B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. H CHÍ MINH
PHM HOÀNG THY
CăCH QUN LÝ VN TP TRUNG TI
NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU
VIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
THÀNH PH H CHÍ MINH – NMă2013
B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
PHM HOÀNG THY
CăCH QUN LÝ VN TP TRUNG TI
NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU
VIT NAM
Chuyên ngành: Tài chính ậ Ngân hàng
Mã s : 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC
PGS.TS PHMăVNăNNG
THÀNH PH H CHÍ MINH – NMă2013
LIăCAMăOAN
Tôi xin camăđoanălunăvnălàăcôngătrìnhănghiênăcu ca bn thân. Các s
liu trong lunăvnăđc tác gi thu nhp t các báo cáo caăNgânăhàngăThngă
mi c phn Xut Nhp Khu Vită Nam,ă Ngână hàngă Nhàă nc và các ngun
khác. Các s liu và thông tin trong lunăvn đu có ngun gc rõ ràng, trung
thcăvàăđc phép công b.
TP. H ChíăMinh,ăngàyă20ăthángă10ănmă2013
Phm Hoàng Thy
MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH
M U 1
CHNGă1:ăTNG QUAN V QUN TR TÀI SN CÓ, TÀI SN N
VẨăCăCH QUN LÝ VN TP TRUNG (FTP) TI NGÂN HÀNG
THNGăMI 4
1.1 Qun tr Tài sn có 4
1.1.1 Khái nim Tài sn có 4
1.1.2 McătiêuăvàăphngăphápăQun tr Tài sn có 4
1.1.2.1 Mc tiêu 4
1.1.2.2 Phngăphápăqun tr 4
1.2 Qun tr Tài sn n 6
1.2.1 Khái nim Tài sn n 6
1.2.2 Mcătiêuăvàăphngăphápăqun tr Tài sn n 6
1.2.2.1 Mc tiêu 6
1.2.2.2 Phngăphápăqun tr Tài sn n 7
1.3 Căch Qun lý vn tp trung 9
1.3.1 Khái nim chung 9
1.3.2 Mcăđíchăthc hin 11
1.3.3 S cn thit áp dngăcăch FTP 11
1.3.4 Cácăphngăthc ph bin caăcăch FTP 13
1.3.5 Các nguyên tcăcăbn caăcăch FTP 13
1.3.6 Nguyên tc xây dng giá chuyn vn 15
1.3.7 Cácăuăđimăvàănhcăđim caăcăch FTP 19
1.3.7.1 uăđim 19
1.3.7.2 Nhcăđim 20
1.3.8 Bài hc kinh nghim v vic trinăkhaiăCăch qun lý vn tp trung
ti các ngân hàng khác 20
KT LUNăCHNGă1 23
CHNGă2:ăTỊNHăHỊNHăTHC HINăCăCH QUN LÝ VN TP
TRUNG TI NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU VIT NAM 24
2.1 y ban qun lý Tài sn có – Tài sn n 24
2.1.1 Căcu t chc 24
2.1.2 Thng trc y Ban ALCO 25
2.1.3 Chcănng,ănhim v ca y ban ALCO 25
2.2 Tình hình thc hinăcăch Qun lý vn tp trung ti Ngân hàng TMCP
Xut Nhp Khu Vit Nam. 26
2.2.1 Niădungăcăbn caăCăch Qun lý vnăcă(Netting) 26
2.2.1.1ăuăđim 27
2.2.1.2 Khuytăđim 28
2.2.2 Niădungăcăbn caăCăch qun lý vn hinănayă(Căch qun lý vn
tp trung) 29
2.2.2.1 Mô hình t chc hin ti 29
2.2.2.2 Ch trng,ăchínhăsáchăbanăđu caăEximbankăđi viăcăch
FTP 29
2.2.2.3 Các nguyên tcăcăbn caăcăch 30
2.2.2.4 Các tình hung nghip v phátăsinhăvàăhng x lỦătheoăCăch
qun lý vn tp trung (FTP) 31
2.2.2.5 Bng giá chuyn vn FTP cho các sn phmăhuyăđng và cho vay 36
2.2.2.6 H thng báo cáo 36
2.2.3 Soăsánhăcăch FTPăvàăcăch Netting 37
2.2.3.1 Lý thuyt 37
2.2.3.2 Mt s ví d mô phng 42
2.2.3.3 Kho sát thc t 46
2.3 ánhăgiáăchungăv kt qu thc hinăCăch Qun lý vn tp trung ti
Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam 53
2.3.1 Kt qu đtăđc 53
2.3.1.1 Thng nht chinălcăkinhădoanhătheoăđnhăhng ca Hi s
trên toàn h thng 54
2.3.1.2 Tp trung kim soát ri ro lãi sut ti Hi s 56
2.3.1.3 Tp trung thanh khon v Hi s 57
2.3.1.4 Toăđiu kin thun li trong qunălỦăkinhădoanh,ăđánhăgiáăcht
lng hotăđng 57
2.3.1.5 Va qun lý hiu qu vn toàn h thng, vaăđm báo chi nhánh
luôn có lãi 58
2.3.2 Mt s hn ch còn tn ti 59
2.3.2.1ăCăch qun lý vn ti Hi s thiu s đc lp, khách quan và tp
trung 59
2.3.2.2 Phm vi áp dng caăcăch 60
2.3.2.3 Ch trngăca Eximbank 61
2.3.2.4ăChaăcóăcăch giám sát cht ch 61
2.3.2.5 H thng công ngh thôngătinăchaăđc xây dng hoàn thin 61
KT LUNăCHNGă2 63
CHNGă3:ăGII PHÁP HOÀN THINăCăCH QUN LÝ VN TP
TRUNG TI NGÂN HÀNG TMCP XUT NHP KHU VIT NAM 64
3.1 nhăhng phát trin ca Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam 64
3.1.1 nhăhng chung 64
3.1.2 nhăhngăCăch qun lý vn tp trung ti Eximbank 65
3.2 Gii pháp hoàn thinăCăch Qun lý vn tp trung ti Ngân hàng TMCP
Xut Nhp Khu Vit Nam 66
3.2.1 Gii pháp đi vi Hi s chính 66
3.2.1.1ăThayăđi mô hình t chc 66
3.2.1.2ăiu chnh trong vic x lỦăcácătrng hpăđc bit 69
3.2.1.3 Xây dng h thng d liu chunăvàăđuătăh thng FTP riêng 71
3.2.1.4ăTngăcng công tác tuyên truyn, tp hun 75
3.2.2 Gii pháp đi vi Chi nhánh 76
3.2.2.1 T chc tp hun nghip v chuyên môn 76
3.2.2.2 T chc trin khai hotăđng kinh doanh ti chi nhánh theo các
ch tiêuăđc giao 76
3.2.2.3 Tích cc phn hi vi Hi s chính 76
3.2.2.4 Phân b hp lý ngun lc các mng kinh doanh ti chi nhánh 77
KT LUNăCHNGă3 78
KT LUN 79
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT
ALCO (Asset and Liability Management Committee): y ban
Qun lý Tài sn Có – Tài sn N
CKH Có k hn
Eximbank / EIB NgânăhàngăThngămi c phn Xut Nhp Khu Vit
Nam
FTP (Fund Tranfer Pricing) H thngăđnhăgiáăđiu chuyn
vn ni b
G Giámăđc
KHCN Khách hàng cá nhân
KHDN Khách hng doanh nghip
KKH Không k hn
LSBQ Lãi sut bình quân
LSCV Lãi sutăđiu chuyn vn
LN Li nhun
NHNN NgânăhàngăNhàănc
NHTM NgânăhàngăThngămi
O/N (overnight)ăquaăđêm
TMCP Thngămi c phn
TSC Tài sn có
TSN Tài sn n
DANH MC CÁC BNG
Bngă2.1:ăTácăđng caăcăcu vnăhuyăđngăđn li nhunătrongăcăch FTP 45
Bngă2.2:ăTácăđng caăcăcu vnăhuyăđngăđn li nhunătrongăcăch Netting 46
Bng 2.3: S dăbìnhăquânăcácăkhon mc trên Bng Ngun vn – S dng vn
ti 5 chi nhánh 46
Bng 2.4: Giá mua – bán vn khon mcăhuyăđng – choăvayătheoăcăch FTP 48
Bng 2.5: Mc lãi sut Hi s nhnăvàăchoăvayăVNDătheoăcăch Netting 48
Bngă2.6:ăCăcuăhuyăđng và cho vay bình quân trong tháng 3 48
Bng 2.7: Thu nhp ròng t lãi caăcácăchiănhánhătheoă2ăcăch 49
Bng 2.8: S thayăđi trong li nhunăkhiăđiu chnh lãi sut ni b gimătrongăcă
ch Netting 49
Bng 2.9: S thayăđi trong li nhunăkhiăđiu chnh lãi sut ni b tngătrongăcă
ch Netting 50
Bng 2.10: Biu lãi sutăhuyăđng vn công b vào tháng 3/2013 ca Eximbank 51
Bngă2.11:ăSoăsánhămarginăhuyăđng ca Hi s 2ăcăch 51
Bngă2.12:ăCăcuăhuyăđng vn ca các chi nhánh 62
Bng 2.13: Li nhun t huyăđng và bán vn cho Hi s 62
DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH
Hình 1.1: Mô t căch qun lý vn tp trung FTP 10
Hình 1.2: Mô t cu thành ca mcămarginătrongăđng giá chuyn vn FTP
(cùng k hn) 17
Hình 1.3: Mô t cu thành ca mcămarginătrongăđng giá chuyn vn FTP 18
Hình 2.1:ăSăđ t chc y ban ALCO 24
Hình 2.2:ăCăch qun lý vn Netting 27
Hình 2.3: S thayăđiătrongămarginăhuyăđng t 01/01/2012ăđn 31/03/2013 54
Hình 2.4:ăCăcu k hnăhuyăđng ti Eximbank t nmă2009ăđn quý 1/201 55
Hình 2.5:ăCăcu khách hàng tin gi ti Eximbank t nmă2009ăđn 2012 56
Hình 2.6: So sánh ch tiêu tin giăkháchăhàngăvàădăn cho vay qua các thi k 58
Hình 2.7: Tngăhuyăđng và cho vay ti chi nhánh Hà Ni t nmă2011ăđn quý
1/2013 58
Hình 3.1 Mô hình hotăđngătheoăphngăánă1 67
Hình 3.2 Mô hình hotăđngătheoăphngăánă2 68
Hình 3.3 Bng giá mua/bán vn mu 72
Hình 3.4 Các tiêu chí la chn xem bng giá theo yêu cuăngi s dng 72
Hình 3.5 H thng các thông tin chung cn theo dõi 73
Hình 3.6 H thng các thông tin FTP cn theo dõi 74
Hình 3.7 Thông tin d tính 75
1
M U
1. Lý do nghiên cu
Ngânăhàngăđc coi là huyt mch ca nn kinh t, hotăđng ca ngân hàng
bao trùm lên tt c các hotăđng kinh t xã hi,ăđâyălàăhotăđng trung gian gn
lin vi s vnăđng ca toàn b nn kinh t. Mc dù không trc tip to ra ca ci
vt cht cho nn kinh t, song viăđcăđim hotăđng riêng ca mình, ngành ngân
hàng gi mt vai trò quan trng trong vicăthúcăđy s phát trin ca nn kinh t.
Vic xây dng và qun lý mt h thng ngân hàng bn vng, phát trin lành mnh
luôn là mt trong nhngăquanătâmăhàngăđu ca Chính ph, nht là trong nhng giai
đon kinh t khóăkhnănhăhinănay,ătáiăcăcu ngành ngân hàng chính là mt trong
nhng nhim v trng tâm caătáiăcăcu kinh t.
Trong nhngănmătr liăđây,ăcùngăvi quá trình hi nhpăvàăđi mi, h
thngăngânăhàngăthngămiăncătaăđưăcóănhng binăđi quan trng. S xut hin,
phát trin ca các ngân hàng 100% vnă nc ngoài cùng nhng ni lng trong
chínhăsáchăđưăđy cuc cnh tranh ngày càng tr nên gay gt,ăđòiăhi các ngân hàng
trongănc phi liên tcă thayăđi,ă điu chnh,ătáiăcă cuăđ tn ti và phát trin.
Không nmă ngoàiă xuă hngă đó, t nmă 2012ă đn nay, Ngân hàng TMCP Xut
Nhp Khu VităNamă(Eximbank)ăđưătngăbc thc hin các k hochăthayăđi t
chină lc qunălỦăđnă đnhă hngă kinhădoanhăđ gi vng v th và phát trin
thngăhiu. Mt trong nhngăthayăđi ln nht trong chin lc qun lý chính là
vic chuynăđiătrongăcăch qun lý vn t căch cn tr (Netting)ăsangăcăch
qun lý vn tpătrungă(FTP)ăgiúpăxácăđnh c th hiu qu hotăđng ca tng b
phn trong ngân hàng. Mc dù không phiălàăngânăhàngăđu tiên áp dngăc ch này
ti Vit Nam, tuy nhiên do s khác nhau trong ch trngă vàă đnhă hng kinh
doanh, nên sau mtănmăchínhăthc trin khai trên toàn h thng,ăđưăbc l mt s
hn ch bên cnh các kt qu kh quan. Chính vì th, tôi quytăđnh chn mô hình
ng dng Căch qun lý vn tp trung tiăEximbankălàmăđ tài nghiên cu.
2
2. Mcăđíchănghiênăcu
xut nhng gii pháp hp lý nhm hoàn thinăcăch qun lý vn tp
trungăđangăápădng tiăEximbankătrênăcăs nghiên cu lý thuyt và ng dng thc
tin, thc hinăsoăsánhăcácău,ănhcăđim, hiu qu đtăđc giaăcăch qun lý
vnăcă(Netting)ăvàămi (FTP).
3. Tình hình nghiên cu caăcácăđ tƠiătrcăđơy
tàiă“C ch qun lý vn tp trung ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu
Vit Nam” ca tác gi oƠnăThanh Hu,ănmă2010:ătácăgi tp trung vào vic phân
tích chinălc và k thut phòng chng ri ro lãi sut, ri ro k hn; nhng bt cp
caăcăch qun lý vn hin tiă(Netting)ăđ nhn mnh tm quan trng ca vic
thayăđiătrongăcăch qunălỦ,ăđng thi xây dngămôăhìnhăcăch mu da trên
nghiên cuămôăhìnhăđangăđc áp dng tiăNgânăhàngăThngămi Phát trin Vit
Nam (BIDV)
tài “Hoàn thin c ch qun lý vn tp trung ti Ngân hàng TMCP Xut
Nhp Khu Vit Nam” ca tác gi H Th Thúy Hng,ănmă2013: tác gi tp trung
nghiên cu v căch qun lý vn tpătrungătrênăcăs lý thuyt và ng dng thc
hin,ăđng thi thc hin mô hình khoăsátăđ đánhăgiáămcăđ thành công ca vic
chuynăđi, t đóăđaăraăcácăgii pháp nhm hoàn thinăcăch.
4. Phngăphápănghiênăcu
Phngă phápă môă t: So sánh mt s đcă đim chính giaă 2ă că ch điu
chuyn vnăcăvàămi. Trình bày tình hình thc hinăCăch qun lý vn tp trung
ti Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu VităNam.ăTrênăcăs đó,ăđánhăgiáănhng
kt qu đtăđc và hn ch còn tn ti.
Phngăphápăthng kê: S dngăcácăphngăphápă toánăhcă xácăđnh cách
tính toán thu nhp, chi phí và các tiêu chí khác khi áp dngămôăhìnhăCăch Qun lý
vn tp trung.
3
5. Kt cuăđ tài
Chngă1:ăTng quan v Qun tr Tài sn có – Tài sn n vàăCăch qun lý
vn tp trung (FTP) ti Ngân hàng Thngămi.
Chngă2:ăTìnhăhìnhăthc hinăCăch qun lý vn tp trung ti Ngân hàng
TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam.
Chngă3:ăGii pháp hoàn thinăC ch qun lý vn tp trung ti Ngân hàng
TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam.
4
CHNGă1
TNG QUAN V QUN TR TÀI SN CÓ, TÀI SN N VẨăCăCH
QUN LÝ VN TP TRUNG (FTP) TIăNGÂNăHẨNGăTHNGăMI
1.1 Qun tr Tài sn có
1.1.1 Khái nim tài sn có
Là Tài snăđc hình thành t các ngun vn ca ngân hàng, là kt qu ca vic
s dng vn trong quá trình hotăđng ca ngân hàng.
1.1.2 McătiêuăvƠăphngăphápăqun tr Tài sn có
1.1.2.1 Mc tiêu
Qun tr Tài sn có là to lp và thc hin các chinălc cng c Bng cân đi
k toán nhmăđm bo các k hoch, mcătiêuăđ ra,ăđm bo an toàn thanh khon,
bo v các giá tr tài sn (các chng khoán), năđnh các mc thu t lưi,ătngămc
chênh lch gia thu và chi t lãi, tiăđaăhóaăli nhun.
1.1.2.2 Phngăphápăqun tr
Phân chia tài sn có đ qun lý:
Cnăc vào tính thanh khon ca tài sn, ta chia tài sn có theo th t tính thanh
khon gim dnănhăsau:
D tr săcp tn tiădi hình thc tin mt, tin gi ti các ngân hàng
khác.ăVìăđâyălàăloi tài sn không sinh li hoc sinh li rt thp nên các
ngân hàng ch duy trì mcăđ vaă đ hocăđ đ đápăng yêu cu ca
NHNN.
D tr th cp tn tiădi hình thc các chng khoán tính thanh khon
cao. Các chng khoán này phiăđápăngăcácăđiu kin: an toàn (trái phiu
chính ph), thiăgiană đáoăhn ngnă(diă1ă nm)ăvàăd dàng chuynăđi
thành tin mt.
5
Tín dng:ăđâyălàăhotăđngăđemăli ngun thu ch yu cho các ngân hàng
thngămiănhngălàăloi thu nhp có ri ro. Vì th hotăđng tín dng luôn
đc kim soát cht ch.
uăt:ătùy thuc vào mcăđíchăđuătălàăvìăthanhăkhon hay vì li nhun
màăcácăngânăhàngăthngămi có chinălcăđuătăc th.
Tài sn có khác.
Cnăc vàoăđcăđim và tính cht ca ngun hình thành tài sn có, ta chia tài
sn có thành 3 ngun sau:
Tin gi không k hn:ăđâyălàăloi tin gi không năđnhănhngăchiăphíă
huyăđng thp nên huănhătoànăb đc s dng cho d tr săcp và mt
phnăđ cho vay ngn hn.
Tin gi có k hn:ăđâyălàăloi tin gi có tính năđnhăcaoănhngăchiăphíă
huyăđngăcngăcaoănênăphn d tr cho ngunăhuyăđng này không ln và
hu htăđc s dngăđ cho vay trung và dài hn.
Vnăđiu l và các qu:ăđâyălàăngun vn ch s hu ca ngân hàng nên
tính năđnh rt cao, ngun vnănàyăđc s dngăđ mua sm tài sn c
đnh, thit b, công c dng c phc v cho hotă đngă kinhă doanh,ă đu
t…nhuăcu d tr cho ngun này là không cn thit.
Thit lp các trung tâm:
T vic phân chia tài snăcóăcnăc vào ngun hình thành, ta thit lp các
trungătâmătngăng vi tng ngun. Các trung tâm này đc coi là ngân
hàng nh trong ngân hàng ln và có trách nhim phân chia ngun vn ca
trungătâmămìnhăđ hình thành nên nhng khon mc tài sn có thích hp.
Qun tr d tr:
Mcăđíchăd tr: d tr là mt b phn tài sn caăNgânăhàngăđc duy trì song
song vi tài sn sinh li nhmăđm bo kh nngăthanhătoánătoànăb các khon n
phát sinh, toàn b các khon chi tr,ăchiătiêuăvàăchoăvayăthng xuyên ca ngân
hàng.
6
âyălàăhotăđng qun tr rt quan trng. D tr quá nhiu s gim tính hiu
qu kinh doanh, d tr quáăítăkhôngăđm bo kh nngăchiătr ca ngân hàng, làm
nhăhngăđn uy tín ca ngân hàng.
Xây dng chính sách tín dng hiu qu:
Nhăđưătrìnhăbàyă phn trên, thu nhp t hotăđng tín dng là thu nhp ch
yu caăcácăngânăhàngăthngămiănhng là loi thu nhp có riăro.ăNgoàiăra,ăđ
đóngăvaiătròălàăhuyt mch ca nn kinh t, thc hin tài tr các hotăđng kinh
doanh ca doanh nghip mà vnăđm bo gim thiu ri ro mc thp nht, các
ngânăhàngăthngămi cn phi thit lp mt chính sách tín dng hiu qu trênăcă
s tuân th cácăquiăđnh pháp lut.
Chính sách tín dng hiu qu bao gm vic xây dng chính sách lãi sut thích
hp, th tc vay n khoa hc, qun lý ri ro tín dng, tiêu chun xp loi khách
hàng…k c phngăphápăqun lý và x lý các khon vay có vnăđ
Xây dng chính sách đu t hiu qu:
Chínhăsáchăđuătăhiu qu bao gm vic xây dng danh mcăđuătăsaoăchoăđaă
dngăhóaăđc các riăroăvàăthuăđc li nhun tt nht.ăChínhăsáchăđuătăs đc
điu hành bi mt thành viên trongăBanăđiu hành, nhim v caăngiăđiu hành là
vn dngăcácăchínhăsáchăđuătăđưăvch ra đ áp dng cho phù hp vi nhngăđiu
kin ti ngân hàng.
1.2 Qun tr Tài sn n
1.2.1 Khái nim Tài sn n
Tài sn n là ngun vn ch yu trong hotăđng kinh doanh ngân hàng. Ngun
vn trên là kt qu huyăđng t các tng lpădânăcăvàămi thành phn kinh t.
1.2.2 McătiêuăvƠăphngăphápăqun tr Tài sn n
1.2.2.1 Mc tiêu
Qun tr Tài sn n là qun tr ngun vn phi tr ca ngân hàng nhmăđm bo
choăngânăhàngăcóăđ ngun vnăđ huyăđng và phát trin mt cách hiu qu hot
đngăkinhădoanh,ăđápăng kp thi nhu cu thanh khon mcăđ chi phí thp nht.
Cngăging nhămc tiêu qun tr Tài sn có, qun tr Tài sn n cngăđt tiêu chí
7
gim thiu tiăđaări ro và tiăđaăhóaăli nhun, kim soát và xây dng mt danh
mc Tài sn có – Tài sn n tiău.
1.2.2.2 Phngăphápăqun tr Tài sn n
Thc hin các chính sách và binăphápăđng b đ khiătngăngun vn ca
ngânăhàng.ăNóiăchung,ăđ đápăng nhu cu hotăđng kinh doanh, các ngân hàng
thngămiăđu n lcăgiaătngăcácăbin pháp nhm nâng cao kh nngăhuyăđng
vn. Các ngân hàng có th s dng các bin pháp sau:
Bin pháp kinh t:
Là vic các ngân hàng s dngăcácăđònăby kinh t (hu ht là công c lãi sut)
đ giaătngăsc hp dn caăhuyăđng vn. Mcădùăđâyălàăbin pháp rt linh hot
giúpă ngână hàngă đápă ng nhanh nhu cu vn và vi s thayă đi lãi sut trên th
trng, tuy nhiên trong nhngănmăgnăđây,ătìnhătrng các ngân hàng cnh tranh thu
hút ngun tin gi bngăcácăgiaătngălãi sutălàmăgiaătngăchiăphíăhuyăđng vn, nh
hng xuăđn kt qu kinh doanh ca ngân hàng và nhăhng tiêu ccăđn nn
kinh t.
Bin pháp k thut:
âyălàăbinăphápăđc khuyn khích áp dng và là binăphápăcăbn, lâu dài
mang tính cht chinălc ca mi ngân hàng. Các bin pháp này bao gm:
Ci tin khoa hc công ngh trongălnhăvc ngân hàng, ng dng công ngh
thanh toán hină đi, nhm toă điu kin thun tin trong giao dch cho
kháchăhàng,ăđm bo tcăđ giao dch, tính chính xác, an toàn trong giao
dch.
aădng hóa các hình thcăhuyăđng vnănhăcungăcp nhiu loi tin gi
linh hot, cung cp các loi tài khon hn hp va có chcănngăgiaoădch
va có chcănngătit kim,…
Hoàn thin và phát trin mngăliăhuyăđng vn thông qua vic thit lp
mngăli chi nhánh, phòng giao dch, phát trin h thngăATM…
Bin pháp tâm lý:
c thc hin thông qua vic duy trì mi quan h vi khách hàng, c th nh:
8
Chmăsócăkháchăhàng,ăthng xuyên t chc gp g, tip xúc khách hàng
đ to lp, cng c, duy trì và phát trin mi quan h ttăđp, lâu dài, bn
vng gia khách hàng và ngân hàng.
T chc hotăđng tuyên truyn, qung cáo, t chc s kin, tham gia các
hotăđng xã hi nhm truynăđt hình nh, dch v ngânăhàngăđn khách
hàng.
Ngoài ra, ngân hàngăcngăphiăquanătâmăcôngătácăđàoăto nhân viên ngân
hàngăcóătrìnhăđ chuyên môn, nm vngăcácăquiăđnh, chính sách pháp lut
trongănc và th giiăđ có th tăvnăkháchăhàng,ăđàoăto nhân viên v
tháiăđ, tác phong giao tip,…
S dng các công c c bn đ tìm kim ngun vn:
Trong quá trình hotăđng,ăngânăhàngăluônăđi din vi ri ro thanh khon. Mt
khi nhu cu vnăphátăsinhăvt quá kh nngăthanhăkhon, ngân hàng s thc hin
vay theo th t sau:
Vayăquaăđêm:ăthc hinătrongătrng hp sang ngày làm vic tip theo ngân
hàngăcóăđc ngunăthuătngăng.
Vay tái cp vn caăNgânăhàngăNhàănc vi thi hn linh hot tùy vào
nhu cu và kh nngătr n ca ngân hàng.
S dng các hpăđng mua li, các chng ch tin gi có mnh giá lnăđ
huyăđng vn…
a dng hóa ngun vn huy đng và tái c cu ngun vn phù hp vi
nhng đc đim hot đng ca ngân hàng:
Tùyăvàoăđcăđim ca ngân hàng là ngân hàng bán buôn (ch yu cho vay trung
dài hn) hay bán l (ch yu cho vay ngn hn)ămàăcácăngânăhàngăcóăcăcu ngun
vn hpălỦăđ đm bo kh nngăthanhăkhon, tránh ri ro v lãi sut.
Tn dng ngun vn ngn hn cho vay trung dài hn:
Giúp ngân hàng tn dngăđc ngun vn r mà vnă đm bo an toàn trong
hotăđng kinh doanh ngân hàng.
9
Thc hin tt các ni dung c bn trong qun lý tài sn n ca ngân
hàng:
Bao gm xây dng k hoch ngun vn; thc hinăcôngătácăđiu hành vn trong
toàn h thng;ăphânătích,ăđánhăgiáătìnhăhìnhăthc hin k hoch ngun vn trong
tng thi k ca tng chi nhánh và toàn h thng; theo dõi vic thc hin lãi sut,
chênh lch lãi sut bình quânăchoăvayăvàăhuyăđng ca tngăchiănhánhăcngănhă
toàn b h thng.
1.3 Căch Qun lý vn tp trung
1.3.1 Khái nim chung
Că ch qun lý vn tpă trungă cònă đc giă làă că ch FTP (Fund Transfer
Pricing).ăTrongăcăch này, trung tâm qun lý vn tp trung s “mua”ăvn t các b
phn to TSN caăngânăhàngăvàă“bán”ăvn cho các b phn to TSC (có nhu cu
vn) ca ngân hàng. Trung tâm qun lý vn tp trung này tin hành mua và bán vn
theo nhng mc lãi sut phù hp vi nhngăđcăđim v đnh giá li caăTSCăđưă
đuătăhocăTSNăđưămua,ăquaăđóăcânăđi vn cho mi giao dch.ăTrongătrng hp
tha hoc thiu vn, trung tâm qun lý vn tp trung s gii quyt trên th trng
tin t. Theo cách này, miătácăđng ca ri ro chênh lch lãi sut s đc tp trung
vào b phn qun lý vn và tngăđnăv kinh doanh s tp trung vào x lý ri ro tín
dng ca b phn mình. Chênh lch lãi sut thun ca b phn to TSC (ví d: cho
vay) phn ánh mc chênh lch gia lãi sut h thu ca khách hàng trên tngădăn
(tr điăd phòng tn tht tín dng) viăchiăphíăđiu chuyn vn h phi tr cho b
phn qun lý vn.ăNgc li, chênh lch lãi sut thun ca b phn to TSN là mc
chênh gia lãi sut h phi tr cho khách hàng tính trên tngăhuyăđng vi thu nhp
điu chuyn vn h nhnăđc t trung tâm qun lý vn.
Thu nhp lãi sut thun ca trung tâm qun lý vn là phn còn li gia phn thu
v và phn tr ra cho các b phnăkhácătrongăngânăhàng.ăNóăcngăbaoăgm các giao
dch mua vn hoc bán vn trên th trng tin t. Nhng giao dch này không nht
thit phiăbùăđp chính xác s l hocălưiătrongăđiu chuyn (kinh doanh) vn vi
các b phn kinh doanh trong ngân hàng. Kt qu thun ca trung tâm qun lý vn
10
phn ánh tng mc ri ro lãi sut mà ngân hàng sn sàng chp nhn, da theo k
vng v binăđng lãi sutătrongătngălaiămàătrungătâmăđaăra.
Hình 1.1: Mô t c ch qun lý vn tp trung
Că ch FTP có mi liên h mt thit viăphngăphápă vàăthc tin qun lý
TSC/TSN ca mtă ngână hàngă thngă mi. Vic hiu rõ các b phn khác nhau
trong bngăcânăđi k toán liên h qua liănhăth nào là rt cn thităđi vi qun
tr ngânăhàngăthngămi. Mt h thngăFTPăđc xây dng tt s giúp ngân hàng
xácăđnhăđc,ăđnhăgiáăđc và qun lý ri ro lãi sut,ăđaăraănhngăđng lc phù
hpăchoăcácăđnăv kinhădoanh,ăđng thi nhn dinăđcătácăđng ca chuyn giao
ri ro lãi sut trong b phnăcânăđi ngun vn.
Bng vic chuyn giao ri ro lãi sut sang Trung tâm vn, h thng FTP giúp
trng các b phn kinh doanh tp trung vào các quytăđnhăkinhădoanhăcăbn (bao
gm c các quytăđnh v ri ro tín dng), chuyn giao vic qunălỦăđuăcălưiăsut
cho các nhà qun lý ri ro lãi sut chuyên nghip. Tách bch ri ro lãi sut và ri ro
tín dng là mt trong nhng mc tiêu ch yu ca căch FTP.
11
1.3.2 Mcăđíchăthc hin
Mcăđíchăca căch FTPălàăđánhăgiáămt cách chính xác vic huyăđng vn và
s dng vn theo tng b phn, tng sn phm, tngăđnăv trong ngân hàng và
theoă kháchă hàng…,ă đâyă làă nhng ch th cn phiă đoă lng kh nngă sinhă li.
Ngoài mcăđíchăphc v cho vicăđoălng kh nngăsinhăli, căch FTP còn là
mt yu t không tách ri ca chcănngăqun lý TSC/TSN. Tùy thuc vào quy mô
caăngânăhàngămàăxácăđnhăđc nhng mc tiêu chính caăcăch FTP bao gm:
Xácăđnhăđcăchiăphíăcăhi hoc giá tr căhi ca ngun vnăđi vi ngân
hàng;
Giúpă đoă lng kh nngă sinhă li ca các b phn/đnă v khác nhau (chi
nhánh, sn phm, khách hàng, tài khon) trong ngân hàng bng cách kt ni nhng
khon chi phí phù hp vào các khon doanh thu;
Tách bch ri ro lãi sut khi b phn kinh doanh và tp trung vic qun lý
ri ro lãi sut ti mtăđnăv riêng;
Nâng cao chtălng các quytăđnhăđnh giá TSC và TSN;
H tr b phn qun lý TSC/TSN và tách bch ri ro tín dng vi ri ro lãi
sut;
nhălng nhăhng ca chênh lch vn lên thu nhp thun t lãi;
ánhăgiáăv tng b phn trong ngân hàng da theo nhăhng kinh t ca
tng b phnăđóălênătng thu nhp ca ngân hàng;
S dngăFTPăđ điu chnh hotăđng ca các b phnănhânăviênăđcăđoă
lng hiu qu hotăđng.
Rtăkhóăđ có th xây dngăđc mt h thngăFTPăđtăđc tt c các mc
tiêu có th nghăra.ăTuyănhiên,ăvic quan trng là phi xem xét mc tiêu nào là quan
trng nht.
1.3.3 S cn thit áp dngăcăch FTP
Mô hình t chc ca hu ht các NHTM Vit Nam là tr s chính và các chi
nhánh,ătrongăđóămi chi nhánh hotăđngăđc lpătngăđi. Chi nhánh có bng cân
điăriêng,ătrongăđóăcóăphânăloi TSC và TSN theo k hn và theo mcăđ ri ro.
12
Nuănhătáchăbit v hch toán, có th coi mi chi nhánhănhămtăngânăhàngăđc
lp. Và nuănhătrênăcùngămtăđa bàn có nhiuăhnămt chi nhánh ca mt ngân
hàng, thì bnăthânăcácăchiănhánhăđóăcngăcnh tranh viănhauătngăt nhăđi vi
mt ngân hàng khác.
Thc tin qun tr d dàngăđi vi tr s chính ca các NHTM Vit Nam là
giao ch tiêu k hoch cho các chi nhánh caămình,ătrongăđóăyêuăcu các chi nhánh
ca mình phiăđt các ch tiêu v TSN,ăTSCăvàătheoăđóălàăli nhun. Mt s ngân
hàngăthng yêu cu chi nhánh ca mình làm luôn vic t cânăđi TSN và TSC, mà
phn ln là ngun vnăhuyăđng và cho vay tín dng.ăTrongăkhiăđó,ă cpăđ chi
nhánh, vic qun lý ri ro lãi sut và ri ro thanh khon không th thc hin mt
cách tht s hiu qu. Chính vic phi tp trung hóa công tác qun lý vn này khin
cho bn thân ngân hàng gp phi ri ro cc ln:
Th nht là ri ro lãi sut: do các chi nhánh phi t cânăđi vn kinh doanh
theoănghaăt huyăđng TSN (tin giădânăcăvàătin gi doanh nghip)ăđ dùng làm
ngun tài tr cho các TSC (ch yuălàăchoăvayăthng mi, cho vay tiêu dùng, tài
tr thngă mi ); mt binăđngătngă đi ln trong lãi sut áp dng cho TSN
trong khi mc lãi sut caăTSCăcóăđ tr lnăhnăs to ngay lp tc mt áp lc lên
hotăđng kinh doanh ca chi nhánh gây ra ri ro lãi sut.ăi vi loi ri ro này,
mt s NHTM Vit Nam áp dngăcăch khng ch trn lãi sutăhuyăđng và sàn lãi
sutăchoăvayănhămt hình thc qun tr kiuă“songăst”.ăCăch này dnăđn hu
qu tt yu là cnh tranh trong chính ni b các chi nhánh caăngânăhàngăđi vi
ngun vn r (ví d: tin gi không k hn) và d ánăchoăvayăđi vi khách hàng
tt,ătrongăkhiăđóăvaiătròătr s chính ca ngân hàng trong kinh doanh và h tr kinh
doanh huănhăkhôngăcó.ă
Th hai là ri ro thanh khon: ph bin nht khi TSN ti chiănhánhăđáoăhn
vi k hn vn ngnăhnăk hoch khin chi nhánh không có kh nngăchiătr các
khon rút TSN đó.ă
Th ba là ri ro tín dng: đây là ri ro mang tính gián tipănhngăli là nguy
cămt vn ln nht, vì khi bn thân cán b làm công tác khách hàng ti chi nhánh
13
va phiăđiăloăv ngun vnăhuyăđng, va phi trc tip bán các sn phm tín dng
s làm suy yu nghiêm trng khâu qun lý ri ro, thmăđnh h săvàăgiámăsátăquáă
trình s dng vnăvay;ătrongăkhiăđó,ăv mt nguyên tc, các cán b này ch cn lo v
khâu khách hàng vay vn.
Vi s đaădng hóa ngày càng cao và s cnh tranh gt gay trong hotăđng
kinh doanh ca ngân hàng, vic chuynăđiăsangăcăch FTP trong vic qun lý vn
là thc s cn thit.ăâyălàămt trong nhngăđiu kin tinăđ đ phát trin ngân
hàng theo mô hình ngân hàng hinăđi,ăđápăng yêu cu hi nhp phù hp vi thc
tin th trng,ăđng thi chun b tngăbc cho k hoch hình thành tpăđoànătàiă
chính qui mô lnătrongătngălai.ă
1.3.4 Cácăphngăthc ph bin caăcăch FTP
Trên thc t,ăcăch FTPăđc các ngân hàng áp dng có khá nhiu mcăđ và
phngăthc áp dng khác nhau, ch yu gm 3 loi:
SingleăPoolăMethod:ăcăch nàyăđc xây dng da trên khái nimă“ngun
vnăchung”ăvàă ngi cung cp vnă (huyăđng)ăvàăngi s dng vn (cho vay)
đcăhng hay phi tr mt mc lãi sutănhănhau.
MultipleăPoolsăMethod:ăcăch nàyăđc xây dng trên khái nim tách bch
ngun vn giaăngi cung cpăvàăngi s dng.ăTheoăđó,ă2ăhayănhiu mc lãi
sut (hay giá chuyn vn) s đc áp dng daătrênăđc tính v k hnăđnh giá li
ca ngun vn và s dng vn.
MatchedăMaturityăMethod:ăcăch này da trên chi phí vn biên t caăđiu
kin th trng hin ti viăđc tính k đnh giá liădùngăđ cung ng cho các tài
sn. Các chi nhánh không có trng thái vnăròngătrongăcăch này. V mtăỦătng,
mi sn phmăhuyăđngăvàăchoăvayăđuăđc phân b mt mc li nhun biên n
đnh. Trung tâm vn s điu tit giaăngiămuaăvàăngi bán vn và chu trách
nhim qun lý ri ro lãi sut.
1.3.5 Các nguyên tcăcăbn caăcăch FTP
xây dngă đc mt h thngăđnh giá vnă điu chuyn ni b hiu qu,
ngân hàng phi xây dngăđc các nguyên tcăcăbn. Các nguyên tc này phi
14
nhn mnhăđcăcácăđcătrungăcăbn ca h thng, còn vic phát trin và hoàn
thin có th đc xây dng trên nhng nn tng caăcácănguyênălỦăđó:
Nguyên tcăđu tiên chính là s tp trung và thng nht, c h thng là mt
bng tng kt tài sn thng nht và duy nht, không tn ti các bngăcânăđi vn
riêng l ca các chi nhánh. Tt c các mc trong bngăcânăđi k toánăđu phiăđc
đnh giá vnăđiu chuyn, cóănghaălà,ătoànăb TSC s phi tr chiăphíăđiu chuyn
vn và toàn b TSN và vn t có s nhnăđc thu nhpăđiu chuyn vn. Vn
đc luân chuyn gia các CN thông qua Trung tâm vn,ă niă tp trung toàn b
ngun vn và tài sn caăngânăhàng.ăCăch FTPăgiúpăngânăhàngă“mua”ătt c tài
sn N vàă“bán”ătt c các tài snăCóăchoăcácăchiănhánhătheoăđúngămcăđ ri ro lãi
sut, ri ro thanh khon ca tài sn Có, tài sn N.
Giá chuyn vn s do b phn qun lý vnătínhătoánăxácăđnh. Tuy nhiên,
vicăđnh giá vnăđiu chuyn phiăđc y ban qun lý TSC/TSN rà soát liăđnh
k xemănóăcóăđcăxácăđnh chính xác hay không. Các mc giá chuyn vn áp dng
phi giúp các b phn kinh doanh trongăngânăhàngătránhăđc ri ro chênh lch.
Các b phn kinh doanh phi nhnăđc/tr phn thu nhp FTP/phí FTP phn ánh
đc giá tr k hn ca vn. Các mc giá chuyn vn phiăđc la chn t đng
cong li sutăFTPăđ phù hp vi k hnătáiăđnh giá ca các TSC b tính phí hoc
cácă TSNă đc tr phí. Có nhiuă phngă phápă đ xây dngă đng cong li sut
FTP. Mt s ngân hàng s dngăđng cong li sut trái phiu Kho bc (ri ro bng
0) cng vi mt phn chênh lchăđ bùăđp ri ro th trng và ri ro ln mang tính
t chc. Mt s ngân hàng khác s dngăđng cong li sut giao dchăhoánăđi
thay cho chi phí vay vn trên th trng. Giá chuyn vn chính là công c quan
trng trong vicăđiu hành vn ca Trung tâm vnăcngănhăđánhăgiáăkt qu kinh
doanh ca các chi nhánh.
Vică đnh giá vn s dngă đuă tă vàă vnă huyă đngă đc phi bám sát
nguyên lý trùng hp thiăgianăđáoăhn (thi hnătáiăđnh giá hoc k hn)ăđm bo
có lãi. Vicăđnh giá phi phnăánhăđcăđng cong li sut và các mc lãi sut mà
ngânăhàngăcóăđc (hoc phi tr) trên th trng.
15
1.3.6 Nguyên tc xây dng giá chuyn vn
c xây dng chung cho các k hn chun t không k hnăđn 60 tháng
và riêng cho các giao dchăđc thù.
c áp dng cho tng giao dch c th,ăđc Hi s công b ti ngày phát
sinh hocăngàyăđnh giá li giao dchăđóăvàăkhôngăđi trong sut k dnh giá li.
Là lãi sută%/nmăđcătínhătrênăcăs nmă360ăngày.
Bng giá chuyn vnăđcăthôngăbáoăđnh k hocăđt xut theo binăđng
ca th trng.
Cácăcnăc đ áp giá chuyn vn:
Loi giao dch (giao dch mua vn hay giao dch bán vn)
Mã sn phm (code)
ng tin giao dch
K đnh giá li.
Công thc tng quát:
Trong đó:
P
M
: Giá mua vn ni b Hi s tr choăchiănhánhăkhiăhuyăđng và gi v Hi s
P
B
: Giá bán vn ni b chi nhánh tr Hi s khi vay vn t Hi s đ cho vay
LS
hđ
: Lãi sutăhuyăđng vn khách hàng theo biu công b
LS
CV
: Lãi sut cho khách hàng vay vn theo biu công b
M
H
:ălàămarginăhuyăđngăđc phân b cho b phnăhuyăđng ti chi nhánh.
M
CV
:ălàămarginăchoăvayăđc phân b cho b phn cho vay ti chi nhánh.
M
I
: là margin ri ro lãi sutăđc phân b cho trung tâm vn ti Hi s.
P
M
= LS
H
+ M
H
P
B
= P
M
+ M
C
+ M
I
M
CV
= LS
CV
- P
B