ƯỚC LƯỢNG SUẤT SINH LỢI CỦA GIÁO DỤC Ở KHU VỰC ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG.PDF

BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH





Lê Hoàng Nam




CăLNGăSUTăSINHăLIăCAă
GIÁOăDCăăKHUăVCăNGăBNGă
SÔNGăCUăLONG




LUNăVNăTHCăSăKINHăT







TP.ăHăChíăMinhă– Nmă2012

i
B GIÁO DC VÀ ÀO TO

TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH


Lê Hoàng Nam
C LNG SUT SINH LI CA
GIÁO DC  KHU VC NG BNG
SÔNG CU LONG
Chuyên ngành: Kinh t phát trin
Mã ngành: 60310105
LUN VN THC S KINH T

NG DN KHOA HC
PGS.TS Nguyn Trng Hoài

TP. H Chí Minh ậ Nm 2012

ii
LI CAM OAN


u ca riêng tôi, các kt qu
nghiên cu có c l ni dung  bt k 
liu, các ngun trích dn trong luc chú thích rõ ràng, trung thc.
u trách nhim v la tôi

Hc viên thc hin


Lê Hoàng Nam

iii
LI CM N
  tài lucùng vi s n lc c gng ca bn thân
còn có s  ng dn nhit tình ca Quý thy cô, s ng viên ng h
cn bè trong sut thi gian hc tp và thc hi tài.
Xin gi li csâu sc n Thy Nguyn Trtn
tình ch dn, , góp ý và to mu kin tt nh
tài. Cng gì Thy và truyt trong sut thi gian qua.
n anh Trn Nam Quc, Nguyn
Ngc Thuyt, anh Nguyn Duy Th, ch S Th Thu Hng, anh Nguyn Minh
Châu, anh Tr Nguyn Th Hoàng Yn v s  nhit
tình ca các anh chc chia s d liu cùng tôi, giúp tôi hoàn thành
 tài này.
Xin chân thành cm n toàn th quý Thy Cô trong khoa Kinh t Phát
trin tình truyt nhng kin tho mu
kin thun li nht cho tôi trong sut quá trình hc tp và thc hi tài.
Và cui cùng, tôi xin chân thành cn các anh ch và các bn lp Kinh
t Phát Trin K19  tr cho tôi rt nhiu trong sut quá trình hc tp, nghiên
cu và thc hi tài mt cách hoàn chnh.
Tp. H 
Hc viên thc hin

Lê Hoàng Nam

iv
MC LC
Trang
Trang ph bìa i
L ii
Mc lc iv
Danh mc các t vit tt viii
Danh mc các bng, biu ix
Danh mc các hình v th x
Phn m u 1
1. t v 1
2. Mc tiêu nghiên cu 3
3. Câu hi nghiên cu 3
4. Gi thuyt nghiên cu 3
u 4
6. D liu nghiên cu 4
7. Kt cu lu 4
 lý lun và mô hình nghiên cu 6
1.1  lý lun 6

v
1.1.1 Lý thuyt vi 6
1.1.2 Giáo dc và thu nhp  c 8
1.1.3 Hàm thu nhp Mincer 11
1.1.3.1 S hiu qu c c 11
1.o trong thi gian làm vic
(Post-School Investment) 14
1.ng logarithm thu nhp 17
1.1.4 Các kt qu nghiên cc v Sut sinh li giáo dc 23

1.1.4.1 Các nghiên cu thc nghim v sut sinh li giáo dc
trên th gii 23
1.1.4.2 Các nghiên cu thc nghim v sut sinh li giáo dc
 Vit Nam 25
1.2 u 27
1.2.1 Các khái nim chính 27
1.2.2 Mô hình nghiên cu 27
1.2.3 D liu nghiên cu và trích lc d liu t VHLSS 2010 32
1.2c thc hin chic hi quy 34
1.3Tóm t 35

vi
c và thu nhp  ng bng Sông Cu Long
qua thng kê mô t 36
2.1 Tng quan v khu vng bng sông Cu Long 36
2.2Tình trng giáo dc  vi  ng bng sông Cu Long 37
2.2 giáo dc 37
2.2.2 Tình trng phân loi theo gii tính và vùng 38
2.2.3 Tình trng trong các khu vc kinh t 39
2.2.4S c trung bình theo gii tính và vùng 40
2.2.5 S c trung bình theo ngành ngh và khu vc kinh t 41
2.3 Thu nhp cng ng bng sông Cu Long 42
2.3.1 Thu nhp bình quân theo gii tính và vùng 42
2.3.2 Thu nhp bình quân theo khu vc kinh t 43
2.3.3 Thu nh giáo dc 44
2.3.4 Thu nhp bình quân theo tng nhóm tui 46
2.4Tóm t 47
ng sut sinh li giáo dc 
ng bng sông C 49
ng sut sinh li giáo dhình 1 49

vii
ng sut sinh li giáo d
theo các tính cht quan sát, mô hình 1 51
 giáo d 52
 giáo dc và các tính cht quan sát
 55
3.5 Tóm t 57
t lun và gi ý chính sách 58
4.1 Kt lun 58
4.1.1 V lý thuyt và mô hình s dng 58
4.1.2 Kt qu t mô t d liu 58
4.1.3 Kt qu t hi quy hàm thu nhp Mincer 59
4.2 Gi ý chính sách 60
 xut nghiên cu tip theo 62
Tài liu tham kho 63
Ph lc




viii
DANH MC T VIT TT
ng bng sông Cu Long
IRR: Internal Rate of Return - t sut thu hi ni b
NPV: Net Present Value - tng giá tr hin ti ròng
OLS: Ordinary Least Square   nht
PV: Present Value - Giá tr hin
ROSE: Rate of return to education - T sut li sut giáo dc
RTS: Return to schooling - Sut sinh li theo s c

VHLSS: Vietnam Household Living Standards Survey - B d liu kho sát mc
sng h t Nam







ix
DANH MC BNG BIU
Bng 1.1 Sut sinh li giáo dc cc trên th gi 24
Bng 1.2 Mô t các bin trong mô hình 29
Bng 1.3 Thông tin các bic trích lc t VHLSS 2010 33
Bng 2.1S c trung bình theo gii tính và vùng 41
Bng 2.2 S c trung bình theo ngành ngh và khu vc kinh t 41
Bng 3.1 ng sut sinh li giáo d 49
Bng 3.2 ng sut sinh li giáo d
loi b bin gii tính và dân tc 50
Bng 3.3 ng sut sinh li giáo dt quan sát
theo mô hình 1 52
Bng 3.4 ng sut sinh li giáo d 53
Bng sut sinh li giáo di
b bin gii tính và dân tc 54
Bng 3.6  giáo d 55
Bng 3.7 ng sut sinh li giáo d giáo dc và
các tính cht quan sát theo mô hình 2 55
Bng 3.8  giáo dc và các tính ch
2010, mô hình 2 56

x
DANH MC HÌNH
Hình 1.1 Thu nhp và s c 10
ng thu nhp theo kinh nghim 17
 giáo dc cng
 khu vng bng sông Cu Long và c c  38
Hình 2.2 Tình trng phân loi theo gii tính và vùng 39
Hình 2.3 T l ng làm vic trong các khu vc kinh t 40
Hình 2.4 Thu nhp bình quân cng theo gii tính và vùng 43
Hình 2.5 Thu nhp bình quân cng theo khu vc kinh t 44
Hình 2.6 Thu nhp bình quân c giáo dc 45
Hình 2.7 Thu nhp bình quân cng theo tng nhóm tui 47


1
PHN M U

1. t vn đ
i, vi ngun ti vô tn, là ngun lc quynh,
là m   ng lc ca s phát trin. Trong bt k th i nào, con
i vn luôn là lng sn xuu ca toàn xã hi, gi v
trí trung tâm trong s phát trin kinh t - xã hi.
ker (1993)  
u t trung
tâm ca nn kinh t
1
. 


 Ông kh

e

c ta t   y mnh công nghip hóa, hi   t
c và hi nhp quc t, ngun lc i càng tr 
trng, quynh s thành công ca công cuc phát tric. u này
cho thy giáo dc ngày càng có vai trò quan trng và là nhân t quynh s
phát trin cc. Giáo dc phát trin s o ra ngun nhân lc mi,
ngun nhân lc chng cao. Do vy, trong sut quá trình thc hin Chin
c phát trin giáo dc t -2010c ta luôn coi
giáo dc là qu u. Chúng ta mun xây dng thành công ch
i thì phi xã hi ch t trong nhng yu

1
Beker, S. Gary (1993). Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to
Education. The University of Chicago Press.

2
t i xã hi ch  là phi có hc thc và trình
 hc vn
2
.
Theo kt qu d báo t Tng cc Thng kê (2010), i s
ng hc sinh tiu hc s vn tip tc li, vi bc
trung h và trung hc ph thông, s ng hng
gim dn, kéo theo là gim dn nhu cu v lp hc và s giáo viên cho các
bc hc này. i quan h t l thun giu kin kinh t ca
h i giáo dc th hin rt rõ: h u kin kinh t
càng cao thì t l c li vi nhng h 
có mc thu nhp hn hp, thì vic chi tiêu cho các nhu cu khác cho cuc
sng s làm n quyc.

Vic cho giáo dc không ch v li ích c (li ích
ni tác
3
)i nhiu li ích cho c xã hi (li ích ngoi tác). Nhiu
công trình nghiên cu ng dng v li ích giáo dng minh rng li ích
ngoi tác ca giáo dc i ích ni tác rt nhiu. u này cho thy
vic là rt cn thit.
 hc vn càng cao thì s càng có nhi kim thêm thu
nhp, tuy nhiên không phi tt c mu nhn thm quan
trng ca giáo dcc bit là  khu vng bng Sông Cu Long cc
ta, mt trong nhng khu v hc vn thp nht c c, mc dù
c ngun tài nhiên di dào và là va lúa ln ca c c. Vì vy,
ving mc p do li ích t giáo dc mang li cho khu
vc này là cn thit, nhng con s c th s là bng chng thuyt ph
c.

2
B Giáo do (2008). Chic phát trin giáo dc Vit Nam 2009-2020. Hà N
2008.
3
ng lan ta tích cc : positive externality

3
2. Mc tiêu nghiên cu
Nhng m tài này bao gm:
- ng sut sinh li giáo dc  ng bng Sông Cu Long 
2010 ng ca giáo dn thu nhp cng khi
s i.
-  khác bit v sut sinh li ca giáo dc khi có s khác bit
v các yu t gii tính,  và làm vic, bng cp giáo d

to; hay có s khác bit v yu t ngành ngh ng, loi hình kinh t
- T  gi ý chính sách t kt qu nghiên cu cho khu vc
ng bng Sông Cu Long.
3. Câu hi nghiên cu
- Sut sinh li ca giáo dc  ng bng Sông C2010 là
bao nhiêu phKhi t c thì thu nhp ci
ng s 
- Có s khác bi nào v sut sinh li ca giáo dc khi có khác
bit v các yu t cá nhân (gii tính,  và làm vic, bng cp giáo dc
o), hay khác bit v yu t ngành ngh ng, loi hình kinh t?
- Nhng gi ý chính sách nào v giáo d     p cho
ng  khu vc ng bng Sông Cu Long?
4. Gi thuyt nghiên cu
 giáo dng tích cn thu nhp  khu vng
bng Sông Cu Long.
H2: Sut sinh li giáo dc cng làm vic  các ngành kinh
t  nghip  xây dng và dch v  ngành nông  lâm
nghip.
H3: Sut sinh li giáo dc cng làm vic  thành th cao


4

H4: Sut sinh li giáo dc cng làm vic trong khu vc
 các khu vc còn li.

5. Phng pháp nghiên cu
c s d  gii quyt các mc tiêu
nghiên cu bao gm:
- P thng kê, din dch so sánh: d

 kho sát mc sng, tình trc, vic làm ca ng 
ng bng Sông C2010.
- Png bng mô hình kinh t ng  hi qui hàm thu
nhp Mincer: da vào hàm thu nhp c ng sut sinh li
ca giáo dc  ng bng Sông Cu Long 2010. S dng phn mm
Stata  thc hin hi qui và kim nh các h s ng ca hàm thu nhp
Mincer.
6. D liu nghiên cu
 tài s dng ngun d liu th cp t b s liu Kho sát mc sng h
2010 (VHLSS 2010) ca Tng cc Thng kê. 
b d liu khng h  t
c a bàn, các xã thuc 64 tnh/thành ph trên c c. T b d liu này
s chn mu phù hp vi mc tiêu nghiên c tính toán các giá tr bin s.
 tài ch thc hin nghiên cu  khu vng bng Sông Cu Long.
7. Cu trúc lun vn
Lung sut sinh li ca giáo dc  khu vng bng
Sông Cu Longm bn n: m u; danh
mc các bng, hình; danh mc t vit tt; m liu
nghiên cu; ph lc và tài liu tham kho).

5
- Chng 1: C s lý lun và mô hình nghiên cu v sut sinh li ca
giáo dc gii thiu tng quan v lý thuyt vi, mô
hình hc vn và hàm thu nhp Mincer cc hiu qu ca
giáo dc và kinh nghim bi qui kinh t ng.
- Chng 2: Giáo dc và thu nhp  ng bng Sông Cu Long qua
mô t thng kê. C dng kê mô t, so sánh
din dch  kho sát mc sng, tình trc, vic làm, mn
 hc vca ng  ng bng Sông
C.

- Chng 3: c lng sut sinh li ca giáo dc  ng bng Sông
Cu Long nm 2010. Hi qui hàm thu nhp Min ng sut sinh
li ca giáo dc  ng bng Sông C trình
bày kt qu nghiên cng các h s, khi hi qui vi hàm thu nhp
Mincer bao gm c vin các tính cht quan sát.
- Chng 4: Kt lun và gi ý chính sách: T các phân tích  
2 và kt qu c   t lun, gi ý v chính
 xut nghiên cu tip theo.










6
Chng 1: C S LÝ LUN
VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU

 gii thiu tng quan v lý thuyt vi, mô hình
hc vn và hàm thu nhc hiu qu ca giáo
dc và kinh nghim bi qui kinh t ng. Bên c
n cn các nghiên cc v sut sinh li
giáo dc trên th gii và  Vit Nam trong thi gian qua. Phn tip theo ca
i thiu v u c tài bao gm các khái
nim, mô hình hi quy, cách trích lc d liu t b d lic
s d c thc hin hi quy.

1.1 C s lý lun
1.1.1 Lý thuyt vn con ngi
V n kinh t, là giá tr cn
  c s dng vào kinh doanh mang li li ích. Theo
n là vn hb (1974)
4
, vn con
n h c ngun vi
ph thông qua giáo dc rèn luyng và thuc v
mi s hu nó khon thu nhp. Theo Becker
(1993)
5
, vn c xem là s  
sung ca h. Vinày bao go ph cp trong nhà
o chuyên môn trong quá trình làm vic. Còn theo Nguyn
c (2006)
6
thì vi  là khái nim  ch toàn b hiu bit
ci v c tin hành các hong kinh t xã h

4
Mincer, Jacob (1974), Schooling Experience and Earnings, Columbia University Press
5
Beker, S. Gary (1993), Human Capital: A Theoretical and Empirical Analysis, with Special Reference to
Education, The University of Chicago Press.
6
Nguyn c (2006), T n Kinh t hi hc Kinh t quc dân Hà Ni.

7
vy v mt ni dung thì không có gì khác nhau vì nhng hiu bit và kinh

nghi c hình thành và tích lu trong quá trình hc tng.
Vn con ngi cu thành t ba nhân t u, nhân
t này gn lin vi yu t u và bm sinh  mi, (2) nhng
c và kin thc hình thành và tích lu thông qua quá
o chính quy, (3) các k  nng kinh
nghim tích lu t quá trình sng và làm viu nhc t
cha m u kin c
mang thai và sinh n i ta phi b ra chi phí
hc hành và cui cùng nhng tri nghim trong cuc sng làm vic nhiu
ng hi ta phi tr giá rt cao.
Khác vi vn vt cht, vi là vn vô hình gn vi s
hu nó, và ch c s di ch ca nó tham gia vào quá trình sn
xut. Loi vn này không th mang cho vay hay th chn hu hình.
Nó có kh      sinh ra khi s d   n kinh
nghim). Ngoài ra, vi còn có kh n và chia s do
vy không tuân theo qui lut biên gim dn vt cht.
y vi là nhng kin thc, k m tích
lu trong mi nh quá trình hc tp, rèn luyc
th hin trong quá trình s dng trong sn xut. V
và phi t n vn quan trng nh
phát trin ca mi doanh nghip và quc gia.
Lý thuyt vi là nn tng cho s phát trin nhiu lý thuyt
kinh t. Mincer (1989) t nh ca v i 
sau
7
ng trong quá trình phát trin kinh

7
Mincer, Jacob (1989), Human Capital Responses to Technological Change in the Labor Market, National
Bureau of Economic Research Working Paper No.3207

8
t: 1) nó là các k c to ra bi giáo do, vi là
yu t ca quá trình sn xut kt hp vi vn h
(không có k  to ra sn phm; 2) nó là kin th to ra s sáng
to, mt yu t n ca phát trin kinh t
1.1.2 Giáo dc và thu nhp ậ Mô hình đi hc
Giáo dc mang va mang li lc và cho c
xã hng nht là vi hc vn
c chi tr c vào công vic, các k  
ca ng. ng hc vn ging
nhau, vy yu t nào khuyn khích mt s i  lng hc tip, trong
khi mt s khác li b hc sm? Borjas (2005) i thích v này bng
Mô hình hc vn. Các gi nh c
 
hin ti ca thu nhp, vì vy giáo dào to ch có giá tr 
nh tp trung vào nhng li ích bng tin ca thu nhp.
o ti chc và chuyên môn hc  ng
không gim giá tr theo tht cng không
i sau khi thôi hc nên thu nhp thi tr li
i làm vic.
ng không nhc l
hc i chu nhc, vì vy nhng doanh nghip cn
 hc vn cao s chu chi tr mc xem là
 c.
ng có sut chit kh
thu hc vn
8
.

8
Borjas, George J. (2005). Labor Economics. McGraw-Hill, Third Edition

9
t rng, khi tính toán li ích c ca mt
thu nht s i v giá tr hin
ti (Present Value  PV) vi sut chit khu r. La giáo dc
 sut thu hi ni b (Internal Rate of Return  IRR) là
sut chit khu mà tng giá tr hin ti ròng (Net Present Value 
NPV) bng không.
Ta hãy xem xét tình hung sau: Tham gia vào th ng, mt
i tt nghip trung hi) có thu nhp 
0
k t
lúc anh ta thôi hi khi ngh  s là 60
tui. Ni hi b w
0
thu nh
phi tn thêm các khon chi phí C cho mc (gm c chi phí trc
tip là tin bc và chi phí gián tip là thc bi hc,
anh ta kic mc thu nh là w
1
> w
0
(nu nh  
chi hn khi ngh 
Giá tr hin ti ca dòng thu nhp mng hp là:


Khi so sánh lng s theo hi hc nu giá tr hin

ti ca tng thu nhi làm vic sau khi tt nghii hc ln
giá tr hin ti ca tng thu nhi làm vic sau khi tt
nghip trung hc, 
1
> PV
0
.





10
Hình 1.1: Thu nhp và s c

Borjas (2005) ng tic v
cho thy tip sn sàng tr ng m
hc vn, th hin mi quan h gi ng này có ba
tính cht quan trng sau:
ng tic vn dc
vn.
 dc cng tic vn cho thy m
nhng có thêm mc vn.
ng tic vng cong li cho thy mc gia
a tim d c.
      dc c ng ti   c vn (hay
t ma thu nh
vy ph ti ca thu nhc - R (mc
li tc biên cho bit phi vi m
cho vic) là:

11

ng s quynh ch hc vn t
qui tc di lng bit khi nào nên ngh h
Qui tc dng này t hin ti ca thu nhp trong sut quãng thi
gian làm vic.
Tuy nhiên, trên thc t thì chúng ta cn các yu t to nên
s khác bit v tic vn. ic tính toán các khon chi
tiêu cho giáo d u qu ca vic là quan
trng. Dng tic va Borjas (2005), ta thy
ma tim d c, vì
vng cn bi hc vn t
tc là sut chit khu s bng vi mc li tc biên c  cho
vic hc c c quyp lý cho giáo dc.
1.1.3 Hàm thu nhp Mincer
1.1.3.1 S hiu qu ca đu t trong mô hình đi hc
Theo Mincer (1974), s ng s tiêu tn thi
gian. Mi khong thi gian tiêu tn thêm cho vic tng lp hay
o ngh s làm chm li tin trình to ra thu nhp và làm gim thi gian
làm vii nu tui ngh c xem là c nh. S trì hoãn to ra
thu nhp và gim khong thi gian kim tin là có chi phí. Chi phí thi gian
cng vi s tin chi trc tip trong thi gian này cho vic xem là
tng chi phí này, vi không din ra nu
 i nhng khon thu nhp l
c biu th thông qua t sut thu hi ni b (Internal Rate of Return  IRR),
mt mc chit khu thích hp.

12
u tiên là phân tích hiu qu cc,

Mincer gi nh rng không có mt khot
vic hng thi ngun thu nhp là c nh trong sut thi gian làm vic.
Vì nh  i trong thu nhc quy nh bi kho 
trong tng vn cc dùng trong mi
phân tích. Trong phn này, khc gi nh là bng không trong sut
c thng không trong sui làm vic.
Nhng gi thit này s u chnh trong các phn sau và trong phn gii
thích theo s m.
Nhm tính toán hiu qu cc và tính toán khong
thi gian làm vic, Mincer gi nh rng mêm vào vic
hc s làm ging mc.
t:
N: là tng s c và s c = tng s a
i không c
S: là s c
Y
0
: là thu nhc
Y
S
: là thu nha c
V
S
: là giá tr hin ti ca thu nhp sui ca cá nhân k t lúc bu
c
r: là t sut chit khu
d: là khong cách bit v s c
e ca logarithm t nhiên
t: là s 
Giá tr hin ti ca thu nhp sui cc là:

13

, giá tr hin ti thu nhp sui ci có (S-c
là:

Bng cách cho V
S
= V
S-d
c t s k
S
,
S-d
là t s gia thu nhp
c và khi có (S-c:

D dàng thy rng, t s k
S
,
S-d
lu vc du
vi n. u này cho thy rng: 1) nhi có s c nhi
yêu cu có mc thu nh khác nhau trong thu nhp do t sut
thu hi ni b  thuc vào khong cách bit s c d; 3)
trong sut c i làm vic thì các chi phí cho nh c s
  p k t khi b u làm vic trong khong thi gian ng 
khong cách bit s c.
T s k
S

,
S-d
là mt hàm s ca S (c nh d). Tuy nhiên, s i ca
k
S
,
S-d
  ln. Do vy, có th xem
k
S
,
S-d
t hng s k trong mi tính toán thc t.
Kt lun k
S
,
S-d
là hng s c cng c khi quãng thi giam
tic gi i bt k s o. Vi: n là
quãng thm tic c nh, thì

14

c k
S
,
S-d
:

y t s các thu nhi tùy thuc vào khong cách

bit s o d, không ph thu o (biu th bng S)
và thú v  thuc vào thi gian làm vic (biu th
bng n) dù là có hn hoc thm chí là ngn hn.
ng hp (S  k
S
, S-d = k
S
, 0 = Y
S
/Y
0
= k
S
.
Theo (1.5), ta có: k
S
= Y
S
/Y
0
= e
rS

L t c:
lnY
S
= lnY
0
+ r.S (1.6)
    t lu  n rng, logarithm ca thu

nhp là hàm t l thun vi s c S, và h s ca S biu th mc 
p là sut chit kh sut thu hi ni b. H
s r chính là php c 
mc.
1.1.3.2 u t cho đào to trong thi gian làm vic (Post-School
Investment)
Mi din bt
ca hàm thu nhp cá nhân: Y
S
trong (1.6) là mc thu nhp ci không
n cá nhân trong nhc. Vì hu ht mu
tip tc phát trin k  g kim tin (mc thu nhp ti
Y
S
không th c nhn din trc ting thu