B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYN PHNG NAM
GII PHÁP NHM PHÒNG NGA VÀ HN CH RI RO
TÍN DNG TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT
TRIN NÔNG THÔN VIT NAM CHI NHÁNH SÀI GÒN
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH – NM 2013
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
NGUYN PHNG NAM
GII PHÁP NHM PHÒNG NGA VÀ HN CH RI RO
TÍN DNG TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT
TRIN NÔNG THÔN VIT NAM CHI NHÁNH SÀI GÒN
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS NGUYN VN S
Tp. H Chí Minh - Nm 2013
LI CAM OAN
Tôi xin cam đoan: Lun vn “Gii pháp nhm phòng nga và hn ch
ri ro tín dng ti Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit
Nam Chi nhánh Sài Gòn” là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
Các s liu trong lun vn đc thu thp ti Ngân hàng Nông nghip và
phát trin nông thôn Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn và đc s dng trung
thc. Kt qu nghiên cu đc trình bày trong lun vn này cha tng đc
công b ti bt k công trình nào khác.
Tp. H Chí Minh, ngày …. tháng …. nm 2013
Tác gi lun vn
Nguyn Phng Nam
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các bng biu đ
PHN M U……………………………………………………
1. Tính cp thit ca đ tài…………………………………………………
2. Mc tiêu ca đ tài:……………………………………………………
3. i tng và phm vi nghiên cu:……………………………………
4. Phng pháp nghiên cu:……………………………………………
5. Cu trúc ni dng nghiên cu:………………………………………….
CHNG 1: TNG QUAN V TÍN DNG VÀ RI RO TÍN DNG
TI CÁC NGÂN HÀNG THNG MI……………….
1.1. Tín dng c
a Ngân hàng thng mi…………………………… ….
1.1.1. Khái nim tín dng ngân hàng……………………………… ….
1.1.2. c trng ca tín dng ngân hàng…………………………
1.1.3. Phân loi tín dng ngân hàng………………………………
1.2. Ri ro tín dng ca Ngân hàng thng mi…………………………
1.2.1. Khái nim ri ro tín dng ca Ngân hàng thng mi……………
1.2.2. Các hình thc ca ri ro tín dng…………………………………
1.2.3. Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng………………………
1.2.3.1. Nguyên nhân khách quan……………………………………
1.2.3.2. Nguyên nhân ch quan………………………………………
1.2.4. ánh giá ri ro tín dng……………………………………
1.2.4.1. Du hiu nhn bit ri ro tín dng…………………………….
1.2.4.2. o lng ri ro tín dng…………………………………
Trang
1
1
1
2
2
2
3
3
3
3
4
6
6
7
8
8
9
12
12
14
1.3. Phòng nga và hn ch ri ro tín dng………………………………
1.3.1. Khái nim v phòng nga và hn ch ri ro tín dng……….…….
1.3.2. S cn thit phi phòng nga và hn ch ri ro tín dng………….
1.4. Kinh nghim phòng nga và hn ch ri ro ca các nc trên th gii
và rút ra bài hc kinh nghim cho Agribank Sài Gòn……………
1.4.1. Kinh nghim phòng nga, hn ch ri ro ca các nc trên
th gii………………………………………………………………
1.4.1.1. Kinh nghim ca Nht Bn……………………………………
1.4.1.2. Kinh nghim ca Trung Quc…………………………………
1.4.1.3. Kinh nghim ca M………………………………………
1.4.2. Bài hc kinh nghim cho Agribank Sài Gòn……
CHNG 2: THC TRNG RI RO TÍN DNG TI
NHNo&PTNT VIT NAM CHI NHÁNH SÀI GÒN……
2.1. Tng quan v NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn…………
2.1.1. Lch s hình thành, c cu t chc ca Agribank Sài Gòn………
2.1.2. Thc trng hot đng kinh doanh ca Agribank Sài Gòn…………
2.1.2.1. Công tác huy đng vn………………………………………
2.1.2.2. Hot đng tín dng…………………………………………….
2.1.2.3. Các hot đng dch v…………………………………………
2.1.2.4. Kt qu kinh doanh t 2010 đn 06 tháng nm 2013………….
2.2. Thc trng ri ro tín dng ti Agribank Sài Gòn……………………
2.2.1. Tình hình n quá hn……………………………………………
2.2.2. Tình hình n xu…………………………………………………
2.2.3. Công tác trích lp d phòng và x lý ri ro tín dng……………
2.3. Thc trng phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti Agribank
Sài Gòn………………………………………………………………
17
17
17
18
18
18
19
19
20
22
22
22
26
26
31
38
40
41
41
47
49
50
2.3.1. Các bin pháp phòng nga và hn ch ri ro tín dng mà
Agribank Sài Gòn đã thc hin…………………………………….
2.3.1.1. Công tác phòng nga ri ro tín dng………………………….
2.3.1.2. Các bin pháp hn ch ri ro tín dng…………………………
2.3.2. ánh giá v thc trng phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti
Agribank Sài Gòn………………………………………………….
2.3.2.1. Nhng kt qu đt đc………………………………………
2.3.2.2. Nhng tn ti cn khc phc………………………………
2.3.3. Nguyên nhân dn đn tn ti trên………………………………….
2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan………………………………………
2.3.3.2. Nguyên nhân ch quan…………………………………………
CHNG 3: MT S GII PHÁP PHÒNG NGA VÀ HN CH
RI RO TÍN DNG TI AGRIBANK SÀI GÒN………
3.1. Nhng đnh hng ln v phòng nga và hn ch ri ro tín dng
ca Agribank Sài Gòn giai đon đn nm 2015………………………
3.1.1. nh hng hot đng ca Agribank Sài Gòn đn nm 2015……
3.1.2. nh hng v công tác phòng nga và hn ch ri ro tín dng…
3.2. Mt s gii pháp nhm phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti
Agribank Sài Gòn……………………………………………………
3.2.1. Nhóm gii pháp nhm phòng nga ri ro tín dng………………
3.2.1.1. Xây dng chính sách tín dng hp lý………………………….
3.2.1.2. Nâng cao cht lng phân tích, thm đnh tín dng:…………
3.2.1.3. Tng cng công tác kim tra, kim soát hot đng tín dng…
3.2.2. Nhóm các gii pháp hn ch ri ro tín dng………………………
3.2.2.1. Nâng cao hiu qu vic trích lp qu d phòng ri ro tín dng
3.2.2.2. S dng công c bo him tín dng……………………………
50
50
54
60
60
61
62
62
63
66
66
66
67
68
68
68
69
71
72
72
73
3.2.2.3. Thc hin tha thun đi vi các công ty mua bán n………
3.2.2.4. S dng các công c phái sinh…………………………………
3.2.3. Nhóm gii pháp h tr…………………………………………….
3.2.3.1. Nâng cao trình đ cán b tín dng…………………………….
3.2.3.2. Nâng cao hiu qu h thng thông tin tín dng………………
3.2.3.3. Tng cng đu t công ngh hin đi hóa Chi nhánh………
3.3. Mt s kin ngh………………………………………………………
3.3.1. Kin ngh đi vi chính ph và các b ngành…………………….
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng nhà nc……………………………….
3.3.3. Kin ngh đi vi NHNo&PTNT Vit Nam………………………
KT LUN………………………………………………………………
74
74
75
75
76
77
78
78
79
81
83
DANH MC CÁC BNG S LIU, BIU
S th t Tên bng biu
Bng 2.1 Tình hình huy đng vn…………… ………………….
Bng 2.2 Tình hình s dng vn….………….…………………
Bng 2.3 Tình hình thu t các hot đng dch v…………… …
Bng 2.4 Kt qu hot đng kinh doanh………………………….
Bng 2.5 Tình hình n quá hn…………… …………………….
Bng 2.6 Tình hình n quá hn theo thi hn vay…………… …
Bng 2.7 Tình hình n quá hn theo thành phn kinh t………….
Bng 2.8 Tình hình n xu…………… …………………………
Bng 2.9 Trích lp d phòng ri ro tín dng………….….……….
Biu 2.1 Tình hình huy đng vn………………………………….
Biu 2.2 Tình hình huy đng vn theo thành phn kinh t……….
Biu 2.3 Tình hình huy đng vn theo loi tin…………… ……
Biu 2.4 Tình hình huy đng vn theo k hn…………………….
Biu 2.5 Tình hình s dng vn…………… ……………………
Biu 2.6 Tình hình s dng vn theo thành phn kinh t…………
Biu 2.7 Tình hình s dng vn theo lnh vc kinh t……………
Biu 2.8 Tình hình s dng vn theo k hn……………………
Biu 2.9 So sánh ngun huy đng và cho vay trung, dài hn…….
Biu 2.10 Tình hình n quá hn…………………………………….
Biu 2.11 Tình hình n quá hn theo thi hn vay…………………
Biu 2.12 Tình hình n quá hn theo thành phn kinh t…………
Biu 2.13 Tình hình n có kh nng mt vn…………… ……….
Trang
26
31
38
40
41
43
45
47
49
26
27
28
29
31
32
34
36
37
42
43
45
48
DANH MC KÝ HIU VIT TT
STT Ký hiu vit tt Tên đy đ
01 NHNo&PTNT Ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn
02 NHNN Ngân hàng nhà nc
03 NHTM Ngân hàng thng mi
04 DNNN Doanh nghip nhà nc
05 DNNQD Doanh nghip ngoài quc doanh
06 HG H gia đình
07 TPKT Thành phn kinh t
08 TCKT T chc kinh t
09 TCTD T chc tín dng
10 VH Vn huy đng
11 NQH N quá hn
12 KH K hn
13 Agribank Sài Gòn
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông
thôn Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn
1
M U
1. Tính cp thit ca đ tài:
Nn kinh t nc ta đang trên đà phát trin cùng vi xu hng hi nhp nn kinh t
th gii. Nn kinh t hi nhp mang li nhiu c hi thun li cho các doanh nghip trong
nc phát trin, hot đng hiu qu, tuy nhiên s bt n ca nn kinh t th gii cng
mang li nhiu nh hng bt li đi vi các doanh nghip trong nc. Hot đng ca
ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v, xu hng t do hóa, toàn cu hóa
v kinh t đã làm thay đi h thng ngân hàng. Th trng tài chính ngày càng đc m
rng và đa dng hóa dn ti hot đng kinh doanh càng tr lên phc tp, áp lc cnh
tranh gia các ngân hàng tng cao, mc đ ri ro vì th cùng tng dn lên.
NHNo&PTNT Vit Nam nói chung và NHNoPTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn
nói riêng có truyn thng phc v sn xut nông nghip, công nghip và dch v góp phn
thc hin công nghip hóa, hin đi hóa đt nc. Hin nay, hot đng tín dng vn
chim t trng ln trong hot đng ca NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn, đây
là hot đng mang li nhiu li nhun cho ngân hàng nhng cng là hot đng tim n
nhiu ri ro. N quá hn có xu hng ngày càng gia tng dn đn nguy c ngân hàng có
th mt vn. lành mnh hóa tình hình tài chính nhm đáp ng đc hi nhp nn kinh
t, hng ti phát trin thành ngân hàng thng mi hàng đu trong h thng,
NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn phi ch đng kim soát tng trng tín
dng, nâng cao cht lng tín dng và đm bo an toàn trong hot đng tín dng ca Chi
nhánh là mc tiêu hàng đu. đt đc nhng mc tiêu trên, NHNo&PTNT Vit Nam
Chi nhánh Sài Gòn cn phi nghiên cu, đa ra nhng gii pháp nhm phòng nga và hn
ch ri ro trong hot đng tín dng. ó là lý do tác gi đã chn đ tài: “Mt s gii pháp
nhm phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh
Sài Gòn”.
2. Mc tiêu ca đ tài:
Mc tiêu ca đ tài nhm làm sáng t nhng vn đ sau:
- Làm rõ và k tha c s lý lun v ri ro tín dng.
- Phân tích thc trng công tác phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti
NHNoPTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn.
- Trên c s lý lun và phân tích thc trng ri ro tín dng, đ xut mt s bin
pháp phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài
Gòn.
2
3. i tng và phm vi nghiên cu:
i tng nghiên cu ca đ tài: nguyên nhân dn đn ri ro tín dng và đa ra
các bin pháp nhm phòng nga và hn ch ri ro tín dng.
Phm vi nghiên cu: Nhng vn đ liên quan ti hot đng tín dng ti
NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn trong các nm 2010, 2011, 2012 và 06 tháng
2013.
4. Phng pháp nghiên cu:
S dng các phng pháp: Thng kê, phng pháp tng hp, phng pháp so
sánh… thông qua các s liu thc t.
5. Kt cu lun vn:
Chng 1: Tng qua v tín dng và ri ro tín dng ti các ngân hàng thng mi.
Chng 2: Thc trng ri ro tín dng ti NHNo & PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài
Gòn.
Chng 3: Mt s gii pháp phòng nga và hn ch ri ro tín dng ti
NHNo&PTNT Vit Nam Chi nhánh Sài Gòn.
3
CHNG 1:
TNG QUAN V TÍN DNG VÀ RI RO TÍN DNG TI CÁC NGÂN HÀNG
THNG MI.
1.1. Tín dng ca Ngân hàng thng mi.
1.1.1. Khái nim tín dng ngân hàng.
Khái nim v tín dng và tín dng ngân hàng đc rt nhiu tài liu đ cp di
nhiu góc đ khác nhau, trong lun vn này tôi ch đ cp đn nhng khái nim ph bin
và d tip cn nht.
Tín dng (Credit), xut phát t ting Latinh là credo ngha là s tin tng, s tín
nhim và đc đnh ngha di nhiu góc đ khác nhau:
- Tín dng là quan h vay mn trên nguyên tc hoàn tr.
- Tín dng là quá trình tp trung và phân phi li vn tin t hay hin vt trên
nguyên tc có hoàn tr.
- Tín dng là s chuyn nhng tm thi mt lng giá tr t ngi s hu sang
ngi s dng đ sau mt thi gian s thu hi v mt lng giá tr ln hn lng giá tr
ban đu.
- Tín dng là s chuyn dch vn di hình thái tin t hay hin vt ca mt t
chc, cá nhân này cho mt t chc, cá nhân khác s dng trong mt thi gian nht đnh
trên nguyên tc hoàn tr.
Nh vy, tín dng có th đc din đt bng nhiu cách khác nhau nhng bn cht
ca tín dng là mt giao dch v tài sn gia mt bên là ngi đi vay và mt bên là ngi
cho vay trên c s hoàn tr c gc và lãi.
i vi mt ngân hàng thng mi, tín dng là chc nng c bn ca ngân hàng,
là nghip v c bn ca ngân hàng. Tín dng ngân hàng đc đnh ngha nh sau:
Tín dng ngân hàng là mt hình thc tín dng phn ánh mt giao dch v tài sn
(tin hoc hàng hóa) gia bên cho vay là ngân hàng hoc các t chc tín dng và bên đi
vay là các cá nhân, doanh nghip, ch th sn xut kinh doanh, trong đó bên cho vay
chuyn tài sn cho bên đi vay s dng trong mt thi gian nht đnh theo tha thun, bên
đi vay có trách nhim hoàn tr vô điu kin vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn
thanh toán.
1.1.2. c trng ca tín dng ngân hàng.
T khái nim trên, bn cht ca tín dng là mt giao dch v tài sn trên c s hoàn
tr và có các đc trng sau:
4
- Ti khon giao dch trong quan h tín dng ngân hàng bao gm hai hình thc là
cho vay (bng tin) và cho thuê (bt đng sn và đng sn). Trong nhng nm 1960 tr v
trc hot đng tín dng ca ngân hàng ch có cho vay bng tin. Xut phát t tính đc
thù đó mà nhiu lúc thut ng tín dng và cho vay đc coi là đng ngha vi nhau. T
nhng nm 1970 tr li đây, cho thuê vn hành và cho thuê tài chính đã đc các ngân
hàng hoc các đnh ch tài chính khác cung cp cho khách hàng. ây là mt sn phm
kinh doanh ca ngân hàng, mt hình thc tín dng bng tài sn thc (nhà , vn phòng
làm vic, máy móc - thit b).
- Xut phát t nguyên tc hoàn tr, vì vy ngi cho vay khi chuyn giao tài sn
cho ngi đi vay s dng phi có c s đ tin rng ngi đi vay s tr đúng hn. ây là
yu t ht sc c bn trong qun tr tín dng. Trong thc t mt s nhân viên tín dng khi
xét duyt cho vay không da trên c s đánh giá mc đ tín nhim v khách hàng mà li
chú trng đn bo đm. Chính đim này đã làm nh hng đn cht lng tín dng. Cn
lu ý rng các bc tin bi đã s dng bng t “Credo” hoc “tín” đ đt tên cho “Credit”
hoc tín dng không phi là vn đ ngu nhiên.
- Giá tr hoàn tr thông thng phi ln hn giá tr lúc cho vay, hay nói cách khác
là ngi đi vay phi tr thêm phn lãi ngoài vn gc. thc hin nguyên tc này phi
xác đnh lãi sut danh ngha ln hn t l lm phát, nói cách khác phi xác đnh lãi sut
thc dng (lãi sut thc = lãi sut danh ngha – t l lm phát). Tuy nhiên, vì lãi sut
chu nh hng ca nhiu yu t khác nhau, nên trong mt s trng hp c th lãi sut
danh ngha có th thp hn t l lm phát, ngoi l này ch tn ti trong giai đon ngn.
- Trong quan h tín dng ngân hàng, tin vay đc cp trên c s cam kt hoàn tr
vô điu kin. V khía cnh pháp lý, nhng vn bn xác đnh quan h tín dng nh hp
đng tín dng, kh c… thc cht là lnh phiu, trong đó bên đi vay cam kt hoàn tr vô
điu kin cho bên cho vay khi đn hn thanh toán.
1.1.3. Phân loi tín dng ngân hàng.
Tín dng đc chia làm nhiu loi khác nhau, cn c vào các tiêu thc phân loi
khác nhau.
* Cn c vào mc đích ca tín dng:
- Cho vay công nghip và thng mi: là loi cho vay ngn hn đ b sung vn
lu đng cho các doanh nghip trong lnh vc công nghip, thng mi và dch v.
- Cho vay bt đng sn: là loi cho vay liên quan đn vic mua sm và xây dng
bt đng sn nh nhà , đt đai, bt đng sn trong lnh vc công nghip, thng mi và
dch v.
5
- Cho vay nông nghip: là loi cho vay đ trang tri các chi phí sn xut nh phân
bón, thuc tr sâu, ging cây trng, thc n gia súc, lao đng, nhiên liu…
- Cho vay cá nhân: là loi cho vay đ đáp ng các nhu cu tiêu dùng nh mua sm
các vt dng đt tin. Ngày nay ngân hàng còn thc hin các khon cho vay đ trang tri
các chi phí thông thng ca đi sng thông qua phát hành th tín dng.
- Thuê mua và các loi khác.
* Cn c vào thi hn ca tín dng:
- Cho vay ngn hn: là loi cho vay có thi hn di 12 tháng và đc s dng đ
bù đp s thiu ht vn lu đng ca doanh nghip và các nhu cu chi tiêu ngn hn ca
cá nhân. i vi ngân hàng thng mi, tín dng ngn hn chim t trng cao nht.
- Cho vay trung hn: Theo quy đnh ca Ngân hàng nhà nc Vit Nam, cho vay
trung hn là loi cho vay có thi hn t 1 nm đn 3 nm, còn đi vi các nc trên th
gii loi cho vay này có thi hn đn 7 nm. Tín dng trung hn ch yu đc s dng đ
đu t mua sm tài sn c đnh, ci tin hoc đi mi thit b, công ngh, m rng sn
xut kinh doanh, xây dng các d án có quy mô nh và thi gian thu hi vn nhanh.
Trong nông nghip, ch yu cho vay trung hn đ đu t vào các đi tng sau: máy cày,
máy bm nc, xây dng các vn cây công nghip nh cà phê, điu, máy bm đin…
- Cho vay dài hn: là loi cho vay có thi hn trên 3 nm (Vit Nam), trên 7 nm
(đi vi các nc trên th gii). Tín dng dài hn là loi tín dng đc cung cp đ đáp
ng các nhu cu dài hn nh xây dng nhà , các thit b, phng tin vn ti có quy mô
ln, xây dng các xí nghip mi.
* Cn c vào mc đ tín nhim đi vi khách hàng:
- Cho vay không đm bo: là loi cho vay không có tài sn th chp, cm c hoc
s bo lãnh ca ngi th ba, mà vic cho vay ch da vào uy tín ca bn thân khách
hàng. i vi nhng khách hàng tt, trung thc trong kinh doanh, có kh nng tài chính
mnh, qun tr có hiu qu thì ngân hàng có th cp tín dng da vào uy tín ca bn thân
khách hàng mà không cn mt ngun thu n th hai b sung.
- Cho vay có đm bo: li loi cho vay đc ngân hàng cung ng, phi có tài sn
th chp hoc cm c, hoc phi có s bo lãnh ca ngi th ba. i vi khách hàng
không có uy tín cao vi ngân hàng, khi vay vn đòi hi phi có đm bo. S đm bo này
là cn c pháp lý đ ngân hàng có thêm ngun thu n th 2 b sung cho ngun thu n th
nht thiu chc chn.
6
* Cn c vào hình thái giá tr ca tín dng:
- Cho vay bng tin: là loi cho vay mà hình thái giá tr ca tín dng đc cung
cp bng tin. ây là loi cho vay ch yu ca các ngân hàng và vic thc hin bng các
k thut khác nhau nh: tín dng ng trc, thu chi, tín dng thi v, tín dng tr góp…
- Cho vay bng tài sn: là hình thc cho vay bng tài sn. Cho vay bng tài sn là
loi cho vay rt ph bin và đa dng, riêng đi vi ngân hàng cho vay bng tài sn đc
áp dng ph bin đó là tài tr thuê mua. Theo phng thc cho vay này ngân hàng hoc
các công ty cho thuê tài chính (financial leasing) là các công ty con ca ngân hàng cung
cp trc tip tài sn cho ngi đi vay đc gi là ngi đi thuê, và theo đnh k ngi đi
thuê hoàn tr n vay bao gm c vn gc và lãi.
* Cn c vào phng pháp hoàn tr:
- Cho vay tr góp: là loi cho vay mà khách hàng phi hoàn tr vn gc và lãi theo
đnh k. Loi cho vay này ch yu đc áp dng cho vay bt đng sn, nhà , cho vay
tiêu dùng, cho vay đi vi nhng ngi kinh doanh nh, cho vay trang b k thut nông
nghip.
- Cho vay phi tr góp: là loi cho vay đc thanh toán mt ln theo k hn đã tha
thun, thng áp dng cho vay vn lu đng.
- Cho vay hoàn tr theo yêu cu: là loi cho vay mà ngi vay có th hoàn tr bt
c lúc nào khi có thu nhp. Ngân hàng không n đnh thi hn nào, áp dng cho vay thu
chi.
* Cn c vào xut x tín dng:
- Cho vay trc tip: là loi cho vay mà ngân hàng cp vn trc tip cho ngi có
nhu cu, đng thi ngi đi vay trc tip hoàn tr n vay cho ngân hàng.
- Cho vay gián tip: là loi cho vay mà khon cho vay đc thc hin thông qua
vic mua li các kh c hoc chng t đã phát sinh và còn trong thi hn thanh toán
hoc liên quan đn bên th ba.
1.2. Ri ro tín dng ca Ngân hàng thng mi.
1.2.1. Khái nim ri ro tín dng ca Ngân hàng thng mi.
Ri ro (risk) là mt s không chc chn hay mt tình trng bt n. Tuy nhiên,
không phi bt c s không chc chn nào cng là ri ro. Ch có nhng tình trng không
chc chn nào có th c đoán đc xác sut xy ra mi đc xem là ri ro.
Ri ro tín dng (credit risk) là ri ro phát sinh do khách n không còn kh nng chi
tr. Trong hot đng ca công ty, ri ro tín dng phát sinh khi công ty bán chu hàng hóa
7
th hin kh nng khách hàng mua chu có th tht bi trong vic tr n. Trong hot
đng ngân hàng, ri ro tín dng xy ra khi khách hàng vay n có th mt kh nng tr n
mt khon vay nào đó.
Ri ro tín dng ca ngân hàng thng mi là s tn tht, mt mát v tài chính
mà ngân hàng phi gánh chu do khách hàng vay vn ca ngân hàng không tr n đc
đúng hn, không thc hin đúng cam kt vi bt k lý do nào.
1.2.2. Các hình thc ca ri ro tín dng.
Ri ro tín dng ca ngân hàng thng mi xy ra khi ngi vay không tr đc n
lãi và n gc đúng hn, đy đ. Theo phng thc qun lý ri ro tín dng hin nay, ngi
ta chia ri ro tín dng thành bn cp đ theo mc đ ri ro:
- Ri ro tín dng do không thu đc lãi đúng hn: ây là cp đ thp nht khi
ngi vay không tr đc lãi đúng hn, khi đó Ngân hàng s chuyn s lãi đó vào khon
mc lãi treo phát sinh. Hình thc ri ro này đc xp vào mc ri ro thp vì ngoi tr
trng hp khách hàng mun qut n, chim dng vn thì phn ln đu xut phát t vic
thiu cân đi trong k thu n và tr n ca khách hàng.
- Ri ro tín dng do không thu đc vn đúng hn: Khi không thu đc vn
đúng hn tình hình dng nh nghiêm trng hn, mt phn do mt lng vn vay ln b
mt. Khi đó, Ngân hàng s chuyn s n đó sang mc n quá hn phát sinh. Khon mc
này phát sinh vào thi gian đáo hn ca hp đng tín dng. Tuy nhiên, đy cha phi là
khon mt mát thc hin ca Ngân hàng vì có th tin đ hot đng kinh doanh ca khách
hàng b chm so vi k hoch đã đ ra trình Ngân hàng.
- Ri ro tín dng do không thu đc đ lãi: Khi ngân hàng không thu đc đ lãi
thì tình hình đã tr lên nghiêm trng hn. Tình hình kinh doanh ca khách hàng có th đã
kém hiu qu đn mc không th tr đ lãi cho Ngân hàng, khi đó Ngân hàng phi chuyn
khon lãi này vào khon mc lãi treo đóng bng và thm chí có th phi thc hin min
gim lãi cho khách hàng.
- Ri ro tín dng do không thu đ vn cho vay: Tình hung xu nht xy ra khi
Ngân hàng không thu đ vn cho vay và lúc này Ngân hàng đã b mt vn. Ti thi đim
này, Ngân hàng s chuyn khon n vào mc n không có kh nng thu hi hoc phi xóa
n, coi nh khép li mt hp đng tín dng không có hiu qu.
Trên đay ch yu là bn hình thc giúp cho Ngân hàng thng mi phân bit ri ro
tín dng và có bin pháp x lý. Tuy nhiên, không phi lúc nào gp ri ro tín dng thì
Ngân hàng đu phi tri qua bn trng hp trên. Có trng hp khách hàng đã tr lãi rt
đy đ và đúng hn nhng cui cùng li không tr đc n gc cho Ngân hàng. Vì vy,
khi nghiên cu v ri ro tín dng, ngi ta thng trú trng vào các trng hp có nguy
8
c xy ra ri ro tín dng nh là lãi treo phát sinh và đc bit là n quá hn phát sinh. Còn
các trng hp khác có lãi treo đóng bng hay n không có kh nng thu hi đc coi
là ri ro thc s nên thng đc xem xét đ gii quyt hu qu và rút ra nhng bài hc
kinh nghim.
1.2.3. Nguyên nhân dn đn ri ro tín dng.
Trong quan h tín dng có hai đi tng tham gia là ngân hàng cho vay và ngi
đi vay. Nhng ngi đi vay s dng tin vay trong mt thi gian, không gian c th, tuân
theo s chi phi ca nhng điu kin c th nht đnh mà ta gi là môi trng kinh doanh,
và đây là đi tng th ba có mt trong quan h tín dng. Ri ro tín dng xut phát t môi
trng kinh doanh gi là ri ro do nguyên nhân khách quan. Ri ro xut phát t ngi vay
và ngân hàng cho vay gi là ri ro do nguyên nhân ch quan.
1.2.3.1. Nguyên nhân khách quan.
* Do môi trng kinh t:
S bin đng quá nhanh và không d đoán đc ca th trng th gii là nguyên
nhân nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh ca các doanh nghip dn ti ri ro
tín dng ca ngân hàng. Nn kinh t Vit Nam vn còn ph thuc rt ln vào sn xut
nông nghip và công nghip phc v nông nghip (nuôi trng, ch bin thc phm và
nguyên liu), du thô, may gia công,… vn rt nhy cm vi ri ro thi tit và giá c th
gii, nên d b tn thng khi th trng th gii bin đng xu. Ngành dt may trong mt
s nm gn đây đã gp không ít khó khn vì b khng ch hn ngch làm nh hng trc
tip đn hot đng kinh doanh ca doanh nghip nói riêng và các ngân hàng cho vay nói
chung. Ngành thy sn cng gp nhiu lao đao vì các v kin bán phá giá va qua. Không
ch xut khu, các mt hàng nhp khu cng d b tn thng không kém. Mt hàng st
thép cng b nh hng ln ca giá thép th gii. Vic tng giá phôi thép làm cho mt s
doanh nghip sn xut thép trong nc phi ngng sn xut do chi phí giá thành rt cao
trong khi không tiêu th đc sn phm.
Quá trình t do hóa tài chính và hi nhp quc t có th làm cho n xu gia tng
khi to ra mt môi trng cnh tranh gay gt, khin hu ht các doanh nghip, nhng
khách hàng thng xuyên ca ngân hàng phi đi mt vi nguy c thua l và quy lut
chn lc khc nhit ca th trng. Bên cnh đó, bn thân s cnh tranh ca các ngân
hàng thng mi trong nc và quc t trong môi trng hi nhp kinh t cng khin cho
các ngân hàng trong nc vi h thng qun lý yu kém gp phi nguy c ri ro n xu
tng lên bi hu ht các khách hàng có tim lc tài chính ln s b các ngân hàng nc
ngoài thu hút vi sn phm, dch v mi vi nhiu tin ích hn.
9
* Do môi trng pháp lý:
Môi trng pháp lý ca Vit Nam vn còn nhiu bt cp, các chính sách qun lý
kinh t thng thay đi đt ngt dn đn vic ra đi các vn bn pháp lý cha phù hp
làm nh hng đn môi trng kinh doanh ti Vit Nam, khin nhiu t chc kinh t
không điu chính kp thi phng án kinh doanh. Mt khác, trong nhng nm gn đây
Quc hi, y ban thng v quc hi, Chính ph, Ngân hàng nhà nc và các c quan
liên quan đã ban hành nhiu lut, vn bn di lut hng dn thi hành lut liên quan đn
hot đng tín dng ngân hàng. Tuy nhiên, lut và các vn bn đã có song vic trin khai
vào hot đng ngân hàng thì li ht sc chm chp và còn gp nhiu vng mc, bt cp
nh mt s vn bn v vic cng ch thu hi n. Nhng vn bn này đu có quy đnh:
Trong nhng trng hp khách hàng không tr đc n, Ngân hàng thng mi có quyn
x lý tài sn đm bo n vay. Trên thc t, các Ngân hàng thng mi không làm đc
điu này vì ngân hàng là mt t chc kinh t, không phi là c quan quyn lc Nhà nc,
không có chc nng cng ch buc khách hàng bàn giao tài sn đm bo cho ngân hàng
đ x lý hoc chuyn tài sn đm bo n vay đ Tòa án x lý qua con đng t tng…
cùng nhiu các quy đnh khác dn đn tình trng ngân hàng không th gii quyt đc n
tn đng, tài sn tn đng.
* Do các nguyên nhân bt kh kháng:
Các nguyên nhân bt kh kháng nh: Thiên tai, ha hon, dch bnh, chin tranh…
đây là các ri ro mà c khách hàng ln ngân hàng đu không lng trc đi vi khon
tín dng ca mình, khách hàng gp khó khn nh hng đn kh nng tr n vay ngân
hàng. i vi khách hàng có tim lc tài chính mnh thì cng phi có thi gian đ n
đnh li quá trình kinh doanh thì mi có kh nng tr n ngân hàng, còn vi khách hàng
có tim lc tài chính yu thì khon tín dng có kh nng rt cao lâm vào tình trng n
xu. Mc dù, loi ri ro này có th đc hn ch bng cách mua bo him, nhng khi ri
ro xy ra khách hàng và c ngân hàng cng phi mt nhiu thi gian đ ly đc s tin
bo him t các công ty bo him đ thc hin ngha v tr n vay ngân hàng.
1.2.3.2. Nguyên nhân ch quan:
* Nguyên nhân t phía khách hàng vay:
S dng vn sai mc đích, không có thin chí trong vic tr n vay: a s các
doanh nghip khi vay vn ngân hàng đu có các phng án kinh doanh c th, kh thi.
Tuy nhiên, còn có doanh nghip s dng vn sai mc đích, có ý la đo ngân hàng đ
chim đot tài sn. Nhiu khách hàng c tình lp các chng t rút vn vay gi mo mà do
nhiu lý do ngân hàng không phát hin đc, đ ly vn vay s dng khác vi mc đích
đã trình bày trong phng án vay vn. Vic s dng vn vay sai mc đích trong nhiu
10
trng hp là do ngi vay sn sàng chp nhn mo him vi k vng s mang li li
nhun cao, tuy nhiên kt qu li không nh mong mun.
Kh nng qun lý kinh doanh kém: Thc t nhiu khách hàng có phng án kinh
doanh kh thi, lnh vc kinh doanh có nhiu thun li, nhng khi bt đu có đ các điu
kin v vn đ thc hin phng án kinh doanh thì do nng lc qun lý kinh doanh kém,
không đ kh nng ng phó trc nhng bin đng ca th trng dn đn hot đng kinh
doanh kém hiu qu. Nhiu doanh nghip vay tin ngân hàng đ m rng quy mô kinh
doanh, đa phn là tp trung vn đu t vào tài sn vt cht ch ít doanh nghip nào mnh
dn đi mi cung cách qun lý, đu t cho b máy giám sát kinh doanh, tài chính k toán
theo chun mc. Quy mô kinh doanh phình ra quá to so vi t duy qun lý là nguyên
nhân dn đn s phá sn ca các phng án kinh doanh đy kh thi mà l ra nó phi thành
công trên thc t.
Tình hình tài chính doanh nghip yu kém, thiu minh bch: Quy mô tài sn,
ngun vn nh bé, t l n so vi vn t có cao là đc đim chung ca hu ht các doanh
nghip Vit Nam. Ngoài ra, thói quen ghi chép đy đ, chính xác, rõ ràng các s sách k
toán vn cha đc các doanh nghip tuân th nghiêm chnh và trung thc. Do vy, s
sách k toán mà các doanh nghip cung cp cho ngân hàng nhiu khi ch mang tính cht
hình thc hn là thc cht. Khi cán b ngân hàng lp các bn phân tích tài chính ca
doanh nghip da trên s liu do các doanh nghip cung cp, thng thiu tính thc t và
xác thc. ây cng là nguyên nhân vì sao ngân hàng vn luôn xem nng phn tài sn th
chp nh là ch da cui cùng đ phòng chng ri ro tín dng.
* Nguyên nhân t phía ngân hàng cho vay:
Lng lo trong công tác kim tra ni b các ngân hàng: Kim tra ni b có đim
mnh hn thanh tra Ngân hàng nhà nc tính thi gian vì nó nhanh chóng, kp thi
ngay khi va phát sinh các vn đ và tính sâu sát ca ngi kim tra viên, do vic kim
tra đc thc hin thng xuyên cùng vi công vic kinh doanh. Nhng trong thi gian
trc đây, công vic kim tra ni b ca các ngân hàng hu nh ch tn ti trên hình thc.
Kim tra ni b cn phi đc xem nh h thng “thng” ca c xe tín dng. C xe càng
lao đi vi vn tc ln thì h thng này càng phi an toàn, hiu qu thì mi tránh cho c xe
khi đi vào nhng ngã r ri ro vn luôn luôn tn ti thng trc trên con đng đi ti.
B trí cán b thiu đo đc và trình đ chuyên môn nghip v: Mt s v án kinh
t ln trong thi gian va qua có liên quan đn cán b Ngân hàng, đu có s tip tay ca
mt s cán b ngân hàng cùng vi khách hàng làm gi h s vay, hay nâng giá tr tài sn
th chp, cm c lên quá cao so vi thc t đ rút tin ngân hàng. o đc ca cán b
ngân hàng là mt trong các yu t quan trng đ gii quyt vn đ hn ch ri ro tín dng.
Mt cán b kém v nng lc có th bi dng thêm, nhng mt cán b tha hóa v đo
11
đc mà li gii v mt nghip v thì tht vô cùng nguy him khi đc b trí trong công
tác tín dng.
Thiu giám sát, qun lý sau khi cho vay: Các ngân hàng thng có thói quen tp
trung nhiu công sc cho vic thm đnh trc khi cho vay và li lng quá trình kim tra,
kim soát đng vn sau khi cho vay. Khi ngân hàng cho vay thì khon cho vay cn phi
đc qun lý mt cách ch đng đ đm bo s đc hoàn tr. Theo dõi n là mt trong
nhng trách nhim quan trng nht ca cán b tín dng nói riêng và ca ngân hàng nói
chung. Vic theo dõi hot đng ca khách hàng vay nhm tuân th các điu khon đ ra
trong hp đng tín dng gia khách hàng và ngân hàng nhm tìm ra nhng c hi kinh
doanh mi và m rng c hi kinh doanh. Tuy nhiên, trong thi gian qua các Ngân hàng
thng mi cha thc hin tt công tác này. iu này mt phn do yu t tâm lý ngi gây
phin hà cho khách hàng ca cán b ngân hàng, mt phn do h thng thông tin qun lý
phc v kinh doanh ti các doanh nghip quá lc hu, không cung cp đc kp thi, đy
đ các thông tin mà Ngân hàng thng mi yêu cu.
S hp tác gia các Ngân hàng thng mi quá lng lo, vai trò ca Trung tâm
thông tin tín dng ngân hàng (CIC) cha thc s hiu qu: Kinh doanh ngân hàng là mt
ngh đc bit, huy đng vn đ cho vay hay nói cách khác đi vay đ cho vay, do vy vn
đ ri ro trong hot đng tín dng là không th tránh khi, các ngân hàng cn phi hp tác
cht ch vi nhau nhm hn ch ri ro. S hp tác ny sinh do nhu cu qun lý ri ro đi
vi cùng mt khách hàng khi khách hàng này vay tin ti nhiu ngân hàng. Trong qun tr
tài chính, kh nng tr n ca mt khách hàng là mt con s c th, có gii hn ti đa ca
nó. Nu do s thiu thông tin, dn đn vic nhiu ngân hàng cùng cho vay mt khách
hàng đn mc vt quá gii hn ti đa này thì ri ro chia đu cho tt c ch không cha
mt ngân hàng nào. Trong tình hình cnh tranh gia các Ngân hàng thng mi ngày
càng gay gt nh hin nay, vai trò ca CIC là rt quan trng trong vic cung cp thông tin
kp thi, chính xác đ các ngân hàng có các quyt đnh cho vay hp lý. áng tic là hin
nay ngân hàng d liu ca CIC cha đy đ và thông tin còn quá đn điu, cha đc cp
nht và x lý kp thi.
Tóm li, ri ro tín dng có th phát sinh do nhiu nguyên nhân ch quan hoc
khách quan. Các bin pháp phòng nga ri ro có th nm trong tm tay ca các Ngân
hàng thng mi, nhng cng có nhng bin pháp vt ngoài kh nng ca riêng tng
ngân hàng, liên quan đn vn đ ni ti ca bn thân nn kinh t đang chuyn đi, đang
đnh hng mô hình phát trin Vit Nam. Vì vy, đ phòng nga và hn ch ri ro tín
dng hiu qu đòi hi mi ngân hàng cn xây dng các chính sách, bin pháp c th sát
vi thc tin đ hn ch ri ro tín dng.
12
1.2.4. ánh giá ri ro tín dng.
1.2.4.1. Du hiu nhn bit ri ro tín dng.
Ri ro tín dng thng gn lin vi các du hiu cnh báo. Ngân hàng cn có cách
nhn bit nhng du hiu ban đu ca khon vay có vn đ và hành đng cn thit nhm
ngn nga và hn ch kp thi. Du hiu ca các khon tín dng có vn đ có th xp
thành các nhóm sau:
Nhóm 1: Nhóm du hiu liên quan đn mi quan h vi ngân hàng.
Trong quá trình hch toán ca khách hàng, các tài khon ca khách hàng qua mt
quá trình s cung cp mt s du hiu quan trng gm:
+ Phát hành séc quá bo chng hoc b t chi.
+ Khó khn trong thanh toán lng.
+ S dao đng ca các tài khon mà đc bit là gim sút s d tài khon tin gi.
+ Tng mc s dng bình quân các tài khon.
+ Thng xuyên yêu cu h tr vn lu đng t các ngun khác nhau.
+ Không có kh nng thc hin các hot đng ct gim chi phí.
+ Gia tng các khon n thng mi hoc không có kh nng thanh toán n khi
đn hn.
Các hot đng cho vay:
+ Mc đ vay thng xuyên gia tng.
+ Thanh toán chm các khon n gc và lãi.
+ Thng xuyên yêu cu ngân hàng cho đáo hn.
+ Yêu cu các khon vay vt quá nhu cu d kin.
Phng thc tài chính:
+ S dng nhiu khon tài tr ngn hn cho các hot đng phát trin dài hn.
+ Chp nhn s dng các ngun tài tr đt nht. Ví d: Thng xuyên s dng
nghip v chit khu các khon phi tr.
+ Gim các khon phi tr và tng các khon phi thu.
+ Các h s thanh toán phát trin theo chiu hng xu.
+ Có biu hin gim vn điu l.
13
Nhóm 2: Nhóm du hiu liên quan đn phng pháp qun lý ca khách hàng.
Thay đi thng xuyên c cu h thng qun tr hoc ban điu hành.
H thng qun tr hoc ban điu hành luôn bt đng v mc tiêu qun tr, điu
hành đc đoán hoc ngc li quá phân tán.
Cách thc qun lý ca khách hàng có biu hin:
+ Hi đng qun tr hoc giám đc điu hành ít hoc không có kinh nghim.
+ Hi đng qun tr hoc giám đc điu hành các doanh nghip ln tham gia quá
sâu vào vn đ thng nht.
+ Thiu quan tâm đn li ích ca c đông, ca ch n.
+ Thuyên chuyn nhân viên din ra thng xuyên.
+ Lp k hoch xác đnh mc tiêu kém.
Vic lp k hoch nhng ngi k cn không đy đ.
Qun lý có tính gia đình.
Có tranh chp trong quá trình qun lý.
Có các chi phí qun lý bt hp lý.
Nhóm 3: Nhóm du hiu liên quan đn u tiên trong kinh doanh.
Du hiu hi chng hp đng ln: Khách hàng b n tng bi mt khách hàng có
tên tui mà sau này có th tr nên l thuc, ban giám đc ct gim li nhun đ nhm đt
đc hp đng ln.
Du hiu hi chng sn phm đp: Không đúng lúc hoc b ám nh bi mt sn
phm mà không chú ý đn các yu t khác.
S cp bách không thích hp nh: Do áp lc ni b dn ti vic tung sn phm
dch v ra quá sm; có hn mc thi gian kinh doanh đa ra không thc t; to mong đi
trên th trng không đúng lúc.
Nhóm 4: Nhóm các du hiu thuc v k thut và thng mi.
Khó khn trong phát trin sn phm.
Thay đi trên th trng: t giá, lãi sut, thay đi th hiu, cp nht k thut mi,
mt nhà cung ng hoc khách hàng ln, thêm đi th cnh tranh.
Nhng thay đi t chính sách Nhà nc: c bit chú ý ti s tác đng ca các
chính sách thu, điu kin thành lp và hot đng, môi trng.
14
Sn phm ca khách hàng mang tính thi v cao.
Có biu hin ct gim các chi phí sa cha thay th.
Nhóm 5: Nhóm các du hiu v x lý thông tin tài chính, k toán.
Chun b không đy đ s liu tài chính hoc chm tr, trì hoãn np báo cáo tài
chính.
Nhng kt lun v phân tích tài chính cho thy:
+ S gia tng không cân đi v t l n thng xuyên.
+ Kh nng tin mt gim.
+ Tng doanh s bán nhng lãi gim hoc không có.
+ Các tài khon hch toán vn điu l không khp.
+ Nhng thay đi v t l lãi gp và lãi ròng trên doanh s bán.
+ Lng hàng hóa tng nhanh hn doanh s bán.
+ S khách hàng n tng nhanh, thi gian thanh toán ca các con n đc kéo dài.
+ Hot đng l.
+ Lp k hoch tr n mà ngun vn không đ.
+ Không hch toán đúng tài sn c đnh.
+ Làm đp bng cân đi bng cách to ra các tài sn vô hình.
+ Thng xuyên không đt k hoch sn xut và bán hàng.
+ Tng giá tr quá cao thông qua vic tính li tài sn.
+ Phân b n không thích hp.
+ L thuc vào nhng sn phm bt thng đ to li nhun.
Nhng du hiu phi tài chính khác:
+ Nhng vn đ v đo đc, thm chí dáng v ca nhà kinh doanh cng biu hin
du hiu gì đó.
+ S xung cp trông thy ca ni kinh doanh cng là mt du hiu.
+ Ni lu gi hàng hóa quá nhiu, h hng và lc hu.
1.2.4.2. o lng ri ro tín dng.
Ri ro là nhng bin c xy ra ngoài mong đi trong hot đng kinh doanh ca
Ngân hàng, mun d đoán đc ri ro chính xác thì ngân hàng phi đo lng đc ri ro.
15
o lng ri ro tín dng là c s đ Ngân hàng xây dng chính sách tín dng hp lý, ch
tiêu dùng đ đo lng ri ro tín dng bao gm các ch tiêu sau:
* T l n quá hn:
D n quá hn
T l n quá hn = x 100%
Tng d n cho vay
Quy đnh hin nay ca Ngân hàng nhà nc Vit Nam cho phép d n quá hn ca
các Ngân hàng thng mi không đc vt quá 5%. N quá hn là khon n mà mt
phn hoc toàn b n gc và lãi sut đã quá hn.
Mt cách tip cn khác, n quá hn là nhng khon tín dng không hoàn tr đúng
hn, không đc phép và không đ điu kin đ đc gia hn n. đm bo qun lý
cht ch, các khon n quá hn trong h thng Ngân hàng thng mi Vit Nam đc
phân loi theo thi gian và đc phân chia theo thi hn thành các nhóm sau:
+ N quá hn di 90 ngày – N cn chú ý.
+ N quá hn t 90 ngày đn 180 ngày – N di tiêu chun.
+ N quá hn t 181 đn 360 ngày – N nghi ng.
+ N quá hn trên 361 ngày – N có kh nng mt vn.
* T l n xu:
D n xu
T l n xu = x 100%
Tng d n cho vay
N xu (hay n có vn đ, n không lành mnh, n khó đòi, n không th đòi,…)
là khon n quá hn 90 ngày mà không đòi đc và không đc tái c cu, mang các đc
trng sau:
+ Khách hàng đã không thc hin ngha v tr n vi ngân hàng khi các cam kt
này đã ht hn.
+ Tình hình tài chính ca khách hàng đang và có chiu hng xu dn đn có kh
nng ngân hàng không thu hi đc c vn ln lãi.
+ Tài sn đm bo (th chp, cm c, bo lãnh) đc đánh giá là giá tr phát mãi
không đ trang tri n gc là lãi.
+ Thông thng v thi gian là các khon n quá hn ít nht 90 ngày.
16
Theo Quyt đnh s 493/2005/Q-NHNN ngày 22/4/2005, n xu ca T chc tín
dng bao gm các nhóm n nh sau:
- Nhóm n di tiêu chun: Các khon n đc T chc tín dng đánh giá là
không có kh nng thu hi n gc và lãi khi đn hn và có kh nng tn tht mt phn n
gc và lãi. Bao gm: Các khon n quá hn t 90 đn 180 ngày; Các khon n c cu li
thi hn tr n quá hn di 90 ngày theo thi hn đã c cu li.
- Nhóm n nghi ng: Các khon n đc t chc tín dng đánh giá là kh nng tn
tht cao. Bao gm: Các khon n quá hn t 181 đn 360 ngày; các khon n c cu li
thi hn tr n quá hn t 90 ngày đn 180 ngày theo thi hn đã c cu li.
- Nhóm n có kh nng mt vn: Các khon n đc t chc tín dng đánh giá là
không còn kh nng thu hi, mt vn. Bao gm: Các khon n quá hn trên 360 ngày;
Các khon n khoanh ch Chính Ph x lý; Các khon n đã c cu li thi hn tr n
quá hn trên 180 ngày theo thi hn đã c cu li.
Theo quy đnh hin nay, t l này phi nm trong khong t 3% đn 5%.
* T l n kh nng mt vn:
D n kh nng mt vn
T l n kh nng mt vn = x 100%
Tng d n
D n có kh nng mt vn là các khon n thuc nhóm 5 bao gm: Các khon n
quá hn trên 360 ngày, khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn t 90 ngày tr
lên theo thi hn tr n đc c cu li ln đu.
T l kh nng mt vn càng cao thì thit hi cho Ngân hàng càng ln vì nó phn
ánh nhng khon tín dng mà b mt và phi dùng qu d phòng đ bù đp.
* T l trích lp d phòng ri ro tín dng:
D phòng RRTD đc trích lp
T l trích lp d phòng RRTD = x 100%
Tng d n k báo cáo
Ti Vit Nam hin nay, vic trích lp d phòng ri ro tín dng ca hu ht các
Ngân hàng thng mi đc thc hin theo quyt đnh s 493/Q-NHNN và quyt đnh
s 18/2007/Q-NHNN ca Ngân hàng Nhà nc Vit Nam. Theo đó, t l trích lp d
phòng c th đi vi tng nhóm n nh sau: Nhóm 1 là 0%; Nhóm 2 là 5%; Nhóm 3 là
20%; Nhóm 4 là 50%; Nhóm 5 là 100%.