LÝ THUYẾT VÀ BÀI TẬP HÓA LỚP 11 CẢ NĂM

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -1-

Tài liệu này mình soạn nhưng không tránh khỏi
thiếu sót mọi người có nhu cầu down cho mình
xin lời nhận xét nhé mình mong có những lời
nhận xét góp ý từ mọi người để nó phù hợp hơn
CHUYÊN ĐỀ 1.
SỰ ĐIỆN LI
A. PHẦN LÝ THUYẾT
I. SỰ ĐIỆN LI
- Sự điện li là quá trình các chất tan trong nƣớc ra ion.
- Chất điện li mạnh: là chất khi tan trong nƣớc, các phân tử hòa tan đều phân li ra ion.
+ Những chất điện li mạnh: Các axit mạnh: HCl, HNO
3
, H
2
SO
4
. . .các bazơ mạnh:
KOH, NaOH, Ca(OH)
2
, Ba(OH)
2
. . .và hầu hết các muối.
HCl → H
+
+ Cl
-

Ba(OH)

2
→ Ba
2+
+ 2OH
-

- Chất điện li yếu: là chất khi tan trong nƣớc chỉ có một số phần tử hòa tan phân li ra ion,
phần tử còn lại vẫn tồn tại dƣới dạng phân tử trong dung dịch.
+ Những chất điện li yếu: Là các axit yếu: CH
3
COOH, HClO, HF, H
2
S…các bazơ
yếu: Mg(OH)
2
, Al(OH)
3
. . .
CH
3
COOH


CH
3
COO
-
+ H
+

II. AXIT - BAZƠ - MUỐI
1. Axit
- Theo A-re-ni-ut: Axit là chất khi tan trong nƣớc phân li ra cation H
+
.
HCl → H
+
+ Cl
-

- Axit một nấc: phân li một nấc ra ion H
+
: HCl, HNO
3
, CH
3
COOH . . .
- Axit nhiều nấc: phân li nhiều nấc ra ion H
+
: H
3
PO
4
. . .
2. Bazơ
- Theo A-re-ni-ut: Bazơ là chất khi tan trong nƣớc phân li ra ion H
+
.

Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -2-

NaOH Na
+
+ OH
-

3. Hidroxit lng tớnh
- Hidroxit lng tớnh l hidroxit khi tan trong nc va cú th phõn li nh axit, va cú
th phõn li nh baz.
Thớ d: Zn(OH)
2
l hidroxit lng tớnh
Phõn li theo kiu baz: Zn(OH)
2



Zn
2+
+ 2OH
-

Phõn li theo kiu axit: Zn(OH)
2




2-
2

ZnO
+ 2H
+

4. Mui
- Mui l hp cht khi tan trong nc phõn li ra cation kim loi (hoc cation
+
4
NH
) v
anion l gc axit
- Thớ d: NH
4
NO
3

+
4
NH
+
-
3
NO

NaHCO
3
Na
+
+
-

3
HCO

III. S IN LI CA NC. pH. CHT CH TH AXIT - BAZ
- Tớch s ion ca nc l
2
+ - -14
HO
K = [H ].[OH ] = 1,0.10
( 25
0
C). Mt cỏch gn ỳng, cú th
coi giỏ tr ca tớch s ny l hng s c trong dung dch loóng ca cỏc cht khỏc nhau.
- Cỏc giỏ tr [H
+
] v pH c trng cho cỏc mụi trng
Mụi trng trung tớnh: [H
+
] = 1,0.10
-7
M hoc pH = 7
Mụi trng axit: [H
+
] > 1,0.10
-7
M hoc pH < 7
Mụi trng kim: [H
+
] < 1,0.10
-7

M hoc pH > 7
IV. PHN NG TRAO I ION TRONG DUNG DCH CC CHT IN LI
1. iu kin xóy ra phn ng
- Phn ng trao i ion trong dung dch cỏc cht in li ch xóy ra khi cỏc ion kt hp li
vi nhau to thnh ớt nht mt trong cỏc cht sau:
+ Cht kt ta:
BaCl
2
+ H
2
SO
4
BaSO
4
+ 2HCl
Ba
2+
+
2-
4
SO
BaSO
4

+ Cht bay hi:
Na
2
CO
3
+ 2HCl 2NaCl + CO

2
+ H
2
O

2-
3
CO
+ 2H
+
CO
2
+ H
2
O

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -3-

+ Chất điện li yếu:
CH
3
COONa + HCl → CH
3
COOH + NaCl
CH
3
COO
-
+ H
+

→ CH
3
COOH
2. Bản chất phản ứng
- Phản ứng trao đổi ion trong dung dịch các chất điện li là phản ứng giữa các ion.



Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -4-

B. BI TP Cể HNG DN GII
I. Cỏc cụng thc lien quan khi gii bi tp ca chng
1. Tớnh nng cỏc ion trong dung dch cỏc cht in li
A
n
[A] =
V
; Trong ú: [A]: Nng mol/l ca ion A
n
A
: S mol ca ion A.
V: Th tớch dung dch cha ion A.
2. Tớnh pH ca cỏc dung dch axit - baz mnh
- [H
+
] = 10
-a
(mol/l)

a = pH

- pH = -lg[H
+
]
- [H
+
].[OH
-
] = 10
-14



14
10
[H ] =
[OH ]




II. Cỏc bi tp cú li gii
Cõu 1. Trn 100 ml dung dch HNO
3
0.1M vi 100 ml dung dch H
2
SO
4
0.05M thu c
dung dch A.
a. Tớnh nng cỏc ion trong A.

b. Tớnh pH ca dung dch A.
c. Tớnh th tớch dung dch NaOH 0.1M trung hũa dung dch A.

Gii
a.
3
HNO
n = 0.1* 0.1 = 0.01 (mol)
;
24
H SO
n = 0.1* 0.05 = 0.005 (mol)

2
2 4 3 3 2 4
43
H SO HNO HNO H SO
SO NO H
n = n = 0.005 (mol); n = n = 0.01 (mol); n = n + 2n = 0.02 (mol)



2
34
0.01 0.005 0.02
[NO ] = = 0.05(M); [SO ] = = 0.025(M); [H ] = = 0.1(M)
0.2 0.2 0.2

b.
1
0.02
[H ] = = 0.1(M) = 10 (M) pH = 1
0.2



c. Cõu c ta cú th lm theo hai cỏch khỏc nhau:
* Cỏch 1: õy l cỏch m chỳng ta hay lm nht t trc n nay ú l vit PTHH ri
tớnh toỏn da vo PTHH.
HNO
3
+ NaOH

NaNO
3
+ H
2
O
0.01 0.01
H
2
SO
4
+ 2NaOH

Na
2
SO

4
+ 2H
2
O

Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -5-

0.005 0.01

NaOH
NaOH
M
n
0.02
V = = = 0.2 (lit)
C 0.1

* Cỏch 2: Ngoi cỏch gii trờn, ta cú th vn dng cỏch gii da vo PT ion thu gn
gii. õy l cỏch gii ch yu m ta s dng khi gii cỏc dng bi tp v axit - baz cng
nh cỏc dng bi tp khỏc khi s dng PT ion thu gn.
Bn cht ca hai phn ng trờn l:
H
+
+ OH
-


H
2
O

0.02

0.02

NaOH NaOH
OH
0.02
n = n = 0.02 (mol) V = = 0.2 (lit)
0.1



Cõu 2. Dung dch X cha NaOH 0.1M, KOH 0.1M v Ba(OH)
2
0.1M. Tớnh th tớch dung
dch HNO
3
0.2M trung hũa 100 ml dung dch X.
Gii
2
NaOH KOH Ba(OH)
n = 0.1*0.1 = 0.01 (mol); n = 0.1*0.1 = 0.01 (mol); n = 0.1*0.1 = 0.01 (mol)


2
NaOH KOH Ba(OH)
OH
n = n + n + 2n = 0.04 (mol)

Bn cht ca cỏc phn ng ny l
H
+
+ OH
-


H
2
O
0.04

0.04
3
3
HNO
HNO
M
n
0.04
V = = = 0.2 (lit)
C 0.2



Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -6-

C. PHẦN BÀI TẬP CƠ BẢN
Câu 1. Viết PT điện li của các chất sau:
a. HNO

3
, Ba(OH)
2
, NaOH, H
2
SO
4
, Ca(OH)
2
, Na
2
CO
3
, BaCl
2
, NaHCO
3
, H
2
S.








b. CuSO
4

, Na
2
SO
4
, Fe
2
(SO
4
)
3
, NaHPO
4
, Mg(OH)
2
, CH
3
COOH, H
3
PO
4
, HF.








Câu 2. Viết PT phân tử và PT ion rút gọn của các phản ứng (nếu có) khi trộn lẫn các chất

sau:
a. dd HNO
3
và CaCO
3
b. dd KOH và dd FeCl
3





c. dd H
2
SO
4
và dd NaOH d. dd Ca(NO
3
)
2
và dd Na
2
CO
3

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -7-

e. dd NaOH và Al(OH)
3
f. dd Al
2
(SO
4
)
3
và dd NaOH
vừa đủ




g. dd NaOH và Zn(OH)
2
h. FeS và dd HCl




i. dd CuSO
4
và dd H
2
S k. dd NaOH và NaHCO
3

l. dd NaHCO
3
và HCl m. Ca(HCO
3
)
2
và HCl




Câu 3. Nhận biết dung dịch các chất sau bằng phƣơng pháp hóa học.
a. NH
4
NO
3
, (NH
4
)
2
CO
3
, Na
2
SO
4

, NaCl.










Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -8-

b. NaOH, NaCl, Na
2
SO
4
, NaNO
3









c. NaOH, H
2

SO
4
, BaCl
2
, Na
2
SO
4
, NaNO
3
(chỉ dùng thêm quỳ tím).








Câu 4. Viết phƣơng trình phân tử ứng với phƣơng trình ion thu gọn của các phản ứng sau
a.
2+ 2-
33
Ba + CO BaCO
b.
+-
4 3 2
NH + OH NH + H O

c. S
2-
+ 2H
+


H
2
S↑ d. Fe
3+
+ 3OH
-


Fe(OH)
3
↓




e. Ag
+
+ Cl
-



AgCl↓ f. H
+
+ OH
-


H
2
O


Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -9-


Câu 5. Viết PT dạng phân tử và ion rút gọn của các phản ứng trong dd theo sơ đồ sau:
a. Pb(NO
3
)
2
+ ?

PbCl
2
↓ + ?


b. FeCl
3
+ ?


Fe(OH)
3
+ ?


c. BaCl
2
+ ?

BaSO
4
↓ + ?


d. HCl + ?

? + CO
2
↑ + H
2
O


e. NH
4
NO
3
+ ?

? + NH

3
↑ + H
2
O


f. H
2
SO
4
+ ?

? + H
2
O


Câu 6. Tính nồng độ các ion trong các dung dịch sau
a. dd NaOH 0,1M b. dd BaCl
2
0,2 M c. dd Ba(OH)
2
0,1M

Câu 7. Hòa tan 20 gam NaOH vào 500 ml nƣớc thu đƣợc dung dịch A.
a. Tính nồng độ các ion trong dung dịch A.

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -10-

b. Tính thể tích dung dịch HCl 2M để trung hòa dung dịch A.










Câu 8. Trộn 100 ml dung dịch NaOH 2M với 200 ml dung dịch KOH 0,5M thu đƣợc
dung dịch C.
a. Tính nồng độ các ion trong dung dịch C.
b. Trung hòa dung dịch C bằng 300 ml dung dịch H
2
SO
4
C
M
. Tính C
M
.

Câu 9. Trộn 100 ml dung dịch HCl 1M với 100 ml dung dịch H
2
SO
4
0,5M thu đƣợc dung
dịch D.
a. Tính nồng độ các ion trong dung dịch D.
b. Cho dung dịch D tác dụng với dung dịch BaCl
2
dƣ thu đƣợc m gam kết tủa. Tính m.




Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -11-

Cõu 10. Tớnh pH ca cỏc dung dch sau
a. NaOH 0,001M b. HCl 0,001M






c. Ca(OH)
2
0,0005M d. H
2
SO
4
0,0005M
(Coi Ca(OH)
2
v H
2
SO
4
phõn li hon ton c hai nc)

Cõu 11. Trn 200 ml dung dch NaOH 0,1M vi 300 ml dung dch HCl 0,2M thu c
dung dch A.
a. Tớnh nng cỏc ion trong dung dch A.
b. Tớnh pH ca dung dch A.




Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -12-








Câu 12. Trộn 100 ml dung dịch NaOH 0.1M với 100 ml dung dịch KOH 0.1M thu đƣợc
dung dịch D.
a. Tính nồng độ các ion trong dung dịch D.
b. Tính pH của dung dịch D.
c. Trung hòa dung dịch D bằng dung dịch H
2
SO
4
1M. Tính thể tích dung dịch H
2
SO

4
1M
cần dùng.












Câu 13. Hỗn hợp dung dịch X gồm NaOH 0.1M và KOH 0.1M. Trộn 100 ml dung dịch
X với 100 ml dung dịch H
2
SO
4
0.2M thu đƣợc dung dịch A.
a. Tính nồng độ các ion trong dung dịch A.
b. Tính pH của dung dịch A.




Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -13-

Câu 14. Dung dịch X chứa 0.01 mol Fe
3+
, 0.02 mol
4
NH

, 0.02 mol
2
4
SO

và x mol
3
NO

.
a. Tính x.
b. Trộn dung dịnh X với 100 ml dung dịch Ba(OH)
2
0.3 M thu đƣợc m gam kết tủa và V
lít khí (đktc). Tính m và V.

Câu 15. Trộn 100 ml dung dịch FeCl
3
0.1M với 500 ml dung dịch NaOH 0.1 M thu đƣợc
dung dịch D và m gam kết tủa.
a. Tính nồng độ các ion trong D.
b. Tính m.




Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -14-

Câu 16. Trộn 50,0ml dd NaOH 0,40M với 50,0 ml dd HCl 0,20M đƣợc dd A. Tính pH
của dd A








Câu 17. Trộn lẫn 100ml dd HCl 0,03M với 100 ml dd NaOH 0,01M đƣợc dd A.
a. Tính pH của dd A.
b. Tính thể tích dd Ba(OH)
2
1M đủ để trung hòa dd A











Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -15-


Câu 18. Trộn lẫn 100ml dd K

2
CO
3
0,5M với 100ml dd CaCl
2
0,1M.
a. Tính khối lƣợng kết tủa thu đƣợc.
b. Tính C
M
các ion trong dd sau phản ứng.












Câu 19. Trộn 50ml dung dịch HCl với 50ml dung dịch NaOH có pH = 13 thu đƣợc dung
dịch X có pH = 2. Số mol của dung dịch HCl ban đầu là bao nhiêu?

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -16-

Câu 20. Chia 19,8 gam Zn(OH)
2
thành hai phần bằng nhau:
a. Cho 150 ml dung dịch H
2
SO
4
1M vào phần một. Tính khối lƣợng muối tạo thành.
b. Cho 150 ml dung dịch NaOH 1M vào phần hai. Tính khối lƣợng muối tạo thành.












Câu 21. Cho 100 ml dung dịch hỗn hợp A gồm H

2
SO
4
0,015M; HCl 0,03M; HNO
3

0,04M. Tính thể tích dung dịch NaOH 0,2M để trung hòa hết 200ml dung dịch A.














Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -17-

Cõu 22. Cho 100 ml dung dch hn hp X gm Ba(OH)
2
0.015M; NaOH 0.03 M; KOH
0.04M. Tớnh th tớch dung dch HCl 0.2M trung hũa dung dch X.

Cõu 23. Cho dung dch A gm 2 cht HCl v H
2
SO
4
. Trung ho 1000 ml dung dch A thỡ
cn 400ml dung dch NaOH 0,5M. Cụ cn dung dch to thnh thỡ thu c 12,95 gam
mui.
a. Tớnh nng mol/l ca cỏc ion trong dung dch A.
b. Tớnh pH ca dung dch A.

Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -18-

Cõu 24. Cho 200 ml dung dch gm MgCl
2
0,3M; AlCl
3
0,45M; v HCl 0,55M tỏc dng
hon ton vi V lớt dung dch C gm NaOH 0,02M v Ba(OH)
2
0,01M. Hóy tớnh th tớch
V c kt ta ln nht v lng kt ta nh nht? Tớnh lng kt ta ú?









Cõu 25. Trn 250 ml dung dch hn hp gm HCl 0,08 mol/l v H
2
SO
4
0,01 mol/l vi
250 ml dung dch NaOH a mol/l, thu c 500 ml dung dch cú pH = 12. Tớnh a.

Cõu 26. trung hũa 500 ml dung dch X cha hn hp HCl 0,1M v H
2
SO
4
0,3M cn
bao nhiờu ml dung dch hn hp gm NaOH 0,3M v Ba(OH)
2
0,2M?







Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -19-

D. PHN BI TP THấM
Cõu 1. Trn 250 ml dd hn hp HCl 0,08 mol/l v H
2
SO
4
0,01 mol/l vi 250 ml dd
Ba(OH)

2
cú nng x mol/l thu c m gam kt ta v 500 ml dd cú pH = 12. Hóy tớm
m v x. Gi s Ba(OH)
2
in li hon ton c hai nc.














Cõu 2. Trn 300 ml dd hn hp NaOH 0,1 mol/l v Ba(OH)
2
0,025 mol/l vi 200 ml dd
H
2
SO
4
cú nng x mol/l thu c m gam kt ta v 500 ml dd cú pH=2. Hóy tớm m v
x. Gi s H
2
SO

4
in li hon ton c hai nc.












Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -20-

Câu 3. Dung dịch X chứa hỗn hợp KOH và Ba(OH)
2
có nồng độ tƣơng ứng là 0,2M và
0,1M. Dung dịch Y chứa hỗn hợp H
2
SO
4
và HCl có nồng độ lần lƣợt là 0,25M và 0,75M.
Tính thể tích dung dịch X cần để trung hòa vừa đủ 40 ml dung dịch Y.

Câu 4. Dung dịch A gồm 5 ion: Mg
2+
, Ca
2+
, Ba
2+
, 0,1 mol Cl
-
và 0,2 mol
-
3
NO
. Thêm từ
từ dung dịch K
2
CO
3
1M vào dung dịch A đến khi lƣợng kết tủa lớn nhất. Tính thể tích
dung dịch K
2
CO
3
cần dùng.

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -21-

Câu 5 (A-2010). Dung dịch X có chứa: 0,07 mol Na
+
; 0,02 mol
2
4
SO

và x mol
OH

.
Dung dịch Y có chứa
4
ClO


,
3
NO

và y mol H
+
; tổng số mol
4
ClO

và
3
NO

là 0,04. Trộn
X và Y đƣợc 100 ml dung dịch Z. Tính pH của dung dịch Z (bỏ qua sự điện li của H
2
O).

Câu 6 (A-2010). Nhỏ từ từ từng giọt đến hết 30 ml dung dịch HCl 1M vào 100 ml dung
dịch chứa Na
2
CO
3
0,2M và NaHCO
3
0,2M, sau phản ứng thu đƣợc V lít khí CO
2
(đktc).
Tính V.













Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -22-

Câu 7 (A-07). Trộn 100 ml dung dịch (gồm Ba(OH)
2
0,1M và NaOH 0,1M) với 400 ml
dung dịch (gồm H

2
SO
4
0,0375M và HCl 0,0125M), thu đƣợc dung dịch X. Tính pH của
dung dịch X.












Câu 8 (B-08). Trộn 100 ml dung dịch có pH = 1 gồm HCl và HNO
3

với 100 ml dung
dịch NaOH nồng độ a (mol/l) thu đƣợc 200 ml dung dịch có pH = 12. Xác định giá trị của a
(biết trong mọi dung dịch [H
+
][OH
-
] = 10
-14
).

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -23-

Câu 9 (CĐA-07). Một dung dịch chứa 0,02 mol Cu
2+
, 0,03 mol K
+
, x mol Cl
-
và y mol
2-
4
SO
. Tổng khối lƣợng muối tan có trong dung dịch là 5,435 gam. Xác định giá trị của x
và y.

Câu 10 (CĐA-08). Dung dịch X chứa các ion: Fe
3+
,
2-
4
SO
,
+
4
NH
, Cl
-
. Chia dung dịch X
thành hai phần bằng nhau:
- Phần một tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch NaOH, đun nóng thu đƣợc 0,672 lít khí (ở
đktc) và 1,07 gam kết tủa;
- Phần hai tác dụng với lƣợng dƣ dung dịch BaCl
2
, thu đƣợc 4,66 gam kết tủa.
Tính tổng khối lƣợng các muối khan thu đƣợc khi cô cạn dung dịch X (quá trình cô cạn
chỉ có nƣớc bay hơi).

Bµi tËp hãa häc 11 – TrÇn Ph-¬ng Duy -24-

Câu 11 (CĐA-2009). Cho dung dịch chứa 0,1 mol (NH
4
)
2
CO
3

tác dụng với dung dịch
chứa 34,2 gam Ba(OH)
2
. Sau phản ứng thu đƣợc m gam kết tủa và V lít khí (đktc). Xác
định giá trị của V và m.

Bài tập hóa học 11 Trần Ph-ơng Duy -25-


CHUYấN 2.
NIT - PHOTPHO
A. PHN Lí THUYT
I. NIT
1. V trớ - cu hỡnh electron nguyờn t
- V tớ: Nit ụ th 7, chu k 2, nhúm VA ca bng tun hon.
- Cu hỡnh electron: 1s
2
2s
2
2p
3
.
- Cụng thc cu to ca phõn t: NN.
2. Tớnh cht húa hc
- nhit thng, nit tr v mt húa hc, nhng nhit cao nit tr nờn hot
ng.
- Trong cỏc phn ng húa hc nit va th hin tớnh oxi húa va th hin tớnh kh. Tuy
nhiờn tớnh oxi húa vn l ch yu.
a. Tớnh oxi húa (tỏc dng vi kim loi, H

2
,)

0
0 -3
t
2 3 2
3Mg + N Mg N
(magie nitrua)

0
0 -3
t ,p
2 2 3
xt
N + 3H 2 N H



b. Tớnh kh

0
0 +2
t
22
N + O 2NO



Khớ NO sinh ra kt hp ngay vi O

2
khụng khớ to ra NO
2


+2 +4
22
2NO + O 2NO

2. iu ch
a. Trong cụng nghip
- Nit c iu ch bng cỏch chng ct phõn on khụng khớ lng.
b. Trong phũng thớ nghim
- un núng nh dung dch bo hũa mui amoni nitrit
NH
4
NO
3

0
t

N
2
+ 2H
2
O