Câu hỏi olympic hóa học 2012

CÂU H I THI OLYMPIC HÓA H C 2012Ỏ Ọ
I. KH I Đ NGỞ Ộ
Câu 1: Ai là ng i đ u tiên đ a ra khái ni m nguyên t ?ườ ầ ư ệ ử
A. Mendeleev.
B. Lavoisier (La-voa-di-ê.)
C. Democritus (Đê-mô-crit.)
D. R -d -phoơ ơ .
Câu 2 : Đây là bi u t ng c a nguyên t nào?ể ượ ủ ố
Ng n l a m t tr iọ ử ặ ờ
Đáp án: Helium
Nguyên t này đ c tìm th y trong khí quy n m t tr i b ng ph ng pháp phânố ượ ấ ể ặ ờ ằ ươ
tích quang phổ
Câu 3: Tr ng h p nào d i đây đ t giá tr 1000 kg ?ườ ợ ướ ạ ị
A. 1m
3
n c nhi t đ th ng.ướ ở ệ ộ ườ
B. 1m
3
tuy t.ế
C. 1m
3
n c đá.ướ
D. 1m
3
n c 4ướ ở
0
C.
• Đáp án: D
Câu 4: Đây là đ n ch t đ c nh t, cũng chính là hung th gi t ch t nhà hóa h cơ ấ ộ ấ ủ ế ế ọ
vĩ đ i Marie Curie.ạ

A. Urani B. Radi

C. Th y ngân ủ D. Plutoni
Đ/A: B
Câu 5: Tính nhanh hóa h cọ
Tính th tích dung d ch KMnOể ị
4
0,1M trong môi tr ng axit c n dùng đ oxiườ ầ ể
hóa h t 200ml dung d ch FeSOế ị
4
0,5M
A. 10ml B. 15ml
C.20ml D. 30ml
Đáp án : c
Câu 6: Hãy ch n m t kim lo i đ đi n vào v trí còn thi u trong dãy các nguyênọ ộ ạ ể ề ị ế
t kim lo i sau cho h p logic.ố ạ ợ
Mg Zn Fe Pb ?
A. Cu
B. Ni
C. Ag
D. Hg
Đáp án: B
Các kim lo i trên đ u là kim lo i đ ng tr c H trong dãy ho t đ ng hóa h cạ ở ề ạ ứ ướ ạ ộ ọ
c a kim lo i. V y ta ph i ch n kim lo i đ ng tr c H trong 4 ph ng án đã choủ ạ ậ ả ọ ạ ứ ướ ươ
đ đi n vào d u h i, đó là Ni.ể ề ấ ỏ

II. TĂNG T CỐ
Câu 1: Đây là nguyên t gì?ố

1. Nguyên t ph bi n nh t trong vũ tr , nó chi m t i kho ng 75ố ổ ế ấ ụ ế ớ ả % t ng kh iổ ố

l ng vũ tr và t i trên 90ượ ụ ớ % t ng s nguyên t .ổ ố ử
2. Là nguyên t có m t trong n cố ặ ướ
3. Đây là hình nh bi u t ng c a nguyên t này.ả ể ượ ủ ố
Đ/A: Hidro
Câu 2: Đây là ch t h u c gì ? ấ ữ ơ
A. Năm 1747, ch t này đ c tách ra t nho khô.ấ ượ ừ
B. Trong máu ng i có m t l ng nh ch t này v i n ng đ không đ i kho ngườ ộ ượ ỏ ấ ớ ồ ộ ổ ả
0,11%.
C. Ch t này đ c hình thành t COấ ượ ừ
2
, n c và ánh sáng b ng t ng h p quangướ ằ ổ ợ
hóa.
Đ/A: Glucozo
Câu 3: Đây là nguyên t nào? ố
1. Là thành ph n chính trong pin m t tr i ầ ặ ờ
2. Tinh th có màu xám, có ánh kim và là ch t bán d n.ể ấ ẫ
3. H p ch t đioxit c a nguyên t này d ng tinh th g i là th ch anh.ợ ấ ủ ố ở ạ ể ọ ạ
Đ/A: Silic
Câu 4: Đây là ch t nào?ấ

A. Năm 1834, Mitcherlich đã đi u ch đ c b ng cách đun nóng axitề ế ượ ằ
benzoic v i vôi. ớ
B. Năm 1945, August Hofman tách đ c ch t này t nh a than đá.ượ ấ ừ ự
C. Hi n nay đ c tách ra ch y u t ngu n d u m .ệ ượ ủ ế ừ ồ ầ ỏ
Đ/A: C
6
H
6
Câu 5 : Đây là ch t gì?ấ
1. Ch t này là m t ấ ộ ch th pH có cỉ ị ông th c phân t là Cứ ử

14
H
14
N
3
O
3
. S. Na
2. Ch t này có kho ng chuy n màu t 3,0 - 4,4 đvpH (đ -vàng).ấ ả ể ừ ỏ
3. Tinh th màu da cam.ể
ĐA: Metyl dacam
Câu 6 : Đây là ch t gì?ấ
1. Ch t này là s n ph m cu i cùng c a quá trình ch ng c t d u m .ấ ả ẩ ố ủ ư ấ ầ ỏ
2. Tên ti ng anh c a ch t này là TARế ủ ấ
3. Ch t này đ c s d ng trong xây d ng các công trình giao thông.ấ ượ ử ụ ự
Đáp án: Nh a đ ngự ườ
III. V ĐÍCHỀ
1. Nhóm Ki n th c-hi u bi tế ứ ể ế
Câu 1:


Đây là hình nh m t con chim b ng đá và có kh năng phát sáng trongả ộ ằ ả
bóng đêm. Hi n t ng phát sáng trong bóng đêm này g i tên là gì?ệ ượ ọ
Đáp án: hi n t ng lân qệ ượ uang
Lân quang là m t d ng phát quang, trong đó các phân t c a ch t lân quang h pộ ạ ử ủ ấ ấ
th ánh sáng, chuy n hóa năng l ng c a các photon thành năng l ng c a cácụ ể ượ ủ ượ ủ
electron m t s tr ng thái l ng t có m c năng l ng cao nh ng b n trongở ộ ố ạ ượ ử ứ ượ ư ề
phân t đ sau đó electron ch m ch p r i v tr ng thái l ng t m c năngử ể ậ ạ ơ ề ạ ượ ử ở ứ
l ng th p h n, và gi i phóng m t ph n năng l ng tr l i d ng các photon.ượ ấ ơ ả ộ ầ ượ ở ạ ở ạ
Lân quang khác v i huỳnh quang ch vi c electron tr v tr ng thái cũ, kèmớ ở ỗ ệ ở ề ạ

theo nh ra photon, là r t ch m ch p. Trong huỳnh quang, s r i v tr ng thái cũả ấ ậ ạ ự ơ ề ạ
c a electron g n nh t c thì; khi n photon đ c gi i phóng ngay. Các ch t lânủ ầ ư ứ ế ượ ả ấ
quang, do đó, ho t đ ng nh nh ng b d tr ánh sáng: thu nh n ánh sáng vàạ ộ ư ữ ộ ự ữ ậ
ch m ch p nh ra ánh sáng sau đó.ậ ạ ả
Câu 2: H p ch t duy nh t không ph i là polymer trong s 4 h p ch t chính quanợ ấ ấ ả ố ợ ấ
tr ng đ iọ ố v i các sinh v t s ng?ớ ậ ố
Đáp án: Vitamin
(b n h p ch t chính quan tr ng đ i v i s s ng c a sinh v t chính là đ mố ợ ấ ọ ố ớ ự ố ủ ậ ạ
(protit), ch t béo (lipit), tinh b t và vitaminấ ộ
Câu 3: Xăng th ng ph m th ng đ c kí hi u là MOGAS? MOGAS ti ng anhươ ẩ ườ ượ ệ ế
là gì?

Đ/A: MOTOR GASOLINE xăng th ng m i dùng cho đ ng cươ ạ ộ ơ
Câu 4: Đ b o qu n và t o màu cho th c ph m nh dăm bông, th t hun khói,ể ả ả ạ ự ẩ ư ị
th t h p ng i ta th ng s d ng m t lo i ph gia, ph gia đó có tên là gì?ị ộ ườ ườ ử ụ ộ ạ ụ ụ
Đáp án: Mu i diêm (mu i diêm là mu i nitrat, nitrit c a kali và natri, khi hàmố ố ố ủ
l ng nhi u s gây ng đ c, t o ra ch t có kh năng gây ung th . Li u l ngượ ề ẽ ộ ộ ạ ấ ả ư ề ượ
s d ng tùy vào t ng lo i s n ph m có th t 50 - 150 mg/kg s n ph m.ử ụ ừ ạ ả ẩ ể ừ ả ẩ
Th ng trên th tr ng th gi i, ký hi u c a mu i kali nitrit là E249, kali nitratườ ị ườ ế ớ ệ ủ ố
là E252. Chúng cũng có các tính ch t t ng t v i natri nitrit có ký hi u là E250,ấ ươ ự ớ ệ
natri nitrat E251).
Câu 5: Ph ng pháp đ n gi n và thông d ng đ c dùng đ tách iot ra kh i cátươ ơ ả ụ ượ ể ỏ
là ph ng pháp nào?ươ
Đ/A: Ph ng pháp thăng hoa.ươ
Ph ng pháp thăng hoa iot, chuy n t tr ng thái r n qua tr ng thái h i ko quaươ ể ừ ạ ắ ạ ơ
tr ng thái l ng, do iot d bay h i nhi t đ th p.gi a các phân t iot l c liênạ ỏ ễ ơ ở ệ ộ ấ ữ ử ự
k t y u, ch y u là vander wan.ế ế ủ ế
Câu 6: Vì sao trong phép chu n đ KMnOẩ ộ
4
b ng axit oxalic Hằ

2
C
2
O
4
, ng i taườ
th ng dùng dung d ch axit sunfuric Hườ ị
2
SO
4
loãng mà không dùng axit khác, ví dụ
axit clohidric HCl hay axit nitric HNO
3
?
Đ/A: Phép chu n đ KMnOẩ ộ
4
b ng axit oxalic Hằ
2
C
2
O
4
là pháp chu n đ oxi hóaẩ ộ
kh , gi a ch t oxi hòa là KMnOử ữ ấ
4
và ch t kh là axit oxalic Hấ ử
2
C
2
O

4
, ph n ngả ứ
này x y ra trong môi tr ng axit nên th ng có m t axit đóng vai trò môiả ườ ướ ặ
tr ng. Ng i ta th ng dùng dung d ch Hườ ườ ườ ị
2
SO
4
loãng vì đây là m t dung d chộ ị
trung tính, không có tính oxi hóa hay kh . n u s d ng dung d ch HCl thì sử ế ử ụ ị ẽ
thêm m t tác nhân kh vào h , n u dùng dung d ch axit nitric thì s thêm m t tácộ ử ệ ế ị ẽ ộ
nhân oxi hóa vào h , các tr ng h p này đ u có th gây ra các ph n ng phệ ườ ợ ề ể ả ứ ụ
không mong mu n làm nh h ng đ n k t qu đ nh tính (hi n t ng) cũng nhố ả ưở ế ế ả ị ệ ượ ư
k t qu đ nh l ng c a phép chu n đ .ế ả ị ượ ủ ẩ ộ

2. Nhóm Gi i thích hi n t ngả ệ ượ
Câu 1: Formaldehyd đ c đ a vào v i đ làm gì?ượ ư ả ể
Đ/A: formaldehyd đ c đ a vào qu n áo đ ch ng m c, đ gi đ c n p, trôngượ ư ầ ể ố ố ể ữ ượ ế
nh v a m i là, làm b m t v i không bám b n và ch ng nhăn. Formaldehydeư ừ ớ ề ặ ả ẩ ố
t o các c u liên k t làm b m t v i n đ nh. ạ ầ ế ề ặ ả ổ ị
(Ng i d n nói thêmườ ẫ ) Nh v y, V m t này có th coi nh formaldehyd là ch tư ậ ề ặ ể ư ấ
h v i vóc qu n áo và nh v y nh m i ch t h v i khác nh tinh b t ch ngồ ả ầ ư ậ ư ọ ấ ồ ả ư ộ ẳ
h n, c n gi t tr c khi s d ng. N u m c ngay, formaldehyd s làm qu n áo cóạ ầ ặ ướ ử ụ ế ặ ẽ ầ
mùi khó ng i, khi ti p xúc v i da có th gây d ng, m n ng a v i ng i m nử ế ớ ể ị ứ ẩ ứ ớ ườ ẫ
c m.ả
Ngoài ra, trong s n xu t th c ph m, ng i ta còn dùng formaldehyd đ b oả ấ ự ẩ ườ ể ả
qu n th c ph m, trong y t thì đ c dùng làm ch t p xác và gi thi hài đả ự ẩ ế ượ ấ ướ ữ ể
đ c lâu h n t i các phòng th c nghi m gi i ph u c th h c do có tính di tượ ơ ạ ự ệ ả ẫ ơ ể ọ ệ
khu n cao.ẩ
Câu 2: Vì sao d ng c phân tích r u có th phát hi n các lái xe đã u ng r u?ụ ụ ượ ể ệ ố ượ
Đ/A: Thành ph n chính c a các lo i n c u ng có c n là r u etylic, đ c tínhầ ủ ạ ướ ố ồ ượ ặ

c a r u etylic là d b oxi hóa. Có r t nhi u ch t oxi hóa có th tác d ng v iủ ượ ễ ị ấ ề ấ ể ụ ớ
r u, ng i ta th ng ch n ch t oxi hóa là crom (VI) oxit. Đây là m t ch t oxiượ ườ ườ ọ ấ ộ ấ
hóa m nh, là ch t d ng k t tinh thành tinh th có màu vàng da cam, b t CrOạ ấ ở ạ ế ể ộ
3
khi g p r u etylic s b kh thành oxit Crặ ượ ẽ ị ử
2
O
3
là h p ch t có màu xanh đen.ợ ấ
Các c nh sát giao thông s d ng các d ng c phân tích r u etylic có ch a CrOả ử ụ ụ ụ ượ ứ
3
.
Khi tài x hà h i th vào d ng c phân tích trên, n u trong h i th có ch a h iế ơ ở ụ ụ ế ơ ử ứ ơ
r u thì h i r u s tác d ng v i CrOượ ơ ượ ẽ ụ ớ
3
và chuy n thành Crể
2
O
3
có màu xanh đen.
D a vào s bi n đ i màu s c mà ng c phân tích s báo cho c nh sát bi t m cự ự ế ổ ắ ụ ụ ẽ ả ế ứ
đ u ng r u c a tài x .ộ ố ượ ủ ế
Câu 3: Vì sao khi đ t xăng, c n thì cháy h t còn khi đ t g , than đá thì còn l iố ồ ế ố ỗ ạ
tro?
Đ/A: Vì xăng và c n là nh ng h p ch t h u c có đ thu n khi t cao, khi đ tồ ữ ợ ấ ữ ơ ộ ầ ế ố
xăng và c n chúng s cháy hoàn toàn t o thành COồ ẽ ạ
2
và h i n c.ơ ướ