Đề thi khảo sát chất lượng đầu năm lớp 10 năm 2012 - 2013 tỉnh Gia Lai -Van

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO

GIA LAI
KIỂM TRA KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG ĐẦU NĂM
Lớp 10 - hệ GDPT, Năm học 2012- 2013
Môn: Ngữ văn
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ HỌC SINH (5,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Qua việc đọc- hiểu Truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thuỷ, hãy cho biết đâu là
cốt lõi lịch sử? Cốt lõi lịch sử đó đã được dân gian thần kì hoá như thế nào?
Câu 2 (3,0 điểm)
Viết một đoạn văn ngắn về tình yêu quê hương của người dân nơi em sinh sống.
II. PHẦN RIÊNG (5,0 điểm)
Thí sinh học chương trình nào chỉ được làm phần dành riêng cho chương trình đó
(phần 1 hoặc 2).
1. Theo chương trình chuẩn
MÂY VÀ SÓNG
(R. Ta-go)
Mẹ ơi, trên mây có người gọi con:
“Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ

chơi với vầng trăng bạc”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình lên đó được?”.
Họ đáp: “Hãy đến nơi tận cùng trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ được nhấc bổng lên tận tầng
mây”.
“Mẹ mình đang đợi ở nhà”- con bảo- “Làm sao có thể rời mẹ mà đến được?”.
Thế là họ mỉm cười bay đi.

Nhưng con biết có trò chơi thú vị hơn, mẹ ạ.
Con là mây và mẹ sẽ là trăng.
Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm.
Trong sóng có người gọi con:
“Bọn tớ ca hát từ sáng cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết
từng đến nơi nao”.
Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?”.
Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”.
Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?”.
Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua.
Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn.
Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,
Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.
Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào.
( Nguyễn Khắc Phi dịch- Ngữ văn 9- tập 2)
Cảm nhận của anh/chị về bài thơ trên.
2. Theo chương trình nâng cao
Vẻ đẹp của các nữ thanh niên xung phong làm công tác phá bom trong tác phẩm Những ngôi
sao xa xôi của Lê Minh Khuê.

Hết
ĐỀ CHÍNH THỨC

Trang 1
SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO T
ẠO
GIA LAI
KIỂM TRA KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG ĐẦU NĂM
Lớp 10 – hệ GDPT, Năm học 2012 - 2013

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ CHÍNH THỨC
Môn: Ngữ văn
(Gồm 03 trang)
I. Hướng dẫn chung:
1. Giám khảo cần nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát bài
làm của thí sinh, tránh đếm ý cho điểm.
2. Do đặc trưng của bộ môn Ngữ văn nên giám khảo cần chủ động, linh hoạt trong
việc vận dụng đáp án và thang điểm; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
II. Đáp án và thang điểm:
CÂU ĐÁP ÁN ĐIỂM
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ THÍ SINH (5.0 điểm)
Qua việc đọc- hiểu Truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng
Thuỷ, hãy cho biết đâu là cốt lõi lịch sử? Cốt lõi lịch sử đó đã được
dân gian thần kì hoá như thế nào?

- Cốt lõi lịch sử của Truyện An Dương Vương và Mị Châu- Trọng
Thuỷ:
+ Tên nước Âu Lạc xuất hiện vào thời An Dương Vương.
+ Nước Âu Lạc có thành cao, hào sâu, vũ khí đủ mạnh để chiến thắng
cuộc xâm lược của Triệu Đà, nhưng về sau đã bị rơi vào tay kẻ thù.


0.5
0.5
Câu 1
(2.0 đ)
- Cốt lõi lịch sử đó đã được dân gian thần kì hoá:
+ Nhân vật Rùa vàng, nỏ thần: thần kì hoá cho chiến công xây thành,
chế nỏ của dân tộc ta thời dựng nước.

+ Nhân vật Rùa vàng kết tội Mị Châu và đón An Dương Vương về
thuỷ cung là yếu tố thần kì hoá cho tiếng nói xét công vấn tội, cũng là
tiếng nói sẻ chia với niềm hối hận sai lầm của An Dương Vương.
+ Ngọc trai- giếng nước cũng là yếu tố thần kì, thể hiện niềm cảm
thông của nhân dân đối với mối tình Mị Châu- Trọng Thuỷ.

0.5

025


0.25
Viết một đoạn văn ngắn về tình yêu quê hương của người dân nơi
em sinh sống.

a. Yêu cầu về kĩ năng:
- Biết cách viết một đoạn văn nghị luận.
- Các câu có liên kết chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt mạch lạc; không
mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; chữ viết cẩn thận, trình bày sạch
đẹp.

Câu 2
(3.0 đ)
b. Yêu c
ầu về kiến thức
: Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách.
Trang 2
Lập luận rõ ràng, lí lẽ và dẫn chứng hợp lí; cần làm rõ những nội dung
cơ bản sau:
- Nêu được vấn đề cần nghị luận. 0.5

- Những biểu hiện cụ thể của tình cảm đối với quê hương (trong lao
động xây dựng quê hương; trong đấu tranh bảo về quê hương…) của
người dân nơi em sinh sống.
1.5
- Khái quát chung về tình yêu quê hương đằm thắm, sâu sắc của người
dân quê em.
0.5
- Liên hệ về trách nhiệm và những đóng góp của cá nhân đối với quê
hương.
0.5
Lưu ý:
- Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và
kiến thức.
- Nếu thí sinh có những suy nghĩ riêng mà hợp lí thì vẫn được chấp
nhận.

II. PHẦN RIÊNG- PHẦN TỰ CHỌN (5.0 điểm)
Cảm nhận của anh/chị về bài thơ Mây và sóng của R. Ta-go.

a. Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài văn nghị luận về một bài thơ. Kết cấu chặt chẽ, diễn
đạt lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

b. Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở những hiểu biết về nhà thơ R.
Ta- go và bài thơ Mây và sóng, thí sinh có thể trình bày theo nhiều
cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản sau:

- Nêu được vấn đề cần nghị luận. 0.5
- Lời rủ rê của những người sống “trên mây” và “trong sóng”, sức hấp
dẫn của những trò chơi đối với em bé.

1.0
- Lời từ chối của em bé, nhưng em bé không từ chối ngay lời rủ rê ấy vì
em bé phần nào đã bị lôi cuốn song em đã không đánh đổi thú vui chơi
với việc xa rời mẹ. Tình yêu thương mẹ đã thắng những lời mời gọi của
những người sống “trên mây” và “trong sóng”.
1.5
- Trò chơi sáng tạo, bất ngờ của em bé.
- Tình cảm gắn bó của em bé với mẹ- cảm nhận của em về tình mẫu tử
thiêng liêng đầy ý nghĩa.

- Trong cuộc sống, con người vẫn thường gặp những cám dỗ, chúng ta
cần có kĩ năng từ chối. Muốn khước từ chúng, cần có những điểm tựa
vững chắc mà tình mẫu tử là một trong những điểm tựa ấy.
0.5
Câu 1
(5.0 đ)
Theo
chương
trình
chuẩn
- Nét đặc sắc nghệ thuật: hình ảnh thiên nhiên bay bổng, lung linh, kì
ảo song vẫn rất sinh động, chân thực và gợi nhiều liên tưởng.
1.0
Trang 3
- Đánh giá chung về bài thơ. 0.5
Vẻ đẹp của các nữ thanh niên xung phong làm công tác phá bom
trong tác phẩm Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê.

a. Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài văn nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi;

biết cách phân tích một hình tượng nhân vật. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt
lưu loát; không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

b. Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở những hiểu biết về nhà văn Lê
Minh Khuê, tác phẩm Những ngôi sao xa xôi (trích), thí sinh có thể
trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản sau:

- Nêu được vấn đề cần nghị luận. 0.5
- Hoàn cảnh sống khó khăn, thiếu thốn về vật chất và tình cảm, đối mặt
từng giờ với bom rơi đạn nổ trên một cao điểm trọng yếu của Trường
Sơn và công việc trinh sát, phá bom rất nguy hiểm.
1.5
- Những phẩm chất đẹp đẽ của các cô gái thanh niên xung phong. 1.5
- Vẻ đẹp của các cô gái thanh niên xung phong (đi sâu vào phân tích
nhân vật Phương Định), đại diện tiêu biểu cho chủ nghĩa anh hùng cách
mạng Việt Nam trong những năm tháng đánh Mĩ.
0.5
- Nghệ thuật: Miêu tả tâm lí và ngôn ngữ nhân vật; sử dụng ngôi kể thứ
nhất, lựa chọn nhân vật người kể chuyện đồng thời là nhân vật trong
truyện; lời trần thuật, lời đối thoại tự nhiên.
0.5
- Đánh giá chung về các nhân vật và tác phẩm 0.5
Câu 2
(5.0 đ)
Theo
chương
trình
nâng
cao
Lưu ý: Chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng

và kiến thức.



Hết