Tổng quan về phương pháp đánh giá sinh khả dụng và tương đương sinh học của thuốc ngoài da dựa trên kỹ thuật tách micro

BỘ Y TẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC DƢỢC HÀ NỘI




LƢƠNG THỊ THU HẰNG

TỔNG QUAN VỀ PHƢƠNG PHÁP
ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG VÀ
TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC CỦA
THUỐC NGOÀI DA DỰA TRÊN
KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DƢỢC SĨ






HÀ NỘI – 2014
BỘ Y TẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC DƢỢC HÀ NỘI




LƢƠNG THỊ THU HẰNG

TỔNG QUAN VỀ PHƢƠNG PHÁP
ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG VÀ

TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC CỦA
THUỐC NGOÀI DA DỰA TRÊN
KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP DƢỢC SĨ

Ngƣời hƣớng dẫn:
1. PGS.TS. Thái Nguyễn Hùng Thu
2. TS. Nguyễn Thành Hải
Nơi thực hiện:
1. Bộ môn Hóa phân tích và Độc chất
2. Bộ môn Dược lâm sàng
Trường đại học Dược Hà Nội




HÀ NỘI – 2014
LỜI CẢM ƠN
Với lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới:
PGS.TS. Thái Nguyễn Hùng Thu
TS. Nguyễn Thành Hải
Là những ngƣời thầy đã trực tiếp hƣớng dẫn và tận tình chỉ bảo để tôi hoàn
thành khóa luận này.
Tôi xin cảm ơn các thầy cô tại Bộ môn Hóa phân tích và Độc chất và bộ môn
Dƣợc lâm sàng đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong thời gian thực hiện khóa
luận này.
Tôi xin cảm ơn Ban giám hiệu, các phòng ban, các thầy cô giáo và cán bộ
nhân viên trƣờng đại học Dƣợc Hà Nội - những ngƣời đã dạy bảo và giúp đỡ tôi
trong suốt 5 năm học tập dƣới mái trƣờng này.
Cuối cùng, tôi xin gửi những tình cảm thân thƣơng nhất tới gia đình, bạn bè,

tập thể lớp A7K64 và N1K64 đã luôn ở bên quan tâm, chia sẻ và động viên tôi vƣợt
qua mọi khó khăn trong quá trình học tập và thực hiện khóa luận.
Hà Nội, ngày 12 tháng 5 năm 2014
Sinh viên


Lƣơng Thị Thu Hằng
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN VỀ VAI TRÒ ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG VÀ
TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC CỦA THUỐC 3
1.1. KHÁI NIỆM SINH KHẢ DỤNG VÀ TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC 3
1.2. VAI TRÕ CỦA SINH KHẢ DỤNG VÀ TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC
TRONG QUẢN LÝ CHẤT LƢỢNG THUỐC TRÊN THỊ TRƢỜNG 5
1.3. THỬ NGHIỆM TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC 6
1.4. MỘT SỐ QUY ĐỊNH TẠI CÁC QUỐC GIA VỀ TƢƠNG ĐƢƠNG SINH
HỌC 7
Chƣơng 2. TỔNG QUAN VỀ KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO TRÊN DA
VÀ ƢU NHƢỢC ĐIỂM CỦA KỸ THUẬT 14
2.1. TÓM TẮT VỀ LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA KỸ THUẬT THẨM TÁCH
MICRO 14
2.2. NGUYÊN LÝ CỦA KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO 16
2.2.1. Nguyên lý 16
2.2.2. Kim thăm dò 18
2.2.3. Dịch truyền vào 21
2.2.4. Định lƣợng các phân tử thuốc 22

2.2.4.1. Sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) 22
2.2.4.2. Phương pháp sắc ký lỏng khối phổ (LC-MS) 25
2.2.5. Hiệu chỉnh kết quả thu đƣợc 25
2.2.5.1. Phương pháp No- net - flux (NNF) 27
2.2.5.2. Phương pháp ngoại suy tốc độ dòng chảy (ZFR) 28
2.2.5.3. Phương pháp thẩm tách ngược (RD) 29
2.3. QUY TRÌNH CHUNG CỦA KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO TRONG
NGHIÊN CỨU Y DƢỢC HỌC 30
2.4. ƢU NHƢỢC ĐIỂM CỦA KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO 30
2.4.1. Ƣu điểm 30
2.4.2. Nhƣợc điểm 31
Chƣơng 3. TỔNG QUAN VỀ PHƢƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ
DỤNG VÀ TƢƠNG ĐƢƠNG SINH HỌC CỦA THUỐC NGOÀI DA 33
3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐO NỒNG ĐỘ THUỐC TỰ DO TẠI DỊCH KẼ MÔ
DA 33
3.2. TRIỂN KHAI ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG VÀ TƢƠNG ĐƢƠNG SINH
HỌC CỦA THUỐC NGOÀI DA VỚI KỸ THUẬT THẨM TÁCH MICRO 34
3.2.1. Đối tƣợng nghiên cứu 35
3.2.2. Các thuốc đƣợc sử dụng trong nghiên cứu 35
3.2.3. Thiết kế nghiên cứu 37
3.2.4. Chuẩn bị kim thăm dò 38
3.2.5. Cấy kim thăm dò trên da 39
3.2.6. Định lƣợng bằng phƣơng pháp thích hợp 40
3.2.7. Thống kê, tính toán và báo cáo kết quả thu đƣợc 41
3.3. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU ĐÁNH GIÁ SINH KHẢ DỤNG VÀ TƢƠNG
ĐƢƠNG SINH HỌC CỦA THUỐC NGOÀI DA DỰA VÀO KỸ THUẬT THẨM
TÁCH MICRO 42
3.3.1. Xác định sinh khả dụng của clobetasol propionat 42
3.3.2. Đánh giá tƣơng đƣơng sinh học 44
3.3.2.1. Đánh giá tương đương sinh học của các chế phẩm lidocain tại chỗ 44

3.3.2.2. Đánh giá tương đương sinh học tại chỗ của các loại kem acyclovir 46
3.3.2.3. Đánh giá tương đương sinh học các chế phẩm oxytetracyclin HCl và so
sánh với phương pháp băng tước 50
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 55
1. KẾT LUẬN 55
2. KIẾN NGHỊ 56
TÀI LIỆU THAM KHẢO