Một số biện pháp nâng cao hiệu qủa sản xuất kinh doanh ở công ty cổ phần May Hai

mở đầu
1. Lý do lựa chọn đề tài
Đứng truớc sự chuyển biến mạnh mẽ của đời sống kinh tế, sự hội nhập
sâu sắc của Việt Nam vào nền kinh tế thế giới đặt các doanh nghiệp trớc bài
toán phải thay đổi, phải tự thích ứng trớc những biến đổi liên tục và nhanh
chóng của thị trờng để đảm bảo hiệu quả kinh doanh của mình. Mặc dù có
nhiều quan điểm khác nhau nhng có thể khẳng định trong cơ chế thị trờng của
nớc ta hiện nay mọi doanh nghiệp kinh doanh đều có mục tiêu bao trùm là tối
đa hoá lợi nhuận. Để đảm bảo đợc mục tiêu này doanh nghiệp phải xác định
đợc chiến lợc kinh doanh trong mọi giai đoạn phát triển phù hợp với sự thay
đổi của môi trờng, phải phân bổ và quản trị hiệu quả các nguồn lực và luôn
kiểm tra các quá trình diễn ra có hiệu quả hay không.
Muốn kiểm tra tính hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD)
phải đánh giá đợc hiệu quả kinh doanh ở phạm vi doanh nghiệp cũng nh từng
bộ phận của nó.
Từ những vấn đề này trên cơ sở các kiến thức tích luỹ đợc và thực tiễn
tìm hiểu tại công ty cổ phần May Hai tôi đã đi đến lựa chọn phân tích đề tài:
Một số biện pháp nâng cao hiệu qủa sản xuất kinh doanh ở công
ty cổ phần May Hai
2. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn
- Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận về hiệu quả sản xuất kinh doanh
của doanh nghiệp.
- Phân tích thực trạng hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty cổ phần
May Hai
- Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty
cổ phần May Hai
3. Đối tợng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn đi sâu vào nghiên cứu lý luận và thực tiễn hoạt động sản xuất
kinh doanh của công ty cổ phần May Hai trong giai đoạn 2009 - 2013.
4. Phơng pháp nghiên cứu
- Luận văn đợc tiếp cận và nghiên cứu trên cơ sở nền tảng của phép duy

1
vật biện chứng và duy vật lịch sử.
- Các phơng pháp cụ thể bao gồm: khái quát tổng hợp, thống kê và so
sánh, bảng biểu mô hình hóa.
5. Những đóng góp của luận văn
- Tổng hợp và hoàn thiện thêm lý luận cơ bản về hiệu quả sản xuất kinh
doanh trong các doanh nghiệp.
- Đánh giá thực trạng hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh tại Công
ty Cổ phần May Hai
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất
kinh doanh tại Công ty Cổ phần May Hai
6. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục bảng biểu, biểu đồ, hình vẽ,
danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chơng:
+ Chơng 1: Tổng quan về hiệu quả sản xuất kinh doanh
+ Chơng 2: Phân tích hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công ty Cổ phần
May Hai
+ Chơng 3: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại Công
ty Cổ phần May Hai
Chơng 1
TổNG QUAN về hiệu quả sản xuất kinh doanh
1.1. Khỏi nim - vai trũ ca hiu qu trong hot ng sn xut kinh
doanh, o lng hiu qu v phõn bit hiu qu vi kt qu, hiu sut
1.1.1. Khỏi nim hiu qu kinh doanh

!"#$%&'()*+&,!-.**+*/
*0$12!$$3*.*4.*
2
3!5*6! #$%&$78#$ *9*
2!!5*6:*0$*01#$67

8#$*;*9*<*1!:$=
>!*01?*% @ *01#$*01
#$*;1 *9A$B#$%&
>#$&,*;:?C*0$DE=FE GEHG
**%*#$ *I:J99!?**0$(7*;
EB1*;#$7K01#$:L#5E
1!$G6%-:,M6$N
>#$*+&,*9**01#$*;
!EH$%!C$; H$%*9*- *01
**M&+ 9* E0*$ ( *7
K9*!EH$% G4&*#$%&#GB#$
$#$%&*0$!B G* &917
>O5*P**0G -$Q!*0$#$ .
C7
K;*9*19*$%H,#$7O:EH$
1!*2%H,#$ :?::93$+  +$3$
*&P-R$ H,.*7CG*%H, :?%!
*&P$ 6*S*0$%H, %*E$9H,
<*E19*&P#?$6*9*D?*:T*;7
" Hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế, phản ánh trình độ sử
dụng các nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp để đạt được kết quả cao nhất
trong kinh doanh với chi phí thấp nhất"UVWWXWY7
8%H,#$*0$#$%& !*Z6[.&
&,9B:L#5*9*GE*0$H9B:,M78%H,
#$*\1%:?C#5]]*0$*9* H,#$%&
3
3$^C ?*2!$9*E$*9*GE*0$H9B:,M
!9G!;*-G6C%A*1A*$.C7_
Vy,hiu qu kinh doanh l mt ch tiờu kinh t tng hp phn ỏnh trỡnh
s dng cỏc ngun vt lc, ti chớnh ca doanh nghip t hiu qu cao

nht"UVV``Y7
8%H,*0$*9*#$%&*$%$G
.*996!:E&I#%*P:$=
a) Hiệu quả xã hội, kinh tế, kinh tế - xã hội và kinh doanh
- Hiệu quả xã hội: là phạm trù phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực
sản xuất xã hội nhằm đạt đợc các mục tiêu xã hội nhất định [4].
Các mục tiêu xã hội nh giải quyết việc làm, xây dựng cơ sở hạ tầng,
nâng cao phúc lợi xã hội, mức sống và đời sống văn hóa, tinh thần của ngời
lao động, đảm bảo và nâng cao sức khỏe, cải thiện điều kiện làm việc, đảm
bảo vệ sinh môi trờng
- Hiệu quả kinh tế: phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực để đạt đợc
các mục tiêu kinh tế của một thời kỳ nào đó [4].
Các mục tiêu kinh tế thờng là tốc độ tăng trởng kinh tế, tổng sản phẩm
quốc nội, thu nhập quốc dân
- Hiệu quả kinh tế - xã hội: phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực
sản xuất xã hội để đạt đợc các mục tiêu kinh tế xã hội nhất định[4].
Các mục tiêu kinh tế xã hội nh tốc độ tăng trởng kinh tế, thu nhập quốc
dân và thu nhập quốc dân bình quân, giải quyết công ăn việc làm, xây dựng cơ
sở hạ tầng, nâng cao phúc lợi xã hội - đời sống văn hóa tinh thần cho ngời lao
động
- Hiệu quả kinh doanh: phạm trù phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn
lực để đạt đợc mục tiêu xác định [4].
b) Hiệu quả đầu t và hiệu quả kinh doanh
- Hiệu quả đầu t: phạm trù phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn lực để
đạt đợc các mục tiêu đầu t đã xác định [4]. Hiệu quả đầu t gắn liền với hoạt
động đầu t cụ thể.
- Hiệu quả kinh doanh: phạm trù phản ánh trình độ lợi dụng các nguồn
4
lực để đạt đợc các mục tiêu kinh doanh đã xác định [4]. Hiệu quả kinh doanh
gắn liền với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

c) Hiệu quả kinh doanh tổng hợp và hiệu quả kinh doanh từng lĩnh vực
- Hiệu quả kinh doanh tổng hợp: phản ánh trình độ lợi dụng mọi nguồn
lực để đạt đợc mục tiêu của toàn doanh nghiệp hoặc từng bộ phận của nó [4].
Do tính chất phản ánh trình độ lợi dụng mọi nguồn lực nên hiệu quả
kinh doanh tống hợp đánh giá khái quát và cho phép kết luận tính hiệu quả
của toàn doanh nghiệp trong một thời kỳ xác định.
- Hiệu quả ở từng lĩnh vực: đánh giá trình độ lợi dụng một nguồn lực cụ
thể ( lao động, vốn cố định, vốn lu động ) theo mục tiêu đã xác định [4].
Hiệu quả kinh doanh ở từng lĩnh vực không đại diện cho tính hiệu quả
của doanh nghiệp, chỉ phản ánh hiệu quả của một nguồn lực cá biệt cụ thể.
d) Hiệu quả kinh doanh ngắn hạn - hiệu quả kinh doanh dài hạn
- Hiệu quả kinh doanh ngắn hạn: là hiệu quả kinh doanh đợc xem xét,
đánh giá ở từng khoảng thời gian ngắn nh tuần, tháng, quý
- Hiệu quả kinh doanh dài hạn: là hiệu quả kinh doanh đợc xem xét,
đánh giá trong khoảng thời gian dài, gắn với các chiến lợc, các kế hoạch dài
hạn [4].
1.1.2. Vai trũ v s cn thit ca hiu qu trong hot ng SXKD
-Ma **/*+&,
.&GE* GEC*M2!?*%*%*&Q.&
!*6*.* *:,M#$*0$!B6
*I:JD?*:T*;7b1*;1?*%;-&CH,^#$
%&&,:L#5M**5;*;**5%H,
7F%*c!] P9%H,3
*Z*-%*:,M.*JB ! *\*&]&*9*
H,^B!$*9*GE1$$3,&9&P*.&6*,$
&I#%d#$ ,!*&P#$2!A*$%
H,7]6&I#%^C ?*e&!Q%H,
;$\MH$@%*99::9&AP*
5
2!B!$!,&9&EM1.*!5*6! #$%&

<$7F$\ **599 &AP*%H,
*Z.*:L#5J!f*[.&99*
B:L#5+ J -#$%&! *\99.*B
:L#5gGE+ J&! #$%&*/9
9.*g-&C*0$#$%&7
Mục tiêu bao trùm và lâu dài của mọi doanh nghiệp kinh doanh là tối đa
hóa lợi nhuận. Để thực hiện mục tiêu này doanh nghiệp phải sản xuất, cung
ứng sản phẩm ra thị trờng. Để sản xuất phải sử dụng các nguồn lực xã hội nhất
định. Doanh nghiệp càng sử dụng tiết kiệm các nguồn lực bao nhiêu thì cơ hội
thu lợi nhuận càng lớn bấy nhiêu.
Để tiết kiệm các nguồn lực doanh nghiệp cần có chiến lợc kinh doanh
đúng, phân bổ các nguồn lực đúng và thờng xuyên điều chỉnh cho phù hợp với
các điều kiện mới của thị trờng. Để làm đợc điều này cần đo lờng đợc hiệu
quả. Thông qua các kết quả đo lờng mà biết sử dụng từng nguồn lực ở mức độ
nào. Từ đó mới biết chiến lợc còn đúng ở mức độ nào, phân bổ nguồn lực còn
đúng hay không để điều chỉnh cho đúng. Nh vậy đánh giá để cung cấp các
thông tin về hiệu quả là tất yếu để phục vụ cho việc ra quyết định về kinh
doanh.
Các nguồn lực sản xuất xã hội là một phạm trù khan hiếm: càng ngày
ngời ta càng sử dụng nhiều nguồn lực hơn vào hoạt động sản xuất. Trong khi
các nguồn lực xã hội ngày càng giảm thì nhu cầu con ngời ngày càng đa dạng
và tăng không giới hạn. Điều này phản ánh quy luật khan hiếm. Quy luật này
buộc các doanh nghiệp phải lựa chọn và trả lời chính xác ba câu hỏi: Sản xuất
cái gì? Sản xuất cho ai? Sản xuất nh thế nào? Vì thị trờng chỉ chấp nhận các
doanh nghiệp nào quyết định sản xuất đúng loại sản phẩm với số lợng và chất
lợng phù hợp. Mọi doanh nghiệp không trả lời đúng các vấn đề trên sẽ gây ra
sự lãng phí nguồn lực xã hội - không có khả năng tồn tại.
Mặt khác, kinh doanh trong cơ chế thị trờng doanh nghiệp phải chấp
nhận và đứng vững trong cạnh tranh. Muốn chiến thắng doanh nghiệp phải
luôn tạo ra và duy trì các lợi thế cạnh tranh: chất lợng, giá cả, cung ứng Chỉ

có trên cơ sở sản xuất kinh doanh hiệu quả doanh nghiệp mới làm đợc điều
này.
6
Hiệu quả kinh doanh là phạm trù phản ánh tính tơng đối của việc sử
dụng tiết kiệm các nguồn lực sản xuất xã hội. Hiệu quả kinh doanh càng cao
càng phản ánh việc tiết kiệm các nguồn lực sản xuất. Vì vậy, nâng cao hiệu
quả kinh doanh là đòi hỏi khách quan để thực hiện mục tiêu lâu dài và bao
trùm của doanh nghiệp là tối đa hóa lợi nhuận
1.1.3. o lng hiu qu
O#$%&!ED &91BH9B
#$&,c!%H,7F ! *9*#$%&H$A!
M %H,-JB*;%H,B#$%&!D
&91.*7
Cd G;%H,:,M
#$*Z]6&I#%%H,7$*;1!,%H,
-2*f*:$=
)V'
CP
KQ
HQ
=
;=
>8h=8%H,i
>h=H,.*i
>Kj=8$&P*9*D?**+H,.*7
1.1.4. Phõn bit hiu qu vi kt qu, hiu sut
>8%H,*P &]&::93$H,.*!5*6
4<$78%H,#$ *Z6&,9*M.*0$
%:T*;1.**9*!5*6E78%H,
.**$ W;!=K9**Z6&,9%H,&P$

*&,9:f*:,M*0$E*0$ :,:E\H$G
D:E\H$G*0$ :,77iK9**Z6&,9%H,
#$*E*Q *9**Z6&,9k:M:lmn
lmolm777
7
>H,#$') 3*Z6 *P&,9HG!
*0$*9*=:,.65#$-9 .
C:$777K9**Z6H,*/.**$ !W
;!=K9**Z6&,9H,&P$**0$(:,.:,
&S!:,M#$-9 77iK9**Z6&,9H,*E*Q
*0$(.C*.C:$777
>8%:M*9*D?*.*:L#5E 1
!!5*67K;11;*P :?::93$H,.*
*&P-R$H9B?*%!!5*6 ;78%:M
* *$k%3$H,.*6*&P-R$* 7
8%:M *Z6&,9GE+ :L#519*
%:M=E.$-BHAi:E.!9G
!;*--BHAi9*\-BHA*0$ :,*E'Kb)i
E*0:J3-BHAiE$G-BHA777QG* *9*P6
@*0$*9**Z6*/9*$7(B*6@*0$*9**Z6&,
9%:M.*-+-2_8%:M:L#5777_
*9**Z6&,9H,* *$B*9**Z
6&,9%H,*/*$7K9**Z6&,9H,%H,
&P$**$B*9**Z6&,9H,%H,&P$:$
*/*$7(!:E.&*51AcHGC
G7CG*9* H,!E*9*H,%H,*E*Q
E*+&,$$*9*-%&9&A*$H,%H,#$
&P$**9*%:T*;*0$(7
1.2. Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả SXKD của doanh nghiệp
1.2.1. Các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh tổng hợp

Doanh lợi của toàn bộ vốn kinh doanh:
Doanh lợi vốn kinh doanh đợc xác định theo công thức:
8
( )
Vpp
)'
q
ì
+
=
KD
VVR
VKD
V
TL
D
Trong đó: D
VKD
(%): doanh lợi của toàn bộ vốn kinh doanh của một thời kỳ.
R

: lãi ròng thu đợc của thời kỳ tính toán
TL
VV
: lãi trả vốn vay của thời kỳ đó
V
KD
: tổng vốn kinh doanh bình quân của kỳ tính toán
Doanh lợi của vốn tự có:
Vpp'q) ì

=
TC
R
VTC
V
D
Trong đó: D
VTC
: doanh lợi vốn tự có của thời kỳ tính toán.
V
TC
: tổng vốn tự có bình quân của thời kỳ đó.
Doanh lợi của doanh thu bán hàng:
Vpp'q)
ì

=
TR
D
R
TR
Trong đó: D
TR
: doanh lợi của doanh thu bán hàng của một thời kỳ.
TR : doanh thu bán hàng của thời kỳ tính toán đó.
Hiệu quả kinh doanh tiềm năng:
Vpp'q)
ì=
KH

KD
Tt
KD
TN
CP
CP
H
Trong đó: H
TN
: hiệu quả kinh doanh tiềm năng.
CP
KD
Tt
: chi phí kinh doanh thực tế phát sinh trong kỳ.
CP
KD
KH
: chi phí kinh doanh kế hoạch.
Sức sản xuất của một đồng vốn kinh doanh:
KD
VKD
SX
V
TR
S
=
Trong đó: S
SX
VKD
: sức sản xuất của một đồng vốn kinh doanh.

Sức sản xuất của một đồng chi phí kinh doanh:
9
KD
CPKD
SX
CP
TR
S ='q)
Trong đó: S
SX
CPKD
: sức sản xuất của 1 đồng chi phí kinh doanh.
1.2.2. Một số chỉ tiêu hiệu quả từng lĩnh vực
Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng lao động [13]:
Chỉ tiêu sức sinh lời bình quân của lao động:
BQ
R
LD
BQ
L

=
Trong đó:
LD
BQ

: lợi nhuận bình quân do một lao động tạo ra trong kỳ.
L
BQ
: số lao động bình quân của kỳ tính theo phơng pháp

bình quân gia quyền.
Năng suất lao động:
BQ
LD
BQ
L
K
NS
=
Trong đó: NS
BQ
LĐ
: Năng suất lao động bình quân của kỳ tính toán
K : Kết quả của kỳ tính bằng đơn vị hiện vật hay giá trị.
Chỉ tiêu hiệu suất tiền lơng:
TL
S
R
TL
SX


=
Trong đó: S
SX
TL
: hiệu suất tiền lơng của một thời kỳ tính toán.
TL
: tổng quỹ tiền lơng và tiền thởng có tính chất nh lơng trong kỳ.
Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn cố định và tài sản cố

định [4]:
Sức sinh lời của 1 đồng vốn cố định:
CD
R
VCD
BQ
V

=
Trong đó:
VCD
BQ

: sức sinh lời của một đồng vốn cố định.
V
CĐ
: vốn cố định bình quân của kỳ.
10
Chỉ tiêu sức sản xuất của 1 đồng vốn cố định:
CD
VCD
SX
V
TR
S =
Trong đó: S
SX
VCD
: sức sản xuất của 1 đồng vốn cố định.
Chỉ tiêu hệ số tận dụng công suất máy móc thiết bị:

TK
Tt
S
MM
Q
Q
H
=
Trong đó: H
MM
S
: hệ số tận dụng công suất máy móc thiết bị.
Q
Tt
: sản lợng thực tế đạt đợc.
Q
TK
: sản lợng thiết kế.
Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn lu động [6]:
Sức sinh lời của 1 đồng vốn lu động:
LD
R
VLD
BQ
V

=
Trong đó:
VLD
BQ

: sức sinh lời của 1 đồng vốn lu động.
V
LĐ
: vốn lu động bình quân của kỳ tính toán.
Số vòng luân chuyển vốn lu động trong năm:
LD
VLD
V
TR
SV
=
Trong đó: SV
VLĐ
: số vòng luân chuyển vốn lu động trong năm.
Vòng luân chuyển nguyên vật liệu:
DT
NVL
KD
NVL
NVL
CP
SV =
Trong đó: SV
NVL
: số vòng luân chuyển nguyên vật liệu trong kỳ (năm).
CP
KD
NVL
: chi phí kinh doanh sử dụng nguyên vật liệu trong kỳ.

NVL
DT
: giá trị nguyên vật liệu dự trữ của kỳ tính toán.
Vòng luân chuyển nguyên vật liệu trong sản phẩm dở dang:
11
DT
HHCB
SPDD
NVL
NVL
Z
SN =
Trong đó: SN
NVL
SPDD
: số vòng luân chuyển nguyên vật liệu trong sản phẩm
dở dang.
Z
HHCB
: tổng giá thành hàng hoá đã chế biến.
NVL
DT
: giá trị nguyên vật liệu dự trữ trong kỳ tính toán.
Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả vốn góp [6]:
Doanh lợi vốn cổ phần:
CP
R
CP
VCP
V

D

=
Trong đó: D
VCP
: doanh lợi vốn cổ phần.

R
CP

: lợi nhuận ròng thu đợc từ đầu t cổ phiếu.
V
CP
: vốn cổ phần bình quân trong kỳ tính toán.
Vốn cổ phần bình quân trong một thời kỳ:
CP
k
i
ii
DN
CPCP
G
NS
SV
ì+=

=
)
rst
'

V
Trong đó: G
CP
: giá trị mỗi cổ phiếu.
S
CP
ĐN
: số cổ phiếu ở đầu năm.
S
i
: số lợng cổ phiếu phát sinh lần thứ i, nếu S
i
< 0 chứng tỏ lợng cổ
phiếu trong kỳ đã giảm.
N
i
: số ngày lu hành cổ phiếu phát sinh lần thứ i trong năm.
Các chỉ tiêu xét về mặt hiệu quả kinh tế - xã hội [4]:
Tăng thu ngân sách:
Mọi doanh nghiệp khi tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh thì phải
có nhiệm vụ nộp cho ngân sách nhà nớc dới hình thức là các loại thuế nh thuế
giá trị gia tăng, thuế lợi tức, thuế xuất nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt Nhà
nớc sẽ sử dụng những khoản thu này để cho sự phát triển của nền kinh tế quốc
dân và lĩnh vực phi sản xuất, góp phần phân phối lại thu nhập quốc dân.
Tạo thêm công ăn, việc làm cho ngời lao động:
12
Nớc ta cũng giống nh các nớc đang phát triển, hầu hết là các nớc nghèo
tình trạng kém về kỹ thuật sản xuất và nạn thất nghiệp còn phổ biến. Để tạo ra
nhiều công ăn việc làm cho ngời lao động và nhanh chóng thoát khỏi đói
nghèo lạc hậu đòi hỏi các doanh nghiệp phải tự tìm tòi đa ra các biện pháp

nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, mở rộng quy mô sản xuất,
tạo công ăn việc làm cho ngời lao động.
Nâng cao đời sống ngời lao động:
Ngoài việc tạo công ăn việc làm cho ngời lao động đòi hỏi các doanh
nghiệp làm ăn phải có hiệu quả để góp phần nâng cao mức sống của ngời lao
động. Xét trên phơng diện kinh tế, việc nâng cao mức sống của ngời dân đợc
thể hiện qua chỉ tiêu nh gia tăng thu nhập bình quân trên đầu ngời, gia tăng
đầu t xã hội, mức tăng trởng phúc lợi xã hội
Tái phân phối lợi tức xã hội:
Sự phát triển không đồng đều về mặt kinh tế xã hội giữa các vùng, các
lãnh thổ trong một nớc yêu cầu phải có sự phân phối lợi tức xã hội nhằm giảm
sự chênh lệch về mặt kinh tế giữa các vùng. Theo quan điểm của các nhà kinh
tế hiện nay, hiệu quả kinh tế xã hội còn thể hiện qua các chỉ tiêu: Bảo vệ
nguồn lợi môi trờng, hạn chế gây ô nhiễm môi trờng, chuyển dịch cơ cấu kinh
tế
1.3. Cỏc yu t nh hng ti hiu qu hot ng SXKD ca doanh
nghip
1.3.1. Cỏc yu t khỏch quan
$)O&9&^
O&9&^-$D!*9*Cd-,#CHGB
HG&!uC:,MNM*,*9*HG&!uM:,M
#$9*?*&%H, H,:,M
#$*0$#$%&7b; *9*HG*0$( *305*
M*;6H$&!:,M#$*0$#$
%&CG!"#$%&#$*+&,6*fB!
1 *M& 4c3HG;7O&9&^:?
-Bv*0$!@B#$!@#$%&*;HG w$
13
5$&!*0$!B7O&9&^$
!*#$%&!!&9&^ !

:x%*#$%& C.*9*:,M
#$*0$!B7( $*9**P:9*6H$*9*Bf*
*9*P*;,JM%H,:,M
#$*0$#$%&7O&9&^*;1C.*/
*;1   Bd*,#$%&&917P*M*0$
C&9&J-Ma!f* *;,J%H,:,
M#$*0$#$%&7(!#$! !@ 
6A0&9&CB%H,[:xI7(.*
#$%&:x 3#$-M*P:,M
 ,EC$CI!&!*9*HG-,%
! !
-)O*P
1*E*P*0$b, ( *HG*9*
*P:9*E*g;HG*9*w?*B
:,M#$*0$*9*#$%&7O*P[
:x*;9*#54*9*Bf*+* 6#$6
6!.*DE*#$%&!J:,
M#$*0$!B7(.*!*P-M[Ec
B3.&9*:,M#$*9*#$%&
* + *;! $G:,M#$*0$
#$%&J**/<&;d
*)O
O !G64E-6 *;9*M%
H,:,M#$*0$#$%&7dJHE*#AE*
dJ*M.*0$:?dJ d!*0$
*P:9**0$KP&0*9*AI!k%!&9M
14
%&N *9*GE9*?*&*9*HG**+
g;9*?*&H, %H,:,M
#$*0$g#$%&7b; 1( *AG#?*9**P

:9*w!*P:9* *P*P:9**9*
+*9**P:9**9*#$%&N,JM*51
*:,M#$ H,:,M#$*0$!"
#$%&7O!*$ !:x4*SG*9*#$
%&*Q&91*Q!5*6%5H,:,M#$
*0$!B7( $BB#$$G:?M%6!*0$*9*E
0*$*/-*#$%&*+H$A!*.*
#$*0$!B
#)Od9>=
Od9>-$D!*9*GE%
&5*C&H9BE:E*0$#ANbAG 3GE
MHc* *;,J?*&$G9&:,M
#$*0$#$%&7$%&*Z*;1#GB .*.
C:,&S! !$&Q.&*+9* &Q
.&E:E*0$#AI :,M7O 3
GE G#*9*GE*!d9>HG7
c)O *%
( G$G3***9*!$#e$M!
!x-6****9*!$@*uC7$%&!E
:,M#$*0$!B*;%H,B&,*;!%E
+G0&*P9*7y$9* :L#5!
*9*.&^B%* *#$ M*$c!.
*$4&#$%&9*&I#$!
-.**I.&^!$H,#$.7zE*
%*;1-C!#$%&@!-
15
*.*:?$G[*0$;7(;*;1!$*#$%&
&+#$[DB,I%*/:? -*0$
#$%&!@*;.*3*66!M7AG
#$%&*+*A*3$*&P!$*%! *&P*

6*f&91'l{)*%!*!B7
|)OHE*
 *+9%$GB!
HE**;:f*,JH,:,M#$*0$
#$%&7K9**P:9*-,$G!J*L$:?[$G
-*P3**-0-E0, 
*P%9.&9* !d3$*9*HE*$*+ :L
#5 9*;6H$*0$#$%&*;,
J:,M#$*0$#$%&*Z
3#$%&7OHE*[ *I:J1*9*#$
%& A*$%H,:,M#$*0$!B7
1.3.2. Các yếu tố chủ quan
( *9*AE9*H$:?,J;J6%
H,:,M#$*0$#$%&*\.*HG-J
*9*GE-6#$%&AG 3GE*;,J?*
&H,#$*0$#$%&7
$)BH,^#$%&
O#$%&-H,^E:L#5.&^DA?*
:xA*$.*%H,:,M#$7;H,^
\R&,*;B[*f*H,^*;f*d?*:9
 d7(H,^*\&,-[*f*&A*.&9*3$
*9*-&C*9A#$%&-:L#54C#5
.*d?**0$/A62!$:?EM.&^C
16
 D-1?*%%!5**0$#$%&8:,
M#$*0$#$%&.**Z-J-!9GH,^*0$
#$%&7M*,!@*0$#$%&gHG!< 
#$*:,MH9B:,MGA:?
**.*65:,&S!*9**!J*9*
*%*1!$99 *Z*9*H9B6*9*-%&9&

*$*9*w$5*0$( *7FCG:? *$GM-
:,M#$*0$ -#$%&&5*M $\
 *0$-!9GH,^7y!9GH,^.&^AG#?!
*:,M#$$@*&Q.&BB?**0$#$
%&*;:?&A*%!5*513$*9* 6-!9G
H,^!- -9!:9&*C-2
3*.*.&^&!-*I7
-)zE$I E
K  ?*%*9**0$#$%&
.&*9*GE:,M$*0$*,C*M #*5*1#$
%&*;%H,BMH$A! +*0$#$%&
 M$7K;1;*M.$ %*+1
 :,M#$ *9*[*f*$.&^
%01#$%& :,M#$*;
%H,*$7F%*G1#5&,.* 2!,!-,B
$G*0$$7}?*.$ GEH$@6
H$?*&d:M$B:L#5!9G!;*#AG*G
-7g;*;9*?*&%H,:,M
#$7( G$G !.$@*uC*;:,&S! G* 
\R$&,*;BM1*;19&f.*
*9*G6*+; G&+ */;6+!H$@*0$GE$
7
17
y6*GE$I C&*0$$
*/,J?*&%H,#$*0$#$%&B
I !-&+*M 6*&P*0$#$%&D
;*\9*A!^*0$$#$%&7
( GE$IBE*/ !GE*;$\
HGH,*0$#$%&7!?* 
*P*0$#$%&3*Z,!-,*#$%&#GB

:,M#$[! *\4&*#$%&+
[!$-&*%:,M%I2!A*$
*M.:,&S!*/$#9*9*:,&S!A*$
3!<*;.!JHG!+:,MAG#?I%N
*)zE*I*M[*f*
KI*M[*f* :?:&&*9*&\-$*9**f*5#$
%&:?:&& G.&^$@**9*!*0$g-&C
 *0$g*9A.*&9GE$B%H,*%* M
;P !%*%H,-$Q!*,#$%&7&,
#$%& */*;*I*M[*f*.&^ &9G%H,$G
%* G*+*;!-!9GH,^*;B ,d#$
 **I*M[*f*  *-*+*
#$7
#)B&91*I:JC*MuC f#5$@*u
C
$%&&,-? !!!B-2*9*?C
 [!#C&3-$@*uC6H$
w?*:,M*0$#$%&!B7FM G;!$\
:f*H$@%H,:,M#$B;,JM
d:M$ *M.:,&S!7,&S!#*5*; !
.uC*$!*;1f3 .*!@
18
#Q:3:,&S!#*5*Q9*7$@*uC
&,9&#541!7
c)b<*P:,&S! *9*[*f*65:,&S!
( *M.*0$:,&S!3<*P!$Bf*-6
 *0$:,&S!!~!-$-B%777 3GE*
$1.*7K9*<*P*0$:,&S! AEH$@
HG,d*$*0$#$%&;&&+ %*
GPSG$E*65:,&S! !*I:J*:?D &9

1*0$#$%&6*;,JM%H,#$*0$
#$%&7
65 A*E*QH9B:,M#$*0$
#$%&;HG*9*A9**0$H9B:,M
#$7$%&:,M$:,&S!*;65.*$G!
H$@M7E*65:,&S!HGE*:,M
&*fG6C%7
|)K9*,!-,G6C%
(G6C% !3GE+ 1
.*E*9*#$%&:,M7E.*0*I*M*M
.9*,*0$G6C% PD-*0$%**fG6
C%,J%H,:,M#$*0$#$%&7
1.4. Các phương pháp phân tích hiệu quả SXKD
b199%H,!*9**P9* *;*I:J
$@*$:L#5*9*&I&9&:$=UVVt>rtY
1.4.1. Phương pháp so sánh
bAG &I&9&*0G#Q&AP*
#$19*!f*-*0$*9**Z6&AP*7b1
 .**+9*:EE*1::99*%1::9
19
!5*61::97
>9*:EE*1::9=
•6*f&-E*dJ*0$*9**Z
6:EE*1::9 *Z6Ja*7
•6*f&?*%%!5#$g
,$d!::9*Qad!*7
•6*f,d9&f*+*0$*;1:
:9!f*?*!f*.&D7
>b%1::9.**9**Z6=
•j,EM#*0$*Z6

•b,!-,PEM&I&9&P*9**Z6
•b,!-,PEMIP*9**Z6*,:E.
$ 97
>O5*6::9&AP*#$=
•9*!f*-G%E !f*-IE
*Q-*0$*Z6&AP*7
•Of*-G%E=.*9*6*I:J::9:E*0$
*Z63$$a=a&AP* aE*7
•Of*-IE= H,::93$:E?*:E
E*.**Zc!%:E*0$*Z6*;6H$c
HG!*0$*Z6&AP*7
:9G%E=
:EG%E !f*-1%HG!E.9!*Z
6 ;$ $1!*517bIP %C
9*7Of*9G%E.*9*6*I:J::9:E
20
*Z63$$a7
:9IE=
Of*-IE H,::93$?*:EE*
.**Zc!%:E*Z6*;6H$cHG
HG!*0$*Z6&AP*7
:9*:E-BHA
>E-BHA :E-1%!f*!<.*0$*9*I
-2*9*:$=y2!@*6%*:E3$*9*I;2!&,9
9H9<*1!*0$g[!-&C$G[1*9*%.*;
*QP*M7
>E::9-BHA$:x99.*BB*:?-
:E.*M.H9B:,M#$99
&91*0$#$%&7
1.4.2. Phương pháp chi tiết chỉ tiêu nghiên cứu

jI&9& G.*?*%c3:$=
$)Kc*9*-&C*M 
KZ6**Z6c*9*-&C*M *Q:?-1
%.*0$*9*-&C;:x4&P*M%*99
*P9*H,.*7;&I&9&*c-&C*M
 .*:L#5&AP*!@!<H0$:,M
#$7
FP#5=€9:,M*%&*+.** *9*-&C=
€9 &S! !-2G6C%*0$(9 &S! !
-2G6C%*0$< 9*0$#5*5?*9
*0$:,&S!#J#$777
-)Kc$
21
H,#$-$*/ H,*0$!H9B7
G6A*0H$<*9*H$9*$?*%
H9B;gI$9*$P
#5=€9:,.:,&S!&,?*%cg
9gH^d! E$7I?
I!#$:E!$ -9$g$d!*/
$7F%**c$4&99.*&%E*
&91*0$H$*9*a9*$g;B!
G6A ,&9&*;%?*1A*$%H,7O<9*
&AP**c$*/4&$6*f&%*0$*9**Z
6*;6H$$=}. 9!$ #?3.
 -9$i.E.**M&'G)*%*AG& 
 i.G6C%*M&&9E.:,&S!:,M777g
;&9%3GE,J?*&?*%*9**Z
6H9B7
*)Kc$1! &!#$
H,:,M#$*0$(.*?*%-J*9*-&C

&AJ[:,M777$G*0$*9**L$ $P%&?*
*(7H$*9**Z699*$=9#$
9*&P9@777**9*-&C! 99!f*9.&^
$G*$ %*?*%!f*9*0$*9*-&C 7
K/H$;! &9%*9*-&C6*C%*?*
%*9**Z6$9*,d! %*:L#5*9*GE
7jAP**c$1!4&$99H,?*%
*9-7
1.4.3. Phương pháp loại trừ
}g &I&9&2!9*!f*,J*0$g
AEH,#$-2*9*9*:?,J*0$
22
gAE GBg,J*0$AE9*7Kv
&AP**Z6[#$65:,&S!*;1HG:?,
J*0$$AE=
>}. 9-9$.*P-2I?6'*9**777)
<*I@.'M777)7
>€9-9$*0$!Ij 965.*P-2I
7K,$AE6*QD,J[#$
19*!f*,J*0$!AE G&,g,
J*0$*9*AE9*7OECG*;1?*%-2$*9*:$
AG=
K9*fM=K;1#?$ &]&$G:?,J+.
gAE .*@ &I&9&•$G6 ‚7
K9*f$=K;1$?*& !f*-*0$gAE
 .*@ &I&9&•E*6%*‚7
$)jI&9&$G6 
F&I&9&•$G6 ‚*4$*;19*.*
,J*0$*9*AEH$%*$G+. 6&*9*
AE19*:E*0$*Z6AE;$G[7?*%

&I&9& G*+H9%*9*G6*:$=
>C&!EH$%9@**0$*9*AESJ*Z6
&AP*c!B?MgAE:E.AE*M
.i.&*;AE:E.$G*M.BAE
*0G&*AEfG7
>}+.$GAE..*$G*DAE
*MiAE.*$GBMG9?*AE*$.*$G
B3G6aE*iAE.*$GBMG9?**f!"
+$GP$9*0$+$G;iMGH,P.*g
23
H,+$G*;$9*.*!f*,J*0$AE;
'H,+$G**0$+$G+6 :aE*)7
>[:E!f*,J*0$*9*AE&,-2E.&A
P*' :E*6%*3$a&AP* aE*)7
-)jI&9&:E*6%*
jI&9&:E*6%* .&<-%*0$&I&9&
$G6 ;@+G0*9*-* &I&9&
$G6 7(;9*J*":L#5*6%*3$a&AP*
aE**0$gAE19*,J*0$AE;*Z6
&AP*7
1.4.4. Phương pháp liên hệ
O@H,#$*;!E6%$3$*9*!<*9*
-&C777ƒ1.9*9*!E6%; *9*&I&9&6
&AP*#$*\:L#5&[-*9*&I&9&6%
=6%*AE6%GP &GP7777
$)jI&9&6%*AE
H9B#$*0$(B !E
6%*AE7KAE :?*A-2.3$$!<3$*9*GE
*0$H9B7FP#53$ DE3$*9*D
 *3$*+:L#5E ,d$93$DG

 :L#5C7jI&9&6%*AE.*:L
#5*9*C& AG#?* $G*,*
9**916*f*9*!E6%.*0$*9*GE H9
B#$7
-)jI&9&6%?*G
} !E6%c!9*3$*9**Z6&AP*
*v#$*;H$%*Q*. -9$ 9-9
24
$.C*;H$%*Q*9 777!E
6%?*& Gc!f*&5*3$*9**Z6*;1&A 
$H$%*0G=
•}6%?*&=€3$*9**Z63$.C9
 7773.& G*9*!E6%H$!*Z6
6H$ =€9-9d'<*9 ,!):x !.Cd777
•}6%9&=} H$%3$*9**Z6;!f*&5
*3$*4.*9*-2!%:E67.&*+
E6:E%+1,!-,P*P9**0$!E6%B%:E
 G.*9*c*f***0$%:EIH$7
*)jI&9&6%&GP
} !E6%3$*9**Z6;!f*6%.*9*
ck% *6%-[=}6%3$d
:M:,.*AGAd!'*$:* &6):Ed!$9*3$.
&A-;d:M*AGD3$.E:L#5k:M:
*0$E7773.& G!E6%3$*Z6&AP*
' !:E)*9*AE'-:E)*;# !ug$7ƒ1HG
 !GP$#Q*9*C99*$&]&$-,
IH$ &IB*S*777K/*;1#Q&A !:E*0$
,P*9@*19*,J*0$*9*AE!f*-
*0$*Z6&AP*7G63!E6%&f*& G*Z:L#5
&AP**G6<*&AP*D-&5*5*G6*+

*0$H,^7
1.4.5. Các phương pháp phân tích khác sử dụng trong phân tích kinh
doanh
( *9*&I&9&&[-6&AP*#$*\:L
#5!:E&I&9&&AP*9*=&I&9&6%?*
25