GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA NGÂN HÀNG TMCP KIÊN LONG.PDF

B GIÁO DC VÀ ÀO
TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ
MINH
==================






H TH VY THO









GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC
CNH TRANH CA NGÂN HÀNG
TMCP KIÊN LONG

LUN VN THC S KINH T









TP. H CHÍ MINH – NM 2013





B GIÁO DC VÀ ÀO
TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ
MINH
==================

H TH VY THO






GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC
CNH TRANH CA NGÂN HÀNG
TMCP KIÊN LONG


Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng

Mã s: 60340201



LUN VN THC S KINH T


NGI HNG DN KHOA HC:
PGS. TS. TRNG TH HNG

TP. H CHÍ MINH – NM 2013

DANH MC CÁC CH VIT TT
Ch vit tt
Ni dung đy đ
ACB Ngân hàng TMCP Á Châu
CAMEL
Capital Adequacy (mc đ an toàn vn) - Asset Quality (cht
lng tài sn có) - Management (Qun lý) - Earnings (Mc sinh
li) - Liquidity (thanh khon)
Habubank Ngân hàng TMCP Nhà Hà Ni
Kienlongbank Ngân hàng TMCP Kiên Long
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
ROA T sut sinh li trên tài sn (Return on Assets)
ROE T sut sinh li trên vn (Return on Equity)
Sacombank Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
SWOT
Strengths (nhng đim mnh), Weaknesses (nhng đim yu),
Opportunities (các c hi) và Threats (các nguy c)
TCBS
The Complete Banking Solution (mt dng Core Banking do Open
Solutions Incorporations (OSI) cung cp)
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn

MC LC
Trang bìa ph
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng biu, hình v
Danh mc các ph lc
Li m đu 1
1. Lý do chn đ tài nghiên cu 1
2. Mc tiêu và nhim v nghiên cu ca lun vn 2
3. i tng và phm vi nghiên cu 2
4. Phng pháp nghiên cu 2
5. Kt cu lun vn 3
Chng 1: C S LÝ LUN V NNG LC CNH TRANH CA NGÂN
HÀNG THNG MI 4
1.1 C s lý lun v cnh tranh và nng lc cnh tranh ca NHTM 4
1.1.1 Cnh tranh và tác đng ca cnh tranh 4
1.1.2 C s lý lun v li th cnh tranh 7
1.1.3 C s lý lun v nng lc cnh tranh ca NHTM 8
1.1.3.1 Khái nim v ngân hàng thng mi 8
1.1.3.2 Khái nim v nng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi 8


1.1.3.3 c đim ca cnh tranh trong lnh vc ngân hàng 10
1.1.3.4 S cn thit phi nâng cao nng lc cnh tranh ca NHTM 10
1.2 Các nhân t nh hng đn nng lc cnh tranh ca NHTM 11
1.2.1 Các yu t bên ngoài 11
1.2.1.1 Chính sách ca Chính ph 12
1.2.1.2 Tình hình kinh t v mô 12

1.2.1.3 c đim ca xã hi và thói quen ca ngi tiêu dùng 13
1.2.1.4 Trình đ phát trin ca các ngành liên quan và ph tr 13
1.2.2 Các yu t bên trong 14
1.2.2.1 Ngun nhân lc 14
1.2.2.2 Ngun lc công ngh 14
1.2.2.3 Yu t v vn 14
1.2.2.4 Nng lc qun tr điu hành 15
1.2.2.5 H thng kênh phân phi 15
1.2.2.6 Uy tín, danh ting, thng hiu 15
1.3 ́nh gí nng lc cnh tranh ca NHTM 15
1.3.1 Các lý thuyt đánh giá nng lc cnh tranh ca NHTM 15
1.3.1.1 Mô hình CAMEL 15
1.3.1.2 Ma trn SWOT 18
1.3.2 Các tiêu chí đánh giá nng lc cnh tranh ca NHTM 19
1.3.2.1 Nng lc tài chính 20


1.3.2.2 Nng lc hot đng 22
1.3.2.3 Nng lc công ngh 23
1.3.2.4 Ngun nhân lc 23
1.3.2.5 Nng lc qun tr điu hành 25
1.3.2.6 H thng kênh phân phi 26
1.3.2.7 Uy tín, danh ting và thng hiu ca ngân hàng 26
1.4 Bài hc kinh nghim chho NHTM Vi Nam v nâng cao nng lc cnh
tranh 28
1.4.1 Bài hc kinh nghim t ngân hàng HSBC 28
1.4.2 Bài hc kinh nghim t ngân hàng Bank of America 29
Kt lun chng 1 30
Chng 2: THC TRNG NNG LC CNH TRANH CA NGÂN
HÀNG TMCP KIÊN LONG 31

2.1 Tng quan v Ngân hàng TMCP Kiên Long 31
2.1.1 Gii thiu chung 31
2.1.2 Quá trình phát trin 31
2.2 Thc trng nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Kiên Long 32
2.2.1 Nng lc tài chính 33
2.2.1.1 Quy mô vn và mc đ an toàn vn 33
2.2.1.2 Cht lng tài sn có 35
2.2.1.3 Mc sinh li 36


2.2.1.4 Kh nng thanh khon 44
2.2.2 Nng lc hot đng 44
2.2.2.1 Nng lc huy đng vn 44
2.2.2.2 Hot đng tín dng 45
2.2.2.3 Các dch v phi tín dng 47
2.2.3 Nng lc công ngh 48
2.2.4 Ngun nhân lc 49
2.2.5 Nng lc qun tr điu hành 52
2.2.6 H thng kênh phân phi 53
2.2.7 Uy tín, danh ting và thng hiu ca Ngân hàng 54
2.3 Phân tích thc trng nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Kiên
Long 56
2.3.1 Phân tích ma trn SWOT ca Ngân hàng TMCP Kiên Long 56
2.3.1.1 im mnh 56
2.3.1.2 im yu 57
2.3.1.3 C hi 60
2.3.1.4 Thách thc 60
2.3.2 Nguyên nhân ca nhng tn ti 65
2.3.2.1 Nguyên nhân khách quan 66
2.3.2.2 Nguyên nhân ch quan 67

Kt lun chng 2 68


Chng 3: CÁC GII PHÁP NÂNG CAO NNG LC CNH TRANH
CA NGÂN HÀNG TMCP KIÊN LONG 69
3.1 Mc tiêu và đnh hng phát trin ca Ngân hàng TMCP Kiên Long
đn nm 2020 69
3.2 Các gii pháp nhm nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng
TMCP Kiên Long 70
3.2.1 Phát huy th mnh 71
3.2.2 Khc phc đim yu 72
3.2.3 Tn dng c hi 75
3.2.4 Vt qua th thách 78
3.3 Các kin ngh và đ xut vi c quan qun lý Nhà nc 79
3.3.1 i vi Chính Ph 79
3.3.2 i vi Ngân hàng Nhà nc 79
Kt lun chng 3 80
Kt lun 81
Tài liu tham kho
Ph lc

DANH MC CÁC CH VIT TT
Ch vit tt
Ni dung đy đ
ACB Ngân hàng TMCP Á Châu
CAMEL
Capital Adequacy (mc đ an toàn vn) - Asset Quality (cht
lng tài sn có) - Management (Qun lý) - Earnings (Mc sinh
li) - Liquidity (thanh khon)
Habubank Ngân hàng TMCP Nhà Hà Ni

Kienlongbank Ngân hàng TMCP Kiên Long
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng thng mi
ROA T sut sinh li trên tài sn (Return on Assets)
ROE T sut sinh li trên vn (Return on Equity)
Sacombank Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
SWOT
Strengths (nhng đim mnh), Weaknesses (nhng đim yu),
Opportunities (các c hi) và Threats (các nguy c)
TCBS
The Complete Banking Solution (mt dng Core Banking do Open
Solutions Incorporations (OSI) cung cp)
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn



DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V
Danh mc các bng biu
Bng 1.1 Ma trn SWOT 19
Bng 2.1 Phân loi n ca Kienlongbank giai đon 2009-2012 35
Bng 2.2 Các khon thu nhp ca Kienlongbank giai đon 2009-2012 36
Bng 2.3 T l thu nhp lãi trên tng tài sn và tng thu nhp trên tng tài sn ca
Kienlongbank giai đon 2009-2012 39
Bng 2.4 Các khon chi phí ca Kienlongbank giai đon 2009-2012 39
Bng 2.5 Chi phí d phòng ri ro tín dng ca Kienlongbank giai đon 2009 –
2012 42
Bng 2.6 ROA và ROE trung bình Ngành Ngân hàng qua giai đon 2009-
2012 44
Bng 2.7: S cán b công nhân viên, tin lng và thu nhp bình quân ca nhân viên

Kienlongbank giai đon 2009-2012 49
Bng 2.8: Tình hình s lng nhân s và nng sut lao đng ca mt s ngân hàng
nm 2011-2012 50
Bng 2.9: Tình hình phát trin mng li ca Kienlongbank giai đon 2009 –
2012 54
Bng 2.10: Ma trn SWOT ca Kienlongbank 61
Danh mc biu đ
Biu đ 2.1 T l n xu ca mt s ngân hàng 36


Biu đ 2.2 Thu nhp thun ngoài lãi/ tng thu nhp thun ca mt s ngân hàng nm
2011, 2012 38
Danh mc ćc đ th
 th 2.1 Vn ch s hu ca Kienlongbank giai đon 2009 – 2012 33
 th 2.2 Li nhun sau thu ca Kienlongbank giai đon 2009-2012 41
 th 2.3 ROA, ROE ca Kienlongbank giai đon 2009-2012 42
 th 2.4: Ngun vn huy đng ca Kienlongbank giai đon 2009 – 2012 44
 th 2.5: Hot đng tín dng ca Kienlongbank giai đon 2009-2012 46
Danh mc các hình v
Hình 1.1 Mô hình nghiên cu tác đng ca các yu t môi trng bên trong đn nng
lc cnh tranh ca Kienlongbank 27
DANH MC PH LC
Ph lc: S đ t chc hot đng ca Kienlongbank
1



LI M U
1. Lý do chn đ tài nghiên cu
Cnh tranh là mt xu th tt yu ca nn kinh t. Nó xy ra và nh hng đn tt

c các lnh vc, các thành phn kinh t và các doanh nghip. Cnh tranh là yu t
đm bo duy trì tính nng đng và hiu qu ca nn kinh t. Trong bi cnh hin nay
ca nn kinh t Vit Nam, cnh tranh lành mnh và bình đng đóng vai trò tr ct,
đm bo s vn hành hiu qu ca c ch th trng.
Lnh vc tài chính ngân hàng đóng vai trò quan trng trong vic h tr hiu qu
cho phát trin và tng trng kinh t. Nó là cu ni gia ngi tha tin và ngi
thiu tin. Nó giúp cho dòng vn nn kinh t lu thông mt cách thun li hn. Hot
đng này mang li nhiu li nhun cho các nhà đu t. Vì vy, vic cnh tranh tr
nên gay gt hn. S lng các ngân hàng và các chi nhánh Ngân hàng nc ngoài ti
Vit Nam đã tng lên rt đáng k trong nhng nm gn đây, t 9 (nm 1991) lên ti
hn 63 (cui tháng 8/2013). Cùng vi đó, th phn ca các NHTM quc doanh, vn
đc chim th trng trong mt thi gian dài, cng đã gim đi rt đáng k. c bit,
khi nn kinh t hi nhp, chính ph thc hin m ca, tng bc cho phép các ngân
hàng nc ngoài thâm nhp vào th trng Vit Nam, mc đ cnh tranh s tr nên
khc lit hn. Hi nhp kinh t th gii đã và s xut hin nhiu đi th cnh tranh
cùng chia s và hot đng trong lnh vc tài chính ngân hàng, va hp tác va cnh
tranh. iu này s đem li nhiu khó khn mi cho các ngân hàng trong nc nói
chung và Kienlongbank nói riêng. Vì vy, đ tn ti và phát trin, các ngân hàng
thng mi Vit Nam phi tng cng kh nng cnh tranh ca mình nhm phù hp
vi xu th mi. Kienlongbank cng không ngoi l. Xut phát t nhng lý do trên,
tôi chn đ tài “Gii ph́p nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP
Kiên Long” làm đ tài nghiên cu lun vn thc s.
2



2. Mc tiêu và nhim v nghiên cu ca lun vn
Phân tích đánh giá nng lc cnh tranh ca Kienlongbank giai đon 2009 - 2012.
Trên c s đó đ xut các bin pháp nhm hoàn thin và nâng cao v th ca
Kienlongbank trong h thng ngân hàng Vit Nam.

Nhim v ca nghiên cu:
- H thng hóa các vn đ lý lun v cnh tranh, nng lc cnh tranh, các nhân
t nh hng và các tiêu chí đánh giá nng lc cnh tranh ca NTHM, s cn thit
phi tng cng nng lc cnh tranh.
- ánh giá thc trng nng lc cnh tranh ca Kienlongbank.
-  xut các gii pháp tng cng nng lc cnh tranh ca Kienlongbank.
3. i tng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: phân tích và đánh giá nng lc cnh tranh ca
Kienlongbank, đa ra các gii pháp tng cng cnh tranh ca Kienlongbank.
Phm vi nghiên cu: ánh giá nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Kiên
Long thông qua các yu t ni ti, giai đon t nm 2009 đn 2012.
4. Phng ph́p nghiên cu
Lun vn s dng tng hp các phng pháp sau:
- Phng pháp phân tích thng kê tng hp, s dng các s liu phn ánh kt
qu kinh doanh và nng lc cnh tranh ca Kienlongbank và mt s đi th cùng
quy mô trong vic đánh giá thc trng nng lc cnh tranh ca Kienlongbank.
- Lun vn k tha và s dng mt s nghiên cu t các công trình nghiên cu
ca các tác gi khác và các sách báo, tp chí, internet…
3



5. Kt cu lun vn
Lun vn gm 3 chng:
- Chng 1: C s lý lun v nng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi.
- Chng 2: Thc trng nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Kiên Long.
- Chng 3: Các gii pháp nâng cao nng lc cnh tranh ca Ngân hàng TMCP Kiên
Long.
4

Chng 1: C S LÝ LUN V NNG LC CNH TRANH CA NGÂN
HÀNG THNG MI
1.1 C s lý lun v cnh tranh và nng lc cnh tranh ca NHTM
1.1.1 Cnh tranh và tác đng ca cnh tranh
“Cnh tranh” là mt đc trng c bn ca nn kinh t th trng, đc bit là
trong bi cnh toàn cu hóa din ra mnh m. Hin nay, cha có mt khái nim
thng nht v cnh tranh. Có rt nhiu nhà kinh t hc đã thc hin nghiên cu vn
đ cnh tranh ca quc gia, ca doanh nghip. Cnh tranh đc s dng trong nhiu
lnh vc vi nhiu cách tip cn khác nhau:
- Theo K.Marx (1978): “Cnh tranh là s ganh đua, s đu tranh gay gt gia
các nhà t bn nhm giành git nhng điu kin thun li trong sn xut và tiêu th
hàng hóa đ thu li nhun siêu ngch.”
- Theo Trn Su (2006): “Cnh tranh, nói chung, là s phn đu vn lên không
ngng đ giành ly v trí hàng đu trong lnh vc hot đng nào đó bng cách ng
dng khoa hc k thut to ra nhiu li th nht, to ra sn phm mi, to ra nng
sut và hiu qu cao nht.”
- T đin bách khoa Vit Nam (1995): “Cnh tranh trong kinh doanh là hot
đng tranh đua gia ngi sn xut hàng hóa, gia các thng nhân, các nhà kinh
doanh trong nn kinh t th trng, chi phi quan h cung cu, nhm giành các điu
kin sn xut tiêu th có li nht”
-  Vit Nam, khi đ cp đn cnh tranh, ngi ta thng ngh đn vn đ giành
li th v giá c hàng hóa dch v.
Tuy có nhng đnh ngha khác nhau v cnh tranh, nhng ćc đnh ngha
đu có nhng đc đim chung:
5

Th nht, khi nói đn cnh tranh là nói đn s ganh đua gia mt hoc mt
nhóm ngi nhm giành ly phn thng ca nhiu ch th cùng tham gia. Cnh tranh
nâng cao v th ca ngi này và làm gim v th ca ngi khác.
Th hai, mc đích cui cùng ca cnh tranh là thu đc li nhun cao.
Th ba, cnh tranh din ra trong mt môi trng c th và có th s dng nhiu
bin pháp khác nhau nhm nâng cao kh nng cnh tranh, chim lnh th trng: phát
trin khoa hc công ngh, phát trin ngun nhân lc, gia tng kênh phân phi sn
phm, cnh tranh v giá bán sn phm dch v…
Th t, cnh tranh là đng lc đ các doanh nghip phát trin. Cnh tranh góp
phn cho s tin b ca khoa hc. Cnh tranh giúp các ch th tham gia bit quý
trng hn nhng c hi và li th mà mình có đc. Cnh tranh giúp đt nc tr
nên phn thnh. Thông qua quá trình cnh tranh, các ch th tham gia có th xác đnh
đc nhng đim mnh, đim yu ca bn thân mình, t đó có nhng bc tin thích
hp nht khi tham gia vào quá trình cnh tranh.
Th nm, các ch th tham gia phi tuân th nhng ràng buc chung bi nhng
quy đnh. ó có th là h thng pháp lut quc gia và quc t, các thông l tp quán
kinh doanh, đc đim nhu cu, th hiu ca khách hàng… Nhng ràng buc này
thng do Nhà nc quy đnh nhm hng ti s cnh tranh mang tính lành mnh.
Th sáu, cnh tranh di
n ra trong khong thi gian và không gian không c đnh.
Cnh tranh không ch din ra gia các doanh nghip trong cùng ngành ngh. Cnh
tranh không ch là duy trì phát trin th phn hin hu mà còn phi phát trin th
trng mi, tìm hng đi mi cho doanh nghip.
Nhng t́c đng ca cnh tranh đi vi nn kinh t
* Tác đng tích cc
6



Cnh tranh là mt đc trng c bn cng là xu th tt yu ca nn kinh t th

trng. Nó là đng lc phát trin ca nn kinh t.
- i vi các ch th sn xut kinh doanh, cnh tranh buc các ch th phi
thng xuyên ci tin k thut, áp dng công ngh mi, nâng cao nng sut lao đng
và cht lng sn phm, t chc qun lý có hiu qu…
- i vi ngi tiêu dùng, cnh tranh to ra mt áp lc buc các doanh nghip
phi h giá bán.  làm đc điu này, doanh nghip phi không ngng ci tin v
mu mã, giá c sn phm… Vì th ngi tiêu dùng có th t do la chn theo nhu
cu và th hiu ca mình. Mc tha mãn ca ngi tiêu dùng ngày càng đc gia
tng.
- i vi nn kinh t, cnh tranh thúc đy tng trng và to áp lc buc các
doanh nghip phi s dng hiu qu các ngun lc, qua đó góp phn tit kim ngun
lc chung ca xã hi.
- i vi quan h đi ngoi, cnh tranh thúc đy doanh nghip m rng th
trng, tìm kim và phát trin th trng mi. ây là c hi đ hp tác giao lu v
kinh t, vn hóa, xã hi. Các doanh nghip trong nc có th hc hi nhng kinh
nghim quý báu t các doanh nghip nc ngoài. T đó, doanh nghip có th vn
dng vào trong hot đng sn xut kinh doanh ca mình mt cách hiu qu.
* Tác đng tiêu cc
- Cnh tranh có th dn đn tình trng “cá ln nut cá bé”, gia tng các th đon
cnh tranh không lành mnh nh làm hàng gi, buôn lu, n cp bn quyn, la đo,
tung tin tht thit, phá hoi uy tín ca đi th.
- Cnh tranh chy theo li nhun và li ích riêng s làm cn kit tài nguyên, gây
ô nhim môi trng, bt n nn kinh t…
7



Yêu cu đt ra là không phi th tiêu cnh tranh mà phi đ cnh tranh din ra
trong môi trng bình đng, lành mnh, phát huy nhng mt tích cc và hn ch
nhng mt tiêu cc ca cnh tranh. iu này cn phi có s chung tay gia Nhà

nc và các doanh nghip.
1.1.2 C s lý lun v li th cnh tranh
T nhng nm 80, nhiu nhà kinh t hc phng Tây đã đa ra nhiu lý thuyt
v cnh tranh nh Michael Porter, J.B. Barney… Nm 1985, lý thuyt “li th cnh
tranh” ca M.Porter ra đi đã phân tích tình hình doanh nghip tham gia cnh tranh
trong thng mi quc t và đa ra khái nim v li th cnh tranh và li th so
sánh.
Li th so sánh đ cp ti điu kin tài nguyên, môi trng to cho doanh
nghip, cho quc gia nhng thun li gì trong sn xut và thng mi nh giàu có v
ngun nhân lc, du m, nc, rng, tài nguyên thiên nhiên… Li th này ch tm
thi vì đu chu tác đng ca quy lut khan him.
Li th cnh tranh mun nói ti sc mnh ni sinh ca doanh nghip, ca quc
gia nhiu hn nh cht lng qun lý, cht lng sn phm, cht lng đào to, cht
lng sáng to. Li th cnh tranh ca doanh nghip th hin mt hoc nhiu u th
ca nó so vi các đi th cnh tranh nhm đt đc thng li trong cnh tranh. u
th này có th dn đn chi phí thp hn hoc s khác bit trong sn phm dch v so
vi sn phm dch v ca đi th cnh tranh và đc th hin thành t sut sinh li
cao hn so vi mc trung bình.
Li th so sánh và li th cnh tranh có mi quan h cht ch. Thng thì li th
cnh tranh phát trin da trên li th so sánh. Mt doanh nghip, mt ngành có li
th so sánh thì thng có li th cnh tranh. Nó góp phn thúc đy doanh nghip,
ngành tng nng lc cnh tranh. Li th so sánh và li th cnh tranh h tr cho
8



nhau. Li th so sánh đc phát huy tác dng nh li th cnh tranh. Nu mt doanh
nghip, mt ngành có li th so sánh do ngun lc di dào nhng ngun này không
có li th cnh tranh, ví d cht lng lao đng thp, thì li th di dào v ngun lc
kia không th phát huy tác dng ca nó.

1.1.3 C s lý lun v nng lc cnh tranh ca NHTM
1.1.3.1 Khái nim v ngân hàng thng mi
NHTM là mt đnh ch tài chính trung gian có v trí quan trng trong nn kinh t
th trng nói chung và trong h thng ngân hàng trung gian nói riêng.
Có rt nhiu khái nim khác nhau v NHTM. o lut Ngân hàng ca Cng Hòa
Pháp 1941 đã đnh ngha: “Ngân hàng thng mi là nhng c s mà ngh nghip
thng xuyên là nhn tin bc ca công chúng di hình thc ký thác, hoc di các
hình thc khác, và s dng ngun lc đó cho chính h trong các nghip v v chit
khu, tín dng và tài chính”. Theo Pháp lnh Ngân hàng nm 1990 ca Vit Nam:
“Ngân hàng thng mi là mt t chc kinh doanh tin t mà nghip v thng
xuyên và ch yu là nhn tin gi ca khách hàng vi trách nhim hoàn tr và s
dng s tin đó đ cho vay, chit khu và làm phng tin thanh toán”. Theo Lut
các t chc tín dng nm 2011: “Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc
thc hin tt c các hot đng ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy
đnh nhm mc tiêu li nhun”.
Nh vy, có th nói rng NHTM là mt đnh ch tài chính trung gian cc k quan
trng cho nn kinh t. Nh h thng tài chính trung gian này, các ngun tin nhàn ri
nm ri rác trong xã hi s đc huy đng, tp trung li vi s lng đ ln đ cp tín
dng cho các t chc kinh t, cá nhân nhm mc đích phc v phát trin kinh t - xã
hi.
1.1.3.2 Khái nim v nng lc cnh tranh ca ngân hàng thng mi
9



Theo WEF (1997) báo cáo v kh nng cnh tranh toàn cu thì nng lc cnh
tranh đc hiu là kh nng, nng lc mà doanh nghip có th duy trì v trí ca nó
mt cách lâu dài và có ý chí trên th trng cnh tranh, bo đm thc hin mt t l
li nhun ít nht bng t l đòi hi tài tr nhng mc tiêu ca doanh nghip, đng
thi đt đc đc nhng mc tiêu ca doanh nghip đt ra.

Theo Michael Porter (1990), “ có th cnh tranh thành công, các doanh
nghip phi có đc li th cnh tranh di hình thc hoc là có đc chi phí sn
xut thp hn hoc là có kh nng khác bit hóa sn phm đ đt đc mc giá cao
hn trung bình.  duy trì li th cnh tranh, các doanh nghip cn ngày càng đt
đc nhng li th cnh tranh tinh vi hn, qua đó có th cung cp nhng hàng hóa
hay dch v có cht lng cao hn hoc sn xut có hiu sut cao hn”. Quan nim
ca Porter đã đ cp đn vn đ nng lc cnh tranh còn bao hàm c vic doanh
nghip phi duy trì li th cnh tranh ca mình. Nng lc cnh tranh  đây cn phi
gn lin vi khái nim phát trin bn vng s dng hiu qu các ngun lc ca xã
hi.
Cng nh mi doanh nghip, NHTM là mt loi hình doanh nghip đc bit.
Lnh vc kinh doanh ca ngân hàng là tin t, tín dng và dch v. ây là lnh vc
đc bit vì trc ht nó liên quan trc tip đn tt c các ngành, liên quan đn mi lt
ca đi sng kinh t xã hi. Mc khác, lnh vc tin t - ngân hàng là lnh vc rt
nhy cm, đòi hi mt s thn trng trong hot đng điu hành ngân hàng đ tránh
nhng thit hi cho nn kinh t xã hi. Mc tiêu hot đng ca nó là li nhun. Các
NHTM gia tng các bin pháp nhm cung ng ra nhiu sn phm đ chim lnh th
trng, gia tng v th ca mình trong h thng ngân hàng Vit Nam. Vì vy, đ tn
ti và phát trin, ngân hàng cn có nng lc cnh tranh. Theo Nguyn Th Quy
(2005), “Nng lc cnh tranh ca mt ngân hàng là kh nng ngân hàng đó to ra,
duy trì và phát trin nhng li th nhm duy trì và m rng th phn; đt đc mc
10



li nhun cao hn mc trung bình ca ngành và liên tc tng đng thi đm bo s
an toàn và lành mnh, có kh nng chng đ và vt qua nhng bin đng bt li
ca môi trng kinh doanh.”
1.1.3.3 c đim ca cnh tranh trong lnh vc ngân hàng
i vi mt lnh vc kinh doanh đc bit nh ngân hàng, bên cnh các đim

chung ging nh các lnh vc kinh doanh khác, cnh tranh trong lnh vc ngân hàng
có nhng đim khác bit sau:
Th nht, lnh vc kinh doanh ca ngân hàng có liên quan trc tip đn tt c
các ngành, các mt ca đi sng kinh t - xã hi. Do đó, hot đng ca lnh vc này
nh hng rt ln đn nn kinh t. Nu hot đng này suy yu thì s nh hng xu
đn nn kinh t. Vì vy, cnh tranh trong ngân hàng phi lành mnh.
Th hai, hot đng kinh doanh ca NHTM ngoài tuân th các quy đnh chung
ca pháp lut còn chu s chi phi bi h thng lut pháp riêng cho NHTM và chính
sách tin t ca Ngân hàng Trung ng.
Th ba, lnh vc kinh doanh ca ngân hàng là dch v, đc bit là dch v có liên
quan đn tin t. Do đó, cht lng ca đi ng nhân viên là yu t then cht đ to
s tin tng ca khách hàng đi vi ngân hàng. Dch v ca ngân hàng phi nhanh
chóng, chính xác, thun tin, bo mt, h thng công ngh hin đi.
Th t, đ thc hin kinh doanh tin t, NHTM phi đóng vai trò t chc trung
gian huy đng vn trong xã hi. iu này đòi hi cn phi có trình đ qun lý tt
nhm đm bo an toàn trong kinh doanh ngân hàng.
1.1.3.4 S cn thit phi nâng cao nng lc cnh tranh ca NHTM
S lng các ngân hàng ti Vit Nam đã tng lên rt đáng k trong nhng nm
gn đây, t 9 (nm 1991) lên ti hn 63 (đn cui tháng 8/2013). Càng nhiu đi th
11



tham gia cnh tranh, các ngân hàng thng mi càng cn phi tng cng nng lc
cnh tranh ca mình đ có th tn ti và phát trin bn vng trên th trng.
Cùng vi đó, xu th m ca hi nhp quc t, Chính ph cho phép các t chc
tín dng nc ngoài tham gia vào th trng Vit Nam. Vì vy, cnh tranh din ra
gay gt hn. Có th nói đây là mt cuc cnh tranh không cân sc gia các t chc
tín dng trong nc vi các t chc tín dng nc ngoài (vn có nhiu đim mnh
v vn, công ngh, trình đ qun lý, chin lc khách hàng, h thng dch v ngân

hàng hoàn ho). Vit Nam hi nhp quc t cng là thách thc ln cho h thng
ngân hàng Vit Nam nói chung và các NHTM nói riêng.  có th vn xa hn ra
th gii, kêu gi đu t, các ngân hàng buc phi thc hin đc nhng quy đnh
mang tính quy c quc t. iu này s là mt thách thc ln cho h thng NHTM
Vit Nam.
i vi các ngân hàng thng mi, cnh tranh luôn là con dao hai li. Quá
trình này s đào thi mt s ngân hàng không đ nng lc cnh tranh đng vng trên
th trng. Mc khác buc các ngân hàng phi ci tin khoa hc k thut công ngh,
nâng cao ngun nhân lc, đa dng hóa sn phm, đm bo an toàn vn cho khách
hàng… Nhng ngân hàng bit nm bt nhu cu khách hàng, thng xuyên gia tng
nng lc cnh tranh thì tr vng.
Tóm li, vic nâng cao kh nng cnh tranh ca NHTM là cn thit cho s tn
ti và phát trin ca ngân hàng.
1.2 Các nhân t nh hng đn nng lc cnh tranh ca NHTM
Các yu t ch yu nh hng đn nng lc cnh tranh ca NHTM có th phân
thành 2 loi: các yu t bên trong và các yu t bên ngoài.
1.2.1 Các yu t bên ngoài
12



Các yu t bên ngoài nh hng đn nng lc cnh tranh ca NHTM bao gm
nhng yu t nm ngoài kh nng kim soát ca NHTM. ó có th là chính sách ca
Chính ph, tình hình kinh t v mô, thói quen ca ngi tiêu dùng…
1.2.1.1 Chính sách ca Chính Ph
Ngân hàng là mt ngành cha đng rt nhiu ri ro. Hot đng ca ngân hàng
gn lin vi các hot đng khác ca nn kinh t. Do đó, Nhà nc có nhng kim
soát cht ch đ có th điu tit nn kinh t hot đng n đnh, tránh xy ra hin
tng cnh tranh không lành mnh. Do nhng mi liên kt cht ch ca toàn b h
thng NHTM, s đ v ca mt ngân hàng thng gây ra nhng hu qu rt to ln

và lan truyn trên toàn h thng. Vì vy, NHNN cn phi kim soát cht ch. Tuy
nhiên, s kim soát này đôi khi li nh hng đn hot đng và kh nng cnh tranh
ca ngân hàng. Chng hn, ti mt s thi đim, nhm đm bo n đnh kinh t v
mô, NHNN bt buc phi s dng các bin pháp hành chính buc các ngân hàng
phi tuân theo. Kt qu có th là đt đc mc tiêu đã đ ra ca NHNN tuy nhiên li
xy ra s không công bng trong cnh tranh gia các NHTM vi nhau. Hin tng
các ngân hàng có vn tng đi hn ch phi vay qua đêm vi lãi sut cao ngt
ngng do phi mua tín phiu bt buc là mt minh chng đin hình cho chính sách
ca Chính ph nh hng đn kh nng cnh tranh ca NHTM.
1.2.1.2 Tình hình kinh t v mô
Tình hình ca nn kinh t v mô cng nh hng rt ln đn hot đng ngân
hàng. Mi mt bin đng bt li ca môi trng kinh t v mô đu có th nh hng
đn hot đng bình thng ca mt ngân hàng. Mt nn kinh t phát trin n đnh,
tc đ tng trng cao, ch s lm phát, t giá n đnh là nhng điu kin thun li
cho s phát trin ca toàn b h thng ngân hàng. Và ngc li, khi nn kinh t bt
n, n lc đu t ca các doanh nghip nói chung và ca NHTM nói riêng điu b
nh hng.
13



1.2.1.3 c đim xã hi và thói quen ca ngi tiêu dùng
Nhng đc đim xã hi cng nh hng đn cu đi vi dch v ngân hàng: lòng
tin ca dân chúng đi vi các ngân hàng, thói quen tiêu dùng và tit kim ca ngi
dân, trình đ dân trí và kh nng hiu bit v các dch v ca ngân hàng, mc thu
nhp ca ngi dân…
Có th nói, ngân hàng là mt ngành kinh doanh “lòng tin”. Nu h thng ngân
hàng không đc ngi dân tin tng thì ngân hàng chc chn s không phát trin.
Thói quen tiêu dùng ca ngi dân nh hng rt ln đn hot đng ca ngân hàng.
Ngi dân càng s dng nhiu tin mt thì c hi kinh doanh ca ngân hàng gim

đáng k. Mc tit kim ca ngi dân nh hng đn ngun cung tín dng cho ngân
hàng. Trình đ dân trí là yu t quan trng nh hng đn nhu cu s dng dch v
ngân hàng. Khi trình đ dân trí cao thì kh nng ph bin các dch v ngân hàng hin
đi càng thun tin do đó c hi đ đi mi cho các ngân hàng cng s cao hn.
1.2.1.4 Trình đ phát trin ca các ngành liên quan và ph tr
Ngân hàng là ngành liên quan đn hu ht tt c các ngành trong nn kinh t.
Mt s ngành có quan h ph tr và liên quan mt thit vi ngân hàng: công ty tài
chính, công ty chng khoán, công ty mua bán n, ngành bu chính vin thông cung
cp dch v thông tin liên lc…
Trình đ phát trin ca các ngành liên quan và ph tr trên có tác đng trc tip
đn lnh vc ngân hàng. Khi th trng chng khoán, th trng tin t phát trin thì
s to đng lc buc các ngân hàng phi tng cng nng lc cnh tranh, đáp ng
nhu cu mi ca th trng.
Bu chính vin thông là ngành b tr rt ln v công
ngh cho ngân hàng. Ngân hàng s s dng khoa hc công ngh hin đi đ tng
cng nng lc cnh tranh ca mình, giám chi phí giao dch và tng tính an toàn cho
h thng.