MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯNG TỔ CHỨC SỬ DỤNG PHẦN MỀM KẾ TOÁN DOANH NGHIỆP VIỆT NAM

51
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
WXWXWX




TRẦN PHƯỚC



MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO
CHẤT LƯNG TỔ CHỨC SỬ DỤNG
PHẦN MỀM KẾ TOÁN
DOANH NGHIỆP VIỆT NAM


Chuyên ngành: Kế toán – tài vụ và phân tích hoạt động kinh tế

Mã số: 5.02.11



LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ

Người hướng dẫn khoa học
1. PGS.TS. PHẠM VĂN DƯC
2. TS. BÙI QUỐC ĐỊNH

TP.HỒ CHÍ MINH - NĂM 2007



52
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục các sơ đồ, hình
MỞ ĐẦU 1
Chương 1 - TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN, HỆ THỐNG THÔNG TIN KẾ TOÁN
1.1 Tổng quan về kế toán 4
1.1.1 Bản chất của kế toán 4
1.1.2 Đối tượng của kế toán 6
1.1.3 Vai trò, yêu cầu nguyên tắc của kế toán 10
1.2 Hệ thống kế toán doanh nghiệp 18
1.2.1 Chứng từ kế toán 18
1.2.2 Tài khoản kế toán 20
1.2.3 Sổ kế toán 20
1.2.4 Báo cáo tài chính và báo cáo kế toán quản trò 21
1.3 Hệ thống thông tin kế toán 23
1.3.1 Khái niệm về hệ thống thông tin kế toán 23

1.3.2 Cấu trúc hệ thống thông tin kế toán 27
1.3.3 Phần mềm kế toán 34
1.3.4 Tổ chức hệ thống thông tin kế toán trong doanh nghiệp 39
1.4 Các yếu tố chi phối đến hệ thống thông tin kế toán 46
1.4.1 Môi trường pháp lý 46


53
1.4.2 Môi trường kinh doanh 48

Chương 2 - THỰC TRẠNG TÌNH HÌNH TỔ CHỨC SỬ DỤNG PHẦN MỀM
KẾ TOÁN Ở CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
2.1 Lược sử sự hình thành và phát triển của hệ thống thông tin kế toán
ở Việt Nam 51
2.2 Các quy đònh của pháp luật về việc ứng dụng công nghệ thông tin
vào công tác kế toán 57
2.3 Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kế toán ở
các doanh nghiệp 64
2.3.1 Thực trạng ứng dụng sản phẩm công nghệ phần cứng 64
2.3.2 Thực trạng về ứng dụng sản phẩm công nghệ phần mềm 66
2.3.3 Thực trạng về tổ chức kế toán trong điều kiện ứng dụng công
nghệ thông tin 68
2.3.4 Đánh giá thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin 72
2.4 Đánh giá về phần mềm kế toán và tổ chức sử dụng phần mềm kế
toán ở các doanh nghiệp tại VN 76
2.4.1 Đánh giá các phần mềm kế toán 76
2.4.2 Đánh giá tổ chức sử dụng phần mềm kế toán 102
Chương 3 - MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯNG TỔ CHỨC SỬ
DỤNG PHẦN MỀM KẾ TOÁN CHO CÁC DOANH NGHIỆP TẠI VIỆT NAM
3.1 Các quan điểm làm căn cứ cho các giải pháp được đề xuất 117

3.1.1 Quan điểm về tổ chức hệ thống thông tin kế toán 117
3.1.2 Quan điểm về cung ứng và tổ chức sử dụng phần mềm kế
toán 118
3.2 Các giải pháp tổ chức sử dụng hiệu quả phần mềm kế toán 121


54
3.2.1 Giải pháp về tổ chức khảo sát để xây dựng hệ thống thông
tin kế toán trong doanh nghiệp 121
3.2.2 Giải pháp về quy trình lựa chọn phần mềm kế toán 132
3.2.3 Giải pháp thiết kế bộ mã hóa thông tin kế toán 138
3.2.4 Giải pháp tổ chức hệ thống kiểm soát nội bộ trong môi
trường tin học 146
3.3 Các giải pháp về tổ chức thiết kế phần mềm kế toán 148
3.3.1 Giải pháp về tổ chức thiết kế phần mềm kế toán dành cho
các doanh nghiệp nhỏ và vừa 148
3.3.2 Giải pháp về tổ chức thiết kế phần mềm kế toán dành cho
các doanh nghiệp có quy mô lớn 166
3.4 Các kiến nghò hỗ trợ để nâng cao chất lượng sử dụng phần mềm
kế toán 183
3.4.1 Đối với Nhà nước 183
3.4.2 Đối với doanh nghiệp 189
3.4.3 Đối với công tác đào tạo 191
KẾT LUẬN 194
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ 196
TÀI LIỆU THAM KHẢO 197
PHỤ LỤC

55

DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang

Bảng 2.1 Các bộ phận trong doanh nghiệp ứng dụng công nghệ thông tin 69
Bảng 2.2 Khả năng tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm của phần mềm
kế toán 80
Bảng 2.3 Phương pháp kết chuyển dữ liệu 83
Bảng 2.4 Dấu vết kiểm soát trong các phần mềm 85
Bảng 2.5 Bảo mật dữ liệu kế toán 87
Bảng 2.6 Kiểm soát xử lý dữ liệu kế toán 91
Bảng 2.7 Các báo cáo về doanh thu bán hàng 94
Bảng 2.8 Các báo cáo về mua hàng 95
Bảng 2.9 Các báo cáo về hàng tồn kho 97
Bảng 2.10 Phần mềm kế toán đang sử dụng 105
Bảng 2.11 Mức độ thỏa mãn tổ chức sử dụng của phần mềm kế toán 108
Bảng 2.12 Mức độ thỏa mãn yêu cầu công việc của phần mềm 112

56

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Tiếng Việt
- CSDL Cơ sở dữ liệu
- CNTT Công nghệ thông tin
- CLTG Chênh lệch tỷ giá
- DN Doanh nghiệp
- GTGT Giá trò gia tăng
- HTTT Hệ thống thông tin
- Tp.HCM Thành phố Hồ Chí Minh
- VN Việt Nam

Tiếng Anh
- ADSL Asymmetric Digital Subscriber Line
- AIS Accounting Information System
- ERP Enterprise Resource Management
- GAAP General Accepted Accounting Practices
- MIS Management Information Systems
- LAN Local Area Network
- N/A Not Applicable
- WAN Wide Area Network

WX





57


DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ – HÌNH
Trang
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1 Hệ thống thông tin kế toán 26
Sơ đồ 1.2 Quy trình xử lý hệ thống thông tin kế toán 27
Sơ đồ 1.3 Các giai đoạn tổ chức triển khai hệ thống thông tin kế toán 40
Sơ đồ 2.1 Sự phát triển hệ thống thông tin kế toán 51
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ dòng dữ liệu của quy trình bán hàng Phụ lục 6
Sơ đồ 3.2 Quy trình xử lý bán hàng thông qua Internet Phụ lục 7
Sơ đồ 3.3 Sơ đồ dòng dữ liệu của quy trình mua hàng Phụ lục 8
Sơ đồ 3.4 Quy trình xử lý mua hàng qua Internet Phụ lục 9
Sơ đồ 3.5 Quy trình quản lý nhân sự và tiền lương Phụ lục 10
Sơ đồ 3.6 Quy trình quản lý tài sản cố đònh Phụ lục 11
Sơ đồ 3.7 Quy trình sản xuất Phụ lục 12

HÌNH
Hình 2.1 Tổng máy tính và thiết bò ngoại vi trong doanh nghiệp 64
Hình 2.2 Số máy tính sử dụng trong doanh nghiệp 65
Hình 2.3 Số lượng máy tính (bộ) trung bình trên một doanh nghiệp 66
Hình 2.4 Tình hình ứng dụng phần mềm 66

Hình 2.5 Hình thức kết nối Internet trong doanh nghiệp 67
Hình 2.6 Hình thức kết nối mạng nội bộ trong doanh nghiệp 68






58

SƠ ĐỒ - BẢNG - HÌNH
Trang
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1 Hệ thống thông tin kế toán 26
Sơ đồ 1.2 Quy trình xử lý hệ thống thông tin kế toán 27
Sơ đồ 1.3 Các giai đoạn tổ chức triển khai hệ thống thông tin kế toán 41
Sơ đồ 2.1 Sự phát triển hệ thống thông tin kế toán 48
Sơ đồ 3.1 Sơ đồ dòng dữ liệu của quy trình bán hàng Phụ lục 6
Sơ đồ 3.2 Quy trình xử lý bán hàng thông qua Internet Phụ lục 7
Sơ đồ 3.3 Sơ đồ dòng dữ liệu của quy trình mua hàng Phụ lục 8
Sơ đồ 3.4 Quy trình xử lý mua hàng qua Internet Phụ lục 9
Sơ đồ 3.5 Quy trình quản lý nhân sự và tiền lương Phụ lục 10
Sơ đồ 3.6 Quy trình quản lý tài sản cố đònh Phụ lục 11
Sơ đồ 3.7 Quy trình sản xuất Phụ lục 12

BẢNG
Bảng 2.1 Các bộ phận trong doanh nghiệp ứng dụng công nghệ thông tin 67
Bảng 2.2 Khả năng tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm của phần mềm
kế toán 78
Bảng 2.3 Phương pháp kết chuyển dữ liệu 81

Bảng 2.4 Dấu vết kiểm soát trong các phần mềm 83
Bảng 2.5 Bảo mật dữ liệu kế toán 85
Bảng 2.6 Kiểm soát xử lý dữ liệu kế toán 88
Bảng 2.7 Các báo cáo về doanh thu bán hàng 91
Bảng 2.8 Các báo cáo về mua hàng 92
Bảng 2.9 Các báo cáo về hàng tồn kho 94
Bảng 2.10 Phần mềm kế toán đang sử dụng 102