B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYN TH BÍCH HÀ
T CHC CÔNG TÁC K TOÁN
CHO CÁC DOANH NGHIP VIT NAM
TRONGăIU KIN S DNG PHN MM ERP
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NM:ă2013
B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYN TH BÍCH HÀ
T CHC CÔNG TÁC K TOÁN
CHO CÁC DOANH NGHIP VIT NAM
TRONGăIU KIN S DNG PHN MM ERP
Chuyên ngành : K toán
Mã ngành : 60340301
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
Ngiăhng dn khoa hc
PGS.TSăVÕăVNăNH
NM:ă2013
Mc lc
LIăCAMăOAN
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VI T TT 7
DANH MC CÁC BNG, BIU 8
Chngă1:ăLýălun chung v t chc công tác k toánătrongăđiu kin s dng phn mm
ERP 4
1.1. Khái quát v ERP: 4
1.1.1. Mt s đnh ngha v ERP: 4
1.1.2. c đim chính ca ERP: 5
1.1.3. Quá trình phát trin ERP: 6
1.1.4. Cu trúc ca ERP: 8
1.1.5. Li ích ca ERP đi vi doanh nghip: 9
1.1.6. Hn ch ca ERP: 12
1.2. Ni dung t chc công tác k toánătrongăđiu kin s dng phn mm ERP: 13
1.2.1. T chc thu thp, phân loi, x lý, tng hp và cung cp thông tin (Quy trình
x lý nghip v) 13
1.2.1.1. T chc h thng thông tin đu vào: 13
1.2.1.2. T chc h thng x lý: 15
1.2.1.3. T chc h thng thông tin đu ra 16
1.2.2. T chc nhân s thc hin công tác k toán (B máy k toán) 16
1.2.3. T chc ng dng công ngh: 17
1.2.3.1. Phn cng: 17
1.2.3.2. Phn mm: 18
1.2.4. T chc kim soát cht lng thông tin k toán 19
1.3. S tácăđng caăERPăđn t chc h thng thông tin k toán: 19
1.3.1. Nhng thay đi v mt quy trình x lý nghip v: 20
1.3.1.1. Thu thp d liu 20
1.3.1.2. X lý d liu: 20
1.3.1.3. Cung cp thông tin: 21
1.3.2. Nhng thay đi v t chc b máy k toán: 22
1.3.2.1. Nhng thay đi v c cu nhân s: 22
1.3.2.2. Phân chia trách nhim: 23
1.3.2.3. Phân quyn truy cp: 23
1.3.3. Nhng thay đi v t chc phn cng và h tng mng: 24
1.3.4. Nhng thay đi v kim soát và đánh giá cht lng thông tin 24
1.4. Tình hình ng dng ERP trên th gii: 25
1.4.1. Thng kê th phn ERP 25
1.4.2. Thi gian trin khai 26
1.4.3. Các phân h thng đc trin khai: 27
1.4.4. Mc đ hài lòng: 28
1.4.5. Lý do thc hin ERP: 29
2. Chngă2:ăTìnhăhìnhăng dng ERP và t chc công tác k toán cho các doanh
nghip VităNamătrongăđiu kin s dng ERP 32
2.1. Gii thiu chung v tình hình ng dng ERP ti Vit Nam 32
2.1.1. c đim quy mô các doanh nghip ng dng ERP 32
2.1.2. c đim qun lý ca các doanh nghip Vit Nam 33
2.1.3. c đim x lý thông tin và hot đng k toán ti Vit Nam 34
2.1.4. c đim con ngi và vn hóa doanh nghip Vit Nam 35
2.1.5. c đim qun lý nhà nc và giám sát 36
2.1.6. Tng quan v tình hình ng dng ERP ti các doanh nghip Vit Nam: 36
2.2. Kho sát thc t ti các doanh nghip ng dng ERP 42
2.2.1. Phm vi kho sát và Phng pháp kho sát 42
2.2.2. ánh giá tình hình ng dng ERP ti các doanh nghip kho sát 43
2.2.3. Các yu t nh hng đn kh nng ng dng ERP 47
2.2.4. S tác đng ca ERP đn t chc h thng thông tin k toán 48
2.3. Nhnăxét,ăđánhăgiáăthc trng ng dng ERP và t chc công tác k toán trong
điu kin ng dng ERP thi gian va qua 49
2.3.1. Thc trng ng dng ERP: 50
2.3.2. Thc trng t chc công tác k toán trong điu kin ng dng ERP: 54
3. Chngă3:ăGii pháp và kin ngh v t chc công tác k toánătrongăđiu kin ng
dng ERP 58
3.1. Quanăđim 58
3.1.1. Khai thác các u th ca ng dng ERP đi vi hot đng qun lý nói chung
và hot đng k toán nói riêng 58
3.1.2. Kt hp cht ch h thng k toán và h thng ERP đ phc v tt cho công
tác qun lý, điu hành doanh nghip 58
3.1.3. Nâng cao nng lc kim soát cht lng thông tin k toán. 59
3.2. Gii pháp 60
3.2.1. Gii pháp v t chc ng dng ERP 60
3.2.2. Gii pháp vn hành h thng thông tin k toán trong mi quan h vi ERP 64
3.2.3. Gii pháp v t chc b máy k toán khi ng dng ERP 66
3.2.4. Gii pháp v kim soát cht lng ca h thng thông tin 68
3.2.4.1. Kim soát h thng thông tin 68
3.2.4.2. Kim soát cht lng h thng thông tin: 69
3.3. Kin ngh 71
3.3.1. i vi doanh nghip s dng ERP: 71
3.3.2. i vi doanh nghip trin khai ERP: 75
TÀI LIU THAM KHO 89
DANHăMCăCỄCăKụăHIU,ăCHăVITăTT
CHăVITă
TT
ụăNGHA
AIS
Accounting Information Systems
(Hăthngăthôngăthông tinăkătoán)
ERP
Enterprise Resource Planning
(Hochăđnhăngunălcădoanhănghip)ăă
MRP
Material Requirement Planning
(Hochăđnhănhuăcuănguyênăvtăliu)
MRPII
Manufacturing Resource Planning
(Hochăđnhăngunălcăsnăxut)
EOQ
Economic Order Quantity
(Nhuăcuătnăkhoăvàăđtăhàng)
SCM
Supply Chain Management
(Qunălýăchuiăchungăng)
CRM
Customer Relationship Managerment
(Qunălýăquanăhăkháchăhàng)
COBIT
Control Objectives for Information and related
Technology
(Kimăsoátăcácăvnăđăđiăviăthôngătinăvàăkăthută
liên quan)
SX
Snăxut
DN
Doanhănghip
CNTT
Côngănghăthôngătin
DANHăMCăCỄCăBNG,ăBIU
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1: Tóm tt lch s phát trin ca ERP trang 6
Bng 2.1: Bng tng hp các giiăphápăERPăđc ng dng trang 44
Bng 2.2: Nhng lý do dnăđn quytăđnh ng dng ERP ti
doanh nghip trang 46
Bng 3.1: Tng hp các kim soát cho tng nhân t trang 59
DANH MCăSă:
Săđă1.1:ăSăđătăchcăđánhăgiá,ălaăchnăphnămmă trang 16
DANH MC BIUă
Biuăđ 2.1: Th phn ERP trang 26
Biuăđ 2.2: Thi gian trin khai ERP trang 27
Biuăđ 2.3: Các phân h thngăđc trin khai trang 28
Biuăđ 2.4: Mcăđ hài lòng trang 29
Biuăđ 2.5: Mcăđ hài lòng ca tng chcănng trang 29
Biuăđ 2.6: Lý do ng dng ERP trang 30
Biuăđ 2.7 : Các phân h chcănngămàădoanhănghipăđãătrin khai
và s dng trang 44
Biuăđ 2.8: Mcăđ hài lòng trang 45
Biuăđ 2.9: Nhng lý do dnăđn quytăđnh ng dng ERP ti
doanh nghip trang 46
Biuăđ 2.10: Các yu t nhăhngăđn kh nang ng dng ERP trang 47
Biuăđ 2.11: Mcăđ nhăhng ca các yu t đi vi t chc h thng
thông tin k toán sau khi doanh nghip ng dng ERP trang 48
Biuăđ 2.12: Các hotăđng mà k toánăđãăthamăgiaătrong quá trình
trin khai ERP trang 49
-1-
1. Tính cp thit caăđ tài:
Các doanh nghip hinănayăđangăắđiăđu”ăvi th trng cnh tranh gay
gt.iuăđóăcngăcóănghaălàăđ tn tiătrênăthngătrng, doanh nghip cn phi
ắn lc”ăráoărităđ tìmăcáchătngănngălc cnh tranh ca mình mt cách nhanh
chóng và bn vng. Công c ERP (H thng hochăđnh ngun lc doanh nghip)
xut hinăăđãătr thành mt trong nhngăắtr th đc lc”ăca doanh nghip ậ mt
cách tiêu chun hoá và tin hc hoá các quy trình v nghip v qun lý trong doanh
nghip, giúp doanh nghipătngănngălc cnh tranh.
Khi công c ERPăđc gii thiu ti Vit Nam, nhiu doanh nghipăđãătìmă
kimăthôngătinăđ xem công c này tht s hiu qu nhăth nàoăđi vi quy trình
qun lý ca doanh nghip.ăCngăt đóănhiu nhà cung cp công c ERPăcngăln
lt xut hin làm cho th trng v dch v ERP ngày càng tr nên phong phú.
Tuyănhiên,ăđiuăđóăcngăđngănghaăvi vic doanh nghip phi la chn mt công
c ERP vi chi phí hp lý và hiu qu cao bi vì vic b ra mtăchiăphíăắhàngăt”ă
đng không phi là mt con s nh đi vi các doanh nghip. Vi mc tiêu cung
cp cho các doanh nghipăcngănhănhngăngi làmcông tác k toán hiu rõ v
ERP và thc t trin khai t đóăgiaătngăkh nngăng dng ERP thành công, nâng
cao hiu qu ca vic cung cp thông tin k toán, tôiăđãăchn đ tài ắT CHC
CÔNG TÁC K TOÁN CHO CÁC DOANH NGHIP VIT NAM TRONG
IU KIN S DNG PHN MM ERP”.
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài:
H thng hóa các lý lun v ERP và t chc h thng thông tin k toán.
-2-
Phân tích các yu t nhăhngăđn vic ng dngăERPăthànhăcôngăcngănhă
s tácăđng caăERPăđn t chc h thng thông tin k toán ti các doanh
nghip Vit Nam.
xut các gii pháp, kin ngh nhmătngăcng kh nngăng dng ERP
thành công và to ra s tácă đng tích cc caă ERPă đn t chc h thng
thông tin k toán cho các doanh nghip Vit Nam.
3.ăPhngăphápănghiênăcu:
Ngun tài liu cho vic nghiên cu caă đ tài ch yu là tp chí và báo
cáokhoa hc, giáo trình trong ngành k toán và công ngh thông tin cùng mt s
website, dinăđàn có uy tín vit v kinh nghim trin khai ERP. Bên cnhăđó,ăđ tài
còn da vào thông tin ca kho sát thc t ti mt s doanh nghip.
Trong quá trình nghiên cu,ăđ tài s dng và kt hp nhiuăphngăphápă
khác nhau bao gm:ă phngă phápă điu tra bng bng câu hi hoc phng vn,
phngăphápăthngăkê,ăphngăphápăphânătích,ătng hpăvàăđánh giá.
4.ăiătng và phm vi nghiên cu
iătng nghiên cu caăđ tàiă làăERPădiăgócăđ tip cn là h thng
thông tin k toán. Phm vi nghiên cu caăăđ tài là các doanh nghip ng
dng ERP thuc nhiu loi hình doanh nghip trên đa bàn TPHCM, Bình
Dng,ăng Nai.
5. B cc caăđ tài
Ngoài phn m đu và kt lun, b cc caăđ tài gmăcóă3ăchng:ă
Chngă1:ăăLý lun chung v t chc công tác k toánătrongăđiu kin ng
dng ERP
Chngă 2:ăTìnhăhìnhă ng dng ERP và t chc công tác k toán cho các
doanh nghip Vit Nam trongăđiu kin ng dng ERP
-3-
Chngă3:ăGii pháp và kin ngh v t chc công tác k toánă trongăđiu
kin ng dng ERP
6. Nhngăđóngăgópăcaăđ tài
V mt lý lun:
ERP là mt khái nimăăliênă quană đn nhiu ngành hc và môn hc. Tuy
nhiên,ăchoăđn nay, ti VităNamăchaăcóămtăgiáoătrìnhănàoăđ cp sâu v vnăđ
nàyădiăgócăđ tip cn h thng thông tin k toán.ăiu này làm cn tr đn kh
nngătip cn mt công c qun lý tiên tin mang li nhiu liăíchăvàăthayăăđiăăđi
vi nhngăăngi làm công tác k toán. Vi mcăăđíchăălàmăărõănhng vnăđ
vaănêuătrên,ăđ tàiăđãăh thng hóa nhng kin thc nn tngăvàăcóăcnăc v ERP,
v t chc h thng thông tin k toánăđ b sung ngun tài liu tham kho cho sinh
viên chuyên ngành k toán và doanh nghip quan tâm.
V mt thc tin:
Th nht,ăđ tàiăđãăcungăcp mt cái nhìn khái quát v tình hình ng dng
ERP trên th gii và Vit Nam trên nhiuăăphngădin: doanh nghip ng dng,
gii pháp cung cpăvàănhàătăvn trin khai.
Th hai,t kt qu kho sát và các nghiên cu thc t kt hp vi nhnăđnh
ca các chuyênăgia,ăđ tài gii thích các yu t có nhăhngăđn vic ng dng
ERP thànhăcôngăquaăđóălàmărõăs tácăđng caănóăđn t chc h thng thông tin k
toán ti các doanh nghip Vit Nam.
Th ba,ăđ tàiăđaăraăcácăgii pháp nhmătngăcng ng dng ERP thành
công phù hp viăđiu kin ca doanh nghip Vit Nam t đóănângăcaoăvaiătrò ca
h thng thông tin k toán, kim soát chtălng h thng thông tin k toán. Bên
cnhăđó,ăđtàiăcngăđaăraămt s kin ngh căbn cho c doanh nghipăvàănhàătă
vn - trin khai.
-4-
Chngă1:ăLỦălunăchungăvătăchcăcôngătácăkătoánătrongăđiuăkin sădngă
phnămmăERP
1.1. KháiăquátăvăERP:
1.1.1. Mt s đnh ngha v ERP:
ERP là ch vit tt ca Enterprise Resource Planning (H thng hochă đnh
ngun lc doanh nghip). Nó là mt h thng phn mm tr giúp cho các hotăđng
sn xut kinh doanh hotăđng mt cách hiu qu và toàn din. Có nhiuăđnhănghaă
v ERP:
ERP là mtă ắth h h thng sn xut mi”,ă baoă gm h MPR (Material
Resource Planning), tài chính (finance) và ngun nhân lc (human resources)
đc tích hp toàn din vi nhau trên mtăcăs d liu thông nht.Hiu mt các
đnăgin, ERP ch là vicăđóngănhng ng dng công ngh thông tin trong kinh
doanh vào mtăgói.ăSauănày,ăERPăđc m rng và kt hp ni thêm các h nhă
APO (tiăuăhoáăk hoch), CRM (qun tr quan h khách hàng). H thng ERP
m rngă nhă vyă đc gi bng mt cái tên khác: CEA (comprehensive
enterprise applications) (Tp chí CIO).
H thng hochăđnh ngun lc Doanh nghip (ERP) là mt thut ng đc
dùngăliênăquanăđn mt hotăđng ca công ty, do phn mm máy tính h tr,ăđ
giúp cho công qun lý các hotăđng ch cht ca nó, bao gm: k toán, phân tích
tài chính, qun lý mua hàng, qun lý tn kho, hochăđnh và qun lý sn xut,
qun lý hu cn, qun lý quan h vi khách hàng, qun lý các ngun lc thích hp
ca doanh nghipănhănhânălc, vtăt,ămáyămócăvàătin bc có sn viălngăđ
khi cn, bng cách s dng các công c hochăđnh và lên k hoch. Mt phn
mm ERP là mt phn mm máy tính cho phép công ty cung cp và tng hp s
liu ca nhiu hot dông riêng r khácănhauăđ đtăđc mc tiêu trên. (Tp chí
PC WORLD).
ERP (Enterprise Resource Planning ậ Hochăđnh ngun lc doanh nghip)
là mt thut ng liênăăquanăăđn h thng tích hp thông tin và quá trình
-5-
kinh doanh (Kumar và Hillegersberg, 2000) [11] bao gm các phân h chc
nngăđcăcàiăđt tùy theo mcăđích ca doanh nghip.
Davanportă(1998)ăđnhăngha:ăERPă làă mt phn mmăthngă mi trn gói
mang li s tích hp thng nht ca tt c cácăthôngătinăluăchuyn trong mt
doanh nghip- tài chính, k toán, ngun nhân lc, chui cung ng và thông tin
khách hàng.
Có nhiu đnh ngha khác nhau v ERPtùy theo quan đim tip cn. Theo
quan đim h thng thông tin thì h thng ERP là các gói phn mm cho phép
doanh nghip t đng và tích hp phn ln các x lý kinh doanh, chia s d
liu chung cho các hot đng toàn doanh nghip, to ra và cho phép truy cp
thông tin trong môi trng thi gian thc (Marnewick and Labuschagne,
2005).
1.1.2. c đim chính ca ERP:
Theo Marcelino Tito Torres trong tài liu hi tho v ắManufacturingă
ResourceăPlanning”ăthìămt h thngăERPăcóă5ăđcăđim chính sau:
1. ERPă làă mtă hă thngă tíchă hp qună tră snă xută kinhă doanhă (Integrated
BusinessăOperatingăSystem).ăTíchăhpăậ cóănghaălàămiăcôngăđon,ămiă
ngi,ă miă phòngă bană chcă nngă đuă đcă liênă kt,ă cngă tácă viă nhauă
trongămtăquáătrìnhăhotăđngăsnăxutăkinhădoanhăthngănht.
2. ERPălàă mtăhăthngădoăconăngiălàmăch
viă să hătrăcaă máyă tínhă
(People
Systemă Supportedă byă theă Computer).ă Nhngă cánă bă chcă nng,ă
nghipăvămiălàăchính,ăcònăphnămmăvàămáyătínhăchălàăhătr.ăNgiăsă
dngăphiăđcăđàoătoăcnăthn,ătínhătíchăccăcaătngănhânăviênălàăcácă
yuătăquytăđnh.
3. ERPălàămtăhăthngăhotăđngătheoăquyătc (Formal System),ăcóănghaălàă
phiă hă thngă hotă đngă theoă cácă quyă tcă vàă cácă kă hochă rõă ràng.ă Kă
hochă snă xută kinhă doanhă phiă đcă lpă raă theoă nm,ă tháng,ă tun;ă hă
-6-
thngăsăkhôngăhotăđngăkhiăkhôngăcóăkăhoch;ăcácăquyătc,ăquyătrìnhăxă
lýăphiăđcăquyăđnhătrc.
4. ERPlàă hă thngă viă cácă tráchă nhimă đcă xácă đnhă rõ
(Defined
Responsibilities).Aiălàmăvicăgì,ătráchănhimăraăsaoăphiăđcăxácăđnhărõă
trc.
5. ERPă làă hă thngă liênă kt
giaă cácă phòngă bană trongă côngă tyă
(Communication
among Departments). Các phòng ban làmăvic,ătraoăđi,ă
cngătácăviănhauăchăkhôngăphiămiăphòngăbanăhotăđngăriêngăl.
1.1.3. Quá trình phát trin ERP:
S phát trin ca h thng ERP gnănhătheoăsauăs phát trin ngon mc trong
lnhăvc phn cng máy tính và h thng phn mm. Có th tóm tt lch s phát
trin caăERPănhăsau:
-7-
Bng 1.1: Tóm tt lch s phát trin ca ERP
Loiăhăthngă
Nmă
Mcăđíchă
Ễpădngăă
Reorder Point
Systems
Tă1960
Dùngădăliuăquáă
khădăbáoănhuăcuă
tnăkhoăvàăđtăhàng.ă
Dùng tính toán EOQ
(Economic Order
Quantity)
Qunălýăsnăxutăkhiă
lngălnă
Materials
Requirement
Planning Systems
(MRP I)
Tă1970
Lpăkăhochăsnă
xutăcácămtăhàngăđă
qunălýăvàăđtăhàngă
tnăkhoă(chăyuătpă
trungăsălng)ăă
Tíchăhpăsnăxutăvàălpă
kăhochădătr,ăđtăhàngă
Closed-loop MRP
Tă1971
Qunălýălchătrìnhă
cngănhăsălngă
snăxutăvàăhàngătnă
kho
Hochăđnhăchăđă
uătiênă(Priorityă
planning)- Khănngă
SXăvàămcăđăuă
tiênăsădngăngună
lcăđăSXă
Ktăhpăthêmăkăthutăspă
xpălchătrìnhăsnăxutăvàă
lchătrìnhănhàăcungăcp.ăă
Manufacturing
Resource Planning
Systems (MRP II)
Tă1980
Tipătcămcătiêuăcaă
closed-loop MRP và
lpăkăhochăvàătiêuă
thă
Tíchăhpăthêmăqunălýă
kinh doanh
Enterprise
Resource Planning
(ERP)
Tă1990ă
CăbnătăMRPăIIă
Tíchăhpăthêmăqunătră
nhânăsăvàăhngănhiuă
tiăcungăcpăthôngătină
qunătrăcpăchinălcă
ERP
Tă2000ă
TíchăhpăAISăvàă
qunătrănhânălcăđă
cóăthăhochăđnhă
ngunălcătoànădoanh
nghipăhătrăcácă
quytăđnhăchină
lc,ătngăkhănngă
cnhătranhăvàădchăvă
khách hàng
Hngătiăvnăđ
toànăcu
MărngăăSCMă(Supplyă
Chain Management),
CRM (Customer
Relationship
Managerment) DWBI
(Data Warehouseing/
Business Intelligent) và e-
Business
-8-
1.1.4. Cu trúc ca ERP:
Theo tài liu chính thc ca CIBRES
1
, mt ERP tiêu chun s gm các chcănngă
vi các phân h kèmătheoăsauăđây:
1. K tốn tài chính.
S cái.
S ph tin mt, s ph ngân hàng.
Bán hàng và các khon phi thu.
Mua hàng và các khon phi tr.
2. Lng.
3. Tài sn c đnh.
4. Hu cn
Qun lý kho và tn kho.
Qun lý giao nhn.
Qun lý nhà cung cp.
5. Sn xut.
Lp k hoch sn xut
2
Lp k hoch ngun vt liu
3
Lp k hoch phân phi
4
Lp k hochăđiu phiănngălc
5
Cơng thc sn phm
6
Qun lý lung sn xut
7
Qun lý mã vch
8
1
CIBRES – Cơ quan tổ chức thi và cấp chứng chỉ CIERP (Certified Implementer of ERP – chuyên viên
triển khai hệ thống ERP), một trong những chứng chỉ quốc tế quan trọng nhất đối với chuyên viên tư vấn
ERP.
2
MPS – Master Production Schedule.
3
MRP- Master Requirements Planning
4
DRP- Distribution Requirements Planning
5
CRP- Capability Requirements Planning
6
BOM- Bill of Material
7
Product Routings
8
Bar Coding
-9-
Qun lý lnh sn xut
9
6. D báo và lp k hoch.
7. Công c lp báo cáo.
Nhăvy, ERP là mt t hp các thành phn dành cho các phòng ban chcănngă
trong mt doanh nghipănhăk toán, bán hàng, vtăt,ăsn xut
Các h ERP c th có th gmăkhôngăđyăđ các thành phnătrênănhngăắtíchă
hp”ămiălàăđiu chính yêu nht ca ERP. Tích hp đâyăhiu là mi phân h trong
ERP cuiăcùngăđuăđaăd liu v mtăcăs d liu chung và duy nht,ăsauăđóăd
liu s t tìmăđngăđiđ có mtătrongăcácăbc x lý tip theo nhng b phn
liênăquan,ăcngănhătrênăbáo cáo tài chính và qun tr.
1.1.5. Li ích ca ERP đi vi doanh nghip:
Vic ng dng h thngăERPăđemăli các liăíchăđi vi doanh nghipănhăsauă
(Mishra Alok, 2008):
Li ích v mt hotăđng, c th gm:
Tngăhiu qu hotăđng.ăVìăERPăđòiăhi phi tích hp và chun hóa các qui
trình hotăđng ca doanh nghip nên nó giúp doanh nghip gim chu trình
thi gian thc hin mi hotă đng ca các vùng hotă đng liên quan, gia
tngăăkhiăălng công vicăăđc x lý trong mt khon thi gian và
gim thi gian cht không hiu qu. Do đó,ănóăgiúpădoanhănghip gim chi
phíălaoăđng trong tt c các vùng hotăđng dch v khách hàng, tài chính,
qun lý ngun lc, mua hàng, dch v công ngh thông tin và hun luyn.
Ngoài chi phí nhân công, ERP còn giúp doanh nghip hochă đnh d tr,
luân chuyn hàng tn kho ttăhnănênăgimăchiăphíăluăkhoăbng cách gim
s lng hàng tn, gim chi phí qunăălýăkhoăhàng.ăDoătngăluânăchuyn
thông tin nên doanh nghipăcngăgimăđc chi phí qun lý, in n tài liu,
chng t liên quan.
9
Work Order
-10-
Giaătngă chtă lng hotăđng kinh doanh, hotă đng x lý thông tin. Do
ERP là hotăđngăcóăđcăđim kt hp nhiuăgiaiăđon, cùng kim tra ln
nhau nên khi thc hin hotăđng, vic sai sót s b phát hinăngayăvàăđòiăhi
s sa cha kp thi. Nh vy nó giúp doanh nghip gim t l sai sót, gia
tngătínhăchínhăxácăca d liu.
Giaătngădch v kháchăhàngădoăngi thc hin hotăđng dch v khách
hàng d dàng truy cp d liu và các yêu cu liên quan ti dch v mình
thc hin.
Li ích v mt qun lý.
Qun tr ngun lc ca doanh nghip ttăhn.ăCácăngun lcăđc qun lý
tt v mt hin vt, chtălngăcngănhăcácăghiăchépăv các ngun lc này.
Chng hnănhăvic luân chuyn hàng tn kho s đc qun lý d dàng
hnănht là doanh nghip có nhiu chi nhánh nhiuăvùngăđa lý khác
nhau. Doanh nghip còn d dàng kt hp vic cung ng và nhu cu,ădoăđóă
thc hin sn xut và kinh doanh vi chi phí thpăhn.ăă
Giaăătngăvic lp k hoch và ra quytăđnh. Nh vicăđc cung cp
thông tin kp thi và phong phú v tt c các vùng hotăđng ca doanh
nghipăcngănhăvic kim soát chi phí cht ch hn,ăvicăđaăraăcácăquyt
đnhăcngănhanhăchóngăvàăd dàngăhn.ăNh các thông tinăđyăđ, kp thi
nên vic ng phó viăăcácăăthayăăđiămôiăătrngăăkinhăădoanhăăcngăătt
hn,ănhanhăhn.ă
Giaătngăhiu qu vic thc hin qun lý tt c các cp qun lý. Thông tin
huăăíchăăgiúpăăngi qun lý thc hin hotăđng ttăhn,ăhiu qu hn.ăă
ERP là công c giúp doanh nghip tái cu trúc hiu qu hn.ă
Li ích v mt chinălc. ERP giúp doanh nghip thc hin d dàng và hiu
qu các chinălc bngăcáchătngăcng vic cnh tranh lành mnh.ăNóăđc
th hin thông qua vic:
H tr doanh nghip phát trin kinh doanh
-11-
H tr doanh nghip liên kt các hotăđng phù hp vi chinălc phát trin
chung toàn doanh nghip
H tr vic to các dòng sn phm phù hp vi nhu cu th trng
ERPăcngă giúpădoanhănghip thc hin các hotă đng thngămiă đin t
mt cách hiu qu vàădoă đóăcóă th m rng hotă đngăcngănhăgiaătngă
cnh tranh trong phm vi toàn cu.
Li ích v mt t chc
ERPăđòiăhi các cá nhân hp tác và tuân th nghiêm ngt các yêu cuăcngă
nhăk lut doanh nghip. Kt qu hotăđng mi cá nhân s nhăhng quan
trng ti kt qu hotăđng ca các cá nhân khác trong toàn doanh nghip,
nhăhng ti tinăđ thc hin hotăđng ca c doanh nghipăvàănhăth
li ích mi cá nhân s nhăhng ti li ích ca toàn doanh nghip và
ngc li. Li ích v mt t chcăđc th hinăquaăquanăđim,ăđoăđc và
đng lc miăcáănhânăcngănhănhng giao tip, hp tác gia các nhân viên
trong doanh nghip.ăiu này toănênăvnăhóaăchungătoànădoanhănghip là tt
c hng ti mc tiêu chung ca doanh nghip, phong cách làm vic mi:
k lut, hp tác và chu trách nhim.
Liăíchăcăs h tng công ngh thông tin.
căđim ERP là tích hpăvàătránhădătha, trùng lp. Vì vy ng dng ERP
s giúp doanh nghip loi bt các trung tâm d liu riêng l, tách bit
vàăădoăăđóăgim bt các chi phí liên quan ti h thngăcăs h tng công
ngh thôngă ă tină nhă thit b luă tr, tránh trùng lpă chngă trìnhă x lý.
Ngoài ra nh tích hp h thng mt cách khoa hc và chun mc nên
hiu qu hotăăđng ca các h thngătngălên,ăchng hnănhăhn ch
đc s khôngăđng b căs h tng dn ti các tc nghn x lý thông tin,
tip nhn và truyn thông tin.
Li ích v cung cp thông tin: V phngădin thông tin, ERP có th cung cp
các li ích sau (Brazel and Li, 2005)
-12-
Thu thp d liu kp thi, gim thi gian lp báo cáo nên ERP cung cp
choăăngi s dng thông tin kp thiăăhn.ăVìăERPăălàăăh thng tích
hp thông tin và các hotăđng x lý trên căs thông tin cho tt c các
vùng hotăđng ca doanh nghip nên ERP không nhng tích hp thông tin
t các b phn, các vùng hotăđng khác nhau mà nó còn cho phép chia
s thông tin, d liu.
ERP s dng thông tin tích hpănênănóăcngăgiúpăngi qun lý có nhiu
thôngăătinăphongăphú,ăđánhăgiáăătìnhăhìnhăătàiăchínhădoanhănghip mt cách
tng hp,ăđyăđ, toàn dinăhn.ă
ERP loi tr đc các rào cn gia các vùng chcănngăca doanh nghip
nênănóăchoăphépăngi qun lý truy cp thông tin kp thiăvàădoăđóăătngă
tính sn sàng ca thông tin.
1.1.6. Hn ch ca ERP:
Vnăđ gìăcngăcóăhaiămt. Vic ng dngăERPăăthngăđemăli li ích cho các
doanh nghip ln nhiuăhnăvàăgâyămt s hn ch đi vi doanh nghip qui mô
nh (theo Shehabetal.,ă2004)ănhăchiăphíăchoăERPăquáăln, thi gian thc hin d
án lâu dài (t 2-5ănm)ăvàăđòiăhi doanh nghip chun b đ cácăđiu kin v
công ngh, v hun luyn kh nngăqunălýăvàăthayăđiăvnăhóaădoanhănghip nên
nhiu khi ng dng ERP làm xáo trn và thm chí gây l, thit hi tài chính cho
doanh nghip. Chng hn, các nhà cung cp phn mmăERPănhăBaan,ăPeopleSoftă
cngănhăSAPăđãătínhătoánărng khách hàng cn tiêu tn chi phí cho vic trin khai
ERP gp t 3-7 ln so vi mua phn mm ERP (Theo Scheer và Habermann, 2000
ậ trích t nghiên cu ca Shehab và cng s 2004).
Mtăkhóăkhnăkhácăăliênăquanăăti ng dngăERPăălàăchaăcóămt chunăđyăđ
cho các phn mm ERP. Tùy nhà cung cp, các phân h ca ERP có th thayăđi và
doăđóăs có nhngăkhóăkhnăkhiătíchăhp các ng dng khác nhau ca các nhà cung
cp khác nhau.
Mtăkhóăkhnăni bt khác ca vic ng dng ERP là s không phù hp hay nói
cách khác là khong cách gia các chcănngăđc cung cp bi phn mm ERP và
-13-
yêu cu ca t chc s dng ERP v các vnăđ t chc d liu, x lý và ni dung
cngănhăhìnhăthc thông tin.
Khóăkhnăkhácăcngărt quan trng trong vic thc hin ERP là t l gia tái
cu trúc doanh nghip và mc tiêu tùy chnh (sa cha theo yêu cu khách
hàng). Không phi qui trình x lý và kinh doanh nào ca ERP vit snănàoăcngăphùă
hp vi doanh nghip s dng nó. Tuy vy, nu vic sa cha theo yêu cu tùy
chnh s mt rt nhiu thi gian, chi phí và thm chí làm mt luôn mcătiêuăbanăđu
ca phn mm ERP là nâng cao chtălng cho x lý kinh doanh.
NgoàiăraătrongămôiătrngăERP,ăngi s dng có th li dng k thut công
ngh caoăđ thc hin các hotăđng gian lnăđi vi thông tin,vi tài sn ca doanh
nghip.
1.2. Niădungtăchcăcôngătácăk toánătrongăđiuăkinăsădngăphnămmă
ERP:
T chc công tác k toánătrongăđiu kin s dng phn mm ERP là quá trình t
chc h thng thông tin k toán gn viăcácăđcăđim ca h thngăERPătrênăcăs
mc tiêu, yêu cu ca doanh nghip.
1.2.1. T chc thu thp, phân loi, x lý, tng hp và cung cp thông tin
(Quy trình x lý nghip v)
1.2.1.1. T chc h thng thông tin đu vào:
t chc thu thp d liu,ă trc tiên doanh nghipăxácăđnh yêu cu thông
tin.Trênăcăăs đó,ăcùngăvi cách tip cn hthng thông tin k toán theo chu trình
kinh doanh, vic t chc thu thp dliuănênăđc tin hành theo tng hotăđng
ca chu trình. Các d liu cn thu thp theo mô hình REA (Resources, Event,
Agent) là ngun lc, s kinăvàăconăngi.
Mt s câu hi cnăđt ra khi thu thp d liu theo tng hotăđng là:
Ti sao cn phi thu thp ni dung ca nghip v phát sinh?
Nghip v mô t cho hotăđng gì?
Nghip v xy ra khi nào?
-14-
Nhngăaiăliênăquanăđn nghip v?
Nghip v đc thc hin đâu?ă
Nghip v liênăquanăđn ngun lc nào?
Vic t chc thu thp d liu cho các hotăăđng phát sinh trong quá trình
sn xut kinh doanh cnăchúăýăđnăđiătng qun lý chi tit. Bên cnhăđó,doanhă
nghip cn xác đnh các thành phn thu thp d liu:ăiătng chi tit và chng
t. Trong mi chu trình kinh doanh, vic phân tích các hotăđng, b phn, ngun
lc liên quan s giúpăxácăđnh các thành phnănàyănhăth nào.
Thành phn thu thp d liu: i tng chi tit
iătng chi tit là các ni dung cn qun lý chi tit.
Bao gmăcácăđiătng nhn dng ca tng hotăđng và các ngun lc cn
qun lý chi tit (có theo dõi s lng).
Miăđiătng chi tit cnăxácăđnh ni dung mô t và ni dung qun lý. Các ni
dung qun lý ca tngăđiătng chi titălàăcăs đ mãăhoáăchoăđiătng
Thành phn thu thp d liu: Chng t
Chng t phn ánh ni dung ca 1 hotăđng
Quy trình t chc
Xácăđnh các chng t cho mi hotăđng theo tng quá trình
Xácă đnh ni dung ca chng t (S ct,ă ngày,ă điă tng, ngun lc liên
quanầ)
B phn lp chng t, b phn s dng ct
Mã hoá các chng t (ký hiu)
T chc lp và luân chuyn chng t
T chc theo tng quá trình trong mi chu trình kinh doanh
Xácăđnh các hotăđng và xây dng dòng d liuăđiăvào,ăđiăraăca tng hot
đng trong mi quá trình ca chu trình Mô t bngăsăđ dòng d liu ca
tng quá trình
Xácăđnhăphngăthc x lý các hotăđng (th công hay bng máy)
-15-
Xácăđnhăphngăthc mang dòng d liu (các chng t s dng hoc truy cp
các tp tin)
Phân công vic thc hin gia các phòng ban, b phân liên quan cho tng hot
đng trong tng quá trình ca chu trình
V luăđ chng t mô t các quá trình trong tng chu trình
1.2.1.2. T chc h thng x lý:
T chc nhp liu chng t: ni dung, yêu cu nhp liu, màn hình nhp liu.
Xácăđnh ni dung k toán cn nhp liu trong tng quá trình ca chu trình kinh
doanh
Xácăđnh các yêu cu d liu ca tng ni dung nhp liu
Xácăđnh, t chc màn hình nhp liu.
Luăý:ăCácăni dung k toán có cùng yêu cu d liu,ădoăcùngă1ăđiătng thc
hin nên t chc nhp liu chung 1 màn hình nhp liu (vd: xut bán và ghi
nhn GVHB)
T chc x lý chng t trong phòng k toán:ăcnăc vàoăluăđ luân chuyn
chng t, t chc nhp liu và phân công b máy k toánăđ thc hin
Cnăc vàoăluăđ luân chuyn chng t (trong phn t chc luân chuyn
chng t)ăđ xácăđnh các chng t k toán nhnăđc cho tng quá trình kinh
doanh
Cnăc vào phân công b máy k toánăđ xácăđnhăđiătng nhn chng t và
ni dung x lýătngăng
Cnăc vào t chc nhp liu chng t đ xácăđnh màn hình nhp liu cho
chng t
V luăđ mô t quá trình x lý chng t trong phòng k toán cho tng quá
trình ca chu trình kinh doanh
Quy trình t chc tài khon: Mi 1 loi tài khonălàă1ăđiătng k toánăđ theo
dõi quá trình vnăđng ngun lc
Xácăđnh loi TK theo tng quá trình vnăđng ngun lc
Xácăđnh các ni dung qun lý ca TK (xem yêu cu thông tin tác nghip)
-16-
Xácăđnh ni dung qun lý có th theoădõiătheoăđiătng chi tit
Các ni dung qun lý còn li (không theo dõi bngăđiătng chi tit) có th
theo dõi trên tài khon
T chc hình thc K toán máy
Xácăđnh các chính sách k toán:
K toán hàng tn kho, ngoi t, tính giá xutầ.
1.2.1.3. T chc h thng thông tin đu ra
Kt qu ca quá trình thu thp, x lý, tng hpăăvàăăluăătr d liu
thôngăătinăđc cung cp. T chc h thng báo cáo k toán là quá trình xác đnh
các báo cáo do k toán cung cpăătrênăcăăs đm bo các yêu cu kim soát ca h
thng. Các ni dung cn phi thc hin bao gm:
Phân loi,ăxácăđnh các báo cáo cung cpăchoăcácăđiătng s dng
Xácăđnh ni dung thông tin cung cp ca tng báo cáo
Xácăđnh thiăgianăvàăđiătng thc hin cung cp báo cáo
Xácăđnhăđiătng s dng thông tin ca báo cáo
Xácăđnhăphngăthc cung cp thông tin ca báo cáo
Phác tho, minh ha các mu báo cáo cung cp
Xácăđnhăphngăphápăx lý,ăphngăphápălp báo cáo
1.2.2. T chc nhân s thc hin công tác k toán (B máy k toán)
t chc b máy k toán trong doanh nghip cnăcnăc vào: quy mô,ăđc
đim t chc sn xut và qun lý, yêu cu qună lý,ă că cu t chc qun lý ca
-17-
doanh nghip, khiăălng công vic,ăđcăđimăvàăđnhăhng ng dng công ngh
thông tin trong công tác qun lý ca doanh nghip.
Khi t chc b máy k toán, doanh nghip cnăquanătâmăđn các vnăđ quan
trng sau: la chn hình thc t chc b máy k toán phù hp và b tríăcăcu nhân
s hpălý;ăđánhăgiáăkinhănghim, k nngăvàăătrìnhăđ ca nhân viên; phân công
trách nhim rõ ràng, c th cho tng chc danh, v trí,ăđm bo công bng v
khiăălng công vic, xây dng chi tit mi quan h trong b phn k toán.
1.2.3. T chc ng dng công ngh:
1.2.3.1. Phn cng:
PhnăcngăsongăhànhăviăhăthngăERPăthngăkhôngăcóăgìăđcăbitănhăhă
thngămáyăch,ămáyătrm,ătăđa,ăbăluăđin ăTuyănhiên,ăvămáyăch,ămtăhă
thngăERPăcnătiăthiuăcácăloiăsau:ămáyăchăhăthngă(applicationăserver),ămáyă
chăcăsădăliuă(database server),ămáyăchădăphòngăcăsădăliu (backup
databaseăserver).ăNgoàiăraălàăcácămáyăchăkhácăcnăthităchoăhotăđngăcaădoanh
nghip nhămáyăchăqunălýăthăđinătă(emailăserver),ămáyăchăqunălýăcácădchăvă
Internetă(Internetăserver),ămáyăchăqunălýăcácătàiăliuădùngăchungă(fileăserver)
-18-
1.2.3.2. Phn mm:
ălaăchnăđcăphnămmăERPăphùăhp,ăcnătăchcăđánhăgiá,ălaăchnă
Săđă1.1:ăSăđătăchcăđánhăgiá,ălaăchnăphnămmă
ánhăgiáăkh nngăhotăđng ca phn mm
ápăng yêu cu thông tin ti thiuăđaăraă
ápăng yêu cu thông tin mong mun
Kh nngăthayăđiăđ đápăng yêu cu
Kh nngăhotăđng chính xác, năđnh
Tngăthíchăvi các phn mm hin ti
ầ.
ánhăgiáătínhăkim soát ca phn mm
Các th tc kim soát chung
Các th tc kim soát nhp liu
Kim soát quá trình x lý
Kim soát kt xut, báo cáo
ánhăgiáăkh nngăh tr ngi s dng
H tr th nghim, kim tra, hun luyn
Giao din, t chc thân thin
H thng tr giúpăđyăđ, tc thi