Tìm hiểu về thị trường rau quả Việt Nam

Tìm hiểu về thị trường rau quả Việt Nam
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Nước ta với những lợi thế về điều kiện tự nhiên, khí hậu đặc trưng của mỗi vùng
miền đã tạo điều kiện thuận lợi trong việc đa dạng hoá sản phẩm rau quả, diện tích trồng
rau, quả của nước ta tăng nhanh trong những năm gần đây.
Theo dự báo của FAO (Tổ chức Lương Nông LHQ), nhu cầu tiêu thụ rau quả của thế
giới tăng bình quân 3,6%/ năm trong khi sản lượng rau quả chỉ tăng 2,8%/năm. Điều này
cho thấy cung vẫn chưa đủ cầu. Tuy nhiên, rau quả Việt Nam vẫn chủ yếu phục vụ thị
trường trong nước, xuất khẩu rau quả ra nước ngoài đã và đang gặp nhiều khó khăn do bạn
hàng yêu cầu chặt chẽ về chất lượng, cạnh tranh gay gắt.
Khi Việt Nam chính thức là thành viên của WTO, xuất hiện những cơ hội mới và
thách thức mới trên nhiều lĩnh vực, ngay cả những lĩnh vực trước đây ta không có. Hoàn
cảnh mới đó đòi hỏi phải có bước đi mới, trong đó có cả những bước đi đón đầu. Chúng ta
phải nhìn ra thị trường toàn cầu để tìm phương hướng phát triển cho cả nước, không nên
hạn chế trong thị trường nội địa. Trong thời gian tới, cần xác định triển vọng xuất khẩu rau
quả Việt Nam là gì và giải pháp nào để phát triển? do đó chúng tôi chọn đề tài "Tìm hiểu
về thị trường rau quả Việt Nam nhằm ...???
II. Nội Dung
2 Thị trường rau quả Việt Nam.
2.1 Đặc điểm của rau quả Việt Nam.
2.2 Thực trạng của thị trường rau quả Việt Nam.
• Tình hình tiêu thụ của rau quả Việt Nam trong thời gian qua.
2. Tình hình tiêu thụ trong nước
Theo một số nghiên cứu về tình hình tiêu thụ các loại rau quả của Việt Nam trong
thời gian qua, các loại rau quả được tiêu thụ rộng rãi nhất là rau muống (95% số hộ tiêu
thụ), cà chua (88%) và chuối (87%). Hộ gia đình Việt Nam tiêu thụ trung bình 71 kg rau
quả cho mỗi người mỗi năm. Rau chiếm 3/4.
Thành phần tiêu thụ rau quả cũng thay đổi theo vùng. Đậu, su hào và cải bắp là
những loại rau được tiêu thụ rộng rãi hơn ở miền Bắc; trong khi cam, chuối, xoài và quả
khác lại được tiêu thụ phổ biến hơn ở miền Nam. Sự tương phản theo vùng rõ nét nhất có
thể thấy với trường hợp su hào với trên 90% số hộ nông thôn ở miền núi phía Bắc và Đồng

bằng sông Hồng tiêu thụ, nhưng dưới 15% số hộ ở miền Đông Nam bộ và Đồng bằng sông
Cửu Long tiêu thụ. ở các khu vực thành thị, tỷ lệ hộ tiêu thụ đối với tất cả các sản phẩm
đều cao.
 Ngoài nước
Kim ngạch xuất khẩu rau, hoa quả tươi trong những năm vừa qua không ổn định. Nguyên
nhân dẫn đến tình trạng này là do chưa có được nguồn hàng cung cấp thường xuyên, chủ
yếu theo mùa vụ tự nhiên, hàng hoá có chất lượng thấp và không đồng đều, nhiều lô hàng
chưa đáp ứng được yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm…
Hơn nữa, trình độ nghiệp vụ kinh doanh xuất nhập khẩu rau, hoa quả ra nước ngoài của rất
nhiều doanh nghiệp còn thấp, thiếu thông tin thị trường và giá cả. Phương thức thanh toán
không phù hợp với thông lệ quốc tế trong xuất nhập khẩu loại hàng này và nhất là phương
pháp tổ chức từ sản xuất đến tiêu thụ và xuất khẩu còn rất yếu kém. Bởi vậy, hầu hết
những đơn vị xuất khẩu rau, hoa quả cũng mới chỉ chủ yếu xuất khẩu tiểu ngạch hoặc thu
mua cung ứng cho bạn hàng nước ngoài theo từng lô hàng.
• Thành tựu và hạn chế.
Những thị trường mà rau quả Viêt Nam đã xâm nhập được trong thời gian qua.
Rau quả Việt Nam đã được xuất khẩu sang hơn 50 quốc gia và khu vực trên thế giới. Các
mặt hàng xuất khẩu chính như xoài, dứa, chuối, nhãn vải, thanh long, măng cụt và các loại
nước quả. Các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam là Trung Quốc, Đài Loan, Nhật
Bản, Hàn Quốc, Nga, Hoa Kỳ, Hồng Kông
hạn chế
Hiện tại rau quả Việt Nam chịu sự cạnh tranh mạnh trong xuất khẩu rau quả từ các nước
khác trong khu vực và trên thế giới như Thái Lan, Philippin, Trung Quốc, Úc, Canada, và
rất nhiều các nước khác. Theo rất nhiều các nghiên cứu khác nhau, xuất khẩu rau quả còn
một số hạn chế sau:
a. Giá thành cao
Hiện tại so với một số quốc gia xuất khẩu thì giá thành của Việt Nam còn thấp. Dù Việt
nam có nguồn lao động rồi rào nhưng do năng suất thấp, cộng với các chi phí giao dịch
marketing cao, công nghệ chế biến lạc hậu ,cơ sở hạ tầng yếu kém nên chi phí xuất khẩu
của Việt Nam còn cao.

b. Chất lượng chưa cao
Chất lượng rau quả của ta còn thấp và chưa đồng đều, nguyên nhân chủ yếu là do giống,
phương pháp canh tác còn yếu, vườn tạp nhiều, trình độ phòng bệnh, chăm sóc kém, dư
lượng trừ sâu còn nhiều. Bên cạnh đó, công nghệ chế biến lạc hậu, thiếu các phương tiện
vận chuyển lạnh, phương tiện bảo quản hiện đại cũng là nguyên nhân ảnh hưởng tiêu cực
tới chất lượng rau quả. Một nguyên nhân nữa là do các tiêu chuẩn chất lượng của Việt
Nam tương đối lạc hậu so với các tiêu chuẩn quốc tế.
c. Thiếu thương hiệu
Hiện nay, nông sản Việt nam nói chung và rau quả xuất khẩu nói riêng vẫn chưa có thương
hiệu mạnh. Chính vì thế việc bán dưới dạng thô hoặc sơ chế chưa tạo ra giá trị cao.
Các thị trường nhiều triển vọng
thị trường Đài Loan - một thị trường tiềm năng với thị hiếu tương đối đa dạng và không
đòi hỏi quá cao về chất lượng, và đang được đánh giá là thị trường có nhiều thuận lợi, với
các mặt hàng chủ yếu như cải bắp, dưa chuột, cà chua, nấm, chuối, thanh long, vải và xoài.
Hiện nay, Đài Loan là thị trường trung gian cho rất nhiều loại sản phẩm của Việt Nam xuất
khẩu sang các thị trường châu Âu, Mỹ và Đông Á.
Các thị trường xuất khẩu truyền thống như Trung Quốc, do sắp bước vào mùa hè nên nhu
cầu nhập khẩu về các loại quả nhiệt đới của Việt Nam đang tăng cao.
Tại thị trường Châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hồng Kông, theo dự báo của Bộ Nông nghiệp
Hoa Kỳ (USDA), do tác động của các yếu tố như sự thay đổi cơ cấu dân số, thị hiếu tiêu
dùng và thu nhập dân cư…tiêu thụ nhiều loại rau sẽ tăng mạnh trong giai đoạn 2000-2010,
đặc biệt là các loại rau ăn lá.
2.3 Cơ hội và thách thức:
2.3.1 Cơ hội
• Gia nhập vào WTO
Gia nhập WTO, thị trường rau quả Việt Nam có điều kiện thâm nhập vào thị trường rau
quả thế giới. Rau quả xuất khẩu của Việt Nam sẽ chịu mức hàng rào thuế quan thấp nhất,
cùng với việc nhiều hàng rào phi thuế quan sẽ được bãi bỏ, thị trường tiêu thụ rau quả sẽ
có khả năng không ngừng mở rộng cả về quy mô và không gian thị trường.
cơ hội đổi mới công nghệ

Việc đẩy mạnh xuất khẩu với yêu cầu cao của thị trường thế giới về chất lượng rau quả
xuất khẩu sẽ đem lại cơ hội đổi mới công nghệ sản xuất, chế biến nông sản, từ đó tạo tiền
đề nâng cao sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam trên thị trường thế giới và ngay trong
chính thị trường nội địa, khi mà một khối lượng lớn nông sản từ các nước khác tràn vào
Việt Nam.
• Sản phẩm đa dạng, chất lượng ngày càng tăng.
Các nhà đầu tư nước ngoài có tiềm lực tài chính lớn và kinh nghiệm kinh doanh hàng nông
sản sẽ vào thị trường nước ta để lập nhà máy sơ chế hoặc chế biến nông sản, lập chi nhánh
ở Việt Nam, sản xuất những nông sản độc đáo mà họ đang có lợi thế về công nghệ và thị
trường. Đó là cơ sở để nông sản Việt Nam ngày càng phong phú về chủng loại và chất
lượng được cải thiện đáp ứng được nhu cầu cao của thị trường...
2.3.2 Thách thức
• Thị trường cạnh tranh khốc liệt.