B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
TRN TH NGC HÂN
CÁC YU T NH HNG N
QUYT NH S DNG DCH V INTERNET
BANKING CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
TI A BÀN TP.HCM
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH – NM 2015
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
TRN TH NGC HÂN
CÁC YU T NH HNG N
QUYT NH S DNG DCH V INTERNET
BANKING CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
TI A BÀN TP.HCM
Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc:
PGS – TS TRNG QUANG THÔNG
TP. H CHÍ MINH – NM 2015
LI CAM OAN
Tôi xin cam oan lun vn thc s "Các yu t nh hng n quyt nh s
dng dch v Internet Banking ca khách hàng cá nhân ti a bàn TP.HCM" là kt
qu ca quá trình hc tp, nghiên cu khoa hc c lp ca cá nhân tôi di s
hng dn ca PGS. TS Trng Quang Thông.
Các s liu c nêu trong lun vn c trích dn ngun rõ ràng và c
thu thp t thc t, áng tin cy, c x lý trung thc và khách quan.
Kt qu nghiên cu trong lun vn là trung thc và cha c công b trong
bt k công trình nghiên cu nào khác.
TPHCM, ngày tháng nm 2015
Tác gi
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC T VI T T!T
DANH MC CÁC B∀NG BI#U
LI M∃ %U 1
&t vn ∋. 1
Vn ∋ c(n nghiên cu 2
Mc tiêu nghiên cu. 2
Câu h)i nghiên cu. 3
Phm vi nghiên cu. 3
Phng pháp nghiên cu. 3
Ý ngha thc ti∗n 4
Kt cu ca lun vn. 5
CH+,NG 1 6
TNG QUAN DCH V INTERNET BANKING TI NHTM 6
1.1. Tình hình và xu hng phát trin ngân hàng trc tuyn (Internet
Banking) trên th gii. 6
1.1.1. S phát tri−n ca Internet. 6
1.1.2. Khái nim Ngân hàng in t và Internet Banking. 7
1.1.3. Qúa trình hình thành và phát tri−n dch v Internet Banking. 11
1.1.4. Vai trò ca Internet Banking. 12
1.1.5. Nh.ng ti∋n ∋ phát tri−n Internet Banking. 14
1.1.6. +u và nhc i−m ca Internet Banking. 15
1.2. Lt kho các mô hình nghiên cu các yu t nh hng n quyt nh
s dng dch v Internet Banking trên th gii. 18
1.2.1. Mô hình chp nhn công ngh (Technology Acceptance Model – TAM).
18
1.2.2. Mô hình thuyt hành ng hp lý TRA. 20
1.2.3. Mô hình thuyt hành vi d nh TPB (Theory of planned behavior). 21
1.2.4. Nghiên cu v∋ các yu t nh hng n quyt nh s dng dch v
Internet Banking ca khách hàng cá nhân trên th gii 24
1.3. Xây dng mô hình nghiên cu xut, câu hi nghiên cu và gi thit
ti Vit Nam. 27
1.3.1. Xây dng mô hình nghiên cu. 27
1.3.2. Câu h)i nghiên cu và gi thit nghiên cu. 28
K T LU/N CH+,NG 1. 30
CHNG 2 31
THC TRNG S DNG INTERNET BANKING TI THÀNH PH H
CHÍ MINH 31
2.1. Thc trng s dng Internet Banking ti thành ph H Chí Minh. 31
2.1.1. i∋u kin phát tri−n Internet Banking ti Vit Nam. 31
T 2008 n nay, Vit Nam luôn n0m trong top 20 quc gia có tc tng trng
Internet nhanh nht th gii. 34
2.1.2. Tình hình ng dng Internet Banking ti các ngân hàng thng mi Vit
Nam trên a bàn thành ph H Chí Minh. 37
2.2. Kt qu kho sát. 42
2.2.1. Thit k quy trình nghiên cu. 42
2.2.2. Phng pháp chn mu và x lý s liu. 46
2.2.3. Mô t c cu mu. 48
2.2.4. Kt qu phân tích d. liu. 50
K T LU/N CH+,NG 2. 69
CH+,NG 3 70
K!T LU∀N VÀ GI#I PHÁP NH∃M THU HÚT KHÁCH HÀNG S DNG
DCH V INTERNET BANKING 70
3.1. Kt lu%n. 70
3.2. Gii pháp i vi các yu t nh hng n quyt nh s dng Internet
Banking c&a khách hàng cá nhân trên a bàn thành ph H Chí Minh. 71
3.2.1. Nhóm gii pháp rút ra t mô hình. 71
3.2.2.
Nhóm gii pháp ngoài mô hình. 77
3.3. Nh∋ng hn ch và hng nghiên cu trong t(ng lai. 81
K T LU/N CH+,NG 3 83
K T LU/N 84
TÀI LI1U THAM KH∀O
PH LC
DANH MC T) VI!T T∗T
1
ID
Identification number
2
NHCSXH Ngân hàng chính sách xã hi
3
NHNN Ngân hàng nhà nc
4
NHTM Ngân hàng thng mi
5
PGD Phòng giao dch
6
TAM Technology Acceptance Model
7
TPB Theory of Planned Behavior
8
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
9
TRA Theory of Reasoned Action
10
EFA Exploratory Factor Analysis
DANH MC CÁC B#NG BI+U
Bng 1.1: S ng2i s dng Internet ti Vit Nam 6
Hình 1.2: Mô hình TAM (Davis, 1989) 20
Hình 1.3. Mô hình TRA 21
Hình 1.4. Mô hình TPB 22
Bng 1.5. Tóm t3t mô hình nghiên cu mt s quc gia 25
Bng 1.6: Mô hình các yu t nh hng n quyt nh s dng Internet Banking d
kin 28
Bng 2.1: S lng ngân hàng tri−n khai Internet Banking ti Vit Nam 37
Bng 2.2: Các bin quan sát ca các yu t trong mô hình nghiên cu 42
Hình 2.3: Quy trình thc hin nghiên cu 46
Bng 2.4: Thng kê kt qu thu thp bng câu h)i 47
Bng 2.5: C cu mu theo trình hc vn và chuyên môn 49
Bng 2.6: C cu mu theo tu4i và thu nhp 50
Bng 2.7: H s Cronbach’s Alpha ca yu t s h.u ích 51
Bng 2.8: H s Cronbach’s Alpha ca yu t s d∗ s dng 52
Bng 2.9: H s Cronbach’s Alpha ca yu t ri ro 53
Bng 2.10: H s Cronbach’s Alpha ca yu t chi phí 54
Bng 2.11: H s Cronbach’s Alpha ca yu t quyt nh s dng 56
Bng 2.12: Ki−m nh KMO và Bartlett 56
Bng 2.13: T4ng phng sai c gii thích 58
Bng 2.14: Ma trn xoay nhân t 59
Bng 2.15: Ki−m nh a cng tuyn 61
Bng 2.16: Ki−m nh Spearman 61
Bng 2.17: H s hi quy 62
Bng 2.18: Tóm t3t mô hình 63
Bng 2.19: Phân tích phng sai 63
Bng 2.20: Phân tích ANOVA nh.ng khách hàng có tu4i khác nhau 64
Bng 2.21: Phân tích ANOVA nh.ng khách hàng cóthu nhp khác nhau 65
Bng 2.22: Phân tích ANOVA nh.ng khách hàng có trình vn hóa khác nhau 66
Bng 2.23: Phân tích ANOVA nh.ng khách hàng có gii tính khác nhau 67
Bng 2.24: Phân tích ANOVA nh.ng khách hàng có ngh∋ nghip khác nhau 67
1
LI M, −U
.t vn .
Hin nay s tng trng mt cách nhanh chóng và ph4 bin ca Internet ã
em n c hi cho các công ty trong nhi∋u ngành, lnh vc kinh doanh khác nhau.
Internet mang n mt ngun tài nguyên kh4ng l, không b cn kit khi c khai
thác nh các loi tài nguyên thiên nhiên, mà hn n.a, trong k5 nguyên công ngh
thông tin và vi∗n thông phát tri−n nh v6 bão, ngun tài nguyên này còn ngày càng
phong phú và a dng hn. N3m b3t c hi ó, các NHTM ã c g3ng cung cp các
dch v ngân hàng hin i tn dng ti a kh nng ca h thng Internet, trong ó
n4i bt nht là ngân hàng trc tuyn (Internet Banking) nh0m cung cp thêm dch
v tin ích − phc v tt nht cho khách hàng.
Tng lai không xa, nh.ng ng2i s dng Internet Banking s7 tng lên do xu
hng s dng Internet và in thoi thông minh ngày càng tng. Bên cnh ó vi
li ích d∗ thy khi s dng Internet Banking, Khách hàng không phi mang theo
nhi∋u ti∋n m&t, gim thi−u ri ro mt mát, ti∋n gi, nh(m ln trong quá trình ki−m
m. Ngoài ra, xu hng này c6ng m ra nhi∋u tri−n vng ci thin tính hiu qu
ca dch v thanh toán c6ng nh nâng cao cht lng ca các dch v ngân hàng,
góp ph(n tng kh nng cnh tranh ca ngành ngân hàng trên tr2ng quc t.Vi
nh.ng li ích ó, ngân hàng trc tuyn chính là xu hng phát tri−n hin nay ca
dch v ngân hàng bán l8 ti tt c các ngân hàng thng mi Vit Nam.
Theo báo cáo mi nht ca công ty nghiên cu th tr2ng eMarketer (M9),
tính n tháng 12/2013, Vit Nam có khong 5,3 triu thuê bao Internet, t t5 l
thâm nhp là 35,6% và 121,7 triu thuê bao di ng, trong ó 30% là smartphone.
Theo nhi∋u chuyên gia ngân hàng, các con s áng chú ý này không ch: là tín hiu
áng mng cho n∋n công nghip ng dng công ngh cao mà còn là c hi ln cho
s phát tri−n ca các sn ph;m dch v ngân hàng trc tuyn - vn ang là mt
trong nh.ng mng kinh doanh m6i nhn ca các ngân hàng hin nay.
2
Thc t ti Vit Nam c6ng cho thy, xu hng s dng các dch v ngân
hàng trc tuyn ca ngân hàng qua mng Internet hay in thoi di ng ngày càng
ph4 bin, các ngân hàng c6ng ang trong cuc “chy ua” quyt lit nh0m chim
lnh th ph(n. “Ming bánh” ngân hàng trc tuyn c các ngân hàng thng mi
trong và ngoài nc rt quan tâm và ánh giá là có ti∋m nng vô cùng ln trong bi
cnh kinh t ngày càng phát tri−n và nhu c(u ca ng2i dân ngày càng cao.
Bên cnh ó, Vit Nam có dân s tr8, h rt ci m vi nh.ng công ngh
mi, i∋u này là mt li th i vi các ngân hàng. Nhi∋u ngân hàng hin nay ã
(u t xây dng n∋n tng và chu;n b c s h t(ng tt − s<n sàng em n dch v
ngân hàng trc tuyn vi nhi∋u tin ích cho khách hàng
Tuy nhiên, ph(n ln khách hàng còn dè d&t, thm dò và s dng còn hn ch
dch v Internet Banking. − thành công, các ngân hàng và các t4 chc tài chính
phi hi−u c ng c ca khách hàng trong quá trình tip cn và s dng ngân
hàng trc tuyn.Vì th, các ngân hàng mun phát tri−n dch v ngân hàng trc tuyn
c(n phi hi−u c các yu t nào nh hng n vic s dng ca khách hàng. Do
ó,∋ tài “Các yu t nh hng n quyt nh s dng dch v Internet Banking
ca khách hàng cá nhân ti a bàn TP.HCM” là c(n thit.
Vn c/n nghiên cu.
Xut phát t thc t tri−n khai dch v ngân hàng trc tuyn ca các ngân
hàng thng mi trên a bàn TP.HCM ã nêu trên, nghiên cu này tp trung tìm
hi−u, t4ng quan lý thuyt v∋ dch v Internet Banking, các yu t nh hng n
quyt nh s dng dch v Internet Banking.
Mc tiêu nghiên cu.
Nghiên cu tp trung vào nh.ng mc tiêu sau:
Nghiên cu c s lý thuyt v∋ dch v Internet Banking, mô hình chp nhn
công ngh TAM - The Technology Acceptance Model (TAM).
Xác nh các yu t nh hng n quyt nh s dng dch v Internet
Banking ca khách hàng cá nhân trên a bàn TP.HCM.
3
∋ xut nh.ng khuyn ngh nh0m thu hút khách hàng s dng dch v
Internet Banking.
Câu hi nghiên cu.
− t c mc tiêu nghiên cu, các câu h)i nghiên cu sau c(n c tr
l2i:
- Yu t nào nh hng n quyt nh s dng dch v Internet Banking?
- Yu t nào tác ng tích cc và yu t nào tác ng tiêu cc?
- Trong các yu t nghiên cu thì yu t nào gi. vai trò quyt nh?
Phm vi nghiên cu.
- Không gian nghiên cu:Nghiên cu c thc hin trong phm vi a
bàn TP.HCM – trung tâm kinh t ln nht Vit Nam vi mt lc lng lao ng di
dào, nng ng và s dng nhi∋u dch v ngân hàng hin i.
- i tng nghiên cu: Các khách hàng cá nhân.
- Th0i gian nghiên cu:S liu phc v cho nghiên cu c b3t (u thu
thp t tháng 5/2014 n tháng 9/2014.
Ph(ng pháp nghiên cu.
Nghiên cu s( b1.
Xây dng thang o và mô hình nghiên cu trên c s áp dng TAM và kt
hp vi kt qu ca các nghiên cu trc ây v∋ lnh vc dch v Internet Banking.
Phng pháp nh tính: c s dng − i∋u ch:nh các bin quan sát, ki−m
chng li các yu t tác ng n mc tiêu nghiên cu. ∃ giai on này, lun vn s
dng bng ph)ng vn s b và tho lun nhóm. Kt qu thu c làm c s i∋u
ch:nh thang o s b, hiu ch:nh bng ph)ng vn v∋ ng. ngha, ni dung − chu;n
b cho nghiên cu nh lng tip theo.
Mô hình d kin nh sau:
Mô hình các yu t nh hng n quyt nh s dng Internet Banking
d kin:
4
Ngun: nghiên cu ca tác gi
Nghiên cu chính thc.
Sau khi ã xây dng thang o và mô hình nh ã trình bày ph(n nghiên
cu s b, nghiên cu s7 chn mu kho sát. Áp dng phng pháp chn mu ngu
nhiên ti a bàn TP.HCM. Bng ph)ng vn chính thc c s dng − thu thp
d. liu b0ng cách ph)ng vn trc tip và gián tip thông qua gi email. i tng
kho sát là các khách hàng cá nhân trên a bàn TP.HCM ã s dng ho&c cha s
dng dch v Internet Banking. Mu d kin: n = 180 Sau ó tin hành sàn lc d.
liu − chn c c s d. liu phù hp cho nghiên cu.
- C s d. liu thu thp c s7 c phân tích b0ng ph(n m∋m SPSS
16.0.
- Các ki−m nh − ki−m tra mc áng tin cy ca thang o s7 c
thc hin.
- Cui cùng, phng pháp hi quy bi c s dng − xác nh mô hình
các yu t nh hng n quyt nh s dng ngân hàng trc tuyn (Internet
Banking) ti a bàn TP.HCM.
Ý ngh2a thc ti3n.
Kt qu nghiên cu giúp cho các ngân hàng quan tâm n dch v ngân hàng
trc tuyn (Internet Banking) có c s ban (u v∋ vic xác nh úng 3n các yu t
nh hng n quyt nh s dng ngân hàng trc tuyn (Internet Banking) ti a
bàn TP.HCM. Ngân hàng trc tuyn là mt hot ng còn tng i mi m8 nên rt
c(n các nghiên cu cho vic áp dng thành công trong thc t.Các yu t c xác
Quyt nh s dng
Internet Banking
Ý nh s dng Internet
Banking
D∗ s dng
H.u ích
Ri ro
Chi phí
5
nh trong mô hình có th− c các ngân hàng vn dng − t4 chc h thng ngân
hàng trc tuyn sao cho phù hp vi môi tr2ng kinh doanh.
Kt cu c&a lu%n v4n.
Ngoài l2i m (u và kt lun, lun vn bao gm3 chng:
- Chng 1: C s lý thuyt và mô hình nghiên cu.
a ra các lý thuyt liên quan và các nghiên cu ã c thc hin − hình
thành mô hình nghiên cu và các gi thit nghiên cu.
- Chng 2: Phân tích thc trng s dng Internet Banking ti Vit Nam
và kt qu kho sát.
Phân tích thc trng s dng Internet Banking ca khách hàng trong th2i
gian qua.
Nêu lên trình t các bc và phng pháp thc hin nghiên cu. Xây dng
thang o các khái nim. +c tính s lng mu c(n thu thp.
ng th2i x lý, phân tích kt qu thu thp b0ng ph(n m∋m SPSS 16.0.
- Chng 3: Kt lun và các hàm ý gii pháp.
Tóm t3t nghiên cu và ∋ xut các gii pháp. ánh giá ý ngha, hn ch và
hng nghiên cu tip theo.
6
CHNG 1
TNG QUAN DCH V INTERNET BANKING TI NHTM
1.1. Tình hình và xu hng phát trin ngân hàng trc tuyn (Internet
Banking) trên th gii.
1.1.1. S phát trin c&a Internet.
Internet th2ng c hi−u là h thng mng ca các máy tính. Ti∋n thân ca
h thng này là mng ca B Quc phòng M9 xut hin nm 1968 di cái tên là
Arpanet dùng cho mc ích quân s. Vào nh.ng nm 1980, trên c s công ngh
ca mng này, t4 chc khoa hc quc gia M9 ã thành lp mng Nfsnet liên kt
nm trung tâm máy tính ln ca các tr2ng i hc M9 li vi nhau hot ng vi
mc tiêu phi quân s. Các tr2ng, vin i hc, c quan, các doanh nghip không
ch: riêng M9 mà c các nc khác b3t (u gia nhp Nfsnet và Nfsnet ã tr
thành h thng mng chính ca Internet. Ngày nay, Internet ã m rng ra kh3p các
quc gia trên th gii.
Internet là mt công ngh mang li li ích ln cho xã hi trong h(u ht các
lnh vc ca cuc sng t nghiên cu, hc tp, cho n kinh t, vn hóa, y t, gii
trí, Internet ngày càng có thêm nhi∋u ng2i s dng. Bng 1.1 di ây là thng
kê mc tng trng s lng ng2i s dng Internet ti Vit Nam trong nh.ng nm
g(n ây:
Bng 1.1: S ng0i s dng Internet ti Vit Nam
N4m 2008 2010 2011 2012 2013
Ng0i dùng
(triu ng0i)
21 23 27 31 32
T5 l dân s (%)
24.40 26.55 31.11 35.07 35.58
Ngun:
B3t (u t các mc tiêu h= tr công tác hc tp, nghiên cu ca các tr2ng
i hc, n nayInternet ã i sâu vào mi lnh vc hot ng khác ca xã hi,
7
trong ó có các hot ng kinh t.Ngày nay, Internet ã tr thành mt công c và
c6ng là mt môi tr2ng kinh doanh mi ca các doanh nghip.
1.1.2. Khái nim Ngân hàng in t và Internet Banking.
1.1.2.1. Dch v ngân hàng in t.
Dch v ngân hàng in t c gii thích nh là kh nng ca mt khách
hàng có th− truy cp t xa vào mt ngân hàng nh0m: thu thp các thông tin; thc
hin các giao dch thanh toán, tài chính da trên các tài khon ti ngân hàng ó; và
ng ký s dng các dch v mi. ây là mt khái nim rng da trên kh nng ca
tng ngân hàng trong vic ng dng công ngh tin hc vào các sn ph;m dch v
ca mình. Nói cách khác, dch v ngân hàng in t là mt h thng ph(n m∋m vi
tính cho phép khách hàng tìm hi−u hay mua dch v ngân hàng thông qua vic kt
ni mng máy vi tính ca mình vi ngân hàng.
1.1.2.2. Các hình thái phát trin dch v ngân hàng in t.
• Brochure – ware:
ây là hình thái n gin nht ca ngân hàng in t. H(u ht các ngân hàng
khi mi b3t (u xây dng ngân hàng in t ∋u thc hin theo hình thái này. Vic
(u tiên chính là xây dng mt website cha nh.ng thông tin v∋ ngân hàng, a sn
ph;m lên mng nh0m qung cáo, gii thiu, ch: dn, liên lc… Thc cht ây ch: là
mt kênh qung cáo mi ngoài nh.ng kênh thông tin truy∋n thng nh báo chí,
truy∋n hình… Mi giao dch ca ngân hàng vn thc hin qua h thng phân phi
truy∋n thng, tc là qua các chi nhánh ngân hàng.
• E – commerce:
Trong hình thái thng mi in t, ngân hàng s dng internet nh mt
kênh phân phi mi cho nh.ng dch v truy∋n thng nh xem thông tin tài khon,
nhn thông tin giao dch chng khoán… Internet ây ch: óng vai trò nh mt
dch v cng thêm vào − to s thun li thêm vào − to s thun li thêm cho
khách hàng.
• E – business:
8
Trong hình thái này, các x lý c bn ca ngân hàng c phía khách hàng và
phía ng2i qun lý ∋u c tích hp vi Internet và các kênh phân phi khác. Giai
on này c phân bit bi s gia tng v∋ sn ph;m và chc nng ca ngân hàng
vi s phân bit bi s gia tng v∋ sn ph;m và chc nng ca ngân hàng vi s
phân bit sn ph;m theo nhu c(u và quan h ca khách hàng i vi ngân hàng.
Hn th n.a, s phi hp, chia s8 d. liu gi.a hi s ngân hàng và các kênh phân
phi nh chi nhánh, mng internet, mng không dây…giúp cho vic x lý yêu c(u
và phc v khách hàng c nhanh chóng và chính xác hn. Internet và khoa hc
công ngh ã tng s liên kt, chia s7 thông tin gi.a ngân hàng, i tác, khách hàng,
và c quan qun lý.
• E – bank:
Chính là mô hình lý tng ca mt ngân hàng trc tuyn trong n∋n kinh t
in t, mt s thay 4i hoàn toàn trong mô hình kinh doanh và phong cách qun
lý.Nh.ng ngân hàng này s7 tn dng sc mnh thc s ca mng toàn c(u nh0m
cung cp toàn b các gii pháp tài chính cho khách hàng vi cht lng tt nht. T
nh.ng bc ban (u là cung cp các sn ph;m và dch v hin h.u thông qua nhi∋u
kênh riêng bit, ngân hàng có th− s dng nhi∋u kênh liên lc này nh0m cung cp
nhi∋u gii pháp khác nhau cho tng i tng khách hàng riêng bit.
1.1.2.3. Các dch v ngân hàng in t.
S phát tri−n nh v6 bão ca công ngh thông tin trong nh.ng nm g(n ây
ã nh hng khá rõ nét n s phát tri−n ca công ngh ngân hàng.Hin nay
nhi∋u nc trên th gii, dch v ngân hàng in t ã phát tri−n khá ph4 bin, a
dng v∋ loi hình dch v. Nhìn chung các dch v bao gm các loi sau:
• Call centre:
Do qun lý d. liu tp trung nên khách hàng có tài khon ti bt k chi
nhánh nào vn gi v∋ mt s in thoi c nh ca trung tâm này − c cung cp
mi thông tin chung và thông tin cá nhân. Khác vi Phone Banking ch: cung cp
các loi thông tin lp trình s<n, Call centre có th− linh hot cung cp thông tin ho&c
9
tr l2i các th3c m3c ca khách hàng. Nhc i−m ca Call centre là phi có ng2i
trc 24/24 gi2.
• Phone Banking:
ây là loi sn ph;m cung cp thông tin ngân hàng qua in thoi hoàn toàn
t ng. Do t ng nên các loi thông tin c n nh trc bao gm thông tin v∋
t5 giá hi oái, lãi sut chng khoán, thông tin cá nhân cho khách hàng nh s d
tài khon, lit kê nm giao dch cui cùng trên tài khon, các thông báo mi nht…
H thng c6ng t ng gi fax khi khách hàng yêu c(u cho các loi thông tin nói
trên. Hin nay qua Phone banking, thông tin c cp nht, khác vi trc ây
khách hàng ch: có c thông tin ca cui ngày hôm trc.
• Mobile banking:
ây là hình thc thanh toán trc tuyn qua mng in thoi di ng, song
hành vi phng thc thanh toán qua mng Internet ra 2i khi mng li Internet
phát tri−n mnh vào khong thp niên 90.Phng thc này c ra 2i nh0m gii
quyt nhu c(u thanh toán các giao dch có giá tr nh) ho&c nh.ng dch v t ng
không có ng2i phc v. Mun tham gia dch v này, khách hàng c(n ng ký −
tr thành thành viên chính thc trong ó quan trng là cung cp nh.ng thông tin c
bn nh: s in thoi di ng, tài khon cá nhân dùng trong thanh toán. Sau ó,
khách hàng c nhà cung ng dch v thanh toán qua mng này cung cp mt mã
s nh danh ( ID). Mã s này không phi s in thoi và nó s7 c chuy−n thành
mã vch − dán lên in thoi di ng, giúp vic cung cp thông tin khách hàng khi
thanh toán nhanh chóng, chính xác, n gin hn ti các thit b (u cui ca i−m
bán hàng hay cung ng dch v. Cùng vi mã s nh danh khách hàng còn c
cung cp mt mã s cá nhân ( PIN) − khách hàng xác nhn dch v thanh toán khi
nhà cung cp dch v thanh toán yêu c(u. Sau khi hoàn tt các th tc c(n thit thì
khách hàng s7 là thành viên chính thc và i∋u kin − thanh toán thông qua in
thoi di ng.
• Home banking:
10
Vi ngân hàng ti nhà, khách hàng giao dch vi ngân hàng qua mng nh là
mng ni b do ngân hàng xây dng riêng. Các giao dch c tin hành ti nhà
thông qua h thng máy tính ni vi h thng máy tính ca Ngân hàng. Thông qua
dch v Home banking, khách hàng có th− thc hin các giao dch v∋ chuy−n ti∋n,
lit kê giao dch, t5 giá, lãi sut, báo N, báo Có,… − s dng c dch v Home
banking khách hàng ch: c(n có máy tính kt ni vi h thng máy tính ca ngân
hàng thông qua Modem – 2ng in thoi quay s, ng th2i khách hàng phi
ng ký s in thoi và ch: nh.ng s in thoi này mi c kt ni vi h thng
Home banking ca Ngân hàng.
• Internet banking:
Dch v Internet banking giúp khách hàng chuy−n ti∋n trên mng thông qua
các tài khon c6ng nh ki−m soát hot ng ca các tài khon này.− tham gia,
khách hàng truy cp vào website ca ngân hàng và thc hin giao dch tài chính,
truy cp thông tin c(n thit. Thông tin rt phong phú, n tng chi tit giao dch ca
khách hàng c6ng nh các thông tin khác v∋ ngân hàng. − s dng Internet
Banking, khách hàng c(n có máy tính, thit b truy cp mng. Khách hàng, thông
qua trình duyt web, thc hin các chng trình trên máy ch trên Internet ti máy
tính ca mình − truy cp vào tài khon và thc hin các giao dch vi ngân hàng.
Ph(n m∋m Internet Banking thc s n0m ti máy ch ca ngân hàng di dng các
trang ch. M=i trang ch ca ngân hàng c coi là mt ca s4 giao dch. Khách
hàng ch: b0ng thao tác nhp chut n gin vào 2ng liên kt (hotlink) thích hp
s7 to kt ni vi trình duyt và yêu c(u thc hin dch v tài chính.
Tuy nhiên, khi kt ni internet thì ngân hàng phi có h thng bo mt
mnh − i phó vi các ri ro trên phm vi toàn c(u. ây là tr ngi ln vì (u t
h thng bo mt khá tn kém.
Sn ph;m và dch v Internet Banking có th− bao gm các sn ph;m bán
buôn cho khách hàng doanh nghip c6ng nh các sn ph;m bán l8 cho khách hàng
cá nhân. V∋ c bn, Internet Banking có th− cung cp các sn ph;m và dch v ca
ngân hàng thng mi nh: qun lý ti∋n m&t, in chuy−n ti∋n, giao dch thanh toán
11
bù tr t ng, xut trình và thanh toán hóa n cho khách hàng doanh nghip;
truy vn s d tài khon, chuy−n khon, tra cu thông tin giao dch, xin cp tín
dng, hot ng (u t,… cho khách hàng cá nhân. Vi Internet Banking,ngân hàng
còn có th− kt hp vi các doanh nghip bán hàng qua mng − xây dng c4ng
thanh toán qua mng, ây là hình thc thanh toán nhanh chóng, tin li và là ng
lc thc ;y thng mi in t, thanh toán không dùng ti∋n m&t phát tri−n.
1.1.3. Qúa trình hình thành và phát trin dch v Internet Banking.
Các ngân hàng và chi nhánh ngân hàng truy∋n thng tn ti ch yu − tip
nhn, vn chuy−n và trao 4i nh.ng loi giy t2 nh t2 khai, h s vay ti∋n, th tín
dng, phiu chng nhn gi và rút ti∋n, báo cáo, s4 tit kim. Tuy nhiên n gi.a
nh.ng nm 1970, ph(n ln các ngân hàng ã nhn thy cao trào m chi nhánh t
th2i k trc gi2 ây ã g&p phi nhi∋u khó khn. M mt chi nhánh tn kém chi
phí vì phi mt nhi∋u nm mi thu c li nhun. Các ngân hàng lúc này ang b
áp lc trong nhu c(u tìm kim nh.ngcách thc mi n gin hn, thun tin hn −
cung ng dch v cho khách hàng. n gi.a nh.ng nm 90 ca th k5 20, h thng
mng ã thc s phát tri−n mnh và ã có tác ng ln i vi ngành ngân hàng.
Công ngh ã làm ph(n ln các sn ph;m và qui trình di∗n ra trong hot ng ngân
hàng hiu qu hn so vi th2i k trc ây.
Khi máy vi tính cá nhân b3t (u phát tri−n thì mt s ngân hàng ti các quc
gia b3t (u cung cp cho khách hàng mt ph(n m∋m giúp h có th− xem s d tài
khon và có th− thc hin mt s lnh thanh toán i vi mt s dch v công cng
nh thanh toán ti∋n in, ti∋n nc. n nm 1995, dch v Internet Banking chính
thc c tri−n khai thông qua ph(n m∋m Quicken ca công ty Intuit Inc vi s
tham gia ca 16 ngân hàng ln nht Hoa K. Khi ó, nu c trang b mt máy
tính, modem và ph(n m∋m Quicken là khách hàng có th− s dng c dch v.
Tuy nhiên, vào th2i i−m ó, s lng khách hàng s dng dch v mi này cha
nhi∋u. Theo kt qu ca mt cuc i∋u tra liên bang v∋ các dch v tài chính c
thc hin vi trên 4000 h gia ình ti Hoa K vào 1995, mc s dng công
ngh in t − thc hin các giao dch tài chính ã b3t (u ph4 bin, song vn cha
12
th− là mt dch v ch yu trong giao dch. Phng thc giao dch c a chung
nht vn là giao dch trc tip ti qu(y, c 87% h gia ình áp dng. Thêm vào
ó, kt qu i∋u tra còn cho thy mc thu nhp c6ng nh hng ti vic s dng
dch v ngân hàng in t. Các h gia ình có mc thu nhp di 25.000USD mt
nm d2ng nhkhông m&n mà vi dch v ngân hàng in t (Comptroller of the
Currency, 1999).Trong khi ó, nh.ng h gia ình có mc thu nhp trên 50.000USD
thì s dng dch v này th2ng xuyên hn.
Ngày nay, dch v này tr nên khá quen thuc vi khách hàng không ch:
trong lãnh th4 M9 mà nó còn phát tri−n ra nhi∋u quc gia khác Châu Âu vì s tin
li và hiu qu ca nó. Ch>ng hn M9 nm 1998 ã có 7 triu h gia ình th2ng
xuyên giao dch vi ngân hàng qua mng Internet. Nm 2001 có khong 14 triu và
d kin nm 2013 con s này s7 lên ti trên 40 triu.
Tc phát tri−n ca dch v Internet Banking &c bit là s ra 2i và phát
tri−n ca s lng ngân hàng cung cp các dch v này ngày càng tng k− t nm
1997. Theo s liu thng kê ca Tp oàn Bo Hi−m Ti∋n Gi Liên Bang (FDIC)
thì s lng các ngân hàng có trang web ã tng lên gp ôi t g(n 1500 ti 3500
vào cui nm 1999, g(n 1/3 trong s 10.000 ngân hàng ti Hoa K ã có trang web
riêng.
1.1.4. Vai trò c&a Internet Banking.
H thng Internet ang phát tri−n mnh và bt k ng2i nào nói r0ng Internet
làm bin 4i mi th s7 phi ngh n ngành ngân hàng.Lúc (u ng2i ta lo ngi
r0ng Internet s7 làm thay 4i ngay lp tc mi quy t3c trong ngành ngân
hàng.Nhng hai n ba nm sau, nh.ng quy t3c c bn này không h∋ b thay 4i mà
h thng ngân hàng hin i ã em li hiu qu cho ngành ngân hàng.Có th− nhìn
thy vai trò to ln ca Internet Banking qua s khác bit gi.a dch v ngân hàng
truy∋n thng và dch v ngân hàng trc tuyn.
Dch v ngân hàng truyn thng.
Vi các dch v ngân hàng truy∋n thng, − áp ng c nhu c(u th
tr2ng, các ngân hàng c(n phi thit k và sn xut sn ph;m mi, tip th sn
13
ph;m, phân phi sn ph;m và cung cp các h= tr cho khách hàng. Còn khách hàng
phi có nhu c(u v∋ mt dch v ngân hàng nào ó.Sau ó, khách hàng tìm kim
thông tin c th− v∋ dch v này, v∋ các ngân hàng cung cp và la chn ngân hàng
phù hp.− thc hingiao dch khách hàng c(n phi n trc tip ngân hàng, c
nhân viên ngân hàng t vn v∋ sn ph;m dch v. Nu khách hàng ng ý s dng,
ngân hàng s7 tin hành cung cp dch v, hch toán trên h thng máy tính, ký kt
các chng t giao dch và khách hàng thc hin thanh toán phí b0ng ti∋n m&t ho&c
t tài khon ti∋n gi (nu có). Quá trình này c(n mt khong th2i gian − thc hin
và s7 khá phc tp nu nhu c(u ca khách hàng là các sn ph;m, dch v nh: óng
ti∋n in, nc, in thoi, mua hàng hóa ca các doanh nghip có yêu c(u chuy−n
ti∋n qua ngân hàng,… không phi do ngân hàng cung cp trc tip mà ngân hàng
ch: tham gia vi vai trò là nh.ng ng2i gi. ti∋n và trung gian trong các giao dch.
Dch v ngân hàng trc tuyn.
Vi các dch v ngân hàng trc tuyn, quá trình giao dch c bn di∗n ra
tng t nh trong dch v ngân hàng truy∋n thng. Tuy nhiên, nu trong dch v
ngân hàng truy∋n thng quá trình giao dch di∗n ra r2i rc: khách hàng phi t tìm
hi−u thông tin, khách hàng phi trc tip tìm n a i−m giao dch − c t vn
và thc hin dch v, các hot ng thanh toán di∗n ra trc tip c(n phi có ti∋n
m&t, khó khn khi các sn ph;m dch v khách hàng có nhu c(u thc hin nhng
không phi do ngân hàng trc tip cung cp, thì vi dch vngân hàng trc tuyn
các khâu này c liên kt li vi nhau. Quá trình thanh toán c6ng nh giao dch
c thc hiên t ng.
Khách hàng ch: vic ngi ti nhà ho&c bt c âu dùng trình duyt web truy
cp vào website ca các ngân hàng− thc hin các giao dch theo nhu c(u.
i vi các sn ph;m dch v khách hàng có nhu c(u nhng không phi do
ngân hàng cung cp, khách hàng có th− ngi ti nhà ho&c bt c âu có th− truy cp
vào website ca các nhà bán l8 − l chn và &t hàng, ng th2i cung cp thông
tin v∋ hình thc thanh toán ca h ( thanh toán b0ng th8 tín dng in t, ti∋n m&t
hay séc in t ). Các thông tin này s7 c chuy−n ti h thng ca ng2i bán
14
ho&c máy ch web.Ti máy ch web, các thông tin liên quan n vic mua-bán s7
c ph(n m∋m máy ch x lý và qun lý vic tin hành các hot ng mua bán,
ng th2i u5 quy∋n thanh toán cho ngân hàng ca mình. Quá trình thanh toán c
tin hành t ng thông qua mt trung tâm thanh toán hay qua c4ng ni (gateway).
C4ng ni này s7 c kt ni vi các ngân hàng thông qua mng Internet hay qua
h thng mng riêng.Các giao dch xy ra trong th2i gian thc, gi.a hai h thng
máy tính và/ho&c máy ch, hoàn toàn không có s can thip ca con ng2i.ây là
quá trình t ng hoàn toàn.
Nh vy có th− thy, dch v ngân hàng trc tuyn giúp khách hàng và c
ngân hàng c6ng nh các doanh nghip tit kim c th2i gian, chi phí và nhân lc.
Thêm vào ó vic thanh toán c thc hin mt cách an toàn và thun tin làm
cho các giao dch vt qua c hn ch v∋ không gian và th2i gian. Lúc này, vai
trò ca ngân hàng không ch: mc là ng2i gi. ti∋n và trung gian trong các giao
dch n.a mà ngân hàng là mt m3t xích trong toàn b quá trình giao dch.
1.1.5. Nh∋ng tin phát trin Internet Banking.
S hiu bit và chp nh%n c&a công chúng:Khách hàng th2ng quen vi
cách giao dch trc tip và thanh toán b0ng ti∋n m&t. Thay 4i thói quen này ca
khách hàng không phi là i∋u n gin. Hn n.a, Internet Banking là mt kênh
phân phi mi, mun s dng phi tìm hi−u nên không d∗ − thuyt phc khách
hàng s dng. Do ó, s hi−u bit ca công chúng v∋ Internet Banking và các li
ích ca dch v này là i∋u c(n thit. Các ngân hàng c(n phi có nh.ng chin dch
ph4 bin làm cho khách hàng hi−u rõ u i−m c6ng nh hng dn h s dng các
dch v này.
Kt cu h t/ng v công ngh thông tin và truyn thông:− phát tri−n
Internet Banking trc tiên c(n phi có mt kt cu h t(ng v∋ công ngh thông tin
và truy∋n thông phát tri−n. Internet Banking c cung cp da trên s rng kh3p,
ph4 bin ca mng Internet.Nh.ng tin b nhanh chóng trong ngành công ngh
thông tin và truy∋n thông th2i gian qua ã to ti∋n ∋ cho hot ng Internet
Banking.
15
Kt cu h t(ng v∋ công ngh thông tin và truy∋n thông phát tri−n s7 giúp to
ra s thun tin, chính xác, nhanh chóng và an toàn ca h thng mng.
Ngu n nhân lc:Hê thng Internet Banking òi h)i mt lc lng lao ng
c ào to tt v∋ công ngh thông tin và truy∋n thông − cung cp các ng dng
c(n thit, áp ng yêu c(u h= tr và chuy−n giao các tri thc k9 thut thích hp.
Thiu các k9 nng − làm vic trên Internet và làm vic vi các phng tin hin
i khác, hn ch v∋ kh nng s dng ting Anh, ngôn ng. cn bn ca Internetlà
nh.ng tr ngi cho vic phát tri−n Internet Banking.
H thng cung ng sn ph6m dch v và thanh toán trc tuyn:Internet
Banking s7 không th− phát tri−n nu không có mt h thng cung ng hàng hóa,
dch v và thanh toán trc tuyn. Mt h thng cung ng và thanh toán trc tuyn
nói chung bao hàm các dch v mng cung cp hàng hoá ho&c dch v và thanh toán
ti∋n cho các hàng hóa và dch v ó. Hàng hoá ây có th− bao gm hàng hoá
thông th2ng ho&c hàng hoá in t nh tài liu in t, nh ho&c nhc. Tng t,
dch v ây có th− là các dch v truy∋n thng nh khách sn ho&c &t vé, c6ng có
th− là các dch v in t nh phân tích th tr2ng tài chính di dng in t.
Chính s phát tri−n ca h thng này s7 thúc ;y Internet Banking phát tri−n.
Khuôn kh7 pháp lý và các chu6n mc cho Internet Banking:Internet
Banking là mt hình thc cung ng dch v ngân hàng mi, do ó òi h)i các khuôn
kh4 pháp lý mi. Internet Banking ch: có th− tri−n khai c hiu qu và an toàn
khi c công nhn v∋ m&t pháp lý. Kênh phân phi này òi h)i môi tr2ng kinh t
k9 thut c chu;n hoá cao . Trong môi tr2ng nh vy các sn ph;m và dch
v phi tuân th các chu;n mc nghiêm ng&t. Do ó c(n phi xây dng và hoàn
thin khuôn kh4 pháp lý và các chu;n mc cho Internet Banking.
1.1.6. u và nhc im c&a Internet Banking.
1.1.6.1. u im c&a Internet Banking.
i vi khách hàng.
Tin li: Internet Banking giúp cho khách hàng có th− liên lc vi ngân hàng
mt cách nhanh chóng, thun tin − thc hin mt s nghip v ngân hàng ti bt
16
k th2i i−m nào (24 gi2 m=i ngày, 7 ngày mt tu(n) và bt c ni âu. i∋u này
&c bit có ý ngha i vi các khách hàng có ít th2i gian − i n vn phòng trc
tip giao dch vi ngân hàng, các doanh nghip nh) và va, khách hàng cá nhân có
s lng giao dch vi ngân hàng không nhi∋u, s ti∋n m=i l(n giao dch không ln.
ây là li ích mà các giao dch ki−u ngân hàng truy∋n thng khó có th− t c.
Nhanh chóng và chính xác: Internet Banking cho phép khách hàng thc hin
và xác nhn các giao dch vi chính xác cao rt nhanh ch: trong vài giây.
Tit kim chi phí: Chi phí cho các giao dch qua mng ít hn rt nhi∋u so vi
giao dch trc tip ti các chi nhánh ngân hàng do khách hàng không phi tn chi
phí i li c6ng nh không phi tr phí phc v cho ngân hàng.
Hiu qu: khách hàng có th− truy cp và qun lý tt c các tài khon ngân
hàng, tài khon chng khoán. t ch: mt trang web. Nhi∋u trang web Internet
Banking cung cp cho khách hàng các công c tinh vi nh các chng trình báo giá
chng khoán, thông báo lãi sut, qun lý danh mc (u t. Vi nh.ng thông tin
“nóng” nht, nh0m giúp khách hàng qun lý hiu qu tt c các tài sn ca mình.
Hn n.a, vi nh.ng tiêu chu;n chu;n hoá, khách hàng c phc v tn ty và
chính xác thay vì phi tu thuc vào thái phc v khác nhau ca các nhân viên
ngân hàng.
i vi ngân hàng.
Tit kim chi phí: Ngân hàng có th tit kim chi phí do không phi t4 chc
và trang b cho vn phòng giao dch, không phi thuê nhân viên giao dch trc tip.
M r1ng phm vi a lý: Internet Banking cho phép các ngân hàng tip cn
các khách hàng rt xa tr s ngân hàng. Trên thc t, có nhi∋u ngân hàng ch: cung
cp sn ph;m dch v trên mng mà không c(n vn phòng giao dch.
Giúp cung cp sn ph6m a dng cho khách hàng: nh2 có Internet Banking,
khách hàng có th− d∗ dàng tip cn nhi∋u sn ph;m và dch tài chính ca ngân hàng
s<n có qua mng.
1.1.6.2. Nhc im c&a Internet Banking.
i vi khách hàng.