Tranh lu n là i u không th thi u i v i ng i h c lu t. Nh t là i v i nh ng ng i hành ậ đề ể ế đố ớ ườ ọ ậ ấ đố ớ ữ ườ
ngh lu t s , ki m sát viên thì vi c tranh lu n l i càng quan tr ng.ề ậ ư ể ệ ậ ạ ọ
H c lu t v n ã có s n trong ng i máu tranh lu n. D i ây là m t vài kinh nghi m quý ọ ậ ố đ ẵ ườ ậ ướ đ ộ ệ
báu có th áp d ng i v i ng i h c lu t.ể ụ đố ớ ườ ọ ậ
1. Tôn tr ng ý ki n c a ng i khácọ ế ủ ườ
M i ng i có nh ng ni m tin khác nhau, và b n n g bao gi coi th n g ni m tin c a ỗ ườ ữ ề ạ đừ ờ ườ ề ủ
nh ng ng i b t ng ý ki n v i b n. n g bao gi v i quy k t h là sai, cho dù n u trên ữ ườ ấ đồ ế ớ ạ Đừ ờ ộ ế ọ ế
th c t có úng là nh v y i ch ng n a. B n c n nh r ng b n không ph i là ng i canh ự ế đ ư ậ đ ă ữ ạ ầ ớ ằ ạ ả ườ
gác cho kh u hi u "T t c nh ng gì tôi bi t là úng". B n c ng có th là ng i có nh ng ẩ ệ ấ ả ữ ế đ ạ ũ ể ườ ữ
nh n xét ch a úng l m ch .ậ ư đ ắ ứ
2. t mình vào hoàn c nh ng i khácĐặ ả ườ
B n s c m th y th nào n u k khác ném nh ng lu n i u h n ta kh ng kh ng cho là úngạ ẽ ả ấ ế ế ẻ ữ ậ đệ ắ ă ă đ
vào m t mình? B n nên bình tnh di n t s không th ng nh t c a b n m t cách nh ặ ạ ĩ ễ đạ ự ố ấ ủ ạ ộ ẹ
nhàng, và nh n m nh r ng ý ki n c a b n xu t phát t nh ng góc khác v i h .ấ ạ ằ ế ủ ạ ấ ừ ữ độ ớ ọ
3. Th a nh n sai l mừ ậ ầ
Ngay t khi b n nh n ra sai l m, n g ch n ch m t phút nào mà hãy th a nh n sai l m ừ ạ ậ ầ đừ ầ ừ ộ ừ ậ ầ
c a mình ngay l p t c. B n s th y ngay hi u qu c a s th ng th n dám nh n sai l m c a ủ ậ ứ ạ ẽ ấ ệ ả ủ ự ẳ ắ ậ ầ ủ
mình ngay t c thì: Ng i kia không ch tôn tr ng b n h n h n mà còn r t coi tr ng ý ki n ứ ườ ỉ ọ ạ ơ ẳ ấ ọ ế
c a b n h n trong t t c các l n tranh lu n sau. H n n a, i ph ng c ng s ngh r ng v ủ ạ ơ ấ ả ầ ậ ơ ữ đố ươ ũ ẽ ĩ ằ ề
sau này, n u anh ta sai l m thì b n c ng s r t d dàng ch p nh n i u ó và b qua cho ế ầ ạ ũ ẽ ấ ễ ấ ậ đề đ ỏ
anh ta. M i ng i th n g có nh ng so sánh liên t n g ki u nh v y, và ai c ng thích ọ ườ ườ ữ ưở ể ư ậ ũ
nh ng ng i hùng r ng l n g.ữ ườ ộ ượ
4. Kh i ng m t cách nh nhàngở độ ộ ẹ
T t c nh ng cu c tranh lu n b t u t khi m t ng i a ra nh ng òi h i v ng i khác,ấ ả ữ ộ ậ ắ đầ ừ ộ ườ đư ữ đ ỏ ề ườ
ch ng h n nh ông ch yêu c u nhân viên ph i làm m t nhi m v gì ó theo cách c a ông ẳ ạ ư ủ ầ ả ộ ệ ụ đ ủ
ta mà ng i nhân viên này l i cho r ng i u ó ph ng h i n l i ích c a mình. Vì th khi ườ ạ ằ đề đ ươ ạ đế ợ ủ ế
m u m t cu c tranh lu n b ng gi ng i u nh nhàng, i m tnh và t ki m soát c ởđầ ộ ộ ậ ằ ọ đệ ẹ đề ĩ ự ể đượ
gi ng nói, b n s khi n i ph n g không c m th y b t n công h v n c m th y tho i ọ ạ ẽ ế đố ươ ả ấ ị ấ để ọ ẫ ả ấ ả
mái. M i ng i u có b n n ng t v , vì th n u b n b t u cu c tranh lu n m t cách gay ọ ườ đề ả ă ự ệ ế ế ạ ắ đầ ộ ậ ộ
g t thì ch càng làm cho b n n ng t v c a h c t ng c n g m nh h n mà thôi. S ắ ỉ ả ă ự ệ ủ ọđượ ă ườ ạ ơ ự
duyên dáng và nh nhàng s làm cho i ph n g c m th y không th s d ng thái c ng ẹ ẽ đố ươ ả ấ ể ử ụ độ ă
th ng và công kích v i b n.ẳ ớ ạ
5. Hãy d n d t i ph n g n g ý v i m t trong các quan i m c a b nẫ ắ đố ươ đồ ớ ộ để ủ ạ
Cho dù ch ó là gì i ch ng n a hay nó có nh nh t n âu, hãy c g ng tìm ra m t ủ đề đ đ ă ữ ỏ ặ đế đ ố ắ ộ
quan i m c a b n. ây là m t k n ng nh nh ng c c k hi u nghi m. M c tiêu c a nó là để ủ ạ Đ ộ ỹ ă ỏ ư ự ỳ ệ ệ ụ ủ
làm cho i ph ng thay i quan i m r ng b n là i th c a anh ta, và vì th b n c n đố ươ đổ để ằ ạ đố ủ ủ ế ạ ầ
anh ta nh y vào chung chi n hào c a mình. B ng cách ng ý v i b n, ngay c v i nh ng ả ế ủ ằ đồ ớ ạ ả ớ ữ
s th t hi n nhiên nh giá c a m t lo i xe ô tô nào ó ang b nh giá quá cao ch ng h n, ự ậ ể ư ủ ộ ạ đ đ ị đị ẳ ạ
b n s em l i cho i ph n g c m giác r ng c b n và anh ta u có th có nh ng suy ạ ẽ đ ạ đố ươ ả ằ ả ạ đề ể ữ
ngh gi ng nhau. ây là m t k thu t mang tính tâm lý và th n g c nh ng nhà ti p th tĩ ố Đ ộ ỹ ậ ườ đượ ữ ế ị ừ
xa v n d ng th ng xuyên. N u nó là k n ng em l i mi ng c m manh áo cho h thì c gì ậ ụ ườ ế ỹ ă đ ạ ế ơ ọ ớ
b n không t n d ng u i m c a nó ch ?ạ ậ ụ ư để ủ ứ
6. Hãy h có c h i lên ti ngđể ọ ơ ộ ế
Trong m t cu c tranh lu n, hãy c g ng l ng nghe. Làm sao mà b n có th chi n th ng n u ộ ộ ậ ố ắ ắ ạ ể ế ắ ế
b n c thao thao b t tuy t và không cho ng i khác c h i c di n t quan i m c a ạ ứ ấ ệ ườ ơ ộ đượ ễ đạ để ủ
mình và c chia s . B n hãy c g ng h nói nhi u h n m t chút. Nh v y là b n ã đượ ẻ ạ ố ắ để ọ ề ơ ộ ư ậ ạ đ
cho h m t ân hu , và h s c m kích v cái s “r ng l n g” này c a b n. i u này gi ng ọ ộ ệ ọ ẽ ả ề ự ộ ượ ủ ạ Đề ố
nh là b n h n g p m t ng i ph n , sau ó cho cô ta thao thao b t tuy t liên t c trongư ạ ẹ ặ ộ ườ ụ ữ đ để ấ ệ ụ
2 gi li n còn b n ch ch m chú l ng nghe và g t u tán th n g. K t qu là gì nh? K t ờ ề ạ ỉ ă ắ ậ đầ ưở ế ả ỉ ế
thúc cu c h n, cô ta s n g lên và ca ng i b n h t l i n g th i c m n b n vì th i gian ộ ẹ ẽđứ ợ ạ ế ờ đồ ờ ả ơ ạ ờ
tuy t v i v a r i. Chuy n t n g t c ng s di n ra trong m t cu c tranh lu n. Thêm vào ó, ề ờ ừ ồ ệ ươ ự ũ ẽ ễ ộ ộ ậ đ
khi h càng nói nhi u thì h càng có nhi u s h . Vì th hãy l ng nghe, hãy tìm ra s th c ọ ề ọ ề ơ ở ế ắ ự ự
trong nh ng tranh lu n và a ra quan i m thuy t ph c c a mình.ữ ậ đư để ế ụ ủ
7. ó không ph i là ý ki n c a b n mà là c a m i ng iĐ ả ế ủ ạ ủ ọ ườ
ây là m t trong nh ng k n ng c c k hi u nghi m. d n d t m t cu c tranh lu n, b n Đ ộ ữ ỹ ă ự ỳ ệ ệ Để ẫ ắ ộ ộ ậ ạ
hãy tìm cách a y cu c i tho i sao cho i ph n g c a b n s c m th y r ng nh ng đư đẩ ộ đố ạ đố ươ ủ ạ ẽ ả ấ ằ ữ
i u mà b n mu n h làm chính là ý t ng c a h ch không ph i s áp t c a b n. Có đề ạ ố ọ ưở ủ ọ ứ ả ự đặ ủ ạ
th b n s ph i hy sinh là khi công vi c hoàn t t thì ng i ó s ngh r ng ó là do ý t n g ể ạ ẽ ả ệ ấ ườ đ ẽ ĩ ằ đ ưở
c a anh ta úng. Tuy nhiên ây ch là m t s ánh i nh bé v i cái mà b n t c là sủ đ đ ỉ ộ ựđ đổ ỏ ớ ạ đạ đượ ự
hoàn t t công vi c và s tâm ph c kh u ph c c a i ph n g. ó m i chính là i u c t y u ấ ệ ự ụ ẩ ụ ủ đố ươ Đ ớ đề ố ế
nh t. t c i u này, b n hãy nuôi d n g cho cu c tranh lu n ti n d n n m t k t ấ Để đạ đượ đề ạ ưỡ ộ ậ ế ầ đế ộ ế
qu t t y u. Sau ó, b n hãy cho i ph n g t r i vào tr n a b n s p t, hãy a ra ả ấ ế đ ạ để đố ươ ự ơ ậ đị ạ ắ đặ đư
k t lu n trên c s các ý t n g c a h .ế ậ ơ ở ưở ủ ọ
8. Hãy là ng i c i m và chân thànhườ ở ở
B n không nh ng ph i hi u r ng m i ng i có nh ng quan i m khác nhau mà b n c n ạ ữ ả ể ằ ọ ườ ữ để ạ ầ
ph i i xa h n b ng cách c g ng hi u nguyên nhân d n n nh ng thái này. Vì th hãy ả đ ơ ằ ố ắ ể ẫ đế ữ độ ế
chân thành h i m i ng i hi u rõ vì sao h có nh ng quan i m nh v y? Vì t t c m i ỏ ọ ườ để ể ọ ữ để ư ậ ấ ả ọ
ng i chúng ta u có th m c sai l m nên b n c ng c n r ng l n g cho r ng i ph n g ườ đề ể ắ ầ ạ ũ ầ ộ ượ ằ đố ươ
sai l m là i u n g nhiên. Hãy hi u rõ h và t ó xu t quan i m c a mình.ầ đề đươ ể ọ ừđ đề ấ để ủ
9. C m thông v i nh ng mong mu n c a i ph n gả ớ ữ ố ủ đố ươ
Hãy luôn nh r ng trong lúc b n mong mu n m t i u gì ó t phía i ph n g thì i ớ ằ ạ ố ộ đề đ ừ đố ươ đố
ph n g c ng có nh ng mong mu n t n g t b n. M i ng i u có nh ng mong mu n ươ ũ ữ ố ươ ự ạ ọ ườ đề ữ ố
c a riêng mình. H n công s có ng l ng,h n câu l c b t p th d c tr ủ ọđế ởđể đồ ươ ọ đế ạ ộ ậ ể ụ để ở
thành h p d n h n; ai c ng có k ho ch th c hi n các mong mu n c a mình. Nh n ra i u ấ ẫ ơ ũ ế ạ ự ệ ố ủ ậ đề
này, b n có th a nó vào cu c tranh lu n. Hãy i t i i m tranh lu n r ng có nh ng kh ạ ểđư ộ ậ đ ớ để ậ ằ ữ ả
n ng s có l i cho c hai em l i tình th th ng - th ng cho c hai ch không ph i th ng ă ẽ ợ ả đ ạ ế ắ ắ ả ứ ả ắ
thua, t c nh t nh ph i có k thua ng i th ng. Hãy tìm cách ch ng minh r ng n u làm ứ ấ đị ả ẻ ườ ắ ứ ằ ế
theo cách c a b n, c hai s cùng có l i.ủ ạ ả ẽ ợ
10. Hãy th ng th nẳ ắ
B i vì ng i ta ã ch ng minh r ng nh ng k l nh lùng nh t c ng có tâm t riêng c a mình.ở ườ đ ứ ằ ữ ẻ ạ ấ ũ ư ủ
Vì th hãy a ra các lý do v o c và nhân b n khi lý gi i quan i m c a mình. Ai c ng ế đư ề đạ đứ ả ả để ủ ũ
có lòng h n g thi n c a mình và không ai mu n làm nh ng i u phi o c c . Ch ng h nướ ệ ủ ố ữ đề đạ đứ ả ẳ ạ
n u b n là nhà qu n tr , khi th ng l ng gi m l ng c a m t ng i hãy l u ý r ng i u ế ạ ả ị ươ ượ ả ươ ủ ộ ườ ư ằ đ ề
này là b n không mong mu n nh ng tình hình công ty ang khó kh n và s gi m l ng c aạ ố ư đ ă ự ả ươ ủ
m t ng i có th giúp cho công ty không th sa th i thêm nhi u ng i khác k c nh ng ộ ườ ể ể ả ề ườ ể ả ữ
ng i có hoàn c nh khó kh n. Ai mà ch ng mu n giúp ng i khác c ch b n có ng ườ ả ă ẳ ố đỡ ườ ơ ứ ạ đồ
ý không nào?
11. Thi t l p các lu n c v ng ch cế ậ ậ ứ ữ ắ
Hãy c ng c các l p lu n c a b n, a vào các con s và s ki n t ng tính thuy t ph c. ủ ố ậ ậ ủ ạ đư ố ự ệ để ă ế ụ
a ra các ví d c th và th c ti n minh ho cho quan i n c a b n. N u b n thân l p Đư ụ ụ ể ự ễ để ạ đ ể ủ ạ ế ả ậ
lu n b n v m t khoa h c là h p lý và úng n thì ch c là m i ng i ch ng ai mu n ph n ậ ạ ề ộ ọ ợ đ đắ ắ ọ ườ ẳ ố ả
i. Hãy c g ng s d ng các minh h a nhìn th y c vì chúng th ng là th mà không aiđố ố ắ ử ụ ọ ấ đượ ườ ứ
có th ph n bác.ể ả
12. a ra các thách th cĐư ứ
V m t di truy n nam gi i th ng t kiêu và không mu n ng i khác nói v i mình r ng có ề ặ ề ớ ườ ự ố ườ ớ ằ
nh ng i u h không th làm c. H lúc nào c ng mong mu n ch ng minh tính cách àn ữ đ ề ọ ể đượ ọ ũ ố ứ đ
ông c a h b ng cách này vì th hãy bi t cách kích thích h t nói v mình. Ch ng h n có ủ ọ ằ ế ế ọ ự ề ẳ ạ
th nói th này: “M i ng i phòng bên nói là c u có th t ng doanh s lên ch ng 25%. ể ế ọ ườ ở ậ ể ă ố ừ
Tuy nhiên cá nhân tôi thì tôi th y khó có th nh v y, nh ng không hi u c u ngh sao”. Th ấ ể ư ậ ư ể ậ ĩ ế
r i b n ch vi c ng i ó và nghe i ph ng h ng say di n gi i k ho ch c a mình. i u c nồ ạ ỉ ệ ồ đ đố ươ ă ễ ả ế ạ ủ Đ ề ầ
l u ý là hãy tìm cách th c hi n i u này khéo léo, tránh gây nghi ng .ư ự ệ đ ề ờ
13. Hãy t ra l nh nh tỏ ạ ạ
M t cu c tranh lu n th ng làm nóng lên b u không khí i tho i. M t s cu c tranh lu n ộ ộ ậ ườ ầ đố ạ ộ ố ộ ậ
th ng n y sinh các xúc c m không th kìm nén và các xúc c m này s d dàng b b c l . ườ ả ả ể ả ẽ ễ ị ộ ộ
Vì th , b n hãy c g ng gi v ng s bình tâm và không cho c m xúc l n át các lu n ế ạ ố ắ ữ ữ ự để ả ấ ậ
i m c a mình. B n có th t ra c ng r n và kiên quy t trong quan i m c a mình, nh ng đ ể ủ ạ ể ỏ ứ ắ ế đ ể ủ ư
hãy c u n l i vài l n tr c khi nói. Trò ch i này giúp b n ki m soát các c m xúc, không ố ố ưỡ ầ ướ ơ ạ ể ả
chúng bùng phát ra cùng v i cu c tranh lu n. Hãy t ra là ng i chuyên nghi p và bám để ớ ộ ậ ỏ ườ ệ
vào s ki n và con s ch không ph i c m xúc và i ph ng s ph c b n ngay.ự ệ ố ứ ả ả đố ươ ẽ ụ ạ
14. Hãy bi t d ng l i úng lúcế ừ ạ đ
ây là i m cu i cùng mà b n c n chú ý, khi ã c m th y t c m c ích ho c khi nh n Đ đ ể ố ạ ầ đ ả ấ đạ đượ ụ đ ặ ậ
cu c tranh lu n b t u vô b và i quá xa làm s t m các quan h khác, hãy khôn ngoan làộ ậ ắ đầ ổ đ ứ ẻ ệ
ng i ch ng ch m d t cu c tranh lu n này. Song bi t cách d ng l i úng lúc là i u ườ ủ độ ấ ứ ộ ậ ế ừ ạ đ đ ề
nh ng ng i khôn ngoan c n ph i h c và n m v ng.ữ ườ ầ ả ọ ắ ữ