Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn nhà cung cấp hàn quốc của doanh nghiệp TPHCM

B GÍO DC V̀ ̀O TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM









NGUYN QUANG CHIN





CÁC YU T NH HNG N QUYT NH
LA CHN NHÀ CUNG CP HÀN QUC
CA DOANH NGHIP THÀNH PH H CHÍ MINH

LUN VN THC S KINH T








TP.H CHÍ MINH – Nm 2014


B GÍO DC V̀ ̀O TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM








NGUYN QUANG CHIN




CÁC YU T NH HNG N QUYT NH
LA CHN NHÀ CUNG CP HÀN QUC
CA DOANH NGHIP THÀNH PH H CHÍ MINH

Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60340102




LUN VN THC S KINH T





NGI HNG DN KHOA HC
GS. TS. NGUYN ÔNG PHONG




TP.H CHÍ MINH – Nm 2014



LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích dn và
s liu trong bài đc dn gii t các ngun rõ ràng và trung thc. Tôi xin chu
trách nhim hoàn toàn cho nhng ni dung mà mình trình bày trong lun vn di
đây.
Tp. H Chí Minh, ngày 25 tháng 6 nm 2014

Tác gi


Nguyn Quang Chin














MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC BNG BIU
DANH MC HÌNH NH
TÓM TT LUN VN
Chng 1: TNG QUAN 1
1.1 t vn đ 1
1.2 Mc tiêu nghiên cu 3
1.3 i tng và phm vi nghiên cu 3
1.4 Phng pháp nghiên cu 3

1.5 ụ ngha thc tin nghiên cu 4
Chng 2: C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 6
2.1 Mô hình la chn nhà cung cp trong t chc 6
2.2 Nghiên cu Dickson – 1966 9
2.3 Nghiên cu Weber – 1991 11
2.4 Tng hp lý thuyt 15
2.5 Cht lng 19
2.6 Giá c 22



2.7 Giao hàng 23
2.8 Dch v 23
2.9 Nng lc k thut 24
2.10 Gi thuyt nghiên cu 25
2.11 Mô hình nghiên cu 25
Chng 3: THIT K NGHIÊN CU 27
3.1 Quy trình nghiên cu 27
3.2 Phng pháp chn mu 27
3.3 Thông tin v mu 28
3.4 Thit kê nghiên cu 28
3.5 Thang đo và bng câu hi 30
3.6 Phng pháp phân tích d liu 37
Chng 4: PHỂN TệCH D LIU 40
4.1 Phân tích thng kê mô t 40
4.2 Phân tích đ tin cy thang đo bng Cronbach’s Alpha 40
4.3 Phân tích nhân t khám phá EFA(Exploratory Factor Analysis) 43
4.4 Mô hình điu chnh 51
4.5 Phân tích hi quy tuyn tính 51
4.6 Kim đnh gi thuyt nghiên cu 57

4.7 Phân tích ANOVA 59



Chng 5: KT QU NGHIÊN CU VÀ BÀN LUN 68
5.1 Tóm tt nghiên cu 68
5.2 Kt qu nghiên cu 69
5.3 Kin ngh 71
5.4 Hn ch và hng nghiên cu 73
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
















DANH MC BNG BIU
Bng 2.1 Tng hp đim đánh giá các yu t (Dickson, 1966) 10
Bng 2.2 Tng hp bài báo trong các tp chí đc kho sát (Weber, 1991) 12

Bng 2.3 Xp hng quan trng các yu t da trên các nghiên cu (Weber, 1991)
14
Bng 2.4 So sánh s lng bài báo gia 2 giai đon “1966-1990” và “1990-2001”
16
Bng 2.5: So sánh th hng các yu t 2 giai đon 1990-2001 và 1966-1990 17
Bng 3.1: Thang đo cht lng 31
Bng 3.2: Thang đo giá c 32
Bng 3.3: Thang đo giao hàng 33
Bng 3.4: Thang đo dch v 34
Bng 3.5: Thang đo k thut 35
Bng 3.6: Thang đo cht lng loi b 36
Bng 3.7: Thang đo giá c loi b 36
Bng 3.8: Thang đo giao hàng loi b 36
Bng 3.9: Thang đo k thut 37
Bng 4.1: H s Cronbach’s Alpha ca các bin đc lp 41
Bng 4.2: H s tng quan bin tng ca các bin cht lng 41
Bng 4.3: H s tng quan bin tng ca các bin giá c 42
Bng 4.4: H s tng quan bin tng ca các bin giao hàng 42



Bng 4.5: H s tng quan bin tng ca các bin dch v 42
Bng 4.6: H s tng quan bin tng ca các bin k thut 43
Bng 4.7: Kt qu phân tích KMO và Bartlett ln 1 43
Bng 4.8: Kt qu phân tích phng sai ln 1 44
Bng 4.9: Ma trn h s nhân t đã xoay ln 1 45
Bng 4.10: Kt qu phân tích KMO và Bartlett ln 2 46
Bng 4.11: Kt qu phân tích phng sai ln 2 46
Bng 4.12: Ma trn h s nhân t đã xoay ln 2 47
Bng 4.13: Kt qu phân tích KMO và Bartlett ln 3 48

Bng 4.14: Kt qu phân tích phng sai ln 3 49
Bng 4.15: Ma trn h s nhân t đã xoay ln 3 50
Bng 4.16: Phân tích tng quan gia các yu t và quyt đnh cui cùng 52
Bng 4.17: Bng đánh giá đ phù hp ca mô hình theo R
2
và Durbin-Watson 53
Bng 4.18: Kt qu kim đnh ANOVA 54
Bng 4.19: Kt qu phân tích hi quy theo phng pháp Enter 54
Bng 4.20: Kt qu kim đnh các gi thuyt 58
Bng 4.21: Kt qu phân tích Homogeneity cho bin phân loi b phn 59
Bng 4.22: Kt qu phân tích ANOVA cho bin phân loi b phn 60
Bng 4.23: Kt qu phân tích Homogeneity cho bin phân loi loi hình 61
Bng 4.24: Kt qu phân tích ANOVA cho bin phân loi loi hình 61



Bng 4.25: Kt qu phân tích Homogeneity cho bin phân loi quy mô 62
Bng 4.26: Kt qu phân tích ANOVA cho bin phân loi quy mô 63
Bng 4.27: Kt qu phân tích Bonferroni cho bin phân loi quy mô 64
Bng 4.28: Kt qu phân tích Homogeneity cho bin phân loi lch s 65
Bng 4.29: Kt qu phân tích ANOVA cho bin phân loi lch s 65
Bng 4.30: Kt qu phân tích Bonferroni cho bin phân loi lch s 66

DANH MC HÌNH NH
Hình 2.1 Quá trình la chn và đánh giá nhà cung cp 6
Hình 2.2 Vòng lp “K hoch-Làm-Kim-Sa” 20
Hình 2.3 Quan đim c v cht lng và chi phí 20
Hình 2.4 Quan đim hin ti v cht lng và chi phí 21
Hình 2.5 Quan đim v cht lng và chi phí 21
Hình 2.6: Mô hình nghiên cu đ xut 25
Hình 3.1 Quy trình nghiên cu 27
Hình 4.1: Mô hình nghiên cu điu chnh 51
Hình 4.2: Biu đ phân tán ca giá tr phn d và giá tr d đoán 55
Hình 4.3: Biu đ tn s ca giá tr phn d 56
Hình 4.4: Biu đ tn s ca giá tr phn d 57

TÓM TT LUN VN
Ngày nay Vit Nam đang tr thành đim đn kinh doanh hp dn cho các nhà đu
t và sn xut ca th gii. Trong bi cnh kinh t m ca nh hin nay thì c hi
kinnh doanh là vô cùng to ln cho c doanh nghip Vit Nam và doanh nghip th
gii. Trc đây Nht Bn luôn là nhà đu t ln nht vào Vit Nam vi tng s
vn FDI luôn du đu. Trong nhng nm gn đây thì các nhà đu t Hàn Quc đã
tr thành nhà đu t ln th 2 đu t vào th trng Vit Nam.
Vi xu hng đó thì vic tìm hiu chính xác nhu cu và mong mun mà các
doanh nghip Vit Nam đang tìm kim  các nhà cung cp nc ngoài luôn là bài
toán cp thit hin nay. Các nhà đu t nc ngoài luôn mun mang đn sn phm
tt nht cho Vit Nam và doanh nghip Vit Nam cng luôn mong mun nâng cao
cht lng sn phm ca mình thông qua vic hp tác trao đi k thut.
Lun vn mong mun đi nghiên cu và tìm hiu các yu t cu thành quyt đnh
trong vic chn la nhà cung cp Hàn Quc hin nay nhm giúp cho nhà cung cp
Hàn Quc có đnh hng phát trin chính xác khi đu t vào Vit Nam. Ngoài ra
còn giúp doanh nghip Vit Nam có th hp tác đc vi các nhà cung cp phù
hp.
1



CHNG 1: TNG QUAN V
 TÀI NGHIÊN CU
1.1. t vn đ
Ngày nay Vit Nam ngày càng thu hút nhiu hn các nhà đu t và công ty nc
ngoài đn đây phát trin kinh doanh và sn xut. Vi li th là quc gia đông dân,
nng đng và có chi phí cnh nht tranh trong khu vc ông Nam Ễ, Vit Nam
đc đánh giá là đim đu t hp dn trong 5 nm ti. Theo Cafébiz.vn vi bài vit

“Quc gia nào đu t nhiu nht vào Vit Nam”, ngày 3 tháng 12 nm 2012, Nht
Bn tip tc là nhà đu t ln nht vi 3931,5 triu USD, chim 54,2% tng vn
đng kí cp mi. Tip đó là Hàn Quc 693,1 triu USD, chim 9,6% (CafeBiz.vn,
“Quc gia đu t nhiu nht vào Vit Nam).
Vi xu hng đu t mi cho thy các doanh nghip Hàn Quc đã có s tp
trung và đu t nhiu hn đi vi Vit Nam. Báo đu t đng ngày 12/7/2013 cng
đã có bài vit “Nhà đu t Hàn Quc dc vn vào Vit Nam” (Baodautu.vn). Lý
gii cho lý do này chính là các chính sách min gim thu đc ha hn trong quá
trình đàm phán chính thc cho Hip nh FTA gia Hàn Quc và Vit Nam trong
nm 2012 (Trungtamwto.vn).
C quan báo chí đi din ca chính ph Vit Nam cng đã có bài vit gn đây
nói v vn đu t ca Hàn Quc tính t nm 1991 đn nm 2007 đng đu danh
sách các nc và vùng lãnh th đu t vào Vit Nam (Vietnamembassy-
slovakia.vn)
Và mi đây vào ngày 10/9/2013 tng thng Hàn Quc Park Geun Hye cng đã
có chuyn thm chính thc thành ph H Chí Minh mt thành ph “biu tng cho
s phát trin ngon mc ca Vit Nam” (Vietnamnet.vn). Tng thng cng cho bit
s có thêm nhiu nhà đu t Hàn Quc mong mun đn Vit Nam đu t và kinh
doanh.
Là nhà phân phi chính thc ca các hãng đin t trên th gii, tôi xác đnh cho
mình chin lc phi là cu ni giúp các doanh nghip sn xut trong nc tip cn
2



vi nhà cung cp quc t mt cách thun tin và nhanh chóng nht. Hin ti công ty
tôi là nhà phân phi chính thc cho các hãng sn xut ca M và Nht, … nhng
các hãng ca Hàn Quc thì ch mi có 1 hãng vì uy tín và cht lng ca doanh
nghip Hàn Quc thì vn cha to đc ting tm ln nh M và Nht Bn. Nhng
vi nhng hãng ln nh SamSung, LG, Hyndai, … thì tên tui đã bt đu có ting

vang và hn na trong tng lai vi dòng vn đu t ln t Hàn Quc đ vào Vit
Nam, tôi tin rng đây s là c hi đ công ty chúng tôi làm đi tác kinh doanh ca
các công ty Hàn Quc ti Vit Nam.
Vn đ đt ra là các doanh nghip ca Vit Nam đánh giá nh th nào v các sn
phm và hàng hóa cung cp bi các doanh nghip Hàn Quc. Các tên tui ln nh
SamSung, LG, Hyndai đã có v th nht đnh trong bn đ thng hiu ca ngi
Vit nhng đâu là các yu t đ các doanh nghip Vit la chn nhà cung cp đn
t Hàn Quc. ó chính là lý do chính mà đ tài lun vn mà tôi mun nghiên cu
chính là “Các yu t nh hng đn quyt đnh la chn nhƠ cung cp HƠn
Quc ca doanh nghip thƠnh ph H Chí Minh”.
 Vit Nam các đ tài nghiên cu ch mi kho sát các yu t quyt đnh vic
la chn nhà cung cp ca đi tng cá nhân tiêu dùng, cha h có nghiên cu
kho sát v các yu t hay hành vi la chn nhà cung cp ca t chc doanh nghip.
Nghiên cu gn đây đc kho sát là vào nm 2008 ca INH TH HNG THÚY
vi s hng dn ca TS. NGUYN ỊNH LUN vi đ tài: “Nghiên cu các
nhân t tác đng đn vic la chn nhà cung cp dch v đin thoi di đng ca sinh
viên TP.HCM”. Nghiên cu da trên lý thuyt ca Parasuraman vi thang đo
Servqual ni ting.
Tuy nhiên hành vi quyt đnh ca doanh nghip là phc tp và kht khe hn so
vi cá nhân, dn đn các yu t quyt đnh s la chn cng s khác. Do đó đ tài
nghiên cu đc kho sát  đây chính là: “Các yu t nh hng đn quyt đnh
la chn nhƠ cung cp ca các doanh nghip ti thƠnh ph H Chí Minh”.
 tài nghiên cu này vi mong mun tìm hiu và khám phá các yu t to nên
quyt đnh la chn nhà cung cp Hàn Quc ca doanh nghip, t đó có th có
3



nhng gii pháp hay đ xut tt hn giúp doanh nghip có đc s la chn chính
xác và hp lý hn. Các câu hi đt ra cho vic thc hin đ tài chính là:

1/ Các yu t nào dn đn quyt đnh la chn nhà cung cp ca doanh nghip?
2/ H s tác đng ca các yu t lên quyt đnh la chn ca doanh nghip?
1.2. MC TIểU NGHIểN CU
Nghiên cu nhm mc đích làm rõ các vn đ liên quan đn các yu t dn đn
quyt đnh la chn ca doanh nghip. Hai mc tiêu c th cn nghiên cu đó là:
 Xác đnh các nhân t quan trng có sc nh hng ln lên quyt đnh la
chn nhà cung cp ca doanh nghip H Chí Minh.
 Hàm ý cho nhà cung cp Hàn Quc và nhà phân phi trong đnh hng
chin lc sn phm và công ty đ tip cn doanh nghip tt nht.
1.3. I TNG VÀ PHM VI NGHIểN CU
i tng nghiên cu: Là các yu t nh hng đn quyt đnh la chn nhà cung
cp ca doanh nghip.
- Khách th nghiên cu: Các nhân viên thu mua, nhân viên k thut và qun lý cp
cao ti doanh nghip.
- Phm vi nghiên cu: Nghiên cu này tp trung thc hin ti các doanh nghip 
thành ph H Chí Minh.
- Mu nghiên cu
 Kích thc mu: 129 nhân viên đang làm vic trong các doanh nghip  H
Chí Minh đã có kinh nghim mua và s dng sn phm ca nhà cung cp
Hàn Quc
 Phng pháp chn mu: chn mu theo phng pháp ngu nhiên thun tin,
ngoài ra còn có phân chia theo nhóm b phn.
1.4. PHNG PHỄP NGHIểN CU
- Thit k nghiên cu: nghiên cu đc thc hin thông qua hai giai đon nghiên
cu s b và nghiên cu chính thc
 Nghiên cu s b tp trung vào k thut phng vn tay đôi và tho lun
nhóm vi mt s nhân viên thu mua, k thut và giám đc. Ni dung da
4

vào các yu t trong nghiên cu Dickson và nghiên cu ca Weber. Tác gi
đã chn ra 5 yu t quan trng nht và đc chp nhn nhiu nht: Cht
lng, giá c, giao hàng, dch v và nng lc k thut. Tuy nhiên thang đo
này ch là da theo các nghiên cu trên th gii cho các nhà cung cp chung
chung, cha có mt nghiên cu nào da trên nhà cung cp riêng bit là Hàn
Quc. Do đó phng pháp tho lun nhóm đc dùng đ kho sát các yu t
ca nhà cung cp Hàn Quc đc chn la bi nhà cung cp ti Vit Nam.
Sau đó phng pháp phng vn tay đôi s đc thc hin nhm đánh giá li
bng câu hi v tính hp lý và đy đ.
 Sau nghiên cu s b, bng câu hi và các yu t s đc chnh sa nu có
đ phù hp. Tip đó nghiên cu chính thc đc thc hin thông qua bng
câu hi đc phng vn trc tip hay gi qua mail cho cho các nhân viên
mua hàng, thu mua, giám đc công ty.
- X lý d liu: x lý s liu bng phn mm SPSS 20.0.
- Quy trình phân tích d liu:
 Thng kê mô t.
 ánh giá đ tin cy ca thang đo bng h s tin cy Chronbach’s Alpha.
 Phân tích nhân t khám phá (EFA) nhm thu nh và tóm tt d liu đ đa
vào phân tích hi quy tuyn tính.
 Phân tích hi quy tuyn tính.
1.5. ụ NGHA THC TIN CA NGHIểN CU
Thông qua kho sát thc t v hành vi quyt đnh ca doanh nghip, nghiên cu
mong mun đem đn các kt qu c th sau:
- óng góp v mt lý thuyt:
 Tìm ra các yu t nh hng lên quyt đnh la chn nhà cung cp Hàn
Quc ca doanh nghip ti H Chí Minh.
 a các trng s ca các yu t trong mô hình quyt đnh la chn nhà cung
cp đ xác đnh mc đ nh hng.
5

- óng góp v mt thc tin:
 Giúp doah nghip Hàn Quc cng nh là nhà phân phi xác đnh tt đnh
hng chin lc đ phát trin  th trng Vit Nam.
 Là nghiên cu đnh lng đu tiên trên nhà cung cp Hàn Quc, giúp to tin
đ cho các nghiên cu kim chng lp li và sâu hn v sau.
A. IM MI CA  TÀI
ây là đ tài đu tiên nghiên cu v các yu t liên quan đn vic la chn nhà
cung cp Hàn Quc ti Vit Nam. T đó giúp các doanh nghip Hàn Quc và nhà
phân phi hiu rõ hn v lý do quyt đnh la chn nhà cung cp hin nay ca các
doanh nghip Vit Nam. Các nghiên cu v sau có th lp li hoc sâu hn đ gii
thích các yu t còn thiu trong mô hình.

B. B CC D KIN CA LUN VN
Ngoài phn m đu và kt lun, nghiên cu gm có 5 chng vi b cc nh sau:
Chng 1: Tng quan
Chng 2: C s lý thuyt và mô hình nghiên cu
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng 4: Phân tích d liu
Chng 5: Kt qu nghiên cu và bàn lun

6



CHNG 2: C S LÝ THUYT
VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
2.1. Mô hình la chn nhà cung cp trong t chc
Monczka, 2005 đã ch ra các bc la chn nhà cung cp trong báo cáo khoa
hc ca mình vào nm 2005. Cht lng b h s các nhà cung cp s chu nh
hng rt nhiu t cht lng ca các bc la chn nhà cung cp. Chính vì vy
mà trong phn m đu này, tác gi s ch ra phng pháp tin hành la chn nhà
cung cp mt cách h thng chi tit. Hình 2.1 ch ra quá trình la chn và đánh giá
nhà cung cp.
Hình 2.1: Quá trình la chn và đánh giá nhà cung cp
(Ngun: Abraham Mendoza (2007, trang7)
Bc 1: Xác đnh nhu cu cho vic la chn nhà cung cp
Bc đu tiên trong quá trình này chính là phi xác đnh chính xác nhu cu mà
doanh nghip cn tìm kim  nhà cung cp cho sn phm hay dch v đc thù ca
doanh nghip mình. i vi nhng sn phm khác nhau và nhng giai đon khác
nhau, nhu cu ca doanh nghip đi vi nhà cung cp cng s thay đi ch không
h c đnh. Các nhà cung cp truyn thng nu không có đ nng lc đáp ng vn
phi b loi và tìm kim nhà cung cp mi. Ly ví d: Khi phát trin sn phm mi,
vic thay đi trong b h s các nhà cung cp hin ti có th s thay đi vì cht
lng không đm bo, kt thúc hp đng cung cp, th trng khách hàng thay đi,
kh nng ca nhà cung cp hin ti không đ đáp ng hay không hiu qu so vi
nhu cu gia tng. Tình hung này s xy ra khác nhau vi mi doanh nghip.
7

Bc 2: Xác đnh các yêu cu và tiêu chí cho nhà cung cp
Các yu t và tiêu chí này ngày nay rt nhiu và tr nên mâu thun nhau trong
vic la chn các nhà cung cp. Ví d: Mt hàng hóa không th va đm bo r
nht vi cht lng tt nht… Ch có th là cnh tranh nht so vi các nhà cung cp
cùng sn phm. Chính vì vy vic la chn các yu t cn thit và quan trng đc
xác đnh trong quy trình la chn nhà cung cp là rt khó khn. Tri qua nhìu gian
đon t nhng nm 1966 ca Dickson, các nhà khoa hc đã c gng đi tìm ra b các
yu t quan trng nht đ giúp cho vic đánh giá các nhà cung cp có th chính xác
nht. Các nhà khoa hc khác có th đc k đn  đây đó là: Weber 1991, Hossein,
Dadashza, và Muthu 2004, gn đây nht là Laura 2011, h đã có s la chn các
yu t ca mình da trên yu t đc thù công ty và ngành công nghip mà công ty
đó đang tham gia. Trong mc 2.1, chúng ta s đi nghiên cu và tìm hiu k hn v
các lý thuyt này.
Bc 3: Quyt đnh chin lc la chn
Vic la chn đòi hi doanh nghip phi có mt chin lc tip cn hp lý trong
quá trình tuyn la nhà cung cp. Ly ví d cho 1 vài chin lc la chn s là: Mt
nhà cung cp so vi nhiu nhà cung cp khác, ni đa so vi quc t, và ngn hn so
vi hp đng cung cp dài hn.
Trong nghiên cu này, tác gi s gi đnh rng vic la chn 1 nhà cung cp s
là chin lc không phù hp trong hu ht tt c trng hp ca doanh nghip. Mt
nhà cung cp s giúp gim thiu ti đa tng chi phí bng vic chn la ra nhà cung
cp tt nht cho hàng hóa hay linh kin đu vào. Tuy nhiên, vic ph thuc vào duy
nht mt nhà cung cp s mang đn ri ro vô cùng ln khi có s c trong vic cung
cp hàng. Ví d đin hình đó chính là trng hp ca Toyota vào nm 1977 vi
cuc khng hong van phanh xe ô tô. Dây chuyn sn xut ca Toyota đã buc phi
dng li vài ngày vì s c ha hon ca nhà cung cp duy nht (Aisin Seiki). Nhà
máy này chính là ngun hàng duy nht cung cp van phanh xe cho tt c xe ca
Toyota (Nishiguchi and Beaudet, 1998). Chi phí cho s kin này c lng khon

8



$195 triu và 70 ngàn chic xe. Chính vì vy mà sau này Toyota luôn có ít nht 2
nhà cung cp cho mi linh kin ca mình (Treece, 1997).
Chin lc nhiu nhà cung cp s giúp to ra kh nng linh đng cao bi vì yêu
cu đa dng ca doanh nghip. Hn na, đ chc chn cho sn phm luôn n đnh
thì vic làm vic vi nhiu nhà cung cp s là quan trng vì các nhà cung cp s
cnh tranh đ đáp ng cho doanh nghip v các yu t nh là giá c và cht lng
(Jayaraman, 1999).
Bc 4: Nhn bit nhà cung cp tim nng
S quan trng ca các sn phm s nh hng lên ngun lc tn bao nhiêu thi
gian trong vic nhn bit nhà cung cp tim nng. Ly ví d nhng ngun lc chính
ca doanh nghip s phi tn thi gian tìm kim nhà cung cp tim nng khi mà có
yêu cu cao v tính quan trng ca sn phm. Và Monckza, 2005 cng đã có nghiên
cu cung cp hng dn v cách nhn bit này.
Bc 5: Gii hn s nhà cung cp cho vic la chn
Vi ngun lc hn cht ca mi doanh nghip, nhân viên mua hàng cn có cái
nhìn tng th trên các nhà cung cp tim nng đ gim s lng nhà cung cp trc
khi tin hành phân tích và đánh giá chuyên sâu. Các yu t trong vic la chn nhà
cung cp  bc 2 s quyt đnh trong vic gim bt này. Howard đã đnh ngha
quá trình gim bt này chính là vic chn ra các nhà cung cp tha mãn các điu
kin c bn trc khi đc phân tích k (Treece, 1997).
Bc 6: Quyt đnh phng pháp cho la chn cui cùng
Có nhiu cách khác nhau hin ti đ đánh giá và la chn nhà cung cp. Vì bài
nghiên cu này mun da trên phng pháp AHP nên s tp trung phân tích
phng pháp này. Các phng pháp khác có mt tin b nhng cng có mt kém
riêng, nhng trong bài nghiên cu này tác gi không đ cp đn chi tit các phng
pháp do gii hn v mt thi gian.

Bc 7: La chn nhà cung cp và tin đn các tha thun
Bc cui trong quá trình la chn và đánh giá nhà cung cp chính là vic la
chn rõ ràng ln cui nhng nhà cung cp đáp ng tt nht các yêu cu chin lc
9



chn cung cp ca doanh nghip. Quyt đnh này thng đc kèm vi vic phân
b s lng đt hàng cho các nhà cung cp.
2.2. Nghiên cu Dickson ậ 1966
Nghiên cu ca Dickson nm 1966 da trên bng câu hi đc gi ti 273 nhân
viên và qun lý b phn mua hàng. Nhng ng viên này đc la chn t danh sách
thành viên ca Hip hi quc gia ca các nhà qun lý mua hàng. Danh sách này bao
gm tt c thành viên  M và Canada. Sau đó có tt c 170 th tr li đc gi v,
chim 62.3%, và bng 2.1.1 di đây s tng hp li 23 yu t quan trng trong
vic la chn nhà cung cp.
im s  bng 2.1 đc đánh giá t 0 – 4 (không quan trng nht – quan trng
nht)

10



Bng 2.1: Tng hp đim đánh giá các yu t - (Dickson, 1966)
Hng
Nhân t
im trung bình
ánh giá
1
Cht lng
3.508
Cc k quan trng
2
Giao hàng
3.417
Quan trng
3
Lch s nng lc
2.998
4
Chính sách bo hành
2.849
5

Kh nng sn xut
2.775
6
Giá
2.758
7
Kh nng k thut
2.545
8
V trí tài chính
2.514
9
Tuân th th tc
2.488
Hi quan trng
10
H thng thông tin
2.426
11
Uy tín và v trí trong ngành công
nghip
2.412
12
Mong mun kinh doanh
2.256
13
T chc và qun lý
2.216
14
Kim soát hot đng

2.211
15
Dch v sa cha
2.187
16
Thái đ
2.120
17
n tng
2.054
18
Kh nng đóng gói
2.009
19
Quan h lao đng
2.003
20
V trí đa lý
1.872
21
S lng đi tác trong quá kh
1.597
22
H tr đào to
1.537
23
Kh nng đi ng
0.610
Ít quan trng
Tuy nhiên Dickson cng đã khng đnh li sau đó rng giá c không phi luôn là

yu t quan trng trong quy trình la chn nhà cung cp. Ging nh vy thì kh
nng k thut, kh nng sn xut, và bo hành cng không phi nhng yu t luôn
11



đc xem là quan trng vi tt c kho sát viên. Trong nghiên cu này, ông cng
ch ra rng các ngành ngh khác nhau s có mc đ đánh giá các yu t quan trng
mt cách khác nhau.
Cui cùng thì ông đã đa ra 3 yu t ct lõi ca quyt đnh la chn nhà cung
cp đc nhiu ngành ngh la chn đó là: Kh nng đáp ng tiêu chun cht
lng hàng hóa, kh nng cung cp hƠng hóa đúng hn, và lch s thành công.
Ông cho rng đi vi các ngành sn xut/dch v càng phc tp thì càng nhiu yu
t s đc xem xét, và khi đó thì giá c không còn là yu t quan trng duy nht.
Ngc li, vic mua sm các loi ht và bulông thì giá thng là yu t quan trng
nht đc xem xét.
Do đó ông kt lun rng bn cht ca mt hàng đc mua có nh hng ln trên
các yu t đc xem xét khi la chn mt nhà cung cp. Nh vy, ông nghi ng đ
tin cy ca mt h thng ph quát đ phân tích nhà cung cp có th thích hp cho
tt c các loi quyt đnh mua hàng.
2.3. Nghiên cu Weber - 1991
Nm 1991, nhóm nghiên cu gm có Weber, Current, Benton đã có bài đánh giá
li nghiên cu ca Dickson (1966). H nhn thy rng các yu t ca Dickson có
mt s không rõ ràng và cn phi đc gii thích k hn. Nhng quyt đnh la
chn này ch yu là d trên nhng yu t mà bài nghiên cu hng đn. Do đó nó
có th mang tính ch quan và trùng lp. Thí d: Quyt đnh da trên “Lch s nng
lc” ca nhà cung cp có th tìm thy trong kh nng giao hàng hay cht lng
hàng hóa ca h. Ging nh vy thì chính sách “Bo hành” cng s đc phn ánh
trong các khái nim to nên “Giá”.
Chính vì vy mà nghiên cu ca Dickson trên các đi lý và qun lý mua hàng

ch yu là da trên mt tài liu hc thut duy nht. Còn nghiên cu ca Weber là
phn tng hp t các nghiên cu khoa hc v các yu t quyt đnh la chn nhà
cung cp. Do đó, s không có mt s so sánh nào gia nghiên cu ca Weber và
Dickson  đây vì vn d nó s da trên 2 đi tng nghiên cu khác nhau.
12



Mc dù vy, nghiên cu Dickson là mt chun mc giá tr t đó xác đnh xu
hng có th trong tm quan trng ca tiêu chí la chn nhà cung cp khác nhau.
Nghiên cu ca Webber đã ly kt qu t 74 bài vit trên các tp chí uy tín,
đc tng hp t nm 1966 (nm nghiên cu ca Dickson) cho đn nm 1991 (nm
nghiên cu ca Weber).
Bng 2.2 Tng hp bài báo trong các tp chí đc kho sát (Weber, 1991)
Tp chí
S lng bài báo
%
Journal of Purchasing and Materials Management
33
45
Journal of Purchasing
5
6
Management Science
5
6
Decision Sciences
4
5
Production and Inventory Management

3
4
Computers and Operations Research
3
4
Journal of Business Logistics
3
4
International Journal of Production Research
3
4
Journal of Marketing
3
4
Journal of Marketing Research
2
3
Journal of Operational Research Society
1
1
European Journal of Operational Research
1
1
Journal of Retailing
1
1
Industrial Marketing Management
1
1
Journal of Operations Management

1
1
Interfaces
1
1
Harvard Business Review
1
1
Operations Research
1
1
Decision Sciences Institute Conf. Proc.
1
1
International Journal of Production Management
1
1
Operational Research Quarterly
1
1
13



Bng 2.2 trên đã ch ra s lng các tp chí mà Weber đã kho sát. Trong
các bài báo kho sát trên có bao gm luôn c bài báo ca Dickson, bài nghiên cu
này s mang tính cht tng hp khi kho sát da trên s lng ln bài báo đc
đng ti trên các tp chí uy tín.
Da trên 23 yu t ca Dickson, Weber đã thng kê da trên các bài báo
nghiên cu ca mình và đa ra bng tng hp v đ quan trng ca các yu t. 

quan trng  đây đc đnh ngha nh là s các bài báo nhc đn yu t đó trong
quyt đnh la chn nhà cung cp trong nghiên cu. Bng 2.4 bên di s th hin
chi tit điu này:




















14



Bng 2.3 Xp hng quan trng các yu t da trên các nghiên cu (Weber, 1991)
Theo Dickson
Theo Weber

Theo Weber
Theo Weber
Xp hng
Yu t
S lng bài báo
(%)
6
Giá gc
61
80
2
Giao hàng
44
58
1
Cht lng
40
53
5
Kh nng sn xut
23
30
20
V trí đa lý
16
21
7
Kh nng k thut
15
20

13
iu hành và qun lý
10
13
11
Uy tính và v trí trong
ngành công nghip
8
11
8
V trí tài chính
7
9
3
Lch s nng lc
7
9
15
Dch v sa cha
7
9
16
Thái đ
6
8
18
Kh nng đóng gói
3
4
14

Kim soát hot đng
3
4
22
H tr đào to
2
3
9
Tuân th th tc
2
3
19
Quan h lao đng
2
3
10
H thng thông tin
2
3
23
Kh nng đi ng
2
3
17
n tng
2
3
12
Mong mun kinh doanh
1

1
21
S lng đi tác trong
quá kh
1
1
4
Bo hành
0
0