Bài giảng những ngôi sao xa xôi

(Trích)
Lê Minh Khuê
Bài 28 - TIẾT: 142 +143
BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 9
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I. Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
a) Tác giả:
Nhà văn Lê Minh Khuê
Nhà văn Lê Minh Khuê (Bút danh khác: Vũ Thị Mến)
- Tên khai sinh: Lê Minh Khuê, sinh ngày 6 tháng 12 năm 1949.
Quê: xã An Hải, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hoá.
Tốt nghiệp phổ thông trung học, Lê Minh Khuê tham gia đội thanh niên
xung phong chống Mỹ cứu nước. Những năm tháng ấy đã tạo cảm hứng
cho những sáng tác của chị sau này. Năm 1969 chị là phóng viên báo
Tiền Phong. Năm 1973 – 1977 phóng viên Đài phát thanh giải phóng và
sau đó là Đài truyền hình Việt Nam. Từ 1978 đến nay, nhà văn Lê Minh
Khuê là biên tập viên văn học nhà xuất bản Hội nhà văn. Hội viên Hội
nhà văn Việt Nam (1980).
- Tác phẩm chính: Cao điểm mùa hạ (truyện ngắn, 1984); Đoàn kết
(truyện ngắn, 1980); Thiếu nữ mặc áo dài xanh (tiểu thuyết, 1984); Một
chiều xa thành phố (truyện ngắn, 1987); Em đã không quên (tiểu thuyết
1990); Bi kịch nhỏ (truyện ngắn, 1993); Lê Minh Khuê – truyện ngắn
(1994).
- Đã được nhận: Giải thưởng văn xuôi Hội Nhà văn Việt Nam năm
1987 (Tập truyện ngắn: Một chiều xa thành phố).
T
T
á

á
c ph
c ph
ẩ
ẩ
m
m
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I. Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
a) Tác giả:
- Lê Minh Khuê sinh năm 1949 quê ở
Tĩnh Gia, Thanh Hoá.
- Là cây bút nữ chuyên về truyện ngắn.
Nhà văn Lê Minh Khuê
b) Tác phẩm:
- Viết năm 1971, là một trong những
tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê.
2.Đọc, kể tóm tắt:
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I.Đọc- tìm hiểu chung
1. Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt phần trích
- Ba cô gái thanh niên xung phong Định, Nho và tổ trưởng là chị Thao ở

một tổ trinh sát phá bom tại một trọng điểm trên tuyến đường
Trường Sơn.
- Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải
san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu các vị trí những trái bom chưa
nổ và phá bom.
-Họ ở trong một cỏi hang, dưới chân cao điểm. Cuộc sống ở nơi trọng
điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt hết sức nguy hiểm nhưng họ
vẫn có những niềm vui hồn nhiên, thanh thản mơ mộng của tuổi trẻ.
- Mỗi người một cá tính nhưng họ rất gắn bó yêu thương nhau trong tình
đồng đội.
- Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Định và Thao lo lắng săn sóc
Nho.
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I- Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt:
- P1: Từ đầu đến ngôi sao trên
mũ:Phương Định kể về cuộc sống
của bản thân và tổ trinh sát mặt
đường của cô.
- P2: Tiếp đến chị Thao bảo :Một
lần phá bom, Nho bị thương, hai chị
em lo lắng, chăm sóc.

- P3: Phần cũn lại: Sau phút hiểm
nguy, hai chị em ngồi hát, niềm vui
trước cơn mưa đá đột ngột.
3.Chú thích: (sgk)
4. Bố cục:
3 phần
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I.Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt:
3.Chú thích: (sgk)
4.Bố cục: 3 phần
II.Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1.Hoàn cảnh sống, chiến đấu của tổ nữ thanh niên xung phong
trinh sát mặt đường.
Chiến tranh ác liệt.
Cuộc sống gian khổ nhưng đầy lạc quan
Công việc vô cùng nguy hiểm
=> Cách kể chuyện tự nhiên,hình ảnh chân thực.
•=> Những phẩm chất cao quí của tổ thanh niên xung phong
và cũng là thế hệ trẻ thời đánh Mỹ.

Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I.Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:

2.Đọc, kể tóm tắt:
3.Chú thích: ( sgk)
4.Bố cục: 3 phần
II.Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1. Hoàn cảnh sống, chiến
đấu của tổ nữ thanh niên
xung phong trinh sát mặt
đường:
Tiết 2
2. Những phẩm chất
chung và riờng của ba cô
gái thanh niên xung
phong:
Nột chung :
-Tinh thần trách nhiệm tự giác rất cao, quyết
tâm hoàn thành mọi nhiệm vụ được phân
công.
-Có lòng dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, không
quản khó khăn, gian khổ, hiểm nguy.
-Có tình đồng chí, đồng đội keo sơn gắn bó.
-Hay xúc động, nhiều mộng mơ, dễ vui, dễ
buồn, thích làm đẹp cho cuộc sống của mình
dù trong cuộc sống khó khăn ác liệt.
=>Đó là phẩm chất cao đẹp của thế hệ trẻ
Việt Nam thời đánh Mĩ. Họ sẵn sàng cống
hiến, hy sinh cho lớ tưởng,ước mơ thống
nhất nước nhà.
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê

I.Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt:
3.Chú thích: ( sgk)
4.Bố cục: 3 phần
II.Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1.Hoàn cảnh sống, chiến
đấu của tổ nữ thanh niên
xung phong trinh sát mặt
đường:
2.Những phẩm chất
chung và riêng của ba cô
gái thanh niên xung
phong:
Nột riêng :
a. Chị Thao:
b. Nho :
a-Chị Thao: nhiều tuổi hơn chín chắn
hơn, trong công việc rất bình tĩnh,
quyết liệt nhưng lại rất sợ nhìn thấy
máu chảy.
b-Nho: hồn nhiên, thích thêu thùa.
c-Phương Định:
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I.Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt:
3.Chú thích: ( sgk)

4.Bố cục: 3 phần
II.Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1.Hoàn cảnh sống, chiến
đấu và tính cách của tổ nữ
thanh niên xung phong
trinh sát mặt đường.
2.Những phẩm chất chung
và riêng của ba cô gái
thanh niên xung phong:
Nột riêng :
a. Chị Thao :
b. Nho :
c. Phương Định :
-Là cô gái Hà Nội có một thời học sinh êm đềm.
-Luôn hồn nhiên trong sáng và mơ ước về tương lai.
-Là cô gái giàu cảm xúc, nhạy cảm, hay mơ mộng,
thích hát, thích làm điệu một chút trước những chàng
lính trẻ.
-Cô yêu mến, gắn bó với đồng đội, cảm phục những
chiến sĩ mà cô đã gặp trên đường ra trận
-Nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình. Nhạy
cảm nhưng kín đáo giữa đám đông tưởng như kiêu kì.
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I.Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt:
3.Chú thích: ( sgk)
4.Bố cục: 3 phần

II.Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1.Hoàn cảnh sống, chiến
đấu và tính cách của tổ nữ
thanh niên xung phong
trinh sát mặt đường.
2.Những phẩm chất chung
và riờng của ba cô gái
thanh niên xung phong:
III- Tổng kết
Em có nhận xét gì về đặc điểm nghệ
thuật của truyện?
Truyện “ Những ngôi sao xa xôi ” cho
em những hiểu biết gì về cuộc sống tâm
hồn của những cô gái thanh niên xung
phong nói riêng, của thế hệ trẻ Việt nam
nói chung trong cuộc kháng chiến chống
Mĩ ?
Tiết 142 + 143. Văn bản:
Những ngôi sao xa xôi (Trích)
Lê Minh Khuê
I.Đọc- tìm hiểu chung
1.Tác giả, tác phẩm:
2.Đọc, kể tóm tắt:
3.Chú thích: ( sgk)
4.Bố cục: 3 phần
II.Đọc -Tìm hiểu văn bản:
1.Hoàn cảnh sống, chiến
đấu của tổ nữ thanh niên
xung phong trinh sát mặt
đường:

2.Những phẩm chất chung
và riêng của ba cô gái
thanh niên xung phong:
III.Tổng kờt:
(Ghi nhớ-SGK-trang122)
-Nghệ thuật:
Kể chuyện ở ngôi thứ nhất, miêu
tả tâm lí nhân vật, xen kẽ đoạn hồi
ức, giọng điệu ngôn ngữ tự nhiên
-Nội dung:
Tâm hồn trong sáng, tinh thần
lạc quan, dũng cảm của thế hệ trẻ
Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến
chống Mĩ cứu nước.
Hướng dẫn về nhà:
- Tóm tắt văn bản, học kỹ bài phân tích, học thuộc
ghi nhớ trong SGK.
- Soạn bài: Chương trình địa phương phần tập làm
văn.
+ Xem lại kiểu bài nghị luận xã hội.
+ Mỗi HS chuẩn bị bài viết về những vấn đề môi
trường ở địa phương như: (rác thải, nguồn nước,
chặt phá rừng, an toàn giao thông, vấn đề hút thuốc
lá, dân số v.v…
Một số vần thơ tham khảo:
Cạnh giếng nước có bom từ trường
Em không rửa ngủ ngày chân lấm
Ngày em phá nhiều bom nổ chậm
Đêm nắm mơ nói mớ vang nhà.

( Gửi em – cô thanh niên xung phong- Phạm Tiến Duật)

Nếu được làm hạt giống để mùa sau
Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa
Vui gì hơn làm người lính đi đầu
Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa.
( Tố Hữu)
Xẻ dọc trường sơn đi cứu nước
Mà lòng phơi phới dậy tương lai
( Tố Hữu)
Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em
Mưa đọng lại một khoảnh trời nho nhỏ ( …)
Em nằm dưới đất sâu
Như khoảng trời nằm yên trong lòng đất
Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng
Có phải thịt da em mềm mại trắng trong
Đã hóa thành những làn mây trắng.
( Lâm Thị Mỹ Dạ)