B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp.HCM
NGUYN TH THÙY DUNG
NÂNG CAO S HÀI LÒNG
CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN I VI
DCH V NGÂN HÀNG IN T TI NGÂN
HÀNG TMCP CÔNG THNG VIT NAM
KHU VC TP.HCM
Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC: PGS.TS. Trng Th Hng
TP. H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN
Tôi tên Nguyn Th Thùy Dung, hc viên Cao hc lp Ngân hàng êm 1 -
khóa 21, chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng, trng i hc Kinh t TPHCM.
Tôi xin cam đoan lun vn “Nâng cao s hài lòng ca khách hàng cá nhân
đi vi dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng TMCP Công Thng Vit
Nam khu vc Tp. H Chí Minh” là công trình nghiên cu khoa hc ca tôi. Các
ni dung nghiên cu và kt qu trong lun vn này là trung thc, đc đúc kt t
quá trình hc tp và kt qu nghiên cu thc tin trong thi gian qua.
Lun vn đc thc hin di s hng dn khoa hc ca PGS.TS Trng
Th Hng.
Tác gi
Nguyn Th Thùy Dung
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
LI M U 1
CHNG 1: TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG IN T, S HÀI
LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU 4
1.1 Tng quan v dch v ngân hàng đin t 4
1.1.1 Dch v 4
1.1.1.1 Khái nim v dch v 4
1.1.1.2 c tính ca dch v 5
1.1.1.3 Dch v ngân hàng 6
1.1.2 Dch v ngân hàng đin t 6
1.1.2.1 Khái nim 6
1.1.2.2 Các dch v ca ngân hàng đin t 7
1.1.2.3 Li ích ca ngân hàng đin t 10
1.1.2.4 Nhng ri ro trong hot đng ngân hàng đin t 12
1.2 Cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng 15
1.2.1 Cht lng dch v 15
1.2.2 Khái nim s hài lòng 16
1.2.3 Mi quan h gia s hài lòng và cht lng dch v 17
1.3 Mô hình nghiên cu s hài lòng trong dch v ngân hàng đin t 18
1.3.1 Mô hình SERVQUAL 18
1.3.2 Mô hình cht lng dch v SERVPERF 20
1.3.3 Mô hình FST và TQS 20
1.3.4 Mô hình tám nhân t đo lng cht lng dch v ngân hàng đin t 21
1.4 Mô hình nghiên cu đ xut và các gi thit ca đ tài 25
KT LUN CHNG 1 29
CHNG 2: THC TRNG S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ
NHÂN I VI DCH V NGÂN HÀNG IN T TI VIETINBANK
KHU VC TP. H CHÍ MINH 30
2.1 Gii thiu s lc v Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam 30
2.2 Thc trng v hot đng cung ng dch v ngân hàng đin t ca
Vietinbank 34
2.2.1 Các dch v ngân hàng đin t đang cung cp cho khách hàng cá nhân ca
Vietinbank 34
2.2.1.1 Vietinbank Ipay 34
2.2.1.2 SMS Banking 34
2.2.1.3 Ví đin t MOMO 35
2.2.1.4 Mobile Bankplus 35
2.2.1.5 VietinBank Contact Center - 1900 558 868 36
2.2.2 Thc trng v hoat đng cung ng dch v ngân hàng đin t ca
VietinBank 36
2.3 Kho sát s hài lòng ca khách hàng cá nhân s dng dch v ngân hàng
đin t ca Vietinbank trên đa bàn Tp.H Chí Minh 39
2.3.1 Thit k nghiên cu 39
2.3.1.1 Nghiên cu s b: 39
2.3.1.2 Nghiên cu chính thc: 40
2.3.2 Xây dng thang đo 42
2.3.3 Phân tích kt qu nghiên cu 46
2.3.3.1 Thông tin mu nghiên cu 46
2.3.3.2 Kim đnh Cronbach Alpha đi vi các thang đo 48
2.3.3.3 Phân tích nhân t khám phá (EFA) 51
2.3.4 Kim đnh các gi thit và mô hình nghiên cu 54
2.3.4.1 Phân tích tng quan và hi qui 54
2.3.4.2 Kim đnh trung bình 58
2.3.4.3 Phân tích nh hng ca các bin đnh tính đn s hài lòng ca
khách hàng. 60
2.3.5 ánh giá s hài lòng đi vi dch v ngân hàng đin t ca Vietinbank t
kt qu nghiên cu 63
KT LUN CHNG 2 68
CHNG 3: GII PHÁP NÂNG CAO S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG
CÁ NHÂN I VI DCH V NGÂN HÀNG IN T CA VIETINBANK
70
3.1 Mt s gii pháp nâng cao s hài lòng ca khách hàng cá nhân khu vc
TP.HCM đi vi dch v ngân hàng đin t ca Vietinbank 70
3.1.1 Gii pháp đi vi kh nng đáp ng 70
3.1.2 Gii pháp đi vi bo mt và an toàn. 71
3.1.3 Gii pháp đi vi đng cm 73
3.1.4 Gii pháp cho phng tin hu hình và nng lc phc v 74
3.1.5 Gii pháp cho yu t tin cy 75
3.1.6 Gii pháp v phí/giá c 76
3.1.7 Các gii pháp khác dành cho Vietinbank khu vc TP.HCM 77
3.2 Mt s kin ngh đi vi c quan chc nng 79
3.2.1 i vi ngân hàng nhà nc 79
3.2.2 i vi Chính ph và các c quan qun lý 80
3.3 Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 82
KT LUN CHNG 3 84
KT LUN 85
TÀI LIU THAM KHO
PH LC 01: DÀN BÀI PHNG VN NH TÍNH
PH LC 02: BNG CÂU HI NGHIÊN CU NH LNG
PH LC 03: THNG KÊ MÔ T
PH LC 04: ÁNH GIÁ TIN CY THANG O BNG CRONBACH’S
ALPHA
PH LC 05: KT QU PHÂN TÍCH NHÂN T KHÁM PHÁ EFA
PH LC 06: KT QU PHÂN TÍCH HI QUY
PH LC 07: KIM NH S KHÁC BIT TRUNG BÌNH CÁC BIN
NH TÍNH
PH LC 08: KIM NH THAM S TRUNG BÌNH
DANH MC T VIT TT
Ký hiu,
ch vit tt
Din gii
ACB
Ngân hàng TMCP Á Châu
Agribank
Ngân hàng Nông Nghip và Phát trin Nông Thôn Vit
Nam
ATM Máy rút tin t đng (Automatic Teller machine)
BIDV Ngân hàng đu t và phát trin Vit Nam
E-banking Ngân hàng đin t
Eximbank Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam
EFA Phân tích nhân t khám phá
MBBank Ngân hàng quân đi
HSBC Ngân hàng Hng Kông và Thng Hi
NHNN Ngân hàng Nhà Nc
NHTM Ngân hàng thng mi
POS Máy chp nhn thanh toán th (Point of Sale/Service)
Sacombank Ngân hàng TCMP Sài Gòn Thng Tín
SET Giao dch đin t an toàn
SMS
Dch v thông báo qua tin nhn (Short message
services)
SSL Secure Socket Layer
Techcombank Ngân hàng TCMP K thng Vit Nam
TMCP Thng mi c phn
TPHCM Thành ph H Chí Minh
Vietcombank
(VCB)
Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
Vietinbank Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 1-1: So sánh cht lng dch v và s hài lòng 18
Bng 2-1 : Thang đo các nhân t nh hng đn s hài lòng ca khách hàng: 43
Bng 2-2: Thang đo s hài lòng ca khách hàng: 46
Bng 2-3: Thng kê v Tui 47
Bng 2-4: Kt qu kim đnh Cronbach Alpha bin Kh nng đáp ng: 48
Bng 2-5: Kt qu kim đnh Cronbach Alpha các bin 49
Bng 2-6: Kt qu kim đnh Cronbach Alpha bin Hài lòng: 51
Bng 2-7: Kt qu phân tích EFA đi vi các nhân t nh hng đn s hài lòng
ca khách hàng: 52
Bng 2-8: Kt qu Phân tích EFA đi vi s hài lòng ca khách hàng: 53
Bng 2-9:Tóm tt kt qu kim đnh thang đo: 53
Bng 2-10: Bng kt qu hi qui tuyn tính 56
Bng 2-11: Ma trn tng quan gia các bin: 56
Bng 2-12: Các thông s tng bin trong phng trình hi quy: 56
Bng 2-13: Giá tr trung bình ca các nhân t nh hng đn s hài lòng ca khách
hàng (kt qu kim đnh T-Test) 58
Bng 2-14: Giá tr trung bình S hài lòng ca khách hàng 59
Bng 2-15: Kt qu Kim đnh khác bit trung bình s hài lòng gia các khách hàng
có nhóm tui khác nhau 60
Bng 2-16: Kt qu kim đnh khác bit trung bình s hài lòng ca khách hàng gia
các nhóm bin đnh tính 61
Bng 2-17: Kt qu phân tích Kruskal – Wallis v s hài lòng ca khách hàng phân
loi theo Ngành ngh và Hc vn 62
Bng 2-18: Trung bình s hài lòng ca khách hàng có s dng dch v ngân hàng
khác. 62
Bng 2-19: Mc đ nh hng ca các nhân t đn s hài lòng ca khách hàng 63
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
Hình 1.1: Mô hình nghiên cu 26
Hình 2.1: Tng tàisn các ngân hàng qua các nm 31
Hình 2.2: Li nhun trc thu các ngân hàng qua các nm 32
Hình 2.3: Doanh s cho vay và huy đng vn các ngân hàng qua các nm 33
Hình 2.4: Lãi thun t hot đng dch v các ngân hàng qua các nm 36
Hình 2.5: S lng giao dch và doanh s giao dch E-banking qua các nm 38
Hình 2.6: Quy trình thc hin nghiên cu 42
Hình 2.7: th biu din giá tr trung bình ca các bin 59
1
LI M U
1. LÝ DO CHN TÀI
Ngày nay, s phát trin nh v bão ca khoa hc công ngh, đc bit là ngành
công ngh thông tin, đã tác đng đn mi mt ca hot đng đi sng, kinh t xã
hi, làm thay đi thói quen, nhn thc, phng thc sn xut ca nhiu lnh vc,
nhiu ngành ngh khác nhau, trong đó có ngành Ngân hàng. Phát trin các dch v
ngân hàng da trên nn tng khoa hc công ngh - ngân hàng đin t - là xu hng
tt yu, khách quan trong quá trình hi nhp th gii. Hin nay, các dch v ngân
hàng truyn thng đã dn tr nên bo hòa và ít có s khác bit gia các ngân hàng.
Vì th các dch v ngân hàng đin t đang dn thay th các dch v ngân hàng
truyn thng và to ra cho các ngân hàng mt s khác bit – mt sc cnh tranh mi
trong k nguyên bùng n công ngh thông tin. Ngoài ra, nn kinh t nc ta đang
dn hi nhp vi kinh t th gii nên các giao dch trong hu ht các ngành ngh
đu đc thng mi đin t hóa. Do đó, nhu cu v dch v ngân hàng đin t s
càng tng cao trong thi gian sp ti. Thành ph H Chí Minh là trung tâm kinh t
quan trng ca Vit Nam, là ni tip cn nhanh nht vi các ng dng khoa hc
công ngh mi. Bên cnh đó, thành ph H Chí Minh còn là ni tp trung mt s
lng ln các ngân hàng nc ngoài vi nhng thit b, phn mm mi nht; Vì
vy, s cnh tranh trong lnh vc ngân hàng ti khu vc này rt gây gt, đòi hi các
ngân hàng trong nc phi ci tin và nghiên cu phát trin hn na các dch v
ngân hàng đin t ca mình
Ngân hàng thng mi c phn Công Thng Vit Nam – Vietinbank là mt
trong nhng ngân hàng hàng đu Vit Nam, không ch c gng hoàn thin các dch
v ngân hàng truyn thng mà còn không ngng ci tin máy móc thit b, cng
nh ng dng các chng trình phn mm mi vào vic cung ng sn phm dch v
cho khách hàng. Vietinbank vn tip tc cho ra đi các dch v mi ca ngân hàng
đin t và đáp ng ngày càng cao nhu cu v giao dch đin t ca khách hàng. Bên
cnh đó Vietinbank cng đã xây dng nhng chin lc nhm phát trin và qung
bá ngày càng rng hn dch v ngân hàng đin t ca mình.
2
Mc dù Vietinbank luôn c gng đ cung cp nhng dch v tt nht cho
khách hàng nhng đ làm cho tt c khách hàng tht s cm thy tha mãn và thu
hút thêm nhiu khách hàng mi thì điu đó không đn gin. Hu ht tt c các ngân
hàng đu không ngng nghiên cu tìm kim li gii cho vn đ trên. Các nghiên
cu v hành vi sau khi mua đu ch ra rng s tha mãn – hài lòng hay không ca
khách hàng s nh hng đn hành vi mua tip theo ca h. Vy nhng nhng n
lc trong vic cung ng dch v ngân hàng đin t ca Vietinbank đc khách hàng
đánh giá nh th nào? Khách hàng có thc s hài lòng vi cht lng dch v ngân
hàng đin t ca Vietinbank không? Bài nghiên cu “Nâng cao s hài lòng ca
khách hàng cá nhân đi vi dch v ngân hàng đin t ti Ngân hàng TMCP
Công Thng Vit Nam khu vc Tp. H Chí Minh” đc thc hin đ gii quyt
vn đ cp thit đó. T đó to c s đ Vietinbank có nhng điu chnh phù hp,
cng nh có th đnh hng đc nhu cu ca khách hàng, góp phn xây dng
phng hng phát trin các sn phm ca dch v ngân hàng đin t nhm góp
phn thc hin mc tiêu đa Vietinbank tr thành tp đoàn tài chính trong tng lai.
2. MC TIÊU NGHIÊN CU
- Xác đnh các nhân t đo lng cht lng dch v ngân hàng đin t.
- o lng mi quan h gia cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng
- ánh giá cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi
dch v ngân hàng đin t ti Vietinbank trên đa bàn TP.HCM.
- xut mt s gii pháp nhm nâng cao s hài lòng ca khách hàng cá nhân
đi vi dch v ngân hàng đin t ca Vietinbank.
3. I TNG VÀ PHM VI NGHIÊN CU
- i tng nghiên cu: s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi cht
lng dch v ngân hàng đin t ca Vietinbank.
- Phm vi nghiên cu tp trung nhng khách hàng đang s dng dch v ngân
hàng đin t ca Vietinbank trên đa bàn Tp. H Chí Minh.
3
- Thi gian nghiên cu trong giai đon t nm 2011-2013.
4. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
Bài nghiên cu đc s dng kt hp nhiu phng pháp nghiên cu khác
nhau nh: đnh tính. đnh lng, thng kê mô t, phân tích hi quy… Mô hình
nghiên cu đc xây dng t c s lý thuyt s hài lòng ca khách hàng, cht
lng dch v, kt hp đc đim thc t ca dch v ngân hàng đin t. Kt qu ca
nghiên cu đc gii thích da trên s phn hi ca khách hàng t các phiu điu
tra mà tác gi thit k theo mô hình nghiên cu. D liu thu thp đc x lý bng
phn mm SPSS 20.
5. KT CU CA LUN VN
Chng 1: Tng quan v dch v ngân hàng đin t, s hài lòng ca khách
hàng cá nhân và mô hình nghiên cu.
Chng 2: Thc trng s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi dch v
ngân hàng đin t ti Vietinbank khu vc Tp. H Chí Minh.
Chng 3: Gii pháp nâng cao s hài lòng ca khách hàng cá nhân đi vi
dch v ngân hàng đin t ca Vietinbank.
6. Ý NGHA THC TIN CA TÀI
Kt qu ca bài nghiên cu cho thy các nhân t nào quan trng quyt đnh
trc tip đn s hài lòng ca khách hàng, qua đó, nhìn nhn mt cách khách quan
nhu cu ca khách hàng đi vi dch v ngân hàng đin t. iu này s giúp cho
các nhà qun tr ngân hàng thy đc s đánh giá ca khách hàng đi vi dch v
ngân hàng đin t mà ngân hàng đang cung cp. T đó s đa nhng ci thin thích
hp nâng cao cht lng dch v đng thi nâng cao hiu qu hot đng ca ngân
hàng. Ngoài ra, kt qu nghiên cu s là c s phc v cho vic trin khai các sn
phm, và dch v mi đáp ng đc nhu cu ngày càng đa dng ca khách hàng.
4
CHNG 1: TNG QUAN V DCH V NGÂN HÀNG IN T,
S HÀI LÒNG CA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
1.1 Tng quan v dch v ngân hàng đin t
1.1.1 Dch v
1.1.1.1 Khái nim v dch v
Trong cuc sng ngày nay, “dch v” là mt khái nim ph bin và hot đng
dch v din ra khp mi ni. S đóng góp ca khu vc dch v ngày càng chim
mt t trng ln trong tng sn phm quc dân. Do đó kinh t càng phát trin thì
dch v ngày càng đóng vai trò quan trng. Vì vy mà dch v tr thành đi tng
nghiên cu ca nhiu ngành khác nhau. Thc t cho thy tn ti nhiu khái nim
khác nhau v dch v:
C. Mác phát biu rng : "Dch v là con đ ca nn kinh t sn xut hàng hóa,
khi mà kinh t hàng hóa phát trin mnh, đòi hi mt s lu thông thông sut, trôi
chy, liên tc đ tho mãn nhu cu ngày càng cao đó ca con ngi thì dch v ngày
càng phát trin". Vi khái nim trên C. Mác đã ch ra ngun gc ra đi và phát trin
ca dch v.
Còn theo đnh ngha ca Philip Kotler, dch v là nhng hot đng mang tính
cht vô hình mà hiu qu ca nó đáp ng mt nhu cu nào đó ca con ngi, theo
đó sn phm ca nó không nht thit là sn phm hu hình.
PGS.TS Nguyn Vn Thanh cho rng: “Dch v là mt hot đng lao đng
sáng to nhm b sung giá tr cho phn vt cht và làm đa dng hoá, phong phú hoá,
khác bit hoá, ni tri hoá… mà cao nht tr thành nhng thng hiu, nhng nét
vn hoá kinh doanh và làm hài lòng cao cho ngi tiêu dùng đ h sn sàng tr tin
cao, nh đó kinh doanh có hiu qu hn”. Theo đó các doanh nghip s dng dch
v nh mt công c đ cnh tranh, nhm thit lp, cng c và m rng quan h hp
tác lâu dài vi khách hàng.
5
Nh vy có th đnh ngha mt cách chung nht: dch v là nhng hot đng
mang tính đc thù riêng ca con ngi trong xã hi phát trin, to ra các sn phm
không tn ti di hình thái vt th nhm tha mãn kp thi các nhu cu sn xut và
đi sng sinh hot ca con ngi.
1.1.1.2 c tính ca dch v
Tính vô hình ca dch v th hin vic dch v ch có th cm
nhn bng t duy, dch v không th đánh giá đc bng các phng pháp đo lng
thông thng hay bng các giác quan ca con ngi. Ngi mua không th nghe,
nhìn thy đc, không th s mó đc, nm hay ngi đc, cng nh không th cân
đo đong đm đc sn phm ca mình trc khi mua. Vì vy ngi mua s tìm
kim các du hiu hay bng chng v cht lng dch v đ gim bt mc đ
không chc chn. H s suy đoán cht lng dch v da vào các thông tin, giá c,
tài liu, con ngi, đa đim, trang thit b… mà h nhn đc.
Tính khác bit: “Vic thc hin dch v thng khác nhau tùy
thuc vào cách thc phc v, nhà cung cp dch v, ngi phc v, thi gian thc
hin, lnh vc phc v, đi tng phc v và đa đim phc v.” (Caruana & Pitt,
1997 trích dn Nguyn Th Phng Trâm, 2008). Cht lng dch v thng dao
đng trong mt biên đ rt rng, tùy thuc vào hoàn cnh to ra dch v. iu này
làm cho vic cnh tranh tr nên gay gt hn và đó cng chính là thách thc ch yu
ca các doanh nghip trong vic to lp thng hiu ca mình. Cht lng dch v
không ngng đc tinh vi hoá, chuyên nghip hóa và quan trng hn là s xut hin
liên tc nhng dch v mi.
Tính không th tách ri: khác vi sn xut vt cht, dch v không
đc sn xut ra đ nhp kho, phân phi qua nhiu nc trung gian, ri sau đó mi
đc tiêu dùng. Quá trình sn xut và tiêu th dch v din ra đng thi. hàng hóa
vt cht, ngi tiêu dùng ch quan tâm đn sn phm cui cùng. Còn sn phm
dch v, ngi tiêu dùng đng hành vi quá trình to ra dch v.
Tính không lu gi đc: Chính vì tính không th tách ri mà dch
v không th sn xut ra đ nhp kho, lu tr, đ dành s dng sau nh hàng hóa.
6
Tính không lu gi đc ca dch v không phi là vn đ nu nh nhu cu là n
đnh và có th d đoán truc. Nhng thc tin nhu cu dch v thng không n
đnh, luôn dao đng, khi nhu cu tng cao đt ngt thì các công ty cung ng dch v
s gp khó khn.
1.1.1.3 Dch v ngân hàng
Sn phm dch v ngân hàng đc hiu là các dch v tài chính mà ngân hàng
cung cp cho khách hàng nhm đáp ng nhu cu kinh doanh, sinh li, sinh hot
cuc sng, ct tr tài sn… Qua đó, ngân hàng thu chênh lch lãi sut, t giá hay
thu phí t các sn phm dch v này. Trong xu hng phát trin hin nay, ngân hàng
đc coi nh mt siêu th dch v vi hàng trm, thm chí hàng nghìn dch v khác
nhau tùy theo cách phân loi và tùy theo trình đ phát trin ca ngân hàng. Có hai
khái nim dch v ngân hàng:
Quan đim th nht cho rng, các hot đng sinh li ca ngân hàng ngoài hot
đng cho vay thì đc gi là hot đng dch v. S phân đnh nh vy cho phép
ngân hàng thc thi chin lc tp trung đa dng hóa, phát trin và nâng cao hiu
qu ca các hot đng phi tín dng.
Còn quan đim th hai thì cho rng, tt c các hot đng kinh doanh ca mt
ngân hàng đu đc coi là hot đng dch v, bao gm c hot đng tín dng.
Trong phân loi các ngành ca nn kinh t thì ngành ngân hàng thuc lnh vc dch
v; vì th, có th xem hot đng cho vay là mt hot đng dch v ca ngân hàng.
1.1.2 Dch v ngân hàng đin t
1.1.2.1 Khái nim
“Ngân hàng đin t”, ting anh là Electronic Banking, là mt dng ca thng
mai đin t ng dng trong hot đng tài chính ngân hàng. ây chính là s kt hp
gia mt s dch v ngân hàng truyn thng vi các phng tin đin t. Có th
hiu là các dch v và sn phm ngân hàng hin đi và đa tin ích đc phân phi
đn khách hàng mt cách nhanh chóng (trc tuyn, liên tc, không ph thuc vào
không gian và thi gian) thông qua các kênh phân phi nh Internet, máy tính, máy
ATM, POS, đin thoi đ bàn, đin thoi di đng…
7
Nói mt cách khác, khi có nhu cu giao dch khách hàng không nht thit phi
đn ngân hàng mà thông qua các thit b truy cp đ thc hin các giao dch ti bt
k đâu và bt k lúc nào. Dch v ngân hàng đin t ngoài vic thc hin các giao
dch truyn thng còn cung cp cho khách hàng các thông tin v ngân hàng, tài
chính, t giá v.v… và khách hàng còn có th ch đng nm bt, kim soát đc các
thông tin tài chính ca mình, ch đng đng ký s dng các dch v khác ca ngân
hàng mà không cn đn quy giao dch đ đng ký.
1.1.2.2 Các dch v ca ngân hàng đin t
Internet Banking là kênh phân phi t đng các sn phm dch v
ngân hàng thông qua đng truyn Internet. Vi bt k phng tin đin t nào có
th kt ni internet nh: máy tính, đin thoi, máy tính bng…; khách hàng đu có
th truy cp vào website ca ngân hàng đ truy vn các thông tin cn thit và thc
hin các giao dch tài chính. Ngày nay thông tin trên các website ca các ngân hàng
rt phong phú, đa dng, t t giá, lãi sut, giá chng khoán đn chi tit lch s giao
dch, s d hin ti ca khách hàng. Vi dch v này khách hàng có th tìm hiu v
các sn phm ca ngân hàng, thc hin các hot đng thanh toán bt c ni đâu
vào bt c thi gian nào. Ngoài ra dch v Internet Banking còn là kênh phn hi
thông tin hiu qu gia khách hàng và ngân hàng. Khách hàng có th gi tt c các
thc mc, góp ý v sn phm, dch v ca ngân hàng và đc gii quyt nhanh
chóng. Tuy nhiên, ngân hàng phi có h thng bo mt đ mnh đ đi phó vi ri
ro trên phm vi toàn cu. H thng bo mt cao đòi hi quá trình xác nhn giao dch
phc tp và chi phí đu t rt tn kém. Hin nay, các ngân hàng áp dng các công
c xác thc lnh rt đa dng nh:
- Phng thc xác thc giao dch bng mã s truy cp và mt khu tnh.
- Phng thc xác thc giao dch bng mã s truy cp và mt khu tnh,
chng th đin t.
- Phng thc xác thc giao dch bng mã s truy cp và mt khu tnh, OTP
SMS, chng th đin t.
8
- Phng thc xác thc giao dch bng mã s truy cp và mt khu tnh,
chng th đin t, OTP Token.
- Phng thc xác thc giao dch bng mã s truy cp và mt khu tnh,
smart card có tích hp chng th đin t.
Home Banking cng có đc đim ging vi Internet Banking đó là
cho phép khách hàng giao dch và kim soát tài khon t xa, không cn đn ngân
hàng. Nhng khác vi Internet Banking, Home Banking thc hin các giao dch ca
khách hàng thông qua mng ni b (Intranet) do mi ngân hàng xây dng riêng. Mt
trong hai nn tng thit lp nên Home Banking là: h thng các phn mm ng dng
(Software Base) và nn tng công ngh web (Web Base), thông qua h thng máy
ch, mng Internet và máy tính con ca khách hàng, thông tin tài chính s đc thit
lp, mã hoá, trao đi và xác nhn gia ngân hàng và khách hàng. Chu trình s dng
dch v home banking gm các bc c bn sau:
+ Bc 1: Thit lp kt ni.
Khách hàng kt ni máy tính ca mình vi h thng máy tính ca ngân hàng
qua mng Internet, sau đó truy cp vào trang web ca ngân hàng phc v mình
(hoc giao din ngi s dng ca phn mm). Sau khi kim tra và xác nhn khách
hàng (User ID, Password…), khách hàng s đc thit lp mt đng truyn bo
mt (https) và đãng nhp (login) vào mng máy tính ca ngân hàng.
+ Bc 2: Thc hin yêu cu dch v.
Dch v NHÐT rt phong phú và đa dng, có th là truy vn thông tin tài
khon, thit lp nghip v chuyn tin, hy b vic chi tr séc, thanh toán đin t …
và rt nhiu các dch v trc tuyn khác.
Trên website (hoc giao din ngi s dng) có sn h thng menu chn la
và hng dn c th các bc đ thc hin quá trình giao dch. Tt c mi vic
khách hàng phi làm ch là chn dch v, cung cp thông tin theo yêu cu ca dch
v và ca ngân hàng.
+ Bc 3: Xác nhn giao dch, kim tra thông tin và thoát khi mng (thông
qua ch ký đin t, xác nhn đin t, chng t đin t …) :
9
Khi giao dch đc thc hin hoàn tt, khách hàng kim tra li giao dch và
thoát khi mng, nhng thông tin chng t cn thit s đc qun lí, lu tr và gi
ti khách hàng khi có yêu cu.
Ði vi khách hàng là doanh nghip, quy trình thanh toán qua Home-banking
đc thc hin tng đi phc tp hn vi quy trình bo mt, xác nhn an toàn hn.
Mi doanh nghip s đc h thng Home-banking cung cp hai loi User có mã s
truy cp, mt khu khác nhau đc phân quyn. Lnh thanh toán ca khách hàng
chuyn đn Ngân hàng thông qua h thng Home-banking đc ký 2 ch ký đin t
theo đúng quy đnh chng t ca Ngân hàng Nhà nc và hu ht đc thc hin
ngay trong ngày làm vic.
Phone Banking là h thng t tr li các thông tin v dch v, sn
phm ngân hàng qua tng đài đin thoi ca ngân hàng. Khách hàng nhn vào các
phím trên đin thoi theo hng dn ca ngân hàng đ yêu cu h thng cung cp
thông tin cn thit. Qua Phone-banking, khách hàng có th s dng rt nhiu dch v
ngân hàng nh: hng dn s dng dch v, gii thiu thông tin v dch v ngân
hàng, cung cp thông tin tài khon và các giao dch, báo n, báo có, cung cp thông
tin ngân hàng nh lãi sut, t giá hi đoái, thanh toán hoá đn và dch v h tr
khách hàng,… thc hin mi lúc mi ni k c ngoài gi hành chính. Khi khách
hàng quay s ti tng đài, nhp mã khách hàng và khoá truy nhp dch v, theo li
nhc trên đin thoi, khách hàng chn phím chc nãng tng ng vi dch v mình
cn thc hin giao dch. Khách hàng có th thay đi, chnh sa trc khi xác nhn
giao dch vi ngân hàng, chng t giao dch s đc in ra và gi ti khách hàng khi
giao dch đc x lý xong.
Mobile Banking: Cùng vi s phát trin ca mng thông tin di
đng, ngân hàng ti Vit Nam cng đã nhanh chóng ng dng nhng công ngh này
vào vic phc v khách hàng. Mobile Banking là h thng tr li bng các tin nhn
t đng v các thông tin, dch v ca ngân hàng ni bn đng kí. Ngoài ra còn là
hình thc thông báo bin đng s d và thanh toán trc tuyn qua mng đin thoi
di đng. Phng thc này đc ra đi nhm gii quyt nhu cu thanh toán giao dch
10
có giá tr nh (micro payment) hoc nhng dch v t đng không có ngi phc v.
V nguyên tc, đây chính là quy trình thông tin đc mã hoá, bo mt và trao đi
gia trung tâm x lý ca ngân hàng và thit b di đng ca khách hàng. Dch v này
đc s dng ph bin do tính cht thun tin, nhanh chóng ca nó. Khách hàng ch
cn son tin nhn theo cú pháp ngân hàng quy đnh và gi v tng đài đ thc hin
các giao dch.
Call Center: do ngân hàng qun lý d liu tp trung nên khách
hàng có tài khon ti bt k chi nhánh nào vn gi v mt s đin thoi c đnh ca
trung tâm này đ đc cung cp mi thông tin chung v ngân hàng, sn phm dch
v, và thông tin v tài khon cá nhân. Khác vi Phone Banking ch cung cp các loi
thông tin đc lp trình sn, Call center có th cung cp mt cách linh hot thông tin
theo nhu cu ca khách hàng hoc gii đáp các thc mc, tip nhn các khiu ni ca
khách hàng. Tuy nhiên, nhc đim ca Call center là phi có ngi trc 24/24 gi.
Kiosk ngân hàng là s phát trin ca dch v ngân hàng hng ti
vic phc v khách hàng vi cht lng cao nht và thun tin nht. Trên đng ph
s đt các trm làm vic vi đng kt ni internet tc đ cao. Khi khách hàng cn
thc hin giao dch hoc yêu cu dch v, h ch cn truy cp, cung cp s chng
nhn cá nhân và mt khu đ s dng dch v ca h thng ngân hàng phc v mình.
ây là mt hng phát trin đáng lu tâm cho các ngân hàng thng mi Vit Nam
nhm gim ti cho h thng ATM.
1.1.2.3 Li ích ca ngân hàng đin t
Tit kim chi phí
V phía ngân hàng: thông qua kênh ngân hàng đin t, ngân hàng s gim bt
đc các th tc giy t, chi phí kim đm, chi phí trong khâu thanh toán, to thun
li cho vic thc hin các giao dch. Tuy chi phí đu t công ngh ban đu cho dch
v ngân hàng đin t cao nhng chi phí vn hành các giao dch đin t li thp. Hn
na, khi dch v ngân hàng đin t phát trin, ngân hàng không cn phi đu t m
rng các h thng chi nhánh, phòng giao dch, thuê thêm nhân s, mua sm thêm
các thit b mà vn có th đáp ng đc khi lng ln khách hàng.
11
V phía khách hàng: Giao dch thông qua ngân hàng đin t nhanh hn so vi
giao dch truyn thng. Thông thng giao dch ti quy cho mt khách hàng
chuyn tin mt khong 15 phút không k thi gian đi li và ch đi, nhng giao
dch trên Internet, Mobile hoc h thng th ch qua mt vài thao tác đn gin trong
mt vài phút. Khách hang s tit kim đc thi gian, chi phí đi li vì giao dch
đc thc hin ti bt k ni nào, bt k lúc nào, ngay c ngoài gi hành chánh.
Nâng cao hiu qu s dng vn
Các dch v thanh toán đin t càng phát trin càng giúp cho lung vn luân
chuyn nhanh hn, t đó đáp ng tt hn nhu cu thanh toán ca nn kinh t đt
nc. Vi dch v ngân hàng đin t, khách hàng không phi đem tin mt nên
gim thiu đc ri ro mt tin, tin gi, nhm ln. Chính vì li ích đó làm cho
ngi dân gi tin vào ngân hàng càng nhiu, ngân hàng huy đng đc hu ht các
ngun tin nhàn ri trong dân c làm tng ngun tin trong lu thông, và còn làm
thay đi c cu tin lu thông, chuyn t nn kinh t tin mt sang nn kinh t tin
đin t. Qua đó, đy nhanh tc đ lu thông hàng hóa, tin t, nâng cao hiu qu s
dng vn.
Kênh thông tin tài chính hiu qu
V phía ngân hàng: các thông tin giao dch đin t luôn đc thc hin và sao
lu li di d liu đin t mt cách t đng. Do đó giúp cho hot đng thanh tra,
giám sát ca ngân hàng đc cht ch hn, kp thi phát hin và chn chnh nhng
vi phm, gi vng an toàn h thng.
V phía khách hàng: Khách hàng nm bt thông tin ngân hàng nhanh hn,
thông tin nhn đc phong phú và tin ích. ng thi, thc hin các lnh thanh toán
cng nhanh hn. Khách hàng bt c ni đâu, bt c lúc nào vn bit chính xác,
kp thi tình trng tài khon tin gi, tin vay, qun lý công n, qun lý các tài
khon ca mình chính xác, hiu qu hn.
Nâng cao sc cnh tranh ca ngân hàng
Do s thun li trong vic giao dch đin t không b gii hn bi thi gian,
không gian nên s lng khách hàng giao dch ngày đông t đó dn đn khi lng
12
giao dch tng lên mt cách nhanh chóng. Bên cnh đó, thông qua các dch v h
tr trc tuyn ngân hàng tng kh nng chm sóc phc v khách hàng. S phong
phú ca các dch v ngân hàng đin t có th giúp ngân hàng nhm đn nhiu đi
tng khách hàng, nhiu lnh vc kinh doanh. Chính nh nhng tin ích có đc t
vic ng dng công ngh s thu hút và gi chân khách hàng trong vic s dng dch
v, quan h giao dch vi ngân hàng, tr thành khách hàng trung thành ca ngân
hàng.
Ngân hàng đin t còn là công c qung bá, khuych chng thng hiu toàn
cu ca ngân hàng thng mi mt cách sinh đng và hiu qu.Bng cách cung cp
các thông tin, dch v h tr ca mình qua các website riêng mà ngân hàng có th
gii thiu hình nh ca mình ti hu ht các khách hàng, đng thi th hin đng
cp chuyên nghip hin đi ca mình mt cách rng rãi nht t đó nâng cao kh
nng cnh tranh ca ngân hàng.
Vi mô hình ngân hàng hin đi, kinh doanh đa nng thì ngân hàng đin t rt
thun li trong vic cung cp sn phm, dch v chéo. Theo đó các ngân hàng có th
liên kt vi các công ty bo him, công ty chng khoán, công ty tài chính khác đ
đa ra các sn phm tin ích nhm đáp ng mi nhu cu ca khách hàng.
1.1.2.4 Nhng ri ro trong hot đng ngân hàng đin t
Ri ro hot đng
Ri ro hot đng là ri ro phát sinh t kh nng gây thit hi cho ngân hàng do
h thng không đm bo s thng nht và mc đ tin cy cn thit. ây là ri ro
nguy him nht và có nh hng ti s sng còn ca hot đng ngân hàng đin t.
+ Ri ro an ninh:
- Kim soát vic truy cp h thng ngân hàng ngày càng tr nên phc tp do
vic s dng các đng dây liên lc, k c các mng thông tin công cng nh
Internet ngày càng đc phát trin. Nu kim soát không tt có th dn đn tình
trng nhng ti phm thc hin thành công nhng hành đng bt hp pháp. Chng
hn, ti phm có th s dng th và mã PIN ca khách hàng đ thc hin giao dch.
13
- Mt l hng an ninh có th dn đn nhng trách nhim pháp lý do bn la
đo c tình to ra cho ngân hàng, vic đ lt nhng trng hp tip cn ngoài thm
quyn có th dn đn nhng thit hi trc tip hoc gây ra các trách nhim pháp lý
cho khách hàng và các rc ri khác.
- Ngân hàng còn có th phi gánh chu nhng ri ro có liên quan đn hành vi
la đo ca chính nhng nhân viên ca mình: các nhân viên ngân hàng có th truy
cp vào các tài khon ca khách hàng hoc n cp các th lu tr giá tr. Nguyên
nhân là do cán b thoái hoá, bin cht, công tác son tho quy trình tác nghip,
kim tra, kim soát ni b không đc thc hin đúng chun mc.
+ Ri ro thit k, duy trì h thng:
- Các h thng mà ngân hàng đã thit lp có th không đc thit k hoc trin
khai tt, trong quá trình vn hành có th b li gián đon hoc chy chm, do h
thng này không phù hp vi nhu cu ca s dng.
- Nhiu ngân hàng li da vào các nhà cung cp dch v bên ngoài và các
chuyên gia đc lp đ trin khai, vn hành và h tr các phn khác nhau ca hot
đng ngân hàng đin t. Vic này cng tim n ri ro vì các nhà cung cp dch v
có th không có chuyên gia cn thit cho vic cung ng các dch v mà ngân hàng
mong mun hoc không cp nht kp thi công ngh ca h. Các hot đng ca nhà
cung cp dch v có th b gián đon do h thng ca h b hng hoc do các khó
khn v tài chính, điu này s nh hng đn vic cung cp sn phm và dch v
ca ngân hàng.
- Tc đ thay đi nhanh chóng ca công ngh thông tin khin cho h thng ca
ngân hàng có th b lc hu. Hn na, vic công ngh thay đi nhanh chóng có th
khin các nhân viên không th hiu đc đy đ bn cht ca công ngh mi mà
ngân hàng s dng. iu này s gây ra nhng rc ri khi vn hành các h thng mi
hoc h thng đc cp nht.
+ Ri ro do nhm ln ca khách hàng:
Ri ro ngày càng cao khi ngân hàng không ph bin kin thc cho khách hàng
ca mình mt cách thích hp v ý thc an toàn bo mt. Khi thiu nhng bin pháp
14
cn thit đ xác nhn giao dch, các khách hàng s có kh nng ph nhn nhng
giao dch mà trc đó h đã chp nhn, gây tn tht cho ngân hàng. Các khách hàng
s dng thông tin cá nhân (thông tin chng thc, s th tín dng hoc s tài khon
ngân hàng) trong các giao dch đin t không đc bo mt s to điu kin cho bn
ti phm tip cn đc vi các tài khon ca h. Ra tin có th cng là mt vn đ
na cn phi quan tâm.
Ri ro uy tín:
Ri ro uy tín là ri ro d lun đánh giá xu v ngân hàng gây khó khn nghiêm
trng cho ngân hàng trong vic tip cn các ngun vn hoc khách hàng ri b ngân
hàng.
- Các h thng hoc sn phm không hot đng nh d kin và gây ra phn
ng tiêu cc lan rng trong công chúng. Mt l hng nghiêm trng v an ninh, cho
dù là do bên ngoài hay bên trong tn công lên mt h thng nào đó ca ngân hàng
có th làm suy gim lòng tin ca công chúng vào dch v ngân hàng.
- Có th phát sinh trong trng hp khách hàng gp vn đ vi dch v đc
cung ng nhng không nhn đc thông tin cn thit v sn phm s dng và các
quy trình gii quyt trc trc.
- Có th phát sinh t các trc trc ln các mng li giao tip khin khách
hàng gp khó khn trong vic tip cn vi các qu hoc thông tin tài khon ca h,
nht là trong trng hp không có các phng tin tip cn khác đ thay th.
Ri ro pháp lý:
Ri ro pháp lý phát sinh t nhng vi phm, hoc do không tuân th pháp lut,
các quy đnh hoc các thông l đã đc xác lp, hoc do quy đnh không rõ các
quyn và ngha v pháp lý ca các bên đi vi giao dch.
- Do còn tng đi mi m nên trong nhiu hot đng ngân hàng đin t, các
quyn và ngha v ca các bên đi vi các giao dch loi này còn cha rõ ràng.
- Hot đng ngân hang đin t li thc hin “gián tip” qua các kênh đin t
ch không qua tip xúc trc tip gia ngân hàng vi khách hàng nên vic áp dng
15
các phng pháp truyn thng trong phòng tránh và phát hin các hot đng ti
phm vi hot đng ngân hàng đin t s không đt hiu qu cao nh trc.
- Ngoài ra, các ngân hàng tham gia vào hot đng ngân hàng đin t có th
phi đi mt vi các ri ro pháp lý liên quan đn vic bo v quyn riêng t và công
b v khách hàng. Do còn tng đi mi m nên trong nhiu hot đng ngân hàng
đin t, các quyn và ngha v ca các bên đi vi các giao dch loi này còn cha
rõ ràng.
- Nhng ngân hàng quyt đnh tng cng dch v khách hàng bng cách liên
kt website ca mình vi các trang khác cng có th phi đi mt vi vic mt k
đt nhp nào đó có th s dng các trang đc liên kt đ la gt khách hàng ca
ngân hàng và ngân hàng s là đi tng b khách hàng kin.
Bên cnh các ri ro trên, các ri ro truyn thng ca hot đng ngân hàng nh
ri ro tín dng, ri ro kh nng thanh toán, ri ro lãi sut và ri ro th trng cng
có th phát sinh t hot đng ngân hàng đin t. Thêm vào đó, s m rng th
trng ngân hàng có th vt qua biên gii quc gia và chính vì vy mà làm tng
mt s ri ro nht đnh. Mt s vn đ cn quan tâm là: vn đ pháp lý hay qun lý
khi giao dch vi các khách hàng vt ra ngoài biên gii quc gia; s bt n đnh v
lut pháp mt s quc gia; trách nhim ca các c quan quyn lc các quc gia
khác nhau Nhng vn đ đó có th đt ngân hàng vào trng thái ri ro nht đnh
nh vic không tuân th lut và quy đnh ca các quc gia khác, k c lut bo v
ngi tiêu dùng, các quy đnh v báo cáo và ghi chép s sách, các nguyên tc bo
mt cá nhân và lut chng ra tin
1.2 Cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng
1.2.1 Cht lng dch v
Bt k nhà cung cp dch v nào hin nay cng đu quan tâm đn cht lng
dch v, bi vì cht lng dch v là mt trong nhng yu t to ra li th cnh
tranh cho nhà cung cp. Vy cht lng dch v là gì?
16
Theo Lehtinen (1982) cht lng dch v phi đc đánh giá trên hai khía
cnh bao gm quá trình cung cp dch v và kt qu ca dch v.Tuy nhiên, khi nói
đn cht lng dch v, chúng ta không th không đ cp đn đóng góp rt ln ca
Parasuraman & ctg (1988, 1991). Parasuraman đnh ngha cht lng dch v đc
xem nh khong cách gia mong đi v dch v và nhn thc ca khách hàng khi
s dng dch v. Russell (1999) cho rng “cht lng th hin s vt tri ca hàng
hóa và dch v, đc bit đt đn mc đ mà ngi ta có th tha mãn mi nhu cu
và làm hài lòng khách hàng”.
Theo quan đim ca các chuyên gia, hin nay cht lng dch v có nhng đc
đim sau:
- Cht lng là s tha mãn nhu cu ca khách hàng, nu mt sn phm dch
v nào đó không th hin đc s đáp ng nhu cu ca khách hàng thì đc xem là
có cht lng kém.
- Do cht lng đc đo lng bng mc đ tha mãn nhu cu, mà nhu cu
luôn bin đng nên cht lng cng luôn bin đng theo thi gian, không gian và
điu kin s dng.
- Nhu cu ca khách hàng có th đc công b rõ ràng di dng các quy
đnh, tiêu chun nhng cng có nhng nhu cu mà khách hàng cm nhn đc
trong và sau khi kt thúc quá trình s dng.
1.2.2 Khái nim s hài lòng
Nói mt cách đn gin, s hài lòng ca khách hàng chính là trng thái/cm
nhn ca khách hàng đi vi nhà cung cp dch v sau khi đã s dng dch v đó
(Terrence Levesque và Gordon H.G McDougall, 1996). Và theo Oliver (1997): “S
hài lòng là s phn ng ca ngi tiêu dùng đi vi vic đc đáp ng nhng mong
mun”.
Theo mt cách tip cn khác thì s hài lòng là cm giác vui thích hoc tht
vng ca mt ngi bt ngun t s so sánh cm nhn vi mong đi v mt sn
phm (Kotler, 2000, dn theo Lin, 2003). Nu cm nhn v s thc hin mt dch
v thp hn mong đi, khách hàng không hài lòng. Ngc li, nu cm nhn bng