Đoan thuyen đanh ca

Ng÷ V¨n 9.
NguyÔn ThÞ Tháa
Tæ Khoa häc x héi·




- Tên đầy đủ là Cù Huy Cận.
-
Quê : Ân Phú – Vụ Quang - Hà Tĩnh.
-
Nổi tiếng trong phong trào Thơ mới với
tập “ Lửa thiêng” (1940)
-
Là nhà thơ tiêu biểu cho nền thơ hiện
đại Việt Nam từ sau năm 1945.
- Ông được nhà nước trao tặng giải
thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ
thuật năm 1996
- Các tác phẩm: Trời mỗi ngày lại sáng
(1958); Đất nở hoa (1960); Bài thơ cuộc
đời (1963); Hai bàn tay em (1967); a.
I. §äc – T×m hiÓu chó thÝch:
•
§äc.
•
Chó thÝch
a. T¸c gi¶:Huy Cận (1919 - 2005)
Huy Cận

b. Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé,
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,
Biển cho ta cá như lòng mẹ,
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,
Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,
Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.

Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
.
c. giải thích từ khó
- Viết năm 1958, khi Huy Cận có chuyến
đi thực tế dài ngày ở vùng mỏ Quảng
Ninh.
- In trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng”
(1958).


Từ ngữ Hình ảnh Nghĩa
Cá bạc
Cá song
Cá đé
Cá chim
Cá nhụ
Cá thu
Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má có vẩy
nhỏ, màu trắng nhạt.
Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân dẹt
hình thoi.
Loài cá mình dẹt, vẩy lớn.
Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá chích nhưng
lớn hơn.
Thân dài, hơi dẹt.
Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều vạch
dọc thân hoặc các chấm màu đen và hồng
b. Đọc - Giải thích từ ngữ.
Nhà thơ Huy Cận

2. Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”
I/ §äc – T×m hiÓu chó thÝch
1. Nhà thơ Huy Cận (1919 - 2005)
a. Hoàn cảnh sáng tác: Viết năm 1958
* Giải thích từ khó


Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Thuyền ta lái gió với buồm trăng
Lướt giữa mây cao với biển bằng,
Ra đậu dặm xa dò bụng biển,
Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
Cá nhụ cá chim cùng cá đé,
Cá song lấp lánh đuốc đen hồng,
Cái đuôi em quẫy trăng vàng choé,
Đêm thở: sao lùa nước Hạ Long.
Ta hát bài ca gọi cá vào,
Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao,
Biển cho ta cá như lòng mẹ,
Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.
Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng,
Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng,
Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.
Câu hát căng buồm với gió khơi,
Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời.
Mặt trời đội biển nhô màu mới
Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
c. Cấu trúc bài thơ:
Hãy cho biết :
ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ
Huy Cận
-
Thể thơ: 7 chữ
- PTBĐ : Miêu tả + Biểu cảm
-
Triển khai theo trình tự một chuyến ra
khơi của đoàn thuyền đánh cá
+ Chia 3 phần:
- Hai khổ đầu: Cảnh đoàn thuyền ra
khơi đánh cá lúc hoàng hôn .
- Bốn khổ tiếp: Cảnh đoàn thuyền đánh
cá trên biển trong một đêm trăng đẹp.
- Khổ cuối : Cảnh đoàn thuyền đánh cá
trở về trong ánh bình minh.
-
Bài thơ được viết theo thể thơ
nào? Tác giả đã sử dụng phương
thức biểu đạt nào ?
-
Bài thơ được triển khai theo trình
tự như thế nào ? Căn cứ vào đó,
em hãy tìm bố cục của bài thơ ?

Nội dung chính của từng phần là
gì ?
- Em có nhận xét gì về thời gian
và không gian được miêu tả trong
bài thơ ?
-
Thời gian: Theo nhịp tuần hoàn của vũ trụ
từ lúc hoàng hôn đến buổi bình minh .
- Không gian: rộng lớn bao la và thơ mộng
( mặt trời, biển, trăng, sao, mây, gió )
Em hãy cho biết bài thơ được tác
giả viết với những cảm hứng gì ?
- Cảm hứng thơ là sự thống nhất giữa
hai nguồn cảm hứng : thiên nhiên vũ trụ
và con người lao động trong cuộc sống
mới.




Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
Cảnh hoàng hôn trên biển được
tác giả miêu tả trong những câu thơ

nào?
Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa
Hãy quan sát ảnh và nêu nhận
xét của em về cảnh biển lúc
này ?
-
Cảnh rực rỡ,
huy hoàng, tráng
lệ
-
Sự vận động của
vũ trụ, biển cả
đang dần khép lại,
chuyển sang trạng
thái nghỉ ngơi
THIÊN NHIÊN
CON NGƯỜI
-
Con người bắt
đầu ra khơi, bắt
đầu một ngày
lao động mới.
- Trong hai câu thơ trên,
tác giả đã sử dụng biện
pháp nghệ thuật nào ?
Tác dụng của các biện
pháp nghệ thuật đó ?
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Đánh dấu  vào ô có nội dung phù hợp :
A
A
Biểu hiện sức sống căng tràn của thiên nhiên.
B
B
Thể hiện sức mạnh vô địch của người lao động
.
C
C
Biểu hiện niềm vui, sự phấn chấn của người lao động

Sai
Sai
Sai
D
D
Thể hiện sự bao la, hùng vĩ của biển cả
Câu thơ “ Câu hát căng buồm cùng gió khơi” cho ta biết điều gì ?


Mặt trời xuống biển như hòn lửa
Sóng đã cài then, đêm sập cửa.
Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi,
Câu hát căng buồm cùng gió khơi.
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.

Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
C©u hái th¶o luËn
Thêi gian: 1 phót
Néi dung c©u h¸t cña nh ng ữ
ng d©n gîi cho ta biÕt ® îc ®iÒu
g×?
Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng,
Cá thu biển Đông như đoàn thoi
Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng.
Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
-
Ca ngợi biển giầu có, với
những loài cá quí .
-
Thể hiện ước mơ đánh bắt
được nhiều hải sản
Tâm hồn chan chứa niềm vui,
phấn khởi, sôi nổi
Niềm vui của những con người lao
động có tư thế làm chủ thiên
nhiên, đất nước, làm cuộc đời, làm
chủ công việc mà họ suốt đời gắn
bó




Miêu tả cảnh lao động kéo lưới trên biển.
4
Miêu tả cảnh lên đường và tâm trạng náo nức của con người.

2
Miêu tả cảnh hoàng hôn trên biển.
3
S
Đ
S
Miêu tả sự phong phú của các loài cá biển.
1
Bài tập 1 : Nội dung của 2 khổ thơ đầu là gì ?
S
III. Luyện tập - Củng cố


Nhân hoá, đối lập.
3
S
So sánh, Ẩn dụ.
1
Bài tập 2: Những biện pháp nghệ thuật đã được tác giả sử dụng
trong 2 khổ thơ đầu là gì ?
S
So sánh, nhân hoá, ẩn dụ, đối lập.
4
Đ
Đối lập, điệp ngữ.
2
S


VI. Hng dn v nh:

1. Nắm những nét chính về tác giả và bài thơ.
2. Học thuộc khổ thơ 1, 2 v nờu cm nhn v hai kh th.
3. Tìm hiểu cảnh đánh cá trên biển và cảnh trở về.
Ti u k t: :
Bằng bút pháp nghệ thuật độc đáo Huy Cận đã giúp
ng i c c m nh n c v p tráng l , gi u có của
biển cả và tâm tr ng náo n c ph n kh i c a những con
ng ời yêu lao động trong cuộc sống mới.