THỂ ĐA BỘI

Trường: THCS T Nhì
Thành phố Vũng tàu
Hội giảng


KIỂM TRA BÀI CŨ:
Thể dò bội là gì? Các dạng dò bội ?
-
Thể dò bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có
một hoặc một số cặp NST bò thay đổi về số lượng.
- Các dạng dò bội: 2n -1, 2n + 1, 2n - 2…

III- THỂ ĐA BỘI
TIẾT 27
Ngày 9-11- 2010
Thế nào là bộ NST lưỡng bội?
2n = 6
1. Khái niệm:

2n =6
3n = 9
4n = 12
5n = 15
- Thế nào thể đa bội? Các dạng đa bội?
+ Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST
là bội số của n( nhiều hơn 2n).
+ Các dạng đa bội: 3n, 4n, 5n, 6n, 7n… .

III- THỂ ĐA BỘI
TIẾT 27

Ngày 9-11- 2010
1. Khái niệm: Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh
dưỡng có số NST là bội số của n( nhiều hơn 2n).
2. Đặc điểm của thể đa bội:

2n
4n
2n
2n
n
3n 4n
4n
Tế bào cây rêu
Cà độc dược táo
Củ cải

Quan sát các hình 24.1, 24.2, 24.3, 24.4, thảo luận nhóm,
trả lời các câu hỏi:
+ Sự tương quan giữa mức bội thể( số n) và kích thước
của cơ quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản ở các cây
nói trên như thế nào?
+ Có thể nhận biết cây đa bội bằng mắt thường qua
những dấu hiệu nào?
+ Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội
trong chọn giống cây trồng?

2n
4n
2n
2n

n 3n 4n
4n
Cà độc dược táo
Củ cải
3n
12n
9n6n
Tế bào cây rêu

+ Tương quan theo tỉ lệ thuận: Tăng số lượng NST
tăng kích thước tế bào, kích thước các cơ quan.
+ Nhận biết qua dấu hiệu tăng kích thước các cơ quan
của cây.
+ Có thể khai thác đặc điểm “ tăng kích thước của
thân, cành, lá, củ quả” để tăng năng suất cây trồng.
Thể đa bội có các đặc điểm gì? Ứng dụng ntn trong
chọn giống ?

Ứng dụng:
-
Tế bào đa bội có số lượng NST tăng lên gấp bội,
số lượng AND cũng tăng tương ứng
-
Quá trình tổng hợp các chất hữu cơ diễn ra mạnh
mẽ.
-
Kích thước tế bào, cơ quan sinh dưỡng lớn.
-
Sinh trưởng, phát triển mạnh, chống chòu tốt.
- Phổ biến ở thực vật.

- Tạo các giống cây trồng đa bội có năng suất cao, chất
lượng tốt.
Đặc điểm của thể đa bội:


III- THỂ ĐA BỘI
TIẾT 27
Ngày 9-11- 2010
1. Khái niệm:
2. Đặc điểm của thể đa bội: SGK
3. Ứng dụng:
- Tạo các giống cây trồng đa bội có năng suất cao, chất
lượng tốt.

Những nguyên nhân nào làm phát sinh thể đa bội?
Nguyên nhân:
-
Bên trong: Do rối loạn sinh lí tế bào cơ thể
-
Bên ngoài: Do các tác nhân vật lí( sốc nhiệt, phóng
xạ… ) hoặc tác nhân hóa học( consixin… )
1. Nguyên nhân gây đa bội:
IV. SỰ HÌNH THÀNH THỂ ĐA BỘI

2. Cơ chế phát sinh:
-
Quan sát hai sơ đồ ở hình 24.5 và cho biết trường hợp
nào minh họa sự hình thành thể đa bội do nguyên phân
hoặc giảm phân bò rối loạn?
-

Nêu cơ chế hình thành thể đa bội?
Gợi ý: Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp( nguyên phân,
giảm phân, giao tử 2n, hợp tử 4n ) điền vào dấu trong
các câu sau:
Từ tế bào 2n qua … (1) các cặp NST đã nhân đôi
nhưng… không phân ly tạo tế bào 4n. Hoặc qua (2)
các cặp NST không phân ly tạo nên… (3) , khi
thụ tinh sự kết hợp giữa giao tử 2n với giao tử 2n tạo
thành (4)

2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
4n=12
2
n
=
6
2
n
=
6
4n=12
4n=124n=12
12
1212
12
Sự hình thành thể tứ bội

a
1
2
1
2
1
2
1
2
b
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử
n
=
3
n
=
3

Chọn từ hoặc cụm từ thích hợp( nguyên phân, giảm
phân, giao tử 2n, hợp tử 4n ) để điền vào dấu trong
các câu sau:
giao tử 2n
hợp tử 4n
nguyên phân
giảm phân
(1)
(2) (3)
(4)

- a. Do nguyên phân ; b. Do giảm phân
- Cơ chế hình thành thể đa bội?
Từ tế bào 2n qua … các cặp NST đã
nhân đôi nhưng… không phân ly tạo tế bào 4n. Hoặc
qua các cặp NST không phân ly tạo nên…
, khi thụ tinh sự kết hợp giữa giao tử 2n với giao tử
2n tạo thành

2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
2n=6
4n=12
2
n
=
6
2
n
=
6
4n=12
4n=124n=12
12
1212
12
Sự hình thành thể tứ bội
a
1

2
1
2
1
2
1
2
b
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử
n
=
3
n
=
3

4n
2n


III- THỂ ĐA BỘI
TIẾT 27
Ngày 9-11- 2011
1. Nguyên nhân gây đa bội: sgk
IV. SỰ HÌNH THÀNH THỂ ĐA BỘI
2. Cơ chế phát sinh:
- Hợp tử 2n
Thể 4n

Nguyên phân
Các cặp NST không phân ly
- Tế bào 2n
giảm phân
Các cặp NST không phân ly
Giao tử 2n
Giao tử 2nGiao tử 2n x Hợp tử 4n
Thụ
tinh

III- THỂ ĐA BỘI:
TIẾT 27
Ngày 9-11- 2010
1. Khái niệm:
2. Đặc điểm của thể đa bội: SGK
3. Ứng dụng:
1. Nguyên nhân gây đa bội: sgk
IV. SỰ HÌNH THÀNH THỂ ĐA BỘI:
2. Cơ chế phát sinh:
Kết luận chung: SGK

a. n
b. 2n - 1
c. 2n - 2
d. Bội số của n( nhiều hơn 2n)
Câu 1: Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng
có bộ NST là :
Chọn ý trả lời đúng nhất trong các câu sau:
d

Câu 2: Cơ chế phát sinh thể đa bội là:
a. Một cặp NST nào đó không phân ly trong phân bào
b. Tất cả các cặp NST không phân ly trong phân bào
c. Một số cặp NST nào đó không phân ly trong phân bào

d. Cả a và c đúng.
Câu 3: Có thể nhận biết thể đa bội bằng mắt thường thông
qua những dấu hiệu nào?
a. Đếm số lượng NST trong nhân tế bào.
b. Sự tăng kích thước của các cơ quan sinh dưỡng, cơ quan
sinh sản
c. Sự tăng cường quá trình trao đổi chất
d. Cả a và c đều đúng.
b
b

-
Học bài và trả lời câu hỏi SGK.
-
Đọc bài 25sgk
-
Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về giống
cây trồng đa bội
DẶN DÒ