Lý lịch các vĩ nhân (P2)

Cệ THI TAC DếCH 1







Muồc luồc

Ngử Thũ Nhờồm 8
Phaồm Cửng Trỷỏ 35
Nguyùợn Danh Nho 36
Nguyùợn Quủ ỷỏc 38
Nguyùợn Cửng Haọng 44
Vuọ Thaồnh 48
Nguyùợn Danh Dỷồ 51
Nguyùợn ũnh Hoaõn 53
Nguyùợn Mờồu Ang 55
inh Nho Hoaõn 57
Nguyùợn Cửng Cỳ 62
Ngử Thũ c 63
Nguyùợn Tửng Quai 66
Nguyùợn Kiùỡu 74
Nguyùợn Huy Oaỏnh 79
Nguyùợn Cỷ Trinh 84
Maồc Thiùn Tủch 91
Nguyùợn Haõnh 102
Nguyùợn Du 122
Nguyùợn Khuyùởn 213
Vỷỳng Duy 229

Cệ THI TAC DếCH 2

Lyỏ Baồch 250
ửợ Phuó 267
Baồch Cỷ Dừ 272
Sờỡm Than 286
Vỷỳng Tủch 291
Trờỡn Tỷó Ngang 293
Dỷỳng Quyỏnh 294
Vỷỳng Bửồt 295
Laồc Tờn Vỷỳng 297
Trỷỳng Cỷóu Linh 298
Haồ Tri Chỷỳng 299
Vỷỳng Chi Hoaỏn 301
Trỷỳng Huỏc 302
Trỷỳng Kù 303
Lỷu Phỷỳng Bũnh 304
Trỷỳng Quửởc Phuồ 306
Thửi Quửởc Phu 307
Lyỏ Tờỡn 308
Tỷ Khửng ửỡ 309
Vỷỳng Giaỏ 310
Khờớu Vi 311
Thiùn Baóo Cung Nhờn 312
Trỷỳng Bờồt 313
Lỷỳng Hoaõnh 314
Lyỏ oan 315
Liùợu Tửng Nguyùn 317
Bửớng Kiùởm Bửồc 319
Haõn Duọ 320

Lyỏ ẹch 322
CƯÍ THI TẤC DÕCH 3

Àûúâng Ngẩn Khiïm 323
Hân Thu Vên 324
Cất Nha Nhi 325
Hoa Nhõ Phu Nhên Tûâ Thõ 326
Thấi Thûúång êín Gia 327
Hưì Tùng 328
Tûúãng Di Cung 329
Trûâ Quang Hy 330
L Àõch Chi 332
Giẫ Àẫo 333
Trûúng Hûåu 335
Thêím Thuìn K 336
Triïåu Hưỵ 337
Thưi Lưỵ 338
Trûúng Kđnh Trung 339
Trònh Hiïåu 340
Tư Dơnh 341
Tưn Àõch 342
Kim Xûúng Tûå 343
Àấi Thc Ln 344
Chu Phố 345
Tõch Hunh 346
Cẫnh Vi 347
L Ngang 349
Tiïìn H 350
Lïånh Hưì Sú 351
L Gia Hûåu 352

Dûúng Sơ Ngẩc 353
Chu Khấnh Dû 354
CƯÍ THI TẤC DÕCH 4

Tû Khưng Thû 355
Vûúng Biïíu 357
Trûúng Tõch 358
Quìn Àûác Hûng 360
Ngun Chêín 361
Trûúng Hư 362
Bi Àưå 363
Tiïët Oấnh 364
Lai Hưåc 365
Trõnh Ngao 366
Nhung Dc 367
Dûúng Cûå Ngun 369
Quìn Àûác Dû 371
Hoâng Ph Nhiïỵm 372
Hân H 374
Lang Sơ Ngun 375
Ung D Chi 376
Trûúng Trổng Tưë 377
Dậ Tùng 379
Tùng Chđ An 380
Tâo Mên 381
Cao Biïìn 382
Mẩnh Trò 387
Àoân Thânh Thûác 388
L Thiïåp 390
Trûúng Thuët 392

Hân ƯËc 394
Tiïët Tùỉc 395
Khuët Danh 396
CƯÍ THI TẤC DÕCH 5

Cao Thđch 398
Vûúng Hân 400
Vi Thûâa khấnh 401
Àưỵ Thu Nûúng 402
Thûúång Quan Nghi 403
Lûu Chiïëu Lên 404
Tưëng Chi Vêën 405
Thûúâng Kiïën 406
Lûu Àònh K 407
L Ngao 408
Bi Àưå 409
Chđ An 410
Tû Mậ Lïỵ 411
Trûúng Lai 412
Chu Phống 413
Tưí Võnh 414
Vûúng Xûúng Linh 415
Cưë Hëng 421
Ưn Àònh Qn 422
Trêìn Àâo 423
Trõnh Cưëc 424
Lêu Dơnh 426
Thưi Mêỵn Àưìng 427
Thưi Hụå Àưìng 428
Mẩnh Giao 429

Mẩnh Hẩo Nhiïn 430
Tiïìn Khúãi 433
L Thûúng ÊÍn 437
Vi ÛÁng Vêåt 441
CƯÍ THI TẤC DÕCH 6

Vûúng Kiïën 444
Vi Trang 446
Hûáa Hưìn 448
La ÊÍn 450
Lûu V Tđch 452
Giẫ Chđ 458
Lûu Trûúâng Khanh 461
Àưỵ Mc 464
Tư Thûác 471
Hoâng Àònh Kiïn 474
Tùng Ky 476
Phẩm Thânh Àẩi 477
Diïåp Thiïåu Ưng 479
Chu Thc Trinh 480
Phẩm Trổng m 482
Vûúng Vộ Nïí 483
Thiïën Àâo 484
Êu Dûúng Tu 485
L Cêëu 486
Vûúng An Thẩch 487
Vûúng Lïånh 490
Tû Mậ Quang 491
Trêìn Dûä Nghơa 492
Nhẩc Phi 493

Dûúng Vẩn L 494
Lc Du 496
Tẫ Vơ 497
Ngư Àâo 498
Lûu Tûã Vûång 499
CƯÍ THI TẤC DÕCH 7

Hân Cêu 500
Triïåu Sû T 501
ng Ngun Lûúång 502
Mc Àưìng 503
Trònh Hẩo 504
Chu Hi 506
Ngu Tûå Lûúång 508
Diïåp Thấi 509
Hoa Nhẩc 510
Thấi Sùỉc 511
Ưng Quín 512
Àấi Phc Cưí 513
Lû Mai Pha 514
Chu Têët Àẩi 515
Àưỵ Lai 516
Bẩch Ngổc Thiïìm 517
Vûúng Ky 518
Lûu Khùỉc Trang 519
Lưi Chêën 520
Àấi Mêỵn 521
THỖ CƯÍ TRIÏÌU TIÏN 523
THÚ CƯÍ NHÊÅT BẪN 548
Manhiưxû 548

THÚ CƯÍ BA TÛ 579
Ưma Khayam 579
Baba Takhi 652



CƯÍ THI TẤC DÕCH 8







NGƯ THỊ NHÊÅM

Tấc giẫ: Xem phêìn thú bưën cêu.






337
Ngùỉm cẫnh trúâi nûúác bíi chiïìu

Bất ngất sen xanh sống bêåp bưìng,
Trng àiïåp ni rûâng ngt mùỉt trưng.
Vïåt nùỉng ngang àưìi àang li tùỉt,
Nûúác trúâi hôa mưåt sùỉc xanh trong.

Vùng vùèng sấo châi àêu àố thưíi,
Khối múâ trùng nh xốm ven sưng.
Ngùỉm cẫnh trúâi chiïìu thú chúåt hûáng,
Lúâ lûäng phđa têy nûãa sấng hưìng.




CƯÍ THI TẤC DÕCH 9













338
Chiïìu tưëi chúi thuìn trïn sưng Nhụå

Cåc dẩo lêìn nây thêåt khấc xa,
Trúâi thu, nûúác lùång, cẫnh chiïìu ta.
Sao thûa mêëy chêëm, thuìn àún àưåc,
Dông sưng nhû la trẫi bao la.
Trïn cêy cưí th côn vûúng nùỉng,

ấnh lûãa bïn sưng àậ lêåp lôa.
Lêu àâi "Bêët Dẩ"(1) tòm khưng thêëy,
"Linh àâi"(2) àûác àưå sấng trong ta.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 10













339
Thùm cha Vên Mưn(1)

Xn àïën thùm cha úã mế sưng,
Ngưi cha àưí nất ph rïu phong.
Mûa hùỉt, Phêåt ngưìi nhòn lùång lệ,

Khưng khối, khưng hoa, sû cng khưng.
Àêy vưën lâ núi xûa àïå tûã
Lo tu, xua cấi ấc trong lông.
Nay àïm kễ xêëu thûúâng lui túái,
Mùỉt Phêåt tinh tûúâng, cố thêëy khưng?(2)







CƯÍ THI TẤC DÕCH 11













340
Ngưi miïëu cưí

Miïëu thúâ hoang phïë àậ lêu nay,

Mấi sêåp, bia múâ vûúng àố àêy,
Lẩnh ngùỉt, lô hûúng àêìy mẩng nhïån,
Tûúâng àưí, rïu phong mêëy lúáp dây.
Àïm trûúác mûa rúi lïn ni lẩnh,
Nùỉng chiïìu giúâ sốt lẩi trïn cêy.
Mën hỗi khưng ngûúâi nâo àïí hỗi,
Chó thêëy trïn trúâi mêy trùỉng bay.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 12













341
Ngưi cha cưí

Nùm thấng dậi dêìu, cha vểo xiïu,
Thanh u sëi nûúác, cẫnh tiïu àiïìu.
Lẩnh lệo bïëp chay, vûúân cỗ dẩi,
Lïn thïìm mûa hùỉt, giố heo heo.
Chim thûúác lûúån quanh, tòm chưỵ tr,
Thùỉp hûúng lùång lệ võ sû nghêo.
Cha xûa hếo li cng nùm thấng,
Hïët nùỉng ban mai lẩi nùỉng chiïìu







CƯÍ THI TẤC DÕCH 13

342
Ngêỵu hûáng vïì mẫnh ao nhỗ trûúác nhâ

Mưåt mẫnh ao t, nûúác lẩi vúi,
Mêëy con cấ nhỗ tûå do búi.
Giố thưíi mâ ao khưng gúån sống,
Bưën bïì cêy chùỉn, cỗ xanh tûúi.
Ai ngûúâi biïët tónh lo cưng viïåc,
Ta cng chûa say bỗ sûå àúâi.
Giấ giưëng ao nây, àêu cng lùång,
Ta sệ lïn thuìn ài khùỉp núi.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 14

343
Bâi ngêm àïm trùng

Bống cêy bïn cûãa ấnh trùng lưìng,
Tiïëng kên àưíi gấc vổng têìng khưng.
Nghòn dùåm xa qụ khưng ng àûúåc,
Khc ngêm bêët chúå xưën xang lông.
Tham sên(1) kiïëp trûúác chûa trûâ hïët,
Kiïëp nây danh lúåi lùỉm long àong.
Mong chống àïën ngây thưi loẩn lẩc,
Àïí lẩi quay vïì vúái ni sưng.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 15

344
Thûúng vúå

Tiïëc xûa khưng nưëi nghiïåp nhâ nưng,
Cây cêëy bïn nhau, vúå vúái chưìng.
Nay hấm cưng danh, chưìng vêët vẫ,
Dùỉt con chẩy nẩn, vúå long àong.
Chûác Nûä sưng Ngên àânh cấch biïåt,
Hùçng Nga thấng Tấm ngêåm ngi mong.
Cấi àẩo phu thï ln giûä trổn,
Thc Cú(1) gûúng sấng, chùèng thay lông.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 16

345
Mûa dêìm úã àẫo Huìn Trên(1)

Cưng cha Huìn Trên lïå ngùỉn dâi,
Àïm thânh mûa nhỗ ûúát cânh mai.
Chưìng Man xêëu sưë(2) lâm nhú ngổc,
Nûúác nhâ bẩc nghơa, xốt lông ai.
Lïỵ cûúái hai chêu(3) vò mưåt nghơa,
Mưåt àúâi gậy gấnh, khưí gêëp hai.
Oấn giêån thanh triïìu dêng bưën phđa,
Nûúác mùỉt nhû mûa rẫ rđch hoâi .







CƯÍ THI TẤC DÕCH 17

346
Hoa dêm bt trong cung vua

Nhûäng cấnh hoa tûúi trûúác cûãa rưìng,
Àỗ rûåc mưåt mâu vúái giố àưng.
Khưng hûúng nïn chùèng ai ghen t,
Khưng àiïåu, khưng kiïu, dêỵu mấ hưìng.
Tûúáng sùỉc khấc thûúâng, hoa ca Phêåt,
Xn, loâi khấc rng, chó mònh khưng.
Àỗ rûåc khưng vò khoe sùỉc àểp,
Mâ chó dêng vua mưåt têëm lông.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 18

347
Ài thuìn trïn cûãa biïín Nhêåt Lïå

Chêåp chiïìu, thuìn túái cûãa Ư Long,
Ngên Hâ mưåt dẫi vùỉt trïn khưng.
Tûâ xa chim nhẩn bay vïì ng,
Sấo châi vùng vùng thưíi trïn sưng.
Sấch àêìy mưåt trấp, sao chi chđt,
Bìm lúán cùng dêy giố thưíi phưìng.

Hai bïn àï lúán, thuìn ài tiïëp,
Tûã Vi sao sấng mưåt khưëi hưìng.(1)






CƯÍ THI TẤC DÕCH 19

348
Lẩi qua cha Thiïìn Lêm

Chđnh sûå viïåc àúâi ln àưíi thay,
Vêỵn ngun mổi cấi úã cha nây.
Cêy mc lâ gûúng cho kễ ấc,
Vûåc àấ rùn àe kễ hẩi thêìy.
Tûúång Phêåt vâng son ln tỗa sấng,
Viïåc àúâi phẫi trấi tûåa mêy bay.
Nay qua chưën c bìn trưng lẩi,
Rốt chến rûúåu nây àíi giố têy.(1)

CƯÍ THI TẤC DÕCH 20













349
Bíi súám, tûâ ni Thanh Sún(1) ngùỉm cẫnh xung
quanh

Ài sûá tẩm dûâng ni Nhõ Thanh,
Sấng dc ngûúâi xe súám khúãi hânh.
Thêëp thoấng trong sûúng hònh cêy cỗ,
Lđu lo chim hốt rưån trïn cânh.
Xốm xa giêëc ng chûa tan hùèn,
Àưìn bïn trưëng gic bấo nùm canh.
Bêët chúåt mùåt trúâi như, àỗ rûåc,
Xua hïët mêy m, lưå ni xanh.

CƯÍ THI TẤC DÕCH 21













350
Bíi súám, lïn thuìn ài tûâ Tuìn chêu

Trïn sống Trûúâng Giang mêëy cấnh chim,
Chúåt vt bay ài, nhấo nhấc tòm.
Nûúác àêåp vâo búâ, sưng chẫy mẩnh,
Bïn thuìn sống vưỵ chùèng hïì im.
Cåc àúâi ln chuín khưng vư cúá,
Chùèng dïỵ lûâa àúâi, dưëi trấi tim.
Sấch dùm ba quín, lông ta nhể,
Nhû chiïëc thuìn khưng, chùèng súå chòm. (1)

CƯÍ THI TẤC DÕCH 22













351
Nhân rưỵi, võnh cẫnh sưng Lïå(1)

Àï dâi, ni àấ vt lïn cao,
Ven lâng khốm trc ph búâ ao.
Hâng cêy rúåp nùỉng, chim ca hốt,
Bïën xûa cấ qỵy sống rò râo.
Dûúái sưng àô lûúái nhiïìu dên Ngẩn,(2)
Trïn búâ bấn ci lùỉm ngûúâi Dao.
Sưng Lïå nûúác dêng, thuìn lûúát nhể,
Nhû giûäa Ngên Hâ, dûúái ấnh sao.

CƯÍ THI TẤC DÕCH 23













352
Ma thu, ài thuìn trïn sưng Ly Giang(1)

Àốn ta, sưng ni àûáng kïì nhau,
Cẫ ni cẫ sưng xanh mưåt mâu.
Thấng Tấm trúâi thu vûúng khối nhể,
Àên khuya sûúng ûúát àêỵm hâng dêu.
Ngấi ng, thuìn bê nùçm dûúái bïën,
T bâ tiïỵn khấch vổng trïn lêìu.
Àïm àûúåc thẫ thuìn sưng Xđch Bđch,(2)

Trong lông êëp àậ tûâ lêu.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 24













353
Tiïëng nûúác

Vưën thûúâng im lùång, nûúác trïn sưng
Sao rếo êìm êìm tûåa bậo dưng?
Lc bõ cẫn àûúâng, sưng múái giêån,
Côn khưng, lùång lệ cûá xi dông.
Àiïìm tơnh, bao dung, khưng hấm lúåi,

Khưng chõu ci àêìu trûúác bêët cưng.
Nhû têëm gûúng soi cho kễ sơ,
Ngúâi ngúâi ấnh bẩc nûúác xanh trong.







CƯÍ THI TẤC DÕCH 25













354
Thú àïì àònh T Bâ(1)

Bïn àònh liïỵu r, nûúác xanh trong,
Nûãa mấi lêìu xanh, giûäa rấng hưìng.
Trùng côn àêỵm lïå quan Tû mậ,(2)

Tiïëng àân ngây trûúác vùèng trïn sưng.
Cẫnh àểp núi nây lûu sûã sấch,
Thuìn nhỗ cư àún, sống bêåp bưìng
Tưi úã phûúng xa, chung cẫm xc,
Bi ngi mưỵi bêån àổc thú ưng.