải ra môi trường.
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 23 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
− Tuy nhiên do đặc thù của ngành sản xuất hóa chất cơ bản và do điều kiện chưa cho
phép nên việc sử lý mùi ở phân xưởng bột nhôm chưa đạt đến mức độ triệt để.
− Phân xưởng sản xuất nhôm hydroxyt:
+ Bã thải:
Phần dung dịch: 1 – 3g/l Al2O3.
Phần rắn: 18 – 22% Al2O3, 40 – 50% Fe2O3, 3% SiO2.
Bã thải rắn màu đỏ (hàm lượng sắt khá cao), có tính kiềm. Bã được rửa bằng nước
tuần hồn trong quá trình sản xuất. Bã được đổ xuống kênh chứa, theo đường kênh này
đến sân phơi bã, bã sau khi phơi khô được xử lý để làm bột màu trong xây dựng.
+ Xử lý nước thải: Nước thải từ phân xưởng nhôm hydroxyt được gom vào bể chứa
rồi dẫn vào bồn lắng. Sau đó, qua thiết bị lọc nước, nước sau xử lý đủ tiêu chuẩn được
thải ra ngoài môi trường.
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 24 -
Trường ĐHCNTP TP.HCM – Khoa CNHH
Nhà máy Hóa chất Tân Bình
PHẦN 2: NGUN LIỆU SẢN XUẤT – QUY TRÌNH CƠNG
NGHỆ – XỬ LÝ PHẾ PHẨM
CHƯƠNG 1: NGUYÊN LIỆU SẢN XUẤT
1.1. Nguyên liệu cho sản xuất nhôm hydroxyt
1.1.1. Quặng Bauxite Lâm Đồng 47% Al2O3
Bauxite (hay Bơxít) là một loại quặng nhơm trầm tích có màu hồng, nâu.... Thành
phần khống vật bao gồm chủ yếu là các khống vật của nhơm như gibbsit Al(OH) 3,
boehmit γ-AlO(OH), và diaspore α-AlO(OH), cùng với các khoáng vật oxit sắt goethit và
hematit, các khoáng vật sét kaonilite và đơi khi có mặt cả anata TiO 2. Nhơm hydroxyt là
thành phần chính của quặng có mặt cùng với sắt, silic... Thành phần hóa học chủ yếu (quy
ra oxit) là Al2O3 (40-60%), SiO2 (5-20%), Fe2O3 (20-25%). Từ Bauxite có thể tách ra
aluminat (Al2O3), ngun liệu chính để luyện nhơm trong các lị điện phân. Tên gọi của
loại quặng nhôm này được đặt theo tên gọi làng Les Baux-de-Provence ở miền nam Pháp,
tại đây nó được nhà địa chất học là Pierre Berthier phát hiện ra lần đầu tiên năm 1821.
Trữ lượng Bauxite của Việt Nam khoảng 2.4 tỷ tấn, tập trung chủ yếu ở tây nguyên
(91.4%). Trong đó Đăk Nông 1.44 tỷ tấn, Lâm Đồng 0.463 tỷ tấn và Gia Lai, Kon Tum
0.285 tỷ tấn. Ngoài ra tại các tỉnh phía Bắc cũng có một số mỏ quặng Bauxite (Cao Bằng,
Lạng Sơn) nhưng với trữ lượng không đáng kể.
Hình 2.1.1: Khai thác Bauxite
GVHD: Nguyễn Thị Lương
- 25 -
