đề thi học sinh giỏi ngữ văn 6, đề tham khảo số 3

PHòNG GD&ĐT đề thi chọn học sinh giỏi
lớp 6
NGA SƠN Năm học 2010-2011
Môn thi: Ngữ văn
Thời gian làm bài :150 phút ( Không kể thời gian
giao đề)
SBD: Ngày thi: 16 tháng 4 năm 2011
Đề bài
Câu 1: ( 3 điểm)
Trong văn bản Bài học đờng đời đầu tiên ( trích Dế mèn phiêu lu ký) của
nhà văn Tô Hoài có đoạn:
Cha nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với điệu
bộ khinh khỉnh, tôi mắng:
- Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! Chú mày hôi nh cú mèo
thế này, ta nào chịu đợc. Thôi, im cái điệu hát ma dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ
nông thì cho chết!
Tôi về, không một chút bận tâm.
( Ngữ văn 6, tập 2, NXBGD-2008)
a. Đoạn văn trên có bao nhiêu câu? Ghi lại mỗi câu thành một dòng độc lập.
b. Căn cứ vào dấu câu và dựa vào phân loại câu theo mục đích nói thì
mỗi câu trong đoạn văn trên thuộc kiểu câu gì?
Câu 2: ( 3 điểm )
Sau khi bài thơ Đêm nay Bác không ngủ ra đời và đợc đa vào chơng trình
sách Giáo khoa Ngữ văn 6 tập 1, nhà thơ Minh Huệ có ý định sửa lại hai câu
thơ: Mái lều tranh xơ xác thành Lều tranh sơng phủ bạc; Manh áo phủ làm
chăn thành Manh áo cũ là chăn. Theo em tại sao nhà thơ lại không sửa nữa?
Câu 3 : ( 6 điểm )
Trong bài thơ Lợm của Tố Hữu ( Ngữ văn 6, tập 2) là thể thơ 4 chữ gồm
15 khổ thơ, nhng có khổ thơ đợc cấu tạo đặc biệt:
Ra thế
Lợm ơi!

và lại có khổ thơ chỉ có 1 câu:
Lợm ơi còn không?
Em hãy phân tích tác dụng của cách diễn đạt trên trong việc biểu đạt cảm
xúc của tác giả.
Câu 4: ( 8 điểm)
Từ những cuộc vận động ủng hộ đồng bào bị lũ lụt, Giúp đỡ nạn
nhân chất độc da cam, ủng hộ nhân dan Nhật Bản và những chơng
trình truyền hình Trái tim cho em , Thắp sáng ớc mơ. Em hãy phát biểu
cảm nghĩ của mình bằng bài văn ngắn với nội dung: Sự sẻ chia và tình yêu
thơng là điều quý giá nhất trên đời.

Đề thi gồm có 01 trang
PHòNG GD&ĐT hớng dẫn chấm
NGA SƠN đề thi chọn học sinh giỏi
lớp 6
Đề chính thức
Năm học: 2010-
2011
Môn thi: Ngữ văn
Đáp án gồm có 02 trang

Câu I: (3 điểm)
a. Đoạn văn trên gồm có 9 câu, Đó là:
Cha nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. ( Câu kể)
Rồi, với điệu bộ khinh khỉnh, tôi mắng: ( Câu kể)
- Hức! ( Câu cảm)
Thông ngách sang nhà ta? ( Câu hỏi)
Dễ nghe nhỉ! ( Câu cảm)
Chú mày hôi nh cú mèo thế này, ta nào chịu đợc. ( Câu kể)
Thôi, im cái điệu hát ma dầm sùi sụt ấy đi. ( Câu cầu

khiến)
Đào tổ nông thì cho chết! ( Câu cảm)
Tôi về, không một chút bận tâm. ( Câu kể)
Nêu đợc 9 câu và ghi đầy đủ 9 câu riêng biệt (0.75 điểm)
b.Học sinh phân loại cứ đúng 3 câu cho 0.75 điểm. Các trờng hợp còn
lại, GV tự cho các mức điểm phù hợp trong khung điểm quy định của câu.
Câu II: ( 3 điểm)
a. Câu thứ nhất: Mái lều tranh xơ xác thành Lều tranh sơng phủ bạc.
- Từ láy xơ xác gợi tả khung cảnh một mái lều tranh tạm bợ giữa rừng, giúp
ngời đọc hình dung nơi trú ngụ đơn sơ, đã giãi dầu sơng gió, không lấy gì
làm chắc chắn, gió rét vẫn có thể len lỏi vào. Về giá trị gợi cảm, từ láy xơ
xác giúp ngời đọc cảm nhận đợc rõ hơn cái gió, cái rét, sự gian khổ, hy sinh
của các chiến sĩ, đồng bào trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
( 1 điểm)
- Phù hợp với quy luật tự nhiên: đã có ma thì không có sơng. ( 0,5 điểm)
b Nếu thay bằng Lều tranh sơng phủ bạc. Câu thơ gợi sự tròn trịa đẹp
thanh nhã, mang hơi hớng của thơ cổ điển phơng Đông. Vì thế sẽ lạc điệu
nếu đặt trong toàn mạch bài thơ. Âm hởng câu thơ trang trọng, cầu kỳ,
không phù hợp với âm hởng cả bài.
( 1 điểm)
- Không phù hợp quy luật tự nhiên: Vì trời ma kâm thâm nên không thể
có sơng phủ bạc. ( 0,5
điểm)
Câu III. ( 6 điểm)
ấn tợng của cuộc gặp gỡ vẫn còn nguyên vẹn nét đẹp đẽ, vui tơi, ấm áp
trong lòng tác giả, bỗng nhiên có tin Lợm hy sinh. Câu thơ gãy đôi nh một
tiếng nấc nghẹn ngào: Ra thế
Lợm ơi! (1,5 điểm)
Đó là nỗi sửng sốt, xúc động đến nghẹn ngào. Và nhà thơ hình dung ra
ngay cảnh tợng chú bé hy sinh trong khi làm nhiệm vụ. (1,5

điểm)
Lợm thiên thần bé nhỏ ấy đã bay đi, để lại bao tiếc thơng cho chúng ta,
nh Tố Hữu đã nghẹn ngào, đau xót gọi em lần thứ ba bằng một câu thơ day
dứt:
Lợm ơi, còn không? (1,5 điểm)
Đề chính thức
Câu thơ đứng riêng thành một khổ thơ, nh một câu hỏi xoáy vào lòng ngời
đọc, đã nói rõ tình cảm của nhà thơ đối với chú bé anh hùng của dân tộc. Tác
gỉa nh không tin rằng Lợm đã hy sinh, Lợm vẫn còn trong lòng tác giả, mãi
còn cùng với đất nớc, quê hơng. (1,5
điểm)
Câu IV. ( 8 điểm)
Lu ý: Đây là đề mở, vì vậy học sinh có thể nêu cảm nghĩ bằng nhiều cách
khác nhau, miễn là đảm bảo đợc các yêu cầu cơ bản sau:
1. Yêu cầu về kỹ năng trình bầy: Đảm bảo một bài văn phát biêu cảm
nghĩ có bố cục rõ ràng, sắp xếp ý hợp lý, hành văn trôi chảy, mạch lạc, văn
viết giầu cảm xúc, chữ viết rõ ràng, cẩn thận, ít sai lỗi chính tả, dùng từ, diễn
đạt. ( 1 điểm)
2. Yêu cầu về kiến thức:
- Nêu cảm nghĩ chung: Nội dung của các chơng trình truyền hình và và các
cuộc vận động nêu trên là nhằm mục đích sẻ chia, giúp đỡ những ngời gặp
khó khăn. Việc làm này thể hiện tinh thần yêu thơng, đùm bọc, thinh thần
đoàn kết, nhân ái của nhân dân ta.
( 1 điểm)
- Hiểu đợc sẻ chia và tình yêu thơng là nghĩa cử cao đẹp, thể hiện mối quan
tâm giữa ngời với ngời trong cuộc sống. ( 1 điểm)
- Hiểu đợc sẻ chia và tình yêu thơng sẽ đem lại hạnh phúc cho những ai đ-
ợc nhận, giúp họ vợt qua khó khăn, hoạn nạn, bù đắp cho họ những gì còn
thiếu hụt, mất mát. (
1 điểm)

- Sẻ chia và tình yêu thơng không chỉ đem lại hạnh phúc cho ngời khác mà
còn là đem lại hạnh phúc cho chính ngời cho. Cho đi là để nhận lại những
tấm lòng.
( 1 điểm)
Nh vậy: Sẻ chia và tình yêu thơng là điều quý giá nhất trên đời. ( 1 điểm)
- Phê phán: Thói thờ ơ, vô cảm trớc những rủi ro, bất hạnh, mất mát, đau
thơng của ngời khác. ( 1
điểm)
- Liên hệ: Với bản thân, với các hoạt động tập thể của lớp, của trờng
trong các phong trào nói trên.
( 1 điểm)
Lu ý chung:
- Khuyến khích những bài có ý tởng sáng tạo, những phát hiện độc đáo mà
hợp lý, có tính thuyết phục, bài viết có cá tính, giọng điệu, cảm xúc riêng.

**********************************