Đề Thi Olympic Sinh Viên (11) môn vật lý

Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh
Trường Đại học Bách khoa
ĐỀ THI OLYMPIC VẬT LÝ (ĐỀ 2Õ)
TRƯỜNG ĐHBK TP.HCM 2005
THỜI GIAN : 180 PHÚT
(Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm về đề thi.
Sau khi làm xong, SV nộp lại toàn bộ đề thi và bài làm)
Nhằm đánh giá tình hình ban đầu của SV tham dự để tiện chuẩn bò nội dung bồi dưỡng, đề nghò SV điền
vào chỗ trống và đánh dấu vào các ô phù hợp nếu có:
Họ tên: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lớp:. . . . . . . . . . . . Mã số SV:. . . . . . . . . . .
Là SV năm thứ: . . . . . . . . thuộc khoa: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Học phổ thông tại trường . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  Lớp chuyên : . . . . . . . . . . . . . . . .
Đã tham gia giải thi chuyên, Olympic nào chưa?  . . . . . . . . . . . .  Được giải. . . . . . . . . . .
Có tham gia lớp bồi dưỡng hoặc thi giải Olympic Vật lý năm ngoái không?  . . . . . . . . . . . .
Phần A – Câu hỏi hiện tượng ( SV trả lời ngắn gọn, chỉ cần gạch đầu dòng)
1) Cho electron và photon có cùng bước sóng, hạt nào có động năng lớn hơn? Giải thích.
2) Mô tả trường của hạt mang điện đứng yên và hạt mang điện chuyển động. Thử giải thích sự
khác biệt giữa chúng bằng thuyết tương đối?
3) Vì sao ban ngày bầu trời trái đất lại sáng mà bầu trời sao hoả hoặc mặt trăng lại tối?
4) Tại sao khi gõ vào cốc thuỷ tinh cao chứa ít nước, âm thanh nghe vang hơn khi cốc chứa nhiều
nước?
5) Cho một gương cầu lõm bán kính R chưa biết, một đồng hồ và một viên bi sắt có bán kính r.
Làm cách nào xác đònh được R?
6) Hai cuộn dây cuốn trên một lõi sắt khép kín. Cho nguồn điện xoay chiều, một cuộn dây dẫn
rời, vôn kế. Xác đònh số vòng dây của 2 cuộn ban đầu.
7) Khi xả nước trong bồn tắm, ta thấy nước xoáy qua lỗ theo chiều ngược chiều kim đồng hồ mà
không bao giờ theo chiều ngược lại. Vì sao?
8) Một chiếc xe đang chạy với vận tốc đều. Trong xe có một bong bóng bay đang đứng yên. Xe
dừng lại đột ngột, quả bóng sẽ lệch về phía nào? Vì sao?
9) Vì sao hình ảnh tivi thu được từ anten nối bằng cáp đồng trục (còn gọi là cáp 75Ω) có chất
lượng tốt hơn so với cáp dẹp?

10) Tại sao khi di chuyển trên mặt đường nhựa dưới trời nắng nóng, ta nhìn thấy ánh nước loang
loáng phía xa trên mặt đường?
BK
TP.HCM
Phần B – Bài tập:
1) Một dây xích chiều dài l và khối lượng m được giữ trên mặt bàn với một nửa thõng xuống.
Xác đònh công tối thiểu để kéo phần xích bò thõng trở lại mặt bàn.
2) Xác đònh giá trò của gia tốc trọng trường tại một đáy giếng thẳng đứng có độ sâu là h, biết gia
tốc trọng trường tại mặt đất là g
0
.
3) Một mol khí lý tưởng lúc đầu có thể tích V
0
, áp suất P
0
, nhiệt độ T
0
cho giãn đến V
1
=kV
0
(k>1)
lần lượt theo các quá trình đẳng áp, đẳng nhiệt, đoạn nhiệt. Vẽ đồ thò các quá trình trên trong
giản đồ (P,V) và (T,S). Trong quá trình nào Q lớn nhất, quá trình nào ∆U nhỏ nhất.
4) Một động cơ nhiệt Carnot hai tầng: tầng 1 nhận nhiệt Q1 ở nguồn T1, nhả nhiệt Q2 cho nguồn
T2; tầng 2 nhận nhiệt do tần 1 nhả ra, thải nhiệt Q3 cho nguồn T3 (<T2).
Xác đònh hiệu suất của động cơ.
5) Tụ điện phẳng điện dung C với 2 bản cực A và B cách nhau khoảng d.
Đặt thêm 2 bản kim loại D và E bên ngoài và nối với nhau bời một dây
dẫn. DA = BE =AB = d. Xác đònh điện dung của hệ.

6) Một xolenoid dài l, đường kính D. Tính cường độ cảm ứng từ tại tâm O của xolenoid. Hỏi tỉ số
k = l/D bằng bao nhiêu để B ≥ 95% B
∞
với B
∞
là từ trường của xolenoid dài vô hạn.
7) Máy bay bay với vận tốc 950km/h. Xác đònh sức điện động cảm ứng giữa 2 đầu cánh máy bay
(mô hình là thanh ngang) nếu thành phần thẳng đứng của đòa từ trường: H = 10
3
/8π A/m và
khoảng cách 2 đầu cánh l = 12,5m.
8) Tính năng lượng cực đại (bằng eV) mà một electron tán xạ có thể thu được trong hiệu ứng
Compton với photon tới là của tia X bước sóng 0,5 Amstrong.
(Sau khi làm xong, SV nộp lại toàn bộ đề thi và bài làm)
D A B E
+ -