- Trang chủ >>
- THPT Quốc Gia >>
- Hóa
Công phá đề thi quốc gia môn hoá
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.19 MB, 81 trang )
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
729
Câu 1. Hn hp M gm ankin X, anken Y (Y nhit nguyên t C) và Hidro. Cho 0,4 mol hn hp
M vào bình kín có cha mt ít bt thc hn ht cháy hoàn
c 12,544 lít khí
c. Tìm % khi
Bài làm
Cách 1: n rt d
Gi s X và Y là:
vi s mol lt là a, b mol và
y ta s có 4 n s kin:
y tuy rng ta không th gic c th c mi liên h gia 4 n
s này, vì v
Ta có 3 d kin ng v
Chú ý: Vit cháy hn hng vi vit cháy hn hp M. Vì vt cháy hn
hc sn phm git cháy hn hp N.
Ta có
Vic cn làm tip theo là th 1 n s theo các n s gim bt s n s. Nhn thy vic th
n nh
làm.
ng 1: S du.
Nhim v là tìm ra n, vì vy xét 2 TH:
TH1: a=0
TH2: b=0
Vy
ng 2: Bi du
Ta có:
TH1: a = 0
TH2: b = 0
y:
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
730
Chú ý: Mng 2 ch là bi to thành biu thc ny khi ta xét a=0
hoc b=0 thì ta s d c b hoc a ngay lp tc t biu thc
Vì vy nu bi thì có th t tt, không cn bing 2.
* Nhn xét: vc gii khá thành công da vào MO CH
cách bii s i là cách r i và làm, không cn vn d
duy phc ti hng áp lc tâm lí rt ln, vì vy thay vì vic loay hoay tìm ra
ng gii nhanh chóng nht, hay nhng mt nhiu thi gian, sc lc, nhm ln) thì bn có th s
dng luôn cách gii s này, có khi còn tit kim thc mày mò tìm cách gii nhanh và gn.
Vi bài bài không cho các bn th bài yêu cBnh X
và Y:
B.
C.
D.
Thì bn hoàn toàn có th th ng vic thay trc tip n (n = 4 ) hoc n = 3
C) hoc hoc n = 2 ) vào h
.
* Chú ý: Bài toán trên có th gii bng cách khác, ngn gt nhiu (mc dù s ph
duy nhii này s cn trong phn MO CH gii các bài hoá
i hc. Tuy nhiên, cách gii s trên là cách gii tng quát nht, bn s hin
dng cách gii s kt hp vi MO CHU trong các bài tp sau:
Câu 2. Hn hp M gm ankin X, anken Y (Y nhit nguyên t C) và Hidro. Cho 1,52 mol hn hp
M vào bình kín có cha mt ít bt thc hn ht cháy hoàn
toàn c 52,64 lít khí
và 55,8 c. Tìm % khi
Bài làm
Gi s X và Y là:
vi s mol lt là a, b mol và
y ta s có 4 n s kin:
Ta có
Vic cn làm tip theo là th 1 n s theo các n s gim bt s n s. Nhn thy vic th
n nh
Cách 2: Ngoài cách làm tcó m, có l ngn gn
t hp vi MO CHU
Gi s hai hidrocacbon có s C trung bình là ta s có
y, nhim v cnh khong giá tr ca a và b
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
731
Ta có
Ta s s dng công thc
vi k = thit lp mi quan h th 2 gia a, b, c.
Ta có:
T (1) và (2) ta có:
c khong ca (a+b) ta cc h thc ch cha a, b (không cha c). Vì vy ta tìm cách
th c theo a và b.
Xét (2):
n ta dùng mo MU tìm
TH1: a=0
TH2: b=0
Vy
Nu n=2
tho mãn
Nu n=3
không tho mãn
Tóm li n=2 tho mãn
* Bình lun: Ti sao ta ln vinh mà không c gnh c th ngay n?
Lí do rn: bài có 4 n s a, b, c và n trong khi ch có 3 d kin
vì vy chc chn ta
không th c c th n. Lí do th y nc ta có th
bin lu c n
* Ta s gii bài toán s
Ta có:
Nu
không tho mãn
Nu
có tho mãn
Nu
Nu
không tho mãn
y
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
732
* T c kt qu khá thú v u munh
c c th X và Y thì X phi là
a là v bài tng quát có dng sau:
n hp M gm ankin X, anken Y (Y nhi nguyên t C) và Hidro. Cho
mol hn hp M vào bình
kín có cha mt ít bt thc hn ht cháy hoàn toàn N thu
c
khí
c. Tìm % khi
(bit x, y, z, t
Bài làm tng quát
N bài có d c chính xác X và Y (hay nói cách khác là ta ch c mt cp
(X,Y) duy nht) thì X phi là
Ta s ch
Ta có:
Cng v vi v ta có
Nu thì không tn ti (X, Y) tho mãn. Tht v, trong khi
không tn ti X và Y tho mãn
Nu ch có n=2 là tho mãn (bn có th th vi nh c th n)
Nu s tn ti nhiu cp (X, Y) tho mãn.
bài toán tng quát trên có mt kt qu duy nht thì X phi là
bn có th bit ngay là (X,Y) =
ngay lp tc mà không cn phi gii.
* Bình lun, chúng ta còn có th tng quát hoá theo cách khác:
n hp M gm ankin X, anken Y (X nhi x nguyên t C) và Hidro. Cho
mol hn hp M vào bình
kín có cha mt ít bt thc hn ht cháy hoàn toàn N thu
c
khí
c. Tìm % khi
(bit x, y, z, t
bài toán trên tn ti mt cp (X,Y) duy nht thì bt buc
n hp M gm X (X có k liên kt
) , Y (X nhinguyên t C và Y có 1 liên kt
) và Hidro. Cho
mol hn hp M vào bình kín có cha mt ít bt thc hn ht
c
khí
c. Tìm % khi
(bit
k, x, y, z, t
bài toán trên tn ti mt cp (X, Y) duy nht thì bt buc
* Ta có bài toán khá thú v sau:
Bài 3: Xét 19,2 gam hn hp M gm anken X và ankan Y (Y nhit C) và hidro. Nu nung nóng M
mt thi gian vi bc hn hc 1,3 mol cacbonic và 1,3
nh % khng ca X trong M.
Bài làm
bài st cháy 19,2 c 1,3 mol
cacbonic và 1,3 c.
Ta có:
Vì
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
733
Ta có th gi s các phn ng di
u tiên:
bài chuyt cháy hoàn toàn 19,2 gam hn hp M gm 2 ankan ng
ng liên tic 1,3
y ta có th s d gii quyt bài toán trên mt cách khá nhanh
g
bài có 2 d kin:
Nt CTTB ca M là
và
mol thì ta s có 2 n s là
m và a ta c c th m và a M)
Ta gi
Gi s M có CTTB là
và
Ta có:
c gii khá sáng to da trên MO CHN QUÁ TRÌNH. Ni dung ca
m d
gi da vào phn ng o:
phc t tip tc vn dng trên vào mt s bài toán
khác.
Bài 4: Cho 25,8 gam hn hp X gm MOH,
(M là kim loi kim,
tác dng
vch
loãng, sau khi kt thúc phn c dung dch Y và 0,3 mol
. Hãy
nh % khng ca MOH trong X.
Bài làm
phn
Bo toàn C:
Chú ý:
Ta có:
t
ta s có 3 n s kin:
theo S M, ta s d dàng tìm ra c th a, b, c.
* Bình lun: B gi
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
734
Nu ta coi s mol ca 3 cht lt là a, b, c mol thì ta s có 4 n s: a, b, c, M. Ta có 3 d kin:
ta s không th tìm c th c M, chng t là ta phi bin lun giá tr ca M
bng MO CHU.
Ta có:
n có th s dng MO CHU luôn bng cách xét 2 TH: a=0 hoc c=0. Tuy nhiên bn
làm cho h c khi s dng MO CHU.
* Nhn xét: i rt d
y khuyng rt rõ ràng.
Bài 5: Nung nóng hn hp X (gm hidrocacbon Y và hidro) vi bc hn hp Z ch có các
hidrocacbon. T khi ca Z so vt cháy hoàn toàn X cn dùng v V lít không khí và
c. Tìm V bit Y là hidrocacbon có ít nguyên t H nht trong các hidrocacbon
mch h có 4 C.
Bài làm
Nhn xét: Hidrocacbon có 4C, mch h và có ít H nht chính là
c gin b
Xét hn hp Z có 5 cht có 5 n s. Ta có 2 d kin:
theo S M, ta có quyn b
n s bt kì. chn b y Z ch còn li
vi s
ng là a và b mol (bn có th b t khác).
Bài 6: Trong các nhnh sau, có bao nhiêu nh
a. Natri etylat không phn ng vc
b. Toluen không làm mt màu dung dch brom k c
c. Cumen không phn ng vi dung dch thuc tím k c
d. Axit benzoic có kh mt màu dung dc brom
e. Este luôn có tính kh
ng tính theo thuyt A-rê-ni-ut
g. Al, Zn là các chc trong c dung dch NaOH và c dung dch HCl
h. Trong phân t axit benzoic, gc phenyl hút electron ca nhóm cacboxyl nên axit benzoic có lc axit
m
k. Tt c u ch t phn ng ca axit và ancol
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
735
Bài làm
a. Sai
Natri etylat có tính bazo m NaOH vì vc c s b thu phân
hoàn toàn (phn ng hoàn toàn, mt chiu) to thành NaOH.
* Nhn xét: So sánh tính bazo ca các cht sau:
,
Tt c các chc to ra da trên phn ng ca NaOH và axit gi ng HX. Axit HX càng mnh
thì mui gi ng NaX có tính bazo càng yu. Vì v so sánh tính bazo ca các cht trên, ta s so sánh
tính axit ca các cht sau:
Do
không có kh
dch
có kh ng quì tím nên tính axit:
+ Xét nhóm
- Vì
là ancol, không tác dc vi NaOHng
c vi NaOH
li là phenol, tuy không có kh
phn ng vi NaOH (Nu cho
c ta thy
không tan, lng xung nghim.
u ta cho vào ng nghiu thì s thy phenol tan dn do phn
ng
to thành dung dch trong sut cha natri
phenolat)
Vì vy tính axit:
- Xét nhóm
Vì 4 chu có dng R-OH, R là gc hidrocacbon thì R s y e m R s y O vào sát H trong
nhóm R s khin cho liên kt O-H ngn cho H khó tách ra to thành
R s
khin cho R-OH có tính axit y-OH
n cho ancol không phn c v thu phân hoàn toàn
c:
)
- Xét nhóm
Vì 3 chu có dng R-C-OH vi R lt là
(
Nu R hút e thì s y e thì s làm gim tính axit.
Vì
có cha vòng benzen
hút e (vì vòng benzen có cha 3 liên k).
Mt khác:
có dng
(gc hidrocacbon no)
y e
Tính axit:
Nu xét các gc có dng
thì n càng ln, gc
y e càng mnh
y e mtính axit:
Tính axit:
Tóm li, tính axit:
+ Xét nhóm:
Axit
là axit yu, axit HCl là axit mTính axit:
Kt hp các kt qu trên, ta có:
Tính axit:
Tính bazo:
Chú ý: Cm t ám ch rng c 7 dung dch cha 7 chu có pH<7 (ví d:
dung dch NaCl có pH=7 vì NaCl là cht trung tính, 6 dung dch còn lu có kh
Nu mun chính xác ta ci câu hi lch cha 7 cht rn
có cùng n. Hãy so sánh giá tr pH
ca 7 dung dch trên. Lí do dùng cm t cho các phân tích tr
b. Dung dch toluen không làm mt màu dung dch brom k c
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
736
Chú ý: Benzen không th phn nc vi dung dch brom (không th làm mt màu dung dch brom) vì
có kh n ng th vi brom khan (brom tan trong
vi xúc tác Fe.
Xét các cht có cha vòng benzen có dng
TH1: Nu R ch cha liên k:
thì
s tham gia phn ng vi brom d
i benzen v trí ortho và para
Nu R là
thì
s không có kh t màu dung dch brom k c
nhiên
có kh n ng vi dung dch thuc tím (dung
dch
c
b oxi hoá thành .
Ví d:
Nu R là
thì
có kh t màu dung dch brom ngay nhit
ng to ra kt ta màu trng là sn phm th tribrom vào vòng benzen (2 v trí ortho và 1 v trí
para)
C
C
C
C
C
C
OH
H H
H
+
3Br-Br(dd)
C
C
C
C
C
C
OH
Br Br
Br
+
3HBr
Hoc:
C
C
C
C
C
C
NH
2
H H
H
+
3Br-Br(dd)
C
C
C
C
C
C
NH
2
Br Br
Br
+
3HBr
Chú ý: 2,4,6-tribrom phenol và 2,4,6-tribrom anilin là các cht rn màu trng. Hai phn ng trên din ra
ngay nhi ng, to ra kt ta màu trng và làm nhc brom (không c
c brom có màng vàng nâu (ca brom) và
dung dch HBr trong sut không màu.
TH2: Nu R có cha liên k: COOH,
thì s hút e và s khin cho
khó
tham gia phn ng v
Br vào H v trí meta trên vòng benzen.
* Tóm li:
- Tt c u không có kh t màu dung dch brom, k c
- Tt c các ankyl benzen ch có kh n ng vi dung dch thu
- Anilin, phenol có kh t màu dung dc brom) ngay nhi ng, phn ng
din ra không cn xúc tác, to ra kt ta màu trng.
c. Cumen không phn ng vi dung dch thuc tím k c
Sai
Cumen có dng
C
C
C
C
C
C
C
C
C
cumen có kh n ng vi dung dch thuo ra
d. Axit benzoic có kh t màu dung d
Sai (xem thêm câu b)
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
737
e. Este luôn có tính kh.
Vì tt c u là cht h este d cháy trong oxi to ra
. Phn ng cháy chính là phn
ng oxi hoá este bng oxi to ra
nên este luôn luôn th hin tính kh (minh chng bng phn t
cháy trong oxi)
ng tính theo thuyt a-rê-ni-út
Sai
Thuyt A-rê-ni-út phát biu rng:
- Axit là chc thì phân li ra cation
- Bazo là chc phân li ra anion
- Chng tính là cht va có kh a có kh
u tiên ta có nhn c, vì vy nó không tho u ki
Tuy nhiên, nhi lng tính vì có th phn ng vi c NaOH, và c
u này là sai. Vì Este không phn ng trc tic v
dch HCl thì thc chn ng gic (phn ng thu c) có xúc tác
phn ng vi este). Vì vy este thc t không th phn ng trc
tic vy ta không th ng tính:
g. Al, Zn là chng tính vì Al, Zn va có kh a có kh ch
NaOH.
Sai
este, Al và Zn không h có phn ng trc tip vi c HCl và NaOH.
Trong phn ng ca Al vi dung dch NaOH, thc cht ch xy ra phn ng ca Al vi HOH to ra
,
b NaOH hoà tan (do
ng tínhp li
n khi Al tan ht:
c, bao ph lên Al khic nhi ng (vì
c ph n phn Al phía trong tip tc phn ng vi HOH)
Al có th tan trong dung dch NaOH vì sau khi din ra (1) thì NaOH s hoà tan lp
ph ngoài phn
Al phía bên trong tip tc phn c:
Phn ng (1) và (2) din ra liên tip và ni tip nhau.
Vì vy Al, Zn không phn ng trc tic vi NaOH. Vì vy nu ta xét phn ng hoà tan Al, Zn trong
dung dch NaOH thì phn ng ca Al, Zn vi HOH là phn ng oxi hoá kh t kh và
HOH là cht oxi hoá
h. Axit benzoic có lc axit mit fomic do có nhóm phenyl hút e khá mnh
Sai.
Mc dù gc phenyl là gy e) nên v lí
thuyt thì axit benzoic s mt lng nhi ng và tan
vô hc trong khi axit benzoic li là cht rn kt tinh nhi c do
phân t quá cng knh. Chính do phân t quá cng knh hn ch kh a axit benzoic mà thc t
cho thy axit fomic vn có tính axit mn axit benzoic.
k. Sai
u tiên ta cnh xem liu rng
có phi là este hay không???
+ Phn ng este hoá là phn ng gia ancol và axit h
+ Khi thay nhóm OH nhóm COOH ca axit cacboxylic by, phn
ng este hoá thì t u ch không bng phn ng este hoá, hay nói cách
khác s dng phn ng este hoá ch là mt trong s nhiu ch este mà thôi.
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
738
D thy rng
chính là mt este, và este này ch có th
u ch t phn ng gia
Tóm l
Câu 7: Cho 1 mol kali clorat tác dng vi dung dc to thành
do quá trình oxi hoá
. Lng khí clo này cho tác dng hoàn toàn vi dung dch cha 3 mol NaBr
c m gam brom. Tìm m?
Bài làm
Chú ý: Trong phn ng:
thì
b kh thành
và
b oxi hoá thành
(nhiu bng
) b kh xung
u này là sai).
Ta có:
Quá trình kh:
+ Phn ng ca khí clo khi sc vào dung dch NaBr:
Do trong các halogen:
thì tính oxi hoá gim dn:
. Vì vy khi xét 3
halogen:
thì halogen m y helogen yi dung dch mui.
Lí do khí flo không có kh y các halogen yi dung dch mui là do flo phn ng mãnh
lit vc nóng, khic bc cháy:
. Vì vy mc ca
các halogen gim dn
c coc vì flo phn ng mãnh lit
vc ch không h c.
Sau phn ng:
+ Chú ý: Dung dch
không có tính kh, ch có tính oxi hoá. Tuy nhiên, dung dch
có th hin tính
kh khi tác dng vi cht oxi hoá mnh (ví d
Câu 8: Cho m gam hn hp X gm Na, K, Ba phn ng ht vi dung dch cha 0,2 mol
, 0,2 mol
. Kt thúc phn c kt ta, dung dch Y và 0,45 mol
. Cô cn Y c 109,9 gam cht
rn khan. Tìm m (Bit các phn ng din ra trong không khí)
Bài làm
Ta s dùng bo toàn kh tính m.
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
739
Ta có:
Ta có:
Muc m thì phc
Các phn ng to kt ta:
Ta có:
y ta có:
c chuyn ht thành kt ta
.
* Chú ý: nhiu bn có th ng nhc cm t c hin phm to
ra là
. Thc t to ra
u thc (*) bn phi b sung thêm
tham gia phn ng:
Cách 2:
Chúng ta thy rng:
Trong dung dch sau phn ng s có
Bo toàn khng:
Câu 9: Thu phân hoàn toàn mng pentapeptit mch h c 101,5 gam Ala-Gly-Gly; x mol Gly-
Val; 37,6 gam Val-Ala; y mol Ala; 52,5 gam Gly và 175,5 gam Val. Công thc ca X và biu thc liên h
gia x và y có th là?
A. B.
C. D. C u sai
Bài làm
+ Ta nhn thy X phi có A-G-G
Vì xut hin G-V nên có 3 kh y ra:
Vì xut hin V-A:
y X có th có 3 kh y ra.
Ta coi
Ta có:
D nhn thy
S mt xích ca G và V trong X phi bng nhau
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
740
X phi là V-A-G-G-V (có 2 Val và 2 Gly).
V-A-G-G-V
Câu 10. Cho 1 mol hn hp X chng liên tip (mch h) tác dng vi CuO nung nóng mt
thi gian c, hn hp Y gt cháy hoàn
c 3,75 mol
và c. Mt khác nu cho toàn b Y tác dng v
dch bc nitrat trong amoniac thì ta thy có 1,3 mol bc nitrat tham gia phn ng. Hãy xác nh khng
ca sn phm hc sau cùng.
Bài làm
Ta có:
Bo toàn C và H ta thy nt cháy hoàn toàn 1 mol X ta s c 3,75 mol cacbonic và
c.
1 mol X
Ngoài ra
Xét
Do
có 2 liên k
có th là . Do
là ancol nên
phi là
có 1 chc
c
+ Các phn ng có th din ra khi cho hn hp Y tác dng vi dung dch b
Ta có:
phi có
Các phn ng din ra:
Bo toàn khng:
Tóm li:
Câu 11: Hn hp X gm hidrocacbon Y
ng k tip (
. t cháy
hoàn toàn mng M cn dùng v c.
có th là bao nhiêu cht trong s các chy:
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
741
Bài làm
Bo toàn O:
Nhn xét: Các ch bài cho ch có th là 1 chc hoc 2 chc, vì vy ta xét 2 TH:
c
Ph Phi là HCHO i là
c
c nên
Kt lun:
có th là
Câu 12: Cân bng phn ng hoá hc sau bng các h s ti gin, cho bit tng h s ca các cht tham gia
vào quá trình phn ng.
Bài làm
Cách 1: S dng h s bnh:
Ta có h s ca
là 1 Bo toàn Cr thì h s ca
ng 1. Ta có:
t h s ca
là x H s ca
là 2x (Bo toàn K). Bo toàn H H s ca
là x
Bo toàn O:
Các cht tham gia phn ng:
và
Tng các h s ca các cht tham gia phn ng là
Cách 2: S dt
Ta thy rng
Vì vy thay vì vit PTHH vi
ta s vit PTHH vi
Ta có:
V trái có 3
Ta thêm vào v trái và v phi 3 phân t
Câu 13. Cân bng phn ng hoá hc sau vi h s nguyên ti gin, tính tng h s ca PTHH sau khi cân
bng
Bài làm
Vi bài toán này, Cách 2 s hiu qu u.
Ta xét PTHH:
Bo toàn K, Mn, Fe H s ca
lt là
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
742
Bo toàn H: V trái có 8H V phi có
phân t c:
Do v trái có
Ta thêm vào 2 v
vì
có h s ti gin, ta nhân các h s vi 2:
Tng các h s: 2+16+10+1+8+2+5+8=52
Câu 14: Cho các cht
c sp xp theo chin nhi sôi t trái qua phi là
A. X, Y, Z, T B. T, Z, Y, X C. Z, T, Y, X D. X, Y, T, Z
Bài làm
X:
Y:
T:
* Chú ý:
- Các em có th nhm ln r
, t ng nhi sôi ca Z>T là sai. Thc t
là nhi sôi ca
Vì
và
cùng có 3C, cùng không có OH (tc
không có liên kt hidro liên phân t) nên cht nào càng phân cc thì nhi sôi càng cao. Do
và
có CTCT lt là và
phân c
(vì
có cu ti xng trong khi
có cu to lch v mu) Nhi sôi
ca
u phi chng minh). T t lun: nu so sánh nhi
sôi c t
- Quay li vi bài toán trên, ta có 2 nguyên t ng hp các cht có s C chênh lch
nhau không nhiu)
Nguyên tc 1: Khi xét các cht cùng s C, cht nào có nguyên t ng (ví d có cha nhóm OH) thì
s có nhi ng s to thành các liên kt hidro liên phân t gia các phân t,
to thành dng polime t n nhi sôi ca chng)
Nguyên tc 2: Khi xét các cht có cùng s ng hoc cùng không ng: phân t
khi càng ln thì nhi sôi càng cao.
Do X, Y có chng (cha O-H hoc Cl-H, hoc N-ng Nhit
sôi: X, T>Z, T (Áp dng nguyên tc s 1)
+ Xét nhóm:
Nhit sôi X>Y
+ Xét nhóm: Z, T:
Nhit sôi:
Tóm li: nhi sôi gim dn: bài hi sp xp nhi n)
Câu 15: Hn hp M gm hai axit cacboxylic X và Y (Y có nhit cháy hoàn toàn 0,2 mol M
c hn hp khí c) và cn dùng v V lít oxi. N
ng dung dc vôi trong ta thy kh16,3 gam,
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
743
xut hin m gam kt ta và thoát ra hn ht T có th tích 5,6 lít và có t khi so vi He
bng 7,1. Bit Z có t khi so vi Hidro bng 18. Hãy tìm V và m
Bài làm
* Gi s Z có x mol
c
Ta có:
* Tìm m:
Gi s mol cc trong T:
V-0,1)=0,35 mol cacbonic b hp th
* Tìm V
Vì X và Y cùng phi có 2H trong phân t. Do
Vì các axit có 2H trong phân t ch có th là HCOOH,
Gi s s mol ca X và Y lt là a và b mol
Ta có:
* Chú ý:
- bài không nói là hp th hoàn toàn hn hc vôi trong, vì vy có th
có c c thoát ra ngoài
- S mol c thoát ra ngoài thm chí có th l s c trong hn hc trong bình
c vôi trong có th b khí cacbonic lôi kéo bay ra bên ngoài.
Câu 16. Hoà tan ht 100,8 gam hn hp X gm
bng mng v dung dch HCl,
c dung dch Y. Cho Y tác dng vch
, kt thúc các phn c 12,8
gam kt ta. Tìm th tích dung dt trong hn hp X có
Bài làm
Ta nhn thy hn hp X có 3 ch kin:
Theo M thì ta s pht 3 n s a, b, c ng vi s mol ca 3 ch tính
toán.
+
+
+ X phn ng vi HCl v:
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
744
Dung dch Y cha:
+
+
Không phn ng vì FeS (kt tc trong dung dch HCl loãng
+
(Vì CuS,
c, không tan trong dung dch HCl,
loãng)
Ta có:
T (1), (2), (3):
+ X phn ng vi dung dch HCl:
Câu 17: Thc hin phn
Trong s các yu t sau, có bao nhiêu yu t có kh phn ng trên?
a.
b
c.
d. t ca bình
e. Gim th tích ca bình
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Bài làm
* Chú ý: Trong mt phn ng hoá hc nhnh, khi xét t phn ng ta ch xét các cht tham gia phn
ng và b qua các cht sn phm ca phn ng hoá hnh sau ch xét vi các cht
tham gia phn ng mà thôi:
phn ng
(cho dù phn nhit hay thu nhi
không quan trng)
2) Nu có cht khí tham gia phn ng hoc có cht lng tham gia phn ng thì
ca ch
phn ng
(nu các cht tham gia phn u là cht lng và to ra sn phm là khí thì
t s không n t phn ng vì các nhnh trên ch t
tham gia phn ng mà thôi)
3) Nu có cht khí tham gia phn ng thì vic
t s khin t phn
(vic gim
th tích bình khin cho áp su
4) Thêm cht xúc tác phù hp
5) Nu có cht rn tham gia phn ng thì vic nghin nh cht rn
tích tip xúc gia các cht tham gia phn ng s khi phn ng
* Xét bài toán trên
Bin pháp a, b có tác d phn ng (xem nhnh 1) và 2))
Bin pháp c, d, e ch n các cht sn phi t phn ng. (Bin pháp
ng vào
, bing vào
Câu 18: t cháy hoàn toàn 0,2 mol hn hp M gm ankan X và axit cacboxylic Y (X và Y có cùng s C) thu
nh % khng ca Y trong M:
A. 25% B. 75% C. 50% D. 40%
Bài làm
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
745
Câu 19: Cho 12 gam hn hp X gm Mg và Fe tác dng vi dung dch hn hp Y cha 0,15 mol
và
0,075mol
. Sau khi kt thúc các phn c dung dch Z và 13,8 gam cht rn khan. Tìm %
v khng ca Mg trong X:
A. 45% B. 30% C. C D. C u sai
Bài làm
* Chú ý: Các bn có th nhm ln, cho rng
phn
mi phn ng. Nhnh này
là hoàn toàn sai.
+ Khi Mg+Fe tác dng vu tiên:
s phn c. Sau khi
phn ng ht thì
s
tip tc phn ng vi kim lo
có tính oxi hoá m
u có:
Sau cùng có:
n ng ht
n ng ht ch cha dung dch mui.
Gi s trong Z có a mol Mg và b mol Fe (nu không có Fe thì b s bng 0)
Ta có:
Câu 20: Cho 3,296 gam hn hp X gm Mg và Fe tác dng vi dung dch hn hp Y cha 0,03 mol
và
0,1 mol
Sau khi các phn ng dic dung dch Z và 2,096 gam rn. Tìm %
khng cn ng trong X.
Bài làm
+ Th t phn ng:
phn c,
phn ng sau do
có tính oxi hoá y
Ta có:
n ng ht (Vì nu
Mg, Fe phn ng hch Z phi chng kim loi
u phn ng ht ch cha mui
Ta có:
Gi s Z có a mol Mg và b mol Fe
Ta có:
n ng
* Chú ý:
- Bài 16 không th c khng Mg có trong X mà ch có th ng Mg phn ng mà thôi
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
746
Bài 21: Khi cho hn hp X cha Mg và Fe tác dng vi dung dch Y cha
th sau. Hãy
tìm x.
Bài làm
Nhn xét: Gi s X có a mol Mg và b mol Fe. Khi cho X tác dng vi dung dch
thì Mg s phn ng
c, sau khi Mg phn ng ht thì Fe s phn ng vi
th dng t
Ta có:
Câu 22: Hn hp M gc, mch h X, anken Z c Y (mch h,
không phân nhánh). Cho m gam M tác dng vch bc 0,8
c 30,5 gam sn phm. Tìm khng ca Y.
A. 11,6 B. 23,2 C. C D. C u sai
Bài làm
c, mch h không phân nhánh phi có dng OHC-R-CHO Y có 2 chc
Gi s X và Z có CT trung bình là
Ta có:
Cách 2: Ngn g
Ta có:
Gi s có x mol
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
747
Câu 23: Cho hn hp M chc, mch hc, mch h
c, mch thng) và axetilen (bit
. Nu cho M tác dng vch
c 10,08 gam kt tc tng khng sn phm là
4,12209 gam. Tìm s CTCT tho mãn ca Z
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
Bài làm
c, mch thng nên Z phi có dng
Z phi có 2 chc
Gi s có
Ta có:
Gi s có x mol
Ta có:
Câu 24: Cho 66,9 gam X gm axit fomic, axit Glutamic, Glyxin, axetilen tác dng hoàn toàn v
dung dch KOH thy có 0,8 mol KOH phn ng. Nc 2,15 mol
c, x mol cacbonic và cn dùng v V lít khí oxi. Mt khác, nu cho X tác dng vi dung d
nhi ng thì thy có y mol HCl phn ng. Tìm V và y.
Bài làm
Bài toán trên có 4 cht ng vi 4 n s. M bài cho ta 3 d kin:
c phép
b t cht bt kì. i phc tp (Bn có th b mt trong 3 cht còn li,
s không h i).
y X ch cha 3 cht:
vi s mol lt là a, b, c mol
Ta có:
* Bình lun: da vào bii sau:
. Vì vy bn hoàn
toàn có th b tính toán, tuy nhiên nc cách này thì cht rt
nhiu thi gian, vì vy s m g vi bài toán này, khi mà bn KHÔNG C
CH CN TÍNH RN.
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
748
Câu 25: Cho hn hp X gng vi axit acrylic) và 2 ancol (mch h, 2 chc, cùng
ng). Nt cháy hoàn toàn 28,21 gam hn hp X thy cn dùng v 1,7225 mol oxi, thu
c hn hp sn ph khi so vi He bng
. Nu cho X tác dng v
thy có V lít khí hidro thoát ra và có m gam mui khan, tìm V và m.
Bài làm
+ Tìm
Gi s
Ta có:
+ Bo toàn O:
+ Áp dng công thc
Ta có:
T (1), (2)
+ X tác dng v
+ Tìm
Mui:
Bo toàn khng:
+
+
* Chú ý: Bài toán trên có th c bii thành dng d
Chc chn nc trình bày ngn g trên thì bn s d ng làm, tuy
c bin khó có th ng làm!
Câu 26: Hoà tan hoàn toàn 1,28 gam Cu bng dung dch cha 0,12 mol
c dung dch T và hn
hp khí Y gm NO và
. Cho T tác dng hoàn toàn vc ly kt tc
dung dch
. Cô cn
c cht rn khc 8,05 gam cht rn Z.
Tìm t khi ca Y so vi He.
A. 9,5 B. 10 C. C D. C u sai
Bài làm
Nhn xét:
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
749
Các phn ng din ra:
(1)
(2)
t hin kt ta
phn ng ht
Xét (2) Có 2 TH xy ra:
+ Xét TH2:
Ta có:
Bo toàn K:
+ Xét TH1:
Bo toàn K:
Ta có:
Bo toàn N:
Câu 27: Hoà tan hoàn toàn 1,32 gam hn hp X gm Cu, Mg (
bng dung dch cha 0,18 mol
c dung dch T và hn hp khí Y gm NO và
(không có mui amoni). Cho T tác dng
hoàn toàn vc ly kt tc dung dch
. Cô cn
c cht rn Z.
n khc 13,17 gam cht rn Z. Tìm t khi ca Y so vi He.
A. 9,5 B. 10 C. C D. C u sai
Bài làm
Gi s:
Gi s X ch có 1 kim loi duy nht là M
Nhn xét:
Các phn ng din ra:
(1)
(2)
t hin kt ta
phn ng ht
Xét (2) Có 2 TH xy ra:
+ Xét TH1:
Bo toàn K:
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
750
+ Xét TH2:
Gi s rn:
Bo toàn
Bo toàn N:
Gi s Y:
* Bình lun: Câu 26 và Câu 27 c gii khá nhanh và logic, tuy nhiên l ng. Liu rng
có cách gii nào ngn ga, và d a không???
Câu tr l, bn hãy áp dng cách gii này cho bài 26,
chc chn bn có th gii bài 26 nhanh chóng và d t nhiu.
Gi s:
Nhn xét: Gi s có u mol NO và v mol
c t khi thì ta phc c u và v, tc là ta
ca u và v.
a trên bo toàn e:
Vì vy ta cn tìm thêm ma u và v na.
có thêm ma gia u và v, ta cn tìm
+ TH1:
+ TH2: Ta có:
Bo toàn N:
Ta tìm
Gi s:
(**)
T (*) và (**):
y bài c gii rng rt rõ ràng. Các bn có th s d
làm rt nhiu bài tp khác !
Câu 28: Cho các cp chp cht có kh y ra phn ng hoá hc
a. Phenol và dung dch natri hidrocacbonat
b. Dung dch HCl và NaClO
c. Ozon và dung dch KI
c Iot và dung dch h tinh bt
e. Khí hidro sunfua và dung dch
f. Dung dch
và
g. Khí hidro sunfua và dung dch
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
Bài làm
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
751
a. Có
i sao khi sc
vào dung dch trong sut cha
ta s c vc là
và mui
b. Có
* Chú ý: Axit y axit cacbonic:
Tuy nhiên axit HClO li có tính oxi hoá mnh: Khi sc
c clo cha
trong HClO khin cho HClO có tính oxi hoá, t n cho dung dch có kh y màu
mnh.
Khi cho mc clo (chu tiên ta quan sát thy quì tím chuyn sang hng
mt màu và chuyn sang màu trng do b HClO ty màu.
c. Có
có tính oxi hoá mnh (do ozon có kh o ra O* nguyên t có tính oxi hoá mnh t nhiu:
li có tính kh khá mnh (do
có tính kh mnh). Vì vy s xy ra phn
ng oxi hoá kh:
c iot trn vi dung dch h tinh bt, ta s thy xut hi
nóng hn hp trên, màu xanh tím bin m ngui màu xanh tím li xut hin.
Lí do: Dung dch h tinh bt có cha amilozo (không phân nhánh, có cu trúc xou
trúc xoKhi các phân t Iot chui vào trong lòng các vòng xon s to ra phc cht có màu tím
Iot thoát ra khi các vòng xon, khin cho màu xanh tím bin
mt, vì vc coi là mt hing vt lí, không phi xy ra phn ng hoá hc. Vì vy
coi là có phn ng hoá hc xy ra mc hing xut hin màu xanh tím.
e. Không
ZnS là cht kt ta có kh ch HCl,
do axit
y
axit trên. Vì vy phn ng
có kh y ra. Vì vy
không phn c vi
. Tuy nhiên có nhc bi
không tan
ch
. Vì vy các phn
hoàn toàn có th xy ra:
Tuy nhiên
hoàn toàn có th phn ng vi dung dch
c nóng hoc dung dch
c
nóng.
f.
là ba cht kt tc và
không tan trong tt c các axit, k c axit
c nóng hoc
c nóng. Tuy nhiên: AgF li là cht
tan tc, vì vy phn ng gia
và không th xy ra. Chú ý thêm:
là kt ta
màu vàng nh
là axit trung bình, tc nó có tính axit y
vì
vy kt ta này có th b hoà tan trong dung dch axit
và to ra
. Chú ý thêm na:
Ch có AgCl,
là có kh c trong dung dch amoniac, còn
u không tan
trong dung dch amoniac.
g. Có
Xem li các câu phía trên
: Có a, b, c, g xy ra phn ng. V
Câu 29: Trong s các dung dch sau, có bao nhiêu dung dch và cht lng có kh c phenol:
dd NaOH, dd natri cacbonat, dung dch natri hidrocacbonat, dung dch HCl, c 66
A. 2 B. 3 C. 4 D. C u sai
Bài làm
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
752
+ Phenol là
: không c lnh, tan vô hc 66 c 66 có th hoà
c phenol
+ Phenol có tính axit yu vì vy dd HCl không th c
vì vy s to vc)
+ Dung dch NaOH, dung dch
có kh y ra phn ng to ra cht tan tt
c:
+ Dung dch
c phenol do
không phn ng vi phenol và phenol
không tan c.
+ Phenol là cht h vì vc (cht hi hoà tan tt
trong nhau vì vy phenol có kh y cht lng ancol etylic
(etanol nguyên cht) có kh c phenol
Tóm li các cht hc phenol là
: C
Câu 30: Cho t t tng git dung dch cha a mol HCl vào dung dch cha b mol
c V lít khí.
Mc khác nu nh t t n ht dung dch cha b mol
vào dung dch cha a c
1,75V lít khí. Hãy tìm t l a: b
Bài làm
* Nhn xét:
1) Khi nh t t dung dch HCl vào dung dch
thì th t phn ng x
Sau khi
c chuyn ht thành
và HCl v:
2) Khi nh t t dung dch
vào dung du (lúc mi nh dung dch mui vào) thì
HCl còn ry phn ng to khí ngay lp tc:
(3)
Bài làm
+ Xét thí nghim 1: nh a mol HCl vào b mol
o khí y ra hoàn toàn và sau (1) thì
v
Sau (1)
TH1:
Xét thí nghim 2: nh b mol
vào a mol HCl
(3)
Vì
T (*) và (**) TH1 b loi
TH2:
Xét thí nghim 2:
(3)
Câu 30*: Bài toán tng quát:
Công phá đề thi quốc gia môn Hoá
753
Cho t t tng git dung dch cha a mol HCl vào dung dch cha b mol
c
mol khí. Mc
khác nu nh t t n ht dung dch cha b mol
vào dung dch chc
mol khí. (Bn s t chc rng
Ta rút ra các kt lun sau:
1) Nu
Câu 31: t cháy hoàn toàn m gam cht béo X cha tristearin, tripanmitin, axit stearic, axit panmitic. Sau
phn c. Nu thu phân cht béo trên vi hiu sut 90%
thì ta có th c t
A. 0,58 B. 1,74 C. 1,16 D. 0,64
Bài làm
Cách 1: S dng s m
Hn hp X có 4 cht ng vi 4 n s. Bài toán cho 2 d kin:
M
ta có quyn b t b bài yêu cu tính khng glixerol vì vc phép b
c 2 cht béo Ta s b t béo và 1 axit bt kì, hoc b 2 axit. n b n có
th b n hp X ch còn li 2 este có s mol lt là a và b mol
Tristearin:
Tripanmitin:
Ta có:
Nu H=100% thì
Do H=90%
* Bình lun: Bn hoàn toàn có th b c có th b
b v M
Ta áp dng công thc
Ta có:
Nu H=100% thì
* Bình lu M rõ ràng rt ngn gn!
Câu 32: Nung m gam mt lo khng là tp cht thc 0,78m
gam cht rn, hiu sut ca phn ng nhinh giá tr ca a
A. 37,5% B. 62,5% C. 37,5 D. C u sai
Bài làm
a thành phn chính là
Gi s xét m=100 gam, sau nhic 78 gam rp chu xut
80%
-a) gam
.
Nu H=100% thì
Do H=80%
Bo toàn khng:
