Giải pháp phát triển hoạt động kinh doanh thẻ thanh toán tại ngân hàng TMCP ngoại thương Việt Nam

BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH





NGUYN BNG NHT THO


GII PHÁP PHÁT TRIN
HOTăNG KINH DOANH TH THANH TOÁN TI
NGÂN HÀNG TMCP NGOIăTHNGăVIT NAM





LUNăVNăTHCăSăKINHăT







THÀNH PH H CHÍ MINH ậ NMă2012

BăGIÁOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTHẨNHăPHăHăCHệăMINH





NGUYN BNG NHT THO


GII PHÁP PHÁT TRIN
HOTăNG KINH DOANH TH THANH TOÁN TI
NGÂN HÀNG TMCP NGOIăTHNGăVIT NAM



CHUYÊN NGÀNH : KINH T TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12


LUNăVNăTHCăSăKINHăT


NGIăHNG DN KHOA HC:
PGS.TS.TRN HUY HOÀNG


THÀNH PH H CHÍ MINH ậ NMă2011

MCăLC

Trang
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANHăMCăTăVITăTT
DANHăMCăBNGăBIUăậ ăTHă- Să
LIăMăU 1
CHNGăI:ăTNGăQUANăVăTHăTHANHăTOÁN TIăCÁCăNHTM 4
1.1. Tngăquanăvăthăthanhătoán 4
1.1.1. Ngun gc ra đi và phát trin ca th thanh toán 4
1.1.2. Khái nim, đc đim và phân loi th thanh toán 5
1.1.2.1. Khái nim th thanh toán 5
1.1.2.2. c đim cu to th thanh toán 5
1.1.2.3. Phân loi th thanh toán 6
1.1.3. Ch th tham gia vào quá trình phát hành và thanh toán th 7
1.1.3.1. T chc th quc t 7
1.1.3.2. Ngân hàng phát hành th 8
1.1.3.3. Ch th 8
1.1.3.4. Ngân hàng thanh toán th 8
1.1.3.5. n v chp nhn th 9
1.1.3.6. Trung tâm th 9
1.1.4. Quy trình phát hành, chp nhn và thanh toán th 9
1.1.4.1. Quy trình phát hành th 9
1.1.4.2. Quy trình chp nhn và thanh toán th 10
1.2. RiăroătrongăhotăđngăkinhădoanhăvƠăsădngădchăvăthăthanhătoán 12
1.2.1. Khái nim ri ro 12
1.2.2. Các loi ri ro trong hot đng kinh doanh và s dng dch v th
thanh toán 13
1.2.1.1. Ri ro v phía ngân hàng 13
1.2.2.2. Ri ro v phía ch th 14
1.2.2.3. Ri ro v phía đn v chp nhn th 14

1.3. Săcnăthităphiăphátătrinăhotăđngăkinhădoanhăthăthanhătoánătiă
các ngânăhƠngăthngămiăhinănay 15
1.4.ăCácăchătiêuăđánhăgiáăhiuăquăkinhădoanhăthăcaăNHTM 15
1.4.1. Các ch tiêu phn ánh s lng 16
1.4.1.1. S lng th phát hành 16
1.4.1.2. Mng li giao dch th 16
1.4.1.3. Doanh s thanh toán th 17
1.4.2. Các ch tiêu phn ánh cht lng 17
1.4.2.1. Li nhun thu đc t kinh doanh th 17
1.4.2.2. Các ch tiêu khác 17
1.5.ăCácănhơnătănhăhngăđn hotăđngăthanhătoánăth 18
1.5.1. Các nhân t khách quan 18
1.5.1.1. Môi trng pháp lý 18
1.5.1.2. Tim lc phát trin kinh t 18
1.5.1.3. S phát trin khoa hc công ngh 18
1.5.2. Các nhân t ch quan 19
1.5.2.1. Thng hiu ngân hàng 19
1.5.2.2. Ngun nhân lc 19
1.5.2.3. Trình đ k thut công ngh ngân hàng 20
1.5.2.4. nh hng phát trin ca ngân hàng 20
1.6.ăHotăđngăvƠăxuăhngăphátătrinăth trênăthăgiiăvƠăkhuăvc 21
1.6.1. Hot đng th trên th gii 21
1.6.1.1. T l giao dch tin mt trong dân c 21
1.6.1.2. Th phn các thng hiu th 22
1.6.1.3. T l máy POS, ATM/1.000 dân c 24
1.6.2. Xu hng phát trin trên th gii và khu vc 25
KT LUN CHNG I 27
CHNGăII: THCăTRNGăPHÁTăTRINăHOTăNGăKINHăDOANHă
THăTHANH TOÁN TIăNGỂNăHẨNGăTMCPăNGOIăTHNGăVITăNAM
28

2.1.ăThcătrngăhotăđngăkinhădoanhăthătiăVităNam 28
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin th thanh toán ti Vit Nam 28
2.1.2. Hot đng phát hành và thanh toán th ca các NHTM Vit Nam 28
2.1.2.1. Hot đng phát hành th 29
2.1.2.2. S lng máy ATM, POS 31
2.1.2.3. Doanh s s dng th và doanh s thanh toán th ni đa 33
2.2.ăGiiăthiuăvăNgơnăhƠngăTMCPăNgoiăThngăVităNam và Trung tâm
thăNgân hàng TMCPăNgoiăThngăVităNam 34
2.2.1. Gii thiu v Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam 34
2.2.2. Gii thiu v Trung tâm th Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam . 36
2.3.ăThcătrngăhotăđngăkinhădoanhăthătiăNgơnăhƠngăTMCPăNgoiă
ThngăVităNam 38
2.3.1. Hot đng kinh doanh th ti NH TMCP Ngoi Thng Vit Nam 39
2.3.1.1. S lng th phát hành 39
2.3.1.2. Doanh s s dng th và doanh s thanh toán th do VCB phát hành 41
2.3.1.3. Mng li giao dch th ca Vietcombank 45
2.3.1.4. Doanh thu t hot đng kinh doanh th ti Vietcombank 46
2.3.3. ánh giá hot đng kinh doanh th ti NH TMCP Ngoi Thng VN 48
2.3.3.1. Nhng đim mnh ca Vietcombank 48
2.3.3.2. Nhng kt qu đt đc t hot đng kinh doanh th 51
2.3.3.3. Nhng hn ch còn tn ti trong hot đng kinh doanh th ti VCB 52
2.4. Các nguyên nhân nhăhngăđnăhotăđngăkinhădoanhăthăthanhătoán 55
2.4.1. Các nguyên nhân chung ca h thng thanh toán th ti Vit Nam 55
2.4.1.1. Yu t kinh t 55
2.4.1.2. H thng lut pháp 55
2.4.1.3. Thói quen s dng tin mt 56
2.4.1.4. Khó khn t phía các đn v kinh doanh 57
2.4.1.5. H tng phc v cho hot đng thanh toán đin t 57
2.4.1.6. Ri ro thanh toán th 59
2.4.2. Các nguyên nhân ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng VN 59

2.4.2.1. V la chn th trng mc tiêu 60
2.4.2.2. V chính sách marketing 61
2.4.2.3. V hn mc th tín dng 62
2.4.2.4. V h thng k thut công ngh 63
2.4.2.5. V qun lý ri ro trong hot đng kinh doanh th thanh toán 63
2.4.2.6. V nhân s 64
KT LUN CHNG II 65
CHNGăIII:ăMTăSăGIIăPHÁPăPHÁTăTRINăHOTăNGăKINHă
DOANHăTHăTIăNGỂNăHẨNGăTMCPăNGOIăTHNGăVITăNAM 66
3.1.ăTimănngăcaăthătrngăthanhătoánăthăVităNam 66
3.2.ăGiiăphápăphátătrinăhotăđngăkinhădoanh thăthanh toán tiăNgơnă
hàng TMCPăNgoiăThngăVităNam 68
3.2.1. Gii pháp phát trin và qun tr ngun nhân lc 69
3.2.2. Tng cng hiu qu các chin lc marketing cho sn phm th 71
3.2.2.1. Xác đnh mc tiêu phát trin đ có nhng chính sách phù hp 71
3.2.2.2. Nâng cao hiu qu công tác qung cáo, tip th v th thanh toán 71
3.2.2.3. a dng hóa sn phm, to hình thc đc đáo, n tng, to tính
cnh tranh cho sn phm 73
3.2.3. Phát trin mng li ngân hàng, h thng ATM và đn v chp nhn
th 74
3.2.4. Tng cng yu t công ngh trong dch v th 75
3.2.5. Phòng nga và qun lý ri ro trong hot đng thanh toán th 76
3.2.5.1. Ngân hàng tng cng công tác qun lý và phòng nga ri ro, đu
tranh chng ti phm th 76
3.2.5.2. Nâng cao trình đ khách hàng – nhng ngi s dng th 78
3.2.5.3. Tng cng hp tác gia các t chc và ngân hàng 79
3.2.6. Xây dng quy trình tính hn mc th tín dng 80
3.3.ăKinănghăđiăviăChínhăPh 80
3.4.ăKinănghăđiăviăNgơnăhƠngăNhƠăncăVităNam 82
3.4.1. Hoàn thin h thng lut pháp 82

3.4.2. Thc hin chun hóa hot đng thanh toán gia ngân hàng vi khách
hàng và gia ngân hàng và ngân hàng 82
3.4.3. Phát trin và hoàn thin h tng công ngh phc v thanh toán th 83
3.4.4. Thc hin kt ni các ngân hàng trong lnh vc kinh doanh th 83
KT LUN CHNG III 85
KTăLUN 86
TẨIăLIUăTHAMăKHO 87
PHăLC 89


DANHăMCăBNGăBIUăậ ăTHă- Să
PHNăBNGăBIU
Bng 2.1: S lng th các ngân hàng nm 2005-2011 29
Bng 2.2: Tc đ tng trng th ca các ngân hàng giai đon 2005-2011 30
Bng 2.3: S lng máy ATM, POS giai đon 2005-2011 31
Bng 2.4: Tc đ tng trng s lng máy ATM, POS giai đon 2005-2011 31
Bng 2.5: Doanh s s dng th ni đa giai đon 2005-2011 33
Bng 2.6: S lng th do Vietcombank phát hành giai đon 2007-2011 39
Bng 2.7: Th phn phát hành th ca Vietcombank giai đon 2007-2011 40
Bng 2.8: Doanh s s dng th và doanh s thanh toán th do Vietcombank
phát hành giai đon 2007-2011 41
Bng 2.9: S lng máy ATM, POS ca Vietcombank giai đon 2007-2011 45
Bng 2.10: Doanh thu t hot đng kinh doanh th ti Vietcombank giai đon
2007-2011 46
Bng 2.11: Tng mc bán l hàng hóa dch v trong nc 53

PHNăăTH
Biu đ 1.1: T l giao dch tin mt trong dân c nm 2011 21
Biu đ 1.2: Th phn thng hiu th nm 2011 22
Biu đ 1.3: T l máy POS/1.000 dân c nm 2011 24

Biu đ 1.4: T l máy ATM/1.000 dân c nm 2011 25
Biu đ 1.5: Xu hng các kênh thanh toán trong tng lai 26
Biu đ 2.1: Doanh s s dng th ni đa giai đon 2005-2011 33
Biu đ 2.2: Doanh s s dng th tín dng quc t do Vietcombank phát hành
giai đon 2007-2011 42
Biu đ 2.3: Doanh s s dng th ghi n quc t do Vietcombank phát hành
giai đon 2007-2011 43
Biu đ 2.4: Doanh s s dng th ghi n ni đa Connect 24 (ATM) do
Vietcombank phát hành giai đon 2007-2011 44
Biu đ 2.5: S lng máy ATM, POS ca Vietcombank phát hành giai đon
2007-2011 45
Biu đ 2.6: Doanh thu t hot đng kinh doanh th ti Vietcombank giai đon
2007-2011 47
Biu đ 3.1: Phân b dân s Vit Nam theo khu vc và theo đ tui 66
Biu đ 3.2: nh hng ca chính sách chính ph đi vi hot đng phát hành
th ghi n 67
PHNăSă
S đ 1.1: Quy trình phát hành th 9
S đ 1.2: Quy trình chp nhn th và thanh toán th qua ngân hàng 10
S đ 1.3: Quy trình rút tin ti máy ATM 12



DANHăMCăTăVITăTT

ACB
Ngân hàng TMCP Á Châu.
Agribank
Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam.
ATM

(Automatic Teller Machine) Máy rút tin t đng.
Banknetvn
Công ty c phn chuyn mch tài chính quc gia Vit Nam.
BIDV
Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam.
DongA Bank
Ngân hàng TMCP ông Á.
VCNT
n v chp nhn th.
VTM
n v ng tin mt.
EDC
(Electronic Data Capture) Thit b đc th đin t.
EMV
(Europay MasterCard Visa) Chun th thông minh.
Eximbank
Ngân hàng TMCP Xut Nhp Khu Vit Nam.
IT
(Information Technology) Công ngh thông tin.
MCI
MasterCard International.
NH
Ngân hàng.
NHNN
Ngân hàng Nhà nc.
NHPH
Ngân hàng phát hành.
NHTM
Ngân hàng thng mi.
NHTT

Ngân hàng thanh toán.
NSNN
Ngân sách nhà nc.
PGD
Phòng giao dch.
PIN
(Personal Identify Number) S mt mư cá nhân.
POS
(Point of Sale) Máy chp nhn th.
Smartlink
Công ty C phn dch v th Smartlink.
TCTQT
T chc th quc t.
Techcombank
Ngân hàng TMCP K Thng Vit Nam.
TMCP
Thng mi c phn.
TNHH
Trách nhim hu hn.
Tp.HCM
Thành ph H Chí Minh.
TTKDTM
Thanh toán không dùng tin mt.
VCB
Vietcombank
Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam.
Vietinbank
Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam.
VIB
Ngân hàng TMCP Quc T Vit Nam.

VN
Vit Nam.
VNBC
Công ty C phn Th Thông minh Vi Na
VP Bank
Ngân hàng TMCP Vit Nam Thnh Vng











LIăCAMăOAN
*
Tôi xin cam đoan lun vn này là công trình nghiên cu ca riêng tôi, cha
công b ti bt c ni nào. Mi s liu s dng trong lun vn này là nhng thông tin
xác thc.
Tôi xin chu mi trách nhim v li cam đoan ca mình.
Tp.H Chí Minh, ngày tháng nm 2012
Tác giălunăvn



NguynăBngăNhtăTho

1

LIăMăU
1. TínhăcpăthităcaăđătƠi:
Thanh toán th là mt hình thc thanh toán vn minh hin đi, gn lin vi
s phát trin công ngh ca th gii, góp phn nâng cao đi sng cng đng dân
c, nâng cao đi sng xư hi. Thanh toán th có u th v tính an toàn cao, phm vi
thanh toán rng, mang li hiu qu chung cho toàn xư hi. Vì vy, phát trin thanh
toán th là mt tt yu khách quan ca xu th liên kt toàn cu; thc hin đa dng
hóa sn phm dch v và hin đi hóa công ngh ngân hàng. Hin nay trên th gii
t l thanh toán bng th chim t l rt cao trong tng các phng tin thanh toán
nh  Canada là 89%,  M là 76%,  Anh là 68% trong khi đó,  Vit Nam t l
thanh toán th ch chim 16%. ánh giá cao tim nng phát trin cng nh nhng
tin ích mà th thanh toán mang li, phát trin hình thc thanh toán th đư và đang
rt đc Chính ph và các ngân hàng Vit Nam quan tâm, trong đó có Ngân hàng
TMCP Ngoi Thng Vit Nam.
Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam là ngân hàng tiên phong trong
lnh vc kinh doanh th thanh toán. Qua hn 15 nm kinh nghim, Ngân hàng
TMCP Ngoi Thng Vit Nam vn đang dn đu th trng th v công ngh tiên
tin, v đa dng sn phm, và doanh s thanh toán cao…Tuy nhiên, tình hình kinh
doanh th thanh toán ca Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam vn đang có
nhiu đim bt cp. Mc dù ngân hàng đư có nhng hot đng tích cc phát trin
dch v th, nhng đa s khách hàng s dng th đ rút tin mt, doanh s thanh
toán th tuy cao nhng cha tng xng vi tim nng ca th trng trong nc,
cha s dng ht nhng tính nng mà th thanh toán cung cp, trong khi đó, vic
đu t phát trin cho dch v này li tn rt nhiu tin.
Trong bi cnh nh vy, vic nghiên cu đa ra các gii pháp đ phát trin
th thanh toán ca Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam, to dng mt
thng hiu th ni ting vi bn sc riêng trên th trng th, đt hiu qu kinh

2

doanh cao là ht sc cn thit. Vì vy, tôi đư chn đ tài “Ảii pháp phát trin hot
đng kinh doanh th thanh toán ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit
Nam”.
2. Mcătiêu nghiênăcu:
- Nghiên cu nhng vn đ c bn ca th thanh toán, mt công c thanh toán
không dùng tin mt hin đi gn lin vi s phát trin khoa hc công ngh và
nhng li ích mà th thanh toán mang li cho khách hàng, cho ngân hàng và cho
nn kinh t.
- Nghiên cu phân tích tình hình kinh doanh th ca các NHTM trong nc
và Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam trong nhng nm qua đ có cái nhìn
bao quát và đnh hng cho hot đng th thanh toán ca Ngân hàng TMCP Ngoi
Thng Vit Nam.
- T đó, đ xut mt s gii pháp kh thi nhm góp phn phát trin hot đng
kinh doanh th thanh toán ca Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam trong
điu kin hi nhp kinh t th gii và khu vc hin nay.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu:
- Nghiên cu nhng vn đ liên quan đn th thanh toán, phân tích s liu tình
hình phát hành và thanh toán th ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam, s
liu phát hành th và mt s nét v các ngân hàng có hot đng th ti Vit Nam
trong nhng nm qua.
- Nghiên cu lý thuyt th thanh toán, lch s th thanh toán. Và tham kho
các kho sát nghiên cu ca các công ty nghiên cu th trng.
- Trên c s phân tích tng hp đ xut các gii pháp nhm phát trin th
thanh toán ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam.


3

4. Phngăphápănghiênăcu:
-  tài áp dng phng pháp tip cn thc t, phân tích s liu ca nghip v
phát hành và thanh toán th ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam, các
vn bn pháp quy liên quan đn đ tài.
- Da vào kt qu phân tích, vn dng lý lun vào thc tin đ đa ra các
nhn đnh v tình hình phát trin hot đng kinh doanh th thanh toán ti Ngân
hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam.
- Xác đnh nhu cu cp thit phi phát trin hot đng kinh doanh th thanh
toán ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam trong điu kin hi nhp kinh
t quc t cùng vi các gii pháp có tính kh thi.
5. Ktăcuălunăvn:
Ni dung lun vn đc kt cu trong ba chng:
Chng 1: Tng quan v th thanh toán ti các ngân hàng thng
mi.
Chng 2: Thc trng v phát trin hot đng kinh doanh th thanh
toán ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam.
Chng 3: Mt s gii pháp phát trin hot đng kinh doanh th
thanh toán ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam.
Hin nay th thanh toán vn là mt đ tài nóng bng, còn đ ng nhiu gii
pháp phát trin trong tng lai. Trong thi gian nghiên cu, mc dù tôi đư c gng
thu thp s liu, phân tích và đ xut các gii pháp nhng chc chn không th
tránh đc nhng khim khuyt trong nhn đnh và các gii pháp đ xut. Do đó,
kính mong thy cô cùng nhng ngi quan tâm đóng góp ý kin đ lun vn đc
hoàn thin hn.


4

CHNGăI:ă
TNGăQUANăVăTHăTHANHăTOÁN TIă

CÁCăNGỂNăHẨNGăTHNGăMI
1.1. Tngăquanăvăthăthanhătoán:
1.1.1. Ngun gc ra đi và phát trin ca th thanh toán:
Theo ngun thông tin ca T chc quc t Visa (Là t chc s hu mt
trong nhng thng hiu th ngân hàng có uy tín nht trên th gii hin nay) ghi
nhn:
- Nm 1914, Công ty đin báo hàng đu ca M là Western Union đư
phát hành tm th bán cho khách hàng ca mình đ thc hin nhng giao
dch trên th trng mà ngi ta tin rng đó là th thanh toán đu tiên.
- Nm 1924, Công ty General Petroleum  California đư phát hành
nhng tm th xng du cho công nhân và nhng khách hàng chn lc ca
mình.
- Cui nm 1930, Công ty AT & T gii thiu loi th Bell System
Credit Card, mt công c thun tin đc thit k đ to dng lòng trung
thành ca khách hàng, đc gi là “ th trung thc”.
- Nm 1995, hàng lot các th mi ra đi nh Trip Charge Golden
Key, Gourmet Club, Esquire club.
- Nm 1958, Carde Blanche ca h thng khách sn Hilton &
American Express Corporation ra đi và thng lnh th trng th gii.
- Nm 1960, Bank of America phát hành th Bank Americard, sau đó
cp giy phép cho các đnh ch tài chính trong khu vc đ phát hành th
mang thng hiu Bank Americard, và ngày càng nhiu đnh ch tài chính
phát hành th Bank Americard.
5

- Nm 1966, mi bn ngân hàng  Hoa K đư quyt đnh thành lp
Hip hi th liên ngân hàng.
- Nm 1977, th tín dng Bank Americard tr thành th Visa và T
chc Visa quc t đư ra đi t đây.
- Nm 1979, sn phm th ca Hip hi th ngân hàng California,

Master Charge đc đi tên thành Master Card, đây là đi th cnh tranh
ch yu ca Visa.
Ngày nay hai loi th Visa và Master đc s dng ph bin và chim lnh
th trng th ngân hàng trên th gii v s lng phát hành và doanh s thanh
toán. Ngoài ra còn có các loi th khác nh: JCB, DINERS CLUB, AMEX,…
1.1.2. Khái nim, đc đim và phân loai th thanh toán:
1.1.2.1. Khái nim th thanh toán:
Th thanh toán là mt phng tin thanh toán không dùng tin mt do các
ngân hàng hay các t chc tài chính phát hành và cung cp cho khách hàng. Khách
hàng có th s dng đ rút tin mt ti các ngân hàng đi lý, các máy rút tin t
đng hoc thanh toán tin hàng hóa dch v.

1.1.2.2. c đim cu to th thanh toán:
Hu ht các loi th đu có hình ch nht, bn góc tròn, đc làm bng nha
ABC hoc PC, cu to bi ba lp đc ép thng vi k thut cao và có kích thc
chun là 85mm x 54mm x 0,76mm. Các yu t trên th bao gm: tên t chc phát
6

hành th và các công ty, đi tác liên kt; s th; h tên ch th; hiu lc th; thng
hiu th; các yu t bo mt…

Tùy tng loi th mà trên th có th bao gm toàn b hoc mt s các yu t
nêu trên.
1.1.2.3. Phân loi th thanh toán:
Xét theo phm vi s dng th: có 2 loi th
- Th ni đa: là loi th ch đc s dng trong phm vi mt quc gia
và đng tin giao dch là đng bn t. Thông thng th ni đa là nhng th
ghi n ca các ngân hàng thng mi, đc phát hành, đc s dng ti h
thng máy ATM và mng li các đn v chp nhn th trong nc.
- Th quc t: là loi th không ch s dng trong phm vi quc gia mà

còn đc dùng trên toàn th gii. Th quc t đc chp nhn thanh toán
trên toàn cu.  phát hành th quc t, t chc phát hành th phi là thành
viên ca t chc th quc t, tuân th cht ch các quy đnh trong vic phát
hành và thanh toán th do t chc quc t đó ban hành.
Xét theo ch th phát hành th:
- Th do các ngân hàng phát hành: Ngân hàng phát hành th giúp cho
khách hàng s dng linh hot tài khon ca mình ti ngân hàng hoc s
dng mt s tin do ngân hàng cp tín dng.
- Th do các t chc phi ngân hàng phát hành: là loi th do các tp
đoàn kinh doanh ln gm các công ty cung ng hàng hóa dch v, du lch và
7

gii trí phát hành th đ to thêm tin ích cho khách hàng cng nh thun li
trong vic qun lý tài chính và kích thích tiêu dùng.
Phân loi theo ngun tài chính đm bo vic s dng th:
- Th tín dng (Credit card): là loi th cho phép ch th đc thc
hin giao dch mua hàng hóa, dch v hoc rút tin trong phm vi hn mc
tín dng đư đc cp theo tha thun vi t chc phát hành th. Ch th phi
thanh toán ít nht mc tr n ti thiu khi đn hn quy đnh và s phi tr lưi
cho s tin còn n theo mc lưi sut tha thun trc. Th tín dng đc
xem nh mt công c cho vay tiêu dùng ca t chc phát hành cp cho ch
th.
- Th ghi n (Debit card): là loi th cho phép ch th thc hin giao
dch trong phm vi s tin trên tài khon tin gi thanh toán ca ch th m
ti mt t chc cung ng dch v thanh toán. Th ghi n không có hn mc
tín dng vì nó ph thuc s d hin hu trên tài khon ch th.
- Th tr trc (Prepaid card): là loi th cho phép ch th thc hin
giao dch trong phm vi giá tr tin đc np vào th, tng ng vi s tin
mà ch th đư tr trc cho t chc phát hành th. Ch th tr trc không
nht thit phi có quan h tài khon vi ngân hàng. Th tr trc gm th tr

trc đnh danh và th tr trc vô danh. Ngoài ra, th tr trc có th s
dng di hình thc th quà tng, th chuyn tin, th thanh toán phúc li xư
hi và th thanh toán du lch.
1.1.3. Ch th tham gia vào quá trình phát hành và thanh toán th:
1.1.3.1. T chc th quc t:

8

T chc th quc t là Hip hi các t chc tài chính tín dng, tham gia phát
hành và thanh toán th quc t. Mt s t chc th quc t hin nay nh: T chc
th Visa, T chc MasterCard, Công ty th American Express, Công ty th JCB,
Công ty th Diners Club.
T chc th quc t có nhim v đng ra t chc liên kt các thành viên, đt
ra các quy đnh bt buc các thành viên phi tuân theo, thng nht thành mt h
thng toàn cu. Bt c ngân hàng nào hin nay hot đng trong lnh vc th thanh
toán đu phi gia nhp vào t chc th quc t. T chc th quc t đng thi cng
là trung tâm x lý, cp phép và thanh toán ca các thành viên.
1.1.3.2. Ngân hàng phát hành th:
Ngân hàng phát hành th là ngân hàng cung cp th cho khách hàng. Ngân
hàng phát hành chu trách nhim tip nhn h s xin cp th, x lý và phát hành
th, m và qun lý tài khon th, đng thi thc hin vic thanh toán sau cùng vi
ch th.  vic phát hành mang li hiu qu kinh t cao, ngân hàng phát hành phi
là ngân hàng có uy tín trong nc cng nh quc t.
1.1.3.3. Ch th:
- Ch th: là cá nhân hoc t chc đc t chc phát hành th cung cp th đ s
dng, bao gm ch th chính và ch th ph.
- Ch th chính: là cá nhân hoc t chc đng tên tha thun v vic s dng th
vi t chc phát hành th và có ngha v thc hin tha thun đó.
- Ch th ph: là cá nhân đc ch th chính cho phép s dng th theo tha
thun v vic s dng th gia ch th chính và t chc phát hành th. Ch th

ph chu trách nhim v vic s dng th vi ch th chính.
1.1.3.4. Ngân hàng thanh toán th:
Ngân hàng thanh toán th là Ngân hàng đc ngân hàng phát hành th y
quyn thc hin nghip v thanh toán th. Nu ngân hàng này chp nhn thanh toán
th quc t thì phi là thành viên chính thc hoc liên kt ca t chc quc t.
9

1.1.3.5. n v chp nhn th:
n v chp nhn th là t chc hoc cá nhân cung ng hàng hóa, dch v,
chp nhn th làm phng tin thanh toán. Sau khi ký hp đng, đn v chp nhn
th phi tuân theo các quy đnh v thanh toán th ca ngân hàng thanh toán.
1.1.3.6. Trung tâm th:
Trung tâm th là phòng qun lý th trung ng, đi din ca các ngân hàng
trong quan h đi ngoi trc tip v phát hành, s dng và thanh toán th vi các t
chc th quc t và các ngân hàng khác. Chu trách nhim điu hành hot đng
phát hành, cp phép, tra soát thanh toán th và qun lý ri ro. ng thi là trung
tâm điu hành và thanh toán th gia các chi nhánh trong h thng ca ngân hàng.
1.1.4. Quy trình phát hành, chp nhn và thanh toán th:
1.1.4.1. Quy trình phát hành th:
Săđă1.1:ăQuyătrìnhăphátăhƠnhăth:

Bc 1: Khách hàng đn NHPH đng ký s dng th.
Bc 2: NHPH tip nhn h s.
Bc 3: NHPH kim tra h s, thm đnh hn mc tín dng đi vi th tín dng
quc t.
Bc 4: NHPH x lý d liu ca ch th vào h thng qun lý th.
Khách hàng
NHPH tip
nhn h s
Kim tra, thm

đnh h s
X lý d liu
In th, cp mư
pin
Giao nhn
th, mư pin
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
10

Bc 5: NHPH tin hành phát hành th. Bng k thut riêng, các thông tin cn thit
v ch th đc in lên b mt th và đc mư hóa, đng thi n đnh mư pin cho
ch th.
Bc 6: NHPH giao nhn th, mư pin và hng dn khách hàng s dng th.
1.1.4.2. Quy trình chp nhn và thanh toán th:
i vi các loi th khác nhau, c ch, phng thc và thm chí là quy trình
thanh toán có th có mt s khác bit nht đnh, nhng nhìn chung đu có nhng
đim ging nhau c bn.
 QuyătrìnhăchpănhnăthăvƠăthanhătoánăthăquaăngơnăhƠng:
Săđă1.2:ăQuyătrìnhăchpănhnăthăvƠăthanhătoánăthăquaăngơnăhƠng:

Bc 1: Ch th đn đn v chp nhn th thc hin giao dch
Bc 2: VCNT đa th vào máy quét đ nhp thông tin, thông tin này đc gi
qua mng thanh toán đn trung tâm x lý ca t chc th quc t đ xác đnh điu
kin thanh toán ca th, đng thi đây cng là bc VCNT xin cp phép.
Bc 3: Khi th đc xác nhn có đ điu kin thanh toán, TCTQT s cp phép.

VCNT

Ch th
NHPH

T chc th
quc t

NHTT

(4)
(1)
(10)
(9)
(5)
(7)
(8)
(5)
(6)
(3)
(2)
(5)
11

Bc 4: VCNT cung cp hàng hóa dch v cho ch th.
Bc 5: VCNT gi hóa đn, chng t đn NHTT đ thanh toán. ng thi
NHTT truyn d liu v TCTQT và TCTQT truyn d liu đn NHPH.
Bc 6: Ngân hàng thanh toán tm ng tin cho đn v chp nhn th.
Bc 7: T chc th quc t gi báo cáo và thu tin t NHPH.
Bc 8: T chc th quc t gi báo cáo và thanh toán cho NHTT.

Bc 9: Vào mt ngày qui đnh trong tháng, NHPH gi sao kê cho ch th.
Bc 10:  tip tc s dng, ch th phi thanh toán các khon đư chi tiêu bng
th theo qui đnh cho ngân hàng phát hành.
 QuyătrìnhăchpănhnăvƠăthanhătoánăthătrcătuyn:
Trc ht, ngi bán (merchant) to lp mt tài khon bán hàng trên mng
(internet merchant account). Tài khon bán hàng này ngi bán có th đng ký vi
ngân hàng ca ngi bán, nu ngân hàng có dch v này hoc vi các dch v cung
cp phn mm x lý quá trình thanh toán trc tuyn nh cybercash, Paymentnet,
Merchantwarehouse… Quy trình thanh toán đc thc hin nh sau:
Bc 1: Ngi mua có th tín dng (Cardholder) khi quyt đnh mua hàng s nhp
các thông tin v th tín dng nh: s th, mư s an toàn, thi hn ca th, h và tên
ch th, đa ch thanh toán trên website,…
Bc 2: Nhng thông tin này s đc chuyn đn cho ngân hàng hay nhà dch v
cung cp payment gateway là các Acquirer.
Bc 3: Acquirer s gi thông tin v th ti dch v cung cp th và NHPH th đ
kim tra tính hp l và kh nng thanh toán ca th.
Bc 4: Nu mi điu kin phù hp, NHPH th s gi thông tin ngc tr v cho
Acquirer, thông tin đc gii mư gi v cho ngi bán và vic thanh toán đc
thc hin.
12

Bc 5: Tin s đc chuyn t th tín dng ca ngi mua ti tài khon ngi
bán hàng (merchant account) trên Acquirer, sau đó đc chuyn vào tài khon ngân
hàng ca ngi bán.
 QuyătrìnhăchpănhnăvƠăthanhătoánăthătiămáyăATM:
Săđă1.3:ăQuyătrìnhărútătinătiămáyăATM



Bc 1: Ch th đa th vào và nhp s pin.

Bc 2: Máy ATM hi d liu ti tr s chính NHPH.
Bc 3: Nu hp l, NHPH thông báo v máy ATM.
Bc 4: Máy ATM yêu cu khách chn loi hình giao dch.
Bc 5: Sau khi ch th chn giao dch, máy đa ra chn la tip theo tng loi
giao dch. Nu là giao dch rút tin, máy ATM yêu cu nhp s tin rút.
Bc 6: Máy ATM báo v h thng ngân hàng lõi đ tr tin trong tài khon.
Bc 7: Sau khi tr tin, h thng gi lnh tr tin đn máy ATM.
Bc 8: Máy ATM đm tin và chi tr cho khách hàng.
1.2. RiăroătrongăhotăđngăkinhădoanhăvƠăsădngădchăvăthăthanhătoán:
1.2.1. Kháiănimăriăro:
Ri ro trong hot đng th là kh nng có th xy ra các tn tht v vt cht
hoc phi vt cht có liên quan đn hot đng kinh doanh th. i tng chu ri ro
là ngân hàng, ch th và đn v chp nhn th.


Ch th

Máy ATM

NHPH

(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(8)
(7)
(6)