Một số vấn đề về định hướng phát triển kinh doanh cảng biển tại TPHCM

.
BOG~ODVCVADAOT~O
TRUONG
D~I
HOC KINH
TE
THANH
PHO
HO
CHi
MINH
NGUYENTHJNGOCTHANH
MOT
so
vAN
DE
VE
DINH Hu'dNG
. . .
"
~
?
, ,_?
PHA
T TRIEN KINH DOANH CANG
BIEN
'
""'
~
"
TAl

THANH PHO
HO
CHI MINH
.
A ' ?
-'
A-'
CHUYEN
NGANH:
QUAN
L Y KINH
TE
v A
KE
HOACH
HOA
KINH
TE
QUOC
DAN
MA
SO
: 5 . 02 . 05 .
LU!N
AN
TIEN
SY
KINH
TE
'

NGUOI
HUONG
DAN
KHOA
HOC:
PGS.TS'DONG
THl_'[~AMlPHri(j~G
BQ
GlAO
Ol)C
vl\0
~!~0
. \
TRUONG
f)~l
HQG
KINH
TE
TP
.HG('<11
'
"''
!
TlllJ
~vii~
rt~·
i
. f /1-tLJ
TP
HO

CHI MINH -
2001
Ml)C Ll)C
' ?
~
LOIMODAU
? ,
"'
?
~
'
Chu'dng
1:
C<1
SO LY
LU~N
CUA
DE
TAl
1.1.
Ly
lu~n
cd
ban
v~
chie"n
lltdc
1.1.1.
Khai
ni~m

chie"n
lu'qc :
1.1.2.
Vai
tro
cua
chie"n
lu'qc kinh doanh d6i voi
ho<;tt
d<)ng
san
xua't kinh doanh:
1.1.3.
Ti~lnh
quan
tq
chie"n
lu'qc:
I
,,·
'
1.1.3.1.
Xac
dinh chuc nang,
nhi~m
Vl;l va
mvc
tieu
cua
t6

chuc:
1.1.3.2.
Phan
tich moi
tntong:
1.1.3.3. Ll!a ch9n
chie"n
lttqc thich
hqp
:
1 1.3.4.
Tri~n
khai thlfc
hi~n
chie"n
lu'qc:
1.1.3.5.
Ki~m
tra va danh gia
vi~c
thlfc
hi~n
chie"n
lu'qc : .
1.1.3.6.
Phan
h6i:
1.1.4.
Cac
hlnh thuc

chie"n
lu'dc :
~
1.1.4.1.
Can
ell'
vao
ph<;tm
vi
cua
chie"n
lliqc
:.
1.1.4.2.
Can
ell'
vao hu'ong
tie"p
c~n
chie"n
luqc
·:
1.1.4.3.
Can
ell'
vao
slf
ke"t
hqp
giii'a

m~t
hang
va thi tru'ong: ·
1.2.
Cac
Iy thuye"t
cd
ban
trong thu'dng
m<;ti
qu6c
t€
1.2.1.
Ly
thuye"t voi lqi the'
tuy~t
d6i
cua
Adam
Smith :
1.2.1.1.
Lqi
the' tlf nhien :
.·'
1.2.1.2.
Lqi
the' do n6 life :
1.2.2.
Ly
thuye"t

lqi
the' tlidng d6i
cua
David Ricardo :
1.2.3.
M<?t
s6
cac
gia
thie"t
theo sau
cac
h9c thuye"t:
1.2.3.1.
Vi~c
lam
d§y du :
1.2.3 .2.
M1;1c
tieu
hi~u
qua :
trang 1
4
5
6
6
6
11
11

11
11
12
12
12
13
14

15
15
16
17
20
20
20
1.2.3.3. Hai mtoc,
hai
loc;ti
hang
h6a:
1.2.3.4. Chi phi
v~n
chuy6n
:
20
20
1.2.3.5. Tinh linh
d9ng:
20
1.2.3;6. Dich

Vl;l
:
21
, .
_,
A
,'
?
Chtidng
2 : DANH GIA
H~N
TR~NG
CAC CANG
KHU
Vl}C THANH PHO
HO
CHi
MINH 22
2.1.
Tdng
quan vS
he$
th6ng
cang
bi6n
Vi<$t
Nam
va
,Phc;tm
vi

anh
httdng
cua
cac
cang
khu
vtf.
c T.P
H6
Chi
Minh
22

2.1.1.
T6ng
quat
chung:
22
2.1.2.
Vai
tro
va
kha
nang
phat
tri6n
cua
tung
Cl;lffi
cang

theo
khu
Vtf.C
23
2.1.2.1.
C1;1m
cang
miSn
B~c:
23
2.1.2.2.
Cac
cang
mi~n
Trung : . 23
2.1.2.3.
Cac
cang
Nam
B9:
24
2.1.3.
Vai tro va
kha
nang
phat
tri6n
cua
cac
cang

khu
Vtf.C
T.P
H6 Chi Minh : 25
2.1.3.1.
Thanh
ph6
H6 Chi Minh. 26
. 2.1.3.2. Tinh
B6ng
Nai:
27
2.1.3.3.
Tinh
Ba
Iqa-
Viing
Tau:
29
2.1.3.4.
Tinh Binh
Duong:
M
30
·
2.1.4. Chie'n
ltt<;1c
phat
tri6n kinh te'
vung:

·~
32
2.1.5.
He$
th6ng giao thong
hi<$n
hii'u trong
vung
·. / .
('0Y
~
33
2.1.5.1.
v~
he$
t46ng giao thong dttong b9 : .
,/
~~
33
2.1.5.2.
v~
he$
th6ng giao thong dttong
sift:
7
jy\
33
2.1.5.3.
v~
he$

th6ng
giao
thong
thuy:
34
ac
ye'u to'
anh
httdng
dS'n
qua trlnh
phat
tri6n
cua·ht%
th6ng
? g bi6n
Vit%t
Na
: .
34
2.2.1.
Cac
yeu
to
tlJ
n
'en:
35
2.2.1.1.
VS Iu6ng lc;tch: 35

2.2.1.2.
Thoi tie't khi
h~u:
37
2
2.2.2.Cac ye'u
t6
kinh te'_xa h9i:
2.2.2.1 Kinh
te':
2.2.2.2.
xa
h9i :
2.2.3.
Cac ye'u
t6
v€
chinh tri va
cd
che' qmln ly :
2.2.3.1.
v€
chinh
tq
:
2.2.3.2.
V€ Cd che' qufmly:
2.2.4. Ye'u i6
ky
thu~t

:
2.2.5.
Khach hang :
2.2.6.
B6i
thu
c(;lnh
tranh :
2.2.6.1.
C(;lnh
tranh trong n9i b9 cac cang cua tun khu vvc:
C\
2.2.6.2.
C(;lnh
tranh voi cac cang qu6c te':
\.:.V
Banh
gia
hi~n
tr(;lng
cac cang khu vvc TP H6 Chi Minh
2.3~1.
Cd
sCi
h£;1
t~ng
va kha nang thong
qua:
2.3.2. Thie't
bi

xe'p
do
va nang
su!t
xe'p do
2.3.2.1. Cac cang chuyen container:
2.3.2.2.
cac
ciing
t6ng
hQp: >.t
2.3.2.3. Nang suflt
xe'p
do:
2.3.3.
T6
chuc lao d9ng va thu
nh~p
cua ngttoi lao d9ng
2.3.3.1. T6 chuc lao
d9ng:
2.3.3.2. Thu
nh~p
cua ngttoi lao
d9ng:
2.3.4. Thi
ph~n
hang h6a va tinh hinh
C(;lnh
tranh

2.3.4.1.
Phan chia thi trttong:
2.3.4.2. Phan
lo(;li
hang
h6a
qua cang :
2.3.4~3.
Phan nh6m cang theo
lo(;li
hang:
2.3.4.4. Tinh hinh
C(;lnh
tranh cua
CaC
cang trong khu
Vl,l'C
:
2.3.5.
Cd
ch~
quan
ly
va nang
ll,l'c
quan
ly
cua
cac cang /
~

't
2.3.5.1: Cdche' quan ly
d~u
ttt:
c_
~
~v
)}
~
~~L~
2.3.5.3.
Hi~u
qua kinh doanh cang:

CO
v-
. )
tJ '
2.3.5.2. Nang
ll,l'c
quan ly
cang:
38
38
40
41
41
42
43
<:l

43
if(
48
·-~
48
~
49
50
50
54
55
58
60
62
62
66
68
68
68
68
73
76
76
77
80
3
2.3.5.4. Nhung danh gia
vS
thljc
tr~mg

h" th6ng
cang
bi~n
khu vljc:
.
2.4.
Banh
gia chung
vS
h~
th6ng cang bi
""n
N.
tl
~
2.4.1. Quy
IDO
cang Ien n
0:
ij\~
g_
,
2.4.2 Cd
sCi
h~
t~ng
va thiSt
bi
xSp do
l~c

h~u
:
2.4.3.
Muc
d()
chuyen mon h6a thffp-
nang
sua't Sp do khong
cao:
2.4.4
B~u
tuphan
tan-
hi~u
qua khong
cao:
2.4.5.
H~
th6ng giao thong
h~u
phu'dng kern :
2.4.6.
Ky
thu~t
l~c
h~u
:
86
88
89

89
90
90
91
91
2.4.7.
T6
chuc khai thac khong
hi~u
qua:
92
2.5.
KSt
lu~n
chu'dng 2 : 93
2.5.1.
Nhung
di~m
m~nh:
' 93
2.5.2.
Nhii'ng
di~m
ye'u:
94
Chtio'ng 3 :DJNH HU'ONG PHAT
TRIEN
KINH
DOANH CANG
A?

~
-'
A-'
,
BIEN
KHU Vl}C TP. HO
CHI
MINH
DEN
NAM 2010. 95
3.1.
Ml,lc
tieu phat
tri~n
cua cang
bi~n
khu vljc TP. H6 Chi
Mie_)
dSn
nam
2010. 95
3
.1.1. Cd sd xac djnh
ml.Jc
tieu: 95 .
3.1.1.1. Dt! bao dan
s6va
GDP 95
3 .1.1.2.
Dlj bao san xufft va tieu

thl,l
: 98
3.1.1.3.
Dt! bao hang h6a tiSm nang qua
cang:
102
3 .1.1.4. Dt! bao cac djch
Vl.J
phl.Jc
Vl.J
khac :
3.1.1.5.
Dt! bao hang
h6a
thong gua cang
b!~n
phia
Nam:
' . .
3 .1.2. Nhung
d~c
di~m
cd
ban
eli a quy
ho~cP.
cang
bien
c¥
~;

'
Chinh phil
Vi~t
Nam dSn
nam
2010:
/ /
.
3.1.3.
Ml,lc
tieu phat trien ciia
h~
th6ng can
bien
T 6 Chi Minh:
® M(it sfi giiii phap chie'n
ht(1c
phat
tri~n
ciing
biil~
khu
VJ!o
·
TP. H6 Chi Minh dSn
nam
2010: · ·
3.2.1.
M<?t
s6

chie"n
luqc
phat
tri~n
kinh
doanh:
3 .2.1.1. ChiSn lu'qc
d~
u
tu':
104
106
112
112
112
4
1
3.2.1.2. Chie'n
lu'<Jc
tang tntdng
b~ng
khai thac t6i
da
cong
sua"t
cang:
3.2.1.3. Chie'n
lu'<Jc
san
phffm ltU the':

115
3.2.1.4. Chie'n
h.rqc
q.nh
tranh
va
xam
nh~p
thi
tntong.
117
3.2.1.5. Chie'n
lu'QC
san
ph~m:
7(\
6~
3.2.1.6. Chie'n
lu'<Jc
gia
ca:
~/
3.2.1.7. Chie'n
lu'<Jc
chinh
d6n:
118
119
121
3.2.2. Cac giai phap t6ng

h<Jp
thl,l'c
hi~n
chie'n luqc
phat
tri~n
cang
khu
vl,l'c
TP. H6 Chi Minh:
122
3.2.2.1.
Giai quye't giao thong phl)c
v1;1
giai
toa
hang
h6a
thong qua
cang:
122
3.2.2.2.
Nang cao
hi~u
qua dftu tu': 124
3.2.2.3.
· Dfiu
tu'
d6ng b9 thie't
bi

xe'p do
hi~n
d;;ti,
nang
sua"t
cao : 125
3.2.2.4.
D!nh huang chie'n
lu'<Jc
qnh
tranh cho cac
cang
trong khu
vl,l'c
:
3.2.2.5.
T6
chuc lao d9ng phu
h<Jp
voi tung
cang:
3.2.2.6.
T~p
trung vao
m9t
dftu m6i quan ly
cac
ho;;tt
d9ng
dftu

tu'-
khai thac cang
bicfn
:
3
.2.2. 7.
Nang
cao
hi~u
qua khai thac cang :
3.3:
M9t
s6
kie'n ngh!:

3.3.1. Cling
c6,
hoan
thi~n
cac
chinh sach kinh
te':
3.3.2. Chinh sach
u'U
tien dffu
tu'
cd
sd
h;;t
tftng :

3.3.3.
Cfin c6 qui
hm;tch
t6ng
the
h~
th6ng
cang'bien:
3.3.4. Che' d9 quan ly
cac
cang
~
3.3.5. Cftn c6 chinh sach thue'
xua"t
nh~p
khffti tu'dng d6i
6n
dinh:
'
3.3.6. Chinh sach d6i voi ngu'oi lao d9ng d
Cang:
. 3.3.7.
Cac
kle'n~gh!
khac:
126
130
131
133
135

135
136
136
137
137
138
138
139
5
BANG CAC KY Hrtu
cHU'
VIET TAT
BHXH
BHYT
BOT
B()
GTVT
GDP
GTBD
HTX
lCD
TEU
CongtyTNHH
TP. HCM
TTQ
TSCD
VKTTDPN
VICT
Bao
hi€m xa

h<)i.
Bao
hi€m y te'.
Xay dl,l'ng-
Khai thac - Chuy€n giao.
·
B<?
Giao Thong
V~n
Tcii.
T6ng san phffm trong mtoc.
Giao thong bttu
di~n.
H<Jp
tac xa.
Cang thong
quan
n<)i
dia (
cang
C<;ln
).
E>dn
vi chuy€n d6i b£ng container 20 feet.
Cong ty trach
nhi~m
hfi'u
h;;1n.
Thanh
ph6

H6 Chi Minh.
· Tffn thong qua.
Tai
san
c6
dinh.
Vung
kinh te' tr9ng di€m phia Nam.
Cang container qu6c te'
t<;1i
Vi~t
Nam
(Vietnam International container terminals).
1
' ?
~
LOIMODAU
Vi~t
Nam
Ut
mQt qu6c gia c6
bi~n
voi
vung
bi~n
va
th~m
1\IC
dja
thu(>c

chu
quy~n
mtoc ta
r<)ng
tren
1
tri~u
km?, ga'p
g~n
3
1~n
di~n
tich da't
li~n.
.
Vung
bi~n
nll'oc ta
n~m
tren
duong giao lttu
cua
cac
tuye'n
duong
hang
hai
qu6c te' trong
vung
Chau

A -
Thai
B1nh
Duong, Ia vung giao thll'ong dU'ong
bi~n
phat
tri~n
nha't
hi~n
nay. ·
v oi
chi~u
dai
bo
bi~n
treri 3200 km,
h.ti
c6
nhi~u
viing, vjnh
va
cll'a
song
thu~n
ti~n
cho
vi~c
phat
tri~n
va

md
mang
cac
cang
dU'ong
thuy.
£>6
la
cac
Vjnh
HC;l
Long,
Di~n
Chau,
Van
Phong,
E>a
Nang,
Cam
Ranh, Viing
Tau

Ngoai
ra,
cac
mtoc
lang
gieng
nhU'
Trung Qu6c,

Lao
va
Campuchia
tren
con
dubng.
phat
tri~n
cling ra't
c~n
S\1'
giao
thU'ong
voi qu6c
t€
rna
kh6i
·lU'Qng
IOn
h£ng
h6a
c~n
thie't pha.i qua
canh
qua
cac
cang
Vi~t
N(lm.
Tu

hang
tram
nam
qua, khi nguoi
Vi~t
c6
sv
giao
lU'u
buon
ban
voi
nU'oc
ngoai, nhii'ng be'n
cang
tren
song, ven
bo
bi~n
da
h1nh
tharth
d~
cho
cac
tau
chd
hang
nude
ngoai

de'n
d~u
va giao
lU'u
buon
ban
hang
h6a. Nhung
h~
th6ng
cac
cang
cua
Vi~t
Nam
thlfc
sv
phat
tri~n
la
ttl'
khi thvc
dan
Phap
xam
lU'~c
Vi~t
Nam,
chung
da

xay
dvng
hang
lo(;lt
cang
d
HaiPhong,
Vinh,
E>a
N[ng,
Sai
Gon
d~
phljc
VlJ
cho
vi~c
v~n
ch~y~n
hang
h6a,
tai
nguyen
vo
vet
dU'<Jc
d
Vi~t
Nam
va

Dong
Dl,l'ong
v~
nu'oc
b~ng
duong
bi~n.
d6ng
thoi
cbuyen
chd
hang
h6a, phll'ong
ti~n
va
binh
Hnh
ph\lc
V\1
chien
tranh. · -
E>~c
bi~t,
khi de' qu6c
My
xam
lU'QC
Vi~t
Nam,
quy mo

CUQC
chie'n
IOn
hon,
kh6i
lu<Jng
hang
h6a,
phU'ong
ti~n,
vii khi chie'n tranh
nhi~u.
Do
d6, d
mi~n
Ba:c,
cang
Hai
Phong
ciing
dU'Qc
md
rQng
d~
tie'p
nh~n
hang
h6a, vii khi
cua
cac

nU'oc
anh
em
ph\lc
V\1
cho
sv
phat
tri~n
kinh te'
h~u
phll'ong va chi
vi~n
cho chie'n trll'ong.
'-
E>6ng
thoi d
mi~n
Nam
hang
lo(;lt
·cac
cang
moi
duqc
xay
dvng
dS tie'p
nh~n
hang

·
h6a,
phU'ong
ti~n
chie'n tranh
va
binh
Iinh
cua
My
va cac nll'oc
chU'
h~u
tham
chie'n
t(;li
Vi~t
Nam.
£>6
la cac
cang
kim vvc
mi~n
Trung
nhu
Cll'a
Vi!%t,
E>a
Nang,
Quy

Nhon,
Nha Trang,
Cam
Ranh
va
cac
cang l\hu
vvc
Nam
B9
nhU':
SaiGon,
C~n
Tho.
Sau
khi
giai
ph6ng
mi~n
Nam, th6ng nha't da't nuoc,
nuoc
ta bll'oc
vao
giai
do(;ln
khoi
ph\lc
va
phat
triSn kinh

t€
sau chie'n tranh.
S\1'
giao thu'ong
nang
h6a
voi.
cac
qu6c
gia
tren
the' giOi
la
VO
cung quan trQng. Kh6i
lU'<Jng
hang
h6a
xua't-nh~p
2
kh~u
gia
tang
m~nh
me.
Hang
lo~t
cac
cang
bi~n

duqc
xay
dl!ng
moi
va
md
r<)ng
quy
mod~
dap
ling doi hoi
cua
n~n
kinh te'.
Nhit
la
tu
sau
nam
1985, khi
n~n
kinh
te'
Vi~t
Nam
chuy~n
sang
n~n
kinh te' thi truong
va

cdi
md
voi
cac
nude.
Chung
ta
rit
c~n
nh~p
v~
thie't
bi,
may m6c
va
cong
ngh~
san
xuit,
ca~
nguyen
li~u
cho
san
xuit
nhtt
phan
bon,
xang
d~u,

h6a
chit

Va
ngUQC
l~i,
cac
san
ph~m
san
xuit-
trong
nude
duqc
xuit
di nhu:
g~o.
cao
su,
cafe

f)~
dap
ling nhu
c~u
xuit
nh~p kh~u
hang
h6a
qua

duong
bi~n
dang
gia
tang
nhanh
chong,
cac
cang
bi~n
da
c6
g~ng
md
r<)ng
quy
mo
va
nang
cao
ky
thu~
t xe'p
do
nh~m
tang
kha
nang
thong
qua

cua
mlnh,
nhung
thl!c te'
da
khong
thoa
man
nhu
c~u.
Cac
dia phuong,
cac
b<),
nganh
da
chu
d<)ng
xay
dl!ng
cang
d~
phlJ.C
VlJ.
cho
Sl!
phat
tri~n
va
giao

lu'U
hang
h6a
cua
mlnh
voi
ben
ngoai.
Nhung
cfing
chinh
Sl!
phat
tri~n
tl!
phat
cua
h~
th6ng
cac
cang
bi~n
c6 tinh dia phuong,
manh
mun
nhu
v~y
da
d~n
de'n

vi~c
lang
phi trong
d~u
tu, sl!
c~nh
tranh
khong
Ianh
m~nh

va
lam
cho
quy~n
lqi
qu6c
giabi
thi~t
h~i.
Tu
thl!c te'
tren
day, d6ng.
thoi
can
eli
vao
nhu
c~u

phat
tri~n
kinh
te'
xa
h9i
CUa
dit
nltoc,
C~n
thie't
phai
CO
Sl!
quy
ho~ch
l~i
h~
th6ng
cang
bi~n
m<)t
each
khoa
hQc,
nh~m
bao
damnang
ll!c xe'p
do

hang
h6a
phlJ.c
VlJ.
yeu
c~u
phat
tri~n
kinh te'
xa
h<)i,
d6ng
thoi
giam
thi~u
thi~t
h~i
cho qu6c
gia
tq.o
di~u
ki~n
cho
cac
cang
t~p
trung
trang
bi
phuong

ti~n
thie't
bi
nfing
cao
na~g
suit
xe'p
do,
nang
cao
nang
ll!c
quan
ly
di~u
hanh.
Tuy
nhien,
qua
phan
tich
va
danh
gia
cua
Hi~p
h<)i
cang
bi~n

Vi~t
Nam
thl
di~m
n6ng
cua
tlnh
tr~ng
xay
dl!ng
phat
tri~n
tl!
phat
trong thoi
gian
qua
cua
cac
cang
bi~n
t~p
trung Q khu
Vl!C
thanh
ph6
H6
Chi
Minh.
Day

cling la
khu
Vl!C
duqc
~

.
-
danh
gia
c6
ti~m
nang
IOn,
c6
Slf
tang
trudng
kinh
te' cao,
Ia
khu
Vl!C
nh~
y
cam
va
c6
t~m
quan

trQng trong
phat
tri~n
kinh te'
qu6c
gia;
Do
d6,
c6
duqc
nhii'ng
giai
phap
dinh
huang
V~
quari ly
va
khai
thac
cho
h~
th6ng
cang
bi~n
cua
khu
Vrf.C
nay
Se

la
CO
Sd
d~
cac
cang
xay
dl!ng ke'
ho~ch
d~u
tu
va
phat
tri~n
m<)t
each
hqp
ly,
d~t
hi~u
qua
kinh te' cao,
d6ng
thoi
cling Ia
cac
giai
phap
chung
cho

quan
ly
va
khai
thac
h~
th6ng
cang
bi~n
~ua
Vi~t
Nam.
Xuit
phat
tu
t~m
quan
tr9ng
tren
day,
d~
tai
"M()t
s6
va'n
d~
v~
<Qnh
htiong
phat

tdin
kinh doanh
cang
biin
t~i
Thanh
pho'
H6
Chi
Minh
"
se
t4p trung
nghien
cliu
va
giai
quye't
cac
va'n
d~
sau:
3
1-
Co
sd
ly
lu~n
cua
de

t~ti.
2-
Banh
gia
hi<$n
tr<;tng
phat
tri~n
cua
cac
cang
bi~n
khu
v\fc
Thanh
phO'
H6
Chi
Minh.
3-
Cac
giai
phap
dinh. huang
phat
tri~n
kinh
doanh
cang
khu

V\l'C
Thanh
phO'
H6
Chi
Minh.
Nhung
va'n
de
duqc
d~t
ra
d~
giai
quye't
trong
de
tai
nay
giup
cac
nganh,
cfing
.
nhu
dia
phuong
tranh
dUQC
S\1'

lang
phi
khi
xay
d\fng
moi
cac
cang
bi~n;
d6ng
thoi
CO
dUQC
dinh
huang
cho
Vi<$c
d~u
tU
khai
thac
h<$
thO'ng
cac
cang
bi~n
trong
khu
vrf.c
Thanh

phO'
H6
Chi
Minh
duqc
hqp
ly.
Bay
cfing
la
co
sd
d~
cac
cang
trong
khu
vrf.c
l~p
l<;ti
m<)t
tr~t
t\1'
trong
c<;tnh
tranh
lanh
m<;tnh,
giam
thi~u

thi~t
h<;ti
cho
quO'c
gta.
Phuong
phap
nghien
cuu
duqc
sii'
dvng
trong
lu~n
an
la
phuong
phap
tu
duy
h<$
th6ng.
Phuong
phap
nay
doi
hoi
qua
tdnh
nghien

cuu
phai
nhln
nh~n
s\f
v~t,
hi<$n
tri'qng
thea
quan
di~m
h<$
thO'ng.
Tuc
la khi
nghien
cuu
moi
truong
ho<;tLd<)ng
cua
m()t
t6
chuc
chung
ta
phai
xem
xet
cac

ye'u
t6
tac
d<)ng de'n
t6
chuc
trong
mO'i
quan
h<$
tac
d<)ng
qua
l~i
l~n
nhau;
ne'u
m<)t
trong
cac
ye'u
tO'
th~y
dtSi
se
lam
anh
hudng
de'n
ho<;tt

d<)ng
cua
toan
b<)
h<$
thO'ng.
D\fa
vao
phuong
phap
nay,
h<$
thO'ng
cang
bi~n
Vi<$t
Nam
n6i
chung
.va
h<$
th6ng
cang
bi~n
khu v\fc
Thanh
phO'
H6
Chi
Minh

n6i
rieng
duqc
xem
xet
trong
·
tr<;tng
thai
luon
luon
bie'n
dtSi,
phat
tri~n
va
do d6
c~n
duqc
,thuong
xuyen
hoan
thi~n.
Vi<$c
hoan
thi<$n
nay
duqc
d~t
trong

mO'i
quan
h<$
voi
cac
ph<;tm
tru
va
chinh
'
sach
khac.
Ben
C<;tnh
d6
lu~n
van
con
d\fa
tren
cac
phuong
phap
lu~n
J91ac nhu:
phuong
phap
phan
tich,
t6ng

h<Jp;
phuong
phap
thO'ng
ke,
phuong
phap
di€n
dich,
qui
n<;tp
. .
qua
d6
tie'n
hanh
d\1'
bao
cho
tuong
lai.
M~c
du
mvc
dich
nghien
cuu
cua
de
tai

tu'ong
dO'i
IOn
nhung
du
sao
day
chi
la
··
m<)t
de
tai
nghien
cuu
khoa
h<;>c,
va
mong
muo'n
cua
chung
toi
la
nhung
nghien
cuu
nay
se
duqc

C1,1c
Hang
hai
Vi<$t
Nam,
Hi<$p
H<)i
cang
bi~n,
cac
nganh
va
thanh
phO'
H6
Chi
Minh
1\fa
ch<;>n
tai
li<$u
nay
nhu
m<)t
dinh
huang
chung
khi
xay
d\fng

cac
ke'
ho<;tch
cua
mlnh.
4
Chu'dng 1
co
Sd
L y
LU!N
CUA
DE
TAl
1.1.
LY
LU~N
co
BA
1.1.1. Khai
ni~m
chie'n
lu'Q'c:
Thu~t
ngu
chie"n
lu'qc (Strategy) c6 ngu6n
g6c
tu
Hinh

vl:fc
quan
sl:f
voi y ilghia
"khoa
hQc
v~
hot;tch djnh va
di~u
khi~n
cac
hot;tt
dong
quan
sl:f"
(Webster's
New
Wold Dictionnary).
Alfred
Chandler
thuoc
Dt;ti
HQc
Harvard djnh nghia: "Chie"n htqc
bao
g6m
cac
ml;IC
tieu
CO

ban
cua
doanh
nghi~p,
d6ng
thai
ll:fa
chQn
phu'ong
each
ho~c
tie"n
trlnh
hanh
dong
Va
phan
b6
cac
tai
nguyen
thie"t
ye"u
d~
tht;(c
hi~n
cac
m1;1c
tieu
do".(!)

Tu' tu'dng
chie"n
lu'(Jc
cua
Alfred Chandler
ham
y. la qua trlnh
hanh
dong c6 ly
do,
du'<Jc
hot;tch dinh tru'oc. £)6 la qua trlnh
lt;ta
chQn
m1;1c
tieu,
tren
co
sd
d6
phan
ph6i tai
nguyen
mot
each thich
h<;fp
dldt;tt
ml;IC
tieu
cua

doanh
nghi~p.
Theo
lames
B.
Quin
thuoc
Dt:ti
HQc
Dartmouth da d!nh nghia chie"n
ht<Jc
nhu' la
"ke"
hot;tch
nh~m
ph6i
h<Jp
cac
ml;IC
tieu
chu
ye"u,
cac' chfnh
sach
va
cac
-lot;tt
hanh
dong
cua

doanh
nghi~p
thanh
mot
t6ng
th~".
Con William F Glueck dinh nghia
chie"n
'lu'qc nhu' Ia
-"
ke"
hot;tch t6ng
h<;fp
va
th6ng
nha't
du'<Jc
d~
ra
nh~m
bao
.dam thy'c
hi~n
du'<Jc
cac
m1;1c
tieu
c~a
·doanh
nghi~p.

Nhung
dinh nghia tren chi phu
h<Jp
voi
hoan
canh kinh
t€
cua
th~p
nien
70, khi
tlnh
trt;tng ct;tnh tranh con
ye"u
ot,
cac
doanh
nghi~p
tlm
kie"m
lqi
nhu~n
va Ion
mt;tnh
b~ng
each cung Ung cho thi tru'ong. nhung
san
phffm t6t, do
d6
da

p
ung
du'QC
st;(
trong
dqi
cua
hQ.
G~n
.day
cac
djnh nghia
v~
'chie"n lu'qc n6i
tren
da bj chi trfch. Hill va Jones"
da
d~
c~p
khao
hu'ong moi
dt;ta
tren
djnh nghia
v~
chie"n
lu'qc
cua
Henry
Mintzbeg's.

Theo
Henry Mintzbeg's: "Chie"n
lu'<Jc
la
tie"n
trlnh
d~
ra
cac
quyet
djnh va
hanh
dong
mot
each
lien
t1;1c".
Theo
ong,
cac
tu'
tu'dng
v~
chie"n
luqc
da
d~
c~p
d~u
nha'n

O>
Charles W.L. Hill, Gareth
R,
Jones-
Strategie Management/ Houghton Mifflin Company 1985
5
rn~nh
de'n vai tro
cua
ke'
ho~ch
rna
quen
di
rn<)t
thvc
t€
la chie'n
lu'<;1c
cling
c6
th~
du<;1c
hinh thanh rna khong
du'</C
tien
li~u
tru'oc
rn<)t
each chfnh thilc. Mintzberg

da
dinh nghia chie'n
lu'<;1c
nhu'
la
"m<)t
tie'n trinh
lien
t\lc nhAm
d~
ra
cac
quye't dinh va
hanh
d<)ng".
Quan
ni~rn
moi
v~
chie'n
lu'<;1c
cua
Mintzberg la .chie'n
lu'<;1c
c6
th~
xua't
phat
tu
nhung

y
kien
cua
ca'p
lanh
d~o
cong ty cling nhu' c6
th~
hlnh
thanh
tu
nhung
di~n
tie'n,
sJ!
ki~n
ngoai khuon
kh6
ke
ho~ch
rna
ml;lc
dfch
la
eM
c6
th~
thfch nghi
voi
tlnh hlnh thvc

te
cua
ho~t
d<)ng
san
xua't kinh doanh.
1.1.2. Vai
tro
ciia chie'n htqc kinh doanh dol voi
ho~t
d()ng
san
xua't kinh ,
doanh:
Hi~n
nay,
d~
t6n
t~i
va
phat
tri~n
hffu
het
cac
t6
chlf~
kinh
doanh
d~u

phai
c6
chien
lu'<;1c
kinh doanh va coi d6 la va'n
d~
s6ng con
cua
mlnh,
1~
vii khf
d~
thanh
cong
tren
thi tru'dng.
M<)t
chien
lu'<;1c
kinh doanh dung d:in
se
giup
t6
chile
v~
cac
rn~t
sau:
-
£>~t

du'</C
ffi\lC
dfch gia tang
the
}J!C
CUa
mlnh
Va
gianh
du'</C
l<;1i
the
C~nh
tranh.
Mu6n
d~t
du'qc
yeu
cffu nay, doanh
nghi~p
khi
xay
dJ!ng
chien
lu'QC
phai
tri~t
,
d~
khai thac lqi

the
so
sanh
cua
rnlnh,
t~p
trung
cac
bi~n
phap
t~n
dl;lng
nang
h!c
san
c6.
-
Bao
dam
sv
an
toan kinh doanh cho t6 chile.
Ho~t
d<)ng
cua
t6 chile
phai
trJ!c
'
di~n

voi moi tru'dng kinh doanh
ngay
cang
bien
d<)ng,
philc
t~p
va
rui
ro, vl
v~y'
chien
lu'QC
kinh doanh giup tranh rui ro
ho~c
neu·
CO
rui
fO
thl cling d mile
dQ
thffp
nha't.
"-
-
Xac
dinh
ph~m
vi kinh doanh,
ffi\lC

tieu
va nhung
di~u
ki~n
co
ban
d€
thlfc
hi~n
ffi\lC
tieu.
Vi~c
xac
dinh
ph~m
vi kinh doanh trong chie'n lu'qc
kinh
doanh.dam
bao
tranh duqc
dan
trai
ngu6n
lJ!c
ho~c
khong
sti'
dl;lng
het
ngu6n

llfc trong
m6i
ph~m
vi nha't dinh;
cac
t6 chile c6
th~
dinh
ni
ca_c
rnl,lc
ti~u-
cffn
d~t
toi phil
hqp
voi
-
di~u
kit%n
Cl;l
th~
cua
mlnh.
Vit%c
dinh ra'
rnl;lC
tieu
cffn
phai

r6_
rang
va
phai
chi
ra
duqc
nhung
ml,lc
tieu
co
ban
nha't, then ch6t nha't. ,
-
Chien
lu'QC
kinh doanh giup
cac
t6
chile dlf
doan
du'qc
moi
tru'dng kinh doanh
' .
trong tu'ong lai.
6
1.1.3. Tie'n
trlnh
qmin

trj
chie'n
lu'Q'c:
Tie'n trlnh qmln
tri
chie'n
lu'Qc
c6
th~
chia
ra
nhi~u
thanh
to',
cac
th~mh
to' d6
du'QC
ffiO
ta trong ffinh
1.1.
Nhii'ng
th~tnh
to'
cua
tie'n trlnh
quan
tri
chie'n
lu'QC

bao
g6m
vi~c
xac
dinh
nhi~m
Vl,l
Va
cac
ffil,IC
tieu chu ye'u
CUa
t6
chuc,
phan
tfch
moi
tru'ong kinh
doanh
bao
g6m
moi
tnl'ong
ben
ngoai va
moi
tru'ong
ben
trong.
Phan

tich n()i
b()
cua
t6 chuc bao
g6m
cac
ye'u
to':
t6
chuc
san
xu!t,
nhan
h,tc,
ngu6n
vo'n,
san
xu!t,
tai chinh ke' toan.
1.1.3.1. Xac djnh chuc nang,
nhi~m
VQ
va
ffil)C
tH~u
ciia
t6
chuc:
E">ay
la

thanh
to'
d~u
tien
cua,qua
trlnh
quan
tri
chie'n
lu'QC,
lam
n~n
tang
c'ho
vi~c
so<;tn
thao chie'n
lu'<Jc.
1.1.3.2.
Phan
tich moi tru'ong:
Phan
tfch moi tru'ong kinh doanh
bao
g6m
nghien
cuu bo'i
canh
ho<;tt
d()ng ca

ben
trong
l~n
ben
ngoai cua t6 chuc
nh~m
'giup ta
xac
dinhvi~c
gl
c~n
lam
d~
d<;tt
du'QC
cac
ffil,IC
tieu
va chuc
nang
nhi~m
Vl,l
da
d~
ra.
Phan
tfch n()i
b()
cua t6 chuc bao
g6m

cac
ye'u
to':
t6
chuc
san
xu!t,
nhan
h,tc,
ngu6n
vo'n,
san
xu!t,
tai chinh ke' toan;

Vi~c
phan
tfch d6 cho
phep
danh
ghi
cac
the'
m<;tnh
cling nhu'
cac
di~m
ye'u
cua
t6 chuc.

Tu
d6
xem
xet
chi~n
lu'<Jc
c~n
du'<Jc
_
xay
dqng
nhu' the'
nao
.d~
khai
thac
di~m
m<;tnh
va
di~u
chinh
di~m
ye'u m()t
each
t6t
nh!t.
·
•
T6
chuc

san
xu!t
:T6 chuc
san
xu!t
luon
la ye'u to' di
d~u
quye't dinh
sq
thanh
b<;ti
cua
m()t t6 chuc.
Ml,IC
dfch
cua
ho<;tt
d()ng
t6
chuc la
nh~m
d<;tt
du'QC
sg
n6
}t;(c
h<;1p
tac
b~ng

each
xac
djnh
du'QC
mo'i quan
h~
giii'a
nhi~m
Vl,l
va
quy~n
h<;tn

Hay
n6i
each
khac la phai
xac
djnh
du'<Jc
ai
lam
vi~c
gl va
bao
cao
voi ai.
Trong
nhi€u
tru'ong

h<Jp
cac
cong ty
CO
t6
chuc t6t
da
C<;tnh
tranh thanh cong va
th~m
chi
danh
b<;ti
cac
cong ty Ion hon nhung
c6
t6 chuc
kern
hon. Sue
m<;tnh
ngu6n
nhan
llfc
CO
du'QC
phat
buy t6t hay khong
la
do cong tac
t6

chuc quye't djnh. .
7
Chile nang,
nhi~m
V\}
va
ffi\}C
tieu
CUa
doanh
nghi~p
Phan
tich
moi
tntong
ben
ngoai
ChQn chie"n htqc
thich
nghi
Thlfc
hi~n
,chie"n
ht<;1c
Ki€m
trava
danh
gia
ke"t
qua thlfc

hi~n
Phan
h6i
Phan
tich
n<?i
b<?
, ,
' ? , ,
Hl
nh
1.1:
TIEN
TRINH QUAN
TRl
CHIEN
Lu'(1C
8
•
Nhan
h;l'c
: Phan ph6i ngu6n
nhan
h;l'c
Ia
m<)t
trong nhii'ng
ho~t
d<)ng
trung

tam
ciia thJ!c thi
chie"n
h.t<;1c.
Quan
tri
chie"n
h.t<;1c
cho
phep
cac
ngu6n
lJ!c
trong d6
nhan
lt!c
du<;1c
phan
ph6i theo
cac
u'u
tien
du<;1c
thie"t
l~p
hoi
cac
mvc
tieu
ciia

t6
chuc. D€' c6 ngu6n
nhan
lJ!c
dap
ling
yeu
cfru ciia t6 chuc th1 cong
tac
nhan
sl!
bao
g6m
cac
ho~t
d<)ng
co
ban
nhu' tuy€'n dvng,
dao
t~o.
danh
gia,
phat
tri€'n,
thuyen
chuy€'n,
thang
ca'p, ky
lu~t,

khen
thu'ong

da tro
nen
vo cling quan tr9ng.
Nhung
t6 chuc
lam
t6t cong tac
nhan
st!
Ia
nhung
t6
chuc
bao
dam
ngu6n
nhan
lJ!c
cho
ho~t
d<)ng
ciia mlnh.
St!
thanh
b~i
ciia m6i t6 chuc phv
thu<)c

ra't
nhi~u
vao
cong
tac
nhan
sJ!.
• Ngu6n v6n : ba't eli
t6
chuc
nao
cling cfrn
phai
c6
ngu6n v6n nha't dinh
d€'
bao
dam
ho~t
d<)ng
blnh thu'ong.
M6i
t6
chuc,
m6i
nganh
ngh~
khac
nhau
c6 nhu

du
v~
v6n
khac nhau, ngu6n v6n·d€'
cac
t6 chuc
ho~t
d<)ng
cling
til'
d6 rna thay d6i.
V6n
cho
ho~t
d9ng ciia
t6
chuc c6
th€'
hlnh thanh
til'
nhung
ngu6n
khac
nhau
voi quy
mo
khac nhau.
Cac
t6 chuc cling
c6

phu'ong thuc
sii'
dvng
va iuan chuy€'n,
thu
h6i
v6n
khac nhau. Ki€'m
soat
du'<;jc
ngu6n
v6n
ciia t6 chuc la
m<)t
hanh
d<)ng
bao
dam
ki€'m
soat
ho~t
dong ciia t6 chuc d6.
• K€ toan tai chinh :
Di~u
ki~n
v~
tai chinh thu'ong
du'<!c
xem
la phu'ong pha p

danh
gia
vi
the"
c~nh
tranh t6t nha't ciia t6 chuc va la
di~u
ki~n
danh
gia t6t nha't
d€'
thu
hut
dfru
tu'.
D€'
hlnh
thanh
hi~u
qua cac
chie"n
lu<;1c
cfrn xac dinh nhung di€'m
ye"u,
di€'m
m~nh
ctla
t6 chuc.
Kha
nang

thanh toan ,
can
d6i
n<;1,
l<;1i
nhu~n,
sii'
dvng
v6n,

la
nhung
chi
tieu
th€'
hi~n
SJ!
lanh
m~nh
hay
khong
cua
ho~t
dong tai chfnh
cua
t6
chuc va no
quye"t dinh
vi~c
cac

chie"n
lu<;1c
c6 tro thanh kha thi hay khong.
Cong
tac
ke"
toan ciia t6 chuc chinh la
SJ!
danh
gia
toan
bo
ho~t
dong
cua
t6
chuc.
Nhung
.chi tieu
tai
chinh
ke"
toan
phan
anh
hi~u
qua
quan
ly va kinh. doarih
ciia

t6
chuc.
St!
nh~y
ben
va chinh
xac
cua
cong
tac
ke"
toan
giup t6 chuc du'a
ra
nhung
quye't dinh c6 tinh
chie"n
lu'<;jc.
• Quy trlnh
san
xua't va tac
nghi~p
: D6i
voi
m6 t6 chuc, quy trlnh
san
xua't
va:
tac
nghi~p

thu'ong
chie"m
ngu6n
lJ!c
v~
v6n va
nhan
h!c
cua
t6 chuc. Quy trlnh
san
xua't
tac
nghi~p
ciia cac t6
chJ.!'c
thu'ong la nhung
chie"n
lu<;1c
d~c
thu ciia t6 chtl'c
d€'
gianh
the"
c~nh
tranh tren thi tru'ong,
ho~c
chinh
la
nhung

ye"u
t6
d€'
t\1'
bao
v~
inlnh
trong
c~nh
tranh.
9
Tuy
nhien,
nhi~u
t6
chuc
khong
c6 quy trlnh
rieng
cho
cac
san
phffm
cua
mlnh,
nhfi'ng t6
chuc
nay
thuong
phai

bo
m<)t
s6
ti~n
kha
IOn
d€
mua
du'<Jc
quy trlnh
san
xu!t
voi
nhung
rang
bu<)c
nha't dinh.
Do
d6
g~p
m<)t
s6
kh6
khan
trong quye't
dinh
chie'n
lu'<Jc
c;;tnh tranh.
Vi~c

pharr tich
moi
tru'ong
ben
ngoai
cua
t6
chuc
tuc
la pharr tich
cac
nhan
t6
giL1n
tie'p
va
tnfc tie'p
tac
d<)ng
de'n ho;;tt
d<)ng
cua
t6
chuc.
Cac
nhan
t6
gian
tie'p
g6m

chfnh
phu
va
chfnh
tq,
di~u
ki~n
kinh
te'-
xa
h<)i,
cong
ngh~,
ye'u t6
t\1'
nhien

Cac
nhan
t6 trlfc tie'p
t~6
sue
ep
dfJi voi
t6
chuc
g6m:
khach
hang,
d6i

thu c;;tnh
tranh,
d6i
thu
ti~m
nang

Vi~c
pharr tich
moi
tru'ong
ben
ngoai
cho
th!y
nhfi'ng
cd
h<)i
ding
nhu' nhfi'ng
de
d9a
trong qua trlnh ho;;tt
d<)ng
kinh
doanh
cua
t6
chuc.
Cac

nhan
t6
cd
ban
Ia:
•
Chfnh phu va chfnh
tri:
cac
ye'u t6 chinh
phu
va
chfnh
tq
ngay
cang
c6
nhi~u.
anh
hu'ong de'n
ho;;tt
d<)ng
cua
cac
nganh
kinh
te'.
Nhfi'ng chinh
sach
phat

tri€n kinh te'
cua
d!t
nude
(mo
r<)ng
giao
lu'u kinh te'
voi
cac
nude
tren
the' gioi),
cac
chinh
sach
khuye'n khich dfiu
tu'
nu'oc ngoai, xua't
nh~p
khffu,
quan
h~
giua chinh phu
Vi~t
Nam
voi
cac
nu'oc
khac

da
anh
hu'ong
trtfc tie'p de'n
Slf
phat
tri€n
ho~c
t;;tO
ra
rtguy
Cd
cho
ho;;tt
d<)ng
kinh
doanh
CUa
cac
nganh.
M<)t
che'
d<)
chinh
tri
6n
d!nh voi nhfi'ng
chinh
sach

cua
chinh phu
phu
h<Jp
se
t;;to
d<)ng llfc
phat
tri€n
d!t
nude.
Cac
doanh
nghi~p,
cac
nganh
phai
thlfc
hi~n
¢ac
quy
dinh
cua
Chinh phu,
d6ng
thoi ho;;tt
d(>rig
cua
cac
doanh

nghi~p,
cac
nganh
·
phai
tlf
gay
anh
hu'ong
d€
chinh phu
CO
nhfi'ng
quy
dinh
phu
h<Jp
VOi
S\1'
phat
tri€n
cua
mlnh.
Nhii'ng
ye"u
t6 chinh
tri
va
chinh phu da
anh

hu'ong
nhi~u
de'n
vi~c
quye"t
dinh
chie'n
lu'<Jc
kinh
doanh
cua
t6
chuc. .
~
Cac
ye'u t6 kinh
te"
va
xa
h<)i:
Cac
anh
huang
chu ye'u
v~
kinh te'
bao
g6m
cac
ye'u t6 nhu'

lai
su!t
ngan
hang,
S\1'
bie'n dQng
CUa
ty gia hfJi doai, giai
db;;tn
cua
chu
ky
kinh te', chinh
sach
dfiu
tu',
thu
nh~p
blnh
quan
cua
ngu'oi
lao
d(Jng.
Cac
khia
c;;tnh
xa
h<)i
c6

th€
anh
hu'dng de'n
nganh
nhu' la
t6ng
dan
s6
xa
h<)i,
trlnh
do
hQc
v!n
cua
dan
cu',
cac
chuffn mlfc d;;to,
quan
di€m
v~
muc
s6ng,
vui
chdi
giai
tri.
10
Nhii'ng ye'u

t6
v~
kinh
t€
xa
h<)i
c6
th~
trl;l'c
tie'p
ho~c
khong
trl;l'c
tie'p tac
d<)ng
de'n linh
V\l'C
kinh doanh cua t6 nhuc nhu'ng
CO
anh hu'dng
de'n
qua trlnh xay
dl;l'ng
cac chie'n
lu'<JC
cua t6 chuc.
•
Di~u
ki<$n
tl;l'

nhien: Cac
ye'u
t6
tl;l'
nhien anh hu'dng de'n
ho<:tt
d<)ng
kinh
doanh cua cac nganh kinh
t€
da
du'</C
thua
nh~n.
Cac ye'u
t6
tl;l'
nhien nhu' : thoi tiet
'khi
h~u,
vi tri dja ly' khoang san, thuy
tri~u

anh hu'dng de'n
ho~t
dQng
kinh doanh
CUa
cac t6 chuc, nhu'ng
ngu'QC

lC;li
hOC;lt
dQng
CUa
cac t6 chuc cfing
CO
th~
anh hu'dng
de'n
di~u
ki<$n
tl;l'
nhien,
d~c
bi<$t
Ia
va'n
d~
moi tru'ong. Nhii'ng t6 chuc quan tam de'n
moi tru'ong se
du'QC
cong
Chung
ngay cang ung
hQ
Va
ye'u
t6
bao
V<$

moi
tru'o~g
d~n
du'CJC
cac doanh
nghi<$p
quan tam
nhu'
mQt
quye't sach
CUa
mlnh.
• Ye'u
t6
cong
ngh<$:
Khong m<)tnganh san xua't kinh doanh nao
l<:ti
khong
ph\1
thUQC
vao cong
ngh<$
moi. Cang ngay cang
co
nhi~u
ky
thu~t
moi
du'QC

ra doi,
n6
da
tC;lO
ra
mQt
nguy
CO
cho
tfft
ca cac t6 chuc san
XUfft
kinh doanh, nhu'ng no cfing la
mQt
co
hQi
cho cac t6 chuc cai tie'n cong
ngh<$,
tang
nang sua't va cha't
lu'<Jng
san
phffm. -
MQt
chie'n
lu'</C
kinh
do;;tnh
cua
ba'tky

t6 chuc nao cfing chi
c6
th~
trd thanh
kha
thi khi
dl;l'
bao
du'<JC
S\l'
tie'n
bQ
CUa
khoa
hQC
cong
ngh<$.
• Khach hang: St! tin
nhi<$m
cua khach hang
la-
tai san
IOn
nha't cua m6i doanh
nghi<$p,
m6i t6 chuc. f)oi hoi cua khach hang
v~
cha't
lu'<Jng
san phffm ngay cang

cao
Va
gia ca ngay cang giam va phai dap ling
nhi~U
djch
V\1
honcho
khach hang.
Khach hang
c6
th~
t~o
ra cho t6 chuc co
h<)i
phat
tri~n
nhung d6ng thoi luon
la nguy co anh hudng
trl;l'c
tie'p de'n
ho~t
d<)ng
cua
t6
chuc.
C~n
phai phan
lo<:ti
khach hang
hi<$n

t~i
va
tu'ong
lai
de
c6
djnh httong cho chie'n
lu'<Jc
lien
quari.
trl;l'c
tie'p de'n marketing. Cac
ye'u
t6
c~n
phai xem
xet
Ia
nhii'ng va'n
d~
v~
dja du; tam ly
khachhang

• D6i thu
CC;lnh
tranh:
St!
hi€u bie't
v~

cac d6i thu
CC;lnh
tranh
c6
y nghia quan
trQng
d6i
hOC;lt
d<)ng
cua t6 chuc, cac d6i thu
c~nh
tranh phau quye't djnh tinh chfft
va muc
dQ
tranh dua .
C~n
phai phan tich d6i thu
CC;lnh
tranh
(j
cac
nQi
dung:
M\IC
tieu tu'ong lai, chie'n
lu'Qc
hQ
dang
thl;l'c
hi<$n,

ti~m
nang
hQ
c6

Hi~u
bie't
du'Qc
d6i
thu
c~nh
tra:nh
c6
th~
la co
hQi
gianh
thi
ph~n
cua
t6
chuc, nhu'ng ba't ky
sl;l'
h9i
nh~p
nao cua m<)t d6i thu
c~nh
tranh cfing
Ia
nhii'ng

ngu~
co
ti~m
in
cho
ho~t
d<)ng
cua
t6
chuc.
11
M6i
t6 chile cffn
xay
dlfng
nhung
hang
rao
d~
tlf
bao
v~
mlnh.
Nhung
hang
rao
d6
c6
th~
la u'u the'

v~
ngu6n
tai
chinh, gia
thanh
san
ph~m,
m~t
hang
kh6 thay
the"
chuy~n
d6i, da
d(}.ng
h6a
san
ph£m,

1.1.3.3. LQ'a chQn chie'n
lu'Q'c
thich
hQ'p:
Chie"n lu\1c
thich
hgp
la
chie'n lu\1c
qua
d6
t6

chile nha:m de'n thlfc
hi~n
cac
m1,1c
tieu
ky vQng,
tren
co
sCi
danh
gia
cac
the'
m(}.nh,
m~t
ye'u ciia
doanh
nghi~p,
nh~n
di~n
co
h9i
cling
nhu
nhung
m6i
de
dQa trong
moi
truong kinh doanh.

1.1.3.4.
Triin
khai
thQ'c
hi~n
chie'n ltiQ'c:
Khi
da
quye't dinh
theo
du6i
m()t hay
nhi€u
chie'n
lu\1c
thl
qua
trlnh
quan
tri ·
chie'n lu\1c khong
c6 nghia la ke't thuc.
Phai
c6 m()t slf
chuy~n
dich y
nghi
chie'n ·
luqc
thanh

hanh
d()ng chie'n lu\1c.
Lam
the'
nao
d~
chffp
nh~n
cac
thay
d6i
chie'n
luqc
do
yeu
cffu bie'n d()ng ciia thlfc
t(}.i
khach
quan
la
di€u he't
sue
quan
trQng trong
qua
trlnh
tri~n
khai thlfc
hi~n
chie'n

lu\1c
da du\1c llfa chQn.
Thlfc
hi~n
chie'n luge
bao
g6m
cac
cong
vi~c
nhu:
xac
l~p
co
c!u
san
xufft
thich ling, di€u pho'i
cac
ngu6n llfc
phu
h\1p
VOi
tung phffn va
lanh
d(}.O
chi buy trong
h~
th6ng
quan

ly
~hie'n
lu\1c
tren
t6ng
th~
va
trong
tl1ng
h~
th6ng
con cffu
t(}.O
t6ng
th~
d6.
1.1.3.5.
Kiim
tra
va
danh
gia
vi~c
thQ'c
hi~n
chie'n
lu'Q'c:
Vi~c
thlfc
hi~n

chie'n
h.i'gc
khong
nhung cffn
phai
c6 m()t cffu true
t6
chile thich
hgp,
ben
C(}.nhd6
con
cffn
phai
CO
m()t
h~
th6ng
ki~in
soatc6
hi~u
llf'C.
Thlfc te' cho tha'y c6
nhi€u
nguyen
nhan
khie'n cho
vi~c
thlfc
hi~n

chie'n
luge
khong
d(}.t
dugc
nhung m\lc
tieu
da
d€.
ra: do
vi~c
phan
bq
cac
ngu6n
llfc
ciia
t6
cht1'c
khong
hgp
ly,
ho~c
do
slf pho'i
hgp
hanh
d()~g
chtta·d(}.t
dugc

Ci
muc
cao,
h~
th6ng
thong
tin (thu
th~p,
xu
ly,
phan
tich va
truy€n
tin)
chua
th~t
t6t;
ngoai
ra
slf
tha't
b(}.i
ciia
vi~c
thlfc
hi~n
chie'n luge
con
c6
th~

do slf thay
d6i
trong
moi
tru'ong
kinh doanh,
vugt
ra
khoi
tffm
ki~m
soat
ctia
cac
nha
quan
tri
chie'n luge.
1.1.3.6.
Phan
h6i:
Tie'n trlnh
quan
tri
chie'n luge la m()t trlnh tlf tie'p
di~n
luon
bao
ham
y nghia

phltn h6i,
lien
h~
ngugc
l(}.i
tung
buoc
tntoc
d6. M()t khi chie'n
1U\1C
da
dugc
xay
dlfng, llfa
ChQn
va thlfc
hi~n,
phai
luon
luon
ra
soaf
d~
xac
dinh
nhi~m
Vl;t
chuc
12
nang

va
cac
rnl,IC
tieu
chinh
cua
t6
chlic dang
dliQC
XUC
tie'n
hoan
thanh
dung
huang.
Cac
thong
tin
phan
h6i
khong
nhfi'ng giu p cho
cac
nha
quan
tri chie'n
luqc
danh
gia
dung

rnlic ke't
qua
va
hi<%u
qua
quan
tq
do'i voi
cac
chie'n
lli<;jc
c6 chu dich
rna
con
ra't
c~n
thie"t
d~
dap
ling kip
thai
nhfi'ng tlnh huo'ng
ngoai
dl,l'
kie'n.
Voi
ph?m
vi
nghien
cliu

cua
dS hli,
lu?n
an
nay
chi
dung
l?i
f1
buoc
3
"ll,l'a
chQn chie"n
lli<;jc
thich
nghi"
rna
thoi
- tlic
vi<%c
ho(;lch d!nh
chi€n
lli<;jc
cua
t6
chlic
kinh doanh.
1.1.4.
Cac
hinh thuc chie'n

h.iqc
phat
tri~n
ngimh kinh te':
Tuy
thUQC
vao
cac
can
eli
d~
phan
lo(;li
rna
ta
c6
cac
hlnh
thlic chie'n
lli<;jc
kinh
doanh
khac
nhau,
duoi
day
la
m<)t
so'
each

phan
lo?i
co
ban:
1.1.4.1.
Can
cu
viw
ph~m
vi
ciia chie'n lu'qc:
Xet
theo
thai
gian, va rno'i
lien
h<%
giua
dai
h?n
voi trung
h?n
de"n
thl,l'c
hi<%n
cac
m1,1c
tieu
thl chie"n
lu<;1c

phat
tri~n
baa
g6m
hai
b<)
ph?n:
chi€n
luqc
t6ng
quat
(
chi€n
lu'<;1c
chung) va chie"n
lli<;1c
b<)
ph?n.
+ Chie"n
lu'<;1c
t6ng quat:
chi€n
lliQc t6ng
quat
thu'ang dS
c?p
toi nhfi'ng va'n dS
quan
trQng nha't
va

c6 y nghia
lau
dai. Chie"n
lli<;1c
t6ng
quat
c6 y
nghia
quye"t d!nh
nhung
va'n dS so'ng
con
cua
t6 chlic.
+ Chie"n
lu'<;1c
bQ
ph~n:
(hay
con
gQi
la chie'n
lu<;1c
ca'p 2) V?ch
ra
cho tung
trung
h?n,
ng~n
h?n

ling voi tung
phan
ky
cua
chi€n
luqc
t6ng
quat.
Chie'n
luqc
nay
bao
g6rn
nhfi'ng chie"n
lu'<;jc
vS
san
p~ffrn
Cl,l
th~;
chie"n
ht<;jc
gia
ca;
phan
pho'i
va
chieu
thj.
N6i

each
khac
chie"n
lu<;1c
bQ
ph?n
nh~rn
t?o
ra
can
eli
V?Ch
ra
con- du'ang
v?n
dQng thfch ling
VOi
thai
-gian
va
rnoi trliang
d~
lien
t\IC
h6a
S\1'
phat
tri~n
CUa
chie"n

lli<;1c
t6ng
th~.
1.1.4.2.
Can
ell'
vao hu'ong tie'p
c~n
chie'n lu'qc:
• Chie"n
lli<;Jc
t?p
trung
vao
nhfi'ng
nhan
to' then cho't: tu' tu'dng chi d?O
cua
vi<%c
ho?ch
dinh chie"n
luqc
f1
day
la
khong
dan
trai
ngu6n
ll,l'c,

trai
l~i
c~n
t?p
trung
cho
nhfi'ng
ho?
t
d<)ng
c6 y
nghia
quye"t djnh so
voi
san
xua't
kinh
doanh
cua
doanh
nghi<%p
rnlnh.
13
+ Chie'n htqc
dqa
tren
ttu the' tu'ong d6i:
vi<$c
ho<;ich
djnh chie'n lu'qc

(J
day
bAt
dffu
tu
Slf
phan
tich,
SO
sanh
san
phffm
hay
djch
Vl,l
CUa
t6
chuc
mlnh
SO
voi
cac
dQ'i
thu
CC;lnh
tranh.
Thong
qua
sq
phan

tich d6, t!m
ra
di~m
m<;inh
cua
mlnh
lam
ch6
dt;(a
cho
chie'n lu'qc kinh doanh. Vu the' tu'ong
d6i
c6
th~
bi~u
hi<$n
b~ng
nhi~u
m~t
nhu' cha't lu'qng
ho~c
gia
san
phffm djch
Vl,l,
ho~C
cong
ngh<$
san
xua't,

ho~C
vi tri dia
ly rna don
Vi
CO
du'QC

• Chie'n
lu'QC
sang
kie'n tie'n cong:
Lo<;ii
chie'n
lu'QC
nay
vi<$c
xay
dqng
du'qc
tie'p
_c~n
theo
each
co
ban
la
luon
luon
nh!n
th~ng

vao
nhung
va'n
d~
du'qc coi la
ph6
bie'n
d~
thlf'c
hi<$n
chie'n
lu'QC
nay;
phai
thach
thuc 'cac qui
tAc
Va
t~p
tl,IC
kinh
doanh
da
du'qc cha'p
nh~n
trong
t6
chuc va
tren
thi tru'ong

nh~m
tim
each
thay
d6i
lu~t
choi,
dao
Ion
hi<$n
trl;lng va do d6
gianh
du'QC
u'u the' moi,
ffil;lnh
me
trong
C<;inh
tranh.
• Chie'n
lu'QC
khai
thac
cac
muc
dQ
tq do:
Cach
xay
dlf'ng chie'n

lu'QC
lol;li
nay
la
khong
nh~m
vao
nhan
tO'
then
chO't
rna
l<;ii
nh~m
vao
khai
thac
kha
nang
c6
th~
c6
bao
quanh
nhan
tO'
then
ch6t. C6
th~
la

md
ra
nhfi'ng thi tru'ong
moi
hay
tri~n
khai nhfi'ng
san
phffm moi.
1.1.4.3.
Can
err vao
sf!
ke't
hQ'p
gifi'a
m~t
hang
va thi tru'ong:
+ Chie'n lu'qc
md
r()ng: la · chie'n lu'qc
md
r()ng
ph<;im
vi
san
phffm
hi<$n
c6

cling nhu'
md
r()ng
ph<;im
vi thi tntong.
N6
g6m
3 chie'n lu'qc
* Chie'n lu'qc
xam
nh~p
thi tntong:
Xam
nh~
p thi tru'ong
la
tim each
tang
tru'dng trong thi tru'ong
hi<$n
f<;ii
voi
cac
.san phffm
dang
san
xua't.
Chu
'ye'u -ehie'n
lu'QC

nay
nh~m
thu
hut
them
khach
hang
moi
trong khu vqc thi tru'ong cfi
b~ng
nhfi'ng n6 Jt!c tie'p thi
tao
bl;lo
hon.
* Chie'rt
luqc
phat
tri~n
thi tru'ong:
Phat
tri~n
thi
tru'ong
Ia
tim
slf'
tang
tru'dng
b_~ng
each

g!a
nh~p
nhfi'ng thi
tru'ong
moi
voi
nhfi'ng
san
phffm
hi<$n
c6.
* Chie'n
lu'QC
pha
t
tri~n
san
phffm:
La
chie'n
Iu<;1c
tim
slf'
tang
tru'dng
b~ng
each
phat
tri~n
thi tru'Ong

hi<$n
tl;li
cho
nhung
san
phffm moi. Nhfi'ng
san
phffm
moi
nay
c6
th~
du'a toi
sq
phat
tri~n
n()ib(),
d<;it
du'QC
nhfi'ng
hqp
d6ng
nhu'qng
quy~n
hay
thong
qua
mQt
Slf'
sat

nh~p
gifi'a
CaC
doanh
nghi<$p.
14
+ Chie'n ht<}c
h<?i
nh~p
v~
phia sau:
(h<?i
nh~p
ngu'<}c
chi~u)
Chie'n
lu'<}c
nay
lien
quan tdi
vit$c
tlm
S\1'
tang
tru'dng
b~ng
each
d~t
du'<}c
S\1'

sd
hii'u
hay
quy~n
ki€'m
soat
gia
tang
nhii'ng ngu6n cung
ca"p.
+ Chie'n
ht<}c
h<?i
nh~p
phia tru'oc: (
h<?i
nh~p
thu~n
chi~u)
f)fiy
la
chie'n
lu'<}c
tlm kie'm
S\f
tang
tru'dng
b~ng
each
d~t

du'<}C
quy~n
Sd
hfi'u
hay
ki~m
soat
gia
tang
nhii'ng chuc
nang
m~nh
hay
g~n
gfii
hdn
thi
tru'Cing
cu6i
cung
nhu' la
doanh
s6
va
ht$
th6ng
phan
ph6i.
+ Chie'n
lu'<}c

h<?i
nh~p
hang
ngang:.
£>6
la
ki€'m
soat
va
Sd
hii'u
cac
ddn
vi
san
xu{t hay kinh
doanh
trong
cung
ffiQt
linh
V\l'C
d6i
voi
t6
chuc. Chie'n
lu'<}C
nay
chi thvc
hit$n

du'<}c
khi d6i thu
c~nh
tranh
dang
g?p
kh6
khan
ho?c
khi d6i thu
c~nh
tranh kh6 khan
v~
nhan
Ivc.
·.
+ Chie'n
lu'<}c
chinh d6n:
Nghia la lui
l~i
va
t~p
h<;1p
l~i,
nhu' la m()t chie'n
lu'<}c
ng~n
h~n
ho~c

t~m
thCii
t~p
trung
vao
nhii'ng
S\1'
kern hit$u qua
cua
t6
chuc
dn
du'<}c
b6
Sl;mg
ho~c
nhii'ng
va"n
d~
cua
hoan
dinh
t~m
thCii.Nhii'ng
va"n
d~
nhu'
giam
bot
chi phi

di~u
hanh
va
cai
thit$n
nang
sua"t
c~n
du'<}c
chu
y'
nhii'ng
hanh
d()ng
d~c
bit$t bie'n
d6i
tuy
theo
tlnh hlnh
Va
bao
g6m
S\1'
thue
ffiu'On
bi
C~t
giam,
giam

bien
che',
dut
bo
hay
thanh ly
nhii'ng
san
phffm
khong
d~t·yeu
c~u.
1.2. Cac
Iy
thuye't kinh te'Jien quan de'n dlnh hu'ong
phat
triin:
•'
I
Ho~t
d<?ng
thu'dng
m~i
qu6c
te' da trd thanh m()t
vfr"n
d~
he't
sue
quan

tr9ng
d6i
voi
t{t
ca
cac
qu6c
gia
tren
the' giOi,
d~c
bit$t trong giai
do~n
hit$n
nay
n6 quye't
dinh sl/
tang
tru'dng va
phat
tri€'n
cua
m()t
qu6c
gia vl
v~y
rna
h§u
he't
cac

nha
nghien
cuu
ly thuye't
d~u
t~p
trung ml)c tieu
Hi:
xay
dvng
lu~n
eli
khoa
h9c
cho
vit$c thie't
l~p
m<?t
chinh
sach
thu'dng
m~i
c6
h~~
?nh{t
cho
qu6c
gia.
Duoi
day

xin
d~
c~p
de'n
m<?t
s6Iy
thuye't chu ye'u:
15
1.2.1. Ly thuye't
v6'i
IQ'i
the'
tuy~t
do'i
ciia Adam Smith:
Trong cu6n "Sl!
giau
c6
cua
cac qu6c gia" xua't
ban
nam
1776
cua
Adam
Smith
ong
ta da cho ding: "Slj giau c6 thljc
Slj
cua

m<)t
m.toc
bao
g6m
s6
hang
h6a
va dich
V\1
c6
san
(J
nttoc d6. Smith da
phat
tri€n
hQC
thuye't "Lqi the'
tuy~t
d6i" cho
r~ng
cac
qu6c gia
khac
nhau
se
c6 lqi the'
v~
tlj
nhien
va

san
xua't
khac
nhau
va
do
d6
c6
th€
san
xua't nhfi'ng
lo<;1i
hang
h6a
khac nhau c6
hi~u
qua hon nhung thu khac.
Dl,l'a
tren
ly thuye't nay,
ong
ta
d~t
va'n
d~
Ia
t<;1i
sao ngttoi
dan
cua

bftt
cu
m<)t
nttoc
nao
l(;li
phai
mua nhfi'ng
hang
h6a
san
xua't trong nttoc trong khi
hQ
c6 th€
mua
chung
re
hon
t(;li
nttoc ngoai.
Smith
l~p
lu~n
r~ng
ne'u thttong
m(;li
khong
bi
h<;1n
che' thl

m<)t
nttoc
nen
chuyen
v~
m<)t
sO'
san
ph£m
rna
hQ
c6 lqi the'
C(;lnh
tranh. Ngu6n lljc
cua
m6i nttoc
nen
dttqc
sii'
dvng nhfi'ng nganh cong
nghi~p
c6
hi~u
qua vl n6 khong th€
c(;lnh
tranh dttqc
b~ng
nhfi'ng
thu
khong

hi~u
qua. Sau d6 thong qua thttong
m(;li
qu6c te'
nhfi'ng
hang
h6a
nay
se
dttqc trao d6i voi cac nttoc khac
d€
lfty nhfi'ng
san
ph£m
rna
rnlnh khong
CO
lqi the'. Quan d€rn
CUa
ong
la
C~fi
phai
khuye'n khich
Va
d£y
Ill(;lllh
thttong
m(;li
qu6c

te'.
D!~u
nay
se
c6 lqi cho ta't ca
cac
qu6c gia, thttong
m<;1i
qu6c te'
la
co
sd
d€
m6i qu6c gia di vao chuyen mon
h6a
vi~c
san xua't
(J
nhfi'ng nganh c6
l<:;Ji
nha't.
Nho
slj chuyen
mon
h6a cac qu6c gia c6 th€ gia tang
hi~u
qua ella mlnh
la vl:
• Ngttoi lao
d<)ng

se
lanh
ngh~
hon do
cong
vi~c
cua h9 dttqc
l~p
l<;1i
nhi~u
l~n.
• Ngttoi lao
d<)ng
khong
phai
ma't thoi gian chuy€n
tu
vi~c
san
xua't
san
ph£m
nay
sang
san
ph£m
kha~.
.
•
Do

lam
m<?t
cong
vi~c
lau
dai, h9
se
c6
di~u
ki~n
phat
minh ra
nhi~u
sang
kie'n,
cai
tie'n phttong
phap
lam
vi~c
t6t hon.
Nhttng
m<)~
qu6c gia
nen
chuyen
v~
nhfi'ng
san
ph~m

nao
?
M~c
du Simth
chQ
r~ng
thi trttong chinh Ia noi quye't dinh, ong
v§:n
cho
dng
lqi the'
tuy~t
d6i cua
m<)t
qu6c
gia c6 th€
xac
l~p
bdi
hai ye'u
tO':
lqi the' tlj
nhien
va lqi the' do
n6
lljc.
1.2.1.1.
LQ'i
the'
1

ttf nhien:
Lqi
the' tlj
nhi~n
lien
quan de'n
cac
di~u
ki~n
tlj
nhi~n
cua
m()t
qu6c
gia nhtt:
khi
h~u.
th6
nhttong, vi
tri
dia
ly'
cac ngu6n
tai
nguyen
khoang
san,
canh
quan
thien

nhien
Trong
nhi~u
nganh
san
xua't,
d~c
bi~t
la trong
nong
nghi~p
cac
di~u
16
ki<$n
tl;l'
nhien
anh
huang
nhieu
de'n
nang
suit,
chit
lu<;ing
va vl
v~y
rna
anh
huang

de'n gia thanh
cua
san
ph£m
va dich
Vl;l.
Do d6 n6 quye't dinh
hi~u
qua
kinh doanh
va
t~o
ra vi the'
c~nh
tranh
cua
cac
san
phffm va dich
Vl;l.
Vi
dl;l:
a Srilanka c6
dieu
ki<$n
khi
h~u
va th6 nhuong
rit
phu

h<;ip
cho
vi~c
tr6ng tra, cao su,
dua

D6
chinh
la
dieu
ki~n
thu~n
l<;ii
d€ nude
nay
chuyen canh vao tra, cao su,
dua

Nhung Srilanka
l~i
nh~p
kh£u
h1a
ml va
cac
san
ph£m
lam
tU:
sfi'a.

Ne'u
Srilanka gia
tang
san
xuit
cac
lo~i
san
ph£m
nay
trong dieu
ki~n
khi
h~u
kern
phu
h<;ip
han thl h9
se
phai
su
dl;lng
ph~n
dit
dung
d€
canh tac tra,
cao
su
hay

dua
va do
d6
san
ph£m
lam
ra
se
bi
giam
di. Trong khi d6
My
c6 th€
san
xuit
lua
ml,
lo~i
san
ph£m
rna khi
h~u
a_d6
rit
thfch
h<;ip.
Hai nude c6 th€ trao d6i tra
d€
la'y
lua

ml va
ngu'<;ic
l~i
vdi gia
re
hon chi phi
tl;l'
san
xuit
ra ca hai thu.
Tuy
nhien, khi
h~u
cua
hai nude
nay
cang
khac
bi~t
thl hq
c~ng
c6
l<;ii
the' thuong
m~i
tl;l'
nhien
'vdi
nhau
hon.

Khong chi
trong nang
nghi~p,
cac dieu
ki~n
tl;l'
nhien con c6
anh
huang
de'n -
nhi6u nganh
khac
nhu
: nganh cong
nghi~p
khai thac, giao thong
v~n
tai, du lich
H~u
he't
cac
qu6c gia cteu
phai
nh~p
qu~ng
kim
lo~i,
nhien
li~u
tu

cac
nuoc
giau
tai
,
nguyen
thien nhien. Khong nuoc
nao
c6 th€ du
IOn
hay du gia u
ve
tai
nguyen
tl;l'
nhien
d€
c6 th€
dQC
l~p
voi the' gioi trlt truong
h<;ip
chi trong
mot
thai gian ngtfn. Vi
d1,1
nhu
Srilanka
xuit
kh£u than chl

tl;l'
nhien nhung phai
nh~p
kh£u
phan
dgm
tl;l'
nhien. Chinh
vi~c
phan
b6
khong d6ng
deu
ve tai nguyen thien nhien,
sg
khac
bi~t
ve
dieu
ki~n
tl;l'
nhien
theo tung
VUng
dia ly trong
ffiQt
qJ16C
gia
Va
gifi'a

cac
qu6c
gia la co
sa
cho
vi~c
dinh
huang
san
xuit
kinh doanh va
xac
l~p
quan
h~
thuong
m~i
n9i
dia ciing
nhu
qu6c t€.
1.2.1.2.
LQ'i
the'
do
n6
h.;ic:
L<;ii
the' do n6
ll;l'c

la
l<;ii
the' c6
du<;ic
do
sl;l'
phat
tri€n ky
thu~t
va
sl;l'
lanh
nghe.
Ngay
nay
nguoi ta thuong huon ban,
triw
d6i cac
lo~i
hang
h6a
da
du<;ic
san
xuit
hon
la
cac
nang
san

hay
tai nguyen thien nhien.
Qua
trlnh
san
xua't nhfi'ng logi
hang
h6a
nay
ph~n
IOn
phl;l
thUQC
vao
"l<;ii
the'
do
n6
ll;l'c"
thuong la
ky
thu~t
che' bie'n hay
san
xuit.
L<;ii
the'
ve
ky
thu~t

che' bie'n
·la
kha
nang
san
xuit
cac
lo~i
san
ph£m khac nhau, khac
bi~t
vdi nhfi'ng
thu
khac.
Vi
df!-
1:
Dan
M~ch
xuit
kh£u
bat
dia bgc khong
phai
la do h9
c6
ngu6n
mo
bgc
d6i

dao
rna do h9 c6
th€
san
xuit
du<;ic
nhfi'ng
san
ph£m
th~t
d~c
bi~t.
L<;ii
the'
17
V~
ky
thu~t
che"
bie"n
1a
kha
nang
che'
tC;tO
cac
san
phffm
d6ng
nhfft

IDQt
each
hi<$u
qua
hon.
Vi
d~
2:
Nh~t
Ban
xua't khffu
thep
m~c
du
h9
phai
nh~p
kh~u
s~t
va
than-
hai
thanh
ph~n
quan trQng cho qua trlnh
san
xua't thep.
Nguyen
nhan
quan

trQng
cua
Slf
thanh
cong
d
Nh~t
Ban
la
cac
nha
may
san
xua't
thep
ciia
h9
sii'
d\lng nhU'ng qui
-trlnh
cong
ngh<$
che"
bie'n tie't
ki<$m
duqc
nguyen
li<$u
tho va
lao

dQng.
C6
th~
n6i
h9c
thuye't "lqi the'
tuy<$t
d6i
II
cua
Adam
Smith c6
m9t
vi tri
kha
quan
trQng trong thttong
mC;ti.
Tuy
v~y
n6 v§n chua giai thich
toan
di<$n
va
tha'u
dao
ffiQi
quan
h<$
thltdng

IDC;ti
qu6c
te",
d~C
bi<$t
trong
Vi<$c
Xac
djnh
1<;1i
the' trong
CC;tnh
trC;tnh
ciia qu6c gia.
Nghien
cuu
ctia
Adam
Smith
cung ca'p cho ta
nhung
hi~u
bie"t
can
ban
v~
thttong
mC;ti
ngay
nay, Smith

xem
thttong
mC;ti
nhtt
m9t
each
thuc
d~
khuye'n khfch ·
tinh
hi<$u
qua
vl
n6
thuc
d~y
cqnh tranh, d§n de'n
vi<$c
chuyen
mon
h6a,
va
thuc
dffy
san
xua't
IOn.
Chuyen
mon
h6a

h6
tr<J
cho
khai
ni<$m
v~
lqi
the"
tuy<$t
d6i,
nghia
la
ban
vao
cac
nuoc
1¢ac
nhU'ng
hang
h6a
sii'
dl:lng
nhii'ng
ngu6n
ll!c va ky
nang
d~c
bi<$t
cua
bC;tn

va
mua
nhii'ng
hang
h6a
con lqi
tu
cac
nuoc c6
nhung
lqi
the".
Nhttng ne'u
ch~ng
h~
c6
m9t
lqi
the'
nao
ca ?
cac
nha
san
xua't ciia nuoc
bC;tn
se
·bi
loC;ti
khoi

cu9c kinh doanh ?
David
Ricardo trong cu6n
sach
II
cac
nguyen
t~c
ciia
kinh te' chinh trill xua't
ban
nam
1817, da
du'a
ra
hQc
thuye't ciia
ong
v~
lqi
the' tttong
d6i,
cho
r~ng
v§n
c6
th~
san
xua't
nhung

gl rna ngttoi ta c6
kha
nang
t6t nha't
du
nhung
ngttoi
khac
c6 kha
nang
t6t hon.
1.2.2. Ly thuye't
IQ'i
the' tlio'ng do'i
cua
David
Ricardo:
Ly
thuye't Iqi the'
tuy<$t
dO"i
ciia
Adam
Smith khong giai
thich
duqc la
li<$u
m<)t
qu6c gia
c6

Iqi
the"
tuy<$t
d6i
v~
ta't ca
cac
san
phffm c6
th~
c6
quan
h<$
thttong
mC;ti
voi qu6c
gia
kern hon
hay
khong?
Nam
1817
Dav~d
Ricardo
da
nghien
cuu
cau
hoi
nay

va dJ!a
vao
hQC
thuye't
lqi
the'
tuy<$t
d6i
cua
Adam
Smith
d~
phat
tri~n
hQC
thuye't "lqi the' tttong d6i
11
Ricardo
l~p
lu~n
r~ng,
lqi ich thU'ong
m'],i
v§n
xay
ra
ne'u
mQt
nuoc
chuyen

v~
cac
san
phffm rna c6
th~
san
xua't 'co
hi<$u
qua
bon
·cac
san
ph~m
khac,
ba't
k~
n6 c6
lqi
the'
tuy<$t
d6i
v~
nhU'ng
san
ph£m
nay.
f)~u
tien
thl
di~u

nay
xem
ra
khong
thich
hqp
nhttng
.mQt
phep
suy
lu~n
don
gian
c6
th~
lam
r5
l~p
1u~n
cua
hQC
thuye't nay.
Hay
tudng tuqng
r~ng
mQt
bac
si
gioi
nha't d

mQt,
vung
nao
d6 cfing c6 kha
nang
tri!J
thanh
m9t
nhan
vien
y
V\J
gioi nha't.
Li<$u
n6· c6
kinh
te'
khong
ne'u ngttoi
bac
si
dam
duong
luon
cac
cong
vi<$c
hanh
chinh
van

phong?
18
Hoan
toan
khong.
Anh
ta (
hay
co ta) c6
th~
kie'm
du'<;jc
nhi~u
ti~n
hon
b~ng
each
c6ng
hie'n
nang
llfc
ngh~
nghi~p
cua
mlnh
cho
ngh~
bac
si, cho
du

c6
phai
mu'on
m¢t
nhan
vien
y
vt,I
kern
kha
nang
hon
d~
coi
vi~c
van
phong. Ciing nhu'
v~y,
m¢t
nu'oc
se
c6
1<;1i
honne'u
t~p
trung
ngu6n
llfc
d~
san

xua't nhii'ng
san
phgm
c6
hi~u
qua
nhfft.
Va
sau
d6 n6
se
mua
lc;ti
cac
san
phgm
rna n6 da tlf
bo
khong
lam
tu
cac
nu'oc
khac.
Nhu'
v~y
l<;1i
the' tu'ong
d6i
da

chung
minh
chota
th{y
chinh slf
khac
bi~t
tu'ong
d6i
chu
khong
phai
slf
khac
bi~t
tuy~t
d6i
v~
nang
sua't
lao
d¢ng
da hlnh
thanh
co
sd
cho thu'ong
mc;ti
qu6c
te'.

L<;1i
the' tu'ong d6i
cua
m¢t
qu6c
gia
v~
m¢t
m~t
hang
na~o
d6
du'<;1c
ly
giai
ro
r~t
nha't ne'u
chung
ta
dung
khai
ni~m
v~
chi phi
co
h¢i
d~
san
xua't

m~t
hang
d6. Chi
phi
co
h¢i
d~
san
xua't
ra
m¢t
don
vi
hang
h6a
nao
d6
du'<;1c
do
b~ng
s61u'<;1ng
don vi
hang
h6a
rna chung ta
phai
hy sinh khi sii'
dt,Ing
ngu6n
llfc

d~
san
xua't
ra
m~t
hang
rna
chung
ta dang
xem
xet.
.D~
ly giai
v~
h9c
thuye't
l<;1i
the' tu'ong
d6i
chung
ta
hay
xet
vi
dt,I
gia dinh
sau
day:
Gia
thie't

r~ng
My
va
Srilanka,
m6i
nu'oc
d~u
c6 t6ng
c¢ng
100 don vi tai
nguyen.
Hai
nu'oc c6
th~
san
xu{t
tra va
lua
ml. Chi phi
d~
san
xua't
m¢t
ta'n
lua
ml
cua
My
la 4 don vi tai,
nguyen,

con Srilanka
la
10 don vi
tai
nguyen.
Chi
phi
san
xu{t
1 ta'n tra
cua
My
Ia
5 -don vi tai
nguyen,
con
Srilanka la 10 don vi
tai
nguyen.
Nhu'
v~y
My
san
xua't tra va
lua
ml
hi~u
qua
hon
Srilanka.

Do
d6,
My
c6
l<;1i
the'
tuy~t
d6i
v~
ca 2
loc;ti
san
phgm
tra va
lua
ml
nhu'ng n6 chi c6
1<;1i
the' tu'ong
d6i
trong
vi~c
san
xua't
lua
ml.
Ly
do
la
l<;1i

the'
cua
n6
v~
san
xua't
lua
mi
Ion hon
1<;1i
the'
cua
n6
v~
san
xua't tra.
Voi
cungm¢t
lu'<;1ng
tai
nguyen,
My
c6
th~
san
xua't
lua
nil
nhi~u
g{p

2,5
l~n
so
voi
Srilanka, nhung ne'u
san
xua't tra thl
h9
chi
nhi~u
hon
Srilanka
gffp 2
l~n.
Cho
du
Srilanka
c6
b{t
l<;1i
tuy~t
d6i
v~
ca 2
l9c;ti
san
phgm
song
Srilanka
v§:n

c6
l<;1i
the' tu'ong
d6i
(hay
c6
it
b{t
l<;1i
tuy~t
d6i
hon)
v~
tra.
Gia
sii'
m6i
nu'oc
dung
pharr nii'a
ngu6n
tai
nguyen
cua
mlnh
cho
m6i
lo~i
san
phgm

thl'Srilanka c6
th~
san
xu{t
5 ta'n tra va 5
tffri
IUa
~l
(
di~m
A d
hlnh
1.2),
My
c6
th~
san
xu{t 10 ta'n tra
va
12,5 ta'n
lua
ml
(di~m
B hlnh 1.2). Khi
d6
t6ng
sari
lu'<;1ng
cua
2 nu'oc la 15 ta'n tra

va
17,5 ta'n
lua
ml. Ne'u khong c6 thu'ong
m~i,
ca
hai
(.
d~u
khorig
th~gia
tang
san
xua't tra rna
khong
hy
sinh di
vi~c
sa'n xua't
lua
mlnh
va.
ngu'<;jcl~i.
Nho
md
cii'a
thu'ong
mc;ti
rna
san

lu'<;1ng
tra,
lua
ml
cua
hai
nu'oc
c6
th~
tang
len.
Ne'u
chung
ta gia
tang
san
xua't tra rna
khong
thay
d6i
san
lu'<;1ng
lua
ml
thl
My
c6
th~
san
xua't ta't

ca
17 ,5ta'n
lua
ml
b~ng
each
sii'
dt,Ing 70 don vi
tai
nguyen
(17 ,5 ta'n