Học phần máy xây dựng - chương Máy làm đất

Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
1
HỌC PHẦN
MÁY XÂY DỰNG
Giảng viên phụ trách
NCS.ThS. ĐẶNG XUÂN TRƯỜNG
Email:

Blog:
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
2
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Giáo trình chính:
ª Máy xây dựng – NguyễnVănHùng(chủ biên) –
NXB Khoa họckỹ thuật – 2006.
Giáo trình tham khảo:
ª Máy xây dựng – Lê VănKiểm–Trường ĐHBK
TP.HCM
ª Kỹ thuật thi công tập1và2–Đỗ Đình Đức(chủ
biên) – NXB Xây dựng - 2004
ª Máy xây dựng– Vũ Minh Khương– NXB Xây dựng
- 2004
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
3
CHƯƠNG IV:
MÁY LÀM ĐẤT
I. Đặc điểm chung và phân loại
1. Đặc điểm chung

 PhầnlớnMáylàmđấtcóbộ phậncôngtácvừa làm nhiệm
vụđào phá đấtvừa làm nhiệmvụ di chuyển đất.
 Việcsanvàđầmlènđất để giảmthể tích và tăng khối
lượng riêng của đấtthường sử dụng máy chuyên dùng và
mộtphầncóthể nhờ chính trọng lượng bảnthâncủamáy
trong quá trình làm việc.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
4
2. Phân loại:
Máy làm đất đượcphânloạitheochếđộlàm việc (liên tục
hay theo chu kì), theo mứccơđộng (tự hành, kéo theo hay
nửa kéo theo), nhưng chủ yếu đượcphânloạitheocông
dụng như sau:
 Máy đào đất
 Máy đào và vận chuyển đất
 Máy đầm đất
 Máy làm công tác chuẩnbị
 Các thiếtbị phụ trợ khác.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
5
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
6
II. Máy đào mộtgàu
1. Máy đào gàu thuận(gàungửa)
 Máy đào gàu thuậncòngọilàmáyđào gàu ngửa.
 Máy đào gàu thuậncóloại điềukhiểnbằng cáp
và có loại điềukhiểnbằng thuỷ lực.

 Máy đào gàu thuận điềukhiểnthuỷ lựccóloạixả
đấtquađáy gàu và có loạixảđấtbằng cách xoay
gàu để úp miệng gàu hướng xuống.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
7
Máy đào gàu thuận điều khiển thủy lực
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
8
Bộ phậncôngtác:
 Cấutạogàuxúccủa máy xúc gàu thuậncóđáy gàu
điềukhiểnmở bằng cách giậtdây
1. Mấu giữ chốt;
2. Chốt;
3,4. Các thanh tạo lỗ
dẫn hướng chốt;
5. Đòn kéo chốt;
6. Xích kéo mở chốt;
7. Đáy gàu;
8. Thành sau;
9. Tai gàu liên kết
khớp với tay gàu;
10. Đai
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
9
 Cấu tạo chung của máy xúc gàu thuận điều khiển bằng cáp:
Máy đào gàu thuận điều khiển bằng cáp
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường

MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
10
Quá trình làm việc:
Máy xúc gàu ngửalàmviệc theo chu kỳ trên từng vị
trí đứng củamáy,mỗichukỳ gồm 4 giai đoạnsau:
 Xúc và tích đất vào gàu
 Quay gàu đếnnơidỡ tải
 Dỡ tải(đổ đấtrakhỏi gàu)
 Quay gàu không tảitrở lạivị trí đào để bắt đầu
chu kỳ kế tiếp
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
11
 Trong mộtchukỳ làm việc máy không di chuyểnmàchỉ
đứng tạimộtchỗ,vìvậyphảichọnvị trí đứng củamáy
sao cho vùng làm việccủamáybaophủ cả vùng lấy đất
và vùng dỡ tải, tứckhả năng vớigàucủamáyphảivớitới
đượcvị trí xúc đấtvàvị trí dỡ tải.
 Để tích được đấttronggàu,trướchếtphải đóng đáy gàu.
Việc điềukhiển đóng đáy gàu như sau: nâng cầnkếthợp
vớihạ tay gàu, khi tay gàu nghiêng 10
0
hoặcnhỏ hơn10
0
so vớiphương thẳng đứng thì đáy gàu sẽ tựđộng đóng
lạidotrọng lượng bản thân, khi đóchốt2sẽđượcgiữ
trong mấu1vàđáy gàu cũng đượcgiữởtrạng thái đóng.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
12

 Hạ cầnkếthợpvớinânggàutừ dướilênđể xúc
đất vào gàu, chiều dày phoi cắtvàlựctácdụng
vào gàu tăng dầntừ dướilênnêngọilàcắt
thuận, vì vậy máy xúc gàu ngửacòngọilàmáy
xúc gàu thuận.
 Sau khi tích đất vào gàu thì nâng gàu rồiquay
đếnvị trí dỡ tải.
 Để dỡ tảixảđấtkhỏi gàu thì điềukhiểnmởđáy
gàu bằng cách giậtdây6,đòn 5 sẽ kéo chốt2
trượtkhỏimấu1vàđáy gàu sẽđượcmở ra.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
13
 Việcmởđáy gàu xảđấtquáđộtngộtsẽ tác động
lớnlênphương tiệnvận chuyển, để giảmlựctác
động này, ngườitachế tạogàuxúccóđáy gàu
mở hai cấp.
 Sau khi xảđất xong thì quay gàu không tảivề vị
trí đào đất, lại đóng đáy gàu và bắt đầuchukỳ
kế tiếp.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
14
Quá trình cắt đất của máy đào gàu thuận
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
15
Thao tác 1 chu kì của máy đào gàu thuận
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất

16
Các kiểu đào của máy đào gàu thuận:

Đào dọc đổ bên
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
17

Đào dọc đổ sau
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
18

Đào ngang
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
19

Các kiểu đào theo bề rộng hố móng
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
20
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
21
2. Máy đào gàu nghịch (gàu sấp)
 Máy đào gàu nghịch có thể làm việc đượcvới đấtcấpIV,
thường được dùng để đấtvàvậtliệucátđá ở mứcthấp
hơncaotrìnhmáyđứng; đào rãnh để lắp đặt đường
ống, cáp điện; đào kênh mương, hố móng.

 Gàu có thểđượcthaybằng thiếtbị ngoạm để ngoạmrác
hoặcthaybằng gàu ngoạm để ngoạm đất.
 Máy xúc gàu nghịch thường được dùng làm máy cơ sở
để chế tạo thành các loại máy chuyên dùng khác và máy
cắmbấcthấm không chuyên dùng.
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
22
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
23
Máy đào gàu nghịch
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
24
Các kiểu đào của máy đào gàu nghịch:
(a) Đào dọc – (b) Đào ngang
Giảng viên, ThS. Đặng Xuân Trường
MÁY XÂY DỰNG – Chương IV: Máy làm đất
25