ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI HUYỆN
Môn: Ngữ văn lớp 9
Năm học 2014 – 2015
Th i gian làm bài: 150 phút (Không k giao )
Câu 1 (2.0 điểm)
” – Thi p c m n c c a Linh Phi, ã th s ng ch t c ng
không b . a t tình chàng, thi p ch ng th tr v nhân gian
c n a.” (SGK Ng v n 9, t p I, trang 48)
Ý ngha c a l i tho i trên trong “Chuy n ng i con gái Nam
X ng”- Nguy n D ?
Câu 2 (3.0 điểm)
C m nh n c a em v o n th :
“ ng chiêm ph n ng lên không
Cánh cò d n gió qua thung lúa vàng
Gió nâng ti ng hát chói chang
Long lanh l i hái li m ngang chân tr i.”
(Trích “Ti ng hát mùa g t” – Nguy n Duy)
Câu 3 (5.0 điểm)
S v n ng c a c nh thiên nhiên và tâm tr ng con ng i
trong “Truy n Ki u” (Nguy n Du) qua o n trích “C nh ngày
xuân” và “Ki u l u Ng ng Bích”.
——————- Hết ———————
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM
THI CH N H C SINH GI I HUY N
Môn: Ngữ văn lớp 9
N m h c 2014 – 2015
Th i gian làm bài: 150 phút (Không k giao )
Câu 1: ( 2,0 điểm)
H c sinh có th làm theo nh ng cách khác nhau nh ng ph i
nêu c các ý sau:
- â y là l i tho i c a nhân v t V N ng nói v i Tr ng Sinh
trong c nh tr v ph n k t “Chuy n ng i con gái Nam
X ng” – Nguy n D (0,25 i m)
- Ý ngha c a l i tho i:
+ Kh ng nh và hoàn thi n v p c a nhân v t V N ng:
tr ng n ngha, bao dung l ng và khao khát c ph c
h i danh d . (1,0 i m)
+ Góp ph n t o nên m t k t thúc v a có h u v a mang tính bi
kch: m c dù V N ng c gi i oan nh ng s m t mát c a
nàng thì không th bù p c. (0,5 i m)
+ Góp ph n t cáo xã h i phong ki n b t công, không cho con
ng i có quy n c s ng h nh phúc n i tr n th . (0,25 i m)
Câu 2: (3,0 điểm)
Bài làm có th trình bày theo nh ng cách khác nhau nh ng
c n m b o các ý c b n sau:
- o n th ã kh c h a c m t b c tranh ng quê mùa g t
th t p. ó là hình nh ng lúa chín c miêu t v i màu
vàng c a ng lúa, c a n ng; âm thanh c a ti ng hát, c a
không khí lao ng; hình nh g n g i, s ng ng, nên th ,
h u tình (“Cánh cò d n gió qua thung lúa vàng”, “Long lanh
l i hái li m ngang chân tr i”).
- B c tranh ã th hi n c ni m vui r n ràng c a ng i
nông dân tr c v mùa b i thu.
- B c tranh ng quê mùa g t c kh c h a b ng nh ng nét
ngh thu t c s c: hình nh nhân hóa, n d , nói quá, liên
t ng thú v, tinh t ( ng chiêm ph n ng lên không, cánh cò
d n gió, gió nâng ti ng hát chói chang, l i hái li m ngang
chân tr i… ); th th l c bát quen thu c; t ng g i hình, g i
c m (ph , chói chang, long lanh, li m).
Câu 3: (5,0 điểm)
Bài làm có th trình bày theo nh ng cách khác nhau nh ng
c n m b o các ý c b n sau:
* S v n ng c a c nh thiên nhiên trong hai o n trích:
- Nguy n Du r t tinh t khi t c nh thiên nhiên. Nhà th luôn
nhìn c nh v t trong s v n ng theo th i gian và tâm tr ng
nhân v t. C nh và tình luôn g n bó, hòa quy n.
+ S v n ng c a c nh thiên nhiên trong o n trích “C nh
ngày xuân”:
./ B n câu m u o n th là c nh ngày xuân t i sáng,
trong tr o, tinh khôi, m i m và tràn y s c s ng; hình nh
quen thu c nh ng m i m trong cách c m nh n c a thi nhân,
màu s c hài hòa n tuy t di u, t ng tinh t , ngh thu t n
d , o ng … (d n th và phân tích)
./ Sáu câu cu i o n trích v n là c nh thiên nhiên ngày xuân
nh ng khi chi u v l i có s thay i theo th i gian và theo
tâm tr ng con ng i. C nh v n mang cái thanh, cái du nh ng
m i chuy n ng u r t nh nhàng, nhu m màu tâm tr ng:
hình nh xinh x n, nên th ; s d ng tinh t , khéo léo nh ng t
láy g i hình, g i c m (d n th và phân tích).
+ S v n ng c a c nh thiên nhiên trong o n trích “Ki u
l u Ng ng Bích”:
./ Sáu câu m u o n th là c nh thiên nhiên tr c l u
Ng ng Bích v i v p hoang s , l nh l o, v ng v , mênh
mông, r n ng p, m bu n: hình nh c l (núi, tr ng, c n
cát, b i h ng), t ng g i hình g i c m (b n b bát ngát, xa –
g n, n – kia…) (d n th và phân tích).
./ Tám câu th cu i o n trích v n là c nh thiên nhiên tr c
l u Ng ng Bích nh ng ã có s v n ng theo dòng tâm tr ng
con ng i. Ngòi bút iêu luy n c a Nguy n Du ã th hi n
khá sinh ng b c tranh thiên nhiên v i nh ng c nh v t c th
c miêu t t xa n g n, màu s c t nh t sang m, âm
thanh t tnh n ng: hình nh n d , c l (c a b chi u
hôm, cánh bu m, con thuy n, ng n n c, cánh hoa, n i c ,
chân mây, sóng gió); h th ng t láy g i t , g i c m (th p
thoáng, xa xa, man mác, r u r u, xanh xanh, m m.)
* S v n ng c a tâm tr ng con ng i trong hai o n trích:
- Nguy n Du không ch tinh t khi t c nh thiên nhiên mà còn
r t tài tình khi kh c h a tâm tr ng con ng i. Tâm tr ng c a
nhân v t trong “Truy n Ki u” luôn có s v n ng theo th i
gian, không gian và c nh ng .
+ S v n ng c a tâm tr ng con ng i trong o n trích
“C nh ngày xuân”: Tâm tr ng nhân v t có s bi n i theo
th i gian, không gian ngày xuân. Thiên nhiên ngày xuân t i
p, l h i mùa xuân ông vui, lòng ng i c ng nô n c, vui
t i, h nh phúc, hào h ng, ph n kh i, tha thi t yêu thiên
nhiên, yêu cu c s ng. Nh ng khi l h i tan, c nh xuân nh t
d n, tâm tr ng con ng i tr nên bâng khuâng, xao xuy n,
nu i ti c, bu n man mác: không khí l h i vui t i, r n ràng,
nh n nhp qua h th ng danh t , ng t , tính t kép và nh ng
hình nh n d , so sánh sinh ng; bút pháp t c nh ng tình
iêu luy n qua nh ng t láy nh : tà tà, th th n, thanh thanh,
nao nao (phân tích d n ch ng).
+ S v n ng c a tâm tr ng con ng i trong “Ki u l u
Ng ng Bích”: Tâm tr ng con ng i có s bi n i khá rõ r t.
T tâm tr ng b bàng, t i h , n ng suy t khi i di n v i
chính n i ni m c a mình n i t khách quê ng i, Thúy Ki u
ã day d t, dày vò khi t ng nh n chàng Kim và lo l ng,
xót xa khi ngh v cha m , r i càng au n, tuy t v ng, lo
s , hãi hùng khi i di n v i c nh ng tr trêu, v i t ng lai
mt m , t m t i c a cu c i mình. (Phân tích d n ch ng
làm n i b t ngh thu t miêu t tâm lí nhân v t b ng ngôn ng
c tho i n i tâm, bút pháp t c nh ng tình, hình nh n d
c l , i n c i n tích, i p ng , câu h i tu t , các t láy
giàu s c thái g i t g i c m…)
* Khái quát và nh n m nh: tài n ng t c nh, t tình và t m
lòng nhân o c a Nguy n Du trong “Truy n Ki u”; giá tr
n i dung, ngh thu t và s c s ng c a tác ph m. (Có th liên
h , m r ng v n )