Tiet 120On tap lam van

Tiết 120 Làm văn : Ôn tập làm văn
Ngày soạn : 19/4/2011, Ngày giảng : 22/4/2011, Tuần học : 36
A.Mục tiêu bài học :
1.Kiến thức :
- Đặc điểm , yêu cầu và cách thức tiến hành các thao tác: phân tích, so sánh, bác bỏ, bình
luận
-Yêu cầu và cách thức tóm tắt văn bản nghị luận
- Yêu cầu và cách thức viết tiểu sử tóm tắt và bản tin
2.Kĩ năng :
- Phân tích đề, lập dàn ý bài văn nghị luận xã hội, nghị luận văn học
- Viết đoạn văn , bài văn nghị luận vận dụng các thao tác so sánh, bác bỏ, bình luận.
- Tóm tắt văn bản nghị luận.
- Viết tiểu sử tóm tắt và bản tin
B.Phơng tiện thực hiện :
- Chuẩn kiến thức kĩ năng Ngữ văn 11
- SGK,SGV Ngữ văn 11, tập 2
- Giáo án Ngữ văn 11 học 2007-2008
- Giáo án tham khảo mạng (bachkim.vn)
C.Phơng pháp thực hiện :
- Đọc, tìm hiểu, gợi tìm, thảo luận nhóm, phân tích phát huy chủ thể HS, hệ thống hoá kiến
thức bằng bảng biểu.
- Soạn giáo án điện tử và dùng phiếu học tập
D Tiến trình bài giảng :
1.ổn định lớp :
2.Kiểm tra bài cũ :
3.Bài mới :
Hoạt động của
gV+ HS
nội dung cần đạt
-GV yêu cầu 1 HS đọc
Kết quả cần đạt sgk/124:

- GV hớng dẫn HS thảo
luận theo 4 nhóm ( 4 câu
hỏi )
-Nhóm 1 : Trình bày quan
niệm, yêu cầu và cách
thức tiến hành các thao
tác lập luận phân tích ?
-GV trình chiếu ví dụ,
nhận xét kết quả.
I.Những nội dung kiến thức cần ôn tập :
1.Văn bản nghị luận:
Thao tác lập luận Khái niệm Cách thức tiến
hành
Phân tích
- Chia tách nhỏ vấn
đề để tìm hiểu một
cách cặn kẽ, thấu
đáo
-Bớc 1 : Nêu vấn
đề cần phân tích.
- Bớc 2 : Chia tách
nhỏ vấn để để xem
xét kĩ càng, tỉ mỉ,
khám phá ra ý
nghĩa của chúng.
-Bớc 2 : Đánh giá
chung.


1

Nhóm 2 Trình bày quan
niệm, yêu cầu và cách
thức tiến hành các thao
tác lập luận so sánh ?
-GV trình chiếu ví dụ,
nhận xét kết quả.
-Nhóm 3 : Trình bày quan
niệm, yêu cầu và cách
thức tiến hành các thao
tác lập luận bác bỏ ?
-GV Trình chiếu ví dụ ,
nhận xét kết quả.
Nhóm 4 : Trình bày quan
niệm, yêu cầu và cách
thức tiến hành các thao
tác lập luận bình luận ?
GVPhân tích đoạn trích
sgk/112 minh hoạ chi 4
thao tác trong bản hệ
thống

So sánh
-Đặt vấn đề trên
cùng bình diện để
đối chiếu nét tơng
đồng, tơng phản.
-Bớc 1 : Nêu ra vấn
đề cần so sánh
- Bớc 2: Đặt đối t-
ợng trên cùng một

bình diện. Đánh giá
trên cùng một tiêu
chí.
- Bớc 3 : Đánh giá
chung.

Bác bỏ
-Dùng lí lẽ để phủ
nhận một vấn đề,
một khía cạnh nào
đó.
-Bớc 1 : Nêu vấn
đề cần bác bỏ
Bớc 2 :Bác bỏ một
luận điểm, luận cứ
hoặc cách lập luận
bằng cách nêu tác
hại, chỉ ra nguyên
nhân hoặc phân
tích những khía
cạnh sai lệch, thiếu
chính xác của,
của luận điểm ,
luận cứ , lập luận
ấy.
- Bớc 3 : Đánh giá
chung

Bình luận
-Khẳng định , bàn

bạc, mở rộng vấn
đề, nêu ý nghĩa vấn
đề
-Bớc 1:Nêu hiện t-
ợng ( vấn đề) cần
bình luận.
- Bớc 2: Đánh giá
hiện tợng
( vấn đề ) cần bình
luận
- Bớc 3: Bàn về
hiện tợng ( vấn đề)
cần bình luận.
2.Kiểu văn bản khác :
Kiểu
văn bản
Khái niệm Cách thức tiến hành
Viết bản
tin
Tiêu đề hấp dẫn,
phần mở đầu ngắn
gọn, triển khai chi
tiết và đầy đủ
+ Đặt tiêu đề
+ Mở đầu bản tin
+ Triển khai chi tiết bản tin.
Văn bản chính xác
cụ thể về cuộc đời,

+ Nguồn gốc

2
- GV : Đoạn trích viết về
vấn đề gì ?
-GV : Quan điểm của các
tác giả đối với vấn đề đó
nh thế nào ?
- GV : Các tác giả sử
dụng thao tác lập luận nào
là chủ yếu ?
-GV : Em có suy nghĩ về
quan niệm : Càng sử dụng
nhiều thao tác lập luận thì
văn bản càng hấp dẫn ?
GV chốt lại : Mối quan hệ
giữa các thao tác lập luận.
Viết tiểu
sử tóm
tắt
sự nghiệp và quá
trình sống của ng-
ời đợc giới thiệu.
+ Quá trình sống
+ Sự nghiệp
+ Những đóng góp.
Ngời đầu tiên chịu ảnh hởng Pháp rất đậm đà là Thế Lữ. ( )
Nhng đến năm 1936, ảnh hởng Pháp lại thấm thía thêm một tầng
nữa.Trong thơ Thế Lữ ta chỉ thấy ẩn hiện đôi nhà thơ Pháp về
thời lãng mạn.Xuân Diệu, nhà thơ ra đời hồi bấy giờ mới một
cách rõ rệt.Với Thế Lữ thi nhân ta còn nuôi giấc mộng lên tiên,
một giấc mộng rất xa .Xuân Diệu đốt cảnh Bồng Lai và xa ai nấy

về hạ giới.Với một nghệ thuật tinh vi đã học đợc của
Bô-đơ-le, Xuân Diệu diễn tả lòng ham sống bồng bột trong thơ
ĐơNô-ai và trong văn Gi-nơ.( )
ảnh hởng Pháp trong thơ Việt đến Xuân Diệu là cực điểm. Qua
năm 1938, Huy Cận ra đời, nó đã bắt đầu xuống, mặc dầu Huy
Cận cũng chịu ảnh hởng thơ Pháp gần đây, nhất là ảnh hởng Véc-
len.( )
Trái hẳn với lối thơ tả chân Hàn Mặc Tử- Chế Lan Viên .Cả
hai đều chịu ảnh hởng Bô-đơ-le và qua Bơ-đơ-le, ảnh hởng nhà
văn Mĩ ét-gaPô, tác giả tập Chuyện lạ.Có khác chăng là Chế
Lan Viên đã đi từ Bô-đơle, ét-gaPô đến thơ Đờng, mà Hàn Mặc
Tử đã đi ngợc lại từ thơ Đờng tới Bô-đơ-le, ét-gaPô và đi thêm
một đoạn nữa gặp Thánh Kinh của đạo Thiên Chúa.( )
Viết xong đoạn trên này đọc lại tôi thấy khó chịu. Mỗi nhà thơ
Việt hình nh mang nặng trên đầu năm bảy nhà thơ Pháp. ấy chỉ
vì tôi tìm ảnh hởng để chia xu hớng .Sự thực đâu có thế.Tiếng
Việt, tiếng Pháp khác nhau xa. Hồn thơ Pháp hễ chuyển đợc vào
thơ Việt là đã Việt hoá hoàn toàn .Sự thực thì khi tôi xem thơ
Xuân Diệu, tôi không nghĩ đến ĐơNô-ai Thi văn Pháp không
mất bản sắc Việt Nam .Những sự mô phỏng ngu muội lập tức bị
đào thải
(Theo Hoài Thanh-Hoài Chân, Thi nhân Việt Nam)
a.ảnh hởng của các nhà thơ Phơng Tây ( chủ yếu là các nhà thơ
Pháp ) đối với các nhà thơ mới Việt Nam.
b. Khẳng định sự tiếp thu tích cực tinh hoa văn học nớc ngoài
không làm mất bản sắc văn hoá dân tộc.
c.Các tác giả sử dụng thao tác so sánh là chủ yếu.
- Ngoài ra còn sử dụng thao tác phân tích, bình luận và bác bỏ.
- Cụ thể :
+ Thao tác lập luận so sánh đợc sử dụng để chỉ ra các mức

độ ảnh hởng của thơ Pháp đối với Thế Lữ, Xuân Diệu, Huy Cận,
Hàn Mặc Tử, Chế Lan Viên,
+ Thao tác lập luận bác bỏ đợc sử dụng để chỉ ra rằng việc
tiếp nhận văn học phơng Tây không làm phơng hại đến văn hoá
dân tộc, bởi theo các tác giả những sự mô phỏng ngu muội lập
3
-Nhóm 1 : Bài tập 1:
Trong văn bản Về nền
luân lí xã hội ở nớc ta,
Phan Châu Trinh vận
dụng chủ yếu các thao tác
lập luận nào ? Hãy phân
tích và đánh giá hiệu quả
của việc vận dụng các
thao tác lập luận ấy ?
- GV trình chiếu ví dụ
phân tích , nhận xét kết
quả
-Nhóm 2 :Bài tập 2:
tức bị đào thải.
+ Thao tác lập luận phân tích đợc sử dụng để nhấn mạnh
việc ảnh hởng là điều tất yếu.
Hiệu quả sử dụng :Để cắt nghĩa, lí giải những suy nghĩ về sự ảnh
hởng của thơ Pháp với Thơ Mới .Nhng thơ Mới vẫn có giá trị
riêng .
Tóm tại:Tuỳ từng kiểu nghị luận, đối tợng nghị luận và mục
đích của văn bản mà sử dụng một hay nhiều thao tác lậpluận lập
cho phù hợp .
Kiểu
văn

bản
khác
Kiểu văn
bản
Khái niệm Cách thức
tiến hành
Viết bản
tin
Tiêu đề hấp dẫn,
phần mở đầu ngắn
gọn, triển khai chi
tiết và đầy đủ
+ Đặt tiêu đề
+ Mở đầu
bản tin
+ Triển khai
chi tiết bản
tin.
Viết tiểu
sử tóm
tắt
Văn bản chính xác
cụ thể về cuộc đời,
sự nghiệp và quá
trình sống của ng-
ời đợc giới thiệu.
+ Nguồn gốc
+ Quá trình
sống
+ Sự nghiệp

+ Những
đóng góp.
II.Luyện tập :
1.Bài tập 1 sgk/124
Các thao tác Phan Châu Trinh đã sử dụng :
- Thao tác lập luận bác bỏ
- Thao tác lập luận phân tích
- Thao tác lập luận bình luận
2.Bài tập 2 sgk /124:
4
Khi phân tích nội dung
câu cách ngôn Thất bại
là mẹ đẻ thành công, anh
( chị) bắt đầu phân tích từ
đâu, dựa trên những cơ sở
nàgo và sử dụng những ví
dụ có thật nào để làm
sáng tỏ ?
- GV trình chiếu ví dụ
phân tích, nhận xét kết
quả
-Nhóm 3 : Bài tập 3:
Phân tích tác dụng của
việc dụng thao tác lập
luận bác bỏ trong đoạn
văn sau và thử viết một
đoạn văn bác bỏ với chủ
đề tự chọn.
- GV trình chiếu, nhận xét
kết quả

Củng cố - Dặn dò:
Phân tích nội dung câu cách ngôn Thất bại là mẹ đẻ của thành
công
Nội dung phân tích :
- Phân tích những lí do có thể nói Thất bại là mẹ đẻ của thành
công
- Chứng minh tính đúng đắn của câu danh ngôn bằng các dẫn
chứng cụ thể trong đời sống hiện thực .
- Bác bỏ những quan niệm sai lầm :
+ Sợ thất bại nên không dám làm gì.
+ Bi quan, chán nản khi gặp thất bại
+ Không biết rút ra bài học khi gặp thất bại.
- Các dẫn chứng : Có thể lấy trong lịch sử, cuộc đời và sự nghiệp
của các nhà khoa học, trong thực tế đời sống.
3.Bài tập 3 sgk/124:
-Tác giả bác bỏ hạng ng ời không biết sợ cái gì trên đời này.
Đấy là quỷ chứ đâu phải là ngời. Loại ngời này rất hiếm, thực ra
không có.
-Tác giả bác bỏ loại ngời thứ hai: loại ngời sau đây thì chắc
chắn không ít : sợ rất nhiều thứ nhất là quyền thế và đồng tiền.
Nhng đối với cái tài, cái thiên lơng thì lại không biết sợ, thậm chí
sẵn sàng lăng mạ giày xéo. Đấy là hạng ngời hèn hạ nhất, thô bỉ
nhất, đồi bại nhất
Viết đoạn văn bác bỏ ( về nhà )
5