HSG Văn 9] Đề thi học sinh giỏi Văn 9 Xuân Trường 2011-2012

PHÒNG GIÁO D C & À O T OỤ Đ Ạ
Xuân Tr n gườ
CHÍNH TH CĐỀ Ứ
THI H C SINH GI I L P 9ĐỀ Ọ Ỏ Ớ
N m h c 2011 - 2012ă ọ
MÔN : NG V NỮ Ă
(Th i gian làm bài : 150 phút)ờ
Câu 1 (2,0 i m):đ ể
Miêu t v p c a Thuý Vân, Nguy n Du vi t: “ả ẻđẹ ủ ễ ế Hoa
cười ngọc thốt đoan trang” (Truy n Ki u). Trong câu thệ ề ơ
trên, t “ừ hoa” c s d ng theo bi n pháp tu t nào? Hãyđượ ử ụ ệ ừ
phân tích cái hay c a phép tu t ó.ủ ừ đ
Câu 2 (3,0 i m):để
R i s m r i chi u l i b p l a bà nhenồ ớ ồ ề ạ ế ử
M t ng n l a, lòng bà luôn s nộ ọ ử ủ ẵ
M t ng n l a ch a ni m tin dai d ng ộ ọ ử ứ ề ẳ
(Bếp lửa - Bằng Việt)
Vì sao hai câu th d i tác gi dùngở ơ ướ ả “ngọn lửa” mà
không nh c l iắ ạ “bếp lửa”? “Ngọn lửa” ây có ý ngh a gì?ở đ ĩ
Em hi u nh ng câu th trên nh th nào?ể ữ ơ ư ế

Câu 3 (6,0 điểm):
V tác ph mề ẩ Chuyện người con gái Nam Xương (Sách
Ng v n 9, t p I) em hãy:ữ ă ậ
1. Nêu rõ tác gi , xu t x , hoàn c nh sáng tác, nh ng giá trả ấ ứ ả ữ ị
n i dung và ngh thu t c b n c a tác ph m (không c n phânộ ệ ậ ơ ả ủ ẩ ầ
tích) (2 i m).để
2. Phân tích giá tr , ý ngh a (c v ngh thu t và n i dung) c aị ĩ ả ề ệ ậ ộ ủ
chi ti tế cái bóng trong Chuyện người con gái Nam Xương (4
i m).để
Câu 4 (9,0 i m):để

Thình lình èn i n t tđ đệ ắ
Phòng buyn - inh t i omđ ố
V i b t tung c a sộ ậ ử ổ
t ng t v ng tr ng trònĐộ ộ ầ ă
Ng a m t lên nhìn m tử ặ ặ
Có cái gì r ng r ngư ư
Nh là ng là bư đồ ể
Nh là sông là r ngư ừ
Tr ng c tròn vành v nhă ứ ạ
K chi ng i vô tìnhể ườ
Ánh tr ng im ph ng ph că ă ắ
cho ta gi t mìnhĐủ ậ
(Ánh trăng - Nguyễn Duy)
Hãy vi t v cái hay, cái p c a o n th trên, ngế ề đẹ ủ đ ạ ơ đồ
th i trình bày nh ng suy ngh c a em tr c v n mà o nờ ữ ĩ ủ ướ ấ đề đ ạ
th t ra.ơ đặ
H NG D N CH M THI H CƯỚ Ẫ Ấ Ọ
Câu Yêu c uầ i mĐ ể
Câu 1
- T “hoa” c s d ng theo phép tu t n d .ừ đượ ử ụ ừẩ ụ
- Cái hay c a phép tu t n d v i t “hoa”ủ ừ ẩ ụ ớ ừ
trong câu th trên là g i c v p xinh t i,ơ ợ đượ ẻđẹ ươ
tinh khôi, r ng r nh bông hoa m i n c aạ ỡ ư ớ ở ủ
Thuý Vân (ng m so sánh Thuý Vân v i hoa pầ ớ đẹ
th m t i) (1 ).ắ ươ đ n sâu bên trong là thái Ẩ độ
ng ng m , trân tr ng v i v p mà t o hoá ãưỡ ộ ọ ớ ẻđẹ ạ đ
ban cho ng i ph n (0.5 )ườ ụ ữ đ
2.0đ
0.5đ
1.5đ

Câu 2
- Hình nh “ng n l a” hai câu th sau là sả ọ ử ở ơ ự
phát tri n c a hình nh “b p l a” câu th trênể ủ ả ế ử ở ơ
3.0đ
0.5đ
(c ng nh hình nh “b p l a” ã c nh c iũ ư ả ế ử đ đượ ắ đ
nh c l i trong toàn bài th ) m c khái quát caoắ ạ ơ ở ứ
h n, mang ý ngh a tr u t ng, tr thành m tơ ĩ ừ ượ ở ộ
bi u t ng.ể ượ
- Hình nh “ng n l a” là bi u t ng c a s cả ọ ử ể ượ ủ ứ
s ng, lòng yêu th ng, ni mố ươ ề tin, là s c m nhứ ạ
n i tâm c nhen nhóm t trong lòng.ộ đượ ừ
- T “b p l a” n “ng n l a” là m t s phátừ ế ử đế ọ ử ộ ự
tri n sáng t o c a hình t ng th , g i cho ng iể ạ ủ ượ ơ ợ ườ
c nh ng c m nh n sâu xa: “b p l a bà nhenđọ ữ ả ậ ế ử
lên không ch b ng nhiên li u ngoài, mà chínhỉ ằ ệ ở
là c nhen nhóm lên t ng n l a trong lòngđượ ừ ọ ử
bà. Nh th hình nh bà không ch là ng iư ế ả ỉ ườ
nhóm l a, gi l a, mà còn ng i truy n l a -ử ữ ử ườ ề ử
ng n l a c a s s ng, ni m tin cho các th họ ử ủ ự ố ề ế ệ
n i ti p. Ng n l a t trong lòng y s cháy mãi,ố ế ọ ử ự ấ ẽ
b t di t.ấ ệ
0.5đ
2.0đ
Câu 3
C1
- Tác gi : Nguy n Dả ễ ữ
- Xu t x : Rút t trong “Truy n k m n l c”ấ ứ ừ ề ỳ ạ ụ
(ghi chép nh ng i u k l v n c l uữ đề ỳ ạ ẫ đượ ư
truy n).ề

- Hoàn c nh sáng tác: tác ph m c vi t trongả ẩ đượ ế
6.0đ
2.0đ
0.25đ
0.25đ
0.5đ
C2
th k XVI, là lúc tri u ình là Lê ã b t uế ỷ ề đ đ ắ đầ
kh ng ho ng, các t p oàn phong ki n Lê, M c,ủ ả ậ đ ế ạ
Tr nh tranhị giành quy n bính, gây ra các cu cề ộ
n i chi n kéo dài; cu c s ng c a nhân dân ( cộ ế ộ ố ủ đặ
bi t là ng i ph n ) b xô y vào nh ng c nhệ ườ ụ ữ ị đẩ ữ ả
ng éo le, oan khu t, b t h nh.ộ ấ ấ ạ
- Giá tr n i dung: Qua câu chuy n v cu c iị ộ ệ ề ộ đờ
và cái ch t th ng tâm c a V N ng,ế ươ ủ ũ ươ Chuyện
người con gái Nam Xươngth hi n ni m c mể ệ ề ả
th ng i v i s ph n oan nghi t c a ng iươ đố ớ ố ậ ệ ủ ườ
ph n d i ch phong ki n, ng th i kh ngụ ữ ướ ế độ ế đồ ờ ẳ
nh v p truy n th ng c a h .đị ẻ đẹ ề ố ủ ọ
- Giá tr ngh thu t : tác ph m là m t áng v nị ệ ậ ẩ ộ ă
hay, thành công v ngh thu t d ng truy n, t oề ệ ậ ự ệ ạ
tình hu ng, miêu t nhân v t, k t h p hài hoàố ả ậ ế ợ
gi a t s v i tr tình.ữ ự ự ớ ữ
Phân tích ý ngh a c a chi ti t cái bóngĩ ủ ế
- V ngh thu t : chi ti t cái bóng t o lên cáchề ệ ậ ế ạ
th t nút, m nút h t s c b t ng , h p d n:ắ ở ế ứ ấ ờ ấ ẫ
+ Cái bóng là bi u hi n c a tình yêu th ng,ể ệ ủ ươ
lòng chung thu , tr thành nguyên nhân tr cỷ ở ự
ti p c a n i au oan khu t, d n n cái ch t biế ủ ỗ đ ấ ẫ đế ế
0.5d

0.5đ
4.0đ
1.0đ
1.0đ
1.0đ
1.0đ
th m c a nhân v t (th t nút).ả ủ ậ ắ
+ Cái bóng làm nên s h i h n c a chàngự ố ậ ủ
Tr ng và gi i oan cho V N ng (m nút).ươ ả ũ ươ ở
- V n i dung :ề ộ
+ Chi ti t cái bóng làm cho cái ch t V N ngế ế ũ ươ
thêm oan c và giá tr t cáo xã h i phong ki nứ ị ố ộ ế
nam quy n y b t công v i ph n thêm sâuề đầ ấ ớ ụ ữ
s c.ắ
+ Ph i ch ng, qua chi ti t cái bóng, tác gi ng mả ă ế ả ầ
mu n nói trong xã h i phong ki n, thân ph nố ộ ế ậ
ng i ph n mong manh và r rúng ch ng khácườ ụ ữ ẻ ẳ
nào cái bóng trên t ng.ườ
Câu 4
- C m nh n cái hay cái p c a o n th : m tả ậ đẹ ủ đ ạ ơ ộ
o n th hay, giàu ch t bi u c m, ch t suyđ ạ ơ ấ ể ả ấ
t ng, mang tính tri t lý sâu xa:ưở ế
+ Trong di n bi n c a th i gian, không gian, sễ ế ủ ờ ự
vi c b t th ng ( èn i n t t) chính làb cệ ấ ườ đ đệ ắ ướ
ngo t tác gi b c l c m xúc, th hi n ch ặ để ả ộ ộ ả ể ệ ủ đề
c a tác ph m (chú ý các tủ ẩ ừ thình lình, vội, đột
ngột). V ng tr ng tròn ngoài kia, trên kia, iầ ă ở đố
l p v i “phòng buyn - inh t i om”. Chính sậ ớ đ ố ự
xu t hi n t ng t trong b i c nh y, v ng tr ngấ ệ độ ộ ố ả ấ ầ ă
9.0đ

6.0đ
1.5đ
1.5đ
1.5đ
b t ng mà t nhiên g i ra bao k ni m, ngh aấ ờ ự ợ ỷ ệ ĩ
tình.
+ V ng tr ng là m t hình nh c a thiên nhiênầ ă ộ ả ủ
h n nhiên, t i mát, là ng i b n tri k c a m tồ ươ ườ ạ ỷ ủ ộ
th i, trong phút ch c xu t hi n làm d y lênờ ố ấ ệ ậ
trong tâm t nhà th bao k ni m c a nh ngư ơ ỷ ệ ủ ữ
n m tháng gian lao, bao hình nh c a thiênă ả ủ
nhiên t n c bình d , hi n h u “Nh là ng làđấ ướ ị ề ậ ư đồ
b - Nh là sông là r ng” c a con ng i angể ư ừ ủ ườ đ
s ng gi a ph n hoa ph ph ng hi n iố ữ ồ ố ườ ệ đạ
+ V ng tr ng có ý ngh a bi u t ng cho quá khầ ă ĩ ể ượ ứ
tình ngh a; h n th tr ng còn là v p bình d ,ĩ ơ ế ă ẻ đẹ ị
v nh h ng c a cu c s ng. “Tr ng c tròn vànhĩ ằ ủ ộ ố ă ứ
v nh” nh t ng tr ng cho quá kh p , v nạ ư ượ ư ứ đẹ đẽ ẹ
nguyên ch ng th phai m . “Ánh tr ng imẳ ể ờ ă
ph ng ph c” chính là ng i b n - nhân ch ngă ắ ườ ạ ứ
ngh a tình mà nghiêm kh c ang nh c nh nhàĩ ắ đ ắ ở
th (và m i chúng ta). Con ng i có th vô tình,ơ ỗ ườ ể
có th lãng quên, nh ng thiên nhiên, ngh a tìnhể ư ĩ
quá kh thì luôn tròn y b t di t.ứ đầ ấ ệ
+ Cái “gi t mình” c a nhân v t tr tình cu iậ ủ ậ ữ ở ố
bài th là cái gi t mình c a l ng tri, là l i tơ ậ ủ ươ ờ ự
1.5đ
3.0đ
1.0đ
1.0đ

1
nh c nh th m thía v thái , tình c m i v iắ ở ấ ề độ ả đố ớ
nh ng n m tháng quá kh gian lao, tình ngh a,ữ ă ứ ĩ
i v i thiên nhiên, t n c bình d , hi n h u.đố ớ đấ ướ ị ề ậ
T ó g i ra ý ngh a v o lý “u ng n c nhừ đ ợ ĩ ề đạ ố ướ ớ
ngu n”, g i lên o lý s ng thu chung ã trồ ợ đạ ố ỷ đ ở
thành truy n th ng t t p c a dân t cề ố ố đẹ ủ ộ
Vi tệ Nam ta.
- Suy ngh c a b n thân tr c v n mà o nĩ ủ ả ướ ấ đề đ ạ
th t raơ đặ
+ Song trong i s ng hi n i, ng i ta r t dđờ ố ệ đạ ườ ấ ễ
quên nh ng gì gian kh , v t v , hi sinh ã qua.ữ ổ ấ ả đ
Cu c s ng hi n i có m t tích c c, nh ng c ngộ ố ệ đạ ặ ự ư ũ
d làm tha hoá con ng i mà t t c i u ó uễ ườ ấ ả đề đ đề
b t u t sắ đầ ừ ự lãng quên, d ng d ng tr c quáử ư ướ
kh . N u chúng ta th quay l ng ho c lãngứ ế ờ ơ ư ặ
quên quá kh thì chúng ta có t i v i l ch s vàứ ộ ớ ị ử
không th tr thành ng i t t c.ể ở ườ ố đượ
+ o lý “u ng n c nh ngu n” là oĐạ ố ướ ớ ồ đạ lý t tố
p ã tr thành truy n th ng, nét p nhân b nđẹ đ ở ề ố đẹ ả
c a ng i Vi tủ ườ ệ Nam t x a n nay. Ng iừ ư đế ườ
Vi tệ Nam “Ra sông nh su i, có ngày nhớ ố ớ
êm”. Chính nét p truy n th ng ó t o lên s cđ đẹ ề ố đ ạ ứ
m nh giúp chúng ta v t qua m i khó kh n ạ ượ ọ ă để
chi n u và chi n th ng, xây d ng và phátế đấ ế ắ ự
tri n.ể
+ Trong xã h i hi n i hôm nay, khi chúng taộ ệ đạ
ang t ng b c h i nh p và phát tri n, xây d ngđ ừ ướ ộ ậ ể ự
m t xã h i v n minh, m no và h nh phúc, hànhộ ộ ă ấ ạ
trang mà chúng ta mang theo mình còn có cả

m t quá kh hào hùng mà cha ông ã l i vàộ ứ đ để ạ
chúng ta không c phép lãng quên. ó c ngđượ Đ ũ
là ý ngh a sâu xa mà bài th ã ng l i trongĩ ơ đ đọ ạ
em.