Bài 27: chế độ phong kiến nhà Nguyễn ( T1)

Tuần 31,32 Ngày soạn: 22.3.2011
Tiết 60,61 Ngày dạy: 1.4.2011
CHƯƠNG VI: VIỆT NAM NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX
Bài 27: CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN NHÀ NGUYỄN
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền, mọi quyền hành tập trung vào tay
vua. Các vua Nguyễn thần phục nhà Thanh và khước từ mọi tiếp xúc với các nước phương
Tây. Sự phát triển các ngành kinh tế ở thời Nguyễn gặp nhiều hạn chế. Đời sống cực khổ của
các tầng lớp nhân dân là nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của hàng trăm cuộc khởi nghóa
nông dân dưới triều Nguyễn .
2. Tư tưởng :
Chính sách của triều đình không phù hợp với yêu cầu lòch sử nên kinh tế, xã hội
không có điều kiện phát triển.
Truyền thống chống áp bức bóc lột của nhân dân ta dưới phong kiến .
3. Kó năng :
Nhận xét về nội dung các hình trong SGK. Làm quen với việc sưu tập tranh ảnh liên quan
đến từng thời kì lòch sử (ở đây là thế kỉ XIX và thời Nguyễn).
Vẽ lược đồ, xác đònh đòa bàn đã diễn ra các cuộc khởi nghóa lớn.
II. Đồ dùng dạy học :
Bản đồ Việt Nam thời Nguyễn
III. Tiến trình tổ chức dạy và học :
1. n đònh lớp
LỚP CÓ PHÉP KHÔNG PHÉP
7A1
7A2
7A3
7A4
2. Kiểm tra bài cũ :
3. Bài mới:
Vua Quang Trung mất đi là một tổn thất to lớn cho cả nước. Thái tử Quang Toản lên ngơi

đã khơng đập tan được âm mưu xâm lược của Nguyễn Ánh. Triều đại Tây Sơn tồn tại được 25
năm ( 1788 – 1802) thì sụp đổ. Chế độ phong kiến nhà Nguyễn được thiết lập. Đó là nội dung
của bài học hơm nay.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
PP: Vấn đáp, gợi mở, đàm thoại, thảo luận, phân tích
- Sau khi vua Quang Trung mất, Thái tử Quang Toản còn
nhỏ khơng đủ năng lực và uy tín để điều hành, Nguyễn
Nhạc đã già.
? Vì sao triều Tây Sơn suy yếu?
?Trước tình hình đó Nguyễn Ánh đã làm gì?
GV dùng lược đồ trình bày hướng tiến qn của Nguyễn
Ánh
Thảo luận: Sau khi lật đổ triều Tây Sơn, Nguyễn nh
đã xây dựng chính quyền phong kiến như thế nào ?
GV đọc nội dung một số điều trong bộ Hồng triều luật lệ.
( Gồm 22 quyển 398 điều luật giống luật nhà Thanh TQ )
Qua đó em có nhận xét gì về nội dung bộ luật?
Quan sát H61 Em hãy kể tên một số tỉnh, phủ nước ta thời
Nguyễn.
GV: Lần đầu tiên ở nước ta trên một lãnh thổ thống nhất
các tổ chức hành chính được sắp đặt chính quy như vậy.
LH: Quan sát bản đồ hành chính nước ta hiện nay cho
biết: Ngày nay nhà nước ta có bao nhiêu tỉnh thành?
Quan sát hình 62 + 63 SGK/135. Em có nhận xét gì tổ
chức qn đội nhà Nguyễn?
? Vì sao triều đình Nguyễn chỉ thần phục nhà Thanh?
? Tại sao nhà Nguyễn lại khước từ các nước phương Tây.
Chính sách này dẫn đến hậu quả gì?
? Em hãy so sánh chính sách ngoại giao thời Nguyễn với

thời Quang Trung?
Liên hệ đến chính sách ngoại giao hiện nay của Đảng ta.
- GV chia HS thành 6 nhóm thảo luận 3’
Nhóm 1,2: Công cuộc khai hoang ở thời Nguyễn có tác
dụng như thế nào?
? Tại sao diện tích canh tác được tăng thêm mà vẫn còn
tình trạng dân lưu vong?
? Tại sao việc sửa đắp đê ở thời Nguyễn gặp khó khăn?
Nhóm 3,4 : ? Nêu tình hình hoạt động của các nghề thủ
cơng nhiệp vào thời Nguyễn?
GV treo tranh và u cầu HS quan sát tranh cho biết đây là
các nghề thủ cơng nào?
Gv gọi hs đọc phần in nghiêng trong sgk, nhận xét: Em
có suy nghó gì về tài năng của thợ thủ công nước ta ở
đầu thế kỉ XIX?
Liên hệ: Ngày nay nhiều người đã làm giàu nhờ phát minh
ra nhiều cơng cụ trong sản xuất nơng nghiệp.
I. Tình hình chính trị - kinh tế
1. Nhà Nguyễn lập lại chế độ
phong kiến tập quyền :
- Giữa 1802, Nguyễn nh tiến
đánh Thăng Long Ú Quang Toản
chạy lên Bắc Giang nhưng bò bắt
⇒ triều Tây Sơn chấm dứt
- 1802, Nguyễn Ánh đặt niên hiệu
Gia Long, chọn Phú Xuân làm
kinh đô, lập ra triều Nguyễn.
- 1806, lên ngôi Hoàng đế
- 1815, ban hành bộ Hoàng triều
luật lệ.

- Các năm 1831 – 1832, nhà
Nguyễn chia nước làm 30 tỉnh và
một phủ trực thuộc.
- Quân đội : nhiều binh chủng,
xây thành trì, thiết lập hệ thống
trạm ngựa …
- Quan hệ ngoại giao : thần phục
nhà Thanh, khước từ mọi tiếp xúc
với phương Tây …
2. Kinh tế dưới triều Nguyễn :
- Nông nghiệp :
+ Chú ý việc khai hoang và thi
hành biện pháp di dân lập ấp, lập
đồn điền.
+ Đặt lại chế độ quân điền .
+ Việc sửa đê gặp nhiều khó khăn
.
- Công thương nghiệp :
+ TCN : Lập thêm nhiều xưởng
đúc tiền, đúc súng, đóng
thuyền . . ., khai thác mỏ được mở
rộng.
? Mặc dù có nhiều tiềm lực nhưng vì sao thủ cơng nghiệp
khơng phát triển được?
Nhóm 5,6: Nêu các hoạt động mua bán trong, ngồi nước?
GV hướng dẫn HS quan sát H 64 trong sgk: Thương cảng
Hội An đơng vui tấp nập thuyền bè trên biển như mắc cửi.
Gần bờ có những điếm canh quản lí các hoạt động bn
bán ven biển.
? Vì sao triều Nguyễn hạn chế ngoại thương? ( Bảo thủ,

lạc hậu, mù qng)
GDHS: Với chính sách của nhà Nguyễn đã kìm hãm sự
phát triển kinh tế của đất nước.
? Em hãy so sánh chính sách ngoại thương giữa thời
Nguyễn với thời Quang Trung?
. Nghề thủ công vẫn Ư nhưng
phân tán.
+ Thương nghiệp :
. Nhiều trung tâm buôn bán xuất
hiện (Nam bộ, Trung bộ)
. Trao đổi bn bán với các nước
trong khu vực. hạn chế bn bán
với phương Tây.
4. Củng cố :
Em hãy so sãnh chính sách ngoại giao, ngoại thương giữa thời Nguyễn với thời Quang
Trung.
5. Dặn dò.
Về nhà học bài và xem trước bài 28 Sự phát triển của văn hóa dân tộc cuối TK XVIII nửa
đầu TK XIX.
IV. RÚT KINH NGHIỆM