Bài 19 Khí áp và gió trên trái đất

Tiết 23
Bài 19
KHÍ ÁP VÀ GIÓ TRÊN TRÁI ĐẤT
I . Mục tiêu bài học :
1/ Kiến thức : sau bài học sinh cần
- Nêu được khái niệm khí áp
- Hiểu và trình bày được sự phân bố khí áp trên Trái Đất .
- Nắm được hệ thống các loại gió thường xuyên trên Trái Đất , dặc biệt
là gió tín phong , gió tây ôn đới.
2/ Kỹ năng :
Biết sử dụng hình vẽ để mô tả hệ thống gió trên Trái Đất .
Và giải thích các hoàn lưu khí quyển .
3/ Thái độ tình cảm :
HS biết ích lợi các loại gió.Biết vận dụng kiến thức đòa lí để giải thích
hiện tưọng đòa lí xảy ra trong tự nhiên  Giúp HS yêu thích bộ môn đòa lí.
II. Trọng tâm :
Sự phân bố các vành đai khí áp , hệ thống gió và các hoàn lưu khí quyển .
III. Phương pháp :
Trực quan, giảng giài, phát vấn, phân tích.
IV. Đồ dùng dạy học :
1/ Giáo viên :
Bản đồ thế giới , hình 50,51.
Tư liệu về năng lượng gió (sổ tư liệu )
2/ HS : Một số tư liệu về gió và khí áp.
V. Hoạt động dạy học :
1/ Kiểm tra (15’) : đề bài đính kèm phía sau.
2/ Bài mới : (25’)
Con người không thấy sức ép của không khí ,vậy không khí có trong lượng không ?
Tại sao cánh diều bay được trên cao ? đó là nhờ vào đâu ?
Nội dung bài hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời các câu hỏi trên .
Hoạt động của giáo viên và học sinh TG Nội dung

 Hoạt động 1 :
• Mục tiêu :HS nêu được khái niệm về khí
áp . Hiểu và trình bày được sự phân bố khí
áp trên Trái Đất.
• Cách tiến hành : phương pháp phát vấn,
dùng lời, trực quan .
? Chiều dày của khí quyển là bao nhiêu ?
11’
I. Khí áp , các đai khí áp
trên Trái Đất :

(60000 km).
? Ở độ cao 16 km sát mặt đất không khí tập trung
bao nhiêu ? ( 90 % không khí )
-Diễn giảng : với bề dày của khí quyển rất lớn
và lượng không khí tập trung nhiều ( không khí
tuy nhẹ nhưng vẫn có trọng lượng )  không khí
tạo thành sức ép rất lớn đối với mặt đất gọi là
khí áp
( 1m
3
không khí = 1,3 kg không khí ).
-GV nêu VD để móc treo đồ lên bảng .
? Khí áp là gì ? dụng cụ để đo khí áp là gì ?
GV giới thiệu 2 loại khí áp kế .
Khí áp kế thuỷ ngân và khí áp kế kim loại.
-Giảng giải : trong điều kiện nhiệt độ không khí
là 0
0
C , sức nén của không khí bằng trọng lượng

của 1 cột thuỷ ngân cao 760 mm . áp lực đó được
coi là đơn vò khí áp : atmotphe.
- Khí áp tương đương với 760mm Hg được coi là
khí áp trung bình .
- Nếu cột thuỷ ngân vượt quá 760mm là khí áp
cao.
- Nếu chưa tới 760mm là khí áp thấp .
Chuyển ý :
Trên bề mặt Trái Đất , khí áp có nơi cao ,nơi
thấp Người ta phân thành một số vành đai khí
áp.
? Quan sát hình 50 và cho biết .
- Các đai khí áp thấp ( T ) nằm ở
những vó độ nào? ( 0
0
, 60
0
B,N )
- Các đai khí áp cao(C) nằm ở những
vó độ nào? ( 30
0
, 90
0
B,N )
- Đồng thời do sự xen kẻ giữa lục đòa và đại
dương nên các đai khí áp này không liên tục mà
bò chia cắt ra thành từng khu vực khí áp riêng
biệt
-Sự khác biệt cao thấp cũng tuỳ thuộc vào 2
nguyên nhân chính hoặc do nhiệt hoặc do động

lực .
-Giải thích :
+ Ở vùng xích đạo quanh năm nóng ,không khí
a) Khí áp là sức ép
của khí quyển lên
bề mặt Trái Đất .
b) Các đai khí áp : khí
áp được phân bố
trên bề mặt Trái
Đất thành các đai
khí áp thấp và khí
áp cao từ xích đạo
đến cực .
nở ra bốc lên cao  sinh ra vành đai khí áp thấp
( do nhiệt ) xích đạo.
+ Không khí nóng ở xích đạo bốc lên cao toả ra
2 bên . Đến khoảng vỉ tuyến 30
0
B,N . 2khối khí
này chìm xuống đè lên khối không khí tại chỗ ,
sinh ra 2 vành đai khí áp ( do động lực ) chí
tuyến ở khoảng 30
0
B,N.
• Kết luận : Khí áp là gì ? Sự phân bố khí áp
trên Trái Đất ?
 Hoạt động 2 :
• Mục tiêu : nắm được các loại gió thưòng
xuyên trên Trái Đất , đặc biệt là gió tín
phong, gió tây ôn đới và các vòmg hoàn

lưu khí quyển .
• Cách tiến hành : phương pháp trực quan ,
phát vấn , giảng giải, phân tích . hoạt động
nhóm.
- HS đọc SGK : “ Không khí …hoàn lưu khí
quyển”
? Nguyên nhân nào đã sinh ra gió ?
Hoạt động nhóm : (3’)
- Quan sát hình 51 cho biết :
+ Ở 2 bên xích đạo , loại gió thổi theo 1
chiều quanh năm từ khoảng vó độ 30
0
B,N về
xích đạo là gió gì ?
+ Từ 30
0
B,N thổi quanh năm lên 60
0
B,N
là gió gì ?
-GV giải thích :
- Phần dưới của không khí bò nén ép trong vành
đai khí áp cao ở các vó tuyến 30
0
B,N di chuyển 1
phần trở về xích đạo thành tín phong , 1 phần lên
vó độ 60
0
B,N thành gió tây ôn đới .
- Ở vùng 2 cực B,N , quanh năm lạnh , không khí

co lại , chìm xuống do đó sinh ra 2 khu khí áp cao
( do nhiệt ) ở cực .
- Không khí lạnh trong 2 khu áp cao ở cực di
chuyển về phía vó tuyến 60
0
B,N sinh ra gió đông
cực .
-GV treo hình như hình 51nhưng không có mũi
tên yêu cầu HS dựa vào đònh nghóa về gió hãy
14’
II. Gió và các hoàn lưu
khí quyển :

- Gió là sự chuyển động
của không khí từ các khu
khí áp cao về các khu khí
áp thấp .
Kẻ khung phần phụ lục
vào .
vẽ các mũi tên thể hiện gió vào hình vẽ .
- HS nhắc lại hệ quả của vận động tự quay làm
lệch hướng các vật chuyển động trên mặt dất
 HS vẽ lại các hướng gió theo qui luật đã nêu
về sự lệch hướng .
-GV hướng dẫn cách đọc hướng gió .
- Hoàn chỉnh khung thảo luận ở phần phụ lục .
-Sự chuyển động của không khí giữa các đai khí
áp cao và thấp tạo thành các hệ thống gió thổi
vòng tròn gọi là hoàn lưu khí quyển .
- Tín phong và gió tây ôn đới tạo thành 2 hoàn

lưu khí quyển quan trọng nhất trên bề mặt Trái
Đất .
? Dựa vào kiến thức đã học , giải thích :
+ Vì sao tín phong lại thổi từ khoảng vó độ
30
0
B,N về xích đạo ?
+ Vì sao gió tây ôn đới lại thổi từ khoảng các vó
độ 30
0
B,N lên khoảng các vó độ 60
0
B,N ?
• Kết luận : Nguyên nhân nào sinh ra gió ,
mô tả các loại gió phân bố trên Trái Đất ?
- Liên hệ thực tế : giới thiệu về tên gọi “ tín
phong” nghóa là loại gió tin cậy vì khi chưa có
tàu chạy bằng hơi nước các thuyền buôn đi từ
nửa cầu bắc xuống nửa cầu nam theo hướng gió
này .
- Gió ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của
chúng ta .đồng thời cũng là một trong những yếu
tố ảnh hưởngđến thời tiết và khí hậu .
- GDTT : Ích lợi của gió , giới thiệu về năng
lượng gió . tác hại của gió .
-Sự chuyển động của
không khí giữa các đai khí
áp cao và thấp tạo thành
các hệ thống gió thổi
vòng tròn gọi là hoàn lưu

khí quyển .
3/ Củng cố : ( 3’)
a) Treo hình 51 không có ghi chú : HS gắn tên các loại gió , vẽ mũi tên
hướng gió , gắn ký hiệu khí áp cao và khí áp thấp .
b) Đánh dấu x váo ý em cho là đúng :
Gió là không khí chuyển động từ :
º Nơi áp thấp về nơi áp cao
º Nơi áp cao về nơi áp thấp .
º Thấp lên cao.
º Cao xuống thấp.
c) Điền các từ thấp và cao vào chỗ ….của câu sau.
Xích đạo là nơi có nhiệt độ ……. Khí áp …… hai cực là nơi có nhiết
độ ……khí áp……
4/ Hướng danã về nhà : ( 2’)
- Học bài theo câu hỏi SGK. Dựa vào hình vé.
- Làm bài tập .
- Chuẩn bò bài 20. Đọc ,trả lời các câu hỏi . Tìm hiểu thêm về lượng
mưa trên Trái Đất .
5/ Phụ lục :
Phiếu học tập .
Tín phong Gió tây ôn đới
Phạm vi hoạt động Thổi quanh năm : từ vó tuyến
30
0
B,N về xích đạo .
Thổi quanh năm : từ vó tuyến
30
0
B,N lên 60
0

B.N
Nguyên nhân Do sự chênh lệch về khí áp Do sự chênh lệch về khí áp
Hướng gió BBC Đông bắc Tây nam
Hướng gió NBC Đông nam Tây bắc