MỘT SỐ BÀI TẬP HAY VỀ ESTE.
Biên soạn: D.Trung.Kiên (THPT Như Thanh) và Tống Giang(THPT Chuyên Hà Giang)
Nguồn: Sưu tầm và biên soạn.
Câu 1:
X
< M
Y
< M
T
2
trong E là.
A. 0,06 mol B. 0,04 mol C. 0,05 mol D. 0,03 mol
HD:
E
= 0,15 mol.
2
mol
x
CO
2
và
mol
y
H
2
O.
44 18 32,64xy
2 1,56xy
.
2
= 0,57 mol, suy ra
C 3,8
.
Vì mà Y
3
H
4
O
4
, C
4
H
6
O
4
, C
5
H
8
O
4
.
Cái khó nhất của bài toàn là xác định được công thức cấu tạo của Z, T sao cho khi tham gia phản ứng thủy
phân thu được hh 3 ancol, để ý rằng chỉ số C của axit 2 chức tối thiểu bằng 2 mà este có chỉ số C tối đa
bằng 5 , suy ra Y hoặc Z là là este tạo bởi axit đơn chức và ancol 2 chức.
2
)
2
(OOCH)
2
, T : C
2
H
5
-OOC-COOCH
3
.
Z
=
x
T
=
x
. hh
mol
x
C
2
H
6
O
2
,
mol
x
C
2
H
6
O và
mol
x
CH
4
O} có
140 4,2x
.
Suy ra
0,03x
mol.
X
=
a
, n
Y
=
b
104 118 9,78
0,06; 0,03.
0,09
ab
ab
ab
Câu 2:
Y
< M
Z
m
2
2
CO
3
A. 3,5 gam. B. 2,0 gam. C. 17,0 gam. D. 22,0 gam.
HD:
2
CO
3
,
mol
x
CO
2
và
mol
y
H
2
2
+ H
2
O) =
44 18 22,04xy
.
và
12 2 0,23 12 7,84xy
, suy ra
0,37; 0,32xy
.
C=C
C=C
=
22
mol
CO H O
n -n 0,05
mol
.
m
H
2m-2
O
2
(m
3
); Y,Z có ct
2
n 2n
C H O
(n
1
0,05 0,41 0,6mn
, suy ra m
3,8
45
41
có hai axit là 0,37
mol
HCOOH (Y) và 0,03
mol
CH
3
COOH (Z). Suy ra m
Z
Câu 3:
2
A. 71,95% B.20,56% C.6,85% D.79,44%
HD. no
ancol
= 9,34
mol
O
2
mol
x
CO
2
và
mol
y
H
2
O.
B
2
+ H
2
O) =
44 18 51,18xy
2 2,47xy
2
= 0,84
mol
2
mol
.
mol
x
CH
2
(COONa)
2
;
mol
y
CH
3
2 0,28xy
.
0,25xy
0,03; 0,22xy
.
- 2 -
2
2
(COOR
1
)
2
CH
2
(COO)
2
R
1
R
2
: 0,03 mol CH
3
COOR
2
: 0,18
mol
.
mol
R(OH)
2
, 0,06
mol
R
1
OH và 0,18 mol R
2
1
, R
2
mol
R(OH)
2
, 0,06
mol
R
1
OH và 0,21 mol R
2
ta có R
2
= 15, R
1
=
29, R = 56 (C
4
H
8
).
3
A
Câu 4: X là este no, 2
2
natri no gần nhất :
A. 15,2 gam B. 27,3 gam C. 14,5gam. D.28,2 gam
HD:
X
=
mol
a
, n
Y
=
mol
b
mol, ta có
0,12;2 3 0,285.a b a b
0,075; 0,045ab
mol
x
X và 3
mol
x
Y.
22
CO H O
n -n 20x
2
HO
n 0,81 20x
.
2
=
mol
y
17,02 32 0,81 20 18 0,81 44yx
.
38 2 0,81 2 0,81 20x y x
, suy ra
0,01; 0,925.xy
n
H
2n-2
O
4
m
H
2m-10
O
6
5 3 81nm
.
C 10,125
5
9, m = 12.
h C
9
H
16
O
4
, Y C
3
H
5
(OOCC
2
H
3
)
3
.
9,84
2
H
3
COONa = 12,69.
14,4
Câu 5:
nóng 5
Y
> M
X
)
khí H
2
tôi
:
A. 5,84 gam B. 7,92 gam C. 5,28 gam D. 8,76 gam
HD: h
3
OH và C
2
H
5
0,16
mol
và 0,08
mol
.
4
và 0,24 mol Na
2
CO
3
.
kl
có :
5,7m+0,24×40 = m+15,84+8,8 m = 3,2
4
M
Y
> M
X
ncol C
2
H
5
C
2
H
5
OH = C
2
H
5
OH
3
CH
3
OH
mol
CH
3
COOCH
3
,
0,08
mol
CH
3
COOC
2
H
5
mol và 0,04
mol
CH
2
(COOCH
3
)
2
Z
= 5,28 gam.
C
Hướng dẫn giải 2 – ( Giang Tống )
4
CH
3
25
CH OH 0,16(mol)
F:
C H OH ,0,08(mol)
- 3 -
31
32
22
m
(mol)
16
CH COOR a(mol)
CH COOR b(mol)
CH (COOR) c(mol)
. Ta có :
3 2 5
COO CH OH C H OH
n n n 0,24(mol)
3
BT.Goc.CH
BTKL
BTNT.O
m
a b c
16
15a 15b 14c 0,24.44 0,16.14 0,08.29
a b 2c 0,24
a b 0,16
c 0,04
m 3,2
3
25
CH OH 0,16(mol)
F:
C H OH ,0,08(mol)
và
bc
33
3 2 5
2 3 2
CH COOCH 0,08(mol)
CH COOC H 0,08(mol) m 5,28(g) C
CH (COOCH ) 0,04(mol)
Câu 6:
2
SO
4
0
K
2
CO
3
và 0,16 mol H
2
HD.
mol
x
,4
mol
x
0,2x
mol.
2
CO
3
2
sinh ra.
2
và 0,02 mol H
2
O.
n
H
2n-3
O
2
Na (n
2
) và C
m
H
2m-5
O
2
Na (m
4
a
và
b
mol.
0,1ab
và
2 0,12ab
0,08; 0,02ab
4 12nm
2; 4nm
.
2
O = 0,075 mol.
2
H
5
OH (0,12 mol) và C
3
H
7
OH (0,08 mol).
3 este là : 0,02 mol C
2
H
2
(COOC
2
H
5
)
2
; 0,04 mol (COO)
2
(C
2
H
5
)
2
; 0,04 mol (COO)
2
(C
3
H
7
)
2
0,02 mol C
2
H
2
(COOC
3
H
7
)
2
, 0,02 (COO)
2
(C
3
H
7
)
2
; 0,06 mol (COOC
2
H
5
)
2
.
2
H
2
(COO)
2
C
2
H
5
C
3
H
7
;0,03 mol (COOC
3
H
7
)
2
; 0,05 (COOC
2
H
5
)
2
.
Câu 7:
ancol này qua
2
, 0,39
mol H
2
O và 0,13 mol Na
2
CO
3
trong E là :
A.3,84 % B.3,92% C.3,78% D.3,96%
HD.
mol.
n
H
2n+2
O
x
12x
và
2n
.
0,26 14 2
0,26
8,36 14 2 16 1 2,16
4.2
n
n x x n
x
hai ancol là C
2
H
6
O: ; C
2
H
6
O
2
0,02 mol và 0,12 mol.
- 4 -
2
= n
H2O
2
H
5
COONa.
X,Y, Z
2
H
5
, C
2
H
5
COOC
2
H
5
và HCOOC
2
H
4
OOCC
2
H
5
X
= %
Hướng dẫn giải 2 - ( Giang Tống )
2 2 3
H COONa Na CO
11
n n .2.n 0,13(mol)
22
2
Ancol Tang H
m m m 8,1 0,13.2 8,36(g)
BTKL
hhMuoi
m 19,28 0,26.40 8,36 21,32(g)
2
2
BTNT.O
CO
BTKL
O
n x(mol)
2x 0,39.2 2y 0,26.2
n y(mol)
21,32 32.x 0,13.106 0,39.18 44x
2
22
2
CO
CO H O
O
n 0,39(mol)
nn
n 0,52(mol)
1
1
12
2 2 5
2
21,32(g)
RH
R COONa :0,13(mol)
F: R R 30
R C H
R COONa :0,13(mol)
n 2n 2
n 2n 2 2
8,36(g)
C H O: x(mol)
x 2y 0,26(mol)
C H O : y(mol)
25
Ancol
2 4 2
C H OH:0,02(mol)
0,13 x y 0,26 32 M 64
C H (OH) :0,12(mol)
25
2 5 2 5
2 4 2 5
HCOOC H :0,01(mol)
E : C H COOC H :0,01(mol)
HCOOC H OOCC H :0,12(mol)
25
HCOOC H
0,01.74
%m 3,84% A
19,28
Câu 8:
2
2
gần nhất
A. 55,0 gam B. 56,0 gam C. 54,0 gam D. 57,0 gam
HD.
M
X
5
H
8
O
2
C=C
2
O = 0,5 m
C 3,5
2
2
H
5
2
H
6
O
2
.
2
H
3
COOC
2
H
5
2
H
4
(OOCH)
2
.
,,x y z
2
O =
0,7 xz
.
100 74 118 24 30,8 0,7 18x y z x z
:
2 2 4 0,75 2 0,7 2 0,7x y z x z
0,2x y z
- 5 -
0.02; 0,12; 0,06x y z
, suy ra m
E
= 17,96 gam.
B
Câu 9:
mol O
2
A
< M
B
).
a : b là.
A. 6,4 B. 6,5 C. 6,6 D. 6,3
HD.
2
mol
x
CO
2
và
mol
y
H
2
O.
44 18 29,4xy
2 1,42xy
.
0,48; 0,46xy
C 2,4
HCOOCH
3
, Y có CTPT là C
3
H
6
O
2
CTCT là HCOOC
2
H
5
18 mol có kg =12,24 .
tb
5
H
8
O
2
a
b
, ta có
0,18ab
và
60 74 11,08ab
4
H
6
O
2
2
H
3
COOCH
3
B
) = 1,88
:ab
B
Câu 10: , axit cacboxylic B(,
, ) .
0,18mol O
2
sinh ra 0,14 mol CO
2
. Cho m gam P trên
500ml dd NaOH 0,1M,
.
3,68 gam
.
0,48
3,68
nh
(chân không),
gần nhất
A. 0,85 gam. B. 1,25 gam. C. 1,45 gam. D. 1,05 gam.
HD. Thêm H
2
M
2
2
.
n
H
2n
.H
2
O
2
2
2
2
= 0,14 mol.
2
2
và 0,14 mol H
2
O.
= 2,88 gam.
2
H
5
2
H
6
)= 0,9 gam.
. A
Câu 11 :
2
CO
A. 27,09 gam B. 27,24 gam C. 19,63 gam D. 28,14 gam
Hướng dẫn giải ( Giang Tống )
n 2n 1 2 3 6
m 2m 1 2 3 5
(C H COO) C H 0,075(mol)
(C H COO) C H 0,045(mol)
- 6 -
2
0,075(mol)
3 8 2
m?
3 8 3
0,285(mol)
m
0,045(mol)
C H O
E(2) NaOH Muoi
C H O
2
m
2
5x(mol)
n 2n 1 2 3 6
2
O
m 2m 1 2 3 5 2
3x(mol)
(C H COO) C H
CO 0,81(mol)
(C H COO) C H H O y(mol)
22
BTKL
C H O
CO H O
17,02 m m m 0,81.12 2y 16.(5x.4 3x.6)
0,81 y (6 1).3x (2 1).5x
(2)
21
(1)
n
x 0,01(mol)
1,5 m 1,5m 1,5.17,02 25,53(g)
y 0,61(mol)
n
BTKL
25,53 0,285.40 m 0,075.76 0,045.92 m 27,09(g) A
Bình luận :
2
1
m
D / a 0,075.76 0,045.92 0,285.40
m 17,02
Câu 12 :
2
CO
A B C
M M M
gần nhất
A. 20 B. 30 C. 25 D. 35
Hướng dẫn giải ( Giang Tống )
n 2n 1 2 3 6
m 2m 1 2 3 5
(C H COO) C H 0,075(mol)
(C H COO) C H 0,045(mol)
2
0,075(mol)
3 8 2
m?
3 8 3
0,285(mol)
m
0,045(mol)
C H O
E(2) NaOH Muoi
C H O
2
m
- 7 -
2
5x(mol)
n 2n 1 2 3 6
2
O
m 2m 1 2 3 5 2
3x(mol)
(C H COO) C H
CO 0,81(mol)
(C H COO) C H H O y(mol)
22
BTKL
C H O
CO H O
17,02 m m m 0,81.12 2y 16.(5x.4 3x.6)
0,81 y (6 1).3x (2 1).5x
(2)
21
(1)
n
x 0,01(mol)
1,5 m 1,5m 1,5.17,02 25,53(g)
y 0,61(mol)
n
BTKL
25,53 0,285.40 m 0,075.76 0,045.92 m 27,09(g)
BTNT.C
5.0,01.[2(n 1) 3] 3.0,01.[3(m 1) 3] 0,81
3
23
37
A :CH COONa 0,075(mol)
m2
10n 9m 0,38 B:C H COONa 0,135(mol)
n2
C:C H COONa 0,075(mol)
C
0,075.(36 7 44 23)
%m 30,45% B
27,09
Câu 13 :
gần nhất
A. 28,0 gam B. 25,0 gam C. 30,0 gam D. 32,0 gam
Hướng dẫn giải ( Giang Tống )
Muoi' Este 3
M M Este:RCOOCH
3
Tang giam KL
RCOOCH
16,45 15,05
n 0,175(mol)
23 15
3
RCOOCH 2 3 2 3 3
15,05
M 86 R :C H Este:C H COOCH
0,175
o
o
Trường hợp 1 :
33
X:CH OOC COOCH
3 2 5
Z:CH OOC COOC H
3 2 5
CH OH,C H OH
Trường hợp 2 :
2 2 4
2 3 6
Y:(HCOO) C H
Z:(HCOO) C H
- 8 -
2 3 3
GT NaOH
2 2 4
2 3 6
C H COOCH x(mol)
(HCOO) C H x(mol) x 2x 2x 0,3 x 0,06(mol)
(HCOO) C H x(mol)
23
C H COOK 0,06(mol)
m 26,76(g) A
HCOOK 0,24(mol)
Câu 14 :
2
O
24
H SO
1
m
gam và 3,6 gam
2
HO
1
m
2
HO
. gần nhất
A. 71 B.72 C.74 D.75
Hướng dẫn giải ( Giang Tống )
Phân tích : Bạn đọc hãy chú ý rằng khi đốt cháy hoàn toàn 1 hỗn hợp Ancol no đơn chức mạch hở,
Ta luôn có :
22
O CO
n 1,5n
Đốt cháy hỗn hợp A cũng như đốt cháy hỗn hợp B đều cho cùng 1 lượng
2
CO
và dùng cùng 1 lượng
oxi để đốt, sai khác ở đây chỉ nằm ở nước mà thôi !
2 2 2
n 2n 2
1,2(mol) 0,8(mol) (0,9 0,2)mol
C H O O CO H O
22
n 2n 2
25
C H O H O CO
37
C H OH:0,1(mol)
8
n n n 0,3(mol) n
C H OH:0,2(mol)
3
37
C H OH
%m 72,29% B
Câu 15 :
khác khi ch
A.1,175 B.1,205 C.1,275 D.1,305
Hướng dẫn giải
Cách 1 : Ancol là
49
C H OH 0,01(mol)
BTKL
C H O O O
1,55 m m m m 0,48(g) n 0,03(mol)
49
BTNT.O
BT.C H OH
49
NaOH
49
2a b 2c 0,003
RCOOH a(mol) a 0,0075
C H OH b(mol) b c 0,01 b 0,005
c 0,005
RCOOC H c(mol)
a c 0,0125
BTKL.GT
m 1,55 0,0125.40 0,0075.18 0,74 1,175(g) A
Cách 2:
49
C H OH 0,01(mol)
2 2 2 2
BTKL
X O CO H O O
m m m m n 0,0975(mol)
- 9 -
Ta có :
2
HO
Axit
XY
Ancol
. Trong quá trìn
2
CO
2
HO
mà thôi !. Ta có :
2 2 2
0,0975(mol) 0,0075(mol) (0,07 x)mol
Axit-0,0125(mol)
O CO H O
Ancol-0,01(mol)
BTNT.O
0,0125.2 0,01 0,0975.2 0,0775.2 0,07 x
x 0,005(mol)
2 2 2
BTKL
axit ancol CO H O O axit
muoi
m m m m 1,64(g) m 0,9(g)
m 0,9 0,0125.22 1,175(g) A
Câu 16 : Cho 47 gam hn hp X g
23
Al O
c hn hp Y gm: ba ete,
0,27 mol olefin, 0
2
O. Bit rng hiu suc to mi vi
m mol ete là bng nhau. Khng cn hp Y (gam)
gần giá trị nào nht ?
A. 14,5 B. 17,5 C. 18,5 D. 15,5
Hướng dẫn giải
2
0,15(mol)
0,15(mol)
2 Ancol
47(g)
0,27(mol)
0,27(mol)
du
Ete H O
Ancol Anken H O n 0,15.2 0,27 0,33 0,9(mol)
Ancol 0,33(mol)
25
x
n 2n 2
C H OH b(mol)
47
M 52,22
C H O a(mol)
0,9
a b 0,9
56 56
n 2 2 3,3 n 3
(14n 18).a 46b 47
14.a 14.3
2 5 2 6
3 8 3 8
C H OH 0,5(mol) C H O(du) (0,5 0,15 0,15)mol
m 17 B
C H O 0,4(mol) C H O(du) (0,4 0,15 0,12)mol
Câu 17 [ Giang Tống ]
nng
X Y Z
(M M M )
, T là este to bi X, Y, Z vi
mt ancol no, ba chc, mch h t cháy hoàn toàn 26,6 gam hn hp M g
Z có cùng s mol) bng v khí
2
O
c 22,4 lít
2
CO
2
HO
. Mt khác,
ch
33
AgNO / NH
, sau khi các phn ng xy ra hoàn toàn, thu
c 21,6 gam Ag. Mt khác, cho 13,3 gam M phn ng ht vi 400 ml dung d
c dch N. Cô cn dung dc m gam cht rn khan. Giá tr ca m gần nhất vi:
- 10 -
A. 20 B.25 C.30 D.27
Hướng dẫn giải ( Giang Tống )
33
AgNO / NH
Có
HCOOH
22
Este CO H O HCOOH
1
n (n n ) 0,05(mol) n 0,05(mol)
2
BTKL
Este O C H O
26,6 12 0,9.2
m m m m m 0,8(mol)
16
BTNT.O
YZ
n n x 0,05.2 2x 2x 0,05.6 0,8 x 0,1(mol)
i khan ?
3 8 3
C H O (Glixerol)
2
Glixerol Este
H O(sinh ra)
n n 0,05(mol)
n 0,05 0,1 0,1 0,2(mol)
BTKL
1
m (26,6 0,8.40 0,05.92 0,2.18) 25,2 B
2
Bình luận : Với bài tập gần đúng như thế này, Việc phán đoán khá hên xui phải không ?Phán đoán
như trên sẽ rất hay khi áp dụng vào những bài cho kết quả chính xác. Còn như bài trên, chỉ nên dùng
khi thời gian làm chỉ còn “ vài phút “ thôi các bạn nhé ^^.
Cách chuẩn mực :
Gọi a,b,c lần lượt là số cacbon của Y,Z, Ancol. Khi đó ta có :
0,05 0,1.a 0,1.b 0,05.(1 a b c) 1 3a 3b c 18
3 8 3
a2
c 3 a b 5
b3
Ancol:C H O
c 4 3a 3b 14(KTM)
0ke!
Câu 18 :
24
H SO
o
140 C
mol
23
K CO
và 0,16 mol
2
HO
A. 23,14% B.21,18% C.22,9% D.37,93%
Hướng dẫn giải ( Giang Tống )
- 11 -
2
BTNT.K
12
R(COOK)
0,5x(mol)
0,48 0,5x.2 1,4x x 0,2(mol)
R (COOK)
KOH 1,4x(mol)
Ta có :
23
2
12
C K CO
R(COOK)
:0,1(mol)
0,24
R (COOK)
C 2,4
0,1
n n 0,24(mol)
2
(COOK)
F :
BTNT.C
n 2n 2 2
BTNT.H
2
x(n 2) 2y 0,24
C H (COOK) :x(mol)
:0,1(mol)
x(2n 2) 0,28 0,32
(COOK) :y(mol)
KOH:0,28(mol)
x y 0,1
2 2 2
2
n2
C H (COOK) :0,02(mol)
x 0,02 2 Este:
(COOK) :0,08(mol)
y 0,08
25
37
C H OH:0,12(mol)
C H OH:0,08(mol)
1)
3 7 2 2 2 5
2 5 3 7 Este M Max
2 5 2
C H OOC C H COOC H :0,02(mol)
C H OOC COOC H :0,06(mol) %m 22,9%
(COOC H ) :0,02(mol)
2)
2 2 3 7 2
3 7 2 5 Este M Max
2 5 2
C H (COOC H ) :0,02(mol)
C H OOC COOC H :0,04(mol) %m 37,93%
(COOC H ) :0,04(mol)
3)
2 2 3 7 2
3 7 2 Este M Max
2 5 2
C H (COOC H ) :0,02(mol)
(COOC H ) :0,02(mol) %m 24,63%
(COOC H ) :0,06(mol)
4)
2 2 2 5 2
2 5 2 Este M Max
3 7 2
C H (COOC H ) :0,02(mol)
(COOC H ) :0,04(mol) m 42,86%
(COOC H ) :0,04(mol)
5)
2 2 3 7 2
3 7 2 Este M Max
2 5 2
C H (COOC H ) :0,02(mol)
(COOC H ) :0,03(mol) %m 24,21%
(COOC H ) :0,05(mol)
Chúc các em học, ôn,luyện thi tốt.