giáo án dòng điện fu-co

Họ và tên sinh viên: Vũ Thị Thanh Thủy
Giáo viên hướng dẫn: Hồ Thị Hoài Hương
Tiết chương trình: 62
Ngày soạn: 2/3/2013
Ngày dạy: ... /3/2013
Lớp giảng dạy: 11A
3
DÒNG ĐIỆN FU-CÔ
I/ Mục tiêu cần đạt được
1. Về kiến thức
- Trả lời được câu hỏi dòng điện Fu-cô là gì, khi nào thì phát sinh dòng
Fu-cô.
- Nêu lên được những cái lợi và cái hại của dòng Fu-cô, cách khắc
phục.
- Nêu lên được các ứng dụng của dòng Fu-cô.
2. Về kỹ năng
Rèn cho học sinh kỹ năng vận dụng các vấn đề lý thuyết vào việc giải thích
các vấn đề thực tế.
3. Về thái độ
Hứng thú học tập, tích cực tìm hiểu vấn đề thực tế vừa học.
II/ Chuẩn bị
1. Giáo viên
Bộ thí nghiệm về dòng điện Fu-cô.
2. Học sinh
Học bài cũ: “Suất điện động cảm ứng trong một đoạn dây dẫn chuyển động”
và ôn lại về máy biến thế đã học ở trung học cơ sở.
III/ Trọng tâm bài giảng
- Dòng điện Fu-cô.
- Tác dụng của dòng điện Fu-cô.
IV/ Tiến trình lên lớp
1. Ổn định lớp

2. Kiểm tra bài cũ (5 phút)
- Nêu quy tắc bàn tay phải và viết công thức tính suất điện động cảm
ứng trong đoạn dây dẫn chuyển động trong từ trường?
- Cho một thanh dẫn điện tịnh tiến trong từ trường đều, cảm ứng từ
bằng 0,4 T. Vectơ vận tốc của thanh hợp với đường sức từ một góc
30 độ. Thanh dài 40 cm. Một vôn kế nối với 2 đầu thanh chỉ 0,2 V.
Tính tốc độ của thanh? Đ/S = 2,5 m/s
3. Giảng bài mới
1
Hoạt động 1: Thí nghiệm dòng điện Fu- cô: (10 phút)
2
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học
sinh
Nội dung
Đặt vấn đề: Trong các bài
học trước, chúng ta mới
chỉ nói đến dòng điện
cảm ứng được sinh ra
trong các dây dẫn. Trong
bài này ta sẽ nói về dòng
điện cảm ứng được sinh
ra trong vật dẫn dạng
khối.
- Trình bày thí
nghiệm 1 hình
40.1:
Gọi học sinh nêu các
dụng cụ TN.
+ GV giới thiệu lại các
dụng cụ dùng trong TN:

tấm kim loại K bằng đồng
hay nhôm liền khối,thanh
T treo tấm kim loại, nam
châm tạo từ trường có thể
là nam châm điện hoặc
nam châm vĩnh cửu. Ở
đây chúng ta dùng nam
châm vĩnh cửu.
+ Biểu diễn TN đồng thời
nêu ra các câu hỏi: (Trước
khi làm thí nghiệm đó,
GV nên cho tấm kim loại
K dao động mà không có
nam châm, sau đó cho K
dao động nhiều lần liên
tiếp, sờ tay vào còn có thể
nhận thấy K hơi ấm lên
một chút.)
GV đặt câu hỏi:
• Trong trường hợp
+ Nghe lời dẫn của
giáo viên và viết đề
bài vào vở.
+ Học sinh trả lời
(nhìn vào sơ đồ TN
trả lời): gồm một tấm
kim loại liền khối K,
thanh T, và nam
châm.
+ Học sinh quan sát

chuyển động của tấm
kim loại và trả lời:
• Khi dao động trong
Bài 40: DÒNG ĐIỆN
FU – CÔ
1. Dòng điện Fu –cô:
a.Thí Nghiệm: Hình
40.1/194.sgk
3
Hoạt động 2: Giải thích thí nghiệm và nêu định nghĩa, tính chất: ( 15
phút)
Hoạt động của giáo
viên
Hoạt động của học sinh Nội dung
- GV đặt câu hỏi cho học
sinh suy nghĩ:
• Vì sao tấm kim
loại K dao động
giữa các cực của
nam châm thì
dừng lại nhanh
hơn?
+ GV hướng dẫn để học
sinh giải thích tại sao:
gợi ý bằng các câu hỏi:
• Khi tấm kim loại
dao động, nó cắt các
đường sức từ của nam
châm thì đại lượng nào
đi qua tấm kim loại sẽ

thay đổi?
• Theo định luật
Len- xơ thì dòng điện
cảm ứng đó sẽ có tác
dụng như thế nào?
- Nhận xét câu trả lời của
HS và đưa ra nhận xét:
Một khối vật dẫn đặt
trong từ trường biến đổi
theo thời gian thì cũng
có dòng điện cảm ứng
và dòng điện cảm ứng
khi tấm kim loại chuyển
động trong từ trường
người ta gọi là dòng
điện Phu-cơ.
- Gọi HS đưa ra khái
niệm dòng điện Fu- cơ
- HS nghe hướng dẫn
của GV và trả lời câu
hỏi:
Khi tấm kim loại dao
động, nó cắt các đường
sức từ của nam châm thì
từ thơng qua K biến đổi.
Do đó, trong tấm kim
loại K có dòng điện cảm
ứng. Theo định luật Len-
xơ thì dòng điện cảm
ứng này có tác dụng

chống lại sự chuyển
động của tấm kim loại
đó. Do đó K dừng lại
nhanh hơn.
- HS đưa ra khái
niệm dòng điện
Fu- cơ và ghi khái
niệm đó vào vở.
- HS quan sát thí
b. Giải thích:
Khi tấm kim loại dao
động, nó cắt các
đường sức từ của
nam châm, do đó
trong kim loại sinh ra
dòng điện cảm ứng.
Theo định luật Len-
xơ, dòng điện cảm
ứng trong tấm kim
loại có tác dụng ngăn
cản sự chuyển động
của chính tấm kim
loại đó. Do đó tấm
kim loại nhanh
chóng dừng lại.
c. Dòng điện Fu- cơ:
(sgk/ 194)
Dòng điện cảm ứng
được sinh ra ở trong
khối vật dẫn khi vật

dẫn chuyển động
trong từ trường hay
được đặt trong từ
trường biến đổi theo
thời gian là dòng Fu-
cơ.
d.Tính chất:
Đặc tính chung của
dòng điện Fu- cơ là
tính chất xốy. Các
đường dòng của
dòng Fu- cơ là các
đường cong kín
trong khối vật dẫn.
4
(sgk/194).
- TN 2 hình 40.2.sgk:
tiến hành TN giống như
TN1 nhưng thay tấm kim
loại K bằng tấm kim loại
K có xẻ rãnh.
- Đặt câu hỏi: tấm kim
loại nào dao động lâu
hơn? Vì sao?
- Gọi HS trả lời
- Cho học sinh đọc sách
giáo khoa và gọi HS
khác bổ sung và nhận
xét.
- Tổng hợp và đưa ra kết

luận: dòng điện Fu-cô có
tính chất xoáy.
nghiệm.
- HS trả lời
- HS khác bổ sung
tấm kim loại K có xẻ
rãnh dao động lâu hơn,
vì điện trở của nó tăng
lên làm cho dòng Fu-cô
giảm, khả năng chống lại
sự chuyển động của các
chất giảm, nên nó sẽ dao
động chậm lại hơn.
- HS: nhận xét.
Hoạt động 3: Tác dụng của dòng Fu –cô: ( 10 phút)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung
- Đặt câu hỏi: Dòng Fu-
cô có ích hay có hại?
- Kết luận: trong một số
trường hợp dòng điện Fu-
cô có ích, trong một số
trường hợp dòng điện
Fu- cô có hại.
∗ Tác dụng có ích:
Theo dõi và trả lời câu
hỏi của GV.
2. Tác dụng của
dòng điện Fu-cô.
a. Một vài ví dụ ứng
dụng của dòng điện

Fu –cô.
+ Tác dụng hãm của
dòng Fu- cô dùng
trong chế tạo các
5