Bài tieu hóa ở ruột

PHÒNG GÍAO DỤC VÀ ĐÀO TẠO – ĐẠI TỪ
Bài 28 – tiết 29
GV: Đặng thị Bằng
THCS La Bằng

Kim tra bi c:
d dy cú cỏc hot
ng tiờu húa no?
* dạ dày có các hoạt động tiêu hoá là:
- Tiết dịch vị
- Biến đổi lí học
- Biến đổi hoá học
- ẩy thức ăn từ dạ dày xuống ruột


(8)
(7)
Tuyến ruột
Các tế bào
tiết chất nhày
H 28.2. Ảnh tiêu bản lớp niêm mạc ruột non
với các tuyến ruột và tế bào tiết chất nhày
Ruét non cã cÊu t¹o
nh thÕ nµo ?
Thành
ruột non
gồm 4
lớp
Lớp màng bọc bên
ngoài

Lớp
cơ
Cơ dọc
Cơ vòng
Lớp niêm mạc
Lớp dưới niêm
mạc
I. RUỘT NON:
Tiết29:TIÊU HÓA Ở RUỘT NON
1

I. RUỘT NON:
Dạ dày
Gan
Túi
mật
Tụy
Tá tràng
Môn vị
Tiết 29:TIÊU HÓA Ở RUỘT NON
Tá tràng
có đặc
điểm gì ?
- Tá tràng có
dịch tụy và dịch
mật cùng đổ vào.
2

(8)
Tuyến ruột

Các tế bào
tiết chất nhày
Lớp niêm mạc và
lớp dưới niêm
mạc ruột non có
đặc điểm gì ?
I. RUỘT NON:
Tiết 29:TIÊU HÓA Ở RUỘT NON
- Lớp niêm mạc ruột
non có nhiều tuyến
ruột tiết dịch ruột và
các tế bào tiết chất
nhày.
- Lớp dưới niêm mạc có
nhiều nếp gấp.
3

Căn cứ vào các thông tin
trên em hãy dự đoán
xem ở ruột non có thể
diễn ra các hoạt động
tiêu hóa nào?
4

I. RUỘT NON:
Tiết 29:TIÊU HÓA Ở RUỘT NON
II.TIÊU HÓA Ở RUỘT NON:
5
Nghiên cứu thông tin trả lời
câu hỏi sau.

Câu 1: Thức ăn xuống tới ruột
non còn chịu sự biến đổi lí học
nữa không ? Nếu có thì biểu
hiện như thế nào ?
- Thức ăn xuống tới ruột non vẫn còn chịu sự biến đổi lí
học. Biểu hiện:
+ Thức ăn được hoà loãng và trộn đều các dịch tiêu hoá
( dịch mật, dịch tuỵ và dịch ruột).
+ Các khối lipit được các muối mật len lỏi vào và tách
chúng thành những giọt lipit nhỏ biệt lập với nhau.
+ Các lớp cơ trên thành ruột non nhào trộn thức ăn cho
ngấm đều dịch tiêu hoá và tạo lực đẩy thức ăn xuống các
phần tiếp theo.
6

Câu 2: Sự biến đổi hóa học ở ruột non
được thực hiện với những loại chất nào
trong thức ăn ? Sản phẩm sau khi được
biến đổi hóa học là gì ?
- Sự biến đổi hoá học của ruột non được thực hiện
đối với những chất: gluxit ( tinh bột, đường đôi),
prôtêin và lipit.
- Sản phẩm sau khi được biến đổi hóa học là:
7

Tinh bột và đường đôi
Amilaza
Mantaza
Mantozơ

Glucozơ
Prôtêin
Pepsin
Tripsin
Peptit
Axit Amin
Dịch mật
Lipaza
Lipit
Các giọt lipit nhỏ
Axit béo
Glixêrin
Axit Nuclêic
Nuclêaza
Các thành phần của Nuclêôtit
8

Tinh bột Đường Mantozơ Glucozơ
Mantaza
Amilaza
Đường mía (Sacarozơ) Glucozơ và Lêvulozơ
saccaraza
Đường sữa (lactozơ) Glucozơ và Galactozơ
Lactaza
Ngoài ra trong dịch ruột còn có các enzim:
9

Câu 3: Lớp cơ ở thành ruột non có
vai trò như thế nào ? Theo em trong 2
loại biến đổi trên ở ruột non thì biến

đổi nào là chủ yếu và quan trọng
hơn?
- Nhào trộn thức ăn cho ngấm đều dịch tiêu hoá.
- Tạo lực đẩy thức ăn xuống các phần tiếp theo của
ruột.
- Biến đổi hoá học là chủ yếu và quan trọng hơn vì
đến ruột non thức ăn được biến đổi từ phức tạp
thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ được
10

Câu 4: Nếu thức ăn ở ruột non không
được biến đổi hết thì sẽ như thế nào?
Như vậy để thức ăn biến đổi hoàn
toàn chúng ta cần phải làm gì ?
* Để thức ăn biến đổi
hoàn toàn chúng ta cần
phải nhai kĩ.
* Nếu thức ăn không được tiêu
hóa ở ruột non sẽ được thải ra
ngoài qua ống tiêu hóa.
11

Tiết 29: TIÊU HÓA Ở RUỘT NON
I/ RUỘT NON
II/ TIÊU HÓA Ở RUỘT NON
ở ruột non xảy ra 2 hoạt động biến đổi thức ăn:
-
Biến đổi lí học:
+ Tuyến tụy, tuyến gan và tuyến ruột tiết dịch tiêu hóa làm mềm và
hòa loãng thức ăn

+ Thành ruột non co bóp đẩy thức ăn dần xuống các phần tiếp theo
của ruột và giúp thức ăn thấm đều dịch tụy, dịch mật và dịch ruột.
-
Biến đổi hóa học:
Nhờ hoạt động của các en zim có trong dịch tụy, dịch ruột và muối mật tạo
môi trường thuận lợi mà hầu hết các chất có trong thức ăn được biến đổi thành
dinh dưỡng:
+ Tinh bột và đường đôi đường đơn
+ Prôtêin  axit amin NHững chất đơn giản nhất
+ lipít Glyxerin + axit béo
12
ở ruột non có
hoạt động tiêu
hóa nào?

H
1
? Em hãy cho biết vì sao người bị mắc bệnh gan (viêm gan, sơ gan, ung
thư gan vv ) thì khã năng tiêu hóa thức ăn của họ rất kém mặc dù dịch mật
không có các enzim tiêu hóa thức ăn?
H
2
?Một người bị thiếu axit trong dạ dày thì sự tiêu hóa ở ruột non sẽ bị ảnh
hưởng như thế nào?
H
1
: Vì các muối mật trong dịch mật tạo môi trường thuận lợi cho các en zim
tiêu hóa hoạt động. Khi bị bệnh gan thì dịch mật tiết ra ít làm cho các enzim
tiêu hóa của dịch tụy và dịch ruột hoạt động kém nên quá trình tiêu hóa thức
ăn cũng kém

H
2
: khi thiếu axit ở dạ dày thì làm rối loạn quá trình đóng mở môn vị. nếu
môn vị liên tục mở thức ăn được tống một cách ào ạt xuống ruột non làm
cho ruột non không kịp tiêu hóa thức ăn nên một số thức ăn theo phân ra
ngoài. Nếu môn vị liên tục đóng thức ăn không thể xuống tá tràng mà tích tụ
ở dạ dày trong một thời gian dài, vi khuẩn ở dạ dày phân hủy thức ăn tạo ra
các sản phẩm có vị chua gây hiện tượng ợ chua, chướng hơi, đầy bụng.
Nếu nặng hơn nữa thì thức ăn được dạ dày co bóp đẩy ngược qua tâm vị và
ra ngoài gây hiện tượng nôn thức ăn.
Trả lời:
13

Củng cố:
câu:1 Hoạt động tiêu hóa chủ yếu ở ruột non là gì?

Câu:2 Những loại chất nào trong thức ăn cần được
tiêu hóa ở ruột non?
Câu:3 Với một khẩu phần bữa ăn đầy đủ các chất
và sự tiêu hóa diễn ra có hiệu quả thì thành phần
các chất dinh dưỡng sau tiêu hóa ở ruột non là
gì?

14

Dặn dò:
-Các em về nhà học bài, trả lời câu hỏi 1, 2,3,4
SGK trang 92
-
Đọc mục em có biết

-
Chuẩn bị bài mới:
+ Đọc trước bài Hấp thụ dinh dưỡng và thải phân
+Xem lại cấu tạo của ruột non và dạ dày
15

Chúc các em chăm ngoan học giỏi