Bài giảng giúp trẻ hòa nhập

DẠY HỌC HOÀ NHẬP TRẺ KHIẾM THỊ
I. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TRẺ KHIẾM THỊ
*KHÁI NIỆM
1.Khái niệm về khiếm thị :
- Khiếm thị là trẻ dưới 18 tuổi có khuyết tật thị giác, khi đã có phương tiện trợ giúp
nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động cần sử dụng mắt.
-Trẻ khiếm thị có những mức độ khác nhau về thị lực và thị trường của thị giác.
2. Khái niệm thị lực, thị trường
-Khái niệm thị lưc: Thị lực là khả năng của mắt phân biệt ở hai điểm gần nhau nhất
trong một khoảng cách nhất định.Thị lực bình thường của mỗi mắt là 1 Vis dưới góc
nhìn 1 phút. VIS là đơn vị đo thị lực của mắt.
-Khái niệm thị trường : Thị trường (còn gọi là trường thị giác) là khả năng nhìn bao
qt của mắt trong khơng gian xác định với tư thế bất động đầu và cầu mắt của con
người.
* Mắt là giác quan đầu tiên đặt hình thành của thai nhi – ngày thứ 7.
-22 tháng tuổi mắt đã phát triển đầy đủ về mặt cấu trúc và chức năng.
-12-14 năm tuổi trưởng thành 100% về cấu trúc, giải phẫu và chức năng.
-Mắt được ví như một phận não bộ được đảy ra ngồi.
3. Những bệnh của mắt thường gặp ở trẻ em
- Bệnh đục thuỷ tinh thể bẩm sinh.
- Bệnh glôcơm bẩm sinh
- Bệnh khơ mắt do thiếu vitamin A
- Bệnh mắt hột
- Bệnh lậu ở mắt
4. Tật khúc xạ mắt ở trẻ em
-M¾t b×nh thường lµ m¾t mµ tiªu ®iĨm sau n»m trªn vâng m¹c.
-ViƠn thÞ lµ tiªu ®iĨm n»m phÝa sau vâng m¹c.
-CËn thÞ lµ tiªu ®iĨm sau n»m phÝa trước vâng m¹c.
-Lo¹n thÞ lµ tiªu ®iĨm kh«ng héi tơ t¹i mét điểm, ¸nh s¸ng bÞ khóc x¹ kh«ng ®Ịu.
V× vËy h×nh ¶nh héi tơ thường bÞ lƯch l¹c.
5. Chức năng của mắt

-M¾t lµ c¬ quan chđ u gióp cho trỴ nhËn thøc thÕ giíi bªn ngoµi. (số lượng,
chất lượng và tốc độ)
-M¾t cã thĨ quan s¸t kh«ng gian réng lín, vươn tíi mäi ®èi tượng lé thiªn, kh«ng
cÇn tiƯm cËn. M¾t gióp ta hiĨu được c¸c diƠn biÕn thay h×nh ®ỉi d¹ng cđa sù vËt, hiƯn
tượng.
-M¾t gióp con người ®Þnh hướng b¶n th©n vµ ®iỊu khiĨn c¸c định hướng
-M¾t lµ c¬ quan c¶m quang, c¶m s¾c, c¶m thơ thÈm mü cđa mäi sù vËt, hiƯn tượng
xung quanh.
-Mắt nhận biết 8 dấu hiệu cơ bản: mµu s¾c, h×nh d¹ng, kÝch thước, ®é xa gÇn,
phương hướng, thùc thĨ, yªn tÜnh vµ chun ®éng.
-Nhê m¾t, trỴ cã thĨ dƠ dµng b¾t trước theo h×nh miƯng cđa gi¸o viªn khi lun
ph¸t ©m ë giai ®o¹n häc tiÕng.
Mắt cận thị
M¾t cËn thÞ lµ m¾t cã trơc nh·n
cÇu dµi h¬n b×nh thường, khi ®ã h×nh
¶nh cđa vËt r¬i vµo phÝa trước cđa
vâng m¹c. Người bÞ cËn thÞ nh×n xa
mê nhưng nh×n gÇn vÉn râ nhê vµo
chøc n¨ng ®iỊu tiÕt cđa m¾t. §iỊu
chØnh m¾t cËn thÞ lµ ®eo kÝnh ph©n k×
®Ĩ gióp cho ¶nh cđa vËt r¬i ®óng vµo
vâng m¹c vµ khi ®ã vËt sÏ được nh×n
râ.
Mắt viễn thị
M¾t viƠn thÞ ngược l¹i víi m¾t
cËn thÞ lµ m¾t cã trơc nh·n cÇu ng¾n h¬n
b×nh thường, khi ®ã h×nh ¶nh cđa vËt r¬i
vµo phÝa sau cđa vâng m¹c. người bÞ
viƠn thÞ nh×n xa râ h¬n nh×n gÇn. §iỊu
chØnh m¾t viƠn thÞ b»ng ®eo kÝnh héi tơ

®Ĩ kÐo ¶nh cđa vËt vỊ ®óng trªn vâng
m¹c. CÇn lu ý lµ m¾t viƠn thÞ thường g©y
nhược thÞ vµ cã thĨ lµ u tè g©y ra l¸c
nªn cÇn ph¶i được ph¸t hiƯn vµ ®iỊu trÞ
sím.
*các tật của mắt
-
-
Lác cơ năng:
+ Sự lệch trục của nhãn cầu
+Sự rối loạn thò lực của hai mắt
-
-
Sụp mi


II- ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ MÙ
*RÌn lun vµ ph¸t triĨn kÜ n¨ng nhËn thøc:
1. Ph¸t triĨn kü n¨ng nhËn thøc c¶m tÝnh .
1.1. Ph¸t triĨn xóc gi¸c:
+ C¸c biÕn sè : H×nh d¹ng, kÕt cÊu, kÝch cì, chÊt liƯu, träng lượng, nhiƯt ®é vµ c¸c đường nÐt
+ Phương ph¸p tiÕp xóc ®å vËt: TiÕp xóc tỉng thĨ, tiÕp xóc mét tay, hai tay, chi tiÕt…
1.2.Các bước rèn luyện:
- Th«ng b¸o cho trỴ biÕt trước nhiƯm vơ §Ỉt ®èi tượng sê ®óng chiỊu, nhưng sê bøc tranh nỉi:
phÝa ®Çu lªn trªn, phÝa ch©n xng dưới
- Gióp trỴ hướng ®óng vµo vËt quan s¸t, ®óng chç quan s¸t.
- Sê kh¸i qu¸t toµn thĨ vËt cÇn quan s¸t. Chó ý vỊ mèi quan hƯ cđa c¸c bé phËn.
2-Phát Triển Thính Giác:
-Ph©n biƯt c¸c lo¹i ©m thanh. §Þnh hướng n¬i ph¸t ra, kho¶ng c¸ch vµ hướng chun ®éng
cđa ©m thanh.

-C¶m thơ c¸c lo¹i ©m thanh trong m«i trường tù nhiªn vµ x· héi: ®o¸n được tÝnh t×nh, tr¹ng
th¸i t©m lý lµ mét phÇn tÝnh c¸ch cđa người nãi chun.
-RÌn lun ®é nh¹y c¶m vỊ ©m thanh vµ sù rÌn lun ®é nh¹y c¶m cđa bé m¸y thÝnh gi¸c.
Ngåi c¸ch xa trỴ tõ 1-2 m yªu cÇu l¾ng nghe ©m thanh vµ cho biÕt vËt g× ®· r¬i. LÇn lượt lµm
r¬i chiÕc th×a, cèc nhùa, bao diªm, ®«i ®òa. Ph¸t hiƯn vµ so s¸nh c¸c lo¹i ©m thanh
-Tỉ chøc c¸c trß ch¬i nhìn B¾t chước ©m thanh, ®o¸n ©m thanh g× Thay ®ỉi vÞ trÝ ph¸t ra
©m thanh ®Ĩ trỴ ®Þnh hướng .
-Ph¸t hiƯn tiÕng ®éng kh¸c nhau.
-TËp cho trỴ ph©n biƯt tõng bước ch©n cđa nam giíi vµ n÷ giíi, bước ch©n cđa người th©n.
-Ph©n biƯt tiÕng bước ch©n ®i trªn nỊn ®Êt, sái ; TiÕng bước ch©n ®i l¹i gÇn vµ ®i xa
-Kh¸i qu¸t mäi chi tiÕt, kÕt hỵp tõng bé phËn ®Ĩ cã h×nh ¶nh trän vĐn cđa sù vËt hiƯn tượng.
-Nh÷ng vËt thĨ cã h×nh ®èi xøng vµ kh«ng ®èi xøng.
-KÜ tht sê.
4. Ph¸t triĨn kÜ n¨ng khøu gi¸c vµ vÞ gi¸c:
-Sư dơng khøu gi¸c, vÞ gi¸c t×m hiĨu, nhËn biÕt vµ ph©n lo¹i mïi, vÞ chđ u cđa c¸c sù vËt
xung quanh.
- X¸c ®Þnh ®ỵc vÞ trÝ, hướng cđa ngn ph¸t ra mïi.
-KÕt hỵp khøu gi¸c, vÞ gi¸c víi c¸c gi¸c quan kh¸c trong nhËn biÕt sù vËt vµ hiƯn tượng.
-Cã hµnh vi øng sư thÝch hỵp khi gỈp c¸c mïi, vÞ tương øng.
-Ph©n biƯt mïi må h«i.
-Ph©n biƯt mïi thøc ¨n, hoa qu¶
-Ph©n biƯt mïi ho¸ - mÜ phÈm,
-Ph©n biƯt c¸c ®Þa danh: C«ng viªn, nhµ m¸y, chỵ
5 . Ph¸t triĨn kÜ n¨ng nh×n cßn l¹i :
-NhËn được hướng ph¸t ra ngn s¸ng;
-NhËn biÕt vµ ph©n biƯt được c¸c mµu c¬ b¶n;
-Tù b¶o vƯ thÞ gi¸c khái c¸c t¸c nh©n g©y h¹i;
-KÕt hỵp víi c¸c gi¸c quan t×m hiĨu, kh¸m ph¸ c¸c sù vËt, hiƯn tượng.
-Quay trỴ mét vµi vßng sau ®è trỴ ®©u lµ cưa ra vµo, cưa sỉ;
-Dïng nÕn, ®Ìn di chun vµ ®Ị nghÞ trỴ chØ hướng chun ®éng;

-Dïng gương thay ®ỉi hướng cđa ¸nh s¸ng cho trỴ dâi m¾t theo (d¹y trỴ tù ch¬i sÏ g©y høng
thó nhiỊu h¬n)
-Chän vËt theo mµu, chän mµu theo tªn gäi; T« mµu, trang trÝ theo tranh vÏ; Trß ch¬i x©y
dùng, xÕp h×nh, ghÐp h×nh, nèi h×nh (c¸c khèi ®ång mµu, kh¸c mµu);
-C¾m cê theo mµu s¾c;
-Trß ch¬i x©u h¹t (®ång mµu, phèi mµu);
-Trß ch¬i “Em ®i qua ng· tư ”
6- H×nh thµnh biĨu tượng cho trỴ khiÕm thÞ:
6.1. Kh¸i niƯm:
BiĨu tượng lµ h×nh ¶nh ®· được kh¾c s©u trong trÝ nhí, nhê kÕt qu¶ tri gi¸c sù vËt, hiƯn tượng
trước ®ã, nay xt hiƯn l¹i trong trÝ n·o mµ kh«ng cã sù t¸c ®éng trùc tiÕp cđa chóng lªn c¬ quan
c¶m gi¸c.
Như vËy, BiĨu tượng lµ møc ®é ph¶n ¸nh cao, kh¸i qu¸t nh÷ng thc tÝnh, b¶n chÊt
nhÊt cđa sù vËt - hiƯn tượng, nh÷ng g× kh«ng tri gi¸c được th× kh«ng cã biĨu tượng.
6.2. biĨu TƯNG cđa NGƯỜI khiÕm thÞ
6.2.1 §Ỉc ®iĨm
-h×nh ¶nh ®o¹n khóc, ch¾p v¸, dËp khu«n, m¸y mãc, møc ®é kh¸i qu¸t hãa rÊt thÊp vµ h×nh
thøc chđ nghÜa, gi¸o ®iỊu
-BiĨu tượng phơ thc: vèn tri thøc, kinh nghiƯm, ®Ỉc ®iĨm ho¹t ®éng, ®iỊu kiƯn gi¸o dơc vµ
häc tËp
-BiĨu tượng phơc thuộc vµo qu¸ tr×nh kh¸i qu¸t, ph©n tÝch c¸c dÊu hiƯu, thc tÝnh chđ u,
møc ®é tư duy vµ kÜ n¨ng quan s¸t.
-BiĨu tượng mang tÝnh gi¸o ®iỊu ®ỵc hiĨu như lµ sù ph¸ hđy mèi quan hƯ cđa c¶m gi¸c vµ
nhËn thøc trong biĨu tượng
6.2.2 Nguyªn nh©n: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh biĨu tượng.
 Giai ®o¹n thø nhÊt: t×m hiĨu ®ường viỊn, c¸c bé phËn cÊu thµnh, c¸c đường nÐt, dÊu hiƯu nỉi
tréi.
 Giai ®o¹n hai: lµm râ nh÷ng dÊu hiƯu chung vµ riªng, so s¸nh c¸c dÊu hiƯu cđa chÝnh sù vËt.
 Giai ®o¹n ba: ph©n tÝch dÊu hiƯn chđ u cđa sù vËt; mèi quan hƯ gi÷a chóng. So s¸nh víi c¸c
biĨu tượng ®· cã vµ thiÕt lËp mèi quan hƯ víi c¸c biĨu tượng ®ã

7. Hình thành biểu tượng
*Nhóm 1, : Xây dựng biểu tượng con Bò
*Nhóm 2, : Xây dựng biểu tượng con vịt.
*Nhóm 3, : Xây dựng biểu tượng quả Xoài
III. PHƯƠNG PHÁP PHÁT TRIỂN NHỮNG KỸ NĂNG
1. Ph¸t triĨn kü n¨ng nhËn thøc lý tÝnh
-Hướng dÉn vµ yªu cÇu trỴ quan s¸t (sê) vËt thĨ ®óng ngay tõ ®Çu, b¶o ®¶m
ph¶n ¸nh được nguyªn b¶n khi tri gi¸c;
-CÇn gi¶i thÝch râ rµng nh÷ng chi tiÕt, nh÷ng hiƯn tượng mµ HS mï kh«ng trùc
tiÕp sê â được;
-Khi trỴ quan s¸t tỉng thĨ cÇn hướng dÉn cho trỴ tri gi¸c ®óng chi tiÕt chÝnh,
nh÷ng dÊu hiƯu c¬ b¶n, ®Ỉc trưng.
-Kh«ng đặc ra c¸c t¸c ®éng dån dËp, liªn tơc tíi gi¸c quan;
-Tr¸nh qu¸ t¶i khi t¸c ®éng ®Õn trỴ, ®iỊu nµy cã thĨ lµm ph¸ hủ sù nh¹y c¶m
cđa c¸c gi¸c quan h¬n lµ kÝch thÝch nã ho¹t ®éng hiƯu qu¶;
-CÇn lùa chän th«ng tin cÈn thËn, cÇn thiÕt, theo mät trËt tù l« gÝch; nh÷ng
t¸c ®éng tíi c¸c gi¸c quan trong nh÷ng hoµn c¶nh, ®iỊu kiƯn hỵp lý vµ vÊn ®Ị
®Ỉt ra ®óng lóc sÏ mang nhiỊu ý nghÜa cho trỴ;
-Chó ý ®Ĩ phèi hỵp c¸c gi¸c quan tiÕp nhËn, ®iỊu nµy sÏ cho kÕt qu¶ nh¹y c¶m
h¬n, trỴ kh¸m ph¸ thÕ giíi n¨ng ®éng, kiĨm so¸t vµ ®iỊu chØnh hỵp lý trong nhiỊu
t×nh hng kh¸c nhau;
-Tr¸nh ®Ĩ c¸c gi¸c quan ho¹t ®éng ®¬n lỴ lµm cho qu¸ tr×nh thu nhËn th«ng
tin bÞ khiÕm khut, trỴ sÏ dƠ dµng cã nh÷ng hiĨu biÕt sai lÇm vỊ c¸c biĨu tượng
cđa ®å vËt.
2. Khái Niệm Bù trừ
Bù trừ là năng lực tổng hợp của cơ thể, bằng cách này hay cách khác bù lại sự rối loạn
hay sự thiếu hụt của những chức năng bÞ tỉn th¬ng.
Bất kỳ khut tật nào cũng làm cho thể chất hoặc tâm lý bị tổn thương. Hậu quả của tật
gây rối loạn phát triển và như cá tính tự nhiên, trong cơ thể xuất hiện tù động thường một
chức năng míi ®ã lµ chức năng bù trừ sinh vật học.

2. Các yếu tố tác động đến Bù - Trừ
2.1 .Cấu trúc đặc biệt của người (thể loại người)
2.2 Độ tuổi cá nhân (càng sớm bù trừ thích nghi thì càng đạt hiệu quả trong quá trình
tiến triển)
2.3. ý chÝ cao (có ý thức theo mục đích chủ tâm thực hiện bằng được bù trừ)
2.4. Đặc điểm khuyết tật
2.5. Khuyết tật phụ kèm theo khuyết tật chính
2.6. Các yếu tố thuộc môi trường ngồi và điều kiện xã hội
3. NHỮNG NGUN TẮC Vµ CƠ SỞ SINH LÝ Bï TRỪ
Tất cả sự xây dựng lại các mối liên kết thực hiện một cách tự động hoá
Khuyết tật càng nặng thì số lượng bộ máy của cơ thể tham gia vào quá trình bù trừ
càng nhiều.
3.1. Nguyên tắc cơ bản :
- Nguyên tắc nhân quả
-Nguyên tắc thống nhất phân tích và tổng hợp
- Nguyên tắc cấu trúc hoá
a. Nguyên tắc nhân quả
Bất kỳ một khuyết tật nào cũng tạo ra phản ứng đáp lạị của cơ thể. Bù trừ phụ thuộc khơng chỉ
vào mức độ phá hủy của chức năng này hay chức năng khác hoặc của cơ thể mà còn phụ thuộc vào
trạng thái của cơ thể và các điều kiện khác xung quanh nó: mối liên hệ thần kinh tạm thời khép kín
trong vỏ bán cầu đại não.
Q trình bù trừ còn phụ thuộc tới rất nhiều các yếu tố tâm lý, ý tưởng mục đích các thuộc tính
nhân cách v.v… và yếu tố xã hội nh điều kiện sống, giáo dục v.v
b. Ngun tắc thống nhất phân tích và tổng hợp
- Khả năng phân tích những tác động phức tạp từ ngồi lên cơ thể của hệ thống thần kinh thành
những bộ phận riêng biệt, đồng thời lại tổng hợp chúng thành một khối thống nhất.
- Khả năng tổng hợp của các bộ máy tiếp nhận ngoại biên và cơ cấu của vỏ não.
- Khả năng xây dựng lại tất cả hệ phân tích cảm giác, nhờ vậy mà khả năng thích ứng với hoạt
động phân tích và tổng hợp được bảo tồn mặc dù phạm vi mức độ, trình độ và con đường phân tích.
c. Nguyên tắc cấu trúc hoá

Ngun tắc cấu trúc: hệ thống năng động của vỏ bán cầu não mới có thể phân tán, tập
trung tạo mối quan hệ cảm ứng của q trình hưng phấn ức chế và cũng trên cơ sở ấy để
tạo thành mối liên hệ thần kinh tạm thời mới.
Chính nhờ có hệ thống năng động của hoạt động thần kinh bậc cao mà khi chức năng
của một bộ máy cảm giác nào đó bị rối loạn sẽ lập tức được hỗ trợ thay thế bằng con đường
bù trừ.
Đồng thời sự thay thế còn làm xuất hiện mối quan hệ thần kinh phản xạ khơng điều kiện
mới, lặp lại sù cân bằng các mối quan hệ giữa cơ thể với mơi trường ngồi đã bị gián đoạn.
3.2 Các yếu tố đặc biệt
- C¸c u tè ®Ỉc biƯt Ngun tắc huy động luỹ tiến (vận động tiến triển) của cơ
cấu bù trừ (khả năng ®Ị kh¸ng vµ c¸c nang lùc cßn tiỊm Èn to lớn của cơ thể)
- Ngun tắc dẫn truyền ngược: ThÇn kinh trung ương liªn tơc ®iỊu khiĨn th«ng tin
hai chiỊu.
- Ngun tắc phê chuẩn dẫn truyền: C¸c mèi liªn hƯ t¹m thêi được thÇn kinh trung
ương duy tri vµ ph¸t triĨn
- Ngun tắc bền vững tương đối của thích nghi bù trừ (kh¶ nang phơc håi cđa c¸c
mèi liªn hƯ bÞ mÊt hc gi¸n ®o¹n.)
IV. THIẾT KẾ BÀI HỌC CÓ HIỆU QUẢ
1. ThiÕt kÕ bµi häc cã hiƯu qu¶
-X©y dùng mơc tiªu bµi d¹y
-LËp kÕ ho¹ch bµi häc
-Chn bÞ phương tiƯn ®å dïng d¹y häc
-Lùa chän néi dung vµ h×nh thøc tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc.
-Giao nhiƯm vơ vỊ nhµ
2. ThiÕt kÕ vµ tiÕn hµnh bµi häc cã hiƯu qu¶

HiĨu n¨ng lùc vµ nhu cÇu vµ së thÝch cđa trỴ
*TrỴ cã n¨ng lùc g×?
TrỴ ®· biÕt g× trước khi häc?
*TrỴ cã nhu cÇu g× ?

TrỴ cÇn biÕt thªm g×, lµm râ nh÷ng g×, ®é s©u s¾c kiÕn thøc ®Õn ®©u?
*TrỴ cã së thÝch g×?
TrỴ thÝch c¸c ho¹t ®éng theo kiĨu g× (8 d¹ng n¨ng lùc cđa trỴ theo
Gardner) ?
3.KH¸i niƯm mơc ®Ých & mơc tiªu
-Kh¸i niƯm Mơc ®Ých: Mơc ®Ých lµ c¸i ®Ých hướng ®Õn khi thùc hiƯn mét c«ng viƯc nµo
®ã.
-Kh¸i niƯm Mơc tiªu gi¸o dơc: Mơc tiªu gi¸o dơc lµ kÕt qu¶ gi¸o dơc cÇn ®¹t ®ỵc th«ng
qua viƯc tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¸o dơc trong ®iỊu kiƯn, thêi gian nhÊt ®Þnh.
Thµy c« hiĨu như thÕ nµo vỊ bøc tranh díi ®©y
HiĨu n¨ng lùc vµ nhu cÇu vµ së
thÝch cđa trỴ
TrỴ cã n¨ng lùc g×?
trỴ cã nhu cÇu g× ?
TrỴ cã së thÝch g×?
1. biÕt
2. hiĨu
3. ¸p
dung
4. Phân
tÝch
5. tỉng
hỵp
6. ®¸nh
gía
Lùa chän
Mơc tiªu
Néi d ung
vµ ph¬ng
ph¸p d¹y

TiÕn hµnh giê
d¹y
Më bµi:
Gi¶i qut vÊn
®Ị:
KÕt thóc bµi häc:
§¸nh gi¸
kÕt qu¶
häc tËp

4. Cấp độ nhận thức của Bloom là cơ sở cho chúng ta làm gì?
4.1 . Biết (Nh lại, nhc li máy móc)
4.2 . Hiểu (Diễn đạt lại, kể lại bằg lời của mình)
4.3 . áp dụng (Vận dụng, giải thích, chững minh)
4.4 . Phân tích (phân loại, so sánh, thử nghiệm)
4.5 . Tổng hợp (Lập kế hoạch, sáng tác mới)
4.6 . Đánh giá (Đánh giá, lập luận, phê phán)
5. Xây dựng mục tiêu
5.1. Mục tiêu theo yêu cầu của Bộ
5.2. Mục tiêu hành vi
-Các cơ sở để xây dựng mục tiêu
-Các yếu tố của mục tiêu hành vi
5.3. Thiết kế mục tiêu hành vi theo mẫu
*. Vit Mc tieõu hnh vi ca 1 bi hc
(cú mc tieõu rieõng nu cn thit)
1. Kin thc
2. K nng
3. Thaựi
*Cỏc tieõu chớ ca mc tieõu hnh vi
1. i tng thc hin hnh vi

2. iu kin thc hin hnh vi
3. Hnh vi cú th quan sỏt/lng giỏ c
4. Tiờu chớ ỏnh giỏ mc thnh cụng.
Biểu đồ biu din gỡ? (F. Gause )
12% 26% 24% 26% 12%
Biu Treõn giuựp giaựo vieõn iu chnh vn gỡ?
*Lựa chọn
1. Mục tiêu:
* Mục tiêu chung cho đa số học sinh
* Mục tiêu riêng cho trẻ khiếm thị
Kiến thức đến mức độ nào?
Kĩ năng nhuần nhuyễn đến đâu?
2. Nội dung:
* Kiến thức nào trẻ đã biết?
*Cần tập trung vào kiến thức nào?
*Môi trờng sống của trẻ đã tạo nền cho trẻ những gì?
3. Phửụng pháp
Khi nào? với nội dung nào?
*Học toàn lớp
*Học cá nhân
*Học hợp tác nhóm
*Kĩ năng đặc thù đửụùc sử dụng thế nào?
*Đồ dùng dùng, thiết bị dạy học?
* Thiết kế và tiến hành hoạt động dạy học trong lớp có
HS khiếm thị học hoà nhập
1. Mở bài:
Mở bài cần đáp ứng đợc 3 yêu cầu sau đây:
Trẻ thấy đửụùc sự cần thiết của bài học
Gây đửụùc hứng thú tập trung vào bài học
Mọi trẻ đửụùc tham gia

*Thực hiện tiến trình bài dạy
*Lựa chọn nội dung dạy học.
*Lựa chọn các hình thức dạy học.
*Lựa chọn phửơng pháp dạy học.
*Điều chỉnh bài học phù hợp với trẻ
*Khái niệm
Điều chỉnh là sự thay đổi mục tiêu, nội dung, ph ửụng pháp, phửụng
tiện, hình thức và cách thức kiểm tra, môi tr ờng học tập trong quá
trình dạy học nhằm giúp trẻ phát triển tốt nhất trên cơ sở những năng
lực của cá nhân.
*Tại sao phải điều chỉnh
-Phù hợp với mục tiêu của bài học
-Phù hợp với nhận thức của trẻ
-Phù hợp với sở thích và cách học của trẻ
*Một số nội dung điều chỉnh
-Điều chỉnh mục tiêu bài dạy.
-Điều chỉnh môi trờng lớp học
-Điều chỉnh bài giảng
-Điều chỉnh cách hớng dẫn
-Điều chỉnh các phửụng tiện hỗ trợ
-Điều chỉnh kiểm tra
*Điều chỉnh môi trờng lớp học
Sắp xếp chỗ ngồi cho trẻ theo nhu cầu
Ví dụ:
Trẻ kt xếp chỗ ngồi xa tiếng ồn
Giảm thiểu cản trở về tầm nhìn
Đảm bảo phòng thông thoáng
Giới hạn tiếng động gây sao nhãng
Tạo không gian lớp học hợp lý
Không để những vật dụng không cần thiết làm gây xao nhãng lớp học

Lập thời khoá biểu sinh sinh hoạt hàng ngày dán lên.
*Điều chỉnh bài giảng
Bài tập
Giảm BT hoặc có BT thay thế
Giảm bài làm mà đáp án chỉ là một từ hoặc một cụm từ
Khi giảng bài
Tạo khoảng thời gian nghỉ ngơi
Thiết kế bài học có nhiều hoạt động phong phú, đa dạng
Đaởt các câu hỏi trửụực khi thảo luận
Đaởt ra các hửụựng dẫn cụ thể
Dạy khái niệm
Chia nhỏ nhiệm vụ
Cho HS làm thử
Đaởt ra dàn bài tổng quát, các dụng cụ trực quan
Thay đổi giọng khi cần nhấn ý chính
Lặp lại các điểm quan trọng
Cho HS tóm tắt những ý chính
Làm mẫu khi cần thiết
Sử dụng những kiến thức cũ của HS để đaởt vào mở rộng bài học
Sử dụng các câu chuyện khôi hài để giữ sự tập trung
*Điều chỉnh cách hửụựng dẫn HS
Sử dụng phửụng pháp vận dụng nhiều giác quan khác nhau khi giảng bài
Phải chú ý đến yếu tố mỗi HS có cách tiếp thu khác nhau khi giảng
Phải sử dụng các vật dụng ví dụ để minh hoạ khái niệm
Cho học sinh diễn đạt lại cách hửụựng dẫn
Nêú học sinh khó khăn khi ghi chép từ bảng xuống thì giáo viên viết riêng
ra giấy để lên bàn HS
Đơn giản hoá và làm ngắn gọn các yêu cầu
Dành thời gian vào đầu giờ học để xem lại kiến thức cũ và liên hệ với bài
học mới.Dành ít thời gian vào cuối buổi để ôn tập

*Đơn giản hoá và làm ngắn gọn các yêu cầu
Dành thời gian vào đầu giờ học để xem lại kiến thức cũ và liên hệ
với bài học mới.
Dành ít thời gian vào cuối buổi để ôn tập
*Điều chỉnh các phửụng tiện hỗ trợ
Viết chữ to
Thay đổi giọng điệu
Sử dụng phửụng tiện trực quan hỗ trợ
Diễn đạt bằng lời thay cử chỉ, thái độ
Thay thế tranh, ảnh bằng vật thật, tiêu bản, mẫu vật.
*Điều chỉnh kiểm tra
-Hỏi bằng các câu hỏi có nhiều lựa chọn
-Thiết kế bài kiểm tra từ dễ đến khó
-Thay đổi yêu cầu ra đề
-Dùng đồng hồ để chỉ rõ thời gian kiểm tra
-Bài kiểm tra nên chia làm nhiều giai đoạn
-Kiểm tra nói
*Th thut dy hc coự hiu qu
*Nguyên tắc giải thích có hiệu quả
Giáo viên tổ chức chuyển tải thông tin một cách lôgic và sinh động
Đ ví dụ điển hình, đơn giản về vấn đề cần đề cập
Trình bày thông tin phù hợp, cô đọng, chính xác
Nên trình bày mẫu và ví dụ trửụực.
*Đặc điểm của ví dụ điển hình:
o Nhấn mạnh đửụùc những đặc điểm chính, không gây ra sự nhầm lẫn hoặc tranh cãi
o Chính xác, rõ ràng
o Sau đó mới đaởt ra ủửụùc những ví dụ dễ gây nhẫm lẫn
o Giới thiệu những ví dụ
*Nguyên tắc sử dụng bảng có hiệu quả
Giải thích bằng lời thật kỹ, trửụực khi viết chữ lên bảng.

Mô hình hoá các kiến thức. Để biểu diễn các mối quan hệ giữa tri thức này với tri thức
khác, nên sử dụng mô hình một cách hợp lý.
Từ ngữ ngắn gọn, đủ nhìn.
Xoá phần cũ, không liên quan trửụực khi giới thiệu những thông tin mới.
*Cách đặt câu hỏi để kiểm tra mức độ lĩnh hội
Câu hỏi phải ngắn gọn và rõ ràng
Cho học sinh đủ thời gian để suy nghĩ
Đaởt ra câu hỏi cho cả lớp trớc khi yêu cầu cá nhân trả lời.
Giáo viên phải dự đoán trửụực các câu trả lời của học sinh
Quan sát các biểu hiện thông qua ngôn ngữ và phi ngôn ngữ để đoán biết suy nghĩ của
chúng.
Đaởt ra những câu hỏi gợi mở khi cần
*Biện pháp tạo động cơ học tập của học sinh
Dạy những kiến thức có liên quan ít nhiều tới vấn đề trẻ đã biết và thích thú.
Tạo cho học sinh có đửụùc những thành công trong học tập
Giúp cho học sinh có trách nhiệm và mối quan tâm tới bài học.
Thay đổi mức độ tập trung tuỳ thuộc từng đối tợng.
Tạo bầu không khí trong lớp học: trong đó các thành viên cảm thấy tin tửụỷng lẫn nhau,
vui vẻ, hào hứng nhửng không thái quá.
Học sinh hiểu đửụùc rằng những kiến thức mình đang học là rất có ý nghĩa với cuộc sống
Đánh giá rất rõ ràng về kết quả đạt đửụùc của học sinh: Hãy chỉ cho học sinh biết chúng
sai hay đúng ở điểm nào.
Khen ngợi, động viên kịp thời, đúng lúc. Tránh khen ngợi, động viên một vài em nào đó
*Biện pháp khuyến khích việc tham gia học ở trẻ
Dựa vào điểm mạnh của trẻ nhằm tôn trọng nhân phẩm học sinh
Đứng gần trẻ
Sử dụng tên của trẻ
Sử dụng quy ửớc, ký hiệu riêng khi cần thiết
Nhắc nhở riêng
Ghi chép đầy đủ về hoạt động của từng học sinh

Dựa vào đặc điểm riêng của từng học sinh:
*Thủ thuật ghi nhớ có hiệu quả
Liên hệ với những kiến thức đã đửụùc học
Lấy thông tin này so sánh với thông tin khác
Liên hệ kiến thức đang học với cuộc sống và sự quan tâm của trẻ và minh hoạ bằng
chính trải nghiệm của thầy
Sử dụng sơ đồ một cách có ý nghĩa
Sử dụng các mốc để ghi nhớ.
Giáo viên phải dạy tốt ngay từ khi giới thiệu thông tin đó với HS
Tạo ra bầu không khí hợp lý trong lớp học.
Khi giới thiệu thông tin đó với học sinh giáo viên chú ý trình bày sao cho logic, cung cấp
liều lửụùng thông tin hợp lý.
Đảm bảo cho học sinh đửụùc thực hành ngay khi nắm bắt đửụùc tri thức mới.
4. Kết thúc bài học
*Tóm lại, kết thúc bài học cần đửụùcc tiến hành theo cách:
Để học sinh tự biểu đạt những phát hiện chính qua bài học.
Để học sinh tự tóm tắt những thông tin mới lĩnh hội.
Trẻ biết vận dụng kiến thức vừa học vào thực tiễn
6.Qúa trình hình thành và phát triển của hệ thống ký hiệu
braille
*Hệ thống ký hiệu của Braille
- Sự ra đời của hệ thống kí hiệu Braille
- Sự chấp nhận của ngời mù với hệ thống kí hiệu Braille.
- Cấu trúc của hệ thống kí hiệu Braille
*Hệ thống ký hiệu của Braille
Nhng h¹n chÕ cđa hƯ thèng ký hiƯu
Braille
- Sè chÊm nhiỊu nhÊt cđa mét hµng lµ 6, sè chÊm Ýt nhÊt cđa ký hiƯu lµ 2, tèi ®a lµ 12 -
như vËy c¸c ký hiƯu qu¸ cång kỊnh phøc t¹p, người mï mn ®äc ph¶i ®Õm sè chÊm cđa c¸c
ký hiƯu tõng con ch÷.

- Ký hiƯu Braille lµ ký hiƯu ©m thanh ký (dƠ nhÇm lÉn)
- ChiỊu dµi toµn bé ký hiƯu lµ 11,25 milimet, qu¸ lín so víi trường xóc gi¸c cđa c¸c ®Çu
ngãn tay vµ tấm giÊy khi viÕt.
*Nh÷ng u ®iĨm hƯ thèng ký hiƯu
braille
1- ChØ cã lo¹i ch÷ b»ng chÊm nỉi míi thÝch hỵp cho tay sê ®äc
2- Bè trÝ c¸c chÊm nỉi thµnh ký hiƯu cã hai cét chÊm th¼ng ®øng song song.
3- Bè trÝ kho¶ng c¸ch c¸c chÊm nỉi phï hỵp víi kh¶ n¨ng sê cđa tay.
4- ChÕ t¹o b¶ng viÕt ®¬n gi¶n, dƠ sư dơng, rỴ tiỊn.
* S¬ lỵc lÞch sư Lui Braille
- HƯ thèng kÝ hiƯu năm 1829
- HƯ thèng kÝ hiƯu năm 1836
- Năm 1950 UNESCO cô nhËn lµ hƯ thèng kÝ hiƯu cho ngêi mï trªn toµn thÕ giíi.
*Mçi « Braille gåm 6 chÊm nỉi ®ỵc qui ®Þnh như sau: =
Hai cét däc gåm cã:
- Cét däc tr¸i cã 3 chÊm 1,2,3 xÕp theo thø tù tõ trªn xng d ưới;
- Cét däc ph¶i cã 3 chÊm 4,5,6 theo thø tù tõ trªn xng dưới
1● ●4
2● ●5
3● ●6
Ba hµng ngang gåm cã:
- Ngang trªn cã hai chÊm 1, 4 kĨ tõ tr¸i sang ph¶i;
- Ngang giữa cã hai chÊm 2,5;
- Ngang díi cã hai chÊm 3,6
VÞ trÝ c¸c chÊm lâm ® ược qui ®Þnh nh ư sau:

Cét däc:
- Cét däc ph¶i gåm c¸c chÊm lâm 123
- Cét däc tr¸i gåm c¸c chÊm lâm 456


Hµng ngang:

- Hµng ngang trªn gåm c¸c chÊm lâm 14
- Hµng ngang gi÷a gåm c¸c chÊm lâm 25
- Hµng ngang diưới gåm c¸c chÊm lâm 36
Qóa tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triĨn cđa hƯ thèng
ký hiƯu braille
Kho¶ng c¸ch gi÷a chÊm cđa « ký hiƯu Braille phï hỵp h¬n víi trưêng xóc gi¸c cđa ®Çu
ngãn tay
H×nh thøc, cÊu t¹o cđa « Braille cã sè chÊm Ýt h¬n 1/2 « ch ÷ cđa braille
CÊu tróc cđa 1 « Braille: PhÝa bªn tay tr¸i, tÝnh tõ trªn xng lÇn lỵt lµ c¸c chÊm sè 1,
sè 2 vµ sè 3. Bªn tay ph¶i, còng tÝnh tõ trªn xng lÇn lỵt lµ c¸c chÊm sè 4, sè 5 vµ sè 6
¦u ®iĨm, thµnh c«ng cđa hƯ thèng ký hiƯu Braille
CÊu t¹o hỵp lý, chØ dïng tèi ®a 6 chÊm nỉi, ký hiƯu ng¾n, gän nhĐ, Ýt tèn giÊy.
- Các ký hiệu dễ sờ, dễ đọc đửụùc sử dụng với tần xuất lớn và những khái niệm cơ bản, quan
trọng, các ký hiệu còn lại vào các công dụng phụ hơn, không bỏ phí một ký hiệu nào.
- Cách đọc các ký hiệu không phải theo kiểu đếm chấm mà theo kiểu tổng hợp theo hình
ảnh các chấm nổi tạo ra dới ngón tay.
Ký hiệu có tính hệ thống, liên quan với nhau một cách chặt chẽ, dễ nhớ, dễ thuộc.
Hệ thống ký hiệu Braille ở Việt Nam
- Đửụùc du nhập vào Việt Nam từ năm 1898
- Dựa trên cơ sở của hệ thống ký hiệu Pháp ngữ
- Xây dựng mới hoặc mửụùn những ký hiệu của chữ cái khác cho những chữ cái tiếng Việt
không có trong tiếng Pháp.
- Chỉ xây dựng đửụùc các ký hiệu đơn giản nhằm mục đích xoá mù cho ngời mù Việt Nam
lúc bấy giờ.
Bang 10 ký hiệu thuộc nhóm cơ ban
Hệ thống ký hiệu và quy tắc mới
. Các ký hiệu trong môn toán
- 194 ký hiệu toán học từ: Số học, đại số, hình học phẳng, hình học không gian, lửợng

giác, logarit, vi phân, tích phân
- 29 quy tắc viết và trình bày
Gi¸o dôc hoµ nhËp trÎ khuyÕt tËt
Gi¸o dôc hoµ nhËp trÎ KhiÕm thÝnh
TrÎ khiÕm thÝnh
trong m«i trêng gi¸o dôc hoµ nhËp
ThÕ nµo lµ trÎ khiÕm thÝnh ?

¢m thanh lµ g×?
CÊu t¹o tai
Tai ngoµi
Giai ®o¹n 1: ë tai ngoµi, sãng ©m ®i qua èng tai
®Ëp vµo mµng nhÜ g©y nªn nh÷ng rung ®éng.
CÊu t¹o tai
Tai giữa
Giai đoạn 2: Những rung động của màng nhĩ lan truyền ( môi trờng khí)
sang chuỗi xơng con và màng nhỏ (cửa sổ bầu dục).
Tai trong
Giai đoạn 3: Sự rung động cửa sổ bầu dục làm chất dịch trong ốc tai di động.
Sự di động này làm rung động các tế bào lông và sản sinh ra những xung lực điện
đợc truyền lên não qua dây thần kinh thính giác (dây thần kinh số 8). Năng lựợng
cơ học biến đổi thành điện năng bên trong dây thần kinh
Khái niệm trẻ khiếm thính
Là những trẻ em bị suy giảm sức nghe ở các mức độ khác nhau, dẫn đến khó
khăn trong giao tiếp và ảnh hởng đến quá trình nhận thức.
Mức độ khiếm thính
Mức độ khiếm thính

Mức độ nhẹ
(20- 40dB): Trẻ còn nghe đợc hầu hết những âm thanh nhng

không nghe đợc tiếng nói thầm.

Mức độ vừa
(41-70dB): Trẻ có thể đợc những âm thanh to, nhng không
nghe hết đợc tiếng nói chuyện bình thờng.

Mức độ nặng
(71- 90dB): Trẻ chỉ nghe đợc tiếng nói to, sát tai.

Mức độ sâu
(>90 dB): Trẻ hầu nh không nghe đợc âm thanh (trừ một số âm
thanh thật to nh tiếng sấm, tiếng trống to).
Các loại điếc
1. Điếc dẫn truyền (tai ngoài, tai giữa bị tổn thơng)
2. Điếc tiếp nhận (tai trong bị tổn thơng)
3. Điếc hỗn hợp (kết hợp hai loại điếc trên)
nguyên nhân gây khiếm thính
Nguyên nhân trớc khi sinh
Nguyên nhân trong khi sinh
Nguyên nhân sau khi sinh
Nhìn miệng ngời nói chuyện
Thờ ơ mọi thứ xung quanh
Chậm hiểu
Ko tham gia hoạt động với các bạn
Ko có phản ứng với tên gọi
Ko giật mình với tên gọi
Ko linh hoạt
Nói to
KO làm theo yêu cầu GV
Nói to mới nghe đuợc

Hay quan sát
Nói sai thiếu chính xác
Đáp ứng yc chậm
Làm sai yc
Trả lời sai câu hỏi
Vận động khó khăn, chậm chạp
Kô có PU với tiếng động
Ko thích GT
Ra hiệu
Nghiên tai về phía có âm thanh
Hay hỏi lại
Ngơ ngơ
La hét tự do
Hành động ko tinh nhanh
Làm theo ý thích
Ngai tham gia
Hậu quả do khiếm thính gây ra
ảnh hởng ít, nhiều đến sự phát triển tiếng nói. S nh hng cũn tuỳ theo
mức độ khiếm thính, thời điểm bị khiếm thính, khả năng của trẻ và môi trờng
giáo dục.
KH nng giao tip hn ch nh hng n nhn thc ca tr
Mất hoặc chậm phát triển tiếng nói ảnh hởng đến khả năng
giao tiếp với mọi ngời, có thể dẫn đến bị cô lập, mặc cảm, tự ti
cho nên hạn chế trong mọi hoạt động xã hội
Thị trờng nghề nghiệp của ngời khiếm thính rất hẹp do đó họ
rất ít có điều kiện lựa chọn công việc cho mình, gây nên những
khó khăn trong cuc sng
Cách phát hiện
Những biểu hiện bên ngoài của tai:

Mất vành tai

D i vat ong tai

Tắc ống tai do viêm hoặc ráy tai

Chảy mủ tai
Những biểu hiện khi tiếp nhận âm thanh

Không có những phản ứng (giật mình) với những tiếng động mạnh bất thình
lình.

Không có phản ứng khó chịu với những tiếng ồn lớn, tiếng nói quá to, tiếng
nhạc ầm ĩ

Khi nghe hay để tay lên tai hớng về phía

T hoặc nghiêng đầu về phía

T
phát ra.

Nhìn chăm chú vào mặt ngời đối thoại.

Các hành động của trẻ thờng gây ra tiếng động lớn.
Biểu hiện khi biểu đạt thông tin

Hay dùng cử chỉ điệu bộ, nét mặt khi giao tiếp.

Hay bắt chớc, làm theo.

Hay đáp ứng không đúng những câu hỏi bằng lời.

Thờng hay yêu cầu nhắc lại.

Không hay nói (ngại nói chuyện).

Hay nói nhát gừng từng từ một, phát âm sai nhiều.

Hay nói to hơn mức cần thiết.

Giọng nói của trẻ là giọng mũi hoặc giọng cao.

Vốn từ ngữ nghèo nàn.
đặc điểm cơ bản của trẻ khiếm thính

Mất hoặc chậm phát triển ngôn ngữ nói

Nhận thức thế giới chủ yếu bằng mắt

Tiếng nói của hầu hết trẻ khiếm thính sai nhiều âm vần, thanh điệu và cấu
trúc câu

Sử dụng các phơng tiện giao tiếp không lời để đáp ứng nhu cầu giao tiếp
của mình
Giao tiếp của trẻ khiếm thính
*Ghi nhớ

Trẻ khiếm thính luôn tồn tại khách quan trong xã hội.

Khả năng nghe bị suy giảm, ảnh hởng đến khả năng giao tiếp và nhận thức
của trẻ khiếm thính.

Để trẻ khiếm thính có thể học tập và hòa nhập xã hội, phải giúp trẻ phát
triển kĩ năng giao tiếp.

Nếu trẻ đợc phát hiện sớm và có những biện pháp tác động, can thiệp kịp
thời sẽ hạn chế tối đa những hậu quả do khiếm khuyết gây nên.

Các biện pháp tác động phải đợc xác định đúng, tùy thuộc khả năng của
mỗi trẻ và cũng là cơ sở để phát triển khả năng sử dụng phơng tiện giao
tiếp phù hợp.
Khái niệm giao tiếp
Giao tiếp là sự tiếp xúc tâm lí giữa ngời và ngời, thông qua đó con ngời trao
đổi với nhau về thông tin, về cảm xúc, tri giác lẫn nhau, ảnh hởng tác động qua lại
với nhau (Trần Trọng Thuỷ).
Vai trò, chức năng của giao tiếp

Chức năng thông tin

Chức năng cảm xúc

Chức năng phối hợp công việc

Chức năng đánh giá
Đặc điểm giao tiếp của trẻ khiếm thính

Giảm thính lực ở mức độ nhẹ: có khả năng giao tiếp bằng ngôn ngữ nói

Giảm thính lực ở mức độ vừa: nói không rõ, phát âm thiếu chuẩn xác, ngời

đối thoại phải chú ý nghe mới hiểu

Giảm thính lực ở mức độ nặng và sâu: khả năng giao tiếp ngôn ngữ nói của
trẻ rất hạn chế (nói sai nhiều, vốn từ ít, khó hiểu)
Đặc điểm giao tiếp của trẻ khiếm thính

Trẻ khiếm thính đã đợc đi học sử dụng chữ cái ngón tay làm phơng tiện
giao tiếp với mọi ngời.

Ngôn ngữ ký hiệu là ngôn ngữ bản xứ nên là phơng tiện giao tiếo chủ yếu
trong cộng đồng ngời khiếm thính.

Trẻ có ngôn ngữ viết thờng dùng làm phơng tiện giao tiếp với ngời bình th-
ờng

Phơng tiện giao tiếp
Phát triển kỹ năng Giao tiếp bằng lời
Đặc điểm ngôn ngữ nói của trẻ khiếm thính

Giọng
: khó nghe, giọng mũi, giọng cao, giọng yếu, giọng khàn,

Phát âm
: phát âm không đúng (phụ âm), không phân biệt những âm gần
nhau (nghe gần giống nhau) nh t/đ, b/m.

Thanh điệu
: khó phát âm đúng thanh điệu của tiếng Việt (thanh hỏi, ngã)

Ngữ pháp

: nói theo t duy, theo ý hiểu của mình

Ngữ điệu
: nói rời rạc, ngắt từng tiếng một, lên xuống tuỳ hứng.

Từ vựng
: Vốn từ ngữ nghèo nàn
ảnh hởng của tật điếc đối với sự phát triển ngôn ngữ nói
Mức độ giảm/mất thính lực
1. Thời điểm giảm/mất thính lực
2. Khả năng của trẻ khiếm thính
3. Môi trờng (gia đình, nhà trờng, xã hội)
Khó khăn khi học nói
Về âm thanh
Hình miệng
Các thanh điệu
Phơng tiện hỗ trợ nghe
Máy trợ thính là gì?
Máy trợ thính là một thiết bị điện tử có tác dụng khuếch đại âm thanh, không
có tác dụng chữa đợc tật điếc ở trẻ.
Các loại máy trợ thính
Phơng tiện giao tiếp
Cấu tạo máy trợ thính
Cách sử dụng máy trợ thính
Tắt máy (đa nút tắt mở về vị trí o)
Lắp pin vào MTT
Gắn thân máy vào loa tai
Đeo MTT cho trẻ
Mở MTT
Chăm sóc, bảo quản máy trợ thính

Kiểm tra máy trợ thính
Vệ sinh máy trợ thính
Bảo quản máy trợ thính
Nguyên nhân hỏng máy trợ thính
và hớng giải quyết
Tình trạng máy Nguyên nhân Hớng giải quyết
MTT không hoạt động Không có pin Lắp pin
MTT không hoạt động Pin hết Thay pin
MTT không hoạt động Dây hỏng Thay dây
MTT không hoạt động Núm tai bịt kín Lau núm tai
MTT không hoạt động Loa tai hỏng Thay loa tai
MTT không hoạt động Thiết bị hỏng Sửa
Các yếu tố giúp trẻ khiếm thính đeo máy trợ thính có hiệu quả
MTT phải hoàn toàn thích hợp với trẻ
Trẻ đợc đeo MTT càng sớm càng tốt
MTT nên đeo suốt ngày (trừ khi tắm và ngủ)
MTT luôn hoạt động tốt.
Môi trờng nghe thích hợp
Mục đích luyện nghe
Luyện nghe nhằm phát huy và tận dụng khả năng nghe còn lại
Rèn thói quen tri giác âm thanh

Luyện nghe
Luyện nghe với âm thanh
Luyện nghe với lời nói
Luyện nghe qua máy trợ thính

Bớc 1
: Kiểm tra máy trớc khi đeo máy

Bớc 2
: Nhận biết có âm thanh
Bớc 3: Phát hiện nguồn âm thanh

Bớc 4
: Nhận biết số lợng âm thanh

Bớc 5
: Phân biệt loại âm thanh
Bớc 6: Phân biệt cờng độ âm thanh
Luyện nghe với lời nói
Bớc 1: Kiểm tra máy trợ thính
Bớc 2: Luyện nghe với nguyên âm
Bớc 3: Luyện nghe với phụ âm
Bớc 4: Luyện nghe với từ
Bớc 5: Luyện nghe với câu
Xem băng
Luyện nghe
Tại sao phải nói chuyện với trẻ?
Muốn biết trẻ nghĩ gì, trẻ thích gì, trẻ cần gì, trẻ gặp những khó khăn?
Nói chuyện với trẻ khi nào?
Có thể nói chuyện với trẻ ở mọi lúc, mọi nơi nên tận dụng mọi tình huống, mọi cơ hội
để nói chuyện với trẻ. Tốt nhất chúng ta hãy cùng chơi, sinh hoạt, làm việc với trẻ. Đó
là cơ hội tốt nhất để có thể nói chuyện với trẻ và tạo cơ hội để trẻ giao tiếp với mình.
Nói chuyện với TKT nh thế nào?
Nói chuyện nh nói với trẻ bình thờng.
Đối diện và ở khoảng cách gần
Máy trợ thính hoạt động tốt
Nói chuyện trong môi trờng yên tĩnh
Tận dụng tình huống cụ thể

Kết hợp tiếng nói, cử chỉ điệu bộ
Khen, động viên trẻ kịp thời.
Xem băng
Nói chuyện với trẻ
Dạy trẻ nói tiếng Việt
Dạy phát âm
Luyện thở.
Luyện giọng.
Luyện âm và vần.
Luyện thở
Hơi thở đều khi nói.
Vừa thở vừa nói.
Hít vào nhanh, sâu thở ra từ từ có điều khiển.
Trò chơi luyện thở
:
Thổi giấy, thổi bóng
Luyện giọng
Cờng độ: Phát âm to nhỏ a (to), a (nhỏ).
Trờng độ: Phát âm ngắn a_ , phát âm kéo dài a____
Cao độ: Dùng những âm, tiếng trầm để hạ bớt giọng nh b, m,
bà, mồm,
Luyện âm và vần
Luyện phát âm: nguyên âm, phụ âm, từ, câu
Bảng châm trớc
B ô m e v
u t o l i n ê k x p
h
h

ĩ
u
ô





ĩ





ĩ





ĩ
u
ô

ĩ





ĩ





ĩ
i
ê





ĩ
i
ê





ĩ

ĩ
ơ





ĩ
ơ




ĩ





ĩ

ĩ





ĩ





ĩ





ĩ
đ ch th




ĩ

ĩ
n
h
g ng d




ĩ





ĩ
k
h





ĩ





ĩ

ĩ





ĩ





ĩ





ĩ
tr




ĩ

ĩ





ĩ





ĩ





ĩ





ĩ
s

r





ĩ





ĩ





ĩ
Đọc hình miệng
Khái niệm
Đọc hình miệng là cách hiểu tiếng nói thông qua những chuyển
động của cơ quan phát âm khi nói (chủ yếu là chuyển động của
môi và nét mặt).
Đọc hình miệng không phải là đọc hình môi của từng âm một,
mà là đọc hình miệng của một cụm từ, một câu nói
Khả năng đọc hình miệng ở TKT phụ thuộc rất nhiều vào năng
lực suy đoán
Vai trò của đọc hình miệng
Đọc hình miệng là cách hỗ trợ để trẻ tiếp thu thông tin từ ng ời

đối thoại
Những trẻ đã đợc học đến lớp 4 5, có thể tiếp thu tiếng nói
qua đọc hình miệng khoảng 60-70% lợng thông tin
Đặc điểm hình miệng tiếng Việt
Nguyên âm là đơn vị đọc hình miệng dễ thấy vì nó có thể kéo
dài khi phát âm cũng nh khi nói.
Đặc điểm đơn âm tiết của tiếng Việt có nhiều tr ờng hợp trùng
lặp hình miệng, nên khó đoán. Ví dụ: hàn và hát.
Tiếng Việt có sáu thanh điệu đóng vai trò quan trọng trong việc
biểu thị ngữ nghĩa của âm tiết, hoàn toàn không thể đọc qua
hình miệng
Mỗi âm tiết không phải chỉ có một hình miệng riêng, mà nó có
thể là của nhiều âm tiết khác nhau.
Hinh miệng chu cái tiếng Việt
Dễ nhin thấy Khó nhin
thấy
Không nhin thấy
1 2 3 4 5 6 7 8 9
a
ă
â
o
ơ
ô
u
e
i p
b
m
ph

v
t
ch
r
s
x
n
nh
h
k
kh
g
ng
Rèn luyện kỹ năng đọc hình miệng
Luôn luôn nói trớc mặt học sinh.
Lời nói của GV cần rõ ràng, ngữ điệu bình thờng, tốc độ vừa
phải, không cờng điệu hoá hình miệng.
Luyện đọc hình miệng cho trẻ cả câu hay một cụm từ có nghĩa,
tránh luyện đọc từng âm, từng từ
Biết cách xác định điểm mốc và nhận biết điểm mốc của từng
cụm từ, từng câu.
GV nên chú ý dùng những từ ngữ dễ đọc hình miệng.
Chữ cái ngón tay (CCNT)
CCNT là hệ thống chữ cái đợc biểu thị bằng các ngón tay. Mỗi
chữ cái đợc biểu thị bằng một động tác nhất định của các ngón
tay (hình dạng gần giống nh chữ viết). CCNT là dạng chữ viết
trên không, tơng tự nh cách viết tiếng Việt.
Vị trí của tay khi sử dụng CCNT
Chỉ dùng một tay (trái hoặc phải)
Tay để ngang miệng, lòng bàn tay hớng về phía trớc.

Chuyển động các ngón tay và cổ tay, không chuyển động cả
cánh tay
Vị trí của các ngón tay phải đúng và chính xác
Thứ tự sử dụng CCNT
Đánh từng chữ cái theo thứ tự
Đánh dấu âm