Luận văn thạc sĩ Phát triển bền vững nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đến năm 2020

B

V
NH PH
----------- Ô Ô ------------

NGUY N KIM

NG

PHT TRI N B N V NG
NÔNG NGHI P, NÔNG THÔN
TRÊN A BÀN T NH TÂY NINH
N N M 2020

LU

KINH T

Tây Ninh – 2012


B
NH PH
----------- Ô Ô ------------

PHT TRI N B N V NG
NÔNG NGHI P, NÔNG THÔN
TRÊN A BÀN T NH TÂY NINH
N N M 2020

Chuyên ngành: Kinh t - chính tr
Mã s

LU N V N TH C S KINH T
i

Tây Ninh - 2012

Nguy


L
q trình nghiên c
c

êng tơi. Các s
. T

lu

Tác gi

Nguy

àk


1

M

M

. ........................................................................................................ trang
:
, nông thôn ............................................................................ 1

1.1.
, nông thôn .................................................................................... .1
1.1.1. Quan ni
............................................. 1
1.1.2. Quan ni
....... 7
1.2.
, nông thôn ................................................................................... 19
1.2.2. M
êu chí t
,
nơng thơn.................................................................................................. 19
1.2.2.
, nơng thơn .... 22
1.3. Các mơ hình phát tri
nơng thơn và bài
h
...................................................................................... 29
1.3.1.
,
và
trong n
............... 29

1.3.2.
, nông thôn ........... 39
:
, nông thôn
......................................................................................... 44
2.1.
,
,
, nông thôn ............................... 44
2.1.1.
,
................................................................. 44
2.1.2.
–
......................................................................... 45
2.2.
,
Ninh ......................................................................................................... 47
2.2.1.
uá t
–
.................................................................................................. 48
2.2.2. Phát tri b
t
th
qua ............................................................................................................ 52
2.2.3.
th
Tây Ninh trong nh
................................................................ 69

2

2.3. V

, nông thôn
.......................................................................................... 78
:
,

3.1.

........................................................... 83
,

và
,

3.1.1.

thu

....................................... 83

....................................................................................... 83

3.1.2.

....................................................................................... 84

3.1.3.

..................................................................................... 84

3.2. Quan

g nơng
,
........................................................... 85
3.2.1. Quan
chính sách c
, nơng thơn ................................................................... 85
3.2.2. Quan
,
nông thôn.................................................................................................. 87
3.3. S
, nông
2020 ......................................................... 89
3.3.1. S
Ninh ........................................................................................................ 89
3.3.2.
g phát tri
ng nơng nghi
Tây
................................................................................. 89
3.3.3.
,
2020 và t
ìn

................................. 95
3.4.
, nơng
y Ninh ................................................................................. 98
3.4.1.
,
b
ành nông nghi .................................................................... 98
3.4.2. Khai thác
àb
... 101
3.4.3.
b
à xã h ........................................... 103
3.4.4 Quan tâm vi
thôn b
......................................................................................... 104


3

,

3.4.5.
,

,

3.4.6.

................................................. 106
, khu
......................................... 107

3.4.7.
............................................................................... 107
3.4.8.
, nông thôn ........................................... 108
,
............................................. 109

3.4.9.
3.4.10.
tri
K
`

à ki

........................................................................................ 110
.................................................................................... 112


DANH M
NCI
IUCN
FDI
GAP
GDP

NGO

Ch
ên nhiên
Natural Capital Indicator
Hi
ên nhiên
ài
Foreign Direct Investment
Tiêu
T
Gross Domestic Product
Công nghi
T
Non-Governmental Organizations

EE
Environmental Elasticity
OECD
ODA
VAC
WB
WTO

H
Official Development Assistance
Ngân hàng th
World Bank
T
th

World Trade Organization

WCED
WEF

à phát tri
Di

àn kinh t


DANH M

À MƠ HÌNH
Trang

Hình 1. Ba tr

02

Hình 2. Bi

06
ãh

B

ành chính t
2.2 T
t

ành kinh

2.3

t
nghi
-K
nghi
-M

B
B

45

- 2011

51

53
10 – 2011 –
êu k

2012
56

êu cây tr
2010

t

2.6

55
62

t

2.7

69

2005
0

B

70
2.1 -

2005

Bi

ành nông nghi

2010

t

51

53

2011
2.1 –
2.2 -

2006

2010
2005

2010

50
52


M
1. Tính c p thi t c a

U

tài

Phát tri n b n v ng nói chung và phát tri n b n v ng nông nghi p nông
thôn hi n nay ang là m i quan tâm không ch
i v i nhà khoa h c mà là c a

c c ng ng. Ý ni m phát tri n b n v ng nh n m nh n kh n ng phát tri n
liên t c, không gây ra nh ng h u qu khó khơi ph c, nh t là l nh v c nông
nghi p – nông thôn. Qua ó, phát tri n b n v ng ã ph n ánh s quan ng i i
v i c ng ng vì mu n t ng tr ng kinh t v i vã mà không quan tâ m n
nh ng nguy h i lâu dài tác ng n môi tr ng sinh thái và môi tr ng xã h i.
Trên ph ng di n toàn c u hi n nay, các tình tr ng v bi n i khí h u,
s d ng quá m c tài nguyên thiên nhiên, nghèo ói, cơng b ng trong phân ph i
thu nh p có tác ng tr c ti p n các nguyên lý phát tri n nhanh nh ng không
b n v ng. Xu h ng c a s phát tri n ph i
c chuy n sang mơ hình kinh t
m i trên tồn c u v i t m nhìn dài h n, mà trong ó ph i chú ý n nguyên t c
c a s công b ng trong xã h i và s ch u ng có gi i h n c a thiên nhiên. Kinh
t truy n th ng v i t m nhìn thi n c n nh phát tri n v i t c
c a o ho c c h v ì
m c ích cho m i cá nhân hay ch cho m i qu c gia, do ó c n ph i
c i u
ch nh b ng mơ hình m i - kinh k h c b n v ng. Cho n nay, mô hình: “kinh t
h c b n v ng”, “phát tri n n n kinh t xanh”
c các nhà khoa h c ví nh m t
ngơi nhà trong trên th gi i. Chính n n t ng c a nh n th c này s
c q uy n h
trên các nguyên t c o c c b n c a “phát tri n b n v ng”. Tuy nhiên, ph i
làm th nào
th gi i th c thi t t các tiêu chu n v môi tr ng sinh thái, v
v n hóa – xã h i và v kinh t ?
n c ta, trong ti n trình h i nh p qu c t , v n phát tri n b n v ng là
m t trong nh ng nhi m v hàng u, gi v trí quan tr ng trong tồn b ti n
trình cơng nghi p hố, hi n i hoá t n c
ph n u t m c tiêu n n m
2020 n c ta c b n tr thành n c công nghi p theo h ng hi n i và có n n

nơng nghi p tiên ti n. Nhi m v
t ra là c n ph i phân tích sâu s c th c tr ng
kinh t nơng nghi p, nơng thơn và t
trình này trong giai o n t i.

ó

ra các gi i pháp

y nhanh quá

Tây Ninh là t nh có truy n th ng anh hùng cách m ng và là vùng Kinh t
tr ng i m phía Nam. Trên 60% dân s s ng b ng ngh nơng, q trình chuy n


d ch c c u kinh t ang chuy n bi n tích c c. Nh ng n m qua, cùng v i chính
sách i m i t n c v l nh v c nông nghi p, nông thôn, t nh Tây Ninh
ra
nh ng ch tr ng, chính sách và bi n pháp phù h p thúc y phát tri n nông
nghi p, nông thôn và ã mang l i nh ng thành t u quan tr ng v kinh t , chính
tr , xã h i – v n hóa trong c ng ng. M c dù v y, b c u trong quá trình
phát tri n, c bi t là l nh v c nông nghi p, nông thôn không th tránh kh i
nh ng h n ch và b t c p, nh t là nh ng quan i m chính sách trong phát tri n
b n v ng và nh ng gi i pháp h u hi u trong phát tri n b n v ng.
T lý lu n và th c ti n ã nêu trên,
ch t r

ng, chính sách nh m

ra

nh h

ng th i

góp ph n th c hi n t t

ng và gi i pháp cho quá trình phát

tri n b n v ng nông nghi p nông thôn t nh Tây Ninh trong nh ng n m t i, tôi
m nh d n c h n

tài: “Phát tri n b n v ng nông nghi p, nông thôn trên

bàn t nh Tây Ninh
th c s t i tr

ng

n n m 2020”

làm Lu n v n t t nghi p ch

a

ng trình

i h c Kinh t Thành ph H Chí Minh.

2. T

Chun

ình hình nghiên c
v phát tri n b n v ng nh ng n m g n ây
c xem nh tiê u
chí c a s phát tri n. Nhi u nhà khoa h c và t ch c ã quan tâm nghiên c u v
phát tri n b n v ng, trong ó có phát tri n b n v ng v nơng nghi p, nơng thơn.
Nhi u cơng trình thu c nhi u l nh v c khác nhau trên th gi i c ng nh trong
n c v “Phát tri n b n v ng”
xu t ph ng h ng và a ra nh ng gi i pháp
tích c c nh m y nhanh quá trình phát tri n nhanh và b n v ng nh :
- Hi p h i b o t n thiên nhiên và tài nguyên thiên nhiên qu c t ; Qu
ng v t hoang dã th gi i và Ch ng trình mơi tr ng do Liên hi p qu c
xu t có tên: “Chi n l c b o t n Th gi i”, n m 1980.
- Ch ng trình Mơi tr ng c a Liên Hi p Qu c (UNEP) trong tác ph m:
“Hãy c u l y trái t - chi n l c cho m t cu c s ng b n v ng” n m 1991.
- Ch ng trình Ngh s 21 (Agenda 21) t i H i ngh th ng nh Th gi i
n m 1992, xác nh các hành
trong th k 21.

ng cho s phát tri n b n v ng c a toàn th gi i

- Các V n ki n i h i ng toàn qu c l n th IX, X và XI.
- Ngh quy t H i ngh l n th b y Ban ch p hành Trung ng khoá X v :
“Nông nghi p, nông dân, nông thôn”.
- Ch th s 36-CT/TW ngày 25/6/1998 c a b Chính tr v ‘‘T ng c ng
công tác b o v môi tr

ng trong th i k CNH, H H

tn

c”.


- B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn Vi t Nam: “M t s v n v cơng
nghi p hố, hi n i hố trong phát tri n nông nghi p và kinh t nông thôn th i k
2001 – 2020”. Nhà xu t b n Nông nghi p, Hà N i n m 2001.
Và các công trình nghiên c u v phát tri n b n v ng nơng nghi p, nơng thơn.
N hìn c hung, c ác cơ ng t rình ng hiê n c u u t p t rung và o p hâ n t íc h cá c
k hía c nh t nh ng v n
v l ý l u n c b n, va i t r ò , y u t t á c n g , s c n
t h i t v à n i d u n g c a p há t t r i n b n v n g n ó i c h u n g v à p h á t t r i n b n v n g
n ô n g n g h i p , n ô n g t hơ n n ó i r i ê n g . S o n g c ó l c h o t i n a y c h a c ó m t
tà i
nà o ngh iê n c u, á nh giá v p há t t r i n b n v ng nô ng nghi p, nô ng t hô n
t n h T â y N i n h . T r o n g q uá t r ì n h n g h i ê n c u v à q ua t h c t i n c ô n g t á c c a
mìn h, tác gi lu n v n mo n g mu n
c góp p h n là m sá ng t m t s v n
v lý lu n,
xu t các q ua n i m, p h ng h ng và gi i p há p
t húc y
n h a n h q u á t r ì n h p há t t r i n b n v n g n ô n g n g h i p , n ô n g t h ô n t r ê n a b à n
t nh T â y N inh.
3. M c ích nghiên c u
Trên c s lý lu n khoa h c v “Phát tri n b n v ng” và phát tri n b n
v ng nông nghi p, nông thôn. Lu n v n nêu th c tr ng v nông nghi p, nông
thôn và
ra nh ng nh h ng, m c tiêu và nh ng gi i pháp ch y u nh m t o
ti n

m i cho s phát tri n b n v ng nông nghi p, nông thôn t nh Tây Ninh.
M c ích thơng qua các nhó m gi i pháp nh m ph n u n n m 2015 a Tâ y
Ninh là t nh khá trong khu v c kinh t tr ng i m phía Nam và c n c
c
b n n n m 2020 nông nghi p – nông thôn Tây Ninh phát tri n theo h ng
hi n i, hi u qu và b n v ng.
4.

it

ng và ph m vi nghiên c u
i t ng nghiên c u c a Lu n v n là phát tri n b n v ng nông nghi p
nông thôn theo h ng b n v ng.
tài v phát tri n b n v ng nông nghi p, nông thơn có ph m vi r ng,
nên q trình th c hi n lu n v n ch t p trung vào hai v n ch y u là c s lý
lu n v phát tri n b n v ng và quá trình th c hi n phát tri n b n v ng. Trong
ó, ch y u xây d ng và phát tri n b n v ng nông nghi p nông thôn t : chuy n
d ch c c u kinh t nông nghi p, nông thôn; v ngu n nhân l c; v xây d ng các
làng ngh truy n th ng, các khu, c m công nghi p t các làng ngh và xây d ng
k t c u h t ng, khu ô th nông thôn trên a bàn t nh Tây Ninh.


5. Ph ng pháp nghiên c u
D a vào c s lý lu n t ph ng pháp duy v t bi n ch ng, duy v t l ch
s
phân tích q trình phát tri n b n v ng và phát tri n b n v ng nông
nghi p nông thôn.
ng th i, lu n v n c ng áp d ng các ph ng pháp: logic
h c, th ng kê, phân tích, t ng h p là m sang t nôi dung c a tài. C th :
Ph ng pháp ti p c n nghiên c u: là d a trên nh tính và nh l ng

thơng qua ph ng pháp duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s
phân tích và
thơng qua nghiên c u th c a, phân tích, t ng h p và so sánh.
Ph ng pháp thu th p s li u, ngu n d li u t : niên giám th ng kê t nh
Tây Ninh, y ban nhân dân t nh Tây Ninh, S Nông nghi p và Phát tri n nông
thôn, S Lao ng, Th ng binh và Xã h i, Báo tây Ninh...
Ph ng pháp chuyên gia:
c th c hi n d a trên thông qua trao i và
n i dung h i th o khoa h c “Phát tri n b n v ng vùng ơng na m b trong bó i
c nh h i nh p qu c t hi n nay” và “Di n àn h p tác kinh t v phát tri n nông
nghi p b n v ng... ng b ng sông C u Long”.
Ph ng pháp th ng kê mô t : nghiên c u hi n t ng kinh t - xã h i
b ng hình th c mô t thông qua các s li u thu th p nh m phân tích th c tr ng
tình hình tình hình phát tri n v nơng nghi p, nơng thôn trên a bàn t nh Tây
Ninh.
Ph ng pháp h th ng và quy n p: thông qua kh o sát th c tr ng c a s
phát tri n,
tài t p trung nghiên c u, phân tích và
xu t các nhó m gi i pháp
trên quan i m h th ng và quy n p trong quá trình phát tri n b n v ng nông
nghi p, nông thôn trên a bàn t nh Tây ninh
6. Nh ng óng góp khoa h c c a lu n v n
Lu n v n ã th c hi n h th ng phát tri n b n v ng nông nghi p, nơng
thơn. Trong ó ch y u lu n v n

c t h hi n:

- H th ng hóa c s lý lu n v phát tri n b n v ng và phát tri n b n
v ng nông nghi p, nông thôn; kinh nghi m u i m, khuy t i m phát tri n b n
v ng m t s

a ph

ng trong và ngoài n

c.

- T th c tr ng phát tri n kinh t - xã h i t nh Tây Ninh t n m 1995

n

nay nh m phân tích, ánh giá vi c th c hi n phát tri n b n v ng nông nghi p,
nơng thơn t nh, t
ph

ó rút ra nh ng bài h c kinh nghi m t th c t c a

a

ng.
- T nh ng bài h c kinh nghi m t th c t t nh Tây ninh, lu n v n ã xây

d ng

c v quan i m phát tri n b n v ng nông nghi p, nơng thơn, t

ó

a

ra ph

ng h

tri n n ng

ng, m c tiêu,

xu t các gi i pháp nh m

ng, hi u qu và úng h

a t nh Tây Ninh phát

ng m t cách b n v ng.

7. K t c u l u n v n
Ngoài ph n m
Ch

u và k t lu n, k t c u lu n v n g m 3 ph n c b n:

ng 1: T ng quan v
, nông thôn.

Ch

ng 2:

,

Tây Ninh.
Ch

ng 3: Ph

ng h
.

ng v

,


1

T
VÀ PHÁT TRI

V
, NÔNG THÔN

1.1. Lý lu

à phát tri

1.1.1. Quan ni
1.1.1.1. Quan ni
T

,

i
là h

tái t

ch
c

h

ã h S phát tri
v ngu

-k

ra v

m
à quy

mơ tích l y là nh
à trình
nh

ó

quan h

ình phát tri .

Phát tri

ên
ìn nh

ình

. Q trình phát tri
nên

. Hay nói cách khác, m
, quá trình phát tri

trái

ã

chênh
.
Nh

àn c u v s

trong nh
vào ngu
;s
th
tri

ã

ên 70 – th k
ài nguyên thiên nhiên; s
èo,

:s
, cùng các t

ãh

ã gây
m

qu

m

khu v

à

àn c .
h
chi
th à

qu

ên g

thu
“Phát tri
n
àm c

ên nhiên - IUCN ã
àn th

ra

êu t
ài nguyên s

nv

ên trong th
ch
t

ày,
.

à phát tri

- WCED c

ên

2
hi

ã công b

g báo cáo n

g ta”. Trong báo

ã

Phát tri

à phát tri

”.
tri

–

à phát
ên ngôn v

ã

à phát tri
v

à nh

: “Phát tri

ãn nhu c
ãn nhu c

khơng gây t
”.
– Nam Phi, H

phát tri

ãt

ình ngh

s

àn c

ngh
s

Trong h

t ch

à quá trình phát tri
à phát tri
xã h

V , có th
ãh -

kinh t

à phát tri

àm

ình phát tri

v

ành xây d

nhau trê
c

à hồn ch

Phát tri
ài hịa gi

b

m

ãb

,g

k

b
à xây d

à quy lu

àn c

ng

quá trình phát tri
a tr

t

-

k
Ba tr

ao hàm c
à xã h

àm c

ìv

"Phát tri

à phát tri
à khơng

làm t
c
ch

ài hịa gi

b

ãh
1.1.1.2. N

Môi tr

* Phát tri

à


3

cao,

,
,

,
v

"phát tri

”.
ào y

Trong

à ch

.

,c
phát tri

ch
m

thu

ng t

y, t

ng,

y
bán s

N

ào khai thác tài ngun ho
m thơ thì m

th

ào v
s

y

ài ho
, khơng

kinh t
Phát tri
an sinh xã h

chính là vi
tính "k
ãh

àb
à m

‘‘quy
cách bi

b

thi

ành viên trong c

quan tâm m

c

ãh

à c

,
ênh l
v

th s
các ngu

công b

i không nhìn m

ình tr
àt

ãh
a các nhóm l

ình phát tri

làm m

ành qu

d

ho

dài h
,
,
ti

à ch

ình tr
.

* Phát tri
K qu

ãh
ình phát tri

ày càng cao trong vi

xã h

. Ti

cơng b
t

ãh

àb
cho m
ịn tình tr

ành,
èo, chênh l

ãh
và t

àt

ãh

, nâng cao dân trí,

cơng b

.
Xã h

:r

,v

àh

, minh b

ãh
trong c ng


4
. Theo ngh

ãh

àt

ìg nv

lồi
gì liên quan

ãh

ên. Nói cách khác, xã h

àt
à nh

ì

à phát tri
. Theo ngh
kinh t , chính tr
c

ãh

àm

ên h

m

ãh

kinh t
khi

b
c

phân t
ãh
dân s - k

ti
ãh
ày thì nh

s

ình phát tri
t

à phát tri
àn di
y sinh c

ình
ình; v

,
à: s

àm; v

tồn giao thơng; v

ãh

ình

, trong phát tri
à phát tri

- xã h

, tơn giáo... Vì

chú tr
àm

xã h S
êu ph h

hi
Th

àn thi

ãh

àv

, là hồn thi
àm

à nh

v

và phong t
và giá tr

àc

ình thành t

cơng trình v

à khơng m

ào có th
ành viên trong xã

bao hàm các m
th
àk
xóm, t
ên các m
c

.M

.V
, nó tùy thu
ình, b

ên h

t

ành viên

m

ãh
m

nh
ãh
Khác v

è, hàng

ãh

th
.V

ãh
ào ý

ên l

ng

tin c
phát tri
àng l

quy

ãh

ì giá tr

,t

ãh
ãh

àng l
là ‘‘tài s

khơng gi

c

cơng” khơng ai có
ãh

ùy thu
àt

c

Vì c

às

vào m
ài cá nhân

v

ãh

Nên v

5
xã h

ình thành b

ch
nhu c

h

xã h

V

ình là ngu

- trình

xã h

ình tùy thu
ên h

àm
ãh

. M i cá

và xã h
ình có

m

m

,

àn k

thì s

ào s
ành viên l

à quan tâm c
N

àng ph

h
Tuy nhiên, quá trình chuy
ngu
trong c

d

tâm. V

,
ùng kinh t
ãh

y,

ãh

x

ình thành b

làm cho v

có th

.V

nh

quan
ãh

hao mịn ho
khơng th

N
àv

ãh

ì phát tri

Chính sách phát tri
xem nh

ơ hào làm giàu mà

ãh

.N

,

,n

l

, nó s
xã h

àm m

lịng tin l

àm

suy tàn.

,

càng cao trong vi

à cơng b

ã h

b

cho m

ành và có vi àm, gi
ình tr
à an sinh xã h

trình
* Phát tri
bao g

ên và v

bao quanh
tri
a con

à sinh v
- Rio+10 nêu: "Khía c
chúng ta duy trì s
ngu
m

ịi h
ên v

ài ngun thiên nhiên ph

duy trì

ài nguyên
à các sinh v
”.

ên trái


6

khơng th
,

,

. Do
,
.

ài ngun là vơ t
dùng có th

ùy theo nhu c

à tiêu
à công ngh

gi

à xã h

phát tri
nh b

ài nguyên thì có h
ài ngun và khơng ph

Tuy nhiên, trong

à tiêu dùng ph
ào c

ngay l
Vi

à sinh

thái chính là t

ình phát tri

ni

. Do v

àn thi

ành nhi

và c

:
-

,

trong
và

,
.
, kinh doanh.

,

chung,
,

.
-

,
ng.
,

Bi
ãh

huy

thâ

.
- V

sinh thái,
,
xã
. Chính

là nguyên nhân làm

.

,
các
,

.


7
, phát tri

v

à q trình phát tri
ài

ngun thiên nhiên, khơng làm suy thối, h
ch

à cịn ni d

g, c

.
,

,
,
,

,

,
.

,

,

, tài ngun

, tài ngun khơng khí,

.
"

m

,m

c .

1.1.2. Quan ni

v

nơng

thơn
1.1.2.1.
Nơng nghi : là ngành s
tr

ãh
cây tr

àv

,

u và ngun li

và m
nghi

ơng nghi

à ngành s
ịn bao g

Nông nghi

bao g

ên ngành: tr
à th

àm hai lo

nông nghi chun sâu.
. Nơng nghi

ên li

à: nơng nghi

: là l

hi

ch

à
ào h

ình c
. Nơng nghi

ên sâu: là l

xu

mơn hóa trong t
móc trong tr

ên

ình ch

nghi

ên sâu có ngu

s
vào m

ào s

i
ùng

àm hàng hóa bán r
.

Ngày nay, nơng nghi
tính hi
.T

chun sâu

b
à

Quy mơ s

t nơng nghi


8
ngồi s

nơng nghi

cây tr
v

cịn có các lo

ngành

cv

v

s

,
ngun nhân sau:

,

-

t cách
,

.
.
,

.

.
.
Nơng dân: là nh
nghi

ên ru

h
d

nơng nghi

ho

à mình, kinh doanh

Trong q trình s

nhà nông s

ph
àm ra nông s

àng ngày trong xã h
–
: ‘‘
,
.

,
phát tri

n ch

kinh t

à xã h
quá trình s

àk

à nhân t

ào.

Trong l

ành

nơng nghi
c

ìt
ên t

tri

ngành nơng nghi

l

ìv

nó có

là


9

vì “Hi
c

ài là

.
,
.
Nơng thơn:

,
.

,

,
. Nơng thơn Vi

àn r
ành th à cá

h
th

êu th

phát tri
xã

và b

ã
à

nên phát tri

s t

v

ãh

,
,

iên,

...
ên t

ph

ù. T ch

àng xã

àn
ên c

"

ịr
h

ình” trong gia t
N

ình

“gia t ” là t

v th

àn “làng-xóm”.

kinh t
ti
ình cơng nghi

àng, hình thành các ngh
, làng ngh rèn, làng ngh
à cịn

ì gi
- Pearce và Turner cho

àb
:

ìv

à

êu… Ngày nay,
n tiêu c

- Các quan ni
Có nhi quan ni khác nhau v
- Nizkamp, Bergh và Soetoman cho r
s

"xã

- nông thôn
– nông thôn b


10
ài ngun có th

ì vi

ph
v

ì ph

kh
Vi

n bón, khoa h
- Bill Mollison và Remy Mia Slay thì nơng nghi
b
ch
à ti

nghi

à cách ti

ên k

v
c

: khí h

M
v

à nh
à có hi

- nơng thơn b

à ki
,

c

à không làm hu

(iii) nông nghi
su

àm ô nhi

- nông thôn b
ên.

- Ti

Võ Tịng Xn cho r

à nên

c
ch

ãi m
ìt
,

hu

ên c

ày, m

ì ti

ãi

c
v

,
m

ã

ng nghi
êu

v
: “Nơng

- nơng thơn b
.

–

,

ã có trong t

,
– nơng thơn b v
ên mà cịn tìm cách khơi ph

ãb

thối”.
làm vi
ra các m

àc

êu ph
,

là ph

b

cho cu

n


11
.
.
.
th
th

ãh

àt

ãh

1.1.2.2. N
* Phát
- Áp d
k
Khoa h : là h

nông thôn
,

công ngh
g

ngành nơng nghi
ên, xã h

à

ình nh
àh
Khoa h

kinh t

Ý

ph

phát tri

kinh t
b

,

trong nông nghi : là h

à xã h
Công ngh

h

ên,

: là t
ào ngu

nghi
Khoa h

à công ngh trong nông nghi

ch

à khám phá các quy lu , trong khi ch
N

ào th

khoa h

v
+C

và công ngh

là

ào s

ng nghi

: là th

xu
ho
su
Q trình c

à hi

.

.

là ch

.

là t

Ví d

ịs

qt d
nhi

ị, v
.T

cho t

: là s
trình s

à áp d

g

:


12
nghi

q trình s
gi

nghi
b

u

ch

ghi

hi

ình

gi

ịn th

C

ti

ành quy ho

àn tr

àng hóa, vùng d
ùh

+ Th
às

ph

nơng nghi : là vi
Trong q trình s
ình tr

nhau. Q trình th

ùs

hán, ng
ì áp d

úng, ng

các cơng trình th

,
c ng khác
s

làm gi
ng

ào

.B
ên là tình tr

ình.

às

x lý k
nghi
th v k

lao

nhi

h

àm thay

ngu

th c hi

và m

r

t

tích c

à s à nhân t
+ Hóa h

: là s

ào s

th
n gia súc, th
Hóa h
góp ph

li

do ngành cơng nghi
u

phân bón hóa h

ơng nghi

trên

hb
quy

ì

và nâng cao ch

àm
, qua

u
Hóa h
m

o
Trình

c

à
ịn th

–

g tác khuy
ình s

ùh
phân bón r

Nhu c s
q trình s

d

thu nh

àn t

nt

kéo”
t

"cánh

ày s
ào v
oài.

bi

và l

à

ào ngu