Tải bản đầy đủ (.pdf) (119 trang)

Hoàn thiện nội dung tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị sự nghiệp giáo dục đại học thuộc đại học quốc gia TP. Hồ Chí Minh

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (889.94 KB, 119 trang )


B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM


LÂM TH THO TRANG


HOÀN THIN NI DUNG T CHC CÔNG TÁC K TOÁN
TIăCỄCăNăV S NGHIP GIÁO DCăI HC
THUCăI HC QUC GIA THÀNH PH H CHÍ MINH



LUNăVNăTHCăSăKINHăT







TP. H Chí Minh ậ Nmă2013

B GIÁO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM


LÂM TH THO TRANG



HOÀN THIN NI DUNG T CHC CÔNG TÁC K TOÁN
TIăCỄCăNăV S NGHIP GIÁO DCăI HC
THUCăI HC QUC GIA THÀNH PH H CHÍ MINH

Chuyên ngành: K toán
Mã s: 60340301

LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS . TS. VẪăVNăNH



TP. H Chí Minh ậ Nmă2013
LIăCAMăOAN

Tác gi xin cam đoan đ tài “Hoàn thin ni dung t chc công tác k toán ti các
đn v s nghip giáo dc đi hc thuc i hc Quc gia thành ph H Chí Minh” là
công trình nghiên cu ca chính tác gi vi s c vn, h tr ca ngi hng dn
khoa hc. S liu và kt qu trong lun vn thc s k toán này là trung thc và cha
đc ai công b di bt k hình thc nào.

Tác gi lunăvn



Lâm Th Tho Trang
MC LC
Trang

Trang ph bìa
Liăcamăđoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, ch vit tt
Danh mc các hình v,ăđ th
M đu 1
Chngă1: Căs lý lun v t chc công tác k toán tiăcácăđnăv s nghip
công lp 5
1.1. Mt s vn đ lý lun v đn v hành chính s nghip 5
1.1.1. Khái nim đn v hành chính s nghip và đn v s nghip công lp 5
1.1.1.1. Khái nim đn v hành chính s nghip 5
1.1.1.2. Khái nim đn v s nghip công lp 5
1.1.2. Vai trò ca đn v s nghip công lp đi vi hot đng ca nn kinh
t và xã hi 6
1.1.3. Phân loi đn v s nghip công lp 6
1.1.3.1. Cn c vào ngun thu s nghip 6
1.1.3.2. Cn c vào lnh vc s nghip 7
1.1.3.3. Cn c vào cp ngân sách 7
1.1.3.4. Cn c vào cp d toán 7
1.1.4. Ni dung và c ch qun lý tài chính ca đn v s nghip công lp 8
1.1.4.1. Ni dung qun lý tài chính 8
1.1.4.1.1. Ngun tài chính 8
1.1.4.1.2. Ni dung chi 9
1.1.4.2. C ch qun lý tài chính 9
1.2. Ni dung t chc công tác k toán ti các đn v s nghip công lp 10
1.2.1. T chc vn dng ch đ k toán 11
1.2.1.1. T chc vn dng chng t k toán 11
1.2.1.2. T chc vn dng h thng tài khon k toán 12
1.2.1.3. T chc vn dng ch đ s k toán 12
1.2.1.4. T chc lp và np báo cáo tài chính 14

1.2.2. T chc b máy k toán 14
1.2.3. T chc trang b các điu kin vt cht k thut 16
1.2.4. T chc kim tra k toán 16
1.3. c đim ca hot đng giáo dc đi hc chi phi đn t chc công tác k
toán ti các đn v s nghip công lp 17
1.3.1. c đim v quy mô 17
1.3.2. c đim v c cu t chc 18
1.3.3. c đim v hot đng và s hu 18
1.3.4. c đim v c ch qun lý 19
Kt lunăchngă1 20
Chngă2: Thc trng t chc công tác k toán tiăcácăđnăv s nghip giáo
dcăđi hc thucăi hc Quc gia thành ph H Chí Minh 21
2.1. Gii thiu tng quát v i hc Quc gia thành ph H Chí Minh 21
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin i hc Quc gia thành ph H Chí
Minh 21

2.1.2. H thng các đn v thành viên và trc thuc 22
2.1.3. Quan h gia i hc Quc gia thành ph H Chí Minh vi các đn
v thành viên và trc thuc 24
2.1.3.1. V hot đng đào to 24
2.1.3.2. V qun lý tài chính 25
2.1.3.3. V công tác k toán 26
2.2. Thc trng t chc công tác k toán ti các đn v s nghip giáo dc đi
hc thuc i hc Quc gia thành ph H Chí Minh 27
2.2.1. Tình hình chung v t chc công tác k toán ti các đn v s nghip
giáo dc đi hc thuc i hc Quc gia thành ph H Chí Minh 27
2.2.2. Kho sát thc t 29
2.2.2.1. i tng kho sát 29
2.2.2.2. Ni dung kho sát 30
2.2.2.3. Phng pháp kho sát 33

2.2.2.4. Kt qu kho sát 33
2.2.2.4.1. Kt qu v thông tin chung ca đn v 33
2.2.2.4.2. Kt qu v t chc công tác k toán 34
2.3. Mt s nhn xét, đánh giá v thc trng t chc công tác k toán ti các
đn v s nghip giáo dc đi hc thuc i hc Quc gia thành ph H
Chí Minh 38
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 38
2.3.2. Mt s hn ch 40
2.3.3. Nguyên nhân 42
2.3.3.1. V c ch qun lý tài chính 42
2.3.3.2. V vn dng ch đ k toán và các quy đnh pháp lý có liên quan 42
2.3.3.3. V b máy k toán 44
2.3.3.4. V công ngh thông tin 45
2.3.3.5. V kim tra k toán, kim soát ni b 47
Kt lun chng 2 49
Chngă3: Mt s gii pháp hoàn thin ni dung t chc công tác k toán ti
cácăđnăv s nghip giáo dcăđi hc thucăi hc Quc gia thành ph
H Chí Minh 50
3.1. Quan đim và phng hng hoàn thin 50
3.1.1. Phù hp vi đc đim ca giáo dc đi hc 50
3.1.2. Phù hp vi đc đim t chc và qun lý tài chính ca i hc Quc
gia thành ph H Chí Minh 51
3.1.3. Tit kim, nâng cao hiu sut công tác 51
3.2. Gii pháp 52
3.2.1. Gii pháp v c ch qun lý tài chính 52
3.2.2. Gii pháp v vn dng ch đ k toán và các quy đnh pháp lý có liên
quan 55
3.2.2.1. V chun mc k toán công 55
3.2.2.1. V ch đ k toán hành chính s nghip 56
3.2.3. Gii pháp v b máy k toán 59

3.2.4. Gii pháp v công ngh thông tin 60
3.2.5. Gii pháp v kim tra k toán, kim soát ni b 62
3.3. Kin ngh 62
3.3.1. i vi Quc hi 62
3.3.2. i vi B Tài chính 63
3.3.3. i vi B Giáo dc và ào to 64
3.3.4. i vi i hc Quc gia thành ph H Chí Minh 65
3.3.5. i vi các đn v s nghip giáo dc đi hc thuc i hc Quc gia
thành ph H Chí Minh 66
Kt lunăchngă3 68
Kt lun 69
Tài liu tham kho
Ph lc 01: S đ t chc i hc Quc gia thành ph H Chí Minh
Ph lc 02: Phiu kho sát


DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

CH VIT TT
DIN GII
BCTC
Báo cáo tài chính
HQG-HCM
i hc Quc gia thành ph H Chí Minh
VHCSN
n v hành chính s nghip
VSN
n v s nghip
VSNCL
n v s nghip công lp

GDH
Giáo dc đi hc
GD&T
Giáo dc và ào to
HCSN
Hành chính s nghip
KBNN
Kho bc Nhà nc
NSNN
Ngân sách nhà nc
QCCTNB
Quy ch chi tiêu ni b
TP.HCM
Thành ph H Chí Minh
TSC
Tài sn c đnh

DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH

Tên hình v,ăđ th Trang
Biu đ 2.1: Loi hình ca các đn v đc kho sát 33
Biu đ 2.2: C cu thu ngân sách hot đng toàn HQG-HCM nm 2010-2011 38
1

M U
1. Tính cp thit caăđ tài
Sau hn 16 nm hot đng, vi 07 đn v thành viên và 25 đn v trc thuc,
HQG-HCM đư và đang là mt trung tâm đào to đi hc, sau đi hc và nghiên cu
khoa hc – công ngh đa ngành, đa lnh vc, cht lng cao, đt trình đ tiên tin, làm
nòng ct cho h thng GDH, đáp ng nhu cu phát trin kinh t – xã hi. Góp phn

không nh vào s thành công và phát trin ca HQG-HCM là vic thc hin nâng
cao cht lng và không ngng ci tin công tác k hoch – tài chính theo hng nâng
cao tính t ch, t chu trách nhim, s dng hiu qu các ngun lc tài chính, phát
trin dch v nhm to thêm nhiu ngun thu. T nm 2007, HQG-HCM đư t chc
trin khai thc hin c ch qun lý tài chính theo Ngh đnh s 43/2006/N-CP ngày
25/4/2006 ca Chính ph quy đnh quyn t ch, t chu trách nhim v thc hin
nhim v, t chc b máy, biên ch và tài chính đi vi đn v s nghip công lp và
thc hin giao quyn t ch, t chu trách nhim tài chính cho các đn v d toán trc
thuc, trong đó đc bit chú trng hoàn thin t chc công tác k toán. Tuy nhiên, công
tác k toán ca các đn v vn còn nhiu bt cp, cha đáp ng đc yêu cu qun lý.
Do đó, vic đánh giá thc trng và nghiên cu đ xut các gii pháp nhm hoàn thin
t chc công tác k toán ti các đn v thành viên và trc thuc HQG-HCM hot
đng trong lnh vc GDH là mt yêu cu thc t, cp bách và lâu dài.
Xut phát t tính cp thit ca vn đ nêu trên, tác gi xin chn đ tài “Hoàn thin
ni dung t chc công tác k toán ti các đn v s nghip giáo dc đi hc thuc i
hc Quc gia thành ph H Chí Minh” đ làm lun vn tt nghip.
2. Tình hình nghiên cuăđ tài
Trc đây cng đư có mt s lun vn vit v đ tài t chc công tác k toán ti
HQG-HCM nh:
2

- Nguyn Hoàng Dng, 2010. Hoàn thin h thng kim soát chi ngân sách nhà
nc ti C quan Vn phòng i hc Quc gia Thành ph H Chí Minh. Lun vn
Thc s. Trng i hc Kinh t TP.HCM. Bài vit nghiên cu sâu v h thng kim
soát chi NSNN và đ xut mt s gii pháp nhm hoàn thin h thng kim soát chi
NSNN, tuy nhiên không nghiên cu v tng th t chc công tác k toán và cng ch
gii hn ti C quan Vn phòng HQG-HCM, không nghiên cu v các đn v thành
viên và trc thuc HQG-HCM.
- Võ Th Thanh Lan, 2009. Mt s gii pháp hoàn thin công tác k toán ti i
hc Quc gia TP. H Chí Minh. Lun vn Thc s. Trng i hc Kinh t TP.HCM.

Bài vit nghiên cu v công tác k toán và đ xut mt s gii pháp hoàn thin công
tác k toán cho toàn h thng HQG-HCM, tuy nhiên mi ch tp trung  bn ni
dung ln ca Quyt đnh 19/2006/Q-BTC, cha nghiên cu đc ht tng th ni
dung t chc công tác k toán, cng cha nghiên cu sâu v các VSN thuc HQG-
HCM hot đng trong lnh vc GDH – hot đng chính ca toàn h thng HQG-
HCM.
Trên c s mn các bài nghiên cu trc đây làm nn tng, tác gi tip tc
nghiên cu sâu hn v t chc công tác k toán ti các VSN GDH thuc HQG-
HCM nhm gii quyt nhng vn đ mà các bài nghiên cu trc cha làm đc nh
đư phân tích  trên.
3. Mc tiêu nghiên cu
- Nghiên cu vn đ lý lun v t chc công tác k toán ti các VSNCL.
- Nghiên cu thc trng t chc công tác k toán ti các VSN GDH thuc
HQG-HCM.
-  xut nhng gii pháp nhm hoàn thin ni dung t chc công tác k toán ti
các VSN GDH thuc HQG-HCM.
4. iătng và phm vi nghiên cu
3

- i tng nghiên cu: Nghiên cu nhng vn đ liên quan đn lý lun và thc
trng t chc công tác k toán ti các VSN GDH thuc HQG-HCM, vic tuân th
các vn bn pháp quy liên quan đn công tác k toán nh Quyt đnh s 19/2006/Q-
BTC, Ngh đnh s 43/2006/N-CP, Thông t s 185/2010/TT-BTC và mt s vn bn
khác ca các đn v.
- Phm vi nghiên cu: Mt s VSNCL thuc HQG-HCM hot đng trong lnh
vc GDH.
5. Phngăphápănghiênăcu
Tác gi ch yu vn dng phng pháp đnh tính đ nghiên cu đ tài, bao gm
tra cu tài liu, phng pháp so sánh – đi chiu, phng pháp h thng, phng pháp
phân tích – tng hp đ gii quyt các vn đ v c s lý lun. Bên cnh đó phng

pháp đnh lng cng đc s dng trong lun vn, đó là vic kho sát tt c các
VSN GDH thuc HQG-HCM và thng kê s liu thu thp đc, qua đó đánh giá
thc trng đ đa ra phng hng, và đ xut mt s gii pháp, kin ngh đ hoàn
thin vn đ nh mc tiêu đư đt ra.
6. ụănghaăkhoaăhc và thc tin
- V lý lun: Lun vn trình bày h thng và toàn din v t chc công tác k toán
phù hp vi c ch t ch tài chính ti các VSNCL nói chung và VSN GDH nói
riêng.
- V thc tin: Lun vn mô t thc trng v công tác t chc k toán đ qun lý
ngun tài chính ti các đn v thành viên và trc thuc HQG-HCM. T đó đ xut
các gii pháp nhm hoàn thin t chc công tác k toán ti các đn v này.
7. Kt cu
Ngoài phn m đu, phn kt lun và phn ph lc, Lun vn đc chia thành ba
chng nh sau:
- Chng 1: C s lý lun v t chc công tác k toán ti các đn v s nghip
công lp
4

- Chng 2: Thc trng t chc công tác k toán ti các đn v s nghip giáo dc
đi hc thuc i hc Quc gia thành ph H Chí Minh
- Chng 3: Mt s gii pháp hoàn thin ni dung t chc công tác k toán ti các
đn v s nghip giáo dc đi hc thuc i hc Quc gia thành ph H Chí Minh.

5

CHNGă1
CăS LÝ LUN V T CHC CÔNG TÁC K TOÁN TI
CỄCăNăV S NGHIP CÔNG LP
1.1. Mt s vnăđ lý lun v đnăv hành chính s nghip
1.1.1. Khái nimăđnăv hành chính s nghipăvƠăđnăv s nghip công lp

1.1.1.1. Khái nimăđnăv hành chính s nghip
HCSN là khái nim đc s dng đ ch lnh vc hot đng thuc v qun lý nhà
nc, qun lý hành chính và các hot đng phi sn xut liên quan đn s nghip giáo
dc, vn hóa, y t, quc phòng… mà kinh phí hot đng cho lnh vc này đc đài th
t NSNN và các khon thu khác theo lut đnh.
VHCSN là các t chc đc hình thành và hot đng trong lnh vc HCSN mà
vic qun lý tài chính và thc hin k toán  các đn v này chu s chi phi trc tip
ca Lut Ngân sách nhà nc.
Theo iu 2 Quyt đnh s 19/2006/Q-BTC ngày 30/3/2006 ca B Tài chính
ban hành Ch đ k toán hành chính s nghip, Ch đ k toán HCSN áp dng cho:
- C quan nhà nc, VSN, t chc có s dng kinh phí NSNN;
- n v v trang nhân dân, k c Tòa án quân s và Vin kim sát quân s (tr các
doanh nghip thuc lc lng v trang nhân dân);
- VSN, t chc không s dng kinh phí NSNN (tr các VSN ngoài công lp).
1.1.1.2. Khái nimăđnăv s nghip công lp
VSNCL là đn v đc c quan nhà nc có thm quyn ban hành quyt đnh
thành lp nhm thc hin mt nhim v chuyên môn nht đnh hay qun lỦ nhà nc
v mt hot đng nào đó, hot đng bng ngun kinh phí NSNN cp toàn b hay cp
mt phn và các ngun khác đm bo chi phí hot đng thng xuyên theo nguyên tc
không bi hoàn trc tip. Trong quá trình hot đng, VSNCL đc Nhà nc cho
phép thu phí, l phí đ bù đp mt phn hay toàn b chi phí hot đng.
6

1.1.2. Vai trò caăđnăv s nghip công lp đi vi hotăđng ca nn kinh t
và xã hi
Các VSNCL có vai trò to ln trong s n đnh và phát trin kinh t, xã hi ca
đt nc, c th là:
- Th nht, cung cp các dch v công v giáo dc, y t, vn hóa, th dc, th
thao…;
- Th hai, thc hin các nhim v chính tr đc giao;

- Th ba, vai trò ch đo trong vic tham gia đ xut và thc hin các đ án,
chng trình ln phc v s phát trin kinh t, xã hi ca đt nc;
- Th t, góp phn tng cng ngun lc, đy mnh đa dng hóa và xã hi hóa
ngun lc thúc đy s phát trin ca xã hi.
1.1.3. Phân loiăđnăv s nghip công lp
1.1.3.1. Cnăc vào ngun thu s nghip
Cn c vào ngun thu s nghip, VSN đc phân loi đ thc hin quyn t
ch, t chu trách nhim v tài chính nh sau:
- VSN t bo đm chi phí hot đng: đn v có ngun thu s nghip t bo đm
toàn b chi phí hot đng thng xuyên;
- VSN t bo đm mt phn chi phí hot đng: đn v có ngun thu s nghip t
bo đm mt phn chi phí hot đng thng xuyên, phn còn li đc NSNN cp;
- VSN do NSNN bo đm toàn b chi phí hot đng: đn v có ngun thu s
nghip thp, VSN không có ngun thu, kinh phí hot đng thng xuyên theo chc
nng, nhim v do NSNN bo đm toàn b chi phí hot đng.
Vic phân loi VSN theo quy đnh này đc n đnh trong thi gian 03 nm,
sau thi gian 03 nm s xem xét phân loi li cho phù hp.
Trong trng hp n đnh phân loi, trng hp VSN có thay đi chc nng,
nhim v, t chc thì c quan nhà nc có thm quyn xem xét điu chnh phân loi
li cho phù hp.
7

1.1.3.2. Cnăc vƠoălnhăvc s nghip
Cn c vào lnh vc s nghip, VSN đc phân loi nh sau:
- VSN Giáo dc – ào to và Dy ngh;
- VSN Y t, m bo xã hi;
- VSN Vn hoá – Thông tin (bao gm c đn v phát thanh truyn hình  đa
phng);
- VSN Th dc – Th thao;
- VSN Kinh t;

- VSN khác.
1.1.3.3. Cnăc vào cp ngân sách
Cn c vào cp ngân sách, VSN đc phân loi nh sau:
- VSN trc thuc Trung ng: do B, c quan ngang B, c quan thuc Chính
ph ch qun;
- VSN trc thuc đa phng: do y ban nhân dân các tnh, thành ph trc thuc
Trung ng ch qun.
1.1.3.4. Cnăc vào cp d toán
Các đn v đc th hng t NSNN, có trách nhim t chc k toán, kim tra và
quyt toán NSNN đc quy đnh thành 03 cp, bao gm:
- n v d toán cp I: là đn v trc tip nhn d toán ngân sách nm do Th
tng Chính ph hoc y ban nhân dân giao. n v d toán cp I thc hin phân b,
giao d toán ngân sách cho đn v cp di trc thuc, chu trách nhim trc Nhà
nc v vic t chc, thc hin công tác k toán và quyt toán ngân sách ca đn v
mình và công tác k toán và quyt toán ca các đn v d toán cp di trc thuc theo
quy đnh;
- n v d toán cp II: là đn v cp di đn v d toán cp I, đc d toán cp I
giao d toán và phân b d toán đc giao cho đn v d toán cp III (trng hp
đc y quyn ca đn v d toán cp I), chu trách nhim t chc thc hin công tác
8

k toán và quyt toán ngân sách ca đn v mình, công tác k toán và quyt toán ca
các đn v d toán cp di theo quy đnh;
- n v d toán cp III: là đn v cp di đn v d toán cp II và không có đn
v trc thuc.
1.1.4. NiădungăvƠăcăch qun lý tài chính caăđnăv s nghip công lp
1.1.4.1. Ni dung qun lý tài chính
1.1.4.1.1. Ngun tài chính
- Kinh phí do NSNN cp, gm:
o Kinh phí bo đm hot đng thng xuyên thc hin chc nng, nhim v

đc giao;
o Kinh phí thc hin các nhim v khoa hc và công ngh;
o Kinh phí thc hin chng trình đào to bi dng cán b, viên chc;
o Kinh phí thc hin các chng trình mc tiêu quc gia;
o Kinh phí thc hin các nhim v do c quan nhà nc có thm quyn đt hàng;
o Kinh phí thc hin nhim v đt xut đc cp có thm quyn giao;
o Kinh phí thc hin chính sách tinh gin biên ch theo ch đ do Nhà nc quy
đnh;
o Vn đu t xây dng c bn, kinh phí mua sm trang thit b, sa cha ln
TSC phc v hot đng s nghip theo d án đc cp có thm quyn phê duyt
trong phm vi d toán đc giao hàng nm;
o Vn đi ng thc hin các d án có ngun vn nc ngoài đc cp có thm
quyn phê duyt;
o Kinh phí khác.
- Ngun thu t hot đng s nghip, gm:
o Phn đc đ li t s thu phí, l phí thuc NSNN theo quy đnh ca pháp lut;
o Thu t hot đng dch v;
o Thu t hot đng s nghip khác;
9

o Lưi đc chia t các hot đng liên doanh, liên kt, lãi tin gi ngân hàng.
- Ngun vin tr, tài tr, quà biu, tng, cho theo quy đnh ca pháp lut.
- Ngun khác theo quy đnh ca pháp lut.
1.1.4.1.2. Ni dung chi
- Chi thng xuyên, gm:
o Chi hot đng theo chc nng, nhim v đc cp có thm quyn giao;
o Chi phc v cho vic thc hin công vic, dch v thu phí, l phí;
o Chi cho các hot đng dch v (k c chi thc hin ngha v vi NSNN, trích
khu hao TSC theo quy đnh, chi tr vn, tr lãi tin vay theo quy đnh ca pháp
lut);

- Chi không thng xuyên, gm:
o Chi thc hin các nhim v khoa hc và công ngh;
o Chi thc hin chng trình đào to bi dng cán b, viên chc;
o Chi thc hin chng trình mc tiêu quc gia;
o Chi thc hin các nhim v do Nhà nc đt hàng (điu tra, quy hoch, kho
sát, nhim v khác) theo giá hoc khung giá do Nhà nc quy đnh;
o Chi vn đi ng thc hin các d án có ngun vn nc ngoài;
o Chi thc hin các nhim v đt xut đc cp có thm quyn giao;
o Chi thc hin tinh gin biên ch theo ch đ do Nhà nc quy đnh (nu có);
o Chi đu t xây dng c bn, mua sm trang thit b, sa cha ln TSC thc
hin các d án đc cp có thm quyn phê duyt;
o Chi thc hin các d án t ngun vn vin tr nc ngoài;
o Chi cho các hot đng liên doanh, liên kt;
o Các khon chi khác theo quy đnh.
1.1.4.2. Căch qun lý tài chính
- Lp và chp hành d toán thu, chi NSNN: Cn c vào chc nng, nhim v đc
cp có thm quyn giao, nhim v ca nm k hoch, ch đ chi tiêu tài chính hin
10

hành; cn c kt qu hot đng s nghip, tình hình thu, chi tài chính ca nm trc
lin k; đn v lp d toán thu, chi hot đng thng xuyên ca nm k hoch. i vi
kinh phí hot đng không thng xuyên, đn v lp d toán theo quy đnh hin hành.
- n v có trách nhim xây dng QCCTNB làm cn c đ cán b, viên chc thc
hin và KBNN thc hin kim soát chi. Nguyên tc, ni dung và phm vi xây dng
QCCTNB:
o QCCTNB tho lun rng rãi dân ch, công khai trong đn v và có ý kin
thng nht ca t chc công đoàn đn v;
o QCCTNB phi gi c quan qun lý cp trên, c quan tài chính cùng cp đ
theo dõi, giám sát thc hin; gi KBNN ni đn v m tài khon giao dch đ làm cn
c kim soát chi;

o Ni dung QCCTNB bao gm các quy đnh v ch đ, tiêu chun, đnh mc,
mc chi thng nht trong đn v, đm bo hoàn thành nhim v đc giao, phù hp vi
hot đng đc thù ca đn v, s dng kinh phí tit kim có hiu qu và tng cng
công tác qun lý;
o i vi ni dung chi thuc phm vi xây dng QCCTNB (chi qun lý, chi
nghip v thng xuyên) đư có ch đ tiêu chun, đnh mc do c quan nhà nc có
thm quyn quy đnh;
o i vi nhng ni dung chi, mc chi cn thit cho hot đng ca đn v, trong
phm vi xây dng QCCTNB, nhng c quan nhà nc có thm quyn cha ban hành,
thì th trng đn v có th xây dng mc chi cho tng nhim v, ni dung công vic
trong phm vi ngun tài chính ca đn v.
1.2. Ni dung t chc công tác k toán ti các đnăv s nghip công lp
Ni dung t chc công tác k toán ti các VSNCL là mt b phn ca ni dung
t chc công tác k toán ti các VHCSN.
 t chc công tác k toán phù hp vi VHCSN cn phi cn c vào cp d
toán, quy mô và đc đim hot đng, yêu cu qun lỦ và trình đ chuyên môn, tình
11

hình trang b c s vt cht k thut ca VHCSN và đc bit là phi tuân th các quy
đnh pháp lut v k toán áp dng cho VHCSN.
Sau đây là mt s ni dung ch yu ca vic t chc công tác k toán  các
VHCSN:
1.2.1. T chc vn dng ch đ k toán
1.2.1.1. T chc vn dng chng t k toán
Theo Khon 7 iu 4 Chng I Lut K toán s 03/2003/QH11, “Chng t k
toán là nhng giy t và vt mang tin phn ánh nghip v kinh t, tài chính phát sinh
và đư hoàn thành, làm cn c ghi s k toán.”.
Chng t k toán là ni dung đu tiên và là điu kin cn trong t chc công tác
k toán. ó va là cn c pháp lý, va là phng tin ghi nhn thông tin. Ch đ k
toán HCSN theo Quyt đnh s 19/2006/Q-BTC quy đnh ch đ chng t k toán

gm 02 h thng:
- H thng chng t k toán bt buc: là h thng chng t phn ánh các quan h
kinh t gia các pháp nhân hoc có yêu cu qun lý cht ch mang tính cht ph bin
rng rưi. i vi loi chng t này, phng pháp lp và áp dng thng nht cho tt c
các lnh vc, các thành phn kinh t;
- H thng chng t k toán hng dn: ch yu là nhng chng t s dng trong
ni b đn v. Nhà nc hng dn các ch tiêu đc trng đ các ngành, các thành
phn kinh t trên c s đó vn dng vào tng trng hp c th thích hp.
T chc lp và x lý chng t k toán đc quy đnh rõ ti Mc I Phn th nht
Quyt đnh s 19/2006/Q-BTC, bao gm: lp chng t, kim tra chng t, hoàn
chnh chng t, luân chuyn chng t, lu tr và bo qun chng t.
B Tài chính quy đnh c th v chng t k toán và h thng chng t k toán
cho tng lnh vc hot đng. i vi các VHCSN, h thng biu mu chng t k
toán đc quy đnh ti iu 2 Mc 1 Phn th nht Quyt đnh s 19/2006/Q-BTC,
bao gm 4 ch tiêu:
12

- Ch tiêu lao đng tin lng;
- Ch tiêu vt t;
- Ch tiêu tin t;
- Ch tiêu TSC;
Và các chng t k toán ban hành theo các vn bn pháp lut khác.
1.2.1.2. T chc vn dng h thng tài khon k toán
Theo iu 1 Mc I Phn th hai Quyt đnh s 19/2006/Q-BTC, “Tài khon k
toán là phng pháp k toán dùng đ phân loi và h thng hóa các nghip v kinh t,
tài chính phát sinh theo ni dung kinh t và theo trình t thi gian. Tài khon k toán
phn nh và kim soát thng xuyên, liên tc, có h thng tình hình v tài sn, tip
nhn và s dng kinh phí do ngân sách nhà nc cp và các ngun kinh phí khác cp,
thu, chi hot đng, kt qu hot đng và các khon khác  các đn v hành chính s
nghip.”.

Ch đ k toán Vit Nam nói chung và trong lnh vc HCSN nói riêng đa ra h
thng tài khon thng nht v tên gi tài khon, s hiu tài khon, s lng tài khon,
ni dung và công dng ca tài khon (khác vi hu ht các quc gia trên th gii,
không bt buc v hình thc, hoc nu có thì cng ch mang tính hng dn).
H thng tài khon áp dng cho VHCSN bao gm 07 loi: các tài khon t loi
1 đn loi 6 là các tài khon thc hin theo phng pháp ghi kép. Riêng tài khon loi
0 thc hin theo phng pháp ghi đn.
Các VHCSN cn c vào h thng tài khon k toán đc ban hành đ vn dng
phù hp vi điu kin và các đc đim hot đng ca đn v. VHCSN có th b sung
các tài khon t cp 2 tr đi (ngoi tr các tài khon đư quy đnh) đ phc v cho yêu
cu qun lý ca đn v mình. Trng hp mun b sung thêm tài khon cp 1 thì phi
có s chp thun ca B Tài chính.
1.2.1.3. T chc vn dng ch đ s k toán
13

S k toán là các t s đc thit k theo mt mu nht đnh dùng đ ghi chép, h
thng và lu gi toàn b các nghip v kinh t, tài chính đư phát sinh theo ni dung
kinh t và theo trình t thi gian theo đúng phng pháp ca k toán trên s s s liu
ca chng t gc nhm phc v cho vic lp các báo cáo k toán, vic kim tra, kim
soát tng loi tài sn, tng loi ngun vn cng nh các nghip v thu, chi thanh toán
 các đn v.
Mi đn v k toán ch có mt h thng s k toán cho mt k k toán nm.
H thng s k toán bao gm nhiu loi s khác nhau, trong đó có nhng loi s
đc m theo quy đnh chung ca Nhà nc và có nhng loi s đc m theo yêu cu
và đc đim qun lý ca các đn v.  t chc h thng s k toán phù hp cn phi
cn c vào quy mô và đc đim hot đng ca đn v, cn c vào yêu cu qun lý và
cung cp thông tin ca cp d toán cng nh đc đim ca đi tng k toán ti
VHCSN. Vic m s, ghi s, khóa s, sa sai trên s phi tuân theo các quy đnh ti
Mc 2 Chng II Lut K toán s 03/2003/QH11 và Mc I Phn th ba Quyt đnh s
19/2006/Q-BTC.

Vic t chc h thng s k toán ph thuc vào hình thc k toán mà VHCSN
đang áp dng. Hình thc k toán là h thng s k toán bao gm loi s, s lng s,
kt cu các loi s, mi quan h gia các loi s dùng đ ghi chép, tng hp, h thng
hóa s liu k toán t chng t gc đ t đó có th lp các báo cáo k toán theo mt
trình t và k thut ghi chép nht đnh. Mi mt hình thc k toán có nhng u, nhc
đim nht đnh. Vic la chn s dng hình thc nào s ph thuc vào đc đim hot
đng ca đn v, trình đ, kh nng ca nhân viên k toán, t chc k toán th công
hay bng máy vi tính.
Theo Phn th ba Quyt đnh s 19/2006/ Q-BTC hng dn thì VHCSN có
th áp dng mt trong các hình thc k toán sau:
- Hình thc k toán: Nht ký chung;
- Hình thc k toán: Nht ký – S cái;
14

- Hình thc k toán: Chng t ghi s.
1.2.1.4. T chc lp và np báo cáo tài chính
BCTC, báo cáo quyt toán ngân sách dùng đ tng hp tình hình v tài sn, tip
nhn và s dng kinh phí NSNN, tình hình thu, chi và kt qu hot đng ca VHCSN
trong k k toán, cung cp thông tin kinh t, tài chính ch yu cho vic đánh giá tình
hình thc trng ca đn v, là cn c quan trng giúp c quan nhà nc, lưnh đo đn
v kim tra, giám sát điu hành hot đng ca đn v.
BCTC bao gm nhng báo cáo đc Nhà nc quy đnh thng nht mà
VHCSN phi có trách nhim lp theo đúng mu quy đnh, đúng phng pháp và phi
gi, np cho các ni theo quy đnh đúng thi hn.
BCTC và báo cáo quyt toán áp dng cho các đn v k toán cp c s bao gm:
- Bng cân đi tài khon;
- Tng hp tình hình kinh phí và quyt toán kinh phí đư s dng;
- Báo cáo chi tit kinh phí hot đng;
- Báo cáo chi tit kinh phí d án;
- Bng đi chiu d toán kinh phí ngân sách ti KBNN;

- Bng đi chiu tình hình tm ng và thanh toán tm ng kinh phí ngân sách ti
KBNN;
- Báo cáo thu, chi hot đng s nghip và hot đng sn xut kinh doanh;
- Báo các tình hình tng gim TSC;
- Báo cáo s kinh phí cha s dng đư quyt toán nm trc chuyn sang;
- Thuyt minh BCTC.
1.2.2. T chc b máy k toán
B máy k toán trên góc đ t chc lao đng k toán là tp hp đng b các nhân
viên k toán đ đm bo thc hin khi lng công tác k toán phn hành vi đy đ
các chc nng thông tin và kim tra hot đng ca đn v c s. Mi cán b, nhân viên
đu đc quy đnh rõ chc nng, nhim v, quyn hn, đ t đó to thành mi liên h
15

có tính v trí, l thuc, ch c ln nhau. Vic t chc thc hin các chc nng nhim
v hch toán k toán trong mt đn v hch toán c s do b máy k toán đm nhim.
Do vy, cn thit phi t chc hp lý b máy k toán cho đn v trên c s đnh hình
đc khi lng công tác k toán cng nh cht lng cn phi đt v h thng thông
tin k toán.
T chc b máy k toán  VHCSN đc t chc theo ngành dc phù hp vi
các cp d toán theo quy đnh ca Lut Ngân sách nhà nc. Ni dung t chc b máy
k toán bao gm: xác đnh s lng nhân viên cn phi có, yêu cu v trình đ ngh
nghip; b trí và phân công nhân viên thc hin công vic c th; xác lp mi quan h
gia các b phn k toán vi nhau cng nh gia b phn k toán vi các b phn
qun lý khác có liên quan, k hoch công tác và vic kim tra tình hình thc hin k
hoch…  t chc b máy k toán cn cn c vào quy mô ca đn v, trình đ ngh
nghip và yêu cu qun lỦ, đc đim hot đng, qun lỦ và điu kin v c s vt cht
k thut phc v cho vic thu thp và x lý, cung cp thông tin. Ngoài ra khi phân
công lao đng k toán trong b máy còn cn phi tôn trng các điu kin có tính
nguyên tc khác nh nguyên tc bt v thân, bt kiêm nhim, hiu qu và tit kim,
chuyên môn hoá và hp tác hoá lao đng…

Mô hình t chc b máy k toán  VHCSN đc đnh hng theo 02 dng: t
chc k toán tp trung và t chc k toán phân tán:
- T chc k toán tp trung: n v ch m mt b s k toán, t chc mt b máy
k toán đ thc hin toàn b công tác k toán t thu nhn, ghi s, x lý thông tin trên
h thng báo cáo phân tích và tng hp ca đn v. Trng hp đn v có các đn v
trc thuc thì đn v trc thuc không đc m s sách và hình thành b máy nhân s
k toán riêng, đn v trc thuc ch là đn v báo s.
- T chc k toán phân tán: B máy k toán đc phân thành cp: k toán trung
tâm và k toán trc thuc, c hai đu có s sách k toán và b máy nhân s tng ng
đ thc hin chc nng, nhim v ca k toán phân cp. Các đn v t chc k toán
16

phân tán bao gi cng tn ti các mi quan h ni b dc (chính vi ph thuc) và h
thng ngang (các đn v trc thuc vi nhau).
- Ngoài ra còn có mô hình t chc k toán hn hp: là mô hình k toán va tp
trung va phân tán, là s kt hp đc trng ca hai mô hình trên.
1.2.3. T chc trang b cácăđiu kin vt cht k thut
 t chc tt công tác k toán thì vic trang b các điu kin vt cht k thut
góp phn không nh, bao gm:
- Trang b đy đ máy móc, thit b cn thit phc v cho công tác k toán (máy vi
tính, máy in, đin thoi, máy fax…);
- Có  đa đ dung lng đ lu tr các tp d liu k toán trên máy vi tính;
- Có ni lu tr và bo qun h s, chng t, tài liu theo thi hn quy đnh.
1.2.4. T chc kim tra k toán
Kim tra k toán nhm đm bo cho công tác k toán trong VHCSN thc hin
đúng chính sách, ch đ đc ban hành, thông tin do k toán cung cp có đ tin cy
cao, vic t chc công tác k toán tit kim và đt hiu qu cao.
Ni dung kim tra bao gm: kim tra vic tính toán, ghi chép, phn ánh trên các
chng t k toán, s k toán, báo cáo k toán; kim tra vic chp hành ch đ, th l v
k toán, vic t chc b máy k toán, vic xây dng và thc hin k hoch công tác,

vic thc hin nhim v và quyn hn ca k toán trng.
Kim tra k toán phi đc thc hin ngay ti đn v k toán là VHCSN cng
nh  các đn v trc thuc. Kim tra k toán cn đc thc hin thng xuyên, liên
tc và có h thng. Mi thi k hot đng ca doanh nghip đu cn đc kim tra k
toán.
Kim tra k toán do đn v k toán thc hin, bên cnh đó còn phi chu s kim
tra ca c quan d toán cp trên và c quan tài chính theo ch đ kim tra k toán.

×