B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
PHÓ BO TH
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUY NG VN
TIN GI TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
NGOI THNG VIT NAM TRÊN A BÀN
THÀNH PH H CHÍ MINH
LUN VN THC S KINH T
TP. HCM - NM 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
PHÓ BO TH
GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUY NG VN
TIN GI TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN
NGOI THNG VIT NAM TRÊN A BÀN
THÀNH PH H CHÍ MINH
Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS NGUYN NG DN
TP. HCM - NM 2014
LI CAM OAN
*******
Tôi xin cam đoan lun vn thc s “ Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn
tin gi ti Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành
ph H Chí Minh” là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên cu khoa hc đc lp và
nghiêm túc. Các s liu phân tích, nghiên cu đc thu thp thc t, có ngun gc rõ
ràng, đáng tin cy, đc x lý trung thc và khách quan.
Tác gi
Phó Bo Th
LI CM N
*********
Xin chân thành cm n PGS.TS Nguyn ng Dn đã tn tình hng dn tôi
trong sut quá trình thc hin lun vn.
Xin chân thành cm n tt c Thy, Cô khoa đào to sau đi hc và khoa Ngân
hàng trng i Hc Kinh T thành ph H Chí Minh đã nhit tình ging dy, cung cp
kin thc hu ích đ tôi hoàn thành lun vn.
Xin chân thành cm n Ban Giám c các chi nhánh Ngân hàng thng mi c
phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph đã cung cp s liu góp phn giúp
kt qu nghiên cu đc chính xác và trung thc.
Phó Bo Th
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Li cm n
Mc lc
Danh mc ch vit tt
Danh mc các bng
Danh mc các đ th
Danh mc các hình v
Trang
PHN M U 1
1. Lý do chn đ tài 1
2. Mc tiêu nghiên cu 2
3. Phng pháp nghiên cu 2
3.1 Phng pháp thu thp s liu 2
3.2 Phng pháp nghiên cu 2
4. Phm vi nghiên cu và đi tng nghiên cu 2
4.1 a bàn nghiên cu 2
4.2 Gii hn v thi gian nghiên cu 2
4.3 i tng nghiên cu 3
5. Ý ngha thc tin ca đ tài 3
6. Cu trúc ca đ tài 3
CHNG 1.TNG QUAN V HIU QU HUY NG VN TIN GI
CA NGÂN HÀNG THNG MI 4
1.1 Nhng vn đ chung v huy đng vn ca NHTM 4
1.1.1 Khái nim v huy đng vn 5
1.1.2 Các nguyên tc huy đng vn 5
1.1.3 S cn thit ca vic huy đng vn 7
1.1.3.1 S cn thit ca vic huy đng vn 9
1.1.3.2 S cn thit ca vic huy đng vn hiu qu 11
1.1.4 Các sn phm huy đng vn tin gi ch yu 10
1.1.4.1 Huy đng vn qua tài khon tin gi tit kim 10
1.1.4.2 Huy đng vn qua tài khon tin gi thanh toán 11
1.1.4.3 Huy đng vn qua thông qua phát hành giy t có giá 13
1.2 Hiu qu huy đng vn ca NHTM 14
1.2.1 Khái nim v hiu qu huy đng vn 14
1.2.2 Các ch tiêu đánh giá hiu qu huy đng vn 16
1.2.2.1 C cu ngun vn huy đng ca NHTM 16
1.2.2.2 H s đòn by tài chính 27
1.2.2.3 Chi phí huy đng vn 27
1.3 Các yu t nh hng đn hiu qu huy đng vn tin gi ca các NHTM 20
1.3.1 Yu t t phía các NHTM 20
1.3.2 Yu t t phía bên ngoài NHTM 23
1.3.2.1 Yu t khách quan t môi trng 23
1.3.2.2 Yu t t phía khách hàng 24
1.4 Kinh nghim huy đng vn có hiu qu ca mt s NH TMCP nc ngoài và NH
TMCP Vit Nam 25
1.4.1 Kinh nghim huy đng vn t Citibank 25
1.4.2 Kinh nghim huy đng vn t NH ANZ 26
1.4.3 Kinh nghim huy đng vn t Vietinbank 27
1.4.4 Kinh nghim huy đng vn t BIDV 28
KT LUN CHUNG 1 29
CHNG 2.THC TRNG HIU QU HUY NG VN TIN GI
CA NGÂN HÀNG THNG MI C PHN NGOI THNG VIT
NAM TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH 30
2.1 Khái quát v Vietcombank trên đa bàn thành ph H Chí Minh 30
2.1.1 Khái quát v đa bàn TP HCM 30
2.1.2 Các chi nhánh Vietcombank trên đa bàn TP HCM và các PGD 31
2.1.3 S lc v kt qu hot đng kinh doanh ca Vietcombank trên đa bàn
TP HCM…… 32
2.1.4 Các hình thc huy đng tin gi ch yu ti Vietcombank 35
2.2 Thc trng hot đng huy đng vn tin gi ti Vietcombank trên đa bàn TP
HCM 36
2.2.1 V quy mô huy đng vn và tc đ tng trng vn huy đng 37
2.2.2 V c cu ngun vn huy đng 38
2.3 Thc trng hiu qu huy đng vn tin gi ti Vietcombank trên đa bàn TP HCM 41
2.3.1 V c cu ngun vn huy đng 41
2.3.2 V chi phí huy đng vn 42
2.3.3 V h s đòn by tài chính 44
2.4 ánh giá thc trng hiu qu huy đng vn tin gi ti Vietcombank trên đa bàn
TP HCM………. 45
2.4.1 Kt qu đt đc 45
2.4.2 Hn ch và nguyên nhân 47
2.4.2.1 Hn ch 47
2.4.2.2 Nguyên nhân 48
2.5 Phân tích các yu t khách hàng quan tâm khi gi tin ti Vietcombank trên đa
bàn TP HCM…… 50
KT LUN CHNG 2 54
CHNG 3. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU HUY NG VN
TIN GI TI NGÂN HÀNG THNG MI C PHN NGOI
THNG VIT NAM TRÊN A BÀN THÀNH PH H CHÍ MINH 55
3.1 nh hng phát trin ca Vietcombank trên đa bàn thành ph H Chí Minh 55
3.1.1 C hi và thách thc trong công tác huy đng vn ca Vietcombank
trên đa bàn TP HCM 55
3.1.2 nh hng chin lc kinh doanh ca h thng Vietcombank trong
c nc………… 56
3.1.3 nh hng phát trin hot đng huy đng vn tin gi ti
Vietcombank trong c nc nói chung và Vietcombank trên đa bàn TP HCM 57
3.2 Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi ti Vietcombank trên đa bàn
TP HCM………. 58
3.2.1 Áp dng chính sách lãi sut huy đng hp lý 58
3.2.2 Hoàn thin chính sách khách hàng và thng xuyên có nhng chng
trình khuyn mãi 59
3.2.3 y mnh hot đng Marketing, phát trin thng hiu và mng li 60
3.2.4 Gim ti thiu thi gian thc hin giao dch vi khách hàng 60
3.2.5 Nâng cao trình đ chuyên môn, nghip v ca đi ng cán b cng
nh các k nng mm khi giao tip vi khách hàng 61
3.2.6 Phát trin các dch v liên quan đn huy đng vn tin gi 62
3.2.7 a dng các sn phm huy đng vn 62
3.2.8 C s vt cht k thut khang trang 63
3.3 Kin ngh vi NHNN 64
3.3.1 V c ch qun lý 64
3.3.2 V c ch điu hành 65
KT LUN CHNG 3 66
KT LUN 67
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
1.AUD ô la Úc
2. CCTG Chng ch tin gi
3. CHF France Thu S
4.EUR ng EURO
5. HKD ô la Hng Kông
6. FATCA Foreign Account Tax Compliance Act.
6. GBP Bng Anh
7. PGD Phòng Giao dch
8. NHNN Ngân hàng Nhà nc
9. NH TMCP Ngân hàng Thng mi c phn
10. NHTM Ngân hàng thng mi
11. NV Ngun vn
12. JPY Yên Nht
13. USD ô la M
14. SGD ô Singapore
15. TP. HCM Thành ph H Chí Minh
16. TTT Tc đ tng trng
17. TL T l
18. Vn H Vn Huy đng
DANH MC CÁC BNG
Trang
Bng 2.1 Các chi nhánh Vietcombank trên đa bàn TP HCM và các PGD 32
Bng 2.2.Kt qu kinh doanh ca Vietcombank trên đa bàn TP HCM ……33
Bng 2.3 Kt qu huy đng vn ca Vietcombank trên đa bàn TP HCM 36
Bng 2.4 C cu ngun vn huy đng tính theo k hn ca Vietcombank trên đa bàn
TP. HCM 39
Bng 2.5 C cu ngun vn huy đng tính theo đi tng huy đng ca Vietcombank
trên đa bàn thành ph H Chí Minh 40
Bng 2.6 C cu ngun vn huy đng tính theo loi tin gi ca Vietcombank trên đa
bàn TP.HCM 41
Bng 2.7 Tng quan gia quy mô huy đng vn và chi phí huy đng vn 44
Bng 2.8 Bng kho sát khách hàng ti đa bàn thành ph H Chí Minh 51
DANH MC CÁC BIU
Trang
Biu đ 2.1 Li nhun sau thu và li nhun trc thu ca Vietcombank trên đa bàn TP
HCM 33
Biu đ 2.2 Quy mô huy đng vn và tc đ tng trng vn huy đng ca các chi
nhánhVietcombank trên đa bàn thành ph H Chí Minh. 37
Biu đ 2.3 T l vn huy đng so vi tng ngun vn ca Vietcombank trên đa bàn
thành ph H Chí Minh 42
DANH MC HÌNH V
Trang
Hình 2.1 Mô t các qun, huyn thuc đa bàn TP. HCM 31
Hình 2.2 Vn Huy đng ca các chi nhánhVietcombank trên đa bàn thành ph H Chí
Minh qua các nm. 46,47
1
PHN M U
1. Lý do la chn đ tài
Hot đng huy đng vn là hot đng c bn và có ý ngha rt quan trng đi
vi bn thân ngân hàng thng mi và đi vi nn kinh t bi ngun vn mà ngân
hàng huy đng đc cng chính là ngun vn mà ngân hàng cung ng cho nn kinh t
thông qua hot đng cp tín dng vi mc tiêu li nhun.
Nhn thc đc tm quan trng ca hot đng huy đng vn trong hot đng
kinh doanh ca ngân hàng, trong thi gian qua Ngân hàng thng mi c phn Ngoi
thng Vit Nam đã không ngng nâng cao hiu qu huy đng vn đ đm bo cho
hot đng s dng vn ca mình. Tuy nhiên trong nhng nm gn đây d âm ca cuc
khng hong kinh t sâu và rng nm 2011 va qua vn còn đó, điu này làm cho tình
hình huy đng vn ca hu ht các ngân hàng thng mi nói chung và Ngân hàng
thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam nói riêng đã gp không ít khó khn.
Mc dù trc đây đã tng có nhiu đ tài nghiên cu v hot đng huy đng
vn nhng mi ngân hàng li có nhng đc đim, sn phm khác nhau, hn na vt
thng ca nn kinh t sau cuc khng hong này là rt nng n, vì vy nu mun xoa
du vt thng cho nn kinh t thì ngân hàng cng nên đóng góp mt phn công sc
trong vic cung ng vn cho nn kinh t tc là làm cu ni gia nhng cá nhân, t
chc thiu vn vi nhng cá nhân, t chc tha vn, đ dòng vn đc lu chuyn
nhp nhàng hn, cho nên vn đ v huy đng vn li mt ln na cn đc nghiên cu.
Vi mc đích nâng cao hiu qu huy đng vn ca Ngân hàng thng mi c
phn Ngoi thng Vit Nam - ni tôi đang công tác đó chính là lý do tôi chn đ tài “
Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi ti Ngân hàng thng mi c phn
Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh ” cho lun vn tt nghip
ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu chung ca đ tài là tp trung đánh giá hiu qu huy đng vn tin gi
ca Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H
Chí Minh trên c s đó đ tài đa ra mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu huy
2
đng vn tin gi ti Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa
bàn thành ph H Chí Minh.
3. Phng pháp nghiên cu
3.1 Phng pháp thu thp s liu
S liu th cp: s liu th cp đc s dng trong đ tài này đc thu thp t
các tài liu, báo cáo ca các chi nhánh Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng
Vit Nam ti hi s chính giai đon 2009 – 2013.
S liu s cp: s liu s cp đc thu thp theo phng pháp chn ngu nhiên
thông qua kho sát 225 khách hàng đang giao dch ti các chi nhánh Ngân hàng
thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh
trong thi gian t tháng 3/2014 đn tháng 5/2014 đ tr li nhng câu hi theo bng
câu hi nghiên cu.
3.2 Phng pháp nghiên cu
đánh giá thc trng hiu qu huy đng vn tin gi ca Ngân hàng thng
mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh, bài vit s
dng phng pháp so sánh, phng pháp phân tích và phng pháp thng kê, mô t.
đa ra các gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi ca Ngân
hàng thng mi c phn Ngoi thng trên đa bàn thành ph H Chí Minh bài vit
còn s dng thêm phng pháp chn mu ngu nhiên đ tr li theo bng câu hi
nghiên cu.
4. Phm vi nghiên cu và đi tng nghiên cu
4.1 a bàn nghiên cu
Bài vit tp trung nghiên cu v hiu qu huy đng vn tin gi ti Ngân hàng
thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh cho
nên đa bàn nghiên cu là ti thành ph H Chí Minh.
4.2 Gii hn v thi gian nghiên cu
tài thu thp s liu phc v nghiên cu khong thi gian t 2009 – đn
2013.
3
4.3 i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca lun vn này là hiu qu huy đng vn tin gi ca
Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H
Chí Minh.
5. ụ ngha thc tin ca đ tài
Qua kt qu nghiên cu, tác gi mong đi s giúp cho các chi nhánh Ngân hàng
thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh có
cái nhìn rõ hn v thc trng hiu qu huy đng vn tin gi ti chi nhánh ca mình
cng nh s dng mt s gii pháp mà bài vit đ ra, nhm góp phn nâng cao hiu
qu huy đng vn tin gi cho Ngân hàng thng mi c phn Ngoi thng Vit
Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh.
6. Cu trúc ca đ tài
Ni dung ca đ tài gm 3 chng. C th nh sau:
Chng I: Tng quan v hiu qu huy đng vn tin gi ca Ngân hàng thng
mi.
Chng II: Thc trng hiu qu huy đng vn tin gi ti Ngân hàng thng
mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí Minh.
Chng III: Gii pháp nâng cao hiu qu huy đng vn tin gi ti Ngân hàng
thng mi c phn Ngoi thng Vit Nam trên đa bàn thành ph H Chí
Minh.
4
CHNG 1. TNG QUAN V HIU QU HUY NG VN
TIN GI CA NGÂN HÀNG THNG MI
1.1 Nhng vn đ chung v huy đng vn ca ngơn hƠng thng mi
Các ngân hàng thng mi mun hot đng mt cách bình thng thì phi có
“Vn”. Vn trong ngân hàng thng mi gm nhiu loi khác nhau, mi loi có đc
đim, phng thc s dng và bin pháp qun lý khác nhau. Ngun vn ca ngân
hàng thng mi gm: Vn t có ( vn ch s hu ), vn huy đng và vn đi vay,
trong đó vn huy đng là ngun vn ch yu và quan trng nht ca mt ngân hàng
thng mi nào cho nên huy đng vn đc coi là hot đng c bn, có tính cht sng
còn ca bt k mt ngân hàng thng mi nào.
1.1.1 Khái nim v huy đng vn
Huy đng vn là vic Ngân hàng s dng uy tín, cht lng dch v đ thu hút
tin gi ca cá nhân, t chc có vn nhàn ri trong nn kinh t theo nguyên tc hoàn
tr và có lãi đ đáp ng nhu cu vn trong hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Thc
cht ngun vn huy đng này là tài sn ca ch s hu mà ngân hàng tm thi qun lý
và s dng đ to ra ngun vn cho nn kinh t.
Huy đng vn là hot đng to ngun vn cho ngân hàng thng mi ( NHTM
), ngun vn này chim t l ln trong tng ngun vn ca ngân hàng thng mi nên
đóng vai trò quan trng, nh hng đn quy mô và hiu qu kinh doanh ca ngân hàng
thng mi. Ngun vn huy đng ca ngân hàng gm:
Ngun vn huy đng t tin gi không k hn ca khách hàng.
Ngun vn t tin gi đnh k nh tin gi có k hn ca t chc kinh t, cá
nhân, tin gi tit kim ca các cá nhân.
Ngun vn t phát hành trái phiu, chng ch tin gi.
Ngun vn huy đng khác nh: tin gi ký qu, tin gi đm bo thanh toán,
tin tm gi, tin đang chuyn, các khon khác.
Ngân hàng đc s dng ngun vn huy đng đ hot đng kinh doanh nhng
phi thc hin ngha v hoàn tr đy đ và kp thi cho khách hàng nên cn phi s
dng mt cách an toàn và hiu qu nht.
5
1.1.2. Các nguyên tc huy đng vn
Th nht, tuân th pháp lut trong huy đng vn
Các NHTM không đc huy đng vn quá nhiu so vi vi vn t có nhm
đm bo kh nng chi tr v sau. Bên cnh đó, các NHTM phi áp dng lãi sut huy
đng phù hp vi c ch qun lý v lãi sut ca Ngân hàng Nhà nc, bi vì lãi sut là
mt trong nhng công c đ Ngân hàng Nhà nc kim soát đc lng tin trong lu
thông, bình n giá c và chng lm phát.
Bên cnh đó, các NHTM phi có trách nhim hoàn tr gc lãi cho khách hàng
vô điu kin ( bt k ngi đi vay có s dng vn hiu qu hay không ) do ngân hàng
không phi là t chc trung gian tài chính thun túy mà là trung gian tín dng ( tài
chính là s tài tr, s cung cp vn, s cp phát theo tính cht không có s hoàn tr.
i tng nhn đc s tr giúp v tài chính không có ngha v hoàn tr mà ch có
ngha v s dng tài chính đúng mc đích, đúng yêu cu. Tín dng là s tín nhim,
lòng tin, là quan h vay mn theo nguyên tc hoàn tr ). NHTM phi tham gia bo
him tin gi theo quy đnh hin hành. Vi vic quy đnh các NHTM tham gia bo
him tin gi nhm mc đích bo v quyn li cho ngi gi tin. ng thi các ngân
hàng không đc cnh tranh bt hp lý ( thông tin gi, khuyn mãi bt hp pháp…)
gây ra tâm lý lo s, mt lòng tin ca ngi dân đi vi ngân hàng. Khi nim tin ca
ngi dân không còn thì h s rút tin t dn đn ngân hàng s gp ri ro thanh
khon đi đn phá sn.
Th hai, các NHTM phi đm bo đc hai yêu cu chi phí thp và quy mô
cao ca ngun vn huy đng.
Mc đích hot đng ca NHTM là vì li nhun, do đó, các NHTM phi đm
bo đc hai yêu cu: chi phí thp và quy mô cao ca ngun vn huy đng. Vi chi
phí thp và quy mô cao s giúp ngân hàng có ngun vn r và đ ln đ tài tr cho các
d án qua vic cp phát tín dng đng thi làm cho biên đ chênh lch lãi sut đu
vào, đu ra ln t đó to li nhun cao.
có th cnh tranh vi các t chc trung gian tài chính khác đòi hi NHTM
phi áp dng đa dng hóa phng thc tr lãi đi đôi vi d thng đ thu hút khách
hàng và đa ra nhiu phng thc huy đng đ hn ch ri ro ( ri ro thanh khon khi
6
s dng ngun vn ngn hn đ cho vay dài hn do không huy đng đc ngun vn
dài hn ) và phù hp vi đc đim hot đng ca ngân hàng.
Do nhu cu ca khách hàng khi gi tin vào ngân hàng không ch là đc an
toàn và hng lãi, mà còn mong mun s dng các dch v ca ngân hàng( chuyn
tin, thu h, chi h… ) nên NHTM cn kt hp cht ch gia huy đng vn vi hin
đi hóa dch v ngân hàng. Vi s phát trin ca dch v ngân hàng s làm tha mãn
nhu cu khách hàng, t đó thu hút đc lng tin gi càng nhiu.
Th ba, công tác huy đng vn phi đáp ng mt cách kp thi nhu cu
thanh khon ca ngân hàng
Công tác huy đng vn phi đáp ng mt cách kp thi nhu cu thanh khon
ca ngân hàng, hn ch đn mc ti đa s st gim đt ngt v ngun vn ca ngân
hàng. Hot đng ca ngân hàng da vào ch tín. Có tin tng vào s qun lý và kh
nng tr n ca ngân hàng, thì ngi dân mi gi tin. Vì vy, đ to và gi ch tín
ca mình đi vi khách hàng, ngân hàng phi đm bo kh nng thanh toán, đáp ng
kp thi đy đ nhu cu rút tin trong mi tình hung ca ngi dân. Bên cnh vic
bo đm tt kh nng thanh khon, ngân hàng cn nm bt kp thi nhng thông tin
đn “ nhm ” v hot đng kinh doanh ca ngân hàng và tìm cách ngn chn chúng.
Bi vì, nu không kp thi ngn chn nhng thông tin đn “ nhm” v hot đng kinh
doanh ca ngân hàng s gây tâm lý s mt tin trong ngi dân. T tâm lý lo s, ngi
dân s rút tin hàng lot. Khi đó ngân hàng không th đáp ng kp thi nhu cu rút tin
ca ngi dân (do ngun vn huy đng đã s dng cho vay cha kp thu hi). Trong
trng hp đc bit khi có s c xãy ra, ngân hàng phi có phng án đáp ng nhu cu
thanh khon kp thi (vay trên th trng tin t, vay Ngân hàng Trung ng) đ tránh
tâm lý lây lan cho rng ngân hàng mt kh nng thanh khon càng rng trong ngi
dân.
Th t, các NHTM phi s dng các công c huy đng vn đa dng đ hn
ch ri ro và phù hp vi đc đim hot đng ca ngân hàng.
Th nm, các cam kt vi khách hàng
Các cam kt vi khách hàng là: đm bo hoàn tr gc và lãi cho khách hàng vô
điu kin. Tham gia bo him tin gi theo quy đnh hin hành, gi bí mt s d và
7
hot đng tài khon ca khách hàng. Không đc che du các khon tin ln và bt
thng ( thc hin các quy đnh ca Pháp lnh phòng chng ra tin ).
Cui cùng, các NHTM phi đm bo tiêu chí v h s an toàn H1
H s này đa ra nhm mc đích gii hn mc huy đng vn ca ngân hàng, đ
tránh tình trng khi ngân hàng huy đng vn quá nhiu vt mc bo v ca vn t có
làm cho ngân hàng có th mt kh nng chi tr.
1.1.3. S cn thit ca vic huy đng vn
1.1.3.1 S cn thit ca vic huy đng vn
i vi nn kinh t
NHTM là kênh cung ng vn quan trng hàng đu ca nn kinh t. Thông qua
huy đng vn tin gi ca ngân hàng, các khon tin nhàn ri, nh ca các đi tng
trong nn kinh t tp trung thành mt khi lng vn ln, s dng vn cho vay đu t
sinh li đáp ng cho các yêu cu ca nn kinh t - xã hi. Hu ht các nc trên th
gii ngun vn huy đng ca các ngân hàng luôn chim t trng ln trong tng ngun
vn ca nn kinh t, vì vy ngun vn NHTM đã đóng góp đáng k trong vic thúc
đy kinh t phát trin.
Vi nghip v huy đng vn, NHTM có điu kin tip cn và thu hút mt khi
lng khách hàng rt ln đn vi NHTM, có tác dng kích thích khi dy các tim
nng v vn huy đng đn mc cao nht các ngun vn trong nn kinh t. Bên cnh đó
vic qun lý thu chi tin cho khách hàng NHTM góp phn kim soát lm phát và các
hot đng ca nn kinh t, cng nh din bin xu hng bin đng trong nn kinh t
đ Nhà nc kp thi đa ra gii pháp hp lý.
Thông qua huy đng vn, NHTM phát hành chng ch tin gi, k phiu, trái
phiu góp phn to nên hàng hóa trên th trng tài chính.
i vi NHTM
i vi hot đng ca mt NHTM, vic huy đng vn đóng vai trò vô cùng
quan trng, vì các NHTM mun tn ti thì phi huy đng vn và phi đy mnh vic
huy đng vn nu không có ngun vn huy đng mà ch có ngun vn t có thì mt
NHTM không th tn ti, hot đng và cnh tranh đc. Mt khác, nó còn là xng
8
sng, là yu t xut phát đ đy mnh các hot đng dch v khác ca mt NHTM nh
hot đng tín dng, thanh toán quc t và các dch v khác ca mt ngân hàng. Huy
đng vn, chim t trng đáng k trong tài sn n ca NHTM, to nên ngun vn quan
trng ca NHTM. Huy đng vn là nn tng, quyt đnh đn s tn ti, phát trin ca
NHTM. Thông qua nghip v huy đng vn, NHTM hình thành ngun vn đáp ng
nhu cu kinh doanh, thc hin cho các nghip v cho vay, tài tr, đu t, kinh doanh
ngoi t, thanh toán, y thác… to ra ngun li nhun cho NHTM, đm bo cho s
phát trin vng mnh ca NHTM.
Vn huy đng là tài sn bng tin ca các ch s hu ( bao gm ca pháp nhân
và th nhân ) gi vào ngân hàng, mà ngân hàng đang tm thi qun lý và s dng. Quy
mô huy đng vn càng ln thì kh nng cho vay càng cao.
Nghip v huy đng vn tuy không mang li li nhun trc tip cho ngân hàng
nhng nó là nghip v rt quan trng. Không có nghip v huy đng vn xem nh
không có hot đng ca NHTM. Vì mt NHTM khi đc cp phép thành lp phi có
vn điu l theo quy đnh. Tuy nhiên, vn điu l ch đ tài tr cho tài sn c đnh nh
tr s, vn phòng, máy móc thit b cn thit cho hot đng ch cha đ vn đ
NHTM thc hin hot đng kinh doanh nh cp tín dng và các dch v ngân hàng
khác. có vn phc v cho các hot đng này ngân hàng phi huy đng vn t
khách hàng. Do vy, nghip v huy đng vn có ý ngha rt quan trng đi vi ngân
hàng cng nh đi vi khách hàng. Huy đng vn là c s đ ngân hàng thu hút khách
hàng đn giao dch góp phn nâng cao uy tín và thng hiu ca ngân hàng.
i vi khách hàng
Nghip v huy đng vn giúp cho khách hàng thun li trong vic tích ly đ
dành các khon thu nhp nhàn ri cha s dng cho mc tiêu hay nhu cu tài chính đã
d đnh trong tng lai.
Vi nhng hình thc huy đng vn phong phú ca ngân hàng, khách hàng d
dàng la chn mt hình thc huy đng phù hp theo yêu cu v lãi sut, thi hn, cách
tính lãi và thanh toán lãi, mc đích ca mình…Bên cnh đó, t nhng hình thc này
đng nhiên quy đnh mt hp đng kinh t đc ký kt hay tha c gia ngân hàng
và khách hàng, nhm bo v quyn li chính đáng ca khách hàng đc hng lãi, và
đm bo an toàn v tài sn. Có th nói đây là hình thc đu t an toàn, không th thiu
đc trong danh mc đu t ca bt k nhà đu t trên th trng tài chính. Lãi sut
9
ngân hàng đc coi là thu nhp ti thiu, là c s đ so sánh vi thu nhp ca các hình
thc đu t khác trên th trng trc khi nhà đu t quyt đnh la chn hình thc
đu t hp lý.
i vi khách hàng, vic nm gi quyn s hu các chng ch tin gi, s tit
kim, k phiu, trái phiu, cng nh các chng t có giá khác…ngoài vic đc quyn
hng lãi, h còn có th d dàng mua bán chuyn nhng các chng t có giá trên th
trng, to nên tính thanh khon cao cho ngi ch s hu nó. Nh vy, khách hàng
có th d dàng chuyn đi các tài sn này thành tin mt bt c lúc nào, bng cách cm
c, chit khu cho NHTM hoc bán li trên th trng tin t.
Nghip v huy đng vn ca NHTM to điu kin thun li cho khách hàng có
th tip cn nhng tin ích ca các dch v ngân hàng, bo đm đáp ng ngày càng
phong phú, đa dng nhu cu ca khách hàng khi đn giao dch vi NHTM.
1.1.3.2 S cn thit ca vic huy đng vn có hiu qu
i vi nn kinh t
Ngun vn huy đng có hiu qu giúp cho các doanh nghip đc đáp ng kp
thi nhu cu vn, đy nhanh hot đng sn xut kinh doanh, tiêu th và thu hi vn
giúp gia tng tc đ quay vòng vn, tng s vòng quay, mang li nhiu li nhun cho
doanh nghip và t đó thúc đy nn kinh t phát trin hn.
Huy đng vn hiu qu còn là công c giúp NHTM kim soát khi lng tin t
trong lu thông mt cách tt hn thông qua vic s dng chính sách tin t.
i vi NHTM
Huy đng vn có hiu qu thì ngân hàng thng mi s đm bo đc hot
đng cho vay, nâng cao uy tín, th phn trong lnh vc ngân hàng, góp phn nâng cao
nng lc cnh tranh gia các ngân hàng vi nhau.
Huy đng vn có hiu qu thì s góp phn làm tng li nhun ca ngân hàng vì
huy đng vn có hiu qu tc là hot đng kinh doanh ca ngân hàng cng hiu qu.
i vi khách hàng
Huy đng vn có hiu qu s cung cp cho mi ngi dân các phng thc tit
kim tin hp lý và an toàn. Ngoài ra, hot đng huy đng vn giúp cho khách hàng
tip cn vi các dch v khác ca ngân hàng nh: dch v thanh toán, dch v th…
10
i vi các t chc kinh t, doanh nghip: Nghip v huy đng vn có hiu qu
đã giúp cho các t chc kinh t, các doanh nghip thun tin trong thanh toán giao
dch thông qua tài khon tin gi thanh toán, thi gian thanh toán nhanh chóng, chính
xác, nâng cao uy tín ca các doanh nghip này vi các đi tác khác.
1.1.4. Các sn phm huy đng vn ch yu
1.1.4.1. Huy đng vn qua tài khon tin gi tit kim
ây là cách thc huy đng vn ch yu ca các NHTM hin nay và đang ngày
càng đa dng hóa các loi tin gi tit kim này. Hin nay ch yu gm các loi tin
gi sau:
Tit kim không k hn
Là tin gi khách hàng có th gi và rút ra bt c lúc nào mà không cn báo
trc cho ngân hàng. Tin gi này có đc đim sau:
Sn phm tin gi tit kim không k hn đc thit k dành cho nhng khách
hàng có tin nhàn ri mun gi ngân hàng vì mc tiêu an toàn và sinh li nhng không
thit lp đc k hoch s dng tin gi trong tng lai. i vi khách hàng khi la
chn hình thc tit kim này thì mc tiêu an toàn và tin li là quan trng hn mc
tiêu sinh li.
im khác bit gia tài khon tin gi và tài khon tit kim là khi rút tin
khách hàng phi xut trình s tit kim và ch thc hin các giao dch gi và rút tin
ch không th thc hin các giao dch thanh toán nh tài khon tin gi thanh toán.
Mc dù, s d trên tài khon thanh toán không k hn thng không ln (do lãi
sut thp) nhng nu ngân hàng thu hút đc s lng khách hàng khá ln thì tng
khi lng vn huy đng qua hình thc này có th tr nên đáng k.
Tit kim đnh k
Là loi tin gi mà trong đó có s cam kt gi tin gia khách hàng và ngân
hàng trong mt k hn nht đnh. c đim tin gi này nh sau:
i vi loi tin gi tit kim đnh k, ngi gi có mt s tin nhàn ri trong
thi gian dài, h thng gi theo hình thc này đ đc lãi sut cao. Ngi gi không
đc s dng các hình thc thanh toán đi vi loi tin gi này song có th th chp
đ vay vn nu đc ngân hàng cho phép. Nu cn chi tiêu, ngi gi phi đn ngân
hàng đ rút tin. Tin gi tit kim có k hn thng đc hng lãi sut c đnh. Tuy
11
nhiên, gia các loi tin gi có k hn khác nhau lãi sut đc tr khác nhau. Tin gi
có k hn vi thi gian càng lâu, lãi sut s càng cao.
Khác vi tin gi tit kim không k hn, tin gi tit kim đnh k đc thit
k dành cho khách hàng có nhu cu gi tin vì mc tiêu an toàn, sinh li và thit lp
đc k hoch s dng tin trong tng lai. i tng khách hàng ch yu ca loi
tin gi này là các khách hàng mun thu nhp n đnh và thng xuyên, đáp ng cho
vic chi tiêu hàng tháng hoc hàng quý. Tin gi tit kim có k hn khác tin gi tit
kim không k hn. Tin gi tit kim không k hn thì khách hàng có th rút bt c
lúc nào, còn đi vi tin gi tit kim có k hn thì khách hàng ch đc rút tin gi
theo đúng k hn đã cam kt, không đc phép rút tin trc hn. Tuy nhiên, đ
khuyn khích và thu hút khách hàng gi tin ngân hàng cho phép khách hàng đc rút
trc hn nu có nhu cu, nhng khách hàng ch đc hng lãi sut không k hn,
hoc lãi sut k hn theo thi hn gi thc t.
Mc tiêu quan trng ca khách hàng là khi chn la hình thc tin gi này là li
tc có đc theo đnh k. Do đó, lãi sut đóng vai trò quan trng đ thu hút đc đi
tng khách hàng này. Lãi sut tr cho loi tin gi tit kim đnh k cao hn lãi sut
tr cho loi tin gi không k hn.
Tin gi tit kim có k hn có th phân chia thành nhiu loi:
Cn c vào thi hn có th chia thành tin gi k hn linh hot t 1-13 tháng,
hoc lâu hn.
Cn c vào phng thc tr lãi có th chia thành: tin gi k hn lnh lãi đu k,
tin gi k hn lnh lãi cui k, tin gi k hn lnh lãi theo đnh k (hàng tháng hoc
hàng quý).
Các loi tit kim khác
Ngoài hai loi tin gi tit kim chính là tit kim không k hn và tit kim
đnh k hu ht các NHTM đu thit k nhng loi tin gi tit kim khác nh tit
kim tin ích, tit kim có thng, tit kim an khang vi nét đc trng riêng nhm
làm cho sn phm ca mình luôn đc đi mi theo nhu cu khách hàng và to ra rào
cn bit d đ chng li s bt chc ca các đi th cnh tranh.
1.1.4.2. Huy đng vn qua tài khon tin gi thanh toán
Huy đng vn qua tài khon tin gi mang tính đc thù riêng có ca NHTM, là
đim khác bit gia NHTM và các t chc tín dng (TCTD) phi ngân hàng. Chính vì
12
đc thù này, NHTM thng đc gi là t chc nhn tin gi. Trong khi các TCTD
phi ngân hàng đc gi là t chc không nhn tin gi.
Tin gi thanh toán ( tin gi giao dch )
Là loi tin gi mà ngi gi đc s dng mt cách ch đng và linh hot
không b ràng buc v mt thi gian, là hình thc huy đng vn ca NHTM bng cách
m tài khon cho khách hàng gi là tài khon tin gi thanh toán. Tài khon này m
cho các đi tng khách hàng là cá nhân hoc t chc, có nhu cu thc hin thanh toán
qua ngân hàng đ thc hin các khon chi tr v mua bán hàng hóa…Loi tin gi này
có đc đim:
ây là tin ca doanh nghip hoc cá nhân gi vào ngân hàng đ nh ngân
hàng gi và thanh toán h. Trong phm vi s d cho phép, các nhu cu chi tr ca
doanh nghip và cá nhân đu đc ngân hàng thc hin. Các khon thu bng tin ca
doanh nghip và cá nhân đu có th nhp vào tin gi thanh toán theo yêu cu.
Tin gi không k hn không phi là nhng khon tin đ dành mà b phn tin
đang ch đ thanh toán. Do đó, v mt pháp lý khi gi tin không k hn theo tài
khon thanh toán đã th hin mt hp đng mc nhiên gia khách hàng vi ngân hàng.
Trong đó, ngân hàng có trách nhim thc hin các khon chi tr cho khách hàng mt
cách kp thi chính xác trong phm vi s d.
Khi gi tin vào tài khon tin gi không k hn, khách hàng có th rút tin bt
c lúc nào và không cn báo trc nên khi ngân hàng s dng làm ngun vn kinh
doanh thì ri ro cao. Do đó, ngân hàng phi d tr nhiu hn so vi các loi tin gi
khác. Chính vì vy, đi vi loi tin này ngân hàng tr lãi sut thp.
Mc đích ca ngi gi không phi là đ đc hng lãi mà đ đc ngân
hàng cung cp các dch v thanh toán không dùng tin mt. Chính vì vy, lãi sut
không phi là công c đ thu hút ngun vn này, mà công c chính là dch v mà ngân
hàng cung cp kèm theo phi là dch v có nhiu tin ích, an toàn, nhanh chóng và
chính xác. Loi này tuy bin đng thng xuyên nhng nó vn luôn có mt s d n
đnh do s tin gi vào và rút ra trong mt thi k có th bù tr cho nhau. Vì vy, nu
s dng ngun vn này s mang li li nhun cao cho ngân hàng.
Mc dù s d tài khon tin gi thanh toán ca tng khách hàng thng không
ln, nhng do là trung tâm tp trung tin t và cung cp dch v thanh toán, nên
13
NHTM có s lng khách hàng rt đông làm cho tng s vn huy đng qua tin gi
thanh toán ca tt c khách hàng tr nên ln đáng k.
Tin gi có k hn
Là loi tin gi mà ngi gi tin ch có th rút ra khi đáo hn. Tuy nhiên,
trong trng hp bình thng các ngân hàng vn cho khách hàng rút tin trc hn vi
điu kin ch đc hng lãi không k hn, hoc hng lãi có k hn tng ng vi
thi hn gi thc t. Loi tin này có nhng đc đim :
Ngi gi không đc s dng các hình thc thanh toán đi vi tin gi thanh
toán đ áp dng cho loi tin gi này. Nu cn chi tiêu, ch tài khon phi làm th tc
đ rút tin. Tuy không thun li cho khách hàng bng hình thc tin gi thanh toán
không k hn, song tin gi có k hn đc hng lãi sut cao hn tùy theo đ dài ca
k hn. Tin gi có k hn càng dài thì lãi sut s càng cao.
Tin gi có k hn có s n đnh tng đi cao. Các NHTM thng s dng đ
cho vay trung và dài hn. Tin gi có k hn có chi phí s dng vn khá cao. Ngi
gi tin có k hn nhm mc đích hng lãi, ngân hàng mun tng khon này phi tr
lãi tha đáng sao cho ngi gi va bo toàn vn va có mt khon thu nhp hp lý t
tin gi ca mình. Do đó, lãi sut hp dn, lãi sut cao là đòn by, là công c ch yu
đ thu hút ngun vn này.
Tài khon vãng lai
i vi tài khon tin gi thanh toán, ch tài khon đc quyn ra lnh cho
ngân hng chi tr trong phm vi s tin đã gi vào. Còn đi vi tài khon vãng lai,
thng áp dng vi khách hàng có uy tín, ngân hàng có th cho thu chi đn hn mc
phù hp vi thu nhp bình quân ca ch tài khon nhm đm bo tr n vay. Tài
khon vãng lai là cng c riêng có ca ngân hàng tm vi mô. Trong đó, hai bên tha
thun v hn mc cho vay, thi hn, lãi sut, các hình thc đm bo nh tài sn th
chp, cm c, bo lãnh ca bên th ba.
1.1.4.3. Huy đng vn thông qua phát hành giy t có giá
Giy t có giá là chng nhn ca NHTM phát hành đ huy đng vn, trong đó
xác nhn ngha v tr n mt khon tin trong mt thi gian nht đnh, điu kin tr lãi
và các điu khon cam kt khác gia NHTM và ngi mua. Giy t có giá có th phân
chia thành nhiu loi khác nhau.