Giáo án sinh học 8 trọn bộ

Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 1 -
Phân phối chơng trình
sinh học 8 Năm học : 2007-2008
Cả năm: 70 tiết/ 35 tuần
57 tiết lí thuyết, 7 tiết thực hành, 6 tiết ôn tập, kiểm tra
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 3 -
Ngày 28 tháng 8 năm 2007
Tiết 1:
I. Mục tiêu:
HS thấy rõ đợc mục đích, nhiệm vụ, ý nghĩa của môn học.
Xác định đợc vị trí của con ngời trong tự nhiên, dựa vào cấu tạo cơ thể cũng nh các hoạt
động t duy của con ngời.
Nắm đợc phơng pháp học tập đặc thù của môn học cơ thể ngời và vệ sinh, phơng pháp học
tốt nhất để đạt đợc mục đích trên.
2. Kỹ năng
Rèn kỹ năng hoạt động nhóm, kỹ năng t duy độc lập và làm việc với SGK.
3. Thái độ:
Có ý thức bảo vệ giữ gìn vệ sinh cơ thể.
II. Chuẩn bị
Gv: Bản trong về các hình 1.1, 1.2, 1.3 (sgk), Máy chiếu
Bảng phụ: Bài tập xác định những đặc điểm chỉ có ở ngời (sgk)
Những mẩu chuyện về các nhà bác học, về các giáo s, bác sĩ giỏi ở Việt Nam.
Hs: Ôn lại kiến thức đã học trong chơng trình sinh học 7.
? Đã học các ngành động vật nào?
? Ngành động vật có vị trí tiến hoá cao nhất?

III. Hoạt động dạy học
. ổn định lớp
. Vào bài:
Gv giới thiệu sơ qua về bộ môn cơ thể ngời và vệ sinh trong chơng trình sinh học lớp 8.
* Hoạt động 1. Vị trí của con ngời trong tự nhiên
Mục tiêu: Hs thấy đợc con ngời có vị trí cao nhất trong thế giơí sinh vật do cấu tạo cơ thể
hoàn chỉnh và các hoạt động có mục đích.
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv yêu cầu hs:
? Kể tên các ngành ĐV đã học?
? Ngành ĐV nào có vị trí tiến hoá cao nhất?
Gv treo bảng phụ ghi nội dung bài tập mục

.
Hớng dẫn hs xác định đợc những đặc điểm
chỉ có ở ngời mà không có ở đv.
Gv phân tích, đa ra đáp án đúng.
(ô đúng: 2, 3, 5, 7, 8).
Qua đó hớng dẫn hs rút ra kết luận về vị trí
phân loại của con ng
HS đọc lệnh, nhớ lại kiến thức đã học. Trả lời
câu hỏi.
Yêu cầu kể đủ, sắp xếp theo sự tiến hoá 6
ngành ĐV:
Đv nguyên sinh, ruột khoang, các
ngành giun, thân mềm, chân khớp, đv có xơng
sống.
Trong ngành đv có xơng sống thì lớp thú có vị
trí tiến hoá cao nhất, đặc biệt là bộ khỉ.
Hs tự nghiên cứu thông tin sgk -> trao đổi

nhóm, hoàn thành bài tập.
Cử đại diện lên bảng làm vào bảng phụ, các
nhóm có ý kiến khác bổ sung.
Kết luận:
Loài ngời thuộc lớp thú
Con ngời có tiếng nói, chữ viết, t duy trừu
tợng, hoạt động có mục đích, sống thành xã
hội, biết chế tạo và sử dụng công cụ lao
động
-> Làm chủ thiên nhiên
* Hoạt động 2. Nhiệm vụ của môn cơ thể ngời và vệ sinh
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 4 -
Mục tiêu: Hs chỉ ra đợc nhiệm vụ cơ bản của môn học cơ thể ngời và vệ sinh.
Biết đề ra biện pháp bảo vệ cơ thể.
Chỉ ra đợc mối liên quan giữa môn học với các môn khoa học khác.
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin
sgk.
Gv nhấn mạnh.
Nhiệm vụ:
+ Tìm hiểu đặc điểm cấu tạo và chức
năng sinh lý của cơ thể ngời trong mối
quan hệ với môi trờng.
+ Đề ra các biện pháp rèn luyện thân thể,
bảo vệ sức khoẻ, bảo vệ môi trờng.
Gv chiếu tranh 1.1, 1.2, 1.3 yêu cầu học
sinh quan sát, thảo luận nhóm câu hỏi

hoạt động? Lấy đợc ví dụ cụ thể về mối
quan hệ đó?
Gv hớng dẫn, điều khiển hoạt động, bổ
sung kiến thức cho hs.
? Vì sao phải nghiên cứu cơ thể cả về 3
mặt: Cấu tạo, chức năng và sinh lý?
Gv giới thiệu thành công của các bác sĩ
Việt Nam trong việc ghép thận ghép gan,
tách 2 trẻ sinh đôi
? Vậy ý nghĩa của việc học bộ môn?
Hs tự nghiên cứu thông tin. Nêu đợc nhiệm vụ
của môn học.
Hs quan sát, thảo luận nhóm tìm câu trả lời.
Các nhóm cử đại diện báo cáo. Các nhóm có ý
kiến khác bổ sung, góp ý -> Nêu đợc:
Kiến thức về cơ thể ngời có liên quan tới nhiều
ngành nghề trong xã hội nh y học , tâm lý giáo
dục, TDTT, hội hoạ, thời trang

Nêu 1 số ví dụ
Hs phân tích: Muốn hiểu rõ đợc chức năng
của 1 cơ quan, cần hiễu rõ cấu tạo của cơ quan
đó. Mặt khác, khi đã rõ cấu tạo và chức năng
của một cơ quan ta có thể đề ra biện pháp vệ
sinh cơ quan này.
Yêu cầu hs lấy thêm ví dụ.
Cá nhân hs trả lời:
Học bộ môn sẽ giúp ta
* Biết cách
. Rèn luyện thân thể

. Bảo vệ sức khoẻ
. Bảo vệ môi trờng
* Có kiến thức cơ bản để học lên và đi sâu vào các
ngành nghề khác trong xã hội.
* Hoạt động 3. Phơng pháp học tập bộ môn
Mục tiêu:
Chỉ ra đợc phơng pháp đặc thù của bộ môn, đó là học qua mô hình, tranh, thí
nghiệm.
IV. Kiểm tra đánh giá:
Gv yêu cầu hs trả lời câu hỏi củng cố.
Hoạt động dạy Hoạt động học
? Nêu các phơng pháp cơ bản để học tốt bộ
môn?
Gv lấy ví dụ cụ thể minh hoạ cho các phơng
pháp.
? Nêu các phơng pháp cơ bản để học tốt bộ
môn?
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 5 -
? Vị trí phân loại của con ngời trong tự nhiên?
? Nhiệm vụ của bộ môn cơ thể ngời?
? ý nghĩa của việc học bộ môn?
Gv chỉ định 1 số hs trả lời, số khác bổ sung.
V. Hớng dẫn học bài
Trả lời câu hỏi sgk.
Kẻ sẵn bảng 2 bài cấu tạo cơ thể ngời.
Ôn tập lại hệ cơ quan ở đv thuộc lớp thú.
Ngày 6 tháng 9 năm 2007

Chơng I.
Tiết 2
I.
Mục tiêu:
1. Kiến thức
Hớng dẫn hs tự xác định đợc tên, vị trí các cơ quan trong cơ thể ngời.
Chứng minh đợc tính thống nhất trong hoạt động của các cơ quan trong cơ thể ngời.
2. Kỹ năng
Rèn kỹ năng quan sát, nhận biết kiến thức.
Rèn t duy tổng hợp lô gíc, kỹ năng hoạt động nhóm.
3. Thái độ
Giáo dục ý thức giữ gìn bảo vệ cơ thể tránh tác động mạnh vào 1 số hệ cơ quan quan trọng.
II. Đồ dùng dạy học
Gv: Tranh hệ cơ quan của thú ; hệ cơ quan của ngời
Mô hình tháo lắp các hệ cơ quan , sơ đồ phóng to hình 2.3 (SGK) ; bảng phụ ; phiếu học tập.
H/s : Kẻ bảng 2 sgk ; ôn tập lại hệ cơ quan ở đv thuộc lớp thú.
III. Hoạt động dạy học :
. ổn định lớp
. Bài cũ :
?Hãy cho biết nhiệm vụ của bộ môn cơ thể ngời và vệ sinh.
?Nêu những p
2
cơ bản học tập bộ môn cơ thể ngời và vệ sinh.
. Bài mới
Trong chơng trình SH8 chúng ta sẽ tìm hiểu các hệ cơ quan vận động, tuần hoàn, tiêu hoá, hô
hấp

Vì vậy bài học hôm nay sẽ tìm hiểu khái quát về cấu tạo cơ thể ngời.
* Hoạt động 1. Cấu tạo
Mục tiêu : HS chỉ rõ đợc các phần của cơ thể xác định đợc 1 số cơ quan trên mô hình.

Trình bày sơ lợcthành phần, chức năng các hệ cơ quan.
a, Các phần cơ thể
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo tranh 1,2 SGK phóng to lên bảng,
yêu cầu hs.
? Kể tên các hệ cơ quan ở động vật thuộc lớp
thú ?
Gv yêu cầu hs trả lời câu hỏi sgk.
Gv nêu câu hỏi:
? Cơ thể chúng ta đợc bao bọcbằng cơ quan
nào ? Chức năng chính của cơ quan này là
gì ?
Hs nhớ lại kiến thức kể đủ 7 hệ cơ quan.
Hs quan sát tranh, hình thảo luậnnhóm hoàn thành
câu trả lời.
Đại diện nhóm trình bày -> nhóm khác bổ sung
góp ý.
Hs nắm đợc:
=>Da bao bọc toàn bộ cơ thể.
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 6 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
- Gv tổng kết ý đúng của các nhóm và thông
báo ý đúng
Cơ thể gồm 3 phần : đầu, thân, tay chân
Cơ hoành ngăn khoang ngực và khoang bụng
Khoang bụng: chứa ruột ,dạ dày,gan, thận, bóng
đái.

Khoang ngực: Chứa tim, phổi.
b, Các hệ cơ quan
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv giới thiệu theo nội dung thông tin sgk; tên
một số hệ cơ quan trong cơ thể ngời.
Gv treo bảng phụ 2 lên bảng yêu cầu hs hoàn
thành cột 2 vào bảng.
Gv ghi ý kiến bổ sung, thông báo đáp án đúng
Phát phiếu học tập :
Xác định chức phận của từng hệ cơ quan qua
sắp xếp các ý giữa hệ cơ quan và chức năng cho
tơng ứng trong bảng sau?
Hs nghiên cứu sgk tranh vẽ ; liên hệ thực tế bản
thân; kết hợp với kiến thức của Đv hoàn thành
cột 2 theo nhóm.
Đại diện các nhóm lên ghi nội dung,nhóm khác
bổ sung.
Các nhóm làm phiếu bài tập.
Một số nhóm cử đại diện lên trình bày đáp án.
Phiếu học tập
Tên hệ cơ quan Chức năng
1.
Hệ vận động
2. Hệ tiêu hoá
3. Hệ tuần
hoàn
4. Hệ hô hấp
5. Hệ bài tiết
6. Hệ thần kinh
a, Lọc từ máu những chất thừa và có hại cho cơ thể để thải ra ngoài.

b, Thực hiện sự trao đổi khí O
2
, CO
2
giữa cơ thể và môi trờng.
c, Có chức năng sinh đẻ bảo tồn nòi giống.
d, Tiếp nhận và biến đổi thức ăn thành chất dinh dỡng cung cấp cho cơ
thể.
e, Giúp cơ thể vận độn.g
g, Vận chuyển các chất dinh dỡng, O
2
, và hoóc môn đến từng tế bào, các
chất thải để đa ra ngoài cơ thể.
h, Điều khiển, điều hoà và phối hợp hoạt động của các cơ quan trong cơ thể.
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv đa ra đáp án: 1e, 2d, 3g, 4b, 5a, 6h
Gv giới thiệu chức năng còn lại là của hệ
sinh dục.
Gv hỏi thêm.
Các nhóm đổi bài cho nhau, so sánh với đáp án của
gv để đánh giá bài của bạn.
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 7 -
? Ngoài các cơ quan trên, trong cơ thể còn
có hệ cơ quan nào?
Gv gọi 1 hs đọc trớc lớp phần thônh tin
dới bảng (trang 9)
Gọi 1 hs khác.

? Phân tích xem bạn vừa rồi đã làm những
gì khi cô gọi hỏi? Nhờ đâu bạn ấy làm
đợc nh thế?
Gv ghi mục 2.
Hs trả lời đợc:
. Bạn đó đã đứng dậy cầm sách đọc đoạn cô yêu cầu
. Đó là nhờ sự phối hợp hoạt động giữa các cơ quan
tai (nghe), cơ chân co (đứng lên), cơ tay co (cầm
sách), mắt (nhìn), miệng (đọc)
* Hoạt động 2. sự phối hợp hoạt động của các cơ quan
Mục tiêu: Chỉ ra đợc vai trò điều hoà hoạt động các hệ cơ quan của hệ thần kinh và nội
tiết
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv hớng dẫn hs.
? Phân tích một hoạt động của cơ thể: Chạy
Gv treo sơ đồ 2.3.
? Các mũi tên từ hệ thần kinh và hệ nội tiết tới các
hệ cơ quan nói lên điều gì?
Gv giải thích sự điều hoà bằng cơ chế thần kinh và
cơ chế thể dịch.
? Tại sao nói cơ thể ngời là một khối thống nhất?
Hs tự nghiên cứu sgk mục . thảo luận nhóm
Đại diện nhóm trình bày trớc lớp. Các
nhóm có ý kiến khác bổ sung.
+ Tim, mạch, hô hấp, bài tiết, tiêu
hoátăng cờng hoạt động.
+Tăng cờng cung cấp O
2
, chất dinh
dỡng cho cơ thể

Hs phân tích sơ đồ.
Vì các cơ quan trong 1 hệ, các hệ cơ quan
trong cơ thể có sự phối hợp hoạt động dới
sự điều hoà của hệ thần kinh và hệ nội tiết.
IV.
Kiểm tra - đánh giá
Gv yêu cầu học sinh làm bài tập.
? Trong cơ thể ngời có những hệ cơ quan nào? Nhiệm vụ cơ bản của mỗi hệ?
? Đánh dấu cộng (x) vào trớc chữ cái chỉ câu trả lời đúng nhất trong các câu sau:
A. Khi chạy có những hệ cơ quan nào phối hợp hoạt động?
1. Hệ tuần hoàn 2. Hệ bài tiết 3. Hệ nội tiết
4. Hệ hô hấp 5. Hệ thần kinh 6. Hệ sinh dục 7. Hệ vận động
a, 1, 2, 3, 4, 5, 6 b, 1, 2, , 3, 4, 6, 7
c, 1, 2, 3, 4, 5, 7 d, 1, 3, 4, 5, 6, 7
Đáp án: Câu C
B. Những hệ cơ quan nào dới đây cùng có chức năng chỉ đạo hoạt động của các hệ cơ quan
khác trong cơ thể ?
1. Hệ thần kinh và hệ nội tiết.
2. Hệ vận động, hệ tuần hoàn, hệ tiêu hoá và hệ hô hấp.
3. Hệ bài tiết, hệ sinh dục và hệ nội tiết.
4. Hệ bài tiết, hệ sinh dục và hệ thần kinh.
Đáp án: 1
? Cơ thể ngời là một thể thống nhất đợc thể hiện nh thế nào?
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 8 -
V. Hớng dẫn học bài
. Học bài, trả lời câu hỏi.
. Giải thích hiện tợng: Đạp xe, đá bóng.

. Ôn tập lại cấu tạo TB thực vật.
Ngày 10 tháng 9 năm 2007
Tiết 3
I. Mục tiêu.
1, Kiến thức:
Hs trình bày đợc thành phần cấu trúc cơ bản của tế bào gồm màng sinh chất, chất tế bào
(lới nội chất, ri bô xôm, ti thể, bộ máy gôn ghi, trung thể), nhân (NST và nhân con)
Học sinh phân biệt đợc chức năng từng cấu trúc của TB.
Chứng minh đợc TB là đơn vị chức năng của cơ thể.
2, Kỹ năng:
Rèn kỹ năng quan sát kênh hình, mô hình tìm kiến thức; kỹ năng suy luận lôgíc, kỹ năng hoạt
động nhóm.
3, Thái độ:
Giáo dục ý thức học tập, yêu thích bộ môn.
II. Đồ dùng dạy học.
Gv: Mô hình hay tranh vẽ câm cấu tạo TB động vật, máy chiếu, tranh phóng to hình 2.2
(trang8), bản trong về chức năng các bộ phận của TB hình 3.2.
Hs: Ôn lại cấu tạoTBTV, soạn các lệnh ở trong bài.
III. Hoạt động dạy học
.ổn định lớp
. Bài cũ:
Một hs chỉ lên tranh 2.2: ?Kể tên các hệ cơ quan và chức năng của các hệ cơ quan này?
Hs khác: ? Đánh dấu (x) vào đầu câu trả lời đúng cho câu hỏi sau đây.
Căn cứ vào đặc điểm nào sau đây mà ta nói cơ thể ngời là một cơ thể thống nhất?
a, Tất cả các cơ quan trong cơ thể ngời đều đợc cấu tạo từ TB.
b, Sự hoạt động của tất cả các cơ quan trong một hệ cũng nh sự hoạt động của các hệ cơ
quan trong cơ thể ngời luôn liên quan với nhau nhờ sự điều hoà, phối hợp hoạt động của hệ
thần kinh và hệ nội tiết.
c, Tách rời một cơ quan khỏi cơ thể, cơ quan đó không sống đợc.
d, Khi môi trờng thay đổi, nhờ sự phối hợp hoạt động của các cơ quan mà cơ thể thích nghi

đợc với sự thay đổi đó.
(Đáp án: Câu b)
. Bài mới
:
Mọi bộ phận, cơ quan của cơ thể đều đợc cấu tạo từ tế bào. Vậy TB có cấu trúc và chức năng
nh thế nào? Tại sao lại nói TB là đơn vị chức năng của cơ thể?
Hoạt động 1. Cấu tạo tế bào
Mục tiêu: Hs nắm đợc các thành phần chính của TB là màng, chất nguyên sinh, nhân
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo hình câm 3.1 yêu cầu hs chỉ rõ 3 thành
phần cơ bản của TB?
Gv nhận xét thông báo đáp án đúng.
Gv cho hs quan sát cột 1;2 bảng 3.1 để xác định
các bào quan trong TB. Gv bổ sung thêm 1 số
thông tin
Hs quan sát hình vẽ. Cá nhân tự xác định
+ Màng
+ Chất tế bào
+ Nhân
Đại diện nhóm trình bày. Nhóm khác bổ sung
Hs nghiên cứu bảng ghi nhớ kiến thức
Màng: Có lỗ màng đảm bảo mối liên hệ
giữa Tb với môi trờng trong
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 9 -
Chất TB : chứa các bào quan
Nhân TB : Trong dịch nhân chứa NST và
nhân con

* Hoạt động 2 Chức năng của các bộ phận trong TB
Mục tiêu
: H/ S nắm đợc các chức năng quan trọng của các bộ phận của tế bào
Thấy đợc cấu tạo phù hợp với chức năng và sự thống nhất giữa các thành phần của tế bào
Chứng minh : TBào là đơn vị chức năng của cơ thể
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv chiếu bản trong bảng 3.1
Nêu câu hỏi
? Màng sinh chất có vai trò gì ?
? Chất TB , nhân đóng vai trò gì trong hoạt
động sống của TB ?
< Gv lu ý chữ in nghiêng >
? Lới nội chất có vai trò gì trong hoạt động
sống của TB
? Năng lợng để tổng hợp P lấy từ đâu?
? Màng sinh chất có vảitò gì ?
? Tại sao nói nhân là trung tâm của tế bào?(Đ/
khiển mọi hoạt động sống của tế bào )
Gv gọi h/s đọc câu hỏi hoạt động SGK
? Hãy giải trích mối quan hệ thống nhất về chức
năng giữa màng sinh chất , chất TB và nhân
TB ?
- Gv nhận xết, trình bày đáp án đúng.
=>Màng giúp TB thực hiện trao đổi chất với
môi trờng ngoài (lấy vào các chất thải ra các
chất ) để tổng hợp nên các chất riêng của tế
bào. chất TB là nơi thực hiện sự trao đổi chất
bên thong TB (Tổng hợp chất , phângiải chất để
tạo ra năng lợng cần cho hoạt động sống của
TB (nhờ ti thể)

NST trong nhân qui định đặc điểm cấu trúc P
đợc tổng hợp ở ribôxôm =>Các bộ phận trong
TB đã có sự phối hợp thống nhất hoạt động để
tế bào thực hiện chức năng sống
. H/s nghiên cứu bảngtự rút ra kiến thức
H/s dựa vào bảng 3 để trả lời
Thảo luận nhóm tìm câu trả lời
Đại diện nhóm trình bày các nhóm khác bổ
sung
So sánh với đáp án của nhóm
H/s ghi nhớ kiến thức
* Hoạt động 3. Thành phần hoá học của TB
Mục tiêu: Học sinh nắm đợc 2 thành phần hoá học chính của TB là chất vô cơ và chất hữu cơ
Hoạt động dạy Hoạt động học
? Cho biết thành phần hoá học của TB
Gv nhận xét- thông báo đáp án đúng
. TB gồm hỗn hợp nhiều chất hữu cơ và vô cơ
a, Chất hữu cơ:
+ Prôtêin: C. H. O. N. S. P
+ Gluxít: C. H. O
+ Lipít: C. H. O
Hs tự nghiên cứu thông tin sgk tìm câu trả lời
1 hs trình bày trớc lớp. Hs khác bổ sung
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 10 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
+ Axít nuclếic: ADN, ARN
(prôtêin, axít nuclếic là quan trọng hơn cả vì

đây là hai thành phần chủ yếu của cơ thể sống)
b, Chất vô cơ:
Muối khoáng chứa Ca, K, Na, Cu, Fe
? Các chất hoá học cấu tạo nên TB có mặt ở
đâu? Chứng tỏ điều gì?
? Tại sao trong khẩu phần ăn cần có đủ P, G,
Li, vitamin, MK?
=> Hs thu nhận kiến thức
=> Có sẵn trong tự nhiên -> chất sống do chất
vô sinh phát triển thành
=> ăn đủ chất để xây dựng TB
* Hoạt động 4. Hoạt động sống của tế bào
Mục tiêu
: Hs nêu đợc các đặc diểm sống của TB trao đổi chất, lớn lên, phânchia, cảm ứng.
Chứng minh tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv chiếu sơ đồ 3.2
? Kể tên các hoạt động sống của TB?
? Sơ đồ muốn cho biết những gì?
? Mối quan hệ đợc biểu hiện nh thế nào?
? Tại sao nói Tb là đơn vị chức năng của cơ
thể?
- Yêu cầu 1 hs đọc kết luận đóng khung sgk
Hs nghiên cứu sgk trình bày
+ Trao đổi chất, lớn lên, phân chia, cảm ứng là
các hoạt động sống của Tb
+ Mối quan hệ giữa môi trờng, cơ thể và TB
+ Mt cung cấp O
2
, nớc muối khoáng, chất hữu

cơ cho TB thực hiện các hoạt động sống. Đồng
thời nhận lấy các sản phẩm bài tiết, CO
2
từ TB
cơ thể
+ Mọi hoạt động sống của cơ thể đều có cơ sở
là các hoạt động sống của TB
IV. Kiểm tra- đánh giá
? Làm bài tập 1sgk
? Nêu cấu tạo chung của tế bào.
? Tìm câu trả lời đúng trong các câu sau :
1, Trong TB bộ phận nào là quan trọng nhất
a, Nhân, vì nhân là trung tâm điều khiển mọi hoạt động sống của TB và có vai trò quan trọng
trong di truyền
b, Màng sinh chất, vì màng sinh chất có vảitò bảo vệ tế bào và là nơi TĐC giữa TB với môi
trờng
c, Chất TB ,vì đây là nơi diễn ra mọi hoạt động sống của TB
d, Các bào quan, vì chúng góp phần quan trọng vào các hoạt động sống của tế bào ?
( Đáp án : a )
2, Tại sao nói TB là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể ngời ?
a, Các cơ quan trong cơ thể ngời đợc cấu tạo bởi TB
b, Các hoạt động sống của tế bào là cơ sỡ cho các hoạt động sống của cơ thể
c, Khi toàn bộ các tế bào bị chết thì cơ thể sẽ chết
d, a và b đúng e, a và c đúng
g, b và c đúng h, a, b và c đúng
Đáp án: d
V Hớng dẫn học bài. Bài tập 1 , 2
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh

- 11 -
Ngày 12 tháng 9 năm 2007
Tiết 4
I. Mục tiêu :
1, Kiến thức : H/ s phải nắm đợc K/n mô , phân biệt các loại mô chính trong cơ thể
H/s nắm đợc cấu tạo và chức năng của từng loại mô trong cơ thể
2, Kĩ năng : Rèn kĩ năng quan sát kênh hình tìm kiến thức , kĩ năng khái quát hoá , kĩ năng hoạt
động nhóm
3, Thái độ : Giáo dục ý thức bảo vệ ,giữ gìn sức khoẻ
II Đồ dùng dạy học
Gv : tranh vẽ sgk , phiếu học tập ,tranh 1 số loại TB ,tập đoàn vôn vốc, động vật đơn bào, máy
chiếu, bản trong. Nội dung kiến thức chuẩn
H/s : Soạn các lệnh bài 4 sgk
III. Hoạt động dạy học
. ổn định lớp
. Bài cũ : Hãy cho biết cấu tạo và chức năng các bộ phận của tế bào
: Tại sao nói TB là đơn vị cấu tạo và đơn vị chức năng của cơ thể
. Bài mới . Trong cơ thể có rất nhiều tế bào,tuy nhiên xét về chức năng ngời ta có thể xếp loại
thành từng nhóm TB có nhiệm vụ giống nhau . các nhóm đó gọi chung là mô
Vậy mô là gì ? Trong cơ thể có những loại mô nào?
* Hoạt động 1 : Khái niệm mô
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo tranh ĐV đơn bào tập đoàn vôn vốc
? Tiến hoá về cấu tạo và chức năng của tập đoàn vôn
vốc so với động vật đơn bào ?
Quan sát tranh trả lời câu hỏi nêu đợc :
. Tập đoàn vôn vốc có sự phân hoá về
cấu tạo và chuyên hoá về chức năng ->
Đó là cơ sở để hình thành mô ở ĐV đa
bào

Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 12 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv thông báo thông tin sgk
Hớng dẫn Hs trả lời các câu hỏi hoạt động sgk
Gv nhận xét bổ sung( nếu cần)
. Những tế bào có hình dạng khác nhau :
TBTK(hình sao) TB cơ (hình thoi)
Gv : Chính để thực hiện các chức năng khác nhau
mà ngay từ giai đoạn phôi các tế bào (lúc đầu có cấu
tạo giống nhau) đã phân hoá có hình dạng và kích
thớc khác nhau
? Mô là gì ?
Thảo luận nhóm ghi ra giấy nội dung đáp
án
Cử đại diện trình bày trớc lớp các nhóm
khác bổ sung góp ý
Hs đọc tiếp thông tin để xác định
Khái niệm mô :
Mô là 1 tập hợp các TB chuyên hoá, có
cấu trúc giống nhau cùng đảm nhận
chức năng nhất định
. ở 1 số loại mô còn có các yếu tố không
có cấu trúc tế bào
Hoạt động 2. Các loại mô
Mục tiêu:
Hs phải chỉ rõ cấu tạo và chức năng của từng loại mô, thấy đợc cấu tạo phù hợp
với chức năng của từng mô

a, Mô biểu bì
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo tranh 4.1 yêu cầu hs trả lời câu hỏi sgk
Gv nhấn mạnh: Các TB xếp sít nhau phủ ngoài
da, lót trong các cơ quan rỗng
? Loại mô biểu bì làm chức năng bảo vệ thấy ở
các cơ quan nào?
? Loại biểu bì làm nhiệm vụ tiết có ở các cơ
quan nào?
Lu ý: Mô biểu bì có khả năng tái sinh rất
mạnh nhờ phân bào nhanh
VD: Biểu bì ở da
Quan sát hình vẽ, thảo luận nhóm câu hỏi hoạt
động
Cử đại diện trình bày, nhóm có ý kiến khác bổ
sung
. Bảo vệ, hấp thụ và tiết
. Phủ mặt ngoài, lót mặt trong
. Tuyến nớc bọt, tuyến mồ hôi
b, Mô liên kết
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo tranh 4.2 giới thiệu
. Mô gồm các tế bào liên kết nằm rải rác trong
chất cơ bản gồm :
. Mô sụn
. Mô xơng,
. Gân, dây chằng
Lu ý : chất cơ bản làm vật liệu liên kết chống
đỡ
. Gv hớng dẫn, điều khiển Hs hoàn thành câu

hỏi hoạt động sgk
. Gv nhận xét , tổng kết :
. Máu có huyết tơng là chất cơ bản (chất
Quan sát tranh vẽ, xử lý ghi nhận thông tin
. Thảo luận nhóm, đại diện báo cáo kết quả
nhóm khác bổ sung
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 13 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
nền)
. Xét về nguồn gốc các tế bào máu đợc tạo ra
từ các TB giống nh nguồn gốc tế bào sụn,
xơng
c) Mô cơ
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo tranh 4.3
Gv nêu câu hỏi hoạt động sgk ?
Gv tổng kết qua bảng phụ =>Mô cơ gồm những
TB dài - > thực hiện tốt chức năng co cơ tạo nên
sự vận động
Quan sát tranh vẽ ,đọc thông tin thảo luận
nhóm, cử đại diện trình bày nhận xét của
nhóm . các nhóm khác bổ sung
d, Mô thần kinh
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv hớng dẫn Hs qsát tranh vẽ 4.4, đọc thông tin
? Mô TK có ở đâu trong cơ thể ?
? Đặc điểm cấu tạo của mô thần kinh?

Gv điều khiển hoạt động
Gv cho Hs quan sát 1 nơ ron điển hình phân biệt
các phần
Gv nhấn mạnh : Nơ ron là loại TB biệt hoá rất
cao, mất K/n sinh sản, vừa có tính hng phấn
với các kích thích khác nhau ,vừa có k/n dẫn
truyền và ức chế các xung đó .
Nhờ vậy mà chức năng của mô TK là gì ?
Hs đọc thông tin xác định đợc
Mô TK nằm ở não, tuỷ sống, hạchTK, các dây
thần kinh và các cơ quan thụ cảm
Thảo luận nhóm
Đại diện trình bày đáp án
Các nhóm khác bổ sung
Nêu đợc : Mô TK gồm 2 loại TB thần
kinh(nơ ron) + TBTK đệm(TBTK giao )
Hs quan sát hình 4.4 xác định đợc :
Thân nơ ron Sợi nhánh
Sợi trục Xi náp
Hs đọc thông tin sgk nêu đợc :
Dẫn truyền, xử lý thông tin, điều hoà hoạt
động các cơ quan đảm bảo sự phối hợp hoạt
động giữa các cơ quan
IV Kiểm tra đánh giá
? Mô là gì ? Kể tên các loại mô chính
? Tìm các từ, cụm từ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh các câu sau:
Mô cơ gồm 3 loại ,cơ tim các TB cơ đều dài; cơ vân gắn với xơng, tế bào có ; có
vân ngang. Cơ trơn tạo nên nh dạ dày, ruột TB cơ trơn có hình thoi đầu nhọn và chỉ có
1 nhân .Cơ tim tạo nên thành tim
TB cơ tim , có nhiều nhân. Chức năng của là co, dãn tạo nên sự vận động

V. Hớng dẫn học bài.
Học bài, trả lời câu hỏi 1,2 sgk .
Chuẩn bị cho bài thực hành (theo tổ )
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 14 -
Ngày 17 tháng 9 năm 2007
Tiết 5
I . Mục tiêu .
Chuẩn bị đợc tiêu bản tạm thời TB mô ,cơ vân
. Quan sát và vẽ các TB trong các tiêu bản đã làm sẵn : TB niêm mạc miệng (Mô biểu bì ) ,
mô sụn , mô xơng, mô cơ vân, mô cơ trơn, phân bệt bộ phận chính của tế bào gồm màng
sinh chất, chấtTB và nhân
. Phân biệt đợc điểm khác nhau của mô biểu bì, mô cơ , mô liên kết
. Rèn kỹ năng sử dụng kính hiển vi , kỹ năng mổ tách TB
. Giáo dục ý thức nghỉêm túc , bảo vệ máy, vệ sinh phòng sau khi thực hành
II. Đồ dùng dạy học
Hs : 1 con ếch, 1 mẫu xơng sống có đầu sụn và xơng xốp, thịt lợn nạc còn tơi (1 tổ)
Gv : Kính hiển vi, lam kính, la men, bộ đồ mổ ,khăn lau giấy thấm
. Một con ếch sống, và bắp thịt ở chân giò lợn
. Dung dịch sinh lý 0,65% Nacl , ống hút, dung dịch a xít a xê tíc 1% có ống hút
. Bộ tiêu bản động vật : Mô biểu bì ,mô sụn, mô xơng, mô cơ trơn
III . Hoạt động dạy- học
. Gv : Kiểm tra phần chuẩn bị theo nhóm của Hs
Phát dụng cụ cho nhóm trởng
Phát hộp tiêu bản mẫu
. Bài mới
* Hoạt động 1. Làm tiêu bản và quan sát tế bào mô cơ vân
Mục tiêu

: Làm đợc tiêu bản, khi quan sát nhìn thấy các TB
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo bảng phụ nội dung các bớc làm tiêu
bản
Gọi 1 Hs lên làm mẫu các thao tác
Phân công các nhóm
. Sau khi cá nhóm lấy đợc TB mô cơ vân đặt
lên lam kính. Gv hớng dẫn cách đặt la men
Nhỏ 1 giọt a xít a xê tíc 1% vào cạnh la men và
dùng giấy thấm hút bớt dung dịch sinh lý để a
xít thấm vào dới la men
. Gv điều khiển, kiểm tra công việc của các
nhóm, giúp đỡ nhóm nào cha làm đợc
.Gv hớng dẫn Hs điều chỉnh kính hiển vi
.Gv kiểm tra lại để tránh hiện tợng Hs nhầm
lẫn, hay là miêu tả theo sgk
Hs theo dõi->ghi nhớ kiến thức, 1 Hs nhắc lại
các thao tác
Các nhóm tiến hành làm tiêu bản nh đã hớng
dẫn
Yêu cầu : .Lấy sợi thật mảnh
. Không bị đứt
. Rạch bắp cơ phải thẳng
. Các nhóm tiến hành đậy la men
Yêu cầu : Không có bọt khí
Các nhóm tiếp tục thao tác nhỏ a xít a xê tíc
Hoàn thành tiêu bản đặt lên bàn để giáo viên
kiểm tra
. Các nhóm thử kính lấy ánh sáng nét để nhìn rõ
mẫu

. Đại diện nhóm quan sát , điều chỉnh cho đến
khi nhìn rõ tế bào (Đối chiếu tiêu bản với các
hình vẽ sgk
. Cả nhóm quan sát, nhận xét
Yêu cầu : Thấy đợc màng, nhân, vân ngang, tế
bào dài
. Vẽ hình ghi chú thích
* Hoạt động 2 : Quan sát tiêu bản các loại mô khác
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 15 -
Mục tiêu : Quan sát và vẽ lại đợc hình TB mô sụn, mô xơng, mô cơ trơn Phân biệt đợc điểm
khác nhau của các mô
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv yêu cầu quan sát các mô ->vẽ hình
? Phân biệt điểm khác nhau của các mô?
Gv nhận xét kết luận :
. Mô biểu bì : TB xếp sít nhau
. Mô sụn : Chỉ có 2.3 TB tạo thành nhóm
. Mô xơng : T/ phần TB nhiều
. Mô cơ : TB nhiều, dài
Cơ vân có vân ngang
Gv hớng dẫn Hs làm báo cáo theo mẫu sgk
Gv đánh giá kết quả
Lần lợt các thành viên đều qsát vẽ hình
Thảo luận nhóm để thống nhất trả lời
Yêu cầu : thành phần cấu tạo , hình dáng TB ở
mỗi mô
- Hoàn thành báo cáo nạp cho giáo viên :

. Yêu cầu : Vẽ hình, chú thích đầy đủ hình vẽ
các loại mô đã quan sát đợc
. Bố trí hình vẽ cân đối, các chú thích nên dùng
thớc kẻ mũi tên vào đúng vị trí trên hình đảm
bảo hình vẽ đẹp và sạch
IV. Nhận xét - Đánh giá
Gv : Khen các nhóm làm việc nghiêm túc có kết quả tốt
Phê bình nhóm cha cố gắng và kết quả thấp để rút kinh nghiệm
* Đánh giá :
? Trong khi làm tiêu bản mô cơ vân các em gặp khó khăn gì ?
? Cho biết nguyên nhân thành công của nhóm
? Lý do nào làm cho mẫu của 1 số nhóm cha đạt yêu cầu
* Yêu cầu
. Làm vệ sinh , dọn sạch lớp
. Thu dụng cụ đầy đủ , rửa sạch, xếp tiêu bản vào hộp
V. Hớng dẫn học bài :
Ôn lại kiến thức về mô thần kinh
Ngày 19 tháng 9 năm 2006
Tiết 6
I. Mục tiêu:
1, Kiến thức: HS nắm đợc cấu tạo và chức năng cơ bản của nơ ron
Chỉ rõ 5 thành phần của 1 cung phản xạ và đờng dẫn truyền xung thần kinh trong cung phản xạ
2, Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát kênh hình, thông tin nắm bắt kiến thức, kĩ năng hoạt động
nhóm
3, Thái độ: Giáo dục ý thức bảo vệ cơ thể
II. Đồ dùng dạy học.
Gv: Tranh vẽ hình 6.1 6.2, sơ đồ 6.3 (sgk), búa y tế, cây trinh nữ, máy chiếu, bảng trong các bảng,
phiếu học tập
III. Hoạt động dạy học
.

ổn định lớp
. Bài cũ
Gv treo bảng phụ yêu cầu hs hoàn thành
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 16 -
Cho các ý trả lời
1. Mô liên kết 2. Mô cơ 3. Mô thần kinh 4.Mô biểu bì
a, biểu bì bao phủ, biểu bì tuyến b, cơ vân, cơ trơn c, Mộ sụn , mô xơng d, các nơ ron
Hãy điền các ý 1, 2, 3, 4 vào dấu chấm (?) cột A ; các ý a, b, c, d, vào cột c trong bảng cho
phù hợp
Các loại mô
(A)
Chức năng
(B)
Thí dụ
(C)
? Bảo vệ, hấp thụ, tiết
? Nâng đỡ, liên kết các cơ quan
?
Co dãn tạo nên sự vận động của các cơ quan và
vận động của cơ thể
?
Tiếp nhận kích thích. Dẫn truyền xung thần kinh.
Xử lý thông tin. điều hoà hoạt động các cơ quan
Đáp án
: A (4; 1; 2; 3)
C (a; c; b; d)
? Hãy nêu thành phần cấu tạo của mô thần kinh?

? Gv treo tranh 6.1: Mô tả cấu tạo của 1 nơ ron điển hình?
Gọi hs nhận xét bổ sung, góp ý
. Bài mới
ở ngời: - Sờ tay vào vật nóng -> Rụt tay
- Thấy quả chanh -> Tiết nớc bọt
=> Hiện tợng rụt tay hay tiết nớc bọt gọi là phản xạ. Vậy phản xạ đợc thực hiện nhờ cơ
chế nào?
Gv ghi tên bài lên bảng
Chuyển ý:
Phản xạ là hoạt động của nơ ron,
chúng ta sẽ tìm hiểu xem nơ ron có cấu tạo, hoạt
động nh thế nào?
* Hoạt động1. Cấu tạo và chức năng của nơ ron
Mục tiêu: Chỉ rõ cấu tạo và các chức năng của nơ ron từ đó thấy chiều hớng lan truyền xung
thần kinh trong sợi trục
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gọi 1 hs lên bảng ghi lại cấu tạo của 1 nơ ron
điển hình?
Gv giải thích: Các kích thích của môi trờng
ngoài hoặc môi trờng trong tác động vào thân
và các sợi nhánh làm xuất hiện xung thần kinh
rồi lan truyền theo sợi trục -> đầu mút để
chuyển qua xináp tới nơron tiếp theo hoặc cơ
quan trả lời (cơ tuyến)
Lu ý: Sự dẫn truyền xung thần kinh theo
một chiều từ thân -> dọc theo sợi trục -> nơ
ron khác
? Nơron có chức năng gì?
Hs nêu đợc:
Cấu tạo của nơron gồm

. Thân chứa nhân
Xung quanh là tua ngắn ( sợi nhánh)
. Tua dài ( sợi trục) có bao miêlin. Nơi tiếp nối
các nơ ron gọi là xi náp
. Hs thu nhận thông tin
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 17 -
Gv hớng dẫn hs đọc tiếp thông tin. Treo bảng
(phiếu học tập) Các loại nơ ron
Các loại nơron Vị trí Chức năng
NR hớng tâm (cảm giác)
NR li tâm (vận động)
NR trung gian (liên lạc)
Gv nêu câu hỏi hoạt động
? Có nhận xét gì về hớng dẫn truyền xung thần
kinh ở nơron hớng tâm và nơron li tâm?
. Hs nghiên cứu thông tin sgk để xác định đợc
+ Tính cảm ứng
+ Tính dẫn truyền
Thảo luận nhóm - hoàn thành bảng
đại diện trình bày đáp án. Các nhóm bổ sung
nhận xét thống nhất câu trả lời
Lu ý: Ngời ta phân biệt 3 loại nơ ron này là
dựa vào chức năng dẫn truyền xung thần
kinh của chúng
Hs nêu đợc
-> Chiều dẫn truyền của 2 nơ ron này trái
ngợc nhau

* Hoạt động 2. Cung phản xạ
Mục tiêu:
Hs hình thành khái niệm phản xạ, cung phản xạ, vòng phản xạ. Biết giải thích 1 số
phản xạ ở ngời bằng cung phản xạ và vòng phản xạ
a. Phản xạ
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv
: Mọi hoạt động của cơ thể đều là phản xạ
Phản xạ không chỉ trả lời các kích thích của môi
trờng ngoài mà còn trả lời các kích thích của
môi trờng trong
Ví dụ
: Nghe tiếng còi ở sau -> Quay đầu lại
Thức ăn vào miệng -> Tiết nớc bọt
. Tăng tiết mồ hôi khi trời nóng
. Khi lao động -> Tăng nhịp hô hấp, nhịp co bóp
của tim
? Vậy một phản xạ thực hiện đợc là nhờ bộ
phận nào chỉ huy (điều khiển)
Gv yêu cầu hs trả lời
? Phản xạ là gì?
Gv nhận xét - nêu đáp án chuẩn:
.
Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các
kích thích của môi trờng ngoài hoặc môi trờng
trongdới sự điều khiển của hệ thần kinh
? Vậy phản xạ có ý nghĩa gì đối với đời sống con
ngời?
Hs thu nhận thông tin. Lấy thêm 1 số ví dụ
. Tay chạm vật nóng -> rụt lại

. Đèn chiếu vào mắt -> con ngơi co lại
Hs nêu đợc
=> Nhờ hệ thần kinh
- Một hs trả lời trớc lớp. Các ý kiến khác bổ
sung
Hs tự hòan thiện kiến thức
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 18 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv nêu câu hỏi hoạt động 2 sau khi cho học sinh
chạm tay vào cây xấu hổ và nhận thấy lá cây bị
cụp xuống.
? Nêu sự khác biệt giữa phản xạ ở động vật với
hiện tợng cảm ứng ở thực vật ?
Gv điều khiển hoạt động
Gv kết luận- Cơ bản là :
.
Phản xạ là phản ứng có sự tham gia của hệ
thần kinh
. Cảm ứng ở thực vật không do hệ thần kinh điều
khiển
Hs trả lời câu hỏi => Là cơ sở hoạt động của hệ
thần kinh, làm cho cơ thể luôn luôn thích nghi
với những thay đổi của điều kiện sống
Thảo luận nhóm
Đại diện nhóm trình bày trớc lớp. Các nhóm có
ý kiến khác bổ sung
b. Cung phản xạ

Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo tranh 5.2 phóng to lên bảng. Nêu câu
hỏi hoạt động
? Các loại nơron tạo nên 1 cung phản xạ
? Thành phần 1 cung phản xạ gồm những yếu
tố nào?
? Cung phản xạ là gì?
Gv nhắc tới tốc độ truyền xung thần kinh ở
ngời thì lớn -> Phản ứng xảy ra mau lẹ, tức
thời. Cung phản xạ là để thực hiện phản xạ
? Nêu 1 số ví dụ về phản xạ và phân tích đờng
dẫn truyền xung thần kinh trong phản xạ đó?
(Gv có thể đa ra 1 ví dụ cụ thể cho thống nhất
. Kim đâm vào tay -> Rụt tay lại
Gv theo dõi hoạt động
Gv đa ra máy chiếu đáp án đúng
. Kim (kích thích) -> Cơ quan thụ cảm
NRHT Tuỷ sống (phân tích) NRLT
Cơ ngón tay (cơ co -> (rụt tay lại)
? Bằng cách nào TƯTK có thể biết đợc phản
ứng của cơ thể đã đáp ứng đợc kích thích hay
cha?
Ta tìm hiểu khái niệm vòng phản xạ.
Quan sát tranh. Trả lời các câu hỏi
Nêu đợc: Gồm
. NR hớng tâm
. NR trung gian
. NR li tâ
m
Thành phần cung phản xạ:

.
Cơ quan thụ cảm
. 3 NR ( hớng tâm, trung gian, li tâm)
. Cơ quan phản ứng
Hs trả lời đợc:
Là con đờng mà xung thần kinh truyền từ cơ
quan thụ cảm qua TƯTK -> cơ quan phản ứng

Thực hiện phản xạ
Thảo luận nhóm. Cử đại diện trình bày, nhóm
có ý kiến khác bổ sung, nhận xét
Hs tự bổ sung kiến thức
c. Vòng phản xạ
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 19 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv chiếu sơ đồ hình 6.3 yêu cầu hs xác định
các xung thần kinh có trong vòng phản xạ
Gv: (chỉ trên sơ đồ)
. Phản ứng của cơ thể đã đợc thực hiện nhờ
cung phản xạ (1-2). Tuy nhiên nhờ có xung
thần kinh báo ngợc từ cơ quan thụ cảm và các
thụ quan trong cơ quan phản ứng theo dây
hớng tâm về TƯTK giúp cơ thể biêts đợc
phản ứng đã đáp ứng đợc yêu cầu trã lời kích
thích hay cha.
Nếu cha đáp ứng đợc thì TƯ tiếp tục phát
lệnh đẻ điều chỉnh phản ứng theo dây li tâm tới

cơ quan trả lời => Chính luồng thông tin
ngợc đã khép kín cung phản xạ tạo nên vòng
phản xạ
Gv lấy ví dụ, giải thích ví dụ đó (Muỗi cắn sau
lng)
Lu ý: Trong trờng hợp chỉ phản ứng 1 lần
đã đáp ứng đợc yêu cầu trả lời kích thích vẫn
có thông tin ngợc? ý nghĩa?
Quan sát hình vẽ trả lời câu hỏi
Hs thu nhận thông tin
Hs xử lí thông tin nắm đợc
. Luồng xung thần kinh bao gồm cung phản xạ
và đờng phản hồi tạo nên vòng phản xạ
.
Thực chất là để điều chỉnh phản xạ => Giúp
phản xạ thực hiện chính xác hơn
IV. Kiểm tra - đánh giá
Gv phát phiếu học tập - yêu cầu học sinh thảo luận
1, Ghi tên các bộ phận đợc đánh số trong hình vẽ về nơron
2, Trò chơi ô chữ
Chú thích
1. Có 10 chữ : Con đờng mà xung thần kinh truyền từ cơ quan thụ cảm qua TƯTK, rồi đến cơ
quan phản ứng
2. Có 13 chữ : Tên gọi khác của nơ ron cảm giác
3. Có 6 chữ: Một trong 2 chức năng cơ bản của nơron
4. Có 8 chữ: Tên gọi của sợi ngắn xuất phát từ thân nơron
5. Có 12 chữ: Yếu tố lan truyền trong cung phản xạ
6. Có 6 chữ: Phản ứng của cơ thể thông qua hệ thần kinh để trả lời kích thích
chiều
xung

thần
kinh
2
3
1
4
1
2
3
4
5
6
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 20 -
V. Hớng dẫn học bài
- Làm câu hỏi bài tập 1,2 sgk
- Đọc em có biết
- ôn cấu tạo bộ xơng thỏ
Ngày 24 tháng 9 năm 2007
Chơng ii
.
Vận động
Tiết 7
I. Mục tiêu.
1, Kiến thức:
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh

- 21 -
Hs trình bày đợc các thành phần chính của bộ xơng và xác định đợc vị trí các xơng chính
ngay trên cơ thể mình.
Phân biệt đợc các loại xơng dài, xơng ngắn, xơng dẹt về hình thái, cấu tạo
Phân biệt đợc các loại khớp xơng, nắm vững cấu tạo khớp động
2, Kỹ năng
Rèn kỹ năng
. Quan sát tranh, mô hình, nhận biết kiến thức
. Phân tích, so sánh, tổng hợp, khái quát
. Hoạt động nhóm
3, Thái độ
Giáo dục ý thức giữ gìn, vệ sinh bộ xơng
II. Đồ dùng dạy học
Gv : mô hình xơng ngời, xơng thỏ.
Tranh cấu tạo một đốt sống điển hình, hình 7.4
III. Hoạt động dạy học
.
ổn định lớp
. bài cũ
? Nơron có cấu tạo nh thế nào? Nó có đặc tính gì?
? Hãy cho ví dụ một phản xạ và phân tích đờng đi của xung thần kinh trong phản xạ đó?
? Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ?
.
Bài mới
Sự vận động của cơ thể đợc thực hiện nhờ sự phối hợp hoạt động của hệ cơ và bộ xơng. Vì vậy
trong chơng II chúng ta sẽ tìm hiểu cấu tạo và chức năng của cơ và xơng. Những đặc điểm của
cơ và xơng thích nghi với t thế đứng thẳng và lao động, giữ gìn vệ sinh cơ xơng
* Hoạt động 1. Các phần chính của bộ xơng
Mục tiêu: Chỉ rõ các vai trò chính của bộ xơng. Nắm đợc các phần chính và nhận biết đợc
trên cơ thể mình.

Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv chiếu tranh 7.1; 7.2; 7.3; trên màn hình.
Yêu cầu học sinh quan sát
Nêu câu hỏi sgk
? Bộ xơng có chức năng gì? Chức phận nào là
chính?
? Tìm những điểm giống nhau và khác nhau
giữa xơng tay và xơng chân? Giải thích vì
sao có sự khác nhau đó?
Gv nhận xét, điều khiển hoạt động.
Quan sát hình vẽ, xử lí thông tin
Thảo luận nhóm tìm câu trả lời
Đại diện trình bày đán án. Các nhóm có ý kiến
khác bổ sung, hoàn chỉnh kiến thức
Vai trò:
. Tạo khung nâng đỡ cơ thể
. Chỗ bám vững chắc cho các phần mềm nh
gân cơ
. Tạo thành các khoang bảo vệ các nội quan
. Cùng với hệ cơ giúp cơ thể vận động và lao
động dễ dàng (nhiệm vụ chính)
Xơng tay, chân có các phần tơng đồng
nhau nhng khác nhau:
+ Về kích thớc
+ Cấu tạo đai vai và đai hông
+ Sự sắp xếp và đặc điểm hình thái xơng cổ
tay, cổ chân, bàn tay, bàn chân => Đó là kết
quả của sự phân hoá tay chân trong quá trình
tiến hoá thích nghi với t thế đứng thẳng và lao
Giáo án sinh học 8 -

năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 22 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
Hớng dẫn hs tìm hiểu qua thông tin
Gv giới thiệu mô hình bộ xơng ngời, xơng
thỏ.
Nêu câu hỏi:
? Nhận xét về đặc điển cấu trúc và sự sắp xếp
của bộ xơng ngời và bộ xơng thú?
Gv: Tuy nhiên do quá rình tiến hoá mà bộ
xơng ngời có nhiều đặc điểm khác với bộ
xơng thú
Vậy ? Bộ xơng gồm mấy phần? Đặc điểm của
mỗi phần?
Gv thông báo 1 số đặc điểm của mỗi phần
- Yêu cầu hs tự xác định trên cơ thể mình các
phần của bộ xơng
động
Hs nêu đợc: Bộ xơng ngời có cấu trúc và sự
sắp xếp giống nh ở ĐV
Bộ xơng gồm
- Xơng đầu: Sọ, mặt
- Xơng thân: Cột sống, lồng ngực
- Xơng chi: Tay, chân
* Hoạt động 2. Phân biệt các loại xơng
Mục tiêu: Dựa vào hình dạng, cấu tạo phân biệt đợc 3 loại xơng
Hoạt động dạy Hoạt động học
Yêu cầu hs tìm hiểu thông tin trả lời câu hỏi
? Có mấy loại xơng ? Dựa vào đâu để phân

biệt?
Đọc thông tin - Trả lời đợc
.
Có 3 loại xơng
- Xơng dài: Hình ống ở giữa rỗng, chứa
tuỷ
- Xơng ngắn: Ngắn nhỏ
- Xơng dẹt: Hình bản dẹt, mỏng
* Hoạt động 3. Các khớp xơng
Mục tiêu. Hs chỉ rõ 3 loại khớp xơng dựa trên khả năng cử động và xác định đợc khớp đó
trên cơ thể mình
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv yêu cầu hs đọc thông tin.
Nêu câu hỏi
? Mô tả 1 khớp động?
? Khả năng cử động của khớp động và khớp
bán động khác nhau nh thế nào? ? Vì sao có
sự khác nhau đó?
Gv nhận xét kết quả, đa ra đáp án đúng.
. Khớp xơng: Là nơi tiếp giáp giữa các đầu
xơng
. Loại khớp
+ Khớp động: Cử động dễ dàng nhờ 2 đầu
xơng có lớp sụn tròn, giữa là dịch khớp (hoạt
Hs tự nghiên cứu thông tin trong sgk, quan sát
hình vẽ
Thảo luận nhóm Trả lời câu hỏi. Đại diện
nhóm trình bày đáp án. các nhóm có ý kiến
khác bổ sung
Hs tự đánh giá kiến thức

Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 23 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
dịch), ngoài là dây chằng
+ Khớp bán động: Giữa 2 đầu xơng là đĩa sụn
hạn chế cử động
Gv tiếp tục đa ra câu hỏi
? Nêu đặc điẻm của khớp bất động?
? Trong bộ xơng ngời loại khớp nào chiếm
nhiều hơn? Điều đó có ý nghĩa nh thế nào đối
với hoạt động sống của con ngời?
? Vì sao khi sai khớp phải chữa ngay không để
lâu đợc?
Gv bổ sung: Để lâu bao khớp không tiết dịch
nữa, sau này có chữa khỏi, xơng vẫn cử động
khó khăn
Thảo luận nhóm tự rút ra kiến thức
. Khớp bất động: Các xơng gắn chặt bằng
khớp răng ca => Không cử động đợc
Hs trình bày đợc
. Khớp động và khớp bán động-> Giúp ngời
vận động và lao động
Hs trả lời
IV. Kiểm tra - đánh giá
Gv chiếu bảng trong phần bài tập
1, Hãy chọn các từ và cụm từ: Đốt sống, chức năng, các xơng sờn, các phần tơng ứng,
phổi. Điền vào chổ trống thay cho các số 1, 2, 3, 4, 5 để hoàn chỉnh các câu sau
Cột sống gồm nhiều (1) khớp với nhau và cong ở 4 chổ thành hình chữ S tiếp nhau, giúp cơ

thể đứng thẳng.
Các (2) gắn với cột sống và gắn với xơng ức tạo thành lồng ngực bảo vệ tim và (3)
Xơng tay và xơng chân có (4) với nhau nhng phân hoá khác nhau phù hợp với (5)
đứng thẳng và lao động
.
2, Hãy chọn các từ và cụm từ thích hợp để hoàn chỉnh các câu sau khi nói đến cấu tạo của bộ
xơng ngời.
a, Bộ xơng ngời chia ra phần. Các phần chính của bộ xơng là
b, Cột sống gồm đốt sống khớp với nhau và cong ở chỗ tạo thuận lợi cho
t thế
c, Lồng ngực là do các với cột sống và gắn với xơng tạo ra khoang
ngực
d, Căn cứ vào hình dạng và cấu tạo ngời ta chia xơng ngực thành loại xơng.
Đó là xơng
3, Điền các đặc điểm và vai trò của 3 loại khớp vào bảng sau:
Các loại khớp Đặc điểm Vai trò
Khớp không động
Khớp bán động
Khớp động
Hs thảo luận nhóm. Tìm đáp án đúng
Gọi 1 hs đọc kết luận chung cuối bài
V. Hớng dẫn học bài:
? Lập bảng khác nhau giữa các bộ phận của xơng ngời và xơng thú
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 24 -
? Vẽ sơ đồ 1 khớp động
Đọc em có biết"
Mỗi nhóm chuẩn bị một mẩu xơng đùi ếch hay xơng sờn của gà

Ngày 26 tháng 9 năm 2007
Tiết 8
I. Mục tiêu.
1, Kiến thức:
Hs trình bày đợc cấu tạo chung của 1 xơng dài từ đó giải thích đợc sự lớn lên của xơng và
khả năng chịu lực của xơng
. Xác định đợc thành phần hoá học của xơng để chứng minh đợc tính chất đàn hồi và cứng rắn
của xơng
2, Kỹ năng
. Quan sát tranh hình, thí nghiệm -> Tìm ra kiến thức
. Có kĩ năng lắp đặt thí nghiệm đơn giản trong giờ học lí thuyết
. Hoạt động nhóm
3, Thái độ
Giáo dục ý thức bảo vệ xơng, liên hệ với thức ăn của lứa tuổi học sinh
II. Đồ dùng dạy học
Gv : Tranh vẽ hình 8.1 -> 8.4 sgk
. Mẫu vật: Hai xơng đùi ếch, các đốt sống ca đôi
. Dụng cụ: Panh, đèn cồn, cốc nớc lã, cốc đựng dung dịch axít HCL 10%, đoạn dây đồng ( hoặc
thép nhỏ) một đầu quấn chặt vào que cầm, đầu kia buộc vào mẩu xơng ( ếch hoặc chân gà), một
tờ giấy khổ A
4
Hs: Xơng đùi ếch hay xơng sờn gà
III. Hoạt động dạy học
. ổn định lớp
. Bài cũ
? Bộ xơng ngời gồm mấy phần? Mỗi phần gồm những xơng nào?
? Nêu rõ vai trò của từng loại khớp?
? Vai trò của bộ xơng đối với đời sống con ngời?
. Bài mới
Xơngcó chức năng: Là bộ khung nâng đỡ cơ thể bởi độ rắn chắc của xơng rất lớn (xơng

ngời trởng thành có thể chịu áp lực gấp 30 lần so với loại gạch tốt). Vậy do đâu mà xơng có
đợc khả năng đó?
* Hoạt động 1.
Cấu tạo của xơng
Mục tiêu: Chỉ rõ đợc cấu tạo của xơng dài, xơng dẹt và chức năng của nó
Hoạt động dạy Hoạt động học
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 25 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
a, Cấu tạo của xơng dài
Gv đặt vấn đề:
? Sức chịu đựng của xơng có liên quan gì đến
cấu tạo của xơng?
Để trả lời vấn đề này
Gv yêu cầu hs quan sát xơng đùi ếch chẻ dọc
? Xơng dài có cấu tạo nh thế nào
Gv hớng dẫn hoạt động
Gv giảng về xơng dài theo nội dung của bảng
8. Nhấn mạnh các ý
. Thân xơng hình ống
. Đầu xơng có các nan xơng xếp hình vòng
cung
Nêu câu hỏi sgk
? Thân xơng hình ống và các nan xơng có ý
nghĩa gì?
Gv nhận xét - tóm tắt:
. Hình ống: Làm cho xơng nhẹ và vững
chắc

. Nan xơng: Phân tán lực làm tăng khả
năng chịu lực
Nêu câu hỏi:
? Ngời ta đã vận dụng kiểu cấu tạo hình ống
và cấu trúc hình vòm vào kĩ thuật xây dựng có
ý nghĩa gì? Cho ví dụ?
Gv treo bảng 8 hớng dẫn hs thu nhận thông
tin
b
,
Cấu tạo xơng ngắn và xơng dẹt
Gv treo tranh vẽ hình 8.3. yêu cầu hs quan sát
Nêu câu hỏi
? Xơng dẹt và xơng ngắn có cấu tạo và chức
năng gì?
Hs có thể đa ra khẳng định
-> Chắc chắn xơng phải có cấu tạo đặc biệt
Hs nghiên cứu sgk, quan sát vật mẫu, hình vẽ
8.1, 8.2 -> Thảo luận nhóm thống nhất ý kiến
. Đại diện nhóm trình bày. Các nhóm có ý kiến
khác bổ sung
Thảo luận nhóm
Đại diện trình bày đán án. Các nhóm có ý kiến
khác bổ sung, hoàn chỉnh kiến thức
Cá nhân suy nghĩ. Nêu đợc
. Đảm bảo độ bền vững
. Tiết kiệm nguyên liệu
Ví dụ: Cột trụ cầu, vòm của, tháp Epphen
. Đọc bảng hiểu rõ về cấu tạo và chức năng của
xơng dài.

Quan sát hình vẽ + các đốt sống đã ca đôi =>
Thu thập thông tin
.Cá nhân trình bày. Các ý kiến khác bổ sung
Hs nêu đợc:
. Không có cấu tạo hình ống
. Bên ngoài là mô xơng cứng
. Bên trong là mô xơng xốp gồm nhiều nan
xơng trong chứa tuỷ đỏ
* Hoạt động 2. Sự lớn lên và dài ra của xơng
Mục tiêu:
Hs chỉ ra đợc xơng dài ra do sụn tăng trởng, to ra là nhờ tế bào màng xơng
Giáo án sinh học 8 -
năm học 2007- 2008
Vơng Thị Hồng Thắm * Trờng THCS Bình Thịnh
- 26 -
Hoạt động dạy Hoạt động học
Gv treo
. Tranh 8.4 (sgk) giới thiệu ví trí của sụn tăng
trởng
. Tranh 8.5 mô tả thí nghiệm chứng minh vai
trò của sụn tăng trởng
Gv nêu câu hỏi sgk
? Quan sát hình 8.5 hãy cho biết vai trò của
sụn tăng trởng?
Gv đánh giá phần trao đổi của các nhóm và giải
thích
. Các tế bào sụn phân chia và hoá xơng làm
xơng dài ra. Đến tuổi trởng thành sự phân
chia của sụn tăng trởng không còn thực hiện
đợc nữa -> Không cao thêm. Tuy nhiên

màng xơng vẫn có khả năng sinh tế bào
xơng để bồi đắp phía ngoài thân xơng làm
cho xơng to ra. Trong khi các TB huỷ xơng
tiêu huỷ thành trong của ống xơng làm cho
khoang xơng ngày càng rộng ra.
Gv đa ra bài tập. Cá nhân hs hoàn thành
Hs nghiên cứu thông tin. Quan sát tranh ->
trao đổi nhóm dể hoàn thành câu hỏi hoạt
động.
. Đại diện trình bày đáp án, các nhóm bổ sung,
góp ý
Hs hoàn thành bài tập.
.
Xơng dài ra là do sự phân chia
. Xơng to ra về bề ngang là nhờ
* Hoạt động 3. Thành phần hoá học và tính chất của xơng
Mục tiêu. Thông qua thí nghiệm. Hs chỉ ra đợc 2 thành phần cơ bản của xơng có liên quan
đến tính chất của xơng liên hệ thực tế.
Hoạt động dạy Hoạt động học
Chuẩn bị dụng cụ
Gv biểu diển thí nghiệm
Ngâm trớc 10-15 phút một xơng đùi ếch
trong dung dịch HCL 10 %
Thả thêm một xơng đùi ếch khác vào dung
dịch HCL10%
Gv đa ra câu hỏi :
? Bọt khí nổi lên đó là gì ?
Gv rửa xơng trong cốc nớc. Yêu cầu hs
? Kiểm tra độ mềm dẻo của xơng?
Gọi hs làm thí nghiệm :

Đốt xơng trên ngọn lửa đèn cồn, khi hết khói
- kiểm tra (bóp nhẹ)
Rồi thả vào a xít.
? Nhận xét?
Gv nêu câu hỏi. Giúp hs hoàn thiện kiến thức
? Phần nào của xơng cháy có mùi khét ?
? Tại sao khi ngâm xơng lại bị dẻo và có thể
kéo dài, thắt nút ?
Hs quan sát hiện tợng (có bọt khí nổi lên )
-> Là khí Co
2
1- 2 hs kiểm tra độ mềm dẻo của xơng
Hs bóp thử phần xơng còn lại (đặt lên giấy gõ
nhẹ). Sau đó thả vào Axít HCL => Quan sát
hiện tợng
Thảo luận nhóm. Thống nhất
. Phần xơng cháy đợc có mùi khét là chất