Sinh 11 - Bài 48

CÂU HỎI THẢO LUẬN:
1. Cường độ và thành phần của phổ
ánh sáng như thế nào từ xích đạo đến
các cực và từ mặt nước đến đáy sâu?
2. Ánh sáng biến đổi theo những chu
kì nào?
Ánh sáng phân bố không đều theo
không gian và thời gian.
3600 A
0
7600 A
0
Tia tử ngoại
Ánh sáng nhìn thấy
Tia hồng ngoại
λ
3600 A
0
7600 A
0
Tia tử ngoại
Ánh sáng nhìn thấy
Tia hồng ngoại
λ
- Tham gia vào
sự chuyển hoá
Vitamin ở ĐV.
- Có thể huỷ
hoại chất nguyên

sinh, hđ của hệ
enzim và gây
ung thư da.
- Tham gia vào
sự chuyển hoá
Vitamin ở ĐV.
- Có thể huỷ
hoại chất nguyên
sinh, hđ của hệ
enzim và gây
ung thư da.
3600 A
0
7600 A
0
Tia tử ngoại
Ánh sáng nhìn thấy
Tia hồng ngoại
λ
- Tham gia vào
sự chuyển hoá
Vitamin ở ĐV.
- Có thể huỷ
hoại chất nguyên
sinh, hđ của hệ
enzim và gây
ung thư da.
- Tham gia vào
sự chuyển hoá
Vitamin ở ĐV.

- Có thể huỷ
hoại chất nguyên
sinh, hđ của hệ
enzim và gây
ung thư da.
- Cung cấp
NL cho QH.
- Qđ đến
thành phần
cấu trúc hệ
sắc tố, sự
phân bố của
TV,…
- Cung cấp
NL cho QH.
- Qđ đến
thành phần
cấu trúc hệ
sắc tố, sự
phân bố của
TV,…
3600 A
0
7600 A
0
Tia tử ngoại
Ánh sáng nhìn thấy
Tia hồng ngoại
λ
- Tham gia vào

sự chuyển hoá
Vitamin ở ĐV.
- Có thể huỷ
hoại chất nguyên
sinh, hđ của hệ
enzim và gây
ung thư da.
- Tham gia vào
sự chuyển hoá
Vitamin ở ĐV.
- Có thể huỷ
hoại chất nguyên
sinh, hđ của hệ
enzim và gây
ung thư da.
- Cung cấp
NL cho QH.
- Qđ đến
thành phần
cấu trúc hệ
sắc tố, sự
phân bố của
TV,…
- Cung cấp
NL cho QH.
- Qđ đến
thành phần
cấu trúc hệ
sắc tố, sự
phân bố của

TV,…
Tạo nhiệt.
Tạo nhiệt.
Tếch
lim
Cây riềng
cà phê
Phong lan
Thông Caribê
Dầu rái
Phi lao
Vạn niên thanh lá đốm
Xà cừ
Lúa nước
Hãy sắp xếp các cây trên vào 3 nhóm
thích nghi với các điều kiện chiếu sáng
khác nhau?
Nhóm cây ưa sáng:
Tếch
Thông Caribê
Phi lao
Xà cừ
Lúa nước
Nhóm cây ưa bóng:
Vạn niên thanh lá đốm
Lim
Cà phê
Riềng
Nhóm cây chịu bóng:

Dầu rái
Quan sát hình 48.2 SGK.
Do nhu cầu ánh sáng khác nhau, TV
phân bố theo những tầng khác nhau
trong rừng hay khối nước. Ở vùng ôn
đới hình thành cây ngày dài và cây
ngày ngắn.
B ẢNG 1.1. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM THÍCH NGHI CỦA CÂY ƯA SÁNG
VÀ CÂY ƯA BÓNG VỚI ĐIỀU KIỆN CHIẾU SÁNG KHÁC NHAU
ĐẶC
ĐIỂM
CÂY ƯA SÁNG CÂY ƯA BÓNG
NƠI
PHÂN
BỐ
Cây mọc nơi trống trải, thân thấp, nhiều
cành, tán rộng. Hoặc là cây có thân cao,
tán lá phân bố ở tầng trên của tán rừng…
Cây mọc dưới tán của cây khác hoặc
trong hang, nơi bị các công trình nhà
cửa… che bớt ánh sáng.
THÂN
CÂY
- Cây mọc nơi trống trải có cành phát đều
ra các hướng. Cây thuộc tầng trên của tán
rừng có thân cao, cành cây tập trung ở
phần ngọn.
- Thân cây có vỏ dày, màu nhạt.
- Thân cây thấp, phụ thuộc vào chiều

cao của tầng cây và các vật che chắn
bên trên.
- Thân cây có vỏ mỏng, màu thẫm.
LÁ
CÂY
- Phiến lá nhỏ, dày, cứng, có nhiều lớp tế
bào mô giậu.
- Lá cây có màu xanh nhạt.
- Phiến lá lớn, mỏng, gân ít. Mô giậu
kém phát triển.
- Lá cây có màu xanh sẫm.
CÁCH
XẾP
LÁ
Lá thường xếp nghiêng, nhờ đó tránh bớt
những tia sáng chiếu thẳng vào bề mặt lá.
Lá nằm ngang. Thường có cách sắp
xếp xen kẽ nhau.
SINH
LÍ
Quang hợp đạt mức độ cao nhất trong
môi trường có cường độ chiếu sáng cao.
Cường độ hô hấp, thoát hơi nước mạnh.
Có tính hướng sáng.
Quang hợp đạt mức độ cao nhất trong
môi trường có cường độ chiếu sáng
thấp.
Động vật chia làm hai nhóm:
+ Nhóm động vật ưa sáng: gồm những động vật hoạt động ban

ngày.
Màu sắc trên thân động vật có ý nghĩa
sinh học gì?
Sử dụng vị trí của Mặt trời
để đánh dấu và định hướng
nguồn thức ăn
Sử dụng vị trí của Mặt trời
để đánh dấu và định hướng
nguồn thức ăn
Sử dụng Mặt trời để
định hướng khi di cư.
Sử dụng Mặt trời để
định hướng khi di cư.
+ Nhóm động vật ưa tối: gồm những động vật hoạt động ban đêm, sống
trong hang, trong đất hay ở đáy biển sâu.
Giun đất rết dơi
Chim cú
Cá phát sáng
Ếch